Steeds
laanstra school gekraakt
Statenleden geven bouw
Zijloever geen voorrang
'Ingreep verantwoord en gerechtvaardigd
Bestuur universiteit
terug naar vier leden
rebouw wordt voorlopig niet ontruimd
Museumkaart slaat record
DINSDAG 24 JUNI 1986
uur
iter*
K
^■emi
IHrel
IDEN - Het College van Be-"
de universiteitsraad zijn
iteravond overeengekomen dat
college verder zal gaan met vier
De vacature - een kroonbe-
ling - die is ontstaan na het
;k van het collegelid drs. M.
lornstra zal niet worden opge-
in felle discussie was het
jrendeel van de universiteits-
ad ervan overtuigd dat de motie,
Za arin werd aangedrongen op een
rd fde 'man', beter kon worden in
trokken. Het College van Be-
iur zal in een brief aan de demis-
ïufinaire minister van onderwijs en
Genschappen laten weten dat
ttot 1990 met vier leden de Leid-
universiteit wil besturen. Ook
isentijdse vacatures binnen het
zullen tot die tijd opgevuld
oeten worden, aldus de eis van
universteitsraad.
versiteit nog niet in zo'n vergevor
derd stadium is om daadwerkelijk
door drie collegeleden te kunnen
worden bestierd. Later bleek dat er
ook andere belangen, hoewel die
niet hardop werden uitgesproken,
meespeelden.
De Progressieve Partij (PP) had
er baat bij dat de twee gekozen col
legeleden, beiden afkomstig uit de
PP-gelederen, het karwei kunnen
afmaken, en schaarde zich deze
Deze overgangsregeling moet de twee door de raad gekozen le- keer achter het standpunt
den (Van Esch en Jansen) zou weg- Collége
door de minister worden goedge
keurd, omdat de nieuwe wet op het
universitaire onderwijs aangeeft
dat in 1987 de College van Bestu
ren uit niet meer dan drie leden
mogen bestaan.
Bestuur. Ook was
sturen om drie personen over te duielijk dat de UFD dit tweetal in
houden. Ook wees Cath op het de toekomst liever ziet vertrekken
prestigeverlies dat het college
lijden als de raad vijf bestuursle
den zou handhaven. "De meeste
universiteiten gaan in 1987 al over
Collegelid Cath maakte duidelijk op drie".
dat het heel onverstandig zou zijn
om een vijfde lid te benoemen, om
dat de minister dan zeker in 1987
De raad meende aanvankelijk
dat de reorganisatie binnen de uni- stuur.
daarom voor een vijfde be
stuurslid koos.
Het CGL en de buiten-universi
taire leden, die in mei nog voor een
vijfde lid waren, konden na twee
schorsingen instemmen met het
voorstel van het college van Be-
"S, EIDEN - De panden van
voormalige Haanstra-
euterschool aan het Ra-
enburg 129 en 131 zijn het
jelopen weekeinde ge-
aakt. Zeven krakers heb-
0|en hun intrek in het grote
bouw genomen met plan-
in om het onder meer tot
oon- en winkelruimte te
erbouwen. Na de bouw-
tiajikvakantie wil de Stich-
ïg Haanstra beginnen met
eL verbouwing van de pan-
in tot een basisschool.
:t pand is ongeveer twee jaar niet
in gebruik als school. De
m van de Stichting. Haanstra
de verbouwing tot basis-
„jiool hebben namelijk énige ver-
iging opgelopen. Het eerste jaar
dat de gebouwen door de leerlin-
waren verlaten, zijn in de pan-
studenten gehuisvest."In ver-
nd met anti-kraaktoestanden",
rtelt F. Kamsteeg, voormalig se-
•taris van de Vereniging voor
jorbereidend Onderwijs - die het
u ^nd toen in eigendom had - en ar-
itect van het renovatie- en ver-
ringsplan. De vereniging heeft
pand overgedragen aan de
ichting Haanstra, die de uitbrei-
an de kleuterschool tot ba»
school ter hand heeft genomen.
De ongeveer 1,2 miljoen gulden
stende verbouwing van de pan-
n tot acht klassen en een speello-
al, zou eigenlijk vorig jaar al be-
Momenteel is de Haanstra-
sisschool in de voormalige
reekschool aan de Vliet geves-
d. Het gymlokaal van de school-
bouwen aan het Rapenburg
ïrdt echter nog wel gebruikt
Jor opslag.
DEN HAAG/LEIDEN - Ondanks
heftige pleidooien van wethouder
De la Mar en een vertegenwoordi
ger van de stichting verzorgingste
huis Zijloever heeft de provinciale
statencommissie voor sociale za
ken gisteren het concept-plan 1986
voor de bouw van verzorgingste
huizen niet veranderd. Wel werd
Leiden-Noord door verschillende
leden van de commissie als 'pijnge-
bied' betiteld. De bouw van een
verzorgingstëhuis in Leiden-
Noord zal volgens het nu ter tafel
liggende plan niet voor 1993 kun
nen worden gerealiseerd.
Inbraak in keet
LEIDEN - Afgelopen weekeinde is
ingebroken in een bouwkeet, van
een Katwijkse bouwondernemer,
aan de Sliksteeg. De inbrekers gin
gen er vandoor met een groot aan
tal gereedschappen van de bouwer
en met een hoeveelheid klein
handgereedschap van de werkne
mers. Men wist zich toegang te ver
schaffen tot de bouwkeet door een
deur open te breken.
Wethouder De la Mar schilderde
de noodsituatie waarin naar zijn
mening de verzorging van bejaarde
mensen in Leiden-Noord verkeert.
Hij hield de statenleden voor dat
de wijkbewoners als ze ouder wor
den graag in hun buurt blijven wo
nen, maar dat er geen verzorgings
plaatsen voor hen zijn. De ouderen
in Noord hebben niets aan een mo
gelijkheid voor dagopvang in het
zuiden van de stad, aldus de wet
houder.
Hij herinnerde eraan dat Leiden
al tien jaar bezig is om Zijloever
van de grond te krijgen, dat er een
stuk terrein voor is gereserveerd
waarop rentelasten drukken en dat
de gemeente bereid is zelf een mil
joen gulden in de bouw te stoppen.
„Wat kun je als gemeente nog meer
doen", zo vroeg hij zich vertwijfeld
af.
Verbijsterd
Namens de stichting Zijloever
zei een woordvoerder dat men ver
bijsterd was toen men vernam pas
na 1993 aan de beurt te komen. Hij
wees erop dat er in Leiden-Noord
3.000 bejaarden wonen die als ze
LEiDEN (GPD) - De stichting Museumjaarkaart heeft het afgelopen jaar
een record uitgifte behaald van 186.205 exemplaren. Dit betekent een
stijging van 30.766 exemplaren ten opzichte van 1984.
De bruto-omzet van de stichting bedroeg over het projektjaar 1985 in
totaal f2.900.091.08 tegen f2.326.058,97 over 1984. Daardoorjcan, evenals
voorgaande jaren, opnieuw worden overgegaan tot een verhoogde einde
jaarsuitkering aan de bij deze stichting aangesloten musea.
De in Leiden gevestigde stichting vindt het opvallend dat met name bij
de volwassenkaart een grote stijging heeft plaatsgevonden en wel van
18.713 kaarten. Ook bij de jeugd en de senioren kon een stijging gereali
seerd worden en wel van respectievelijk 5.303 exemplaren en 6.750 exem
plaren. Bij deze getallen is geen rekening gehouden met de zogenoemde
combinatiekaart Museumjaarkaart/Cultureel Jongeren Paspoort. Het
CJP is door een overeenkomst met de Stichting Museumjaarkaart even
eens een paspoort tot gratis toegang bij meer dan 300 Nederlandse mu-
Stichtingsdirecteur Frans Verbaas meent dat de toename van de uitgif
te vooral te danken is aan diverse promotie-akties in 1985 en door de
musea georganiseerde tentoonstellingen als La Grande Parade en Het
Goud van de Thracie'rs. Voor dit jaar verwacht hij meer dan 200.000
Museumjaarkaarten te kunnen afzetten.
verzorging nodig hebben naar een
ander deel van de stad of naar
Voorschoten of Oegstgeest moe
ten. De bejaarden willen dat echter
niet en de stichting vreest een toe
nemend aantal van vereenzaamde
bejaarden die thuis komen te over
lijden zonder dat iemand daarvan
weet heeft. Hij noemde het aantal
van 600 mensen in Leiden-Noord
dat voor een verzorgingstehuis is
geïndiceerd, hetgeen betekent dat
een commissie van deskundigen
vindt dat ze opgenomen moeten
worden. De aanvraag voor een
plaats in Zijloever overtreft nu al
het dubbele van de opvangcapaci
teit. Bovendien zou op dit moment
het aantal bejaarden al boven het
getal liggen dat de provincie voor
1990 in Leiden voorziet. De stich
ting vreest ook dat als ze niet snel
met de bouw mag beginnen, voor
de tweede keer een beoogde bouw-
plek verloren zal gaan.
Vernielingen en
brandstichting
LEIDEN - In de nacht van zondag
op maandag is brand gesticht en
zijn vernielingen aangericht bij
twee scholen,
Bij een openbare basisschool aan
het Broekplein werd brand ge
sticht voor de ingang van het
schoolgebouw. Het kozijn en de
toegangsdeur liepen brandschade
op en de aula van de school had te
lijden onder roetschade. Verschei
dene delen van het gebouw wer
den bovendien met teer besmeurd
Van de technische school aan de
Vondellaan werden een groot aan
tal lampen in de fietsenstalling
nield, een aantal ruiten ingegooid,
een houten schot vernield en afval
in brand gestoken.
De Leidse politie laat weten dat
de Leidse scholen in de zomer
vakantie weer nauwlettend in het
oog zullen worden gehouden om
vandalisme tegen te gaan.
Verleg
Dat laatste had tot gevolg dat
ïrkrachten van de Haanstra-
hool gistermiddag, de stoute
hoenen aantrokken .om 'even te
rerleggen' met de krakers. Weife-
nd werd gevraagd of ouders de in
t gymlokaal opgestapelde stoel-
is en lessenaartjes 's avonds mo-
n verven, ondanks de aanwezig-
ïid van de krakers. Dat mag dus.
de krakers mogen blijven zitten
nog zeer de vraag. Zij vertellen
t de officier van justitie hun, in
irband met de verbouwingsplan-
geen woonrecht heeft toege-
"Jaan in de panden aan het Rapen-
jirg. De Leidse politie meldde
inochtend echter, dat de krakers
torlopig mogen blijven zitten. De
z ichting Haanstra is geadviseerd
rerleg aan te gaan met de krakers.
Volgens de politie ziet de officier
n justitie geen redenen om tot
1V imiddellijke ontruiming over te
c lan. Woonrecht is de krakers ech-
r niet verleend. Desondanks is de
lichting tevens geadviseerd om,
s overleg op niets uitloopt, via de
chter de ontruiming te bewerk-
elligen, zodra daarvoor de nood-
iak aanwezig is.
De Haanstra-kleuterschool aan
het Rapenburg. Het is de bedoeling
deze panden te verbouwen tot ba
lfoto Holvast)
Ondanks het feit dat de verbou
wingsplannen hun zijn gemeld
hebben de krakers zelf ook plan
nen met de panden. De bovenver
diepingen willen ze geschikt ma
ken voor bewoning. De plannen
voor de begane grond voorzien in
de inrichting van een ontbijt
lunchcafé, een winkel
handskleding en één in tweede
hands platen en boeken. Voorts is
er voldoende ruimte om één of
meer ateliers in het gebouw onder
te brengen.
Gynaecoloog Van Hall verdedigt meervoudige abortus in AZL
Te koop:
Leids Rood
LEIDEN - De VW Leiden
gaat in juli aan de weg timme
ren met Leids Rood-aarde-
werk. Het Leids Rood wordt,
evenals het orginele Delfts
Blauw, met de hand geschil
derd en vervolgens door een
speciale manier van glazuren
duurzaam verwerkt. Door deze
handelwijze wordt een aparte
kleur verkregen, waaraan de
merknaam Leids Rood is gege
ven, aldus de VW.
Deze merknaam, inmiddels
ter deponering aangeboden, is
op elk produkt aangebracht.
De eerste serie artikelen be
staat uit vier kleine wandbord-
jes met stadgezichten.
De VW Leiden hoopt dat
het Leids Rood even populair
gaat worden als het wereldbe
kende Delfts Blauw.
LEIDEN - "Ik kan me best voorstellen dat
tweede- deze zaak vragen opwerpt. Het is voor ons
een moeilijke zaak geweest. Maar de uitein
delijk beslissing is volstrekt verantwoord
en gerechtvaardigd geweest".
Dat zegt de Leidse gynaecoloog prof. E.
van Hall, hoofd van de vrouwenkliniek van
het Academisch Ziekenhuis Leiden, waar
ruim een jaar geleden bij een 34-jarige
vrouw een gedeeltelijke 'abortus werd toe
gepast: drie van de vijf vruchten werden in
de tiende week verwijderd. De zwanger
schap verliep, evenals de bevalling, verder
zonder enige complicatie. Een half jaar ge
leden kreeg de vrouw een gezonde twee
ling.
Gezond
Van Hall: "Het betrokken echtpaar, dat al
een kind had, heeft er nu een gezonde twee
ling bij. Als we niet hadden ingegrepen - en
als de ouders daarvoor hadden gekozen
hadden we die keus gerespecteerd - zou de
kans zeer groot zijn geweest dat er geen en
kel levensvatbaar kind was geboren".
De meervoudige abortus is gisteren pas
bekend geworden door een publikatie van
de betrokken artsen in het gezaghebbende
Brits medisch vakblad 'The Lancet'. De
vrouw was met hormonen behandeld om-
de vruchtbaarheid te vergroten. Toen uit
een onderzoek met geluidsgolven (echosco-
-pie) bleek dat er een vijfling op komst was,
besloot men de zwangerschap gedeeltelijk
af te breken, omdat ook de aanstaande va
der en moeder vreselijk tegen het vooruit
zicht opzagen om plotseling een vijfling te
krijgen.
Het RPF-Tweede Kamerlid Leerling
heeft gisteren via vragen de regering ver
zocht een onderzoek in te stellen naar het
verwijderen van de drie embryo's. Het ka
merlid wil weten of een dergelijke dodende
ingreep eerder in Nederland heeft plaatge-
had en of voor het aborteren de regels ge
steld in de Wet Afbreking Zwangerschap
zijn nageleefd.
Respect
Gynaecoloog Van Hall kan zich voorstel
len dat deze zaak vooral bij uitgesproken
tegenstanders van abortus opzien baart. Hij
sluit niet uit dat de anti-abortus-lobby deze
zaak zal aangrijpen om haar bezwaren te
gen abortus kracht bij te zetten. "Ik heb res
pect voor die mensen, maar ik verwacht
wel dat zij ook respect hebben voor diege
nen die over abortus andere denkbeelden
hebben en die vinden dat een dergelijke in
greep onder bepaalde omstandigheden vol
strekt gerechtvaardigd kan zijn. En die om
standigheden waren in dit geval duidelijk
aanwezig", aldus prof. Van Hall.
ADVERTENTIE
Nu met een grandioze
TOMBOLA
elke dag om
20.00 - f 200,-
23.00 - f 200,-
02.00 - f 300,-
27 juni om 24.00 uur de
grote prijs een reis naar
"LAS VEGAS
Stationsweg 18 - 20 Leiden
tel 071-122129
Redactie: Wim Brands AnnemieK Ruygrok
Plat
Advertentie in deze krant:
"Hoogleraar te Leiderdorp zoekt
Leidse of Leidenaar die hem wil
leren PLAT LEIDS te spreken; 2
uur per week".
Wat nu? Is de professor Hig-
gins uit 'My fair lady' werkelijk
heid geworden? En zoekt hij zijn
heil - bij gebrek aan bloemenver-
koopstertjes op de straathoek -
nu maar via een advertentie?
Dr. M, Voorn blijkt geen tot le
ven gekomen sprookjesfiguur te
zijn, maar een hoogleraar met
pensioen (met emeritaat in uni
versiteitstaai). Jarenlang doceer
de hij scheikunde aan de Leidse
universiteit, was tegelijkertijd
zeer geïnteresseerd in Leidse uit
drukkingen, maar door tijdge-,
brek kon hij er niet dieper op in
gaan.
"Heerlijk hè. nu kan het wèl.
De laatste jaren kon ik aan de
universiteit ook al geen onder
zoek doen in mijn vakgebied,
omdat ik te oud was. Nu onder
zoek ik alles. Ik geniet ervan.
Heb het gevoel dat ik in m'n een
tje in een kamer zit met allemaal
deuren. Elke deur wil ik open
breken, om te zien wat er achter
zit".
Niet alleen plat Leids heeft zijn
interesse, ook muziek, grafolo
gie, fotografie, spiritisme en
astrologie weten zijn belangstel
ling te trekken.
"Dat mystieke hè. Dat boeit
me. Dat zit ook in de scheikunde.
Dat mengen van stoffen, waar
door kleurveranderingen optre
den. Dat is toch mysterieus. En-
wat zou je denken van reacties.
Waarom treedt er bij sommige
stoffen snel een reactie op en bij
anderen niet? In al die jaren ben
ik daar zélf nooit achtergeko-
Maar om op dat plat Leids te
rug te komen: zijn er veel reac
ties op zijn advertentie geweest?
"Ja. een stuk of tien. Brieven
en telefoontjes. Uiteindelijk heb
ik twee mensen uitgekozen: een
jongeman, Paul Hartevelt, omdat
die me ook grove uitdrukkingen
en schuttingtaai kan vertellen.
En een vrouw. Die schreef een
brief. Zo heerlijk, vol taalfouten.
Maar een warmte die eruit sprak.
Zij moet me leren hoe Leidse
wijven kijven".
Plat (2)
Wat hij er nu eigenlijk mee wil?
Een essay schrijven over de taal
kundige aspecten van het plat
Leids? Een uitputtend onder
zoek? Niets van dat alles. Voorn
wil slechts plat Leids kunnen
spreken. Om zijn kennissenkring
af en toe eens op onvervalst
'Lèds' te kunnen tracteren. "Ik
kom zelf uit Maastricht. Daar
kunnen ze er ook wat van. Je
hebt gewoon Maastrichts en plat
Maastrichts. Zelfs de burgemees
ter spreekt Maastrichts. Het is
zangerig en het heeft een volle
'w'. Een dubbellippige 'w'. Ik wil
nog eens voor belangstellenden
een toespraak houden in Alge
meen Beschaafd Nederlands,
Maastrichts en plat Leids. En
misschien laat ik voor mezelf wel
een grafschrift in plat Leids ma
ken: "Hier leg ik, ik bin dood, da-
og".
Inmiddels heeft hij al één les
achter de rug waarop hem de eer
ste beginselen van het plat Leids
zijn bijgebracht. Met de 'r', die
bij een rasechte Leidenaar diep
achter in de keel ligt, kan hij al
aardig omspringen: "Rrrotte
rrrat" zegt de voormalige hoogle
raar ineens. Is me dat even
schrikken. Maar hij bedoelt er
niets kwaads mee: "Paul heeft
me verteld dat aan het begin van
een woord de 'r' zo diep in de
keel ligt, dat het nauwelijks meer
een 'r' is. Aan het eind trouwens
ook. Raar spreek je uit als
rrraarrr. Maar ik heb hem door
de mand laten vallen met dat
'rotte rat'. Toen dacht hij er even
Leraar Paul Hartevelt (links) en zijn leerling dr. M. Voorn: "Doe
niet aan en sprak 'rat' gewoon
uit. Zonder die rrr".
Paul arriveert enige ogenblik
ken later. Hij is het'niet eens met
de geleerde. Dat 'rotte rat' spreek
je gewoon uit als 'rrrotte rrrat', zo
zit dat. "Wil je iets drinken
Paul?", is de vraag van Voorn.
"Ja, juh doe mijn maar een baok-
kie koffie". Schaterlachend gaat
de emeritus hoogleraar naar de
keuken. "Baokkie koffie, mot je
un baokkie koffie dan?", grapt
hij.
Plat (3)
"Teerrring, waot is ut heetz",
merkt de leraar op. "Wat zeg je
nou?", vraagt zijn leerling be
langstellend. "Dat 't zo heet is,
juh". Ha, ha, ha. "Kleerrulijurrr",
bast Paul. Maar de hoogleraar is
niet kwaad te krijgen. Hij tuit
zijn mond voor het onvervalste
Leids scheldwoord: "Kleerrulij
urrr", maar er klinkt nog iets
Maastrichts in door.
"Ik denk dat ik toch wel twin
tig tot dertig lessen nodig heb",
aldus Voorn. "Ik ben zeer be
nieuwd naar wat die Leidse da
me me kan leren. Van Paul krijg
ik ook gore moppen te horen, hè
Paul?" Dé leraar beaamt het.
"Laat maar horen, juh, je hep ze
toch op 'n bandju staan. Niet
dan?".
De doctor ligt in een deuk:
"Niet dan, niet dan, dat klinkt
net als het edelgas niton. Niton,
niet daon?".
"Ik maak opnamen tijdens de
les. Dat bandje krijgen Paul en
die mevrouw later te horen. Dan
mogen ze zeggen wat ze erin wil
len houden en wat er beslist uit
moet. Want ik wil niet dat ze
achteraf spijt hebben van wat ze
hebben gezegd".
Ahahah, mèèè", gooit Paul er
intussen wat Leidse uitroepen
tussendoor. "Ga ju dat bandje
nou nog drraaiu of nietz?" Maar
de hoogleraar acht de gore mop
pen niet geschikt voor dameso
ren. Wel heeft hij een oud bandje,
dat hij vroeger nog eens opgeno
men heeft. "Zitz errr vlees in die
soep dan? Ja, juh, as ie je vin-
gerrrs errin stop". "Prachtig
hè?", animeert Voorn de aanwe
zigen.
Plat (4)
Paul vindt het natuurlijk prach
tig om een hoogleraar nog iets te
kunnen leren. "Hij hep er un
goed talentz vobrrr". Woorden
die hy zoal de revue heeft laten
passeren? "Kerrruk (kerk),
rrrood, kikkurr (kikker)", "'t Is
zo'n aarrdige man. Hij is met
pensioen en heeft niks meer te
doen. Dan ken ik um toch een
beetju bezig houen? Ik fin ut wel
leuk hoorr. Eerrrst wou-ie bij me
thuis kommen. Maarrr ik zei: ik
kom wel naarrr jou toe. De vol
gende keerrr geef ik um twee
uurrr achterrr elkaarrr les, want
anderrrs is ut de moeite nietz om
helemaal naarrr Leierrrdorrp te
fietsu. En dat lesgevu, dat legt
me wel".
