Bommen in centrum
van Johannesburg
Brillen en lenzen
Geslaagde behandeling Aids
Reagan zoekt zijn toevlucht
tot een televisie-boodschap
Twee explosies, 22 gewonden
Garcia laat
militairen
vervolgen
EG beveelt
Nederlandse
cocaine aan
Amnesty maant Soeharto:
eerlijk proces moslims
Griekenland
wil Turkije
niet in EG
Positie van
Gaddafi in
het geding
PAISLEY: BURGEROORLOG
Bril 58 heeft ze
WOENSDAG 25 JUNI 1986
BUITENLAND
PAGINA 7
BRUSSEL - De in Nederland ver
krijgbare cocaine behoort tot de
zuiverste en meest goedkope die in
Europa te koop is. Dat blijkt uit
een rapport van de EG over het co-
caine-probleem. Daarnaast heeft
Nederland als een van de weinigen
een soepel beleid voor verslaafden.
door
Hans de Bruijn
JOHANNESBURG - In het
centrum van Johannesburg
zijn gisteren twee bommen
ontploft. Niemand werd ge
dood, maar 22 personen
raakten gewond, waaronder
een twee maanden oude ba
by.
door
Ruud de Wit
De eerste bomexplosie in het cen
trum van Johannesburg vond iets
na twee uur in een Wimpy-bar
plaats, op het moment dat zeer
druk was vanwege de lunchpauze.
De glazen voorgevel van het res
taurant werd door de explosie eruit
gedrukt en 20 bezoekers en voor
bijgangers, allen blank, raakten ge
wond. Twee slachtoffers zouden er
ernstig aan toe zijn. De tweede ex
plosie gebeurde een twintigtal mi-
LIMA (AFP/UPI) - President Alan
Garcia van Peru heeft gisteren be
vestigd dat bij het neerslaan van de
opstand in de gevangenis van Luri-
gancho tussen de 30 en 40 opstan
delingen zijn geëxecuteerd nadat
ze zich hadden overgegeven. Hij
gelastte de arrestatie en de juridi
sche vervolging van de leden van
de Republikeinse Garde die zich
hieraan schuldig hebben gemaakt.
In een door de nationale radio en
televisie uitgezonden rede zei de
Peruaanse president "dat onder
zoek heeft uitgewezen dat in de ge
vangenis van Lurigancho een niet
vastgesteld aantal gedetineerden,
misschien tussen de 30 en 40, ge
dood of geëxecuteerd zijn...nadat
zij zich al hadden overgegeven".
Hij verklaarde dat officieren en
manschappen van de Republikein
se Garde die de moorden hebben
begaan berecht zullen worden. Zij
moeten volgens de Peruaanse wet
voor de burgerrechter verschijnen.
Bij het neerslaan van opstanden
in drie gevangenissen kwamen
donderdag zeker 250 gedetineer
den om. De slachtoffers behoorden
bijna allemaal tot de maoistische
guerillabeweging „Sendero Lumi-
noso" (Lichtend Pad).
"Ik weet dat mijn positie risico's
heeft", aldus Garcia, verwijzend
naar de spanning tussen zijn bur
gerregering en de leger en politie.
"Daarom spreek ik tot het volk.
Niemand kan mij stil houden want
dit is de roep van de democratie en
van de wet".
Buitenland kort
Paraguay
De Paraguayaanse politie heeft
gisteren op het vliegveld van Asun
cion de oppositieleider Domingo
Laino in elkaar geslagen toen deze
opnieuw probeerde naar zijn land
terug te keren. Ook de voormalige
Amerikaanse ambassadeur in Pa
raguay, Robert White, die hem ver
gezelde liep klappen op, zo hebben
ooggetuigen gezegd.
Walesa
De leider van de verboden vrije
vakcentrale Solidariteit in Polen,
Lech Walesa, is gisteren in Gdansk
gedurende drie uur door de politie
ondervraagd over zijn banden met
de ondergrondse oppositie en een
Amerikaanse diplomaat die door
Warschau is beschuldigd van spio
nage.
De Poolse autoriteiten hebben
laten doorschemeren dat Walesa
niet naar Rome mag gaan ter bij
woning van een bijeenkomst van
Nobelprijswinnaars, belegd door
de Italiaanse minister van buiten
landse zaken, Giulio Andreotti.
Executie in VS
Een zeer zwak begaafde man is
gisteren in de Amerikaanse staat
Georgia op de elektrische stoel ter
dood gebracht. Jerome Bowden
werd in 1976 schuldig bevonden
aan moord op de 55-jarige Kathryii
Stryker uit Columbus.
Terwijl Bowden zich bevond in
de dodencel van staatsgevangenis
van Georgia, dienden zijn advoca
ten maandag bij het Hooggerechts
hof een verzoek in voor uitstel van
de executie. Dit verzoek werd gis
teren met een stemverhouding van
7-2 afgewezen.
Maandag had Bowden een intel
ligentie-test afgelegd en het net
iets te goed gedaan. Bowden had
volgens de psychologische test een
verbale intelligentie-score van 71,
een niet-verbaal IQ van 62 en een
volledig IQ van 65. Als het IQ on
der de 45 ligt wordt een veroordeel
de opgenomen in een inrichting
voor zwakzinnigen. Van executie
kan dan geen sprake zijn.
nuten later, voor het President-ho
tel op enige honderden meters van
de eerste ontploffing. Twee zwarte
mannen, waarschijnlijk voorbij
gangers, werden hierbij gewond.
Naar wordt aangenomen was deze
bom in een prullebak geplaatst.
Direct na de aanslagen was er
sprake van grote paniek, te meer
omdat er nog meer ontploffingen
werden gevreesd. De politie, die
snel en massaal aanwezig was, zet
te de omgeving af en het verkeer
werd omgeleid. Aangenomen mag
worden, dat de aanslagen op de re
kening van het ANC kunnen wor
den geschoven, hoewel niemand
de verantwoordelijk ervoor heeft
geclaimd.
Overigens, ook uit de zwarte
woonwijk Soweto werden in de
vroege ochtend twee bomaansla
gen gemeld, maar een bevestiging
hiervan, is niet gegeven. Een aan
slag zou de kleedruimten van het
Jabulani-amfitheater hebben ver
woest. De mogelijke reden voor de
ze aanslag is een politieke bijeen
komst van Zulu-leider Buthelezi
die voor zaterdag aanstaande ge
pland staat. Buthelezi wordt door
radicale zwarte jongeren als een
collaborateur beschouwd.
Inmiddels gaat de Zuidafrikaan-
se regering door met het nemen
van maatregelen tegen de buiten
landse pers. Maandagavond werd
de Amerikaanse News week-cor
respondent, Rick Manning, al aan
gezegd om het land te verlaten en
daar is gisteren de deportatie van
de Israëlische dagblad- en radio
verslaggever Dan Sagir bijgeko
men. Sagir werd slechts medege
deeld dat zijn werkvergunning niet
zal worden verlengd. Hij studeerde
in Zuid-Afrika, maar schreef te
vens voor het liberale dagblad
Ha'aretz, dat in Jeruzalem ver
schijnt.
Beiden hebben een mogelijkheid
om beroep aan te tekenen, maar de
Israëliër, die twee jaar in Zuid-Afri
ka werkzaam is geweest, heeft aan
gekondigd daarvan af te zien. In
perskringen in Zuid-Afrika wordt
aangenomen, dat nog meer corres
pondenten zullen volgen. Vandaag
moeten een aantal bureauchefs
van internationale persagent
schappen in Zuid-Afrika zich bij
de adjunct-minister van informatie
Louis Nel, melden voor een ge
sprek.
Voor de vierde dag in successie
meldde het regeringsbureau van
informatie een verdere afname van
het dodelijk geweld in Zuid-Afri
ka. De afgelopen 24 uur zouden
twee doden zijn gevallen. Een van
hen was door de politie doodge
schoten en de andere door onbe
kende schutters. Het officiële do
dental sinds het uitbreken van de
noodtoestand tien dagen geleden
staat nu op 59.
De cocaine in ons land bevat vol
gens de onderzoekers gemiddeld
zo'n 40 procent zuivere cocaine en
worden de minste stoffen aan de
'coke' toegevoegd. In de meeste
andere landen varieert dat tussen 5
en 40 procent. In West-Duitsland
bijvoorbeeld bevat het opgesnoven
poeder slechts 5 tot 10 procent zui
vere cocaine.De Nederlandse co
caine blijkt bovendien erg voorde
lig te zijn. In ons land wordt voor
een gram 125 tot 300 gulden be
taald. De prijs in de meeste landen
ligt daar ver boven. In Denemar
ken wordt 1000 gulden betaald, ter
wijl de prijs in Spanje en Portugal
tussen 200 en 500 gulden schom
melt. De cocaineprijs ligt in de
meeste landen ongeveer 50 gulden
per gram lager dan die van heroine
en vertoont een dalende tendens,
aldus het rapport.
Cocaine wordt vooral gesnoven
door mensen uit de 'beter gesi
tueerde lagen van de bevolking
tussen 30 en 40 jaar', aldus het EG-
rapport. Kunstenaars en intellec
tuelen "die cocaine gebruiken zijn
veelal tussen 20 en 30 jaar oud.
Geconcludeerd wordt dat de be
strijding van cocaine in de EG-lan-
den nog allerminst geharmoni
seerd is. Denemarken, Italië en Ne
derland zijn het soepelst in die zin,
dat zij 'begrip' tonen voor de ver
slaafden en hen van overheidswe
ge helpen bij behandeling en reso
cialisering. In de andere EG-lan-
den is veel meer sprake van straf
maatregelen, zowel tegen gebrui
kers als tegen handelaren.
Een voorbijganger troost een ba
by van twee maanden, die gisteren
bij de bomaanslagen in het cen
trum van Johannesburg geraakt
was door een glasscherf. (foto AP)
DEN HAAG (GPD) - Amnesty In
ternational heeft vandaag een be
roep gedaan op de Indonesische
regering om de honderden gevan
genen die de afgelopen twee jaar
zijn gearresteerd een eerlijk proces
te geven. De internationale men
senrechtenorganisatie vraagt de
en verschillende verklaringen zijn*
onder druk afgelegd. Gevangenen
hebben verklaard te zijn gedwon
gen advocaten te accepteren die de
regering geschikt achtte in plaats
van zich te laten bijstaan door zelf
gekozen advocaten. Overleg met
advocaten was in veel gevallen be-
gering-Soeharto ook om de (voor- perkt, terwijl advocaten op hun
namelijk) islamitische gevangenen beurt onvoldoende tijd kregen
menselijk te behandelen en dege
nen die vanwege hun niet-geweld-
dadige kritiek vastzitten, vrij te la
de verdediging goed voor te berei
den, zo blijkt uit berichten die bij
deze organisatie zijn binnengeko-
ten. men.
In haar vandaag verschenen rap- In Jakarta had men nog geen
port stelt AI dat vele gevangenen commentaar op dit rapport van
zijn geslagen of op andere wijze Amnesty. Een zegsman van het mi-
mishandeld terwijl ij 'incommuni- nisterie van buitenlandse zaken
cado' (zonder contact met artsen, verklaarde dat Indonesische regê-
advocaten of familieleden) gevan- ring doorgaans geen reactie geeft
gen werden gehouden. Volgens op rapporten van Amnesty Inter-
Amnesty beschouwen veel mos- national. Volgens het ministerie is
lims deze handelwijze van de rege- Amnesty International „bevoor-
ring als aanzet tot afschaffing van oordeeld" Er wordt tenslotte op-
de islam in Indonesië.
AI gaat uitvoerig in op het inci
dent in Tanjung Priok, de haven
stad van Jakarta, in september
1984 waarbij het leger het vuur
opende op ongeveer 1500 demon
stranten. Zeker dertig mensen ver
loren daarbij het leven, zo staat in
het 45 pagina's tellend rapport. Dit
incident en de daaruit voort
vloeiende gewelddaden zouden de
aanzet zijn geweest tot de arresta
tie van honderden moslims die
vreedzame kritiek hadden op de
regering.
In het goed gedocumenteerde
rapport van de mensenrechtenor-
ganiatie waarin de namen van de
gearresteerden, de tijd en plaats
van aanhouding, datum van hun
proces en straftijd (variërend van
tien tot 17 jaar) staan, wordt voorts
opgemerkt dat verschillende straf
fen intussen zijn opgelopen tot le
venslang. Volgens AI zijn de ge
vangenen geslagen, bedreigd en
kregen geen medische verzorging
na hun arrestatie. Veel arrestanten
zouden zijn verhoord zonder dat
daarbij een advocaat aanwezig
was. Deze verhoren, aldus het rap
port, vonden vaak 's nachts plaats
Engeland krijgt
milj oenenorder
in SDI-project
WASHINGTON (Rtr/AFP) - Het
Pentagon heeft gisteren aan Groot-
Brittannië contracten toegekend
ter waarde van 14,2 miljoen dollar
(circa 35,5 miljoen gulden) in het
kader van het Strategische Defen
sie Initiatief (SDI). Dit heeft het
Amerikaanse ministerie van defen
sie bekendgemaakt op de eerste
dag van het bezoek van de Britse
minister van defensie, George
Younger, aan de Verenigde Staten.
Het geld is onder meer bestemd
voor onderzoek naar een plan-
West-Europa te beschermen tegen
kernwapens. De contracten gaan
naar het Britse ministerie van de
fensie en twee overheidslaborato-
Groot-Brittannië tekende vorig
jaar december, als eerste, een con
tract met de Verenigde Staten over
deelneming van Britse bedrijven
aan onderzoek in het kader van
SDI. Daarna volgden de Bondsre
publiek en Israel.
Younger zei in de Verenigde Sta
ten over de Britse deelneming aan
SDI dat in gedachte gehouden
moet worden dat "het om onder
zoek gaat, niet om plaatsing".
gemerkt dat de „betrokken
sen zijn berecht volgens de r
le gerechtelijke procedure".
Knesset kijkt uit
protest naar Shoah
TEL AVIV/WENEN (AP) - Het
Israëlische parlement zal tij
dens de installatie van de Oos
tenrijkse president Kurt Wald-
heim op 8 juli de negen uur du
rende filmdocumentaire Shoah
van de Fransman Claude Lanz-
mann over de holocaust bekij
ken. De onderwijscommissie
van de Knesset heeft daartoe
besloten om te protesteren te
gen de verkiezing van de vroe
gere secretaris-generaal van de
Verenigde Naties, die ervan be
schuldigd is dat hij tijdens de
Tweede Wereldoorlog heeft ge
diend in een Duitse legereen
heid die wreedheden beging te
gen joden en Joegoslavische
partizanen.
Een woordvoerster van de
Knesset verklaarde dat alle 120
leden van het parlement zullen
worden uitgenodigd de verto
ning in twee delen bij te wonen.
Israël heeft als protest tegen de
verkiezing van Waldheim zijn
ambassadeur uit Wenen terug
geroepen. Verwacht wordt dat
ambassadeur Michael Elitzur
na de installatie van Waldheim
pas terug zal keren op zijn post.
ATHENE - Op de EG-topconferen-
tie die morgen in Den Haag begint
zal de Griekse premier Andreas
Papandreou alles in het werk stel
len, om de voorgenomen ontdooi
ing van de betrekkingen met Tur
kije tegen te houden. Men is er zich
in Athene van bewust dat men
door
Frans van Hasselt
nogal alleen staat. Het Griekse dag
blad Ethnos heeft gisteren voorge
rekend dat de andere elf lidstaten
stuk voor stuk goede redenen heb
ben, de relaties met Turkije te ver
beteren. Alleen Griekenland is aan
directe Turkse bedreiging onder
hevig, aldus het blad.
De associatie-overeenkomst die
de EG in 1963 met Turkije had ge
sloten en die op den duur tot Tur-
kije's volledig lidmaatschap kan
leiden werd in 1980 bevroren toen
in Ankara een militaire dictatuur
werd uitgeroepen. Op de recente
ministersconferentie van de
Twaalf in Luxemburg is echter be-
HAMBURG (AP) - Het Westduitse
weekblad Stern heeft gisteren ge
meld dat er een politieke strijd
gaande is tussen de Libische leider
Gaddafi en diens tweede man, pre
mier Abdel Salaam Jalloud. De ri
valiteit tussen beide mannen zou
hebben geleid tot een mislukte
moordaanslag op Jalloud waarbij
twee neven van Gaddafi betrokken
zouden zijn geweest.
Gaddafi heelt na de Amerikaan
se luchtaanvallen op Libië zijn
hoofdkwartier, dat was gevestigd
in een kazerne in Tripoli, verhuisd
naar een speciaal omgebouwde au
tobus. Het rijdende hoofdkwartier
van de Libische leider is zwaar be-
pantserd en uitgerust met moder
ne communicatie-apparatuur, een
woonkamer, een slaapkamer en
een conferentieruimte. De bus is in
gebruik sinds de luchtaanvallen
van 15 april op de steden Benghazi
en Tripoli.
Volgens het weekblad is de bus
door Daimler-Benz, een Westduit
se autofabrikant die luxe bussen
en auto's van het merk Mercedes-
Benz op de markt brengt, speciaal
voor Gaddafi ontworpen.
Stern meldde dat Gaddafi de af
gelopen twee maanden de hoof-
stad heeft gemeden vanwege de
gespannen politieke situatie al
daar. Als de Libische leider niet in
de bus zit, bevindt hij zich door
gaans in de stad Heyda, tussen
Benghazi en Tobroek, de streek
waar zijn vrouw vandaan komt, al
dus het weekblad.
sloten dat op 16 september de asso
ciatie-vergadering met Turkije op
nieuw bijeen kan komen, en nog
wel op ministerieel niveau, omdat
Turkije genoeg, vorderingen had
gemaakt op de weg naar het herstel
van de parlementaire democratie
en de mensenrechten.
Denemarken toonde enige reser
ve, maar de Griekse minister Pan-
galos was de enige die echte be
zwaren aantekende. Hij zei dat zijn
land deze vergadering op zichzelf
niet kon tegenhouden, maar wel el
ke beslissing die daar tot stand zou
komen. Het gaat onder andere om
de uitkering van een achterstallig
bedrag van bijna 600 miljoen dollar
aan financiële hulp uit het zoge
naamde Vierde Protocol.
PARIJS/W ASHINGTON/VIRGI-
NIA BEACH (AP/AFP) - Op het
Aids-congres in Parijs heeft een
Amerikaanse wetenschapper mel
ding gemaakt van een geslaagde
behandeling van een patiënt die
Aids in een gevorderd stadium
had. De man reageerde positief op
een behandeling waarbij zijn iden
tieke tweelingbroer was betrok
ken. Een identieke behandeling
van twee andere patiënten misluk
te.
'Het is geen doorbraak,' was de
voorzichtige mening van Dr. An
thony Fauci van het Nationaal Ge
zondheidsinstituut in Bethesda,
Maryland, in zijn toespraak tot de
plenaire zitting van het congres.
'Maar in combinatie met wat we
hebben gehoord over de vooruit
gang die is geboekt bij de ontwik
keling van een Aids-vaccin, is het
een kleine maar belangrijke bouw
steen' in de strijd tegen de dodelij
ke ziekte, zei hij.
Er is nog geen middel dat het
Aids-virus zelf kan bestrijden, zei
hij, hoewel op het congres wel is
verteld over vooruitgang bij de
ontwikkeling van een medicijn.
Fauci en zijn medewerkers zijn van
mening dat de ideale behande
lingsstrategie bestaat uit een com
binatie van medicijnen die het vi
rus bestrijden, en een behandeling
met bijvoorbeeld beenmergtrans
plantaties om het immuniteitssys
teem van het lichaam te herstellen.
Vandaag geven Franse weten
schappers een uiteenzetting over
de eveneens bemoedigende resul
taten die hun behandeling met de
transplantatie van beenmerg van
1 een familielid heeft gehad.
Veroordeling
Phillip Nolan, een onderofficier
van de Amerikaanse marine, is
maandag door een militair tucht
college veroordeeld tot 45 dagen
kwartierarrest en gedegradeerd
naar een lagere rang, omdat hij ge
weigerd had zich te onderwerpen
aan een Aids-test, wat werd gezien
als een diénstbevel.
In oktober 1985 bepaalde het
Pentagon dat alle 2,2 miljoen per
soneelsleden in dienst van het mi
nisterie van defensie zich desge
vraagd moeten laten onderzoeken
op symptomen van Aids. Nolan
was de eerste die deze richtlijn
voor de rechter aanvocht.
Het oordeel van het Amerikaan
se ministerie van justitie dat een
werkgever het recht heeft een per
soneelslid met Aids te ontslaan als
hij bang is voor verspreiding van
de ziekte, heeft een storm van pro
test losgemaakt in de Verenigde
Staten.
WASHINGTON - Omdat het Huis
van Afgevaardigden bedankte
voor de eer om president Reagan te
ontvangen met een pleidooi vodr
de omstreden hulp aan de contra's,
heeft het Amerikaanse staatshoofd
gistermiddag zijn boodschap per
televisie overgebracht.
Hij sprak weliswaar vanachter
zijn bureau in het Witte Huis, maar
geen van de grote omroepmaat-
schappijen was bereid zijn oratie
rechtstreeks uit te zenden en Rea
gan moest het dus doen met Cable
News Network, dat zo ongeveer al
les van zelfs maar de geringste
nieuwswaarde uitzendt.
Het Huis dat in maart met 222 te
gen 210 stemmeh zeventig miljoen
dollar aan militaire hulp en voor 30
miljoen bijstand van meer humani
taire aard afwees, beslist vandaag
wederom over een hulp-plan dat in
de Senaat al werd aangenomen.
Volgens het Witte Huis komt Rea
gan nog maar enkele stemmen te
kort om het nu wel te winnen.
In zijn toespraak voegde Reagan
geen nieuwe argumenten toe aan
de redenen voor de hulpverlening.
Het Huis kreeg zijn woorden
schriftelijk aangeleverd. Opnieuw
beklemtoonde hij het gevaar voor
de Amerikaanse nationale veilig
heid als de sandinisten in Nicara
gua ongemoeid worden gelaten.
Hij stelde vast dat sommigen hem
van een handeltje met angst zou
den kunnen beschuldigen en dat
het gevaar voor de Amerikaanse
veiligheid zich misschien wel nooit
zou aandienen.
Maar, waarschuwde Reagan,
geef u er rekenschap van wat de
gevolgen voor ons land zijn als de
tegenstanders ongelijk hebben.
Zelfs gaf Reagan toe dat de con
tra's Amerikaanse hulpverlening
hebben misbruikt en dat dit onaan
vaardbaar is. Hij verzekerde echter
dat als voorwaarde voor Ameri
kaanse bijstand aan de contra's er
civiele controle moet zijn over de
strijdkrachten, dat schending van
mensenrechten niet wordt getole
reerd, dat financiële corruptie
moet worden uitgeroeid en dat
hulp alleen terecht komt bij dege
nen die democratische beginselen
zijn toegedaan.
Om kracht bij te zetten aan het
belang van de zaak heeft Reagan
een korte vakantie die in Las Ve
gas zou beginnen, een dag uitge
steld teneinde aarzelende Republi
keinse afgevaardigden nog eens
onomwonden duidelijk te maken
dat zij niet op hulp bij hun verkie
zingsacties behoeven te rekenen
als zij de president in de steek la
ten.
ADVERTENTIE
BELFAST (AP) - De Noordierse dominee Ian Paisley heeft gisteren op
een persconferentie gedreigd met nieuwe gewelddadigheden, nadat hij
maandagnacht met een aantal mede-parlementsleden uit het Noordierse
parlementsgebouw was verwijderd.
'Dit is geen picknick waar we mee bezig zijn. Er kunnen in iedere straat
van Noord-Ierland gevechten van man tot man komen. Laten we onszelf
niet voor de gek houden. We staan aan de rand van een burgeroorlog.'
'We zullen de krachten van degenen die tegenstander zijn van het ver
drag tussen Ierland en de Britse regering ordenen, organiseren en mobili
seren. De regering zal moeten leren dat ze de Protestanten dit verschrik
kelijke verdrag niet door de strot kunnen drukken,' zei Paisley. 'Dit is een
oorlog, en laat niemand daar doekjes om winden....Er zijn al mensen
gewond geraakt, er zullen mensen gewond raken en er zullen offers moe
ten worden gebracht.'
Het is voor het eerst dat een protestants politicus zo openlijk oproept
tot gewelddadig verzet. (foto AP)
voor iedereen èn in modieuze kleuren...
Bril 58 geeft u graag deskundig advies
en zéker prima service.
Kom zelf eens kijken IX]
Leiden:
Haarlemmerstraat 58 - telefoon 071-140148