De concurrenten van Gonzalez Links en centrum-links belagen Spaanse socialisten Computers blijken niet tegen bliksem bestand Achtergrond Bestrijding van criminaliteit: Amsterdam knapt stegen op Uitzendadres voor theologen zonder werk VRIJDAG 20 JUNI 1986 PAGINA 11 De Spaanse verkiezingen gaan in de eerste plaats tussen de zit tende premier Felipe Gonzalez en zijn conservatieve opponent Manuel Fraga Iribarne. Halen de socialisten (PSOE) weer de absolute meerderheid in het parlement, ja of nee?. Dat is de grote vraag. Maar behalve deze centrale personen en thema's krioelt het nog van de concur renten van Gonzalez. Ter lin kerzijde en ter rechterzijde ver dringt men zich om de kiezers gunst. Met name de herrijzenis van ex-premier Adolfo Suarez zou Gonzalez wel eens parten kunnen gaan spelen. Onze cor respondent in Madrid bericht. door Gerrit-Jan Hoek Felipe Gonzalez op toernee, roos in de vuist. MADRID - Een van de meest succesvolle en becommenta rieerde televisieseries in Spanje van de laatste maanden is het programma van Pedro Ruiz, met enige fantasie te beschouwen als de Spaanse tegenhanger van Freek de Jonge. In zijn program ma voert de Spaanse komiek een wekelijkse persiflage uit op Adolfo Suarez. In die sketch wordt de Spaan se ex-premier uitgebeeld met zijn ex-minister van defensie, Rodriguez Sahagun, als een bizar duo op jacht naar „de verloren stem". De enige stem, waarop de twee politici van de tweemans fractie van de 'centrumpartij CDS konden rekenen, maar die helaas voor het tweetal moeilijk te vinden was. De hertog van Suarez, een adellijke titel, die hem door de Spaanse koning Juan Carlos werd verleend na zijn ontslag in 1981, kwam er in dat satirische spotje nogal bekaaid af: een trieste politicus, brandend van ambitie, maar die voor het Spaanse publiek als afgeschre ven kon worden beschouwd. Want wie had er na zijn vrijwil lige aftreden aan de vooravond van de mislukte militaire coup in 1981 nog van Suarez gehoord? Het leek er zelfs op, dat Suarez bewust de anonimiteit zocht, omdat hij in de afgelopen vier jaar slechts zeer sporadisch tot een interview te verleiden viel. Maar als de enquêtes dit keer niet bedriegen wordt Adolfo Suarez de grote verrassing van de verkiezingen van aanstaande zondag. Volgens de laatste polls zou de CDS van de hertog zijn twee zetels in het parlement zien uitgroeien tot maar liefst 15, ter wijl andere enquêtes Suarez zelfs 32 zetels in het vooruitzicht stel len. Als die resultaten inderdaad uitkomen, mag dat gerust als een hoogstpersoonlijk succes van de ex-premier worden aangemerkt. Want terwijl andere politici de pers, tv en de publiciteit zochten, buffelde Suarez vier jaar lang in de kleinste gehuchten in de ver ste uithoeken van Spapje om de fundamenten van zijn nieuwe partij te leggen. Banken rez tijdens zijn vijfjarig premier schap de Spaanse banken zoda nig dwars had gezeten, dat deze uit pure wrok weigerden fond sen voor de CDS beschikbaar te stellen. Suarez gokte daarbij vooral op zijn nog steeds be staande charisma als de politi cus, die het wonder van een vreedzame overgang van dicta tuur naar democratie had moge lijk gemaakt. Want een ideoloog is Suarez nimmer geweest, hetgeen ook tot uitdrukking komt in de 'filosofie' van zijn CDS. Daar zal men ver geefs zoeken naar weionder- bouwde politieke stellingen. De centrum-linkse boodschap blijft hoofdzakelijk beperkt tot de ver laging van de militaire diensttijd met drie maanden, het verder in perken van de macht van de mili tairen, (naast de bankwereld de andere aartsvijand van Suarez) en verbetering van pensioenen. De CDS moet het dan ook niet van politieke stokpaardjes heb ben, maar drijft helemaal op de persoon van Suarez. De grote tegenstrever van Sua rez in de strijd om de gunst van de kiezer, die uitgekeken is op premier Gonzalez en bang is voor het rechtse radicalisme van Fraga Iribarne, is Miguel Roca. Roca is een Catalaanse advocaat, die altijd beschouwd werd als de kroonprins van Jordi Pujol, de autonome president van Catalo- Maar vorig jaar startte Roca zijn eigen operatie via de oprich ting van de PRD, de Democra tisch Reformistische Partij. Op zet van die parfij was een poging het Catalaanse model van poli tiek bedrijven over te planten naar Madrid. De Catalanen laten zich er namelijk graag op voor staan, dat ze meer Europees in gesteld zijn dan de doorsnee po liticus in Madrid en bovendien een fijnere neus hebben voor za ken doen. Maar die operatie-Roca bevatte ook een flink snuifje regionaal- nationalistisch sentiment met op de achtergrond het idee om een maal aan de macht in Spanje meer bevoegdheden aan de re gio's te geven. Campagne Over steun heeft Roca abso luut niet te klagen gehad. De machtige banken zagen in Roca de enige politicus, die Felipe Gonzalez het premierschap zou kunnen ontnemen. Die onverho len sympathie uitte zich in een vorstelijke financiële hulp in zijn campagne, die volgens sommi gen de 150 miljoen gulden ruim schoots overschreed. Maar af gaande op de enquêtes is dat geld in een bodemloze put gegooid. Want Roca zou in zijn handen mogen knijpen als hij vijf zetels in de wacht zou slepen. De operatie-Roca als het niet-so- cialistische alternatief, lijkt niet erg aan te slaan in de rest van Spanje. Daar is Roca vanwege zijn Catalaanse benadering gehe keld als 'buitenlander'. De strategie van „Bismarck in Madrid en Simon Bolivar (de Zuid-Amerikaanse vrijheids held) in Catalonie", dreigt voor Roca uit te lopen op een catastro fe. Suarez zal zich waarschijnlijk de handen stuk gewreven heb ben van genoegen bq het lezen van de enquêtecijfers. Want als de afgang van Roca bevestigd wordt, kan de hertog zijn condi ties stellen voor de formatie van een grote centrumpartij en niet omgekeerd, zoals nog enkele maanden geleden het geval was. Communisten Indien premier Felipe Gonza lez in maart jongstleden zijn zin niet had doorgedreven en het be tfoto AP» loofde NAVO-referendum maar gewoon vergeten had, zou hij bij de verkiezingen van aanstaande zondag waarschijnlijk geen lasti ge horzel aan zijn linkerflank hebben gevoeld. In dat geval zou links waarschijnlijk aan zijn ei gen interne verdeeldheid ten on- der zijn gegaan. Maar het NAVO-referendum betekende vooral een welkome strohalm voor de Spaanse com munistische partij om een eerste stap te zetten in de richting van een broederlijke hereniging. De 7 miljoen stemmen gaf de PCE toch nog een sprankje hoop, dat het bij de eerstkomende verkie zingen ook niet de vier schamele resterende zetels zou moeten in leveren. Het Civiele Platform, dat cam pagne voerde tegen de NAVO, diende als prototype voor een breed links alternatief om de so cialisten het vuur aan de schenen te leggen. Maar als men de sa menstelling van de coalitie Ver enigd Links (IU) onder de loupe neemt, mag het een wonder he ten, dat de bonte verzameling van partijen en onafhankelijke politici het tot een akkoord heb ben gebracht. Want naast de twee c tische fracties, de officiële PCE van Gerardo Iglesias en de pro- Moskou getinte PCPE van Igna- cio Gallego maken van dat bonte geheel ook totaal anders getinte groeperingen deel uit. Ramon Tamames valt daarbij nog het minst uit de toon. De ge zaghebbende econoom was tot een vijftal jaren geleden een vooraanstaand lid van de PCE, tot hij besloot na onenigheid met Carrillo op te stappen. Zijn Pro gressieve Partij heeft echter veel elementen van de PCE overge nomen. Alonso Puerta, een voor malig socialistisch wethouder van Madrid, heeft nog een per soonlijke rekening met de PSOE te vereffenen. Puerta werd namelijk een aan tal jaren geleden aan de socialis tische partijdijk gezet, toen hij een corruptieschandaal, waarbij partijgenoten betrokken waren, openlijk aan de kaak stelde. Maar wat groeperingen als de Carlisten en de Humanistische partij in de linkse coalitie voor stellen, vraagt ook menig pro gressief denkende burger zich af. Carlos Hugo De Carlisten, die onder het Franco-regime nog konden bo gen op een redelijke aanhang, ze ker in Navarra, zijn bij de eerste de beste verkiezingen van 1977 volledig weggevaagd. Prins Car los Hugo, ex-echtgenote van prinses Irene, komt in het poli tieke spel helemaal niet meer voor. De jaarlijkse traditionele be klimmingen van de Montejura, vroeger een massaal gebeuren waar duizenden Carlisten voor naar Navarra trokken, blijft de laatste jaren beperkt tot een knus onderonsje van een hand vol oude getrouwen. Nog duisterder is de achter grond van de Humanistische Partij. De wortels van deze partij liggen een een sekte van Chileen se origine, La Communidad, die in 1984 omgezet werd in de Hu manistische Partij. Ook de aanwezigheid van de li berale en monarchistische advo caat Jaime Mirailles in een links blok doet op het eerste oog vreemd aan. Maar gezien zijn verleden onder de diktatuur, waar hij zich onbevreesd op wierp als de verdediger van veel leiders van de toen nog illegale partijen en vakbonden, is de deelname van Mirailles bij nader inzien toch best logisch. Het programma van Verenigd Links is beperkt tot een aantal programmatische hoofdlijnen zoals het ontmantelen van de Amerikaanse militaire bases, een neutraler buitenlands beleid en een rechtvaardiger verdeling van de welvaart. Een beperkte grootste gemene deler, niet alleen omdat er zoveel verschillende groeperingen in de coalitie zitten, maar ook omdat het korte tijdsbestek tussen de oprichting van de coalitie en de verkiezingen een bredere pro grammatische basis gewoon on mogelijk maakte. Eén bindend element heeft alle componenten van de coalitie met name tot elkaar gebracht: de so cialisten, die de afgelopen vier jaar naar hun oordeel teveel naar het behoudende centrum zijn op geschoven, te dwingen weer naar hun linkse origines terug te ke- ENSCHEDE - Dé blikseminslag deze week in het hoofdkantoor van het dagblad Tubantia in Enschede heeft de gevoeligheid van hoog waardige elektronische apparatuur voor hevig onweer overduidelijk aangetoond. Van de 96 in het be drijf aanwezige beeldschermen raakten er dinsdagavond in één klap 85 onbruikbaar. De schade wordt geschat op een half miljoen gulden. door Pieter Bos Het is een nog niet voldoende on derkend aspect van veel elektroni sche apparatuur, niet alleen in be drijven, maar ook in particuliere huizen: het televisietoestel, de vi deo-recorder, de homecomputer, de computer gestuurde wasmachi ne, de thermostaat van de verwar ming en wat al niet meer. Als een blikseminslag recht streeks in de aarde terecht komt, veroorzaakt die daar een spanning van zo'n 100.000 Volt. Het daardoor ontstane magnetische veld ont laadt zich niet alleen in de grond, maar ook in de zich daar bevinden de kabels, die overigens in aantal gestaag toenemen. Daarna zoekt de spanning zich een weg in ge bouwen in de omgeving. De over spanning die zo ontstaat in de ge passeerde apparaten, veroorzaakt de schade. Vermoed wordt dat ook bij Tubantia een soortgelijke over spanning zich heeft voorgedaan. Maar het staat nog niet vast hoe die is binnengekomen - mogelijk via de kabels van het datatransmissie- net van de PTT. Oostenrijk is een van de weinige landen waar onderzoek naar deze nieuwe schadegevallen is gedaan. Het aantal'gevallen van 'gewone' bliksemschade bedroeg daar in 1960 nog 158 inslagen en in 1981 nog maar 36. Maar het aantal scha degevallen als gevolg van over spanning in het elektriciteitsnet door inductie (beïnvloeding) steeg van 931 in 1960 naar 15.962 in 1981. Er mag dus worden aangenomen dat het in de toekomst steeds vaker zal gebeuren dat elektronische ap paratuur wordt vernield door blik seminslagen. Het aantal bliksemin slagen in Nederland ligt volgens het KNMI jaarlijks tussen 60.000 en 100.000, oftewel 2 tot 3 bliksem inslagen per vierkante kilometer per jaar. Ook voor de verzekeringsmaat schappijen is deze vorm van scha de nog een tamelijk nieuw en on bekend terrein. Normen voor de beveiliging van elektronische ap paratuur tegen blikseminslag zijn er nog niet, maar daar wordt vol gens Ing. Bert Makaske, inspec teur bij de Zwolse Onderlinge Ver zekeringsmaatschappij Novo, aan gewerkt. Makaske heeft zich toege legd op schade door onweer. Vol gens hem is het voor de gedupeer de niet altijd eenvoudig het bewijs van blikseminslag te leveren, j Er zijn bedrijven die zijn gespe cialiseerd in het aanbrengen van een zogenoemde inwendige bevei liging tegen bliksemontladingen. Daarbij worden een of meer scha kelingen in de meterkast aange bracht met de bedoeling de over spanning gelijk te verdelen over de verschillende apparaten en die via een zogenoemde potentiaalvereffe- ningsrail in de grond af te voeren. Grote spanningsverschillen door de bliksemstroom en de daarop volgende elektromagnetische in ductie zijn dan niet meer mogelijk. Volgens verzekeringsexpert Ma kaske variëren de installatiekosten van zo'n inwendige bliksemaflei der afhankelijk van het bouwjaar van de woning vanduizend tot tweeduizend gulderl. Vooral men sen die veel elektronica in huis hebben, beveelt hij zo'n maatregel van harte aan. Voor omvangrijke professionele installaties zijn daar naast nog uitgebreidere systemen beschikbaar. Maar er is ook een andere vorm van preventie: tijdens onweer ge woon de netstekkers en verbin dingskabels van apparatuur losha len. AMSTERDAM (GPD) - De stegen in de binnenstad van Amsterdam zul len worden opgeknapt. Daarmee wil het gemeentebestuur de woonomge ving verbeteren om zo de criminaliteit terug te dringen. Dat die klus het Amsterdamse gemeentebestuur ruim een miljoen gul den gaat kosten - uitgesmeerd over vier jaar - is niet verwonderlijk. Immers: de hoofdstad omvat in het gebied dat ligt tussen Prins Hendrik kade en Stationsplein en Munt en Singel, en dat wordt begrensd door Geldersekade en Nieuwe Zijds Voorbrugwal, 127 kleine en grotere ste gen. Een inventarisatie door gemeentelijke diensten en de politie heeft uit gewezen dat de stegen van Nieuwendijk tot Singel er het slechtst aan toe zijn. Daarom wordt daar met de opknapbeurt begonnen. Burgemeester en wethouders presenteerden deze week officieel hét stegenplan, waarvan project-coordinator drs. Evert Jan Meijer de geeste lijke vader is. Hij heeft in opdracht van B en W de werkzaamheden die her en der in de Amsterdamse stegen moeten worden verricht, in kaart gebracht. „Je zult van mij niet horen dat de veiligheid in de binnenstad groter zal zijn wanneer dit project is afgerond", zegt Meijer. „Het project draagt er wel toe bij dat er een verbeterde woonomgeving ontstaat, waardoor de kans op criminaliteit afneemt". Volgens Evert Jan Meijer is het niet alleen een kwestie van achterstallig onderhoud, nieuwe bestrating of het aanbrengen van meer verlichting in de stegen en/of een regelmatige schoonmaak door de gemeentelijke reini gingsdienst. „Het is een pakket maatregelen waarmee de steegjes weer bewoonbaar moeten worden gemaakt. Het probleem waar we bijvoor beeld mee te maken hebben, is de massale leegstand boven winkelpan- dén aan de Nieuwendijk. Daar ben ik zelf van geschrokken. We telden meer dan honderd panden die leeg stonden of uitsluitend als magazijn dienst deden". Amsterdam heeft van het kabinet op basis van de nota 'Samenleving en criminaliteit' geld gekregen voor projecten waarmee de kleine criminali teit kan worden teruggedrongen. Meijer: „Wij krijgen daardoor een be drag van 3 ton van Justitie en van Binnenlandse Zaken. Met dat geld kunnen we iets doen". Geld is echter niet het belangrijkste. In het 'stegenplan' wordt namelijk ook uitgegaan van renovatie van een groot aantal panden in de binnen stad. Zowel gemeentelijke panden die leegstaan, als panden die nu nog in handen zijn van projectontwikkelaars. Amsterdam erkent daarmee de vraag naar woonruimte in de binnenstad. Ook al is die dan niet meteen voor de minst draagkrachtigen in de samenleving weggelegd. Bij de hervormde Raad voor de Herderlijke Zorg bestaan ver gevorderde plannen om een 'uit zendbureau' voor theologen op te zetten. Doel daarvan is, werk loze afgestudeerde theologen in te schakelen in gemeenten die tijdelijk behoefte hebben aan vervanging van de predikant, bij voorbeeld omdat hij (zij) ziek is. De afgestudeerden kunnen op die manier ervaring in gemeente werk opdoen. De raad gaat binnenkort bij de gemeenten onderzoeken hoe groot de behoefte is aan dergelij- m ke assistentie. Bij ds. Th. Loran, w secretaris van de raad, zijn op het ogenblik ongeveer veertig werk loze afgestudeerden bekend die ziéh bij zijn uitzendbureau zou den kunnen inschrijven. Als de plannen doorgaan, sluiten de be trokkenen een arbeidscontract af met de raad. Het streven is, hen in te zetten met behoud van uit kering. Met het ministerie van sociale zaken wordt hierover ge sproken. Abt Ton Baeten. Aartsbis schop Simonis heeft abt Ton Baeten van de abdij van Berne in Hees wij k-Dinther ontslagen als lid van de beleidsadviescommis sie voor de bisschoppen. Baeten, die in deze commissie de reli gieuzen vertegenwoordigde, had zich het ongenoegen van de bis schoppen op de hals gehaald door zijn voorgaan in de eucha ristieviering op de manifestatie van de '8 Mei-beweging' (Hemel vaartsdag) in Den Bosch. Dat was een viering die, volgens de bisschoppen, niet strookte met de daarvoor geldende regels. Simonis is van oordeel, dat de abt met zijn optreden het beleid van de kerk niet dient. Daarmee vervalt de vertrouwensbasis voor zijn lidmaatschap van de adviescommissie. De kardinaal heeft de religieuzen gevraagd een nieuwe kandidaat voor te dragen. De bisschoppen benoe men de leden van de beleidsad viescommissie. Sommigen zijn lid op persoonlijke titel, anderen zitten er op voordracht van een groep. Uit voorlopige reacties wordt al duidelijk, dat velen in religieu ze kring ontstemd zijn over dit ontslag. Gereformeerde Bond. In de vacature van ds. L. J. Geluk - die om persoonlijke redenen als voorzitter bedankte - is ds. W. Verboom te Hierden gekozen tot hoofdbestuurslid van de Gere formeerde Bond in de Hervorm de Kerk. Ds. L. Wüllschleger te Den Haag kwam in de plaats van de afgetreden ds. L. Kievit. Eigen gebouw. De Gerefor meerde Zendingsbond in de Her vormde Kerk zal over enkele maanden in Driebergen een nieuw eigen kantoorgebouw be trekken. De bond heeft altijd in een huurpand gezeten. Deze week plaatste de oud-zendings werker J. Tanis een gedenksteen in de gevel. De GZB heeft op kantoor 20 medewerkers in dienst. In de zending zelf werken ongeveer 35 mensen. Commissie Rome-reis. Er is van protestantse kant een com missie benoemd om na te gaan hoe het gesprek tussen protes tanten en rooms-katholieken, dat bij het pausbezoek aan Neder land vorig jaar werd begonnen en in maart van dit jaar in Rome voortgezet, zich verder kan ont wikkelen. De benoeming was het resultaat van overleg tussen het Hervormd beraad over de ver houding tot de Rooms-Katholie- ke Kerk en de taakgroep 'Refor matie-Rome' van de Gerefor meerde Kerken. Benoemd zijn de hervormde predikante L. W. van Reijendam- Beek (Santpoort), de gerefor meerde predikante M. J. van der Veen-Schenkeveld (Rijswijk ZH), dr. C. P. van Andel (van het hervormd Rome-beraad) en de gereformeerde predikant H. Ei kelboom (Vlaardingen). Zij be hoorden tot de delegatie die in maart het Vaticaan bezocht. Beroepen Hervormde Kerk: beroepen te Burgh (Z.) kandidaat me vrouw A. J. Yntema Utrecht, te Wilnis kandidaat J. A. de Koeijer 's Gravenpolder; bedankt voor Dirksland M. van Campen Vlaar dingen; beroepbaar M. de Boer Veenendaal (laatstelijk christe- lijk-gereformeerd), P. Chr. Kou semaker Amsterdam, W. Meijer Katwijk en mevrouw W. Uijtde- willigen-Koenders Nieuwerkerk aan de IJssel. Gereformeerde Kerken: aan genomen naar Berlicum (Fr.) G. van Reeuwijk Wierden. Nes Ammim. Drs. Sj. Haags- ma (35) wordt de nieuwe Neder landse predikant voor de inter nationale oecumenische ge meenschap 'Nes Ammim' in Is raël. Hij volgt drs. A. J. Boersma op, die daar van 1980 af heeft ge werkt en daarmee in september ophoudt. Hgagsma was tot voor kort kadervormingspredikant in Noord-Sumatra in dienst van de gereformeerde zending. Aan het eind van dit jaar zal hij de functie van Boersma c De taak in Nes Ammim omvat leer- en studieactiviteiten en de geestelijke verzorging van het dorp. Sinds januari van dit jaar werkt de Nederlandse predikant er samen met een Duitse collega. Leiden. In een gezamenlijke vergadering van de kerkeraden van de (hervormde) Bethlehem- kerk en (gereformeerde) Petra- kerk werd besloten om na het vertrek van dominee Panne- koek alle diensten gezamenlijk te gaan houden. Ds. Pannekoek wordt dit jaar 65 en neemt dan afscheid van de Leidse her vormde gemeente. De gezamenlijke diensten gaan I december in. Ze zullen afwisselend in beide kerken worden gehouden, de ene maand in de Bethlehem-, de an dere maand in de Petrakerk. Pelgrimstocht. Op woens dag 16 juli zal vanuit Noordwijk, Leiden, Den Haag, Delft en Rot terdam een eendagsreis worden, gemaakt naar het pelgrimsoord Banneux-Notre Dame in de Be- ligsche Ardennen. Het thema van deze bedevaart is: 'Heer, wij willen Jezus spreken'. Hier volgen telefoonnummers voor inlichtingen en aanmel ding: Leiden 893621 en 220146, Noordwijk 16706, Noordwijker- hout 5218, Nieuwveen 9138, Ha- zerswoude 2612, Hillegom 17894, Langeraar 2674. Telegram. In een telegram aan onder anderen de Zuidafri- kaanse president Botha spreekt het hervormde synodebestuur zijn 'grote bezorgdheid' uit over de arrestatie van een predikant van de Nederduits-gereformeer- de Sendingskerk en meer dan 200 kerkgangers die op 15 juni bijeen waren in een dienst in Kaapstad. Amnesty International maakte dinsdag bekend, dat de Zuidafri- kaanse politie deze kerkdienst had verstoord en zonder opgaaf van redenen de hele gemeente gevangen had genomen. Kinde ren onder de 10 heeft de politie inmiddels vrijgelaten. Het synodebestuur vraagt om maatregelen tegen hen die ver antwoordelijk waren voor deze arrestaties en om onmiddellijke invrijheidstelling van de ge meenteleden, "die alleen maar gebruik hebben gemaakt van de vrijheid van godsdienst".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 11