Vakbeweging moet
de bakens verzetten
Democratie in
Peru verliest
haar onschuld
Reportage
FNV: verdergaande decentralisatie is noodzakelijk
DINSDAG 24 JUNI 19
Na een reeks jaren van tanende macht is de FNV op zoek naar nieuw elan. De
afgenomen werfkracht sinds de jaren zeventig heeft zich vertaald in een fiks leden
verlies en ook in politiek opzicht zit het Nederlands grootste vakcentrale (nog altijd
900.000 leden) de laatste jaren niet mee. Lubbers heeft de vakbeweging links laten
liggen, de sociale zekerheid afgebroken en werkeloos toegekeken wat de 36 uur
betreft, zo waarschuwde de FNV de kiezers via een drie miljoen gulden kostende
campagne.
Vergeefs. De campagne sloeg niet aan, zoals ook de strijd voor collectieve invoe
ring van die 36 uur mislukte. De bakens dienen te worden verzet, erkennen vice-
voorzitter Johan Stekelenburg en Jan Schermer, cao-coördinator van de Industrie
bond FNV. Zij vertegenwoordigen een jonge generatie vakbondsbestuurders, die af
wil van een al te defensief imago waarin dogma's en symbolen nog een grote rol
spelen.
Stekelenburg en Schermer kiezen voor de pragmatische aanpak. Wel centrale
doelstellingen formuleren, zoals herverdeling van werk. Maar de bonden zelf moe
ten, in nauwere samenspraak met hun leden, maar zien hoe dat te bereiken. Het doel
telt, de weg er naartoe minder. Stekelenburg: „Je moet allemaal bij wijze van spre
ken een keer in Amsterdam komen. Of je nu via Haarlem gaat of via de Schiphollijn
zal me dan worst zijn. Als je er maar komt".
door
Nanno Hoek en
Paul Brader
De werkgevers hebben het dit
jaar aangetoond: de macht van
de vakbeweging is onvoldoende
om nog centrale eisen te kunnen
stellen, zoals algemene arbeids
tijdverkorting- tot een 36-urige
werkweek. De bonden moeten
steeds meer rekening te houden
met verschillen per bedrijfstak
of zelfs per bedrijf. Dat maakt
het moeilijker om greep te hou
den op de ontwikkelingen aan
het loon- emwerktijdenfront.
Stekelenburg erkent dat de 36
uur het in de meeste grote secto
ren niet heeft gehaald, maar con
stateert dat een totale blokkade
van werkgeverskant tegen korter
werken is mislukt evenals pogin
gen om de vakbeweging min of
meer buiten de deur te houden.
Hij concludeert zelfs dat de posi
tie van de vakbeweging is ver
sterkt, omdat ze binnen de on
dernemingen meer invloed heeft
gekregen op de invulling van
korter werken en de organisatie
van het werk.
De tweede man van de FNV
vindt het absoluut noodzakelijk
dat de vakbeweging doorgaat
met de herverdeling van arbeid
en daarom blijft aankoersen op
een 32-urige werkweek in Ï990.
De vakbeweging zal atv echter
niet als zaligmakend moeten be
schouwen. „Ik zie niet zo gauw
een andere weg om er te komen.
Maar we moeten de lijn een
beetje kwijt om dal; heel strak te
regelen: allemaal 36 uur in '87 en
32 uur in 1990. Als je het maar
eens bent over je doelstelling dat
werkloosheidsbestrijding num
mer één is".
Angst
Uit het feit dat de werknemers
niet op grote schaal voor de 36
uur in actie zijn gekomen mag je
volgens Stekelenburg nog niet
afleiden dat de vakbeweging
haar leden niet goed vertegen
woordigt. Werkloosheidsbestrij
ding staat ook bij de achterban
hoog genoteerd. Maar juist de
massawerkloosheid is een forse
drempel om in actie te komen.
Angst („voor mij. krijgen ze ÏO
anderen") is de belangrijkste
hinderpaal om de barricaden op
te gaan en dat is' begrijpelijk,
meent de FNV'er.
Ook ontkent hij met klem dat
de FNV zich zou hebben laten
leiden door hogere politieke stra
tegieën. „Integendeel, we heb
ben heel zorgvuldig geprobeerd
de relatie tussen de acties en de
verkiezingen juist niet te leg
gen", zegt hij. Het akkoord dat
de vakbeweging met werkgevers
en kabinet pal voor de verkiezin
gen afsloot over de aanpak van
de langdurige werkloosheid is
daar volgens hem een treffend
voorbeeld van.
„We hebben daar in eigen huis
veel problemen mee gehad maar
wij vonden de zaak waar het om
ging zo belangrijk dat we vonden
dat we het toch maar moesten
doen. Als we daarentegen had
den afgehaakt zouden we het
verwijt hebben gekregen dat de
FNV terwille van de verkiezin-
Dat betekent dus dat de be
stuurders zelf er een paar grotere
bedrijven uit moeten pikken
maar dat in het gros van de be
drijven het vakbondskader de
fakkel moet overnemen. „Het is
dan ook absoluut noodzakelijk
dat we er de komende jaren in
slagen bekwaamheden over te
dragen aan het kader. Als dat
niet lukt zullen we de tendens tot
decentralisatie missen en zijn we
ten dode opgeschreven", voor
spelt Schermer.
Deze tendens maakt het onver
mijdelijk dat de vakbeweging
veel meer dan tot nu toe de na
druk legt op scholing en vorming
van de achterban en de eigen be-
Dat centraal akkoord bewijst:
binnen de vakbeweging blijft via
de vakcentrale coördinatie nodig
van doelstellingen op het gebied
van bij voorbeeld arbeidsvoor
waarden en technologie. Zonder
die coördinatie dondert de vak
beweging uit elkaar in allemaal
kleine clubjes, aldus Stekelen
burg en Schermer. Anderzijds is
verdergaande decentralisatie on
vermijdelijk, waarbij centraal ge
maakte afspraken op het niveau
van dé bedrijven wordt ingevuld
en meer wordt gekeken naar de
i de leden.
Metaal-cao
De gang van zaken in de
metaalindustrie is daarvan een
sprekend voorbeeld, meent In
dustriebondsman Jan Schermer.
In de metaal-cao is er in feite
sprake van een raamovereen
komst waarin hoofdlijnen wor
den geformuleerd en men per
onderneming kan praten over
verdere atv. De 36 uur in de me
taal zal in de 2.000 bedrijven zelf
van de grond moeten komen.
Met amper 150 bestuurders kan
de bond dat onmogelijk beman
nen.
stuurders. De vakbeweging
wordt veel meer een service-in
stituut dat leden met raad en
daad bijstaat. Schermer denkt
aan het oprichten van een soort
FNV-databanken in districtskan
toren en vakbondswinkels waar
in de computer een schat aan in
formatie ligt opgeslagen waar
vakbondsleden razendsnel over
kunnen beschikken.
Ruggegraat
De vakbeweging zal daarbij
moeten wennen aan het idee dat
ze niet kan blijven steunen op de
traditionele leden die nu nog de
ruggegraat vormen van de FNV.
Stekelenburg onderkent dat de
samenleving steeds individualis-
tischer wordt en dat de FNV daar
consequenties aan moet verbin
den. De mensen maken steeds
meer hun eigen keuze, ook op de
arbeidsmarkt.
In het verleden verketterde de
vakbeweging zaken als deeltijd
arbeid, thuiswerk en uitzend-
werk, maar de grote bloei ervan
noopt de FNV niet meer te mik
ken op een verbod van dit soort
verschijnselen maar op verbete
ring van de rechtspositie van de
groeiende groep werknemers -
circa een miljoen mensen - die
op deze manier zijn brood ver
dient.
De FNV gaat zich ook meer
richten op de „nieuwe werkne
mer" in technisch hoog ontwik
kelde bedrijfstakken als de pro
ces- en de computerindustrie.
Deze groep werknemers mijdt de
vakbeweging tot nu toe min of
meer als de pest. Zij treden indi
vidueel op en sluiten individuele
arbeidsovereenkomsten, zaken
waar de vakbond vooralsnog niet
aan te pas komt.
Experiment
De Industriebond FNV is in
zes bedrijven in de metaal en de
chemie - namen wil Schermer
niet noemen - een experiment
begonnen om te kijken hoe de
bond beter op de wensen van
werknemers kan inspelen, of je
onderhandelingsbevoegdheden
kunt overdragen en of het lukt
om er hoger geschoolde „Einzel-
ganger" zoals computerdeskun
digen bij te betrekken.
Uitgekozen zijn zes grote, eco
nomisch sterke ondernemingen
met tussen de 700 en 3000 werk
nemers en met een management
dat varieert van vakbondsvrien-
delijk tot uitgesproken -vijandig.
Het experiment dat drie extra ge
schoolde bestuurders begelei
den, gaat zeker een jaar duren.
De bond wil op basis van
proeftuintje verder opereren.
De bond gaat bij het experi
ment zeer onorthodox te werk en
wil zelfs een discussie over in
voering van een vorm van presta
tiebeloning niet uit de weg gaan,
aldus Schermer. „Normaal had
den we direkt van de hoogste to
ren hel en verdoemenis geroe
pen. Maar nu gaan we kijken of
we het anders kunnen aanpak
ken dan met het traditionele be
leid. Vroeger riepen we meteen
vanuit Amsterdam: het deugt
niet. Nu gaan we kijken wat de
i willen en of er nu niet
tan te passen is".
Kouwe kikkers
De pragmatischer benadering
moet er volgens Stekelenburg
overigens niet toe leiden dat de
vakbeweging een club wordt van
kouwe kikkers die de problemen
alleen maar zakelijk te lijf gaan.
„We moeten een club blijven
waar zaken als solidariteit met de
zwakkeren hoog genoteerd staan
zonder overigens een club van
zwakkeren te worden. Een es
sentieel deel van ons ledenbe
stand bestaat uit middenkader,
geschoolde vakmensen met een
inkomen in de middenmoot. We
moeten zo breed mogelijk alle
werknemers organiseren".
In tegenstelling tot Schermer
vindt Stekelenburg dan ook dat
de vakbeweging zich met een
breed terrein moet blijven bezig
houden, dus bij voorbeeld ook
met kruisrakketten en Soweto.
„Wat er in Zuid-Afrika gebeurt is
niet ver van ons bed. Daar gebeu
ren dingen die voor de werkne
mers van essentiële betekenis
zijn. Een groot deel van onze le
den wil bovendien dat we ons
met dit soort zaken bemoeien en
dan kun je je daar als brede
maatschappelijke organisatie
niet aan onttrekken".
LIMA (IPS) - Toen de maoïstische
beweging Sendero Luminoso
(Lichtend Pad) in mei 1980 besloot
een „een lange volksoorlog te be
ginnen" tegen de Peruaanse rege
ring, hielden de leiders al rekening
met bloedige acties zoals vorige
week in drie gevangenissen in en
bij de hoofdstad Lima.
De kenners in Lima geloven dat»
de dood van minstens 250 Strijders
eind vorige week, wel een klap is
voor de beweging, maar op de lan
ge duur zal Sendero er haar voor
deel mee doen. Immers, zo rede
neert men, het leger heeft hen hon
derden martelaren op een presen
teerblaadje gegeven. Alle doden
hebben familie en vrienden, die
het optreden van het leger niet
licht vergeten.
Sendero Luminoso steunt op een
radicaal socialisme. De voedings
bodem is de achterstelling van de
Indianen in het berggebied en gaat
terug tot 460 jaar geleden, toen de
Spaanse veroveraar Francisco Pi-
zarro met enkele listen de Inca-lei-
der Atahualpa gevangen nam en
executeerde.
Peru kende geen grote sociale re
voluties zoals bijvoorbeeld Mexico
of het buurland Bolivia. De onvre
de tegen de regering in Lima duur
de daarom onverminderd voort tot"
1968. In dat jaar nam het leger de
macht over. Het kwam met een
reeks sociale hervormingen die
wel wat veranderden, maar bij de
indianen in de Andes konden ze
niet het wantrouwen tegen de cen
trale regering wegnemen.
De militairen maakten hun her
vormingen niet af en de economi
sche crisis van de afgelopen tien
jaar heeft het radicalisme in het
bergland aangewakkerd. De mili
tanten van Sendero Luminoso zijn
jongeren. Of ze leven zonder uit
zicht op een beter leven in het on
toegankelijke bergland, óf het zijn
de kinderen van migranten die
naar Lima trokken en een even uit
zichtloos bestaan leiden in een van
de talloze krottenwijken.
De laatste groep heeft vaak een
opleiding genoten; velen bezoch
ten de universiteit. Maar kans op
een baan was er niet in Peru, waar
de levensstandaard sinds 1975
voortdurend is gedaald.
Willekeur
Het begin van de guerrillastrijd
kwam vlak voordat het leger het
veld ruimde. De gematigd conser
vatieve ex-president Fernando Be-
launde Terry won de verkiezingen
en zette de militairen aan de nieu
we taak: het de kop indrukken van
de rebellie. Dat ging gepaard met
talloze excessen, volgens binnen-
en buitenlandse mensenrechtenor
ganisaties begaan door beide par
tijen, waarvan met name de in
diaanse bevolking in en rond de
provincie Ayacucho de dupe was.
De regering van Alan Garcia be
loofde dat de willekeur van de kant
van het leger tot het verleden zou
behoren. De president stuurde en
kele generaals de laan uit en kwam
met een amnestie-aanbod. Maar
het afgelopen halfjaar werd steeds
duidelijker dat de militairen voor
stander waren van de harde
aanpak.
Topofficieren lieten geen gele
genheid voorbijgaan dit te verkla
ren. Een parlementslid van de so
ciaal-democratische APRA-partjj
zei onlangs: „Onze militairen tijken
dichter te staan bij de Argentijnse
generaals van tien jaar geleden dan
bij de hervormers van generaal Ve-
lasco Alvarado uit diezelfde tijd".
Het Argentijnse leger voerde een
„vuile oorlog" tegen de oppositie
waarbij duizenden tegenstanders
verdwenen en werden vermoord.
In politieke kringen in Lima be
staat de indruk dat Garcia de op
lossing van het leger voor de her
overing van de gevangenissen
kreeg opgedrongen. Iets dergelijks
overkwam zijn Colombiaanse col
lega Belisario Betancur afgelop»
november, toen het leger guerril
ros in het paleis van justitie in B
gota bestormde, ten koste van
honderdtal doden, onder wie
rechters.
Bij het neerslaan van de opsta
den in de Peruaanse gevangen]
sen El Fronton, Lurigancho
Santa Barbara kwamen naarscha
ting 250 mensen om. Familielede
van de doden en anderen zegge
dat het dodental eerder bij de 4
ligt. De mensenrechtencommiss
van de senaat zegt dat zestig ged
tineerde guerrillastrijders werde
afgemaakt nadat ze zich hadde
overgegeven.
Wereldpers
De Peruaanse democratie ondi
APRA, dat „een andere toekoms
beloofde, zal volgens deze w
mers nooit meer dezelfde zijn. E
regering heeft voor het oog van c
verzamelde wereldpers, die aanwe
tig was bij de bijeenkomst van d
Socialistische Internationale, late
olijken niet de volledige control
over het leger te hebben. Het effe<
van het ontslag van de drie gent
-aals in de eerste maanden van di
•egeerperiode gaat hiermee verio
•en.
Uit de uiterst terughoudende op
stelling van de grootste oppositie
partij, Verenigd Links (IU), blijk
lat de toenadering tussen sociaa
iemocraten en de tweede part
van het land een fikse deuk hee
opgelopen. De leider van IU, bui
vermeester Alfonso Barrantes vai
uima, had vorige week voorgestel
iet terrorisme gezamelijk aai
pakken. Barrantes, allerminst
/riend van de guerrilleros,
sinds begin mei uiterst verbolgei
over de sociaal-democraten omda
zij drie leden van IU voor terroris
een hadden uigemaakt. De marxis
-ische IU kreeg bij de verkiezingei
in april vorig jaar een kwart
bet electoraat achter zich.
Democraten in Lima vrezen
iet bewind-Garcia na deze presti
Ve-nederlaag afglijdt naar het Uru
Vuay van begin jaren zeventig
Araar de democratisch gekozen
oresident Bordaberry steeds meei
.oegaf aan het leger dat strijd lever
ie met de stadsguerrillabeweging
Tupamaros.
Tegelijkertijd met de bestorming
/an de gevangenissen legde de po-
itie het uiterst linkse dagblad „E
>Iuevo Diario" (de nieuwe dag) het
:wijgen op. Dit dagblad maakte
reclame' voor Sendero Luminoso
De politie-actie werd verder in c
3eruaanse media doodgezwegen
Garcia had gehoopt met de orga-
ïisatie van de Socialistische Inter-
ïationale zijn internationaal presti-
je verder op te vijzelen. Met reizen
ïaar Argentinië, Uruguay en Costa
lica had de jonge president veel
ympathie verworven.
Zijn onafhankelijke opstelling
le schuldenkwestie en zijn onv<
iloemde steun aan Nicaragua in de
:trijd tegen de opstandelingen wa-
en opvallend. Maar na honderden
loden in Lima is ook het beeld van
le jonge daadkrachtige hervormer
net meer wat het geweest is.
Vergoedingen
predikanten
zijn te laag
Predikanten krijgen te lage ver
goedingen voor hun beroepskos
ten. Het kopen van een auto, ho
ge stookkosten en de inrichting
van de pastorie vormen daardoor
een probleem. Die vergoedingen
die predikanten daarvoor krijgen
zijn veel te laag. Verwarmings-
kosten komen in de regel hele
maal voor rekening van de predi
kant.
Tot deze conclusie komt de se
cretaris van de Bond van Neder
landse predikanten, ds. N.H.
Kuipéri, op grond van een onder
zoek onder de leden. Aanleiding
hiervoor was een mededeling
van het Nationaal Instituut voor
Budgetvoorlichting, dat steeds
meer predikanten van advies
moet dienen. De conclusies van
het onderzoek staan vermeld in
het jongste nummer van het offi
ciële orgaan van de Bond. Hoe
veel predikanten op de oproep
van Kuipéri in het februarinum
mer hebben gereageerd, wordt
niet vermeld.
Veel predikanten zijn door de-
zè problemen gedwongen de re
servering voor belastingen en so
ciale premies aan te spreken of
worden geholpen door ouders of
andere familieleden. Verder blij
ven vakanties, aanschaf van vak
literatuur en giften aan goede
doelen veelal achterwege, aldus
Kuipéri. De Bond van Neder
landse predikanten telt 2836 le
den, van wie de grote meerder
heid (2276) hervormde predikant
Abortus. De beide vrouwelijke
religieuzen in de Verenigde Sta
ten die weigeren openlijk te ver
klaren dat ze de officiële leer van
.de Rooms-Katholieke Kerk inza
ke abortus accepteren, zullen
niet uit humorde worden gezet.
Het tweetal behoorde twee jaar
geleden tot de ondertekenaars
van een advertentie in de New
York Times, waarin werd gepleit
voor een vrije discussie over
abortus, ook onder rooms-katho-
lieken.
De talrijke religieuzen onder
de ondertekenaars van de adver
tentie werden door de Vaticaan
se Congregatie voor de Religieu
zen en Seculiere Instituten ge
dreigd met uitzetting uit hun or
de, als ze hun handtekening niet
zouden intrekken. Op de twee
vrouwen na zijn alle religieuzen
voor dit dreigement gezwicht.
De twee vrouwelijke religieuzen
hebben ook het compromis afge
wezen dat de leiding van hun or
de met de Congregatie had geslo
ten. De zusters zouden zich vol
gens dit voorstel openlijk achter
de officiële leer van de RK Kerk
inzake abortus scharen.
De leiding van de Congregatie
van Zusters van Onze Lieve
Vrouw van Namur vindt onder
tekening van de advertentie geen
reden om de zusters uit de orde
te zetten. Wel heeft zij hen schrif
telijk opgeroepen tot "ernstige,
overdenking en openlijke in
stemming met de leer van de
kerk".
Zuid-Afrika. Aartsbisschop
Denis Hurley van Durban, voor
zitter van de bisschoppenconfe
rentie van Zuidelijk Afrika, heeft,
gepleit voor economische sanc
ties tegen het apartheidsbewind
in Pretoria. Tegelyk verklaarde
hfj dat de Rooms-Katholieke
Kerk onder bepaalde omstandig
heden geweld dat bedoeld is om
de apartheid te beëindigen, kan
tolereren. „De geschiedenis van
het Christendom kent ook ge
rechtvaardigde vormen van ge
weld", zo zei mgr. Hurley. Hij
sprak zondagavond in de St. Pa-
trickkathedraal in New York.
Geweld valt altijd te betreuren,
maar de mensen moeten accep
teren dat de geschiedenis
rechtvaardige oorlogen en
rechtvaardig geweld kent, aldus
Hurley. Het geweld in Zuid-Afri
ka zal voortduren, zolang de
apartheid niet is afgeschaft. Dat
laatste moet met alle middelen
worden nagestreefd. Daarom
hebben de bisschoppen van
Zuid-Afrika de wereld opgeroe
pen economische druk op de re
gering in Zuid-Afrika uit te oefe-
Drugs. Drugsverslaving is -
meer een ziekte van de geest dan
van het lichaam. Een verslaafde
kan zich alleen redden als hij de
hem aangeboden hulp aan
neemt. Gelijk een schipbreuke
ling moet hij zich met alle kracht
aan de hem uitgestoken hand
vasthouden. Dat betoogde paus
Johannes Paulus II bij de inwij
ding van het 'Solidariteitscen-
trum Paulus VI' dat drugsver
slaafden opvangt en van hun ver
slaving probeert af te helpen.
Het centrum is onderdeel van
de therapeutische gemeenschap
die de priester Mario Picchi tien
jaar geleden heeft gesticht. Van
de drugsgebruikers die in deze
gemeenschap opgenomen zijn
geweest is 82 procent van zijn
verslaving afgeholpen.
De paus ging op het voetbalter
rein van het centrum voor in een
mis, waaraan 1500 ex-verslaaf
den én hun familie deelnamen.
Ook de Italiaanse minister van
buitenlandse zaken, Giulio And-
reotti, de burgemeester van Ro
me, de Amerikaanse ambassa
deur bij de Heilige Stoel en velen
die financieel hebben bijgedra
gen aan de totstandkoming van
het centrum, namen aan de eu
charistieviering deel.
Spionage. Pater Henryk Jan-
kowski, biechtvader van Solidar-
nosc-leider Lech Walesa, is giste
ren op verdenking van spionage-
activiteiten twee uur lang door
de politie in zijn woonplaats ver
hoord. Hij moest inlichtingen ge
ven over zijn contacten met de
tweede secretaris van de Ameri
kaanse ambassade in Warschau,
Stephen Mull. Deze wordt ervan
verdacht de Poolse spion Bog-
dan Charyton, die vorige week
werd gearresteerd, van informa
tie te hebben voorzien.
Na afloop van het verhoor ver
klaarde pater Jankowski dat hij
Muil meermalen op de ambassa
de had ontmoet, „zoals ik ook op
andere ambassades kom". De
naam Charyton had hij echter
nog nooit gehoord. Pater Jan
kowski, bedrijfsaalmoëzenier op
de werven in Gdansk, moet zich
morgen opnieuw op het politie
bureau melden. Intussen kan hij
vrij rondlopen.
Nederlandse Hervormde Kerk
Benoemd tot pastoraal mede
werkster te Nijmegen (her
vormd-gereformeerd Samen op
Weg) (parttime): mevr. J. Her
weijer wonende te Nijmegen die
deze benoeming heeft aangeno-
Beroepen te Leeuwarden-Hui-
zum: A. M. Langhout te Putten
(deelgemeente Andreaskerk).
Beroepen te Barchem (toezeg
ging): mevr. A. J. Yntema, kandi
daat te Utrecht. Aangenomen
naar Medemblik (hervormd-ge
reformeerd Samen op Weg);
mevr. J. M. Baaij, kandidaat te
Houten.
Toegelaten tot de evangeliebe
diening: mevr. H. M. Vollenho
ven, Boekweitveld 50 3871 NL
Hoevelaken.
Toegelaten tot de evangeliebe
diening en beroepbaar: drs. G. H.
Bouwman, Atjehstraat 46 9715
EL Groningen, G. J. Krol, Tuin-
bouwdwarsstraat 14 9717 HV
Groningen, drs. P. W. de Nooy,
Golfslag 68 9732 MD Groningen.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Breda als zieken
huispastor Diaconessenhuis per
1 augustus: J. Loosman te Oud-
Beijerland die dit beroep heeft
aangenomen.
Beroepen te Schoonebeek: D.
Lof te Birdaard c.a.
Beroepen te Delft: P. van der
Horst te Katwijk aan Zee.
Beroepbaar: D. Beijersber-
gen, Gordelweg 196c 3038 GJ
Rotterdam.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt
Beroepen te Uithuizen: R. ter
Beek te Nijmegen.
Beroepen te Beilen in combi
natie met Hooghalen: A. Boers-
ma, kandidaat te Kampen.
Beroepen te Langerak, in com
binatie met Gorkum: A. J. Mol te
Neede.
Beroepen te Pretoria (Zuid-
Afrika) die vrije gereformeerde
kerken: E. Hoogendoorn te Dalf-
sen.
Gereformeerde Gemeenten
Aangenomen naar Benthui
zen: G. J. van Aalst, kandidaat te
Nieuw-Beijerland die bedankte
voor 48 beroepen.
Johan Stekelenburg: atv niet als zaligmakend beschouwen