Howe schiet in Zambia niet op De onvoorspelbare sprongen van Bourguiba Reagan wil voor top akkoord Kaoenda wil nu sancties Meer protesten, regering zwakt vergaderverbod af 'Straatsburgse ziekte' velt Europese tolken Fatsoensrakkers in de slag met Amerikaanse porno DONDERDAG 10 JULI 1986 BUITENLAND PAGINA 7 LOESAKA/LONDEN (UPI/RTR./AP) - De Britse minister van buitenlandse zaken Sir Geoffrey Howe, die namens de EG-lan- den in zuidelijk Afrika bemiddelt, heeft gisteren in de Zambiaan- se hoofdstad Loesaka tegen verslaggevers gezegd dat hü en pre sident Kenneth Kaoenda van Zambia het oneens zijn over de manier waarop de regering in Pretoria tot hervormingen moet worden bewogen. STRAATSBURG - Alle verhalen over hoge inkomens en ruime declaraties ten spijt: werken in of voor het Europees Parlement is geen lolletje. Erger nog, de ge zondheid van de 518 Europarle mentariërs, enkele tientallen tol ken en honderden Europese door Mans de Bruijn ambtenaren en journalisten staat op het spel. Zij dreigen het slachtoffer te worden van 'de ziekte van Straatsburg'. Niet dodelijk, maar wel schadelijk. De kwaliteit van de lucht in het gebouw van het Europees Parlement in Straats burg wordt immers allerwegen als belabberd beschouwd. Een slechte luchtverversing en hoge concentraties formaldehyde in de lucht maken het werk hier tot een ware lijdensweg. De tolken van het parlement gingen er gistermiddag zelfs tien minuten tegen in staking. Dat ge beurde op het moment dat de Duitse Europarlementariër Kurt Vittinghoff het spreekgestoelte beklom, juist om zijn beklag te doen over de slechte leefomstan digheden in het peperdure ge bouw, dat overigens elke maand een week wordt gehuurd van de Raad van Europa. Vittinghoffs in het Duits uitge sproken klacht werd zodoende - met zijn medeweten en instem ming - niet in de zeven Europese talen vertaald, met als gevolg dat waarnemend parlementsvoorzit ter Nicole Pery, een Franse so- cialiste, boos de vergadering ver liet. Officieel was er dus geen vergadering en zal de klacht ook niet in het verslag worden opge nomen, maar de boodschap kwam duidelijk genoeg over. Vittinghoff nam het vooral op voor de tolken die in hun piepkleine, afgesloten hokjes zonder luchtverversing moeten werken. Hij vroeg zich af hoe de ze mannen en vrouwen nog ge concentreerd hun werk kunnen doen. Er is al herhaaldelijk ge klaagd over de werkomstandig heden in Straatsburg, maar het parlements-presidium heeft na gelaten er ook maar iets aan te doen. Vittinghoff eiste een weten schappelijk onderzoek naar de leefkwaliteit in de gebouwen van het Europees Parlement in Straatsburg, maar ook in Brussel en Luxemburg. Want kennelijk is de ziekte van Straatsburg ook naar deze vergaderplekken over geslagen. Na een privé gesprek en noenmaal met Kaoenda op de eerste etappe van een reis door het zuiden van Afrika, verdedigde Sir Geoffrey zijn zoeken naar "dialoog en vreed zame verandering in Zuid-Afrika". Hij zei op een persconferentie dat hij en Kaoenda het "absoluut eens" waren over "ons gemeen schappelijke doel, de afschaffing van de apartheid". Maar hij zei niet net te kunnen doen of eenstem migheid was bereikt over de wijze waarop zij bereikt kon worden. Tevoren had de Zambiaanse pre sident gezegd dat onmiddellijke strafsancties tegen het "afschuwe lijke systeem van geïnstitutionali seerd rassenonderscheid" in Zuid- Afrika ingesteld moesten worden. Howe zei dat hij geen mededelin gen kon doen over "vertrouwelijke besprekingen" met Kaoenda en hij wenste geen commentaar te geven op diens dreiging dat Zambia zich uit het Britse Gemenebest zou te rugtrekken als Londen zich tegen sancties bleef keren. Het in Zuid-Afrika verboden Afrikaanse Nationale Congres wees uiteindelijk een voorstel om Howe te ontmoeten als "niet nuttig en tijdverspilling" van de hand. De Britse minister heeft geen reis naar Zuid-Afrika vastgesteld, maar offi ciële woordvoerders aan beide zij den hebben gezegd dat zij hopen op een ontmoeting van Howe met de president van de republiek, Pie- ter Botha. Deze had een eerder voorgeslagen gesprek als "ongele gen" afgeslagen. Howe zei dat hij hoopte "een bre de waaier van representatieve mensen van alle partijen, zwarte leiders in Zuid-Afrika incluis", te kunnen ontmoeten. De Britse premier Margaret Thatcher heeft gisteren gezegd dat ze het 'buitengewoon weerzinwek- Buitenland kort Giftrein Een nog smeulende wagon van een ontspoorde Amerikaanse vrachttrein is gisteravond ontploft. Daarbij kwam opnieuw een gif wolk vrij, waardoor duizenden mensen voor de tweede keer in twee dagen hun woningen moes ten verlaten. Dinsdag had de be volking de twee plaatsen al moeten verlaten toen brand was uitgebro ken in de tankwagon, waardoor een grote fosforwolk vrijkwam. Hulp contra's De Amerikaanse regering over weegt ongeveer 120 miljoen dollar aan voedselhulp voor onder meer Indonesië en India te schrappen en de middelen over te hevelen naar het steunpakket voor Midden- Amerika, waarvan ook de hulp aan de anti-sandinistische rebellen in Nicaragua deel uitmaakt. Kinderen Bhopal Bij onderzoeken naar de gevol gen van de chemische ramp in het Indiase Bhopal van december 1984 is gebleken dat een buitengewoon hoog percentage (67 kinderen in de leeftijd van 6 tot 15 jaar ademha lingsproblemen heeft. Cuba Volgens diplomatieke kringen in Havana zijn op Cuba 47 politieke gevangenen vrijgelaten, wat het aantal invrijheidstellingen in deze categorie sinds 10 mei brengt op 130. Op 30 mei waren uit de gevan genis van Combinado del Este 55 gevangenen ontslagen en op 10 mei 27, na persoonlijke bemidde ling van de Franse oeanograaf Jac ques Yves Cousteau. Gaskamers Een voormalige nazi-generaal, Otto Ernst Remer, is door een lo caal gerechtshof in Kaufbeuren tot een half jaar gevangenisstraf ver oordeeld wegens verspreiding van videobanden waarop het bestaan van gaskamers in de Tweede We reldoorlog wordt ontkend en we gens belastering van de regering. Albrecht herkozen Het parlement van de Westduitse deelstaat Nedersaksen heeft woensdag de CDU-er Ernst Al brecht tot premier gekozen. Op hem stemden alle leden van de CDU en de FDP in het parlement te Hannover. De sociaal-democra tische kanidaat Gerhard Schroder (SPD) kreeg de stemmen van de 66 afgevaardigden van de SPD. De elf leden van de Groenen stemden op hun eigen kandidaat, Charlotte Garbe. kend' zou vinden als het rijke Eu ropa economische sancties zou treffen, waardoor de zwarte Zuid- afrikaanse bevolking nog ernstiger gedupeerd wordt. Zij deed de uit spraak in een uitzending van de BBC. Thatcher wees in dezelfde uitzending de uitkomst van een opiniepeiling, waaruit blijkt dat 77 procent van de zwarte bevolking voorstander is van economische sancties tegen Zuid-Afrika, van de hand. Zij was van mening dat de ondervraagden geterroriseerd zijn door fanatiekelingen 'om te verkla ren wat zij wilden horen' en noem de het uitvoeren van economische sancties een bedreiging van het le ven van honderdduizenden kinde- JOHANNESBURG - Nog vier vakbonden zijn gisteren naar Zuid- afrikaanse rechter gestapt om maatregelen aan te vechten, die door de regering en politie waren afgekondigd op grond van de noodtoestand. Het zijn de vakbon den van de metaalarbeiders, jour nalisten, mijnwerkers en winkel personeel, die van de rechtbank in Johannesburg een uitspraak heb- door Ruud de Wit ben gevraagd over de geldigheid van een vergaderverbod dat maan dag j.l. aan 33 vakbonden in Johan nesburg en omgeving was opge legd. Dinsdag reeds diende er in Durban een kort geding van de metaalarbeidersvakbond, de MA- WU, tegen de noodtoestand in het algemeen. In reactie op de golf van korte ge dingen tegen noodtoestandsmaat regelen heeft het regeringsbureau voor informatie gisteravond een verklaring uitgegeven, waarin wordt gezegd, dat „er zekere fou ten zijn gemaakt bij de publikatie van het vergaderverbod voor vak bonden", dat maandag in de staats courant was afgedrukt. Volgens het regeringsbureau geldt het ver gaderverbod slechts voor Soweto en niet voor de rest van Johannes burg en zijn vakbondsvergaderin gen juist uitgesloten van het bod. In de verklaring van het informa tiebureau staat letterlijk: „De mi nister van wet en orde, Louis le Grange, heeft in de afgelopen we ken voortdurend contact gehad met de werkgeversorganisaties om te problemen te verhelpen in de huidige abnormale situatie en om te benadrukken dat geen enkele ar beider gearresteerd is of nog gear resteerd zal worden voor bonafide vakbondsactiviteiten". Het is even wel duidelijk, dat de regering zich in toenemende mate zorgen maakt over de kracht van het georgani seerde vakbeweging in Zuid-Afri ka en daarnaast ook onder grote druk staat van de werkgevers. Inmiddels is de staking van de mijnwerkers tegen de noodtoe stand en de arrestatie van vak bondsleiders enigszins in kracht afgenomen, met name in de dia mantmijnen van Kimberley. De mijnwerkers zijn weer aan het werk gegaan na toezeggingen van de directie dat bij de regering in Pretoria opheldering zal worden gezocht over de arrestatie van vak bondsleden en -leiders. In Pretoria werd verder bekend gemaakt, dat het leger en de politie vijf personen hebben gearresteerd die verdacht worden van ANC- sympathieën en het plaatsen van landmijnen. Bij deze aanvallen zouden minstens drie personen ge wond zijn geraakt. Het regerinsg- bureau voor informatie meldde ook een dode. Het was een zwarte man die door de politie bij Port Eli zabeth was doodgeschoten toen hij met een zelfgemaakt vuurwapen op 'veiligheidstroepen' schoot. In totaal zijn nu 134 personen om het leven gekomen sinds het uitroepen van de noodtoestand ruim drie we ken geleden. Bomexplosie in Parijs PARIJS - De Franse premier Jacques Chirac heeft gister avond woedend gereageerd op de aanslag op de kantoren van een centrale politie-eenheid in Parijs, waarbij een 54-jarige in specteur werd gedood. De krachtige bom ontplofte in een toilet op de vierde verdieping, waardoor het plafond van de etage instortte en een gat in de voorgevel werd geslagen. Er raakten 27 mensen gewond. De verantwoordelijkheid voor de aanslag werd niet di rect opgeëist, maar in het re cente verleden zijn in Parijs veel aanslagen gepleegd door de linkse terreurgroep Action Directe. Het dodeUjke slachtof fer van de aanslag was de 54- jarige divisie-inspecteur Marcel Basdevant, die over vijf maan den met pensioen zou zijn ge gaan. Twee andere agenten la gen levensgevaarlijk gewond in het ziekenhuis. WASHINGTON - President Rea gan zou graag zien dat de Ameri kaanse en Russische onderhande laars nog voor een volgende top conferentie met de Russische lei der Gorbatsjov in Genève een ak koord bereikten over verminde ring van kernwapens. Indien dat door Henk Kolb niet lukt wil Reagan met Gorbats jov tijdens de top het raamwerk ontwerpen voor zo'n akkoord, dat de onderhandelaars dan in Genève verder zouden moeten uitwerken. Dit zegt Reagan in een interview met de New York Daily News dat het Witte Huis gisteren heeft vrij gegeven. Opnieuw heeft de Amerikaanse president blijk gegeven van opti misme over het tot stand komen van een topconferentie in Was hington later dit jaar - dat wil zeg gen na de tussentijdse verkiezin gen van november en waarschijn lijk pas in december. De onderhan delingen in Genève liggen tot sep tember stil en Reagan heeft nog niet geantwoord op de jongste voorstellen van Gorbatsjov, die in politiek Washington, als men het Pentagon (defensie) niet meetelt, vrij algemeen als enigszins tege moetkomend worden gezien. Woordvoerder Larry Speakes heeft in de afgelopen dagen bij her haling verzekerd dat het Witte Huis de tijd neemt om een wel doordacht antwoord op te stellen. Maar Reagans naaste medewer kers zijn het onderling niet eens over de vraag of Gorbatsjovs sug gesties moeten worden benaderd als serieuze voorstellen of als nieu we propaganda-manoeuvres die beogen een wig te drijven tussen de VS en hun Europese bondgeno ten. Volgens Reagan bevinden de Verenigde Staten zich 'in onder handelingsstemming', maar zijn spreekbuis Speakes ontkende dat de correspondentie tussen de lei ders van de twee supermachten een vorm van onderhandeling is. Reagan: „We koesteren veel hoop dat wij nader komen tot het wegne men van een aantal van de geschil punten, opdat wij kunnen zeggen Jat het nu tijd is om tot overeen stemming te komen". De Amerikanen zien perspectief in een verzachting van het oude Russische standpunt dat buiten de VS gestationeerde Amerikaanse bommenwerpers ook strategische wapens zijn en dat de VS al het on derzoek naar een defensie tegen ra ketten in de ruimte moeten opge ven. Van hun kant verlangen de Russen een versterking van de ver plichtingen die het verdrag tegen raket-verdediging voorschrijft. Daarmee zou verdere ontwikke ling en in stelling brengen van een verdediging in ruimte worden ver hinderd. WASHINGTON - Er bestaat enig oorzakelijk verband tussen porno grafie en seksueel geweld, seksue le afpersing of ongewenste seksue le agressie en het is tijd dat de Ver enigde Staten een nationale strijd tegen pornografie beginnen. Dit heeft een speciale commissie van de Amerikaanse minister van Jus titie Edwin Meese na een jaar stu die officieel vastgesteld. De bevindingen van deze laatste commissie staan lijnrecht tegen over die van een andere, presiden tiële commissie, die in 1970 bij gro te meerderheid besloot dat porno grafie daarin juist geen rol van be tekenis speelt. door Henk Kolb De 'traditionele waarden', die president Reagan zo volhardend probeert terug te brengen in het dagelijks leven van vandaag, bie den geen ruimte aan een dubbele pagina bloot uit het tijdschriften- rek van de supermarkt. De 2000 bladzijden van het rapport en 92 aanbevelingen beschrijven een omvangrijke mobilisatietaak voor het onvermoeibare leger van Ame- rika's zedenmeesters. Vreugdevuur De nationale garde van fatsoens rakkers heeft in de Verenigde Sta ten onder meer al vreugdevuren gestookt van boeken en grammo foonplaten, zegels aanbevolen op platenhoezen die garanderen dat de tekst van seksuele smetten vrij is en nu dan is er dit officiële rap port, waaromheen onmiddellijk een draaikolk van ernstige con troversen in beweging is gekomen. Zes van de elf leden van de com missie hadden al voor hun aanstel ling luidruchtig hun afkeer van pornografie doen blijken, dus van een objectief onderzoek was om te beginnen al geen sprake. Naar nu blijkt van een wetenschappelijke inspanning evenmin, omdat de commissie geen eigen onderzoek heeft verricht, maar bestaand cij fermateriaal heeft gebruikt. Een aantal leden was het met de meerderheid van de commissie niet eens en nog voor het rapport verscheen was de commissie al door een rechter op de vingers ge tikt omdat zij per brief winkelbe drijven had gewezen op economi sche schade als het zou doorgaan met de verkoop van tijdschriften als Playboy en Penthouse, die de commissie tot de pornografie re kent. Dat schrijven moest worden ingetrokken, maar tenminste een belangrijk concern had inmiddels de bladen met kijkbloot uit de in ventaris verwijderd. Preutsheid De porno-commissie speelde in op de benepen preutsheid van kleinsteeds Amerika, dat onder aanvuring van dominees bereid is ten strijde te trekken voor Victo riaanse fatsoensbegrippen, waar mee men vandaag de dag geen kant meer op kan. Tot de aanbeve lingen behoort ook advies over de wijze waarop waakzame burgerij de overheid tot actie tegen porno grafie kan dwingen. Een heksen jacht en censuur, voorspelt de Amerikaanse Unie voor de Burger lijke Vrijheden (ACLU), ligt in het verschiet. De Unie vindt een reeks andere organisaties aan haar zijde, Con gresleden onder andere en uitge vers van tijdschriften met naaktfo to's. Aan de andere zijde staat na tuurlijk de groep 'Vrouwen tegen Pornografie', die een derde van de aanbevelingen nog te gematigd vindt omdat zij de uitgevers kans zou bieden hun zakenbelangen te blijven beschermen. Maar naast deze dames rijst onmiddellijk de fi guur van predikant Jerry Fallwell op, die spreekt van een 'goed en ge zond rapport, dat de Amerikaanse regering duidelijk op een lijn brengt met het volk waarin Ameri ka wortelt' en dat de 'vuilnis ge naamd pornografie die te lang de vrouwen en kinderen van Amerika heeft geexploiteerd' afwijst. Maar de Nationale Vrouwenor ganisatie, die wel onderschrijft dat pornografie vrouwen en kinderen schaadt, waarschuwt al voor de on dertoon van het rapport, die zo on geveer alles dat niet valt onder te brengen bij de traditionele waar den van het familieleven, tot por nografie bestempelt. De uitgeef ster van Playboy, Christie Hefner, spuwde vuur: 'Het idee van bur gerlijke waakzaamheid tegen tijd schriften, boeken, films of videoca- settes is iets dat denk ik visies op roept van nazi-Duitsland en niet van de Verenigde Staten'. Handleiding Met zijn aanbevelingen, zijn boe kenlijst en naar het heet complete catalogus van pornografische films, is het rapport een handlei ding voor degenen die veronder stellen het volste recht te hebben de wereld geheel naar hun eigen inzichten in te richten. Zij verte genwoordigen veel stemmen en te gen de tijd dat het Congres, zelf niet vrij van seksuele uitspattingen zo nu en dan, moet gaan beslissen over strengere wetgeving en meer vervolging van overtredingen zal de druk daarvan blijken. De handelaren in erotica in Was- hingtons binnenstad haalden de schouders op over het rapport: 'Er otica blijft. Er is vraag naar en die neemt niet af. Op enkele huizen blokken afstand van het Witte Huis zijn dan ook 1445 verschillende pornografische tijdschriften en 1920 pornografische boektitels te koop. De telling is van de commis- TUNIS - De hoogbejaarde presi dent van Tunesië, Habib Bourgui ba (83), lijkt er in zijn laatste le vensjaren een duivels behagen in te scheppen vriend en vijand voor verrassingen te plaatsen. Want het ontslag van premier Mohammed Mzali is wel het laatste wat men in Tunis van Bourguiba verwacht had. door Gerrit-Jan Hoek Immers, jarenlang had de 'Su preme Strijder' zorgvuldig aan zijn opvolging gewerkt en Mzali uitein delijk als zijn kroonprins gepous seerd. Bij het laatste congres van de officiële partij van Tunesië, de socialistische Destour-partij, had Bourguiba voor de zoveelste keer zijn vertrouwen in Mzali bevestigd. Dat was in juni en amper een maand later besluit Bourguiba zijn gedoodverfde opvolger zonder par don aan de kant te schuiven. Een weloverwogen operatie of het be wijs van de kamikazeachtige seni liteit van de president, waar in Tu nesië bijna openlijk over gespro ken wordt? Om er achter te komen, wat Bourguiba bij het nemen van zijn opzienbarende besluit bewogen heeft, mag niet uit het oog verloren worden, dat Bourguiba houdt van spektakel en zijn invloed en charis ma voor een niet gering deel dankt aan zijn onvoorspelbare sprongen en hang naar populisme. Ruim twee jaar geleden barstte in Tunesië een golf van adhesiebe tuigingen over Bourguiba los, toen de president met een pennestreek het regeringsdecreet ongedaan maakte, waarbij de broodprijzen drastisch verhoogd werden. Die maatregel leidde destijds tot grote onlusten in heel Tunesië, de zoge naamde broodrevolte. Nog maar kort geleden kondigde Bourguiba aan het als zijn levenswerk van zijn laatste jaren te beschouwen, een eind aan de welig tierende corrup tie te maken. Bij diverse staatsbe drijven rolden koppen, het volk knikte instemmend, temeer daar de president zelfs een confrontatie met zijn naaste familieleden niet uit de weg ging. Zowel met zijn vrouw Wasila als zijn zoon Habib Bourguiba jr. brak Bourguiba sr. rigoureus, toen zij de president probeerden te matigen. Allergisch Maar Bourguiba is ook buitenge woon allergisch voor elke te grote machtsconcentratie bij welke an- Een archiefopname van de Tunesische president Bourgiba, zwemmend met zijn echtgenote Wassila in de Middellandse Zee. Met Wassila heeft de hoogbejaarde leider inmiddels gebroken. (foto ap> dere politicus dan ook. Net als wij- om alle macht aan zich te trekken, len Franco is ook Bourguiba een Als minister van binnenlandse za- meester in het verdeel- en heers- ken, een portefeuille die hem in werk. En Mzali was hard op weg 1984 toebedeeld was, had Mzali ook grote zeggenschap over de po litie en de openbare orde, een sleu telfunctie in een semi-democratie als Tunesië. Van de oppositie van de vak bond UGTT had Mzali zich weten te ontdoen, door de vakcentrale stelselmatig van binnenuit uit te hollen. Eerst door de contributies niet meer verplicht te stellen, daar na door de belangrijkste bronnen van inkomsten van de vakbond, een van de grootste hotels van Tu nesië en een verzekeringsmaat schappij, droog te leggen door die bedrijven te naasten. Als eerste signaal, dat zijn per soonlijke macht grenzen kende en de macht van Bourguiba niet mocht benaderen, ontketende Bourguiba de laatste maanden een verwoed offensief tegen Mzali. Niet alleen werd hem de porte feuille van binnenlandse zaken ontnomen, ook een groot aantal van zijn meest loyale ministers, zo als de minister van algemene za ken Mezri Chekir en Bechir ben Slama moesten op bevel van Bour guiba het veld ruimen. Het laatste vege teken voor Mzali was het ont slag van zijn eega Fatima als minis ter voor vrouwenzaken. Toezegging De toekomst zal uit moeten wij zen, of met zijn ontslag als premier ook de kansen voor Mzali op de op volging van Bourguiba zijn verke ken. Want bij de wisselingen in het kabinet heeft Bourguiba ooit aan Mzali te kennen gegeven dat hij de econoom Rachid Sfar als toekom stig premier prefereerde (zoals nu ook gebeurd is), 'omdat Mzali pre sident van de republiek zou wor den'. Als die toezegging van Bour guiba nog steeds geldig is, kan de nu genomen maatregel alleen maar beschouwd worden als een poging om een evenwicht te creëren tus sen het premierschap en het toe komstige presidentschap van Mza li. Met als dubbele bodem, dat Bourguiba wellicht zijn dood ziet naderen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 7