Wordt Andy
dan toch
verstandig?
i JI^^^BULAG^ATniEMEIDSCH/ALPHEN^AGBLAD
ZATERDAG 19 JUL11986
EMM
PAGINA 13
Het is dus allemaal toch nog goed gekomen met
prins Andrew. Als we de kranten in Fleet Street
mogen geloven, en wie kan die verleiding
weerstaan, zal Andrew woensdag voor de tweede
maal de meest verstandige beslissing van zijn
leven nemen (de eerste was in 1979, toen hij voor
twaalf jaar tekende als piloot bij de marine): door
Sarah Ferguson te trouwen.
door Lia van Bekhoven
Het is wel even wennen. Jarenlang
hebben de Britse kranten bol ge
staan over de botte karaktertrek
ken van de derde zoon van konin
gin Elizabeth en ptins Philip. Ran
dy (ruige) Andy heeft maar niet
willen deugen. Behalve als ko
ninklijke top-macho.
De prins legde het aan met fotomo
dellen en actrices. Hij was het type dat,
vierkant van kaak en stoer van gedrag,
in restaurants met broodjes gooide.
Het soort dat zich omringde met ande
re „Hooray Henry's" en tussendoor een
ongetwijfeld eenzaam bestaan, leidde
in zijn driekamer-appartement in Buc
kingham Palace.
Niemand heeft ooit beweerd dat
Andrew over een meer dan gemiddel
de intelligentie beschikte, maar de 26-
jarige prins voldeed niet eens aan de
meest elementaire voorwaarden van
een Royal: hij werd niet verdienstelijk,
bereidwillig of aardig gevonden.
Zijn oudste broer, prins Charles, mag
dan vegetarisch eten, wollig denken en
zich zorgen maken over het verval van
de Britse binnensteden, hij is sympa
thiek en voorkomend. Prinses Anne,
met een praktische padvinderskijk op
het leven, is weer terug in de genade
van het publiek sinds ze als president
van het Save the Children Fund door
Derde-Wereldlanden toert.
De taak van Andrew leek er jaren
lang uit te bestaan 'modellen' van ver
halen te voorzien die ze gul doorver
kochten aan de boulevardbladen. And
rew Morton, de verslaggever van zo'n
blad en tevens schrijver van een ho
ningzoete biografie over de prins, weet
nog hoe het onderwerp van zijn boek
„zich voortdurend als een haantje pre
senteerde. Hij was in het verleden heel
vervelend, wilde nooit meewerken. Hij
kan nog steeds arrogant en grof zijn,
maar veel minder dan in het verleden".
Safari-diners
De Sunday Times weet dat Andrews
idee van een avondje stappen in die
donkere dagen vóór Fergy de safari-di
ners waren: een kliek welopgevoede
maar slechtgemanierde jongeren vrat
zich urenlang van huis naar huis en
van gang naar gang. Andrew, de lollige
Royal, leidde doorgaans de jacht, die
onverbiddelijk eindigde met een afzak
kertje in Buckingham Palace, waar de
groep tevergeefs probeerde Andrews
lijfwacht zijn geweer te ontfutselen.
Zelfs de aardigste psycho-analiticus
zou uit de kranterapporten over Andy
al spoedig concluderen dat hij kinder
lijk, weereldvreemd en een snob was.
„Hij liet niemand vergeten wie hij
was", is een veelgehoorde opmerking.
Als hij kinderen ontmoette die niet van
zijn status onder de indruk bleken, was
hij verbijsterd. „Hij was stomverbaasd
als hij jongeren tegenkwam die hem
niet met speciale eerbied bejegenden",
herinnert zich een schoolkameraad.
Andere vrienden (die allen anoniem
blijven) weten nog dat hij als jonge tie
ner versteld stond van het alledaagse
leven, zoals 99 procent van de Britse
bevolking dat leidt. De moderne prins
Andrew was zó boven gewone sterve
lingen verheven dat hij serieus meende
dat mensen postzegels op enveloppen
plakten uit genegenheid voor zijn moe
der.
Vanaf het moment dat Andrew in
1960 werd geboren, liet het paleis we
ten hem een „zo normaal mogelijk" le
ven te laten leiden. In de termen van de
Britse aristocratie betekende dat dat
Andy tot de middelbare school in di
verse besloten onderkomens van de
koninklijke familie woonde en zijn
middelbare-schooltijd doorbracht op
een exclusieve en peperdure kost
school. Zijn opleiding werd afgerond
met een cursus van zes maanden op
een college in Canada.
Falkland-oorlog
Onmiddellijk daarna stapte hij in de
militaristische tradities van zijn familie
en tekende voor een bestaan bij de ma
rine. Tijd om een 'normaal leven' te lei
den was er niet. Prins Andrew werd
'super-Jantje'. Zijn avonturen op het
water en aan de kades kwamen de Brit
se pers goed uit. Enigszins uitgekeken
op de romance van prins Charles en
Diana (het paar was getrouwd en was
het sprookjesstadium gepasseerd)
richtten de lenzen en pennen zich op
Randy Andy.
De overgang van de gezapige Charles
- door Fleet Street beschouwd als tra
gische vluchteling uit de jaren '60 -
naar zijn levenslustige showbizz-broer,
had niet groter kunnen zijn. Kort nadat
Andrew met goed gevolg de pilotenop-
leiding afrondde, brak de Falkland-
oorlog uit. De pers werd op haar wen
ken bediend. De prins nam actieve
dienst en vloog helikopters van het
vliegdekschip HMS Invincible over de
ijskoude Zuidatlantische oceaan.
Een prins was op oorlogspad en de
kranten konden er niet genoeg van
krijgen. Ochtend na ochtend werden
de lezers getrakteerd op gefantaseerde
verhalen over hoe 'oorlogsheld Andy'
eigenhandig Galtieri's troepen de zee
in dreef en de Falklands herwon ter
meerdere eer en glorie van het Britse
rijk. Volgens een oorlogscorrespon
dent die Andrew op HMS Invincible
meemaakte, was hij er 'volkomen
thuis'. Andere journalisten herinneren
zich zijn kostschoolachtige humor op
het dek, zijn niet al te genuanceerde
'politieke uitspraken' en zijn gepoch
over vrouwen. „Andrew", zou zijn aan
staande schoonvader majoor Ferguson
later zeggen, „is een echte man".
Zeker is - en er zijn genoeg docu
menten om het te bewijzen - dat de
prins een bekwaam piloot is. „He is a
hell of a pilot", zei ooit een woordvoer
der van het ministerie van defensie,
„maar eerlijk gezegd verwachtten we
niets anders van iemand met zijn erva
ring".
Koo Stark
Na de Falklands ontdekte de pers
Andrews even riskante avonturen op
het droge. Andy was een verhouding
begonnen met Koo Stark, die zich uit
gaf voor actrice. Het duurde niet lang
voordat Fleet Street een oude film had
opgedoken waarin de arme Koo optrad
als erotisch filmsterretje. De verhou
ding was gedoemd te mislukken. Het
leed volgens insiders geen twijfel dat
Prins Andrew en zijn verloofde Sarah Ferguson poseren in de Blue Drawing Room op Buckingham Palace.
de twee verliefd op elkaar waren, maar
het paleis wilde er niets van weten.
Plannen om samen te wonen in Lon
den werden door het koninklijke esta
blishment vakkundig getorpedeerd.
Andrew was 'een emotioneel wrak' en
gedroeg zich er ook naar.
Koo Stark trouwde snel daarna met
een jeugdige miljonair, maar het huwe
lijk liep binnen een aantal maanden op
de klippen. Ze verdiende echter het
stilzwijgende respect van de koninklij
ke firma, door haar geheimen voor zich
te houden en ze niet voor grof geld aan
de zondagsbladen te verkopen. Het
zijn niet zozeer de affaires waar de
Royals van. terugschrikken, maar de
vuile was die een gekrenkte oud-gelief
de buiten zou kunnen hangen.
De prins zocht afleiding in andere
vrouwen. Volgens de kranten iedere
avond een andere dame, maar het zul
len er niet meer dan vier of vijf geweest
zijn. Zij het dat ze allemaal glamoureu-
ze, Dallas-achtige types waren. Het in
spireerde de makers van het Spitting
Image-boek tot een foto van twee pagi
na's van Andy als pin-up met twee
pond ontbijtworstjes tussen de benen.
De prins zocht eveneens troost in een
hobby waarin meerdere Britse aristo
craten hun heil vonden: de fotografie.
Helaas voor Andrew zijn zijn fotografi
sche talenten zodanig dat hem geadvi
seerd is toch zeker de resterende zes
jaar bij de marine af te maken. De 'stu
dies' van zijn neefje prins Henry, die
als officiële foto's werden uitgegeven
bij de eerste veijaardag van het kind,
werden door kenners, zij het zo beleefd
mogelijk, afgemaakt. Het weerhield de
prins er niet van om een tijdje later met
de nodige tam-tam zijn eigen fotoboek
te publiceren.
Sarah
En toen was er Sarah. Eigenlijk was
Sarah Ferguson er al veel langer. Ze
moeten elkaar voor het eerst gezien
hebben toen ze allebei een jaar of drie
waren. De eerste ontmoeting zal waar
schijnlijk hebben plaatsgevonden op
het poloveld van Windsor, waar hun
vaders deze merkwaardige sport van
oosterse prinsen beoefenden. Prins
Philip was mede-oprichter van de Hou
sehold Brigade Polo Club en een van
de officieren van de Life Guards was
Ronald (later majoor) Ferguson.
Hoewel niet van adel kan Sarah Fergu
son, evenals Diana Spencer vóór haar,
bogen op persoonlijke kennis van de
Royals. Vanaf haar vierde wordt ze uit
genodigd op 'tea-parties' op het kasteel
van Windsor. Toen de pers voor het
eerst geconfronteerd werd met 'dikke
Fergy' aan de arm van 'de meest gewil
de vrijgezel in Groot-Brittannië' werd
ze afgedaan als een grap. Als een blik
semafleider die de top-Royals in 'Buck
Huis' bedacht hadden om de aandacht
van een nieuwe stoeipoes af te houden.
De vrouw met „de heupen van een Chi
nese boerin en het kle-
dinginstinct van een paard", volgens
het zondagsblad News of the World,
slaagde er niettemin in om binnen een
paar jaar top-Royal Andy voor zich te
Fergy, 26, verdient haar brood bij een
uitgeverij in het centrum van Londen,
i Ze heeft jarenlang samengewoond met
een man met kinderen, weet wat er in
de wereld te koop is, is gelukkig in rub
ber laarzen, heeft gevoel voor humor
en zal nooit het figuur van een model
bezitten, ondanks het 'nog 17 dagen'-
afteldieet van de schaamteloze News of
the World.
„De koninklijke aanstaande bruid",
luidde een typisch commentaar van
Engelands tweede grootste krant, de
Daily Mirror, „droeg tijdens een offi
cieel bezoek een lange jurk van groene
zijde, waar de wind soms vat op kreeg
en die bij wijlen haar beroemde figuur
accentueerde. Maar ze negeerde on
vriendelijke kritiek op haar achterste
en ging door met de menigte in verruk
king te brengen".
Omgeslagen
De Britse schandaalpers, pragma
tisch als altijd, sloeg probleemloos om
toen de romance menens bleek. Fergu
son werd „een typisch Engelse, kastan
je-bruine schone", „een solide en ver
standige vrouw die niet bang is And
rew op zyn nummer te zetten". Ze was
met het goede advies decoratief ge
noeg, zou erfgenamen produceren en
geen gekke dingen doen, zoals lid wor
den van de vredesbeweging of over
spannen raken. Ze was, kortom, ge
maakt voor prinsessendom en een
ideale vrouw voor Randy Andy.
De huwelijksplechtigheid zelf zal in
de beste Britse traditie perfect georga
niseerd en vlekkeloos uitgevoerd zijn.
In Westminster Abbey zal Sarah Fer
guson Andrew, volgens de Anglicaan
se kerkversie van 1662, gehoorzaam
heid beloven. Miljoenen televisiekij
kers zullen via een nieuwe tv-camera
voor het eerst tijdens de kritieke mo
menten het paar close-up kunnen be
kijken. De acht bruidskinderen en 1800
genodigden in de kerk zullen het met
r Sarah Ferguson (links) met neefje Seamus Makim, vader Ronald en zusje Jane Makim, thuis in het plaatsje Na de^iens^rijdeifde prins en de
yummer. prinses in een open Landauer uit 1902
naar het paleis, waar ze zich met hon
derd gasten te goed zullen doen aan
een 'ontbijt', bestaande uit Schots
lamsvlees, nieuwe aardappelen en
aardbeien toe. Zij die geen uitnodiging
ontvingen, kunnen het huwelijk in stijl
meevieren in de vijf Londense topho
tels, voor een minimum van 300 gulden
per persoon.
Vijf uur nadat het publiek Fergy's
bruidsjurk voor het eerst bewonderen
mocht, zal een exacte namaak voor
3250 gulden in Oxford Street te koop
zijn, exclusief een Fergy 'look alike',
die hem in de etalage zal showen. En
voordat prinses Sarah zich van het
'best bewaarde geheim van het jaar'
kan ontdoen, hebben tientallen naai
sters zich in de ateliers reeds achter de
machines gezet om er nog meer te pro
duceren. Want koninklijke bruiloften
leveren ook geld op.
Salarisverhoging
Majoor Ferguson, vader van de.aan-
staande bruid, heeft voor tv-interviews
over 'de gebeurtenis van het jaar' 4000
gulden per gesprek ontvangen. De
broer van Diana, de prinses van Wales,
wordt er 40.000 gulden rijker op met
het verslaan van de bruiloft voor het
Amerikaanse televisienet NBC. En de
vader en stiefmoeder van de prinses
van Wales vragen Westduitse toeristen
45 gulden voor de eer met hen thee te
mogen drinken in het statige geboorte
huis van een prinses.
Maar de Royal die er met de bruiloft
het meest op vooruit gaat is Andrew,
die als getrouwde man op een jaarlijk
se salarisverhoging van 115.000 gulden
kan rekenen. Maar een kniesoor die
daar op let.
Wetenswaardiger zijn de gegevens
die het boek '101 dingen die u niet wist
over de koninklijke tortelduifjes' ver
meldt. Zo is Sarah geboren in het 'jaar
van de kalkoen', was zindelijk met 18
maanden, heeft een litteken op haar
bovenbeen (een overblijfsel van een
ongeluk met haar pony toen ze zeven
was) en werd op school 'Second' ge
noemd omdat ze aan tafel altijd voor de
tweede keer opschepte.
Andrew kent het kinderversje 'Little
Black Sambo' uit zijn hoofd, heeft
nooit leren zwemmen sinds zijn vader
hem op zijn tweede in een meer gooide,
heeft een toiletrol die 'God save the
Queen' speelt en noemt de seksuele
daad 'horizontaal joggen'. Volgens Fer
gy wisten ze dat ze voor elkaar gescha
pen waren toen Andrew „een broodje
naar mij gooide en ik het terugwierp".
Dit is het spul waarvan koninklijke
huwelijken worden gemaakt. Niemand
is beter in koninklijke huwelijken dan
de Britten. Het huis van Windsor herin
nert het volk aan een glorieus verleden
en behoedt het voor een sombere toe
komst. De zon mag dan ondergegaan
zijn over het Britse imperium, met ge
beurtenissen als deze doen ze in Enge
land gewoon overal de lichten aan.
