'Niemand durft op
bureau te praten'
Reportage
Honderd jaar winning
van zout uit de bodem
PAGINA 6
MAANDAG 23 JUNI 1986
AMSTERDAM - Het kan in Amsterdam een hete zo
mer worden. Die uitspraak is niet afkomstig van de
weersvoorspellers in De Bilt, maar van de politie van
het roemruchte bureau Warmoesstraat. Het personeel
van dat bureau zegt niet langer opgewassen te zijn te
gen de criminaliteit in de buurt. Chronisch personeel
stekort. Met massale ziekmeldingsacties gaan ze in hun
district actie voeren. „Laten ze gewoon zeggen dat de
criminaliteit het hier gewonnen heeft van de politiek.
Maar laat ons niet als puinruimers de straat schoonhou
den".
Nee, de wachtcommandant van
Amsterdams meest bekende po
litiebureau, de Warmoesstraat,
zegt niks door de telefoon. De
pers te woord staan is het werk
van de politievoorlichter. Maar
achter hem klinkt door de tele
foon de kreet: „Schrijf maar dat
het hier echt een klerezooi is.
Van ons mogen ze allemaal het
dak op". Er klinken nog wat van
die afkeurende kreten. Een half
uur later op de Zeedijk zeggen
twee surveillerende agenten: „Je
hoeft ook niet naar het bureau.
Daar durft bijna niemand zijn
mond open te doen uit angst om
verlinkt te worden. Want dan
worden ze meteen weer gepakt
met een extra nachtdienst of een
of andere rotklus".
door
Huub Klompenhouwer
De politiemensen van het bu
reau Warmoesstraat maken de
indruk in ernstige mate over
spannen te zijn. De motivatie is
tot het nulpunt gedaald. De sfeer
om te snijden. Een korps op de
grens van een enorme inzinking.
Onderbezetting, een toenemen
de werkdruk en vooral een kort
sluiting met de korpsleiding.
„Dit gaat een heel hete zomer
worden", zegt een van de agen
ten op straat. Agenten die naam
loos blijven. Te openlijk geuite
kritiek kan bestraft worden met
terugzetten in rang, inhouding
van geld, of andere, disciplinaire
straffen.
Zeedijk
Eerst een paar feiten op een rij
tje. Drie jaar geleden alweer
werd met veel tamtam het her
stelplan voor de Zeedijk in de
hoofdstad aangekondigd. De
Zeedijk moest worden bevrijd
van de drugsoverlast. De onder
nemingszin voor dit oudste deel
van Amsterdam was weer ont
dekt. De bouw van een hotel op
de kop van de Zeedijk en de aan
koop van diverse inmiddels door
de politie dichtgespijkerde pan
den, zou de misdaad terugdrin
gen. Het opjaag- en ontmoedi
gingsbeleid van de politie had
succes. De Zeedijk raakte met in
zet van veel politiemensen ver
lost van de ergste vorm van
drugshandel.
Voor het Amsterdamse ge
meentebestuur was het pro
bleem daarmee niet opgelost. De
drugshandel werd weliswaar
goeddeels van die Zeedijk ver
dreven, maar niet uitgebannen.
Andere buurten en steden kre
gen de overlast. Een van die
buurten die sindsdien in verhe
vigde mate te kampen heeft met
de drugsoverlast is de warme
buurt van Amsterdam, het Wal-
lendistrict. En net als de Zeedijk,
waar nog steeds elke dag vrijwel
constant drie tot vijf koppels po
litiemensen van de Warmoes-
straat patrouilleren, valt ook dit
gebied onder hun hoede. Idem
de winkelstraten Nieuwendijk
en Damstraat.
Daar bestaat de overlast niet
alleen uit de handel in drugs,
maar ook uit het balletje-balletje,
een gemeen gokspelletje waar
mee op straat toeristen voor hon
derden guldens worden getild en
dat gepaard gaat met zakkenrol
lerij en bedreigingen. En ook het
Stationsplein met de metro-in
gangen behoort tot de probleem
gebieden, waar de politie de han
den vol aan heeft.
Een ander feit is dat de Am
sterdamse politie kampt met een
tekort van bijna 650 mensen.
Voor het bureau Warmoesstraat
betekent dat een tekort van om
en nabij de 50 politiemensen.
Nog een complicerende factor:
het Amsterdamse politiekorps
wordt gereorganiseerd, waarbij
decentralisatie het gezegende
woord is. Veel specialismen van
de politie worden ontmanteld,
scheidslijnen tussen recherche
en surveillance vervagen. Wijk
teams gaan het gezicht van de
politie bepalen. Binnen het
korps heeft dit plan tot grote
wrevel geleid. Door onderbezet
ting is die reorganisatie - zeggen
onder anderen de bonden - nau
welijks uitvoerbaar.
Sekstheaters
Eigenlijk is het net een klein
dorp, dat Wallengebied in het
centrum van Amsterdam. Een
krankzinnig veelzijdig dorp.
Prostitutie en kerk, illegale casi
no's en een Bhagwan-disco-
theek, sekstheaters en hasjkof-
fieshops. Een paar vierkante ki
lometer groot, maar voor een
groot deel van het toerisme ook
het gezicht van Amsterdam.
We treffen het. Mooi weer. Een
middagje rondlopen op en rond
om de Wallen. De wandeling be
gint in de Damstraat, waar voor
het pand van het Leger des Heils
het eerste oploopje zichtbaar is.
Balletje-balletje. Altijd strate
gisch opgesteld, met een steegje
als ontsnappingsroute. Vijf tot
zes handlangers rondom de spe
ler, die zo in het Nederlands dra
ma terecht kunnen: gespeelde
verontwaardiging als ze het ver
keerde doosje aanwijzen en hon
derd gulden kwijt zijn, quasi blij
als ze het doosje kiezen waar dan
inderdaad het balletje onder ligt.
Het toegestroomde publiek moet
de indruk krijgen dat het om een
eerlijk kansspel gaat. En dan, als
bij toverslag, wordt het kleedje
waarop wordt gespeeld, opge
rold en verdwijnen de spelers in
de massa. De uitkijk heeft politie
gesignaleerd. Rustig slenterend
verschijnen er inderdaad even la
ter twee agenten, die niet anders
kunnen doen dan hun kuierweg
vervolgen.
Amper honderd meter verder
op, bij de brug aan het begin van
de Oude Hoogstraat, staat een
groepje junks en handelaren. Er
worden wat witte papiertjes uit
gewisseld. Niet moeilijk om te
zien dat er gehandeld wordt.
Drie uitgemergelde meisjes, kin
deren nog, zitten op de brugleu
ning. Een uurtje later komen we
twee van hen weer tegen bij de
Lange Niezel, waar de heroïne-
prostitutie zich voor een deel op
houdt. De prijzen, variërend van
25 tot 50 gulden, zijn een doorn
in het oog van de reguliere gast
vrouwen van de Wallen.
Op de Zeedijk komen we van
de Nieuwmarkt tot aan het be
ginpunt driemaal een koppel
surveillerende agenten tegen.
Ondanks de kromming van de
straat is er geen moment dat die
politie uit het zicht is. Niettemin
zien we ook hier op onze korte
wandeling toch nog een paar
keer papiertjes en geld van eige
naar wisselen.
Via de Lange Niezel en de War
moesstraat het Damrak overge
stoken naar de Nieuwendijk. Op
nieuw geconfronteerd, tot drie
keer toe, met balletje-balletje.
Politie in de Amsterdamse Warmoesstraat: onderbezet en ongemotiveerd.
Politie Warmoesstraat onderbezet en ongemotiveerd
Opnieuw blijkt dat de balletje
balletje-spelers over een inge
nieus waarschuwingssysteem
beschikken. Terwijl er nog geen
pet te bekennen is, verdwijnen
de spelers spoorslags en pas eni
ge tijd later verschijnt een vrou
welijke agent met haar collega in
beeld.
„Wat we nodig hebben, zijn ei
genlijk niet eens agenten, maar
uniformen. Het preventief sur
veilleren wat we doen is alleen
maar ons gezicht laten zien en
soms vort roepen". Het cynisme
klinkt door als een van de agen
ten wordt gevraagd waarom hij
van dat rondslenteren nu zo
overspannen raakt. „Als je een
weekje hier op de Nieuwendijk
en in de Damstraat hebt rondge
lopen, ga je echt langs af. Als je
een parkeerbon schrijft, krijg je
het commentaar dat je de echte
criminelen laat lopen en als je
langs het ballelje-balletje komt
word je openlijk uitgelachen als
de boerelul die toch niet kan op
treden".
Een brigadier op het bureau
Warmoesstraat: „Ik heb hier het
staatje van de arrestanten die we
nu te gast hebben. Daar zit een
knaap bij die zeker al 128 delic
ten op zijn naam heeft. Over een
uur mag ie de straat weer op.
Dan kunnen we er donder op
zeggèn dat zqn eerste daad het
kraken van een auto zal zijn'. Zijn
129ste. Het is dweilen met de
kraan open. Als de politiek echt
wil aanpakken hier, moeten ze
zorgen dat ons werk ook wordt
beloond. Balletje-balletje bij
voorbeeld; pakken we ze, dan is
de boete 250 gulden en dat heb
ben ze binnen de kortste keren
weer terugverdiend. Wij moeten
nog meer optreden op straat.
Doe je het niet, dan zqn je colle
ga's de dupe. Alleen al vanwege
het grootschalig politieoptreden
bq de ontruiming in de Schaep-
manstraat hebben we hier aan
het bureau allemaal tien extra
nachtdiensten kunnen opknap
pen. Maar ze kunnen toch echt
niet tot in de eeuwigheid teren
op onze collegialiteit".
Zomerplan
Een noodmaatregel, zo wordt
ook door de korpsleiding het zo
geheten zomerplan voor het ou
de centrum omschreven. Een
noodplan waarbij van de agenten
van net bureau Warmoesstraat
verhoogde paraatheid wordt ge
vraagd. Niet langer meer sporten
in diensttijd, voor schiet-en ge-
weldsinstructies is geen tijd
meer en de vrije zaterdagen zul
len moeten worden opgeofferd
voor - betaald - overwerk. Want
het aantal uren dat de straten en
stegen in de binnenstad 'besur-
veilleerd' moeten worden, is aan
zienlijk uitgebreid.
Herhaalde acties van buurtbe
woners, zoals een telefoonblok
kade van het stadhuis, het plaat
sen van een heroïnespuit bij het
Olympisch bloemenmozaïek en
het volplakken van het stadhuis
hebben wat dat betreft resultaat
gehad.
Een brigadier van de War
moesstraat: „Dat zomerplan was
notabene een plan dat door ons
als brigadiers samen met onze
chef is opgesteld. Maar dan wel
uitgaande van een aanvulling
met 50 man. Zo is het ook aan de
korpsleiding gepresenteerd. Die
heeft vervolgens met Van Thijn
gepraat en de reactie was dat het
een prima plan was, maar dat er
geen 50 man bij zouden komen".
„Ze hadden er een aardig theo
retisch verhaal bij. Want we zou
den bijstand krijgen van 25 ma
rechaussees, 15 HPO'ers (afge
studeerden van de Herziene Pri
maire Opleiding) hondengelei
ders, ruiters en de lokale unit.
Dat klonk heel aardig en wij heb
ben in het overleg gezegd: okee,
we zullen proberen onze mensen
hier aan het bureau zo ver te mo
tiveren. Ook al zou dat niet van
harte gaan, want die aanvulling
is wel leuk, maar het verandert
niks in het rooster. Dat blijft veel
te zwaar".
„De bom hier aan het bureau is
pas echt gebarsten toen bleek
dat het hele zomerplan alleen
maar uitgevoerd kon worden als
de sporturen van de collega's
zouden vervallen en als er ook
geen uren meer werden vrijge
maakt voor de schietoefeningen
en geweldsinstructies. Je kunt
zeggen dat die twee dingen de
bekende druppels zijn die em
mers doen overlopen".
'Politiek faalt'
„Wat de politiek (lees: Van
Thijn en commissaris Valken -
red.) probeert is ons voor het kar
retje te spannen van hun poli
tiek. Die heeft gefaald. Omdat er
een hotel moet komen op de kop
van de Zeedijk, moeten wij die
buurt schoonhouden. Van Thijn
krijgt dan de naam dat ie Am
sterdam nieuw élan heeft gege
ven. Dat wy met een sterk onder
bezet bureau niet meer aan nor
maal politiewerk toekomen, nau
welijks nog een vrije zaterdag
overhouden en helemaal murw
geklaagd worden door de burge
rij, dat interesseert ze niet. Vorig
jaar dacht Van Thijn met 300
agenten en nog eens 80 collega's
van andere districten de buurt
hier schoon te vegen. Dat is dus
falikant mislukt. Nu wordt er on
der druk van de buurt datzelfde
beloofd, maar dan met veel min
der mensen. En zonder bijstand
van de andere districten. Dan
maak je niet alleen de motivatie
van de politiemensen kapot,
maar je belazert ook het pu
bliek".
Lijkt het zo op het oog allemaal
onvrede met een overbelaste
werksituatie, helemaal volledig
is dat beeld niet. Op de achter
grond speelt de reorganisatie van
het Amsterdamse politiekorps
heel nadrukkelijk mee. Het bu
reau Warmoesstraat krijgt dan
bijvoorbeeld drie wijkposten.
Wijkagenten, tot dan toe ook wel
de pastoraal werkers bij de poli
tie genoemd, komen weer als ge
woon hoofdagent of brigadier te
werken. Een van de agenten op
surveillance op de Zeedijk aan
gesproken: „Je denkt dan dat
sommige buurten er beter vanaf
komen. Ze krijgen een vaste
groep agenten toegewezen, die
vooral op straat zullen zijn. En
weet je wat er gebeurt? Die wijk
posten komen zonder mensen te
zitten, omdat ze bijvoorbeeld
toch weer op de Zeedijk nodig
zijn".
Er is één lichtpuntje. Daar zijn
alle partijen het wel over eens.
Alle publiciteit rond bureau War
moesstraat zal het pleidooi bij de
kabinetsinformateur - meer dan
100 miljoen gulden voor het aan
trekken van 1600 extra politie
mensen voor de vier grote steden
- onderstrepen. „Als ze dan ook
nog wat doen om de mensen die
we oppikken op straat, wat lan
ger vast te houden, zijn we een
heel eind verder", zegt een van
de brigadiers van het bureau
Warmoesstraat.
DELDEN (ANP) - Het is dit jaar
een eeuw geleden dat in de Neder
landse bodem zout werd aange
boord. Dat gebeurde op het land
goed Twickel in Delden. De baron
van Twickel liet naar goed drink
water boren, maar er kwam zout
houdend water te voorschijn. Het
was zout dat zich 210 miljoen jaar
geleden had afgezet, doordat het
water van de Zechsteinzee ver
dampte. De boring op Twickel
heeft in Nederland tot een indus
trie geleid die jaarlijks vier miljoen
ton zout uit de bodem haalt en di
rect aan bijna 4000 mensen werk
biedt.
Zoutziederijen
Toen in Delden in 1886 zout werd
aangeboord, telde ons land 50 zout
ziederijen. Kleine ondernemingen,
die ruw mijnzout invoeren. Tot on
geveer 1500 haalden de zoutzieders
in Zuid-Holland en Zeeland de wit
te delfstof uit zouthoudend veen,
het zogenoemde darinckdelven.
Het voortdurend afsteken van het
veen tastte echter het kustgebied
aan met overstromingen als ge
volg.
Nadat in 1421 de St. Elisabeth-
vloed heeft toegeslagen,werd het
darinckdelven verboden. De zout
ziederijen, ook wel zoutketen ge
noemd, lieten hun grondstof daar
na uitsluitend over zee aanvoeren.
Zeewater werd gebruikt voor het
oplossen van het ruwe zout.
Om Nederland minder afhanke
lijk te maken van import wilde de
zoutzieder J.P. Vis uit Zaandijk zo
snel mogelijk na de boring in Del
den overgaan tot de winning van
deze delfstof in eigen land. Toen in
1901 vlakbij de Nederlands-Duitse
grens in het Duitse plaatsje Vreden
ook zout werd aangeboord, ging
Vis zijn plan voor een Nederlandse
zoutfabriek verder uitwerken. Met
zijn compagnon Kolff en de Dordt-
se zoutzieder L. van der Minne be
sloot Vis een proefboring te ver
richten in Eibergen.
De in 1903 uitgevaardigde Wet
op de opsporing van delfstoffen
stak daar een stokje voor: alleen de
Staat mag delfstoffen opsporen.
De Rijksopsporingsdienst boorde
in 1909 naaf zout in Winterswijk en
in 1911 in Buurse en Boekelo. Het
bleek dat de bodem er vol mee zit.
Voor Vis alle reden een. con-
sessieaanvraag in te dienen voor de
winning van zout.
Bedreigd
Maar de tyd blijkt daar in poli
tiek Nederland niet rijp voor. Wan
neer de Eerste Wereldoorlog uit
breekt, loopt de import van zout
uit Duitsland terug. De Nederland
se overheid ziet nu in dat een eigen
zoutwinning noodzakelijk is. De
andere zoutzieders in Nederland
voelen zich hierdoor bedreigd. Pas
na veel politiek geharrewar neerpt
de Tweede Kamer op 24 april 1918
de Wet ontginning zoutlagen bij
Buurse aan. Op 14 juni van dat jaar
doet de Eerste Kamer hetzelfde.
De regering sluit een
komst met de NV Nederlandse
Zoutindustrie (KNZ) in Boekelo.
Het bedrijf krijgt al bij het begin op
17 maart 1919 het predikaat "Ko
ninklijk". Vis wordt de eerste di
recteur van de KNZ. Samen met
zijn broer heeft hij zich zowel tech
nisch als financieel goed voorbe:
reid op de zoutwinning. Als het be
drijf in 1920 goed draait legt Vis
zijn functie neer. De productie be
draagt dan al zo'n 30.000 ton per
jaar.
Kristalliseren
Het zout werd de eerste tijd ge
wonnen door water in zoutlagen te
leiden. Het steenzout, dat op zo'n
ruim 500 meter diepte zit, loste
hierin op. De pekel die zo ont
stond, werd opgepompt, inge
dampt en gezuiverd. Het indam
pen van de pekel gebeurde de eer
ste zes jaar in open zoutpannen bo
ven een kolenvuur. Dit zorgde er
voor dat het zout uitkristalliseerde
en naar de bodem zonk. Gips en
kalk kwamen aan de oppervlakte
en werden verwijderd. Het zout
werd uit de pannen geschept. Op
schuin liggende schotten, waar
mee de pannen gedeeltelijk waren
afgedekt, liet men het zout uitlek
ken. In wagentjes ging het naar een
loods om verder te drogen.
Sinds 1926 past de Nederlandse
zoutindustrie het zogenoemde va-
cuümprocedé toe. Dit maakt een
grotere produktie mogelijk en ver
bruikt minder energie. De va-
cuüminstallatie bestaat uit vier ke
tels, elk ongeveer 25 meter hoog,
waarin gezuiverd pekel wordt ge
leid. Stoom verwarmt de eerste
verdamper. Hierbij komen grote
hoeveelheden waterdamp vrij- Met
behulp van deze damp wordt de
pekel in de tweede damper verhit.
Omdat de waterdamp een lagere
temperatuur heeft dan het kook
punt van pekel, gaat de druk in de
tweede ketel iets omlaag, totdat de
vloeistof opnieuw gaat koken. Dit
herhaalt zich in de derde en vierde
ketel, waarbij de atmosferische
druk en dus het kookpunt steeds
lager komt te liggen. Vanuit de ke
tels wordt de verzadigde zoutop
lossing naar continu draaiende
centrifuges geleid. Hierin wordt
het restant pekel van het uitge
kristalliseerde pekel gescheiden.
De winning van zout uit de Ne
derlandse bodem had tot gevolg
dat de zoutziederijen gaandeweg
verdwenen. In 1967 ging de laatste
over naar de KNZ, vanaf dat mo
ment Nederlands enige zoutprodu
cent.
In het Twentse land verschenen
in de jaren zestig door de groeien
de zoutwinning steeds meer hou
ten boortorens, waarvan het karak
teristieke model bekend is van de
KNZ-verpakkingen. Op dit mo
ment wordt gebruik gemaakt van
mobiele boorinstallaties. De boor
torens zijn daarom - op enkele
„souvenirs" na - vervangen door
huisjes. Deze in Saksische stijl op
getrokken huisjes kunnen ten be
hoeve van de boorinstallatie van
hun plaats worden gehaald.
Crisis
Als gevolg van de economische
crisis maakte AKZO Zout Chemie
in de eerste helft van de tachtiger
jaren een moeilijke periode door.
De organisatie werd zo gewijzigd
dat het bedrijf de concurrentie met
het buitenland weer aan kon. De
sanering ging ten koste van 500 ar
beidsplaatsen. Gedwongen ontsla
gen bleven achterwege. Na een
gunstig 1985 staat AZC er volgens
de voorzitter van de directie, F.
Collot d' Escury, financieel-econo-
misch weer goed voor.
Tegelijkertijd investeert de on
derneming fors in apparatuur en
dergelijke. Jaarlijks gaat het om
ongeveer 100 miljoen gulden. Zo
staat een ingrijpende vernieuwing
van de zoutfabriek in Hengelo op
het programma en breidt het be
drijf zijn hoofdkantoor in deze stad
uit. Op het gebied van energie
wordt eveneens geïnvesteerd: een
installatie voor wervelbedverbran
ding in Hengelo en een warmte
krachtcentrale in Delfzijl.
Het zijn enkele van de activitei
ten die er toe moeten bijdragen dat
de Nederlandse zoutindustrie het
ook op lange termijn volhoudt. Ne
derland hoeft zich er overigens
geen zorgen over te maken dat de
bedrijfstak verdwijnt door gebrek
aan grondstof, want er zit zoveel
van het witte goedje in de onze bo
dem dat het wereldverbruik voor
minstens twee eeuwen kan worden
gedekt.
De toevallige vondst van het zout
in de Nederlandse bodem is voor
het vorig jaar in Delden geopende
zoutmuseum aanleiding dit jaar
van mei tot november een exposi
tie te houden onder het motto „Ne
derlands Zout 100 jaar oud". Opzet
van de tentoonstelling is met docu
menten, maquettes, foto's en teke
ningen een overzicht te geven van
hoe de zoutindustrie zich heeft ont
wikkeld. Een bezoek aan het mu
seum kan worden gecombineerd
met een wandeling langs de plek
van de eerste boring in de tuin van
kasteel Twickel.
Spreekverbod
voor Ierse
geestelijken
De Ierse rooms-katholieke pries
ter Padraig Standun mag van
zijn bisschop niet meer in het
openbaar over legalisering van
echtscheiding in Ierland praten.
Standun verklaarde kort voordat
hij met een andere priester uit
zijn bisdom in debat zou gaan
dat aartsbisschop Joseph Cunna-
ne van Tuam hem per brief het
spreken heeft verboden. Een
maand geleden kreeg de priester
Pat O'Brien, die ook voor legali
sering van echtscheiding is, van
aartsbisschop Cunnane even
eens een spreekverbod opge
legd.
Standun heeft onder meer een
brief gepubliceerd in de Irish Ti
mes waarin hij weerlegt dat alle
rooms-katholieke geestelijken
bij het referendum dat donder
dag wordt gehouden zich tegen
legalisering van echtscheiding
zullen uitspreken. „Vele geeste
lijken zullen voor stemmen en
zullen argumenten van zowel
voor- als tegenstanders eerlijk
proberen weer te geven en aan
geven dat mensen zelf hun me
ning kunnen bepalen", aldus
Standun.
Hij voegde eraan toe geen te
genstelling te zien tussen het
prediken van het ideaal van een
christelijk huwelijk en de aan
vaarding van echtscheiding als
een recht van de burger. „In feite
zou legalisering van echtschei
ding ons dichtbij een ideale si
tuatie brengen waarin kerken
opkomen voor de heiligheid en
de onontbindbaarheid van het
huwelijk en de staat op een ver
antwoorde en realistische wijze
zorgt voor hen die niet in staat
zijn aan dat ideaal te voldoen. Als
rooms-katholiek priester ben ik
geheel en al voor verandering".
Recordverkoop. In 1985 heb
ben de honderd bijoelgenoot-
schappen in de wereld 12,6 mil
joen volledige bijbels verspreid,
600.000 meer dan in 1984. Nog
nooit zijn er in een jaar zoveel
volledige bijbels verspreid. Dat
blijkt uit het jaarverslag van de
Wereldbond van Bijbelgenoot
schappen.
De verspreiding van de volle
dige bijbel nam in de gehele we
reld toe: in Afrika met 4,5 pro
cent, in Latijns-Amerika met 24
procent, in Azië en Oceanië met
13 procent en in Europa met 0,5
procent.
De bijbelgenootschappen zijn
betrokken bij 544 vertaalprojec
ten. In 360 gevallen gaat het om
een eerste vertaling van de bij
bel, in 150 gevallen om een nieu
we, eigentijdse vertaling en in 34
gevallen wordt gewerkt aan de
revisie van een bestaande verta
ling.
Minstens één boek van de bij
bel is vertaald in 1829 talen, 21
meer dan in begin 1984. De gehe-
le bijbel is nu beschikbaar m 29d
talen, het nieuwe testament in
nog eens 618 talen en minstens
één bijbelboek in 918 talen.
Ontslag Baeten. Het dagelijks
bestuur van de '8-Mei-Beweging'
betreurt in hoge mate het polari
serende optreden waartoe de Ne
derlandse bisschoppen blijkens
het gedwongen ontslag van abt
Ton Baeten hebben gekozen. Hij
is door de bisschoppenconferen
tie ontslagen als lid van hun be
leidsadviescommissie (BBK)
vanwege teksten die hij als voor
ganger tijdens de eucharistievie
ring op 8 mei jongstleden in Den
Bosch bij de manifestatie 'Gelo
ven bij het leven' gebruikte.
In een reactie op dit ontslag
laat de '8-Mei-Beweging' desge
vraagd weten dat zij de bisschop
pelijke maatregel niet alleen
verstaat als een loochening van
Baeten, maar ook van de '8-Mei-
Beweging' zelf. Dit klemt eens te
meer nu de maatregel van de bis
schoppen elke innerlijke betrek
king tot het door hen gewraakte
voorgangersschap mist.
Het beleidsplatform (bestuur)
van de 'Beweging' zal zich in zijn
vergadering van maandag 30 juni
beraden op een nadere reactie op
dit ontslag.
Abonneetelevisie. De Raad
van Kerken in Nederland over
weegt deel te nemen in abonnee
televisie door middel van de
stichting Kiosk. Daarin heeft
zich een aantal ideële organisa
ties verenigd die belangstelling
hebben voor het maken van pro
gramma's voor abonneetelevisie.
De stichting onderhandelt de ko
mende tijd met kabelexploitan
ten over het doorgeven van pro
gramma's. Voor het eind van dit
jaar zal de Raad een beslissing
nemen of hij in Kiosk blijft deel-
Een belangrijke factor daarbij
zijn de kosten voor de lidkerken
van de Raad, die op ongeveer
twee miljoen gulden per jaar
worden geschat. Volgens secre
taris H. Verburg van de sectie
publiciteit van de Raad van Ker
ken in Nederland willen de ker
ken het medium vooral gebrui
ken om hun leden te informeren
over gebeurtenissen binnen hun
kerk.
Ongehoorzaamheid. Gehoor
zaamheid aan het geloof dwingt
tot culturele ongehoorzaamheid
als de huidige geseculariseerde
en God vergetende cultuur de
gerechtigheid ondermijnt. Dat
betoogde dr.mr. A.W. Kist, oud-
rechter en oud-bestuurslid van
het hervormde vormingscen
trum Kerk en Wereld, zaterdag in
Utrecht tijdens de eerste lande
lijke contactdag van het lande
lijk missionair collectief
Kist pleit voor een radicale ver
nieuwing van de kerken. Hij
wijst erop dat de westerse cul
tuur weliswaar veel goede zaken
heeft voortgebracht, maar deze
vormen volgens hem geen com
pensatie voor de „catastrofes van
deze tijd", zoals hongersnood,
werkloosheid, kernbewapening,
secularisering van het geestelijk
denken binnen en buiten de ker
ken en uitbuiting van natuurlijke
bronnen. Kist meent dat christe
nen ongehoorzaam moeten wor
den aan een cultuur die zulke ca
tastrofes teweegbrengt en een
hernieuwd geloofsgetuigenis
moeten zoeken op basis van
Gods woord.
Gebruik ruimte. Paus Johan
nes Paulus II heeft kritiek op de
laksheid van politici om een
goed gebruik van de ruimtetech
nologie te bewerkstelligen. Hij
roept regeringen op het vreed
zaam gebruik van de ruimte te
bevorderen. De paus sprak tot le
den van de Pauselijke Academie
van Wetenschappen die deelne
men aan een symposium over de
invloed die ontwikkelingslanden
kunnen uitoefenen op het ge
bruik van satellieten die onder
zoek doen naar onder meer de
toestand van de grond en woes
tijnvorming.
De hulpmiddelen van de we
tenschap maken het mogelijk al
le mensen in de wereld van voed
sel te voorzien, aldus de paus.
„Maar we moeten wel tot de con
clusie komen dat in de politiek
nog steeds de vaste wil ontbreekt
een goed gebruik te maken van
de technologische middelen
waarmee U zich hebt bezigge
houden", aldus de leider van de
RK Kerk.
Kernenergie. Het bestuur van
de Reformierte Bund binnen de
Evangelische Kerk in Duitsland
(EKD) heeft zich uitgesproken
tegen elk gebruik van kernener
gie, ook voor vreedzame doelein
den. In het gebruik en de verdere
ontwikkeling van de atoomtech
nologie uit zich volgens het be
stuur een „gigantische zelfover
schatting, die de geschapen
grenzen van de mens en zijn feil
baarheid negeert en daarom in
tegenspraak is met het belijden
van Jezus Christus".
Ichthuswijk, Katwijk. De
door de hervormde gemeente in
Katwijk (Ichthuswijk) beroepen
dr. G. Bos te Urk, brengt morgen
een kennismakingsbezoek. Ge
meenteleden kunnen Bos tussen
20.00 en 21.15 uur in de wykzaal
de hand schudden.
Nederlandse hervormde kerk
Aangenomen naar Middelburg
(toezegging): O. Elseman te
Beemster.
Gereformeerde kerken
Beroepen te Doetinchem (als
geestelijk verzorger in het Doe-
tinchemse ziekenhuis: drs. L. J.
van Gog te Puttershoek, die dit
beroep heeft aangenomen.
Aangenomen naar Bergen
(Noord-Holland) (Hervormd-Ge
reformeerd Samen op weg) (part
time): mevr. A. H. Groenendijk,
kandidaat te Amsterdam;
Aangenomen naar Houten
(Hervormd-Gereformeerd Sa
men op weg): drs. S. L. van De
venter te Frieschepalen/Siegers-
woude.
Gereformeerde gemeente
Beroepen te Kortgene en te
Nijkerk: G. J. van Aalst, kandi
daat te Nieuw-Beijerland;
beroepen te Nunspeet (voor
zendingswerk Irian Yahya) en te
Rhenen: P. van Ruitenburg, kan
didaat te Zevenhuizen die het be
roep naar Meliskerke heeft aan
genomen en die bedankte voor
Eindhoven, Enkhuizen, Ensche
de, Kruiningen, Nunspeet (zen
dingswerk Irian Yahya), Rhenen,
St. Annaland, Vlissingen en
Westkapelle.
