Fiscus wordt in
de boot genomen
Fraude tiert welig
bij douane Curasao
Belastingvrij boodschappen doen op de woelige baren
Evangelisten
waren
krachtproef
voor
Jaarbeurs
PAGINA 12
DONDERDAG 24 JULI 1986
Geëscorteerd door trotse stormmeeuwen, die zich sta
tig op de wind laten meevoeren, verlaat de lichtdeinen-
de Dolfijn 2 de Eemshaven. Aan boord van de drijven
de- en volgestouwde supermarkt bevinden zich ettelij
ke honderden koop(jes)grage Westduitse en Neder
landse landrotten, die weldra de Nederlandse schatkist
duizenden en nog eens duizenden guldens aan accijn
zen zullen onthouden. Drie uur nadat de trossen zijn
losgesmeten en het afgeladen schip het ruime sop heeft
gekozen, staan knarsetandende douaniers de Dolfijn 2
op te wachten. Dringend, om toch maar vooral als eer
ste weer aan wal te zijn en nog lichtelijk nawiegend op
de benen vanwege de korte golfslag, krijgen de opva
renden bepakt en bezakt weer vaste grond onder de
voeten.
Mag op de markt uw gulden dan
een daalder waard zijn; tijdens
het belastingvrij inkopen doen
op zee is diezelfde gulden nog
aanzienlijk meer waard. Vandaar
ook, dat het boodschappen doen
op de woelige baren zich in een -
zeker voor de rederij Kamstra -
niet aflatende populariteit mag
verheugen. Van heinde en verre
en met touringcars vol worden
de schepelingen aan weerszijde
van de landsgrens aangevoerd.
Veelal tassen en koelboxen in
het kielzog meezeulend.
door
Rob Hirdes
En weldra persen de koopjes
jagers zich met ware doodsve
rachting door de nauwe gan
getjes; aan weerszijde opgeslo
ten door manshoge en afgeladen
schappen. Nauwlettend in de ga
ten gehouden door het spieden
de oog van alles registrerende ca
mera's. Nou ja; alles registre
rend...
Onder de jas
"Er wordt gestolen bij het le
ven", zegt de al gedurende zes
seizoenen meevarende super
markt-chef Hilko van der Laan
met enig misbaar in zijn stem.
"De klanten staan - zeker als het
Uitgaande van uiterst voor
zichtige schattingen - in Gronin
gen houden twee rederijen en in
Zeeland ook nog één zich bezig
met dit commerciële spelevaren
- vist de vaderlandse fiscus op
die wijze jaarlijks voor meer dan
tien miljoen gulden aan belas
tingcenten achter het net. Om
die inkomstenderving tegen te
gaan, is binnen de Europese Ge
meenschap al eens overwogen
hier paal en perk aan te stellen.
Spuigaten
"Maar", weet een woordvoer
der van het ministerie van finan-
ciën, "zoiets is toch nooit hele
maal waterdicht te krijgen. Of
wy hier op het departement van
mening zijn, dat dit fenomeen -
om maar eens in scheepstermen
te spreken - de spuigaten uit
loopt? Ach, mensen kopen nu
eenmaal graag daar, waar het 't
goedkoopst is. Bovendien trekt
dat inkopen doen op zee veel
Duitse en Belgische dagjesmen
sen naar Groningen respectieve
lijk Zeeland. En die dragen op
hun beurt toch weer bij aan de
Nederlandse economie om zo
doende indirect ook 's lands
schatkist te vullen. Gewoon een
kwestie van marktmechanisme".
Gelijk er veel makke schapen
in een hok gaan, zo blijken er ook
veel goed gemutste dagjesmen
sen aan boord van de Dolfijn 2 te
gaan. Zeshonderd in dit geval.
Maar daarmee is het in 1963 in
Hamburg gebouwde en aanvan
kelijk als veerpont tussen Ham
burg en Helgoland varende schip
nog niet vol. Want de maximum
capaciteit bedraagt 650 opvaren
den. Per jaar worden alleen al
aan boord van die vroegere veer
boot 300.000 passagiers verwel
komd.
"We hebben veel vaste klan
ten. Gezichten, die je soms wel
twee- tot drie keer in de week te
rug ziet", weet bedrijfsleidster
Gesina Kerpa vanaf de brug.
"Veelal ouderen, die zich - inge
geven door sociale overwegin
gen - telkens weer aanmelden.
Vaak leggen ze een kaartje of
hebben ze een breiwerkje bij de
hand om die drie uur op zee te
bekorten. En om meteen hun in
kopen te doen".
Dat boodschappen doen ge
schiedt op afroep. Via een luid
schallende luidspreker worden
de nummers, die op het entree
biljet staan afgedrukt, omgeroe
pen. "De nummers één tot en
met vijftig kunnen nu inkopen
doen". En drie minuten later:
"De nummers vijftig tot en met
honderd kunnen nu inkopen
doen".
druk is - zo dicht op elkaar ge
propt, dat gemakkelijk een slof
sigaretten in plaats van in het
boodschappenmandje onder de
jas verdwijnt".
Maar met die met lange vin
gers uitgeruste klanten wordt
geen pardon gemaakt. Van der
Laan: "Als we ze betrappen, dan
worden ze onherroepelijk afgele
verd by de kapitein. En als ze
voor meer dan vijftig gulden
achterover hebben gedrukt, dan
wordt de politie alvast vanaf zee
gewaarschuwd. Voor bedragen
onder de vijf tientjes handelen
we die zaken zo op onze eigen
manier af'.
Kielhalen? Of wellicht boven
in de mast binden? "Nou nee;
dat nu ook weer niet direct",
lacht de super-chef. "Maar voor
gestolen goed onder de vijftig
piek komt de politie gewoon
niet".
Na vertrek uit de Eemshaven
en full-speed de weinig woelen
de baren van de Dollard te heb
ben getrotseerd, meert de zich
als een vis in het water voelende
Dolfijn 2 na zo'n minuut of twin
tig af in het even ordentelijke als
stille vrachthaventje - want
"Ordnung muss sein" - van het
Westduitse Waddeneiland Bor-
kum. Om de douane-formalitei
ten te vervullen.
Daarin zit 'm namelijk de grap
van die accijnsvrije cruises-in-
pocketformaat. Directeur M.
Streng van rederij Kamstra legt
uit: "Om niet te hoeven voldoen
aan die accijnsheffingen is het
verplicht gesteld een buitenland
se haven aan te doen. Of om acht
uur op zee rond te dobberen. Dat
zijn zo de spelregels. Gelukkig
ligt Borkum op een steenworp
afstand, zodat we aan die Eems
haven een uitgelezen stekkie
hebben. Want acht uur varen is
een hele opgave in ruil voor een
belastingvrije slof sigaretten en
een liter gedestilleerd de man".
Het vervullen van de douane
formaliteiten op Borkum blijkt
inderdaad een formaliteit te zijn.
Een Westduitse douane-man
klimt met een soepele beweging,
die jarenlange ervaring verraadt,
aan boord. Om twee minuten la
ter diezelfde beweging in tegen
overgestelde richting wederom
uit te voeren. "Maar zo gaat dat
niet altijd", laat Streng weten.
"Som% wil zo'n douanier wel
eens een half uur aan boord blij
ven. Het is maar net hoe z'n pet
staat".
Uitverkocht
Zodra "de kust weer veilig is"
zet de drijvende supermarkt
koers richting Noordzee. De
driemijls-zone is weldra bereikt
en dat betekent dat de verkoop
van wal kan steken. De laatko
mers onder de bootpassagiers
beginnen, naarmate de tijd ver
strijkt, wat sip om zich heen te
kijken. Want zij hebben opstap-
kaartjes met een hoog afroep-
nummer. Maar de angst by het
inkopen doen achter het net te
vissen, blijkt ongegrond te zijn.
Want de drie keer per week aan
gevulde voorraden zijn zo gigan
tisch, dat "uitverkocht" een on
bekend begrip is aan boord.
Het is voor de drie personeels
leden achter de kassa - Duitse
Marken zijn minstens zo welkom
als Nederlandse guldens - gedu
rende de twee uur, dat de super
open is, flink aanpoten. Intussen
ontstaat een behoorlijke "Stau"
vanwege een zich tussen de
schappen klem lopende, zwaar
lijvige en op koopjes uitzijnde
passagiere van Duitse origine.
Dat geeft naast enige hilariteit
ook de nodige spanning bij de
kassa's. Want het "winkelen" is
vooral gebaseerd op een snelle
doorstroming.
"Je moet namelijk in twee uur
tijds zo'n kleine zevenhonderd
mensen verwerken", zegt chef
Van der Laan. "In die korte tijds
spanne hebben we hier een om-
len zullen hiervoor beschikbaar
moeten zijn. Wij hebben van
'Amsterdam 86' zeker kunnen le-
Auschwitz
Vooraanstaande rooms-ka-
tholieke en joodse leiders uit Eu
ropa zijn deze week in Genève
bijeen geweest om te discussië
ren over de omstreden vestiging
van een klooster op grond van
het voormalige concentratie
kamp Auschwitz. Er waren kar
dinalen bij uit Polen, Frankrijk
en België en joodse voormannen
uit Frankrijk, België en Italië.
In een verklaring na afloop
wordt gezegd, dat de Poolse
kampen 'symbolische plekken'
zijn omdat ze een blijvende her
innering vormen aan de vernieti
ging door de nazi's van miljoe
nen joden in de Tweede Wereld
oorlog. Rooms-katholieke lei
ders hebben toegezegd, dat de
bouw van het klooster wordt op
gehouden totdat definitief is be
sloten wat er gaat gebeuren. Het
is de bedoeling, het klooster te
vestigen in een pakhuis aan een
van de buitenmuren van het
vroegere kamp.
De deelnemers aan het ge
sprek zullen binnenkort op
zet, waar menige discount-krui
denier aan land de vingers van af
zou likken. Het Duitse publiek
voorziet doorgaans wel in de ge
wenste snelle doorgang. Dat
weet waar het voor komt en treu
zelt niet zo. Het zijn - sorry, dat
ik het moet zeggen - vooral Ne
derlanders, die de gang eruit ha
len, Zo van; wel kijken en niet
kopen. Om zich vervolgens weer
te bedenken en terugdringen in
de file om alsnog het teruggezet
te artikel in het mandje te depo-
In het zomerseizoen kent de
Dolfijn 2 twee afvaarten; een 's
morgens en een 's middags. Ter
wijl op de zaterdagen ook nog in
de vooravond wordt gevaren. Re
derij Kamstra, destijds begon
nen met de bij onze Oosterburen
zo geliefde "Butterfahrten" en
dit jaar haar tweede lustrum vie
rend, heeft de drijvende super
vrijwel het hele jaar in de vaart.
"Alleen kort voor Kerstmis
gaat ze verplicht de helling op.
Om eind februari weer het zilte
nat te kiezen", meldt Gesina Ker
pa, terwijl ze kort voor aankomst
in de Eemshaven de goedgevul
de geldlades in veiligheid brengt.
Zij is als."Zahlmeisterin" verant
woordelijk voor de uiterst ruime
dagopbrengsten. Want de "boter-
vaarten" zijn een mengvorm van
bussines en recreëren.
Lucratief
Zowel voor de rederij als voor
de aangemonsterde passagier is
zo'n tochtje een lucratieve bezig
heid. "De winsten, die wy maken
zijn zeer aanzienlijk", verklapt
Van der Laan. "Stukken hoger
dan op het land. Maar deson
danks zijn de passagiers behoor
lijk goedkoper uit. Vanwege het
wegvallen van de accijnshef-
fing".
En aldus snijdt het mes aan
twee kanten. In het hoogseizoen
nieuw bijeenkomen om zich te
beraden over "bevredigende
maatregelen, die,het kamp het
respect verlenen waar het als
joods symbool recht op heeft".
Deze verklaring was, volgens
een joodse reactie uit Frankrijk,
de eerste rooms-katholieke er
kenning van het feit dat de over
grote meerderheid van de slacht
offers in Auschwitz jood was.
"Tot nu toe had de kerk altijd be
klemtoond, dat vele slachtoffers
de Ppolse nationaliteit hadden of
van een andere gezindte waren".
De Poolse autoriteiten hebben
steeds geweigerd, joodse ge
denktekens in Auschwitz te
plaatsen omdat ook niet-joden in
het kamp zijn gestorven.
Polen. De Poolse partyleider
generaal Jaruzelski pleitte in een
interview met radio Budapest
voor een 'historisch compromis'
tussen kerk en staat in zijn land.
Dat kan als de Rooms-Katholie-
ke Kerk de huidige Poolse staat
tolereert en zich inspant voor sa
menwerking met de staat. Deze
samenwerking zou niet de fun
damentele principes van het so
cialistische systeem mogen aan
tasten.
De Poolse partyleider, die op
het ogenblik een bezoek brengt
kost een opstapkaarfie voor hen,
die niet met georganiseerd ver
voer komen - want dan zit de
prijs in het dagje-uit inbegrepen
- tien gulden. In het voor- en na
seizoen moet daarvoor vyf of 7,50
gulden worden neergeteld.
Directeur Streng: "In de stille
re tijd zie je veel mensen uit de
wijde omgeving met eigen ver
voer naar de Eemshaven afrei
zen. Liefst met z'n vieren in de
auto. Want dat drukt de benzine
prijs weer. Varen vervolgens
voor vijf gulden mee, doen hun
inkopen en krijgen als klap op de
vuurpijl nog een fles jenever gra
tis mee naar huis. Het is beslist
geen uitzondering als je tal van
hen vaak langer dan een week
dagelijks terugziet".
Hilko van der Laan heeft daar
zo zijn verklaring voor: "Naast
ouderen, die een soort soos aan
boord houden, zijn het dikwijls
mensen, die zonder werk zitten.
Die hebben na een week varen
toch een gratis collectie, jenever
van zeven flessen de man. Deels
misschien voor eigen gebruik,
maar in elk geval voor de losse
verkoop in de kennissenkring.
Als welkome aanvulling op hun
uitkering. Zo worden naar mijn
beste weten ook heel wat sloffen
sigaretten tegen gereduceerd ta
rief gekocht en weer doorver
kocht. Bij de parfums aan boord
gaat dat systeem wat minder op.
Waarschijnlijk, omdat het afzet
gebied sneller is verzadigd".
Drie uur na vertrek meert de
Dolfijn 2 weer af en kan de em-
barkering beginnen. Opgewacht
door een lid van de koninklijke
marechaussee en een douane
beambte schuifelen de passa
giers langs de controle. Steek
proefsgewijs wordt een blik in
tassen, dozen en manden gewor
pen. Om te zien of de EG-bepa-
lingen ten aanzien van het invoe
ren ook werkelijk in acht zijn ge
nomen.
Sceptisch
Streng: "In het begin - tien
jaar geleden dus - stond de Ne
derlandse overheid nogal scep
tisch tegenover deze vorm van
inkopen doen. Maar daar is ze nu
wel aan gewend geraakt. Boven
dien is het ook geen unieke aan
gelegenheid. In Duitsland varen
wel veertig van die rederijen met
elk een boot. Daar worden jaar
lijks acht miljoen mensen aan
boord verwelkomd. Dat is daar
een hele industrie. Als je bij het
station in Bremen staat, kan je
dagelijks alleen al kiezen uit
twaalf tot dertien-mogelijkheden
om je per bus naar zo'n boottocht
te laten brengen".
aan Hongarije, noemde de paus
een "hartstochtelijk Pools pa
triot, die het welzijn van de natie
en het huidige Polen voor ogen
heeft". Op sommige punten is hij
het helemaal met de paus eens.
"Zijn opvattingen over de nood
zaak van vrede, zijn waarschu
wingen voor de gevaren van de
moderne beschaving en zijn ver
oordeling van de consumptie
maatschappij, uitbuiting en ar
moede kan ik geheel en al de
len".
Die gelijkgezindheid wil Jaru
zelski maken tot grondslag voor
verbetering in de betrekkingen'
tussen kerk en staat. Over een
mogelijk bezoek van de paus aan
Polen volgend jaar wilde de par
tyleider slechts kwijt, dat er nog
niet officieel over is gesproken.
'Herderlijke brief
Het zou verkeerd zijn om
door middel van politieke indoc
trinatie sociale en economische
problemen op te lóssen. Dat
kreeg de regering van het Afri
kaanse land Uganda te horen van
de plaatselijke rooms-katholieke
bisschoppen.
Politieke indoctrinatie gaat ge
makkelijk van kwaad tot erger,
zeggen de bisschoppen. Eerst is
er eenzijdige voorlichting, ver
WILLEMSTAD (ANP) - Curagao
is een belangrijke doorvoerhaven
voor verdovende middelen. Bo
vendien vindt op grote schaal frau
de plaats bij de in- en uitvoer van
allerlei goederen. Althans, volgens
de woorden van hoofd Tjon A Loi
van de inspectie van invoerrechten
en accijnzen op Curasao. Hy schat
dat het eiland week in week uit als
tussenstation fungeert voor 1.000
kilo cocaïne en rond de 2.000 kilo
marihuana.
Het merendeel van de cocaïne
gaat richting Verenigde Staten, ter
wijl de marihuana voornamelijk
naar Europa verdwijnt. En dan
wordt er volgens een 'voorzichtige
schatting' van de douanechef met
nog eens 40 tot 50 procent van het
goederenvolume op Curasao gef
raudeerd. Tjon A Loi, die tot zijn
komst naar Curagao in 1983 bij de
Nederlandse douane heeft ge-
werkt, legt dat cijfer naast de frau
de van ongeveer 2 procent in Ne
derland.
Ij on A Loi staat dezer dagen in
het centrum van de belangstelling.
Niet alleen vanwege de openhar
tigheid waarmee hij spreekt over
kwesties die op Curasao als pu
bliek geheim gelden, maar ook om
dat hij een aantal interne onderzoe
ken thans niet meer kan afronden.
Minister van financiën Navarro
heeft hem deze week verboden
zich nog langer op het werk te ver
tonen en Ij on A Loi hangt boven
dien een schorsing boven het
hoofd. En dat in het afrondende
stadium van de onderzoeken,
waarbij steeds meer aanwijzingen
kwamen voor de betrokkenheid bij
de drugssmokkel en malversaties
van 'lage tot zeer hoge functiona
rissen'.
Reden voor de drastische stap
pen tegen de douanechef is vol
gens de minister de 'verstoorde
werkverhouding' tussen Tjon A
Loi en diens baas, de directeur der
belastingen. "Niet de verdachten
worden geschorst, maar degene
die het onderzoek doet", merkt de
douanechef cynisch op.
Spanning
In het douanekorps zijn de span
ning en onzekerheid onder het per
soneel gegroeid. "We weten niet
meer waar we aan toe zijn en wat er
nu verder gaat gebeuren. Een
slechte zaak voor het moreel en de
naam van Curasao", aldus enige
douaniers die liever niet bij naam
genoemd willen worden. In een
brief aan minister Navarro doet
Tjon A Loi een boekje open over
de gang van zaken bij de douane en
de tegenwerking die hy by het be
strijden van fraude heeft onder
vonden. Daarbij stelt hij vooral de
handelwijze van de directeur der
belastingen aan de kaak, die hy let
terlijk beschuldigt van onder meer
'tegenwerking by het bestrijden
van frauduleuze invoer van goede
ren en tegenwerking bij de bestrij
ding van invoer van verdovende
middelen'.
Tjon A Loi illustreert dit met een
reeks van voorbeelden. De meest
frappante noemt hy de ontwape
ning van de speciale eenheid die
zich bezig houdt met de bestrijding
van drugssmokkel, en het verbod
om de douanehonden een nieuwe
training te geven. De honden zyn
daardoor waardeloos geworden
voor de opsporing van verdovende
middelen.
De speciale eenheid is eind vorig
jaar opgericht en kreeg al spoedig
de bijnaam van 'zwarte bende',
vanwege hun zwarte overalls. "De
zwarte bende was zeer succesvol
en waren daarom misschien een
gevaar voor sommigen. Elke week
was het weer raak. Vroeger werden
maximaal enkele honderden gram
men cocaïne gevonden, wij vonden
kilo's", vertelt Tjon A Loi.
Machinegeweren
Leden van de zwarte bende voe
len er nu ook weinig voor om 's
nachts controles uit te voeren. Vol-
volgens politieke intolerantie en
ten slotte komt de zogenaamde
'officiële lyn' waarvan niet mag
worden afgeweken.
De 'herderlijke brief van de
bisschoppen erkent, dat kerk en
staat gescheiden behoren te zijn,
maar beide moeten wel streven
naar een oprecht en ernstig twee
gesprek. Daarin moeten alle ter
zake doende onderwerpen aan
de orde kunnen komen.
De bisschoppen zouden graag
zien, dat bij de 'politieke scho
ling' de fouten die in andere lan
den zijn gemaakt worden verme
den. "Niet alles moet van de poli
tiek worden verwacht". "Daar
door zou een vervormd beeld
van mens en samenleving ont
staan, met alle kwalijke gevolgen
van dien".
Bij de bekendmaking van de
brief zei bisschop Joseph Mu-
kwaya van Kampala, dat op de
scholen de christelijke bood
schap niet moet worden terugge
bracht tot iets van louter poli-
tiek-economische aard. "Dan zou
het evangelie alle betekenis ver
liezen". "De bijbel kan dan als
sterk verouderde gids gemakke
lijk ter .zijde worden geschoven
om te worden vervangen door
een nieuw stelsel van sociale ge
dragsregels".
ens Tjon A Loi waren de eenvou-
ige pistolen van de zwarte bende
al weinig waard, maar gaven ze een
veilig gevoel. Zo is het een keer
voorgekomen dat een groep van
zijn mannen 's nachts een snelle
motorboot betrapte die een beken
de baai op Curasao binnenvoer en
bij een huis aan het water aanleg
de. "Een groep mannen sprong
overboord compleet met machine
geweren, laadde enkele kisten in
en uit en voer pijlsnel weer weg.
Dan realiseer je dat je nauwelijks
bent toegerust voor dit soort zware
criminaliteit", aldus Tjon A Loi.
"Bij een eventuele reorganisatie
kan de fraude tot op 5 10 procent
worden teruggebracht. Nu be
draagt de fraude circa 40 procent,
in 1984 zelfs 60 procent", zo staat
verder in de brief. Dat het bedrag
aan invoerrechten in 1985 ondanks
de verminderde invoer gelijk is ge
bleven aan dat van 1984, komt door
maatregelen die de douane buiten
de directeur om heeft genomen.
Tjon A Loi wijst er op dat door
zyn schorsing enkele onderzoeken
waarmee hij intern bezig was niet
kunnen worden afgerond. Het gaat
daarbij om een onderzoek naar de
afhandeling van in beslag geno
men hoeveelheden verdovende
middelen, onderzoek naar illegaal
ingevoerde auto's, malversaties en
smokkel met containers en smok
kel van verdovende middelen via
de posterijen.
"Gaandeweg de onderzoeken
kwam ik tot de ontdekking dat er
op grote schaal gefraudeerd
wordt", aldus Tjon A Loi. Maar ook
het leefpatroon van enkele functio
narissen wekte bij hem argwaan.
Als voorbeeld van een door hem
ontdekte vorm van fraude noemt
hij het feit dat sinds 1983 circa 500
auto's het eiland zijn ingevoerd
zonder dat de verschuldigde in
voerrechten zijn betaald. De meest
voorkomende truc is het invoeren
van een auto om deze daarna met
valse papieren administratief weer
uit te voeren.
De situatie binnen de douane ka-
rakteriseert hij als 'chaotisch en
administratief slecht'. "De fraude
by de invoer van goederen is deels
te wijten aan de gebrekkige eri niet
met de tyd meegegroeide struc
tuur van de douane. Ook de in
structies zijn verouderd. Daarnaast
speelt de ongeschiktheid van het
leidinggevend personeel een grote
rol", aldus Tjon A Loi. Hy bepleit
dan ook een grondige reorganisatie
van de douane en aanpassingen en
verbeteringen van de verschillen
de werkmethodes en instructies.
"De buitenlandse douane heeft
geen enkel vertrouwen in ons". Uit
gesprekken met agenten van de
Amerikaanse narcotica-brigade
DEA (Drugs Enforcement Agency)
bleek hem dat ook deze organisatie
over aanwijzingen beschikte dat
bepaalde Antilliaanse functionaris
sen niet helemaal zuiver op de
graat zyn.
"Een betreurenswaardige zaak,
omdat het goede en hard werkende
deel van het douanekorps in een
kwaad daglicht wordt gesteld door
het gerotzooi van een klein groep
je. Ik schat dat het gaat om 25 30
man op een totaal van 280. Ze zyn
zo aan te wijzen, maar niemand die
ze wat kan doen omdat hen van ho
gerhand de hand boven het hoofd
wordt gehouden", aldus Tjon A
Loi.
Vastendag. Het protestantse
'Comité voor hulp aan de ont
wikkeling van Nicaragua' wil -
volgens een in Genève versprei
de boodschap - 15 september
uitroepen tot 'dag van vasten en
gebed' voor het Nicaraguaanse
volk, "dat door agressie uit het
buitenland wordt neergesabeld".
De dag moet ook dienen als pro
test tegen de Amerikaanse steun
aan de contra's.
Hervormde Kerk: aangeno
men naar Leidschendam M. S. F.
Kemp Groningen. Gereformeer
de Kerken Vrijgemaakt: be
dankt voor Pretoria ('Die Vrije
Gereformeerde Kerke', Zuid-
Afrika) E. Hoogendoorn Dalfsen.
"Het gesnurk van al die evan
gelisten lijkt net het geluid van
een opstijgende helikopter".
Voor de man die deze vergelij
king maakte, commercieel direc
teur W. Barents van het Jaar
beurs-complex in Utrecht, was
het wel een krachtproef, zoveel
mensen tegelijk voor dag en
nacht te moeten onderbrengen.
Na het tiendaagse Graham-con-
gres in Amsterdam is ongeveer
de helft van het aantal deelne
mers (ruim 4000) hier gebleven
voor een korte 'na-conferentie' in
de Jaarbeurs. Komend weekein
de zullen de laatste evangelisten
naar hun land terugreizen.
Barents: "Toen we de brief
kregen met het verzoek deze
mensen te herbergen, was onze
eerste reactie er een van schrik.
Ik denk dat het de gedrevenheid
van een man als Billy Graham is
geweest, die ons deed besluiten
het toch maar te doen".
De evangelisten hadden in de
Jaarbeurs niet veel» privacy. Zy
sliepen in stapelbedden en moes
ten de douches delen. "Maar",
zei de 24-jarige Mark Yarvis, lei
der van 'Amsterdam 86' in het
Jaarbeurs-complex, "je moet al
les in verhouding zien. De mees
te evangelisten waren afkomstig
uit de Derde Wereld. De facilitei
ten die zy hier hadden waren
vaak beter".
Voor directeur Barents was de
ze massale logeerpartij toch ook
een welkome oefening, want
eind dit jaar komt hij voor een
nog grotere krachtmeting te
staan. Van 27 tot 31 december
wordt in de gebouwen van de
Jaarbeurs het evangelisch con
gres 'Mission 87' gehouden met
ongeveer 10.000 jongeren uit vrij
wel alle landen van Europa. "Ze
slapen dan allemaal hier. Alle za
