Politie schiet
kleuter dood
Reagan wakkert hoop wapenakkoord aan
Acht doden bij
aanslag Punjab
Zuid-Afrika meldt zes doden
Belgische soldaten
moeten langer dienen
Voorstel Sri Lanka
laconiek ontvangen
ZATERDAG 21 JUNI 1986
BUITENLAND
PAGINA 7
JOHANNESBURG^ Vijf personen, waaronder een vierjarig kind, zijn de afgelopen 24
uur door de Zuidafrikaanse politie doodgeschoten. En een zwarte man werd vermoord
door een groep van gewapende politieke zwarte tegenstanders. Aldus meldde het bureau
van informatie gisteren bij zijn dagelijkse persconferentie.
Hiermee is het aantal slachtoffers
sinds het uitroepen van de
noodtoestand ruim een week gele
den gekomen op 54. De directeur
van het bureau van informatie, Da
vid Steward vertelde de aanwezige
verslaggevers, dat de dood van het
kind, afgelopen dinsdag, een 'zeer
tragisch incident' was geweest.
Het kind zou zijn getroffen door
een waarschuwingsschot, dat was
door
Ruud de Wit
bedoeld voor iemand die weg
vluchtte nadat de politie een illega
le vergadering had opgebroken.
Het kind bevond zich achter het ij
zeren hek, waarover de vluchteling
trachtte te klimmen. Steward
noemde 'communicatieproble
men' als de oorzaak van het feit,
dat het incident pas nu bekend was
gemaakt.
De vier andere 'politiedoden' vie
len bij een gewelddadige confron
tatie tussen zwarte politieofficie
ren en demonstranten in een zwar
te woonwijk bij Durban. Verder
maakte Steward bekend, dat 24
personen zijn gearresteerd in ver
band met de dood van een blanke
door middel van de necklace in de
buurt van Uitenhage. Volgens Ste
ward moet echter worden aange
nomen, dat de dood van de blanke
niets met de politieke onrust te ma
ken heeft.
Voor de eerste keer verscheen
ook de adjunct-minister van infor
matie, Louis Nel, hoogstpersoon
lijk op de persconferentie. Hij ont
kende buitenlandse berichten als
dat er 'personen sinds de noodtoe
stand zouden zijn verdwenen'. Hij
zei ook, dat de regering zal luiste
ren naar de zakenlieden die hun
verontrusting hebben uitgespro
ken over de arrestaties van vak
bondsleiders, maar hij voegde er
aan toe dat de vakbondsleiders
niet waren gearresteerd vanwege
hun vakbondsactiviteiten. De sta
kingen en sit-down-acties in een
groot aantal supermarkten en wa
renhuizen gingen evenwel gewoon
door.
Crossroads
In Kaapstad deed gisteren een
groot aantal geestelijken een be
roep op president Botha om het be
sluit van een dag ervoor in te trek
ken, waardoor duizenden zwarte
vluchtelingen uit het geteisterde
Crossroads gedwongen worden
blanke gebieden te verlaten. Dc
meeste vluchtelingen hebben een
tijdelijk onderdak gevonden in
blanke kerken en scholen, maar de
regering wil hen naar de verder
weg gelegen 'nieuwe' wijk Khaye-
litsha hebben.
President Botha verscheen giste
ren voor het eerst weer in het open
baar bij een promotieceremonie
van politiecadetten in Pretoria. Hij
beschuldigde het buitenland van
een 'zorgvuldig opgezette propa-
ganda-campagne tegen Zuid-Afri-
ka, waardoor de mensen elk gevoel
voor perspectief hebben verloren'.
Hij vertelde zijn gehoor, dat 'zodra
het woord Zuid-Afrika of apart
heid valt, ieder gevoel van gezond
verstand verdwijnt'. Volgens de
president wordt het woord apart
heid door Zuid-Afrika's vijanden
gebruikt als een 'wapen tegen vrij
heid en beschaving in het land'.
Nadat al eerder een aantal kran-
ten op een duidelijke wijze hadden
gedemonstreerd, hoe zeer zij ge
troffen zijn door de perscensuur,
deed de Weekly Mail daar vrijdag
nog een schepje bovenop. Met gro
te letters deelde het weekblad, dat
vorige week uit de roulatie werd
genomen, op de voorpagina mede,
dat 'Onze advocaten ons hebben
verteld, dat wij nagenoeg niets kri
tisch mogen schrijven over de
noodtoestand, maar we zullen het
proberen...'. Het hele nummer be
vat teksten, waarbij de 'illegale'
passages met een zwarte pen zijn
doorgestreept en de plaatsen waar
foto's hadden moeten staan, waren
witgeïaten met een enkel tekst
balkje, waarop staat: 'Beperkte be
richtgeving; het artikel dat hier
had moeten staan is gecensureerd'.
Al eerder hadden de Sowetan en
de Star zich van zulke getuigenis
sen van de censuur bediend. De
Sowetan kreeg overigens te horen,
dat het wit-laten van pagina's ook
als in strijd met de noodtoestands
wetgeving kan worden be
schouwd.
BRUSSEL - Aan de bevoorrechte
- al zullen zij daar zelf anders over
denken - positie van de Belgische
dienstplichtige militairen komt
binnenkort een einde. België, waar
de soldaten het kortste moeten die
nen van alle landen in Europa, gaat
de dienstplicht met twee maanden
verlengen.
Bovendien wordt drastisch het
mes gezet in de mogelijkheden om
onder de dienstplicht uit te komen.
Oorzaken? Het ministerie van de
fensie zegt dat het de dalende ge
boortecijfers zijn waardoor over
enkele jaren een tekort aan dienst
plichtigen ontstaat.
Maar de centen hebben er ook al
les mee te maken. De maatregel
maakt niet voor niets deel uit van
het bezuinigingsplan van het een-'
trum-rechtse kabinet-Martens.
Goedkope dienstplichtigen moe
ten taken gaan doen waar nu nog
dure beroeps voor worden ingezet.
De Belgische soldaat dient
slechts acht maanden, en als hij in
West-Duitsland is gestationeerd
twee maanden meer. En aangezien
België in de Bondsrepubliek een
heel legerkorps heeft 'liggen' die
nen de meeste soldaten die tien
maanden.
Dat is minder dan waar ook. In
Nederland is de diensttijd 14
maanden, in West-Duitsland 15
maanden, in Frankrijk en in Italië
een jaar. Alleen Denemarken komt
met negen maanden dicht in de
buurt. Wie dienst weigert en ver
vangende dienst moet doen, doet
dat in België gedurende 15 tot 20
maanden (in Nederland anderhalf
jaar).
door
Hans de Bruijn
Tot een tiental jaren geleden wa
ren er in België, net als bij ons, veel
te veel kandidaat-dienstplichtigen.
De na-oorlogse geboortegolf zorg
de voor grote aantallen vrijstellin
gen, waardoor uiteindelijk slechts
één op de drie 18-jarigen ook
werkelijk in dienst hoefde.
Die geboortegolf is nu uitge
werkt en het leger heeft steeds
meer moeite om voldoende men
sen te vinden voor de veelheid aan
functies. Bovendien wordt de te
genwoordig geëlektroniseerde
krijgsmacht een te ingewikkeld be
drijf om jonge mensen daarvoor in
slechts acht maanden klaar te sto
men en ook nog inzetbaar te ma
ken.
Beroepsleger
De bedoelingen van de Belgi
sche regeringen uit de jaren zestig
en zeventig om het leger te profes
sionaliseren - meer beroeps en
minder dienstplichtigen, die bo
vendien niet meer dan zes maan
den zouden dienen - mislukten.
Het leger betaalde te slecht om
wervend te zijn voor de deskundi
gen, die liever een baantje in de
burgermaatschappij zochten.
Wat dat betreft is het in België al
niet anders dan in Nederland, waar
luchtmachtpiloten zes jaar lang
25.000 gulden per jaar krijgen als
zij toch maar niet naar de burger
luchtvaart vertrekken.
Om het sterk teruglopende aan
tal dienstplichtigen verder op te
vangen heeft minister van defensie
Francois Xavier de Donnea nu bo
vendien besloten om het aantal
vrijstellingen te beperken. Vrijstel
ling wegens broederdienst zal nu
alleen nog maar gelden voor gezin
nen waarin vier broers hun dienst
hebben gedaan. Nu is dat nog - net
als in Nederland - na twee broers
het geval. Ook zullen zeelui en
mijnwerkers niet langer worden
vrijgesteld van dienst. Alleen ge
zinshoofden zullen vrijgesteld blij-
Een voordeeltje bij dit alles is dat^
de dienstplichtigen vanaf eind dit*
jaar wel beter zullen worden be
taald. Het eerste halfjaar gaan hun
verdiensten van 75 frank (vier gul
den) per dag naar 105 frank per
dag, en de resterende maanden
gaan zij 150 frank (acht gulden) per
dag verdienen. Nog altijd eeri fooi
vergeleken bij de toch ook niet
overdadige weddes die Nederland
se dienstplichtigen ontvangen.
Maar hier in België waren die wed-
des al sinds 1972 niet meer ver
hoogd.
Om toch te kunnen bezuinigen
op de defensie-uitgaven heeft de
Belgische regering besloten een
aantal grote materieelaankopen uit
te stellen tot 1988. Het gaat daarbij
om een paar miljardenprojecten,
zoals de aanschaf van nieuwe ge
vechtshelikopters en tanks. België
zal daardoor zeker niet kunnen vol
doen aan de NAVO-norm om de
defensieuitgaven jaarlijks met 3
procent te laten stijgen.
Zwarte wint
woonhuis in
blanke wijk
JOHANNESBURG (AP) - Een
zwarte vrouw, die met man en
drie kinderen al tien jaar in een
garage in Wattville ten oosten
van Johannesburg woonde,
heeft in een loterij een huis in
een blanke wijk gewonnen. Zij
mag er echter niet gaan wonen
en krijgt vervangende woon
ruimte in een zwarte wijk aan
geboden.
Parethia Radebe kon haar ge
luk niet op toen zij in een loterij
een huis ter waarde van 65.000
gulden won in Crystal Park,
een nieuw te bouwen blanke
woonwijk aan de rand van de
stad Benoni.
Onder dé Zuidafrikaanse
apartheidswetgeving is het
zwarten en blanken niet toege
staan in dezelfde buurt te wo
nen, maar de firma Geo Ren-
nie-Howal Homes, de sponsor
van de loterij, heeft mevrouw
Radebe verzekerd dat zij een
zelfde huis voor haar zal bou
wen in de zwarte wijk Davey-
ton. Het huis zal over drie
maanden klaar zijn.
Mevrouw Radebe verklaarde
desgevraagd dat zij het niet erg
had gevonden om in de blanke
wijk te wonen. Aan de loterij
namen ongeveer 20.000 mensen
deel. Onder de 30 finalisten, die
uitgenodigd waren voor de
feestelijke gala-avond van de
prijsuitreiking, waren twee
zwarten. De avond werd door
7.000 mensen bijgewoond.
Zuidafrikaanse vluchtelingen uit de krottenwijk Crossroads krijgen hulp i
van de islamitische medische vereniging. De duizenden vluchtelingen mogen r
oord.
NEW DELHI (IPS) - Het nieuwste
Srilankese vredesvoorstel is bij de
Indiase regering „in studie", aldus
een regeringswoordvoerder in
New Delhi gisteren. Vandaag en de
komende dagen voeren Indiase be
middelaars in New Delhi en de
zuidelijke stad Madras overleg met
vertegenwoordigers van de etni
sche minderheid van Tamils op het
eiland.
Het nieuwe voorstel is nog ge
heim, maar woensdagavond toen
het plan werd overlegd in Delhi en
in Parijs aan donorlanden van Sri
Lanka werd al een aantal hoofdlij
nen bekend. Srilankese diploma
ten in de Indiase hoofdstad zeggen
dat dit mogelijk de „allerlaatste
kans" is voor een vreedzame oplos
sing in de crisis.
Colombo heeft gekozen provin
ciale raden voorgesteld die voorèl
zeggenschap krijgen over handha
ving van de rechtsorde en kwesties
aangaande landverdeling, twee on
derwerpen die tot nu toe een oplos
sing van het etnische conflict blok
keren. De premier en ministers van
de raden worden benoemd door de
regering in Colombo.
Maar de Srilankese regering
wijst een samengaan van de noor
delijke en oostelijke provincie,
waar de Tamils in de meerderheid
zijn, van de hand. Dit was een eis
van alle Tamilgroepen. De radicale
Tamil-guerrillastrijders willen een
onafhankelijke staat.
Indiase diplomaten lieten zich
gisteren sceptisch uit over het
nieuwe voorstel, waarvoor de basis
vorige maand werd gelegd toen
een Indiase ministersploeg het ei
land bezocht. Er zijn twijfels over
de bereidheid van de regering van
president Junius Jayewardene om
zich in te zetten voor een vreedza
me oplossing. Het nieuwste plan
wordt ook voorgelegd aan de Alle
Partijen Conferentie die Jayewar
dene voor woensdag bij elkaar
heeft geroepen.
De Srilankese oppositieleider
Vijay Kumaratunga van de Ma-
hegana Partij is naar Madras gevlo
gen voor overleg met vertegen
woordigers van de Tamilgroepen
die daar in ballingschap leven.
Tegen het dagblad Hindu uit Ma
dras verklaarde Kumaratunga, dat
alleen druk van de bevolking de
partijen kan dwingen tot een poli
tieke oplossing. „Omdat Jayewar
dene het etnisch conflict nodig
heeft om het land te kunnen rege
ren".
BRUSSEL - De vier gevangen zit
tende leden van de Belgische ter
reurorganisatie CCC hebben giste
ren na 43 dagen hun hongerstaking
opgegeven. Dat werd volgens de
doktoren hoog tijd want de toe
stand van het viertal begon langza
merhand kritiek te worden.
Het kwartet protesteerde met de
hongerstaking tegen hun behande
ling in de gevangenis van Sint-Gil
lis (Brussel). Sinds hun aanhou-
door
Hans de Bruijn
ding - op 16 december vorig jaar in
Charleroi - zijn de vier daar in vol
strekte afzondering gehouden. Zij
mochten niet in contact komen
met andere gevangenen, bezoek
van vrienden was niet toegestaan,
zij kregen geen boeken of kranten
en zij mochten slechts brieven
schrijven aan hun ouders.
Op 9 mei gingen zij tegen deze
eenzame opsluiting in hongersta
king. De vier wilden daardoor bo- ____o
vendien de erkenning als politieke einde nadat de gevlmgenisdirectië
Hongerstaking
van CCC-leden
ten einde
gevangene afdwingen. Hen zijn
echter slechts strafrechtelijke mis
drijven ten laste gelegd, zoals po
ging tot moord, brandstichting en
bendevorming. Bij hun aanhou
ding destijds waren zij bovendien
gewapend.
Na 43 dagen zijn zij er slecht aan
toe. Pascale V. werd begin deze
week in de ziekenafdeling van de
gevangenis opgenomen, omdat zij
nog maar 33 kilo weegt. De ver
meende leider van de CCC, Pierre
C., heeft 15 kilo verloren. Geduren
de zeven weken weigerden zij alle
voedsel, en dronken slechts suiker
water. Zij leden volgens de dokto
ren aan krampen, hevige hoofdpij
nen en duizelingen.
De hongerstaking kwam tot c
in overleg met het ministerie van
justitie had besloten tot versoepe
ling van het regime in de gevange
nis voor het viertal. Wat die versoe-
Openbare aanklager:
'Dood Westduitse
demonstrant is
schuld politie'
BONN - De Westduitse justitie
heeft twee politiemannen uit
Frankfurt aangeklaagd op verden
king van dood door schuld. Dc
twee mannen, de commandant van
een mobiel waterkanon en de
chauffeur, worden ervan verdacht
de dood van de demonstrant Gun-
ther Sare te hebben veroorzaakt.
Sare werd vorig jaar september tij
dens een demonstratie tegen een
vergadering van de rechts-reactio-
naire NPD door hét waterkanon
overreden en stierf aan de gevol
gen.
Gistermiddag deelde de hoofdof-
door
Hans Hoogendijk
ficier van justitie in Hessen mee
dat de twee worden vervolgd. Hij
zei onder meer: „We beschuldigen
de chauffeur ervan door onoplet-
nis voor nei vieriai. wai cue versoe- tpndhpirt «ïarp niot uDLi,;
pelingen precies inhouden is nog ^nendfidoS^n manïr"^
rijden niet te hebben aangepast.
Afgelopen dinsdag werd in Brus- Hij had hem naar onze bevindin-
sel een vijfde man aangehouden op êen kunnen en moeten herkennen,
verdenking tot de CCC te behoren. De commandant heeft zijn plicht
Hoewel de aanhouding van de vier verzaakt en de situatie niet goed
nu al een half jaar geleden plaats- waargenomen. Had hij dat wel ge-
vond, is nog altijd geen zicht op daan, dan had hij zijn chauffeur in
een proces. De politie heeft na hun structies kunnen geven".
TarJprrli De dood Van Sare zor6de in seP"
maa r vol ee nTo nb eves t i &leb e ri c h
ten zou hget nog steeds fnvoldoen! ft1*!" 7*SSlS
de zijn om het vijftal voor de ten
lasteleggingen te kunnen veroor
delen.
Door de jongste aanhouding is
duidelijk geworden dat behalve de
vier buiten de gevangenis nog
meer medestanders op vrije voeten
rondlopen. De justitie zou eerst
nog meer verdachten willen op
pakken, alvorens de dossiers wor
den gesloten en de rechtzaak tegen
de CCC'ers kan beginnen.
bij de rol van de twee politieman
nen. Openlijk werd gesteld dat zij
Sare, die alleen over een kruising
holde, gezien moeten hebben.
Op foto's was duidelijk te zien
dat Sare helemaal alleen onder
'vuur' werd genomen door het wa
terkanon. Even later werd hij over
reden. De politiemannen hebben
steeds ontkend de 36-jarige de
monstrant te hebben waargeno-
AMRITSAR (AP) - Bij een aanslag
in het dorp Golwar, even ten
zuiden van Amritsar in de Indiase
deelstaat Punjab, zijn acht mensen
om het leven gekomen. Vermoede
lijk waren het sikhs die het vuur op
het kantoor van een elektriciteits
bedrijf aldaar openden, zo heeft
het persbureau UNI meegedeeld.
De politie verklaarde dat vier ge
wapende mannen het kantoor bin
nendrongen en vijf mensen ter
plaatse neerschoten. Drie anderen
werden buiten het gebouw dood
geschoten.
De autoriteiten in de Indiase
deelstaat Punjab hebben gisteren
voor onbepaalde tijd een algeheel
uitgaansverbod ingesteld. In de
stad Nakodar zijn aan de voor
avond van de uitroeping van Chan
digarh tot hoofdstad van Punjab
gewelddadige rellen uitgebroken.
Chandigarh was eerder de geza
menlijke hoofdstad voor de India
se deelstaten Punjab en Haryana.
De rellen braken uit nadat ver
moedelijk extremistische sikhs in
het wilde weg begonnen te schie
ten op een druk bezochte bazaar.
Hierbij raakten 14 burgers, voorna
melijk hindoes, gewond. De daders
hadden het gemunt op de plaatse
lijke leider van de militante Shiv
Seena (Gods Leger), Ramesh Koe-
mar. Toen Koemar terugschoot
raakten twee daders gewond, zij
wisten echter te ontkomen. Van de
gewonde hindoes verkeren sommi
gen in levensgevaar, aldus de poli
tie.
In Nakodar hebben de afgelopen
maanden verscheidene terreuraan
slagen plaatsgevonden, veelal ge
volgd door botsingen tussen sikhs
en hindoes welke laatsten in Pun
jab de minderheid vormen. Nako
dar ligt 80 kilometer ten zuidoos
ten van Amritsar.
Extremistische sikhs willen in
Punjab een eigen staat stichten.
Tot dusver zijn dit jaar bij aansla
gen meer dan 400 mensen, meest
hindoes en gematigde sikhs ge
dood. Duizenden hindoe-dorpelin
gen zijn in paniek gevlucht, vooral
uit het platteland rond Amritsar.
De Europese zucht van opluch
ting moet in Washington te ho
ren zijn geweest. Eindelijk ont
dekte de Amerikaanse president
Ronald Reagan positieve ele
menten in Russische onderhan-
delingsvoorstellen. Hij sprak,
donderdagavond voor een stu-
dentengehoor in New Yersey,
zelfs van een „keerpunt" in de
ontwapeningsgesprekken tussen
Oost en West.
Er schuilen nog genoeg zeer
giftige addertjes onder het gras,
maar plotsklaps lijkt 1986 niet
meer het jaar te worden waarin
wapenbeheersing onder propa
gandistisch trompetgeschal ge-
door
Hans Geleijnse
deeltelyk of geheel ten grave
werden gedragen. Ineens is er
weer het perspectief van een top
ontmoeting tussen Reagan en
Gorbatsjov, eind dit jaar in Was
hington. Mogelijk gevolgd door
een wapenakkoord dat, voor de
verandering, echte vermindering
van kernwapens tot gevolg heeft.
Vanwaar dit optimisme? Nog
geen maand geleden dampte de
mineurstemming de Haagse bu
relen van Atlanticus Van den
Broek uit. En Reagans vriendin
Thatcher klom bijkans in de gor
dijnen om haar verontwaardi
ging te demonstreren over de
-aankondiging, dat Amerika zich
niet langer zou houden aan de
bepalingen van het Salt-2 ver
drag, dat het aantal strategische
kernwapens van de beide super
machten aan banden legt.
Westerse diplomaten consta
teerden bezorgd, dat na het bij
leggen van de „kruisraketru
zies", de irritaties tussen Ameri
ka en de Europese bondgenoten
weer waren toegenomen. En dit
keer op een breed politiek front.
Te beginnen met het Amerikaan
se militaire avontuur tegen Li
bië, het doordrammen op het
thema SDI, de plannen voor mo
dernisering van chemische wa
pens, het laten mislukken van de
Bernse conferentie over contac
ten tussen de inwoners van Oost
en West, de Salt 2-affaire.
Europa vreèsde dat de haviken
in Washington het pleit van de
(overigens ook conservatieve)
gematigden hadden gewonnen.
Het kamp dus van defensiemi
nister Weinberger en zijn rech
terhand Richard Perle, voor wie
elk Russische woord synoniem
is aan de perfide leugen en die
ervan overtuigd zijn dat de Sow-
jet-Unie op de knieën is te krij
gen door Moskou te dwingen tot
een kostenverslindende compe
titie tegen Amerikaanse wapen
programma's.
Mismoedig
„State Department (het Ameri
kaanse ministerie van buiten
landse zaken) heeft de slag verlo
ren var\ het Pentagon. Het is nu
echt zo dat het gebrek aan voor
uitgang bij de wapenbeheersing
voor een aanzienlijk deel op
Amerikaanse rekening moet
worden geschreven. We kunnen
alleen maar hopen dat er verder
geen al te grote ongelukken ge
beuren in de laatste jaren van
Reagans periode en dat er na zijn
vertrek in 1988 een andere wind
gaat waaien" illustreerde een
Haags diplomaat dezer dagen de
mismoedige stemming.
De Europese depressiviteit
werd nog vergroot door de snel
heid en het gemak waarmee
Sowjet-leider Gorbatsjov het ene
na het andere ontwapeningsplan
uit de koker toverde en de Ame
rikaanse reactie erop. Keer op
keer was het commentaar: „Al
leen gericht op de publieke opi-
Reagan: keerpunt.
nie, zo vallen er geen zaken te
doen". In landen als Engeland,
de Bondsrepubliek, waar verkie
zingen voor de deur staan, moet
in regeringskringen al met enige
huiver zijn gedacht aan het garen
dat de oppositie zou kunnen
spinnen bij deze Amerikaanse
politiek van de „lege hand".
Naast het Europese ongenoe
gen spelen twee andere factoren
een rol in Reagans bekering tot
de positieve benadering. In de
eerste plaats het gekrakeel in ei
gen huis: het Congres dreigt zo
wel met bezuinigingen op het
SDI-programma en op de defen
siebegroting, dat laatste met het
doel de president te dwingen
zich aan Salt 2 te houden. Ten
tweede de laatste Sowjet-voor-
stellen voor vermindering van de
strategische kernbewapening en
de conventionele strijdkrachten.
Voor het eerst sinds de top
Reagan-Gorbatsjov in Genève,
november vorig jaar, zijn de
kernwapenvoorstellen niet ge
lanceerd met veel publicitair ge
ruis, maar direct ingebracht bij
de Geneefse .onderhandelingen
(begin juli moeten de Ameri
kaanse onderhandelaars erop
reageren). Maar belangrijker nog
is, dat in de Sowj et-plannen een
weg wordt uitgestippeld naar
wat ook een Amerikaans doel is:
halvering van de strategische
kernbewapening.
Ruimte-defensie
Het Sowjet-voorstel biedt Rea
gan ook de kans Salt 2 te vervan
gen door een nieuw akkoord, dat
niet langer zoals Salt 2 een pla
fond stelt voor het aantal lan-
ceerinrichtingen en kernwapen-
dragers, maar uitgaat van aantal
len kernkoppen.
Op dat gebied heeft de Sowjet-
Unie een overwicht. Weliswaar
wordt in het Sowjet-voorstel het
plafond van 6000 kernkoppen
verhoogd naar 8000, maar als de
reductie via dit tussenvoorstel
wordt aangehouden wordt uit
eindelijk de 50 procents vermin
dering bereikt.
Andere positieve elementen
zijn, dat de Sowjets de 1400 in
Europa (Engeland) ter land en
zee gestationeerde bommenwer
pers met kernwapens, de zgn.
Forward Based Systems, niet
langer optellen bij het totale aan
tal strategische wapens. Boven
dien is er de bereidheid de cate
gorie middellange-afstandswa-
pens (INF) tot nul terug te bren-
-gen in Europa, waarbij niet lan
ger een tegenwicht voor de Brit
se en Franse nucleaire arsenalen
wordt geëist, maar wel wordt
vastgehouden aan stationering
van een beperkt aantal SS 20's in
Azië.
Ook op andère wijze geven de
Sowjets een signaal af van hun
streven naar een realistisch on
derhandelingsresultaat. Volgens
het voorstel zou Amerika mini
maal nog 15 jaar het in 1973 afge
sloten ABM-verdrag (dat maar
een beperkte ruimte geeft voor
raketdefensies) moeten naleven.
Dat beperkt ontwikkeling en ze
ker stationering van een ruimte
defensie, maar Moskou heeft er
aan toegevoegd dat gepraat kan
worden over onderzoek. Dat is
een heel ander geluid dan twee
jaar geleden, toen de Sowjets el
ke vorm van onderzoek wilde
verbieden.
Dat geeft de Amerikaanse on
derhandelaars in Genève de
ruimte om bij de Sowjets te pol
sen welke vormen van onder
zoek nu wel of niet zijn toege
staan in de Russische interpreta
tie van het ABM-verdrag. In
combinatie met de beoogde ver
mindering van offensieve wa
pens opent dit perspectieven
voor een defensie die langzaam
maar zeker het accent verschuift
van afschrikking door weder
zijds verzekerde vernietiging
met aanvalswapens naar een
mixture van offensieve en defen
sieve systemen.
De weg naar een tweede top
Reagan-Gorbatsjov lijkt sinds
donderdag niet langer slechts
met obstakels te zijn geplaveid.
