De Frietkar van Emmy, alias het strandmeubilair
'Wij zijn echt geen gluurders'
Avondje op stap met Commissie Mooi Leiderdorp
Wassenaarse, bezig aan 35-ste seizoen, kan er maar geen genoeg van krijgen
j PAGINA 2
REGIO LEIDEN
ZATERDAG 19 JULI 1986
REGIO - In Voorschoten, Zoeterwoude en Leiderdorp zie je ze soms
gaan: mannen en vrouwen met meer dan normale aandacht voor het
stukje groen voor of achter de huizen. Gewapend met papier en pen
staan ze her en der stil, ze wijzen en overleggen.
Wie ze zijn: leden van de plaatselijke tuinbeoordelingscommissie. Ze
loven elk jaar prijzen uit voor de mooiste en/of origineelste stukjes
groen. De werkwijze verschilt van plaats tot plaats. In Leiderdorp
keurt de 'Commissie Mooi Leiderdorp' de tuinen twee keer: een maal in
de zomer en dan nog een keer in de tweede helft van september. Waarna
de prijzen medio oktober worden uitgereikt tijdens een voorlichtings-
annex feestavond. De jurering kent de categorieën grote-, kleine-, com
binatie- en industrietuinen. Het zal duidelijk zijn dat de categorie 'klei
ne tuinen' de langste lijst oplevert, daarvan zijn er in ons drukbevolkte
gebied nu eenmaal het meest.
Robert Jan Vonk toog echter een avond met twee leden van de Lei-
derdorpse tuinbeoordelingscommissie door de wijk Voorhof. De weer
slag van zo'n keuring volgt in bijgaand verhaal.
LEIDERDORP - Tuinbeoordeler J. van Wijck (71) kijkt
zijn ogen uit. "Die is nou bijzonder mooi", roept hij zijn
mede-beoordeler Stan van der Laan (19) toe, terwijl hij ge
biologeerd een tuintje instaart. "Wat vind jij ervan Stan?
Ga je 'm noteren of niet?". De ander kijkt nog bedenkelijk,
maar pakt toch zijn schrijfmap om het adres te noteren. In
de kolom opmerkingen schrijft hij: 'wel vuil'.
door
Robert Jan Vonk
Van Wyck, voormalig chef Groen
voorziening van Leiderdorp, zit in
middels alweer op de fiets. Hij
pleegt zijn werk nog net zo enthou
siast te verrichten als achttien jaar
geleden, toen de gemeente hem
vroeg om een tuinenbeoordelings-
commissie in Leiderdorp op te
richten. Sindsdien heeft het keu
ren hem niet meer losgelaten. Ja
renlang was hij voorzitter van -zo-
als het officeel heet- de Commissie
Mooi Leiderdorp, tegenwoordig is
hij reserve-jurylid. Maar keuren
blijft hij.
Mede-jurylid Stan van der Laan
daarentegen doet dit werk pas drie
jaar. "Ik zit in het examenjaar van
de MTS in Boskoop, daar sluit dit
wel aardig op aan. Dan zie je veel
fouten en die kun je dan zelf weer
voorkomen", aldus het jurylid, dat
inmiddels aan de praktijk ruikt
door zyn werk bij een plaatselijk
hoveniersbedrijf.
Geen discussie
Fietsend en wandelend gaat het
duo die avond door hun wijk. Dat
is dit jaar de buurt rondom Voor
hof. In één oogopslag beoordelen
de mannen de kwaliteit van een
voortuin, discussie is niet nodig.
"Er zijn wel juryleden die in debat
gaan over welk cijfer ze moeten ge
ven. Dan gaan ze heftig met elkaar
in discussie of het nu een zeven of
een zeven min moet worden. Dat
doen wij niet, wij kennen elkaar al
langer", legt Van Wijck uit. "Ik zie
al aan zijn gezicht of ik kan door-
fietsen of moet stoppen".
Soms vergist hij zich daar blijk
baar in en wordt hij teruggefloten.
"Heé, heb je die al gezien, die tuin
met die muurtjes", klinkt het ach
ter hem. Van Wijck knijpt in zijn
remmen en draait om. "Ooh, ik
dacht dat er een schutting was",
zegt hij, terwijl hij een blik in de
tuin werpt. "Da's leuk gedaan. Ja,
dat is toch wel donders leuk".
Achteraf verklaart Van Wijck dat
alleen tuintjes worden beoordeeld
die vanaf de openbare weg zicht
baar zyn. Vandaar dat hij zo net
een tuintje links liet liggen. "We
zijn echt geen gluurders die over
muurtjes of door dichte begroeiing
gaan staan kijken. Die mensen stel
len kennelijk prijs op hun privacy
en dat is hun goed recht", aldus het
jurylid.
Juist dan komt het duo langs een
doorzichtige afrastering. Een afras
tering die doet denken aan een ter
ras van een strandtent. "Vreselijk",
merkt Stan op. "Zo'n dure afschei-
i discussie met een bewoonser.van de Dragontuin. 'Ik krijg toch
Een tien
Dat er op zich wel iets van te ma
ken is, blijkt verderop. Van Wijck
stapt er even voor af. De bewoon
ster, bewapend met een schaar om
wat dode sprietjes te verwijderen,
kijkt even op. "Jullie zijn toch niet
van de tuinkeuring, hè?" Van
Wijck bekent, waarna hij gelijk de
volgende vraag op zich krijgt afge-
vuurd:"Ik krijg toch wel een tien,
hè?".
Hoewel tijdens het keuren een
behaaglijk avondzonnetje schijnt,
zijn de meeste tuinen verder verla
ten. De weinige tuinders knikken
even, wanneer de keurders voorbij
fietsen. "Ja, u ken ik wel", zegt een
man wanneer hij Van Wijck ziet.
"Jullie hadden alleen een week
eerder moeten komen. Toen stond
onze boom mooi in bloei, speciaal
voor jullie".
Meer kritische woorden vallen er
niet die avond. Toch zegt Van
Wijck dat hy regelmatig wordt op
gebeld door teleurgestelde mensen
die herhaaldelijk in de prijzen val
len en dan een keer ineens niet.
Dat terwijl, aldus de klagers, hun
tuin er nu nog precies hetzelfde
uitziet. Volgens Van Wijck komt
dat omdat juryleden elk jaar een
andere wijk (in totaal zijn er veer
tien) beoordelen en een andere
partner krijgen toegewezen.
"De enige echte kritiek die we
hebben gehad, barstte al gelijk in
het eerste jaar los", herinnert Van
Wijck zich. "Iemand schreef toen
een ingezonden brief naar de krant
waarin hii grote bezwaren tegen
ons werk uitte. Wij zouden ons
voor het karretje van de zakenlie
den laten spannen, wij waren
gluurders, zo werd er geschreven.
Ik ben nog bij die man langs ge
weest, maar met hem viel echt niet
te praten. Dat was iemand die er
zomaar iets van dacht, terwijl hij er
verder niets van af wist".
Kanshebber
Stan noteert intussen weer een
kanshebber voor het diploma en
een eventuele kleinigheid, die aan
de prijzen zijn verbonden. Voor de
zoveelste maal moet hij omlopen
i de woning te
ZATERDAG
.v.^. r,. iiddi iciiimerbiraai
Wandelorgelconcert Arie Plomp, 15-
Groenoordhallen, W. de Zwijgerlaan -
Snuffelmarkt, 10-16.30 uur.
Filmhuis LVC, Breestraat 66 - Film
'Teorema', 22.15 uur.
Nieuwe Mare/hoek Oude Singel - An
tiek- en curiosamarkt, tot 17 uur.
Vrouwenhuis, Hooigracht 79 - Café
avond, 21-01 uur.
Leidse Werkgroep Homosexualiteit,
Langegracht 18 - Disco, 22-02 uur.
ZONDAG
Leiden
Filmhuis LVC. Breestraat 66 - Film
Teorema'. 22.15 uur.
Clubhuis Swifttoer, Adm. Banckertweg
- Runmondtoer, fietstocht 35 of 60 km.,
start 08.30-09.30 uur.
Heempark, Oegstgeesterweg - Open
17 uur^enStal imkersvereni6in6. 14 tot
Meldlyn agressie en discriminatie ho
mosexualiteit, van 20 tot 24 uur, tel. 071-
221008.
MAANDAG
weer een nuis met num
mer dertien", zegt hij als hij terug
komt en vervolgt, wijzend op het
tuintje van (vermoedelijk) nummer
vijftien. "Kijk, daar moet eens ge
snoeid worden, anders kom je er
over drie jaar met geen motorzaag
meer doorheen".
We zien hier het resultaat van de
meest voorkomende fout op het
gebied van tuinieren, beaamt Van
Wijck. "Die mensen hebben drie
kleine boompjes bij een tuincen
trum gekocht en nu zijn het drie
gigantische bomen. Kijk, ik zou er
wel tegenover willen wonen, maar
niet in het huis zelf. Je ziet niets en
je bent je tuin kwijt".
Ruim twee uur nadat de juryle
den met de keuring begonnen, zit
het werk erop. Het tweetal gaat
nog even koffie drinken bij Van
Wijck thuis. Daar eenmaal aange
komen gaat net de telefoon. "Of ik
morgenavond kan helpen keu
ren?", zegt Van Wijck tegen de on
bekende aan de andere kant van de
lijn. "Ja, maar ik ben reserve". Het
is even stil, dan: "Nou, okee, hoe
laat kom je langs?"
Voorschoten
Grasveld Frans Halsplantsoen - Brand
weerwedstrijden kinderen, 10-12 en 14-
16 uur.
Leiderdorp
Wijkcentrum Zijlkwartier, Van der
Marckstraat - Vakantiebijbelschool
voor kinderen, 10-11.30 uur.
Sjelter, Heemraadlaan - Pre-historische
dierenmiddag voor kinderen, 13.30-
15.30 uur.
APOTHEKEN
De avond-, nacht- en zondagsdienst van
de apotheken in de regio Leiden, wordt
waargenomen van vr. 18 juli tot vr. 25
juli door: Apotheek Reyst, Steenstraat
35, Leiden, tel. 120136.
BENZINE - Even na middernacht
heeft de politie een 20-jarige Leide-
naar aangehouden wegens poging
tot diefstal en bedreiging. Hij was
door een 22-jarige bewoner van de
Pelikaanhof betrapt toen hij benzi
ne uit een bromfiets tapte. De be
woner belde de politie en wist de
man samen met een ander vast te
houden, hoewel de dief beiden met
een mes bedreigde.
LEIDEN - Vermoedelijk als ge
volg van werkzaamheden naast de
spoorlijn Leiden-Utrecht is gister
middag ter hoogte van de Morsweg
brand ontstaan in de berm naast de
spoorlijn. Dat ging gepaard met
grote rookontwikkeling. De brand
weer had het vuur snel onder con
trole, maar was nog geruime tijd
bezig om de nasmeulende beplan
ting te doven.
WASSENAAR - Het ant
woord op de dagelijks
meermalen gestelde vraag
'hoe lang staat u hier al?',
heeft ze uiteindelijk maar
in haar frietkar aange
bracht. "Wij staan hier
voor het 35-ste seizoen",
roept een bordje de klant
toe. Mevrouw E.J.M. Sas-
sen-Rooyakkers (63) en de
Frietkar aan de Wasse
naarse Slag behoren onder
hand tot het strandmeubi
lair.
door
Raymond Peil
Haar roem heeft inmiddels de
landsgrenzen overschreden, onge
twijfeld het gevolg van het veel
koppige strandbezoek van onze
oosterburen in Wassenaar. Aan
'Mutter Frietkar' wijdde een Duits
krantje vorig jaar een uitgebreid
artikel. Geen wonder, dat laatst
een Duits jongetje aan de toon
bank van Emmy Sassen verscheen
onder het uitstoten van de kreet
van herkenning 'Sind Sie Frau
Frietkar?'.
"Vanaf mijn achtste jaar zit ik
hier aan het strand, vanwege de
tent die mijn ouders hadden", ver
telt Emmy Sassen in haar frietkar,
tussen de bedrijven door. "De Zee
ster heette die. Daar was.ik zo mee
vergroeid. Zelf ben ik 35 jaar gele
den begonnen met een heel klein
tentje op de rotonde. Ik^verkocht
snoep en ijs".
"Op een goeie dag komt er een
klant voorbij, die zegt 'dat is niks,
zet er een pan vet in'. De man had
namelijk zelf een patatzaak. 'Als je
patat gaat verkopen ben je binnen
tien jaar rijk', zei hij. Maar rijk ben
ik er nooit van geworden. Toch ben
ik toen begonnen met een pannetje
vet. De aardappels schilden we
zelf. Voor 25 cent, 35 cent mèt, ver
kochten we patat. Later werden de
ovens groter, de toeloop werd gro
ter".
Schillen
Op de toonbank legt ze een foto
neer: de kinderen, een paar grote
zakken aardappels, je ziet bijna de
schillen in het rondvliegen.
"Meestal schilden ze één of twee
zakjes van 25 kilo. Als het heel
druk was drie. Voorgebakken fri
tes, dat was een hele verbetering".
Een paar jaar later verhuisde de
Wassenaarse naar de opgang van
het strand, de stek waar ze nog
steeds is te vinden.
Emmy Sassen, hoogstwaarschijnlijk het bekendste gezicht van het Wassenaarse strand, in haar Frietkar. 'Rijk ben ik er nooit i
Of de aanblik op de Wassenaarse
stranden is veranderd in vergelij
king met 35 jaar geleden? "Ja, de
topless dames", reageert Emmy
Sassen onmiddellijk. "Dat is de
laatste jaren helemaal in opgang.
Maar de echte strandmensen ver
anderen niet. Er staan mindei
strandtenten dan vroeger. Dat is
wel minder concurrentie, maar het
is niet leuk. Dat komt van de ar
moe. Omdat de mensen er niet van
konden eten".
Andere verschillen: "Vroegei
zag je alleen Nederlanders. Nu
komt Frans, Duits, Engels en Hol
lands tegelijk voor de toonbank
staan. De laatste tijd veel Engelsen.
maar nog steeds het meeste Duit
sers. Het is nu veel drukker dan
vroeger. Dit strand is meer ont
dekt. Je hoort vaak dat mensen die
voor het eerste komen zeggen 'wat
een leuk strandje is het hier.
"Je ziet veel dezelfde gezichten,
veel vaste klanten". Ze blijft ook
bezig 'hallo' te roepen naar deze
bekende gezichten. "Mensen die
vroeger, vijftien of twintig jaar ge
leden, in Wassenaar hebben ge
woond, als ze weer terugkomen
komen ze altijd een even kijken ol
ik er nog sta". De strandpolitie ver
schijnt ook geregeld aan de kar.
voor een praatje of om wat te eten.
"Ja, ik ken ze natuurlijk allemaal.
Dit jaar is het een leuk team".
Hobby
De willekeurige strandbezoeker
kan zich een leuker tijdverdrijl
voorstellen, dan in een warme kar
friet te verkopen. Wat is lekkerder
dan, als de zon zich laat zien, je
neervlijen op het zand aan de wa
terkant? Voor Emmy Sassen, die
de frietkar jaren alleen heeft gedre
ven gedaan, maar er nu samen met
haar dochter of man in staat, gaat
dat echter niet op. "Dit is echt mijn
hobby", zegt ze. "In de zon liggen,
daar hou ik nou juist niet van".
"Ik weet niet wat dat is. Het zou
ter. Hoewel het niet echt druk is
geweest. Behalve toen het zo warm
was. Alleen was het toen eigenlijk
te heet en aten ze geen friet".
Ondanks haar inmiddels respec
tabele leeftijd, denkt Emmy Sas
sen nog niet aan stoppen. "Zolang
het hoofd en de benen nog willen -
wantje bent er wel druk mee bezig
- ga ik ermee door. Het grootste
punt is 'hoeveel moet ik bestellen'.
En of er niet wordt ingebroken.
Dat is vorig jaar twee keer ge
beurd. Die schrik is me echt een
beetje bijgebleven. Je staat ervan
te kijken wat ze dan meenemen.
De emmers frietsaus, schone doe
ken, een schort".
Opgeruimd
Een handelsmerk van Emmy
Sassen is haar opgeruimde hu
meur. 'Wil jij ook even achteraan
aansluiten?', wordt een voordrin
gend jongetje vriendelijk te ver
staan gegeven. "De mensen zet ik
altijd in een ry. Dat staat ook op
een bordje. Maar niemand die dat
leest", lacht ze. Een ander jongetje,
met afgepast geld, verschijnt aan
de toonbank. Hij heeft alleen een
dubbeltje te weinig meegékregen,
maar wordt niet teruggestuurd.
"Ja, dat komt ook voor", zegt de
Wassenaarse, als ze het ventje zyn
friet meegeeft.
Dat goede humeur wil ze ook
graag bewaren. Met het verkeerde
been uit bed stappen, overkomt
haar gewoonweg niet. "Het kost
mij geen moeite. Ze moeten alleen
niets over mijn waren zeggen",
zegt Emmy Sassen, op een toon die
aangeeft, dat het dan kwaad kersen
eten met haar kan zijn.
Een anekdote illustreert dat: na
een vaste klant, die altijd goed
doorgebakken friet wil, kwam een
dame die nog iets van die friet in
haar bakje kreeg. "Oh bah, die ou
de friet hoef ik niet", acteert de
frietverkoopster. "Ik zeg 'mens
loop door, je krijgt ze niet eens'.
Haar heb ik niet bediend. Dat soort
dingen gebeurt wel eens".
LEIDSCH m DAGBLAD
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
geworden..'
(foto Holvast)
een afwijking kunnen zijn. Het is
heerlijk werk. Die steeds terugke
rende mensen, dat vind ik zo leuk.
Je leert je talen een beetje. Alleen
sta je soms tegen een Hollander
Duits te praten. Maar dat hebben
ze me nooit kwalijk genomen".
Frans is niet haar sterkste kant.
"Dan kruip ik onder de toonbank".
Wat doet ze 's winters? "Uitrus
ten. Ik heb geen atv. Soms sta ik
zeven dagen per week aan het
strand. Van elf uur 's ochtends tot
zeven uur 's avonds. Ook bij slecht
weer ga ik altijd even kijken of het
de moeite waard is". Vorig jaar was
de handel wat slap. "Veel regen",
beaamt ze. "Dit jaar is het weer be
POSTADRES
Postbus 54. 2300 AB LEIDEN
ADVERTENTIES
(behalve Sleuteltjes) ma.-vrij.
van 8.30-17.00 uur (071)144941
.Voor inlichtingen over advertenties (uitge
zonderd Sleuteltjes) na kantoortijden: C.
Jufiermans-Duyverman, tel. 071-893256,
A. Kluppel, tel. 071-763088, F. Terw.jn. tel
02522-14192, D. Vink. tel. 079-412440.
C. Spigt. tel. 02523-76823
SLEUTELTJES
•vrij. van 8.00-19.30 uur (071) 143545
ABONNEESERVICE
Nieuwe abonnementen, wijzigingen, beta
lingen ma.-vrij. van 8.30-17.00 uur
(071) 144941
NABEZORGING
ma.-vrij. van 18.00-19.30 uur (071) 123143
(Nabezorging na 19.30 uur)
zaterdag van
12.00 tot 13.00 uur (071)123143
(Nabezorging na 13.00 uur)
REDACTIE
(071) 144941
ABONNEMENTEN
per maand, aan huis bezorgd 22,70
per maand, per post 31,10
(maandabonnement alleen mogelijk met
automatische betaling),
per kwartaal, aan huis bezorgd 67,45
per post (binnenland) 92,55
per half jaar, aan huis bezorgd 134,90
per jaar. aan huis bezorgd 256,90
per post (binnenland) 357,20
losse nummers f 1,10
Abonnementsgelden dienen bij vooruitbe
taling te worden voldaan. Restitutie is niet
mogelijk.
Abonnementen kunnen op elke gewenste
dag ingaan. Indien één maand voor het
verstrijken van de abonnementsperiode
geen opzegging is ontvangen wordt het
abonnement automatisch verlengd.
Betaling van abonnementen op giro
3203571 t.n.v. Damiate Holding BV te
Haarlem.
HOOFDKANTOOR
Witte Singel 1, Leiden (071)144941
Bij geen gehoor buiten kantooruren, raad
pleeg het telefoonboek.
REGIOKANTOREN
Jul.anastraat 19. 2405 CG
Alphen aan den Rijn (01720) 93961
Vuurbaakplein 11. 2221 JB
Katwijk (01718) 12383
Hoofdredacteur: drs. J.W.E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R.D. Paauw
Alg. redactiechef: A. van Leeuwen
Plv. alg. redactiechef: J.M.J. Post
Sport: P.J. de Tombe
Feature: W.C.H. Schrama
Regio Leiden: W. Hoenson-de Graaff
Kunst, radio, tv: P.C. Rosier
Geestelijk leven: S.J. de Groot
W. Dijkman (fotograaf)
Het Leidsch Dagblad is aangesloten bij de
Gemeenschappelijke Persdienst, met ei
gen correspondenten in Bonn. Brussel. Jo
hannesburg. Tokio, Londen, Parijs, Was
hington. Rome, Madrid. Mexico-City en Tel
.Aviv.