'Na een paar jaar
ben je vergeten'
'Mama, ze noemen
me een krompoot'
Gijs van Aardenne verlaat politiek na acht bewogen jaren
Contactgroep wil ouders
klompvoetkinders helpen
Delegatie
IKV naar
Sowj et-Unie
1986
DINSDAG 17 JUNI 1986
PAGINA li
Reportage
Hoewel informateur De Koning of beoogd premier
Lubbers nog lang niet toe is aan het zoeken naar nieu
we ministers, is het zo goed als zeker dat er op Econo
mische Zaken straks iemand anders zal komen dan
Gijs van Aardenne. Redelijk hersteld van de blessures
die hij opliep tijdens de RSV-enquête, ziet hij zelf ook
wel in dat er andere kandidaten zijn voor de post die hij
- met een korte tussenpoos - bijna acht jaar heeft be
kleed. Bovendien is het een slopend vak, zo verzucht
hij. Zelfs als hij zou worden gevraagd, staat het nog niet
bü voorbaat vast dat hij opnieuw zal aanhaken („Wat er
met Rietkerk is gebeurd, geeft je ook te denken"). Na
een veelbewogen politieke carrière kijkt Van Aardenne
terug op 'zijn' industriebeleid, op de parlementaire en
quête RSV, en op het beleid rondom kernenergie.
DEN HAAG - Voordat Gijs van
Aardenne toetrad tot het kabi-
net-Lubbers stond het voor hem
al lang vast dat er moest worden
afgerekend met de defensieve in
dustriepolitiek die gericht was
op het behoud van werk. Dat
gold in elk geval voor het Rijn-
Schelde Verolme concern. „Toen
ik hier weer kwam, op het minis
terie, stond het voor mij al vast
dat het zo niet door kon gaan en
dat het concern moest worden
geliquideerd. Dat had ik als ka
merlid zelf bedacht. Een van de
eerste dingen was dan ook het
besluit dat RSV de aanvraag
voor nieuwe steun geweigerd
werd".
door
Marien van den Bos
„Nou, dat heeft ook nog wat
geld gekost, maar als we de zaak
snel failliet hadden laten gaan,
hadden ook de dochteronderne
mingen niet kunnen starten".
Twee weken geleden stuurde de
demissionaire bewindsman een
brief aan de Kamer, waaruit
bleek dat vrijwel alle, inmiddels
zelfstandige RSV-dochters het
goed maken en werk bieden aan
in totaal meer dan 10.000 men
sen. „Er is dus eigenlijk veel
werkgelegenheid gered, «hoewel
dat vaak anders wordt voorge
steld. Die eenzijdige beeldvor
ming betreur ik natuurlijk wel.
Maar het zal op den duur ook wel
weer eens uitkomen".
Toen hy weer minister werd
kreeg Van Aardenne onder meer
te maken met de RSV-proble-
men. Wat hij straks na bijna vier
jaar achterlaat, is het fikse pro
bleem rondom de voormalige
RSV-marinewerven Wilton-Fij-
enoord, De Schelde (KMS) en de
RDM. Wilton-Fijenoord weigert
zich neer te leggen bij de voor
aanstaande positie die beide an
dere werven innemen bij het ver
werven van marine-orders in het
buitenland. Door de betrokken
heid van de overheid bij KMS en
RDM is de speelruimte voor Wil
ton bijzonder klein. Intussen
blijven mede door het ontbreken
van duidelijkheid en door het on
derlinge geruzie buitenlandse or
ders voor alle drie en vooral voor
WF achterwege. Hoe moet dat nu
verder?
De minister kan verlegen la
chen en doet dat ook nu. Maar:
„Ik ben daar toch vrij somber
over". Hij legt nogmaals uit hoe
het indertijd bij de ontvlechting
van RSV is gegaan: Defensie had
al flink wat geld gestoken in
RDM en De Schelde, en minister
De Ruiter was niet van plan dat
opnieuw te doen; dat is ook met
de drie werven afgesproken. Ook
over de scheepsreparatie zijn
toen volgens Van Aardenne goe
de afspraken gemaakt, zoals met
betrekking tot de sluiting van de
reparatie bij RDM.
„Tsja, het zit op het ogenblik
volstrekt vast, omdat alle pogin
gen om er op een redelijke ma
nier uit te komen mislukt zijn.
Het ziet er naar uit dat men niet
zal rusten totdat alle drie ten on
der zijn gegaan. Ik betreur dat
zeer, maar als ik het negatieve
advies van de Nationale Investe
ringsbank lees...dan krijg je
haast een situatie waarin je moet
zeggen: tja, laat dan maar".
Terug naar het grootste pro
bleem dat Van Aardenne in de
laatste vier jaar te verwerken
kreeg: de RSV-enquête. Het eni
ge moment waarop het lot van
een belangrijke minister in het
eerste kabinet-Lubbers, tevens
vice-premier en WD-aanvoer-
der in het kabinet, aan een zijden
draadje hing. Hoe komt Van Aar
denne aan zo'n dikke huid dat hij
volhield en weigerde op te stap
pen?
Anders dan wanneer het gaat
over zijn beleid, komen de ant
woorden nu moeizamer. Gijs van
Aardenne praat niet graag over
zichzelf en glipt, als het even
kan, snel terug naar zijn vakge
bied, economische zaken, waar
goed in thuis is. Maar uiteinde
lijk wil hij zijn persoonlijke mo
tieven om terug te vechten wel
kwijt.
„In wezen waren alle feiten al
bekend na mijn verhoor door de
enquêtecommissie en toen was
de sfeer zeker nog niet zo van: hij
is de enige verantwoordelijke en
zo. Dat scheeftrekken in de
beeldvorming is later gebeurd.
Ook de enquêtecommissie heeft
gezegd dat het er niet om ging
een schuldige aan te wijzen.
Maar omdat het gaandeweg werd
scheefgetrokken, kreeg ik voor
mezelf ook heel uitdrukkelijk de
behoefte om dat aan te vechten.
En te zeggen: daar loop ik niet
voor weg, want daarmee zou ik
juist toegeven dat ik degene was
die, nou ja, dat ik degene was die
het allemaal fout gedaan had.
Wat niet zo is."
„Dus ik vond dat ik voor een
goede zaak stond. Goed, die ene
fout heb ik dan gemaakt" (Hij
doelt hier op het achterhouden
van informatie aan de Kamer
over de afdekking van verliezen
bij RSV, wat door de enquête
commissie als 'misleiding' werd
bestempeld). „Niet een fout die
het beleid had kunnen beïnvloe
den, dat heb ik aangetoond. Maar
gewoon 'een' fout. Het had net zo
goed over iets anders kunnen
gaan en dan had men ook kun
nen zeggen: je hebt iets gedaan
wat niet klopt".
„Als de Kamer in meerderheid
zou hebben gezegd: het kan niet
meer, nou ja, goed. Maar dat
heeft de Kamer niet gedaan.
Maar ik moest bestrijden dat ik
de Kamer inderdaad bewust in
een andere richting heb gestuurd
dan ze anders gegaan zou zijn.
Dat was een ernstig verwijt ge
weest en ik denk dat ik dat af
doende heb bestreden".
Van Aardenne erkent dat hy
tijdens het eerste debat over het
RSV-rapport helemaal in zijn
eentje stond. Ook premier Lub
bers stak hem niet de helpende
toe. „Maar ik vind dat je wel
meer dingen in je eentje moet
doen. 't Is natuurlijk altijd mee-
i de wereld. Je moet nooit teveel
Van Aardenne: "Ik heb nooit veel illusie gehad over de goedheid i
vertrouwen op de hulp en steun van een ander". (foto gp
genomen, maar je moet nooit te
veel vertrouwen op hulp en
steun". Vragend kijkt Van Aar
denne zijn voorlichter aan: of de
ze maar even wil bevestigen dat
hij in die tijd nooit boos door het
ministerie liep, of zo. „Ik heb
nooit zo veel illusie gehad over
de goedheid in deze wereld. Ik
ben er gelijkmatig in gebleven".
„Het gekke is dat ik daarna in
de Kamer hierover ook geen gro
te problemen meer heb gehad.
Ja, natuurlijk wil iemand van de
oppositie wel eens een steek ge
ven, maar geen problemen van:
met die man willen we niet meer
praten. Een dag na het eerste
RSV-debat zat ik alweer met de
Kamercommissie te praten over
het openbaar maken van steun
aan bedrijven. Dat was natuur
lijk toeval, want dat overleg
stond al vier weken vast. Maar
daar hebben we toen een heel re
delijk gesprek over gevoerd".
„Al met al geloof ik niet dat ik
er ongelukkiger op ben gewor
den, al zijn er wat dingen die
minder plezierig overkomen. Dat
vind ik nog het meest grievend:
als er mensen zijn die nu zeggen
dat het allemaal grote fraude
was. Dat is eigenlijk het enige
wat grieft. Maar dan heb ik ook
het idee dat je dat maar langs je
af moet laten lopen".
„Het enige wat er gebeurd is, is
dat er geld is uitgegeven dat
waarschijnlijk bij een eerder in
grijpen in mindere mate was uit
gegeven. Maar dat wel het gevolg
was van een bewust beleid van
regering èn Kamer om nog een
tijd door te gaan met die
scheepsbouw, waardoor mensen
langer hun werk konden behou
den dan anders het geval was ge
weest en waardoor toch ook voor
een deel van de RSV-bedrijven
een positieve afloop is bereikt.
Als je elk steungeval gaat bekij
ken, zul je meer van die dingen
tegenkomen".
Na de RSV-affaire was het
vooral de energie, zowel wat de
gaspryzen betreft als de bouw
van nieuwe kerncentrales, waar
mee Van Aardenne grote aan
dacht trok. Vlak vóór de verkie
zingen haalde het ongeluk met
de kerncentrale in Tsjernobil
i streep door de re-
Op aandrang van met name
Van Aardenne was de parlemen
taire besluitvorming rond de ves
tiging van twee of meer nieuwe
kerncentrales in Nederland al in
een vergevorderd stadium geko
men. Maar de verontrustende be
richten over de ramp in Tsjerno-
bil brachten hem en zijn collega
Winsemius (milieubeheer) tot
het voorstel de parlementaire be
handeling alsnog op te schorten.
Als inwoner van Dordrecht
zegt de demissionaire minister
geen problemen te hebben met
de vestiging van een kerncentra
le bij Moerdijk, niet zo ver van
zijn woning. Hij blijft kernener
gie als een mogelijke vorm van
energie-opwekking zien. Zij het
dat 'Tsjernobil' volgens hem nog
eens duidelijk heeft gemaakt dat
je kernenergie in internationaal
verband moet zien.
„Het gekke is: we hebben in
die discussie over kerncentrales
steeds gesproken over die zeer
kleine kans dat er iets mis zou
gaan. En als er dan iets gebeurt,
zou je mensen moeten evacue
ren. Maar dat is een heel werk.
Als je een kerncentrale midden
in een grote stad zet, kun je ei
genlijk wel zeggen dat dat onmo
gelijk is. Dat moet je ook niet
doen. Dus vandaar dat die bevol
kingsomvang bij mogelijke ves
tigingsplaatsen wel degelijk een
grote rol heeft gespeeld".
De minister maakt een verge
lijking met de chemische indus
trie, waarbij hij aantekent dat de
gevolgen van een ongeluk in die
sector wel beperkter zullen zijn.
Zo'n ramp als in Bhopal kan,
naar zijn vaste overtuiging, in
Nederland in elk geval niet ge
beuren. „Probleem met kern
energie is natuurlijk dat het van
zo ver kan komen, met de zoge
naamde radioactieve wolk. De
gevaren van de chemische indus
trie kun je zelf, in eigen land, op
lossen, maar die van kernenergie
kan je alleen oplossen als je dat
internationaal doet".
Wat gaat hij doen, terug in Dor
drecht? Teruggaan naar de
Tweede Kamer zag hij sowieso
niet zitten. Dat heeft hij - als een
van de weinige ministers van het
kabinet-Van Agt I - al eerder ge
daan. „En goed gedaan, zoals me
gezegd werd. Ik deed het ook
met overtuiging. Maar dat moet
je niet een tweede keer doen. De
meeste ministers die teruggaan
naar het parlement, lopen daar
met een lang gezicht. Den Uyl is
een uitzondering".
Hij heeft in een eerder stadium
wel gedacht aan het burgemees
terschap van Dordrecht. „Maar
ja, dat kwam eerder vrij en was
toen weg. Maar als het bedrijfsle
ven iemand van mijn leeftijd (56)
kan gebruiken, kan ik me daar
misschien nog nuttig maken in
adviserende functies".
Bovendien is er privé veel orde
op zaken te stellen na acht jaar
ministerschap. „Als ik het minis
terschap zou beëindigen, laat ik
me zo uitdrukken, zou ik heel
veel gaan opruimen". Opruimen
en ordenen, het aanhalen van bij
na verloren banden met vrien
den en kennissen, wandelen of
fietsen in de natuur. „Als je dat
nu in Nederland doet, zit ieder
een zo te kijken. Maar dat gaat
natuurlijk over; na een paar jaar
kennen ze je niet meer".
VALBURG - Gemiddeld een op de
duizend kinderen die in Nederland
worden geboren, komt ter wereld
met klompvoetjes. Een hele schrik
voor de ouders en vervolgens ge
durende een reeks van jaren een
heleboel extra zorg. Marlous uit
het Betuwse Valburg werd 9 jaar
geleden geboren met twee klomp
voetjes. Lucie Meyer, de moeder
van Marlous: "Een hele klap was
dat. Het eerste dat je denkt, is dat
je een ongelukkig kind hebt gekre
gen. En dat het nooit meer goed
komt".
Gelukkig is dat laatste niet echt
het geval, want Marlous doet bij
voorbeeld tegenwoordig volop aan
ballet en zwemt als de beste. Maar
daar zijn wel vier operaties aan
vooraf gegaan. Ook slaapt ze nog
steeds met beugeltjes om en be
zoekt ze wekelijks de fysiothera
peut. Maar toch...
door
Rob Hirdes
Lucie, moeder van drie dochters,
huisvrouw, mannequin en fotomo
del: "Zo lang Marlous niet is uitge
groeid, zal ze nog onder behande
ling moeten blijven. Want anders
hebben haar voeten de neiging hun
oude stand weer aan te nemen". Ze
praat met zakelijke deskundigheid
over de aangeboren voetafwijking
van haar dochter. Die kennis heeft
ze zich echter vooral zelf eigen
moeten maken in de loop der jaren.
Direct na de geboorte van Marlous
voelde zij zich volkomen in de kou
staan. Er was weinig algemene in
formatie verkrijgbaar over klomp
voetjes en de specialisten op hun
beurt waren nu ook niet bepaald
scheutig met mededelingen hier
omtrent.
Groeiremming
Nu is de 34-jarige Lucie Meyer
niet bepaald het type, dat het ini
tiatief uit handen geeft. Integen
deel. En daarom informeerde ze
zich suf om zoveel mogelijk inzicht
te krijgen in de materie, waar ze zo
plotseling mee was geconfron
teerd. "Uiteindelijk heb ik zelf een
soort informatiepakketje samenge
steld en aan de huisarts en behan
delend specialist gegeven. Met als
doel dat door te geven aan andere
ouders van kinderen met klomp
voetjes. Ouders, die zich waar
schijnlijk - evenals ik in het begin
- ook in de kou voelden staan".
Over de oorzaak van een klomp
voet, ook wel horrelvoet genoemd,
heerst overigens in medische krin
gen geen eenstemmigheid. Zeker
is echter, dat erfelijke factoren een
rol spelen en dat de aangeboren af
wijking in relatie staat met een
groeiremming in de eerste 8 weken
van de zwangerschap. Opvallend is
trouwens, dat een klompvoet eens
zo vaak bij jongetjes dan bij meis
jes voorkomt. Lucie: "In vroeger
jaren wisten de artsen eigenlijk
ook niet echt goed raad met zó'n
klompvoetje. Hooguit werd gepro
beerd iemand op latere leeftijd met
behulp van aangepast schoeisel zo
goed mogelijk te laten lopen".
Maar de inzichten zijn in de loop
der tijden veranderd en tegen
woordig wordt er naar gestreefd
een baby met een klompvoetje al
op de tweede of derde dag na de
geboorte te behandelen. Zowel
met operatieve ingrepen als met
gipsverbanden. Dikwijls zijn diver
se operaties nodig, waarbij ingrij
pende veranderingen aan spieren,
pezen en gewrichtsbanden van de
misvormde voet(en) plaats hebben.
De resultaten zijn doorgaans erg
bemoedigend. Om ouders van kin
deren met klompvoetjes wat meer
De Contactgroep van ouders van kinde
ren met klompvoetjes belegt komende za
terdag in Rotterdam haar eerste contact
dag. Die zal plaats hebben in informele
sfeer en worden opgeluisterd met een
tweetal lezingen. De ene heeft schoeisel
en andere aanpassingen als onderwerp,
terwijl de onlangs op klompvoetjes ge
promoveerde orthopaedisch chirurg
Hoogland uit Breda een voordracht over
dat onderwerp houdt.
tegemoet te komen, besloot Lucie
Meyer samen met Annemarie de
Groot uit Rotterdam - beiden tre
den op als 'contactmoeder' - een
oudergroep in het leven te roepen.
"Om elkaar zodoende te kunnen
informeren over allerhande prakti
sche zaken. En om elkaar te steu
nen en te troosten, want het is pret
tig te horen dat je niet de enige
bent, die iets dergelijks is overko
men en zo kun je steun by elkaar
vinden".
Eiland
"Zelf had ik voor die tijd ook nog
nooit kinderen met een klomp
voetje gezien. Wist eigenlijk ook
niet eens, dat zo iets bestond en ik
was er bijna van overtuigd, dat
Marlous het enige kindje in Neder
land was met dergelijke misvorm
de voetjes. Als blijkt dat dit niet
het geval is, datje niet alleen staat
in je verdriet, helpt dat al een hele
boel. Heb je wat houvast aan el
kaar"
"Kort na de geboorte had ik het
gevoel op een eiland terecht te zijn
gekomen. Van medische zijde wer
den mijn man en ik slechts mond
jesmaat geïnformeerd, familie,
kennissen en vrienden hadden het
er duidelijk moeilijk mee op
kraamvisite te komen, omdat ze
dat kennelijk eng vonden, en in de
buurt werd fluisterend gesproken
over ons. Zo in de trant van 'weet je
het al. Die van Meyer hebben een
spastisch kindje gekregen'. Toen
ik later achter de kinderwagen
liep, waren er zelfs mensen die de
dekentjes wegtrokken om een blik
te kunnen werpen op de in het gips
gezette beentjes van Marlous. Sen
satiezucht? Ongezonde nieuwsgie
righeid? Zeker weten doe ik niet,
maar ik ben bang van wel..."
Krompoot
Inmiddels heeft de door Lucie en
Annemarie in het leven geroepen
oudergroep structureel onderdak
gevonden bij de BOSK (de bond
van motorisch gehandicapten), ter
wijl zich in het eerste jaar 150 be
langstellenden voor de oudergroep
hebben aangemeld om elkaar met
raad en daad bij te staan. "Nog
maals", zegt Lucie, "je leert steeds
weer van elkaar. Ook bijvoorbeeld
hoe je je kind moet opvangen.
Toen Marlous de leeftijd bereikte,
dat ze buiten ging spelen, kwam ze
op een dag brullend thuis: mama,
de kinderen noemen me krompoot
en scheve poot. Dat zijn zo van die
situaties, waarop je heel taktisch in
moet spelen. Naar je kind toe, maar
ook naar de kinderen in de straat".
Zo 'demonstreerde' Lucie, toen
Marlous haar beentjes vanwege de
zoveelste operatie weer in het gips
verpakt zaten en in een rolstoel
naar school moest worden ge
bracht, haar dochters en mede
scholieren die rolstoel. De leerlin
gen waren tenslottè vol ontzag en
de afgunst straalde als het ware uit
hun ogen.
Wie meer wil weten over de ou
dercontactgroep kan contact opne
men met Lucie Meyer, Wethouder
Timmermanpark 16, 6675 CA Val
burg (tel: 08883-576).
Een delegatie van het Interker
kelijk Vredesberaad (IKV) zal in
september naar de Sovjet-Unie
reizen voor een ontmoeting met
de Russische Vredesraad. On
derwerpen van gesprek zullen
onder andere zijn de voorstellen
van de Russische partijleider
Gorbatsjov voor vermindering
van de nucleaire en conventione
le bewapening en de derde toet
singsconferentie over de akkoor
den van Helsinki, die dit najaar
in Wenen wordt gehouden.
De delegatie zal ook in contact
proberen te komen met leden
van de onafhankelijke vredesor
ganisatie, waarvan in februari
drie leden door de Russische au
toriteiten werden uitgewezen.
Geen krant. Er komt dit jaar
geen vredeskrant 'Shalom', zo
heeft het bestuur van de stich
ting 'Bijbel en vredesvraagstuk
ken' meegedeeld. De krant - een
alternatief voor de krant van het
Interkerkelijk Vredesberaad
(IKV) - zou dit jaar voor de acht
ste keer zijn verschenen.
De daling van de oplage is, vol
gens het bestuur, een gevolg van
de 'afnemende belangstelling in
de kerken voor het gesprek over
oorlog en vrede'. Daarnaast heb
ben het IKV en zijn tegenhanger
ICTO de discussie over de kern
bewapening volledig beheerst,
waardoor er voor de 'derde weg
van Shalom' weinig ruimte over
bleef. Nog een reden om er dit
jaar van af te zien was, dat het
maken van de krant steeds meer
op de schouders van een paar
mensen werd geschoven.
In de knel. Onder de velen
die informateur drs. J. de Koning
hun wensen kenbaar maken is
ook de Raad van Kerken in Ne
derland. In zijn brief schrijft de
raad, dat er een aanwijsbare
groep mensen is die financieel in
de knel zit en niet meer volwaar
dig aan het maatschappelijk le
ven kan deelnemen. Verbetering
van hun positie verdient voor
rang en een doelgerichte aanpak,
zegt de raad.
Er worden in de brief nog meer
punten aangeroerd, zoals vrede
en veiligheid, ontwikkelingssa
menwerking, vluchtelingenbe
leid en Zuid-Afrika. De Raad van
Kerken pleit voor een 'ruimhar
tig vluchtelingenbeleid' en eco
nomische boycot van Zuid-Afri
ka.
'In alle eerlijkheid' erkent de
raad, dat hij ten aanzien van en
kele problemen die bij de kabi
netsformatie een belangrijke rol
spelen geen eensgezind geluid
kan laten horen "omdat de lid
kerken daarover nog in discussie
zijn". Genoemd worden de lega
lisering van actieve euthanasie
en de anti-discriminatiewet.
Pinksterbeweging
De Broederschap van Pink
stergemeenten spreekt zich in
een 'open brief aan de Raad van
State en de beide kamers uit te
gen wijziging van de wetgeving
inzake euthanasie. Wetswijzi
ging, zegt de broederschap, kan
manipulatie van bijvoorbeeld
erfgenamen aanwakkeren en lei
den tot liquidatie van mensen
wier leven in een bepaald tijds
gewricht door de maatschappij
als ondraaglijk of uitzichtloos
wordt beschouwd. Omdat zij
God als de schepper en onder
houder van het leven ziet, vindt
de broederschap het onjuist dat
de mens hier eigenmachtig een
einde aan maakt.
(De broederschap is een sa
menwerkingsverband van 37
pinkster- en evangeliegemeen
ten en 135 persoonlijke leden zo
als predikanten, zendelingen en
leraren).
Vrijlating. De Nederlandse
Missieraad en de Nederlandse
Zendingsraad vragen president
Botha van Zuid-Afrika in een te
legram, de geestelijken die afge
lopen donderdag na het afkondi
gen van de noodtoestand werden
gearresteerd onmiddellijk in vrij
heid te stellen. Aan minister Van
den Broek van buitenlandse za
ken hebben de twee raden ge
vraagd, zijn invloed bij de Zuid-
afrikaanse regering daartoe aan
te wenden.
Benoeming. De hervormde
synode heeft ds. Chr. J. Rensink
te Odijk (41) benoemd tot secre
taris van het Hervormd Evange-
lisatorisch Beraad. Hij volgt ds.
J. Vuijst op, die zowel directeur
van 'Kerk en Wereld' was als se
cretaris van dit beraad. Ds. J. E.
van Veen, opvolger van Vuijst, is
alleen directeur van 'Kerk en We
reld'.
Rensink was eerst gemeente
predikant en werd in 1978 be
noemd tot stafmedewerker bij
'Kerk en Wereld', waar hij ver
antwoordelijk was voor de 'mis
sionaire toerusting' van kerkelij
ke gemeenten.
Overleden. In Gorinchem is,
65 jaar oud, ds. C. van den Bosch
overleden. Van 1954 tot 1961
werkte hij in Bodegraven. Don
derdag om 4 uur wordt hij begra
ven in Bruchem, zijn eerste ge
meente.
In Maassluis overleed op 62-ja-
rige leeftijd de Nederlands-gere
formeerde predikant A. H. Algra,
zoon van de bekende dr. H. Algra
(vele jaren kamerlid en hoofdre
dacteur van het Friesch Dag
blad).
Hervormde Kerk: beroepen
te Nieuwer ter Aa (Utr.) kandi
daat A. de Koeijer 's Gravenpol
der, te Westbroek K. C. Kos
Meeuwen, te Ouderkerk aan de
Amstel F. van Slooten Sint Pan-
cras, te Dalfsen en te Nijverdal A.
Bierma Zwaagwesteinde; aange
nomen naar Oldebert (Gr.) B. J.
Ligtenberg Dieren, naar Middel
burg kandidaat J. Dubbink Am
sterdam. (Het bericht van giste
ren dat kandidaat G. Lichten
berg te Vledderveen een beroep
kreeg uit Musselkanaal was on
juist).
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: beroepen te Zeist W.
Pouwelse Langley (Canada).
Christelijke Gereformeerde
Kerken: beroepen te Harder-
wijk/Zeewolde B. de Graaf Zie-
rikzee; bedankt voor Apeldoorn
J. W. van de Gronden Broek op
Langedijk. Gereformeerde Ge
meenten: beroepen o.a. te Bent
huizen kandidaat G. J. van Aalst
Nieuw-Beijerland. Baptistenge
meenten: bedankt voor Den
Haag T. F. Smit Hoogezand.
Aids. Het uitvoerend comité
van de Wereldraad van Kerken
zal in september een beraad hou
den over de ziekte Aids. Ter
voorbereiding daarvan komen
eind deze maand in de buurt van
Genève deskundigen bijeen om
te overleggen wat het antwoord
van de kerken op de snelle ver
spreiding van deze ziekte kan
zijn. Zij hebben alvast een 'werk
document' gekregen van drie
commissies van de Wereldraad:
die voor kerk en samenleving,
voor medische zorg en voor on
derwijs.
In dat werkdocument wordt
gezegd, dat God geen rampen op
mensen afstuurt als vervloeking
van individuen of groepen. Ie
dereen moet door gedrag en ken
nis bijdragen aan beheersing van
de epidemie.
Huwelijk. In Japan, waar
minder dan 1 procent van de be
volking christen is, wil bijna 20
procent van de jonge stellen hun
huwelijk kerkelijk laten inzege
nen. Zij vinden de christelijke
plechtigheid - vaak in Ameri
kaanse films te zien - romanti
scher dan de traditionele Japan
se bruiloft.
Bij trouwzalen en hotels wor
den al kapelletjes gebouwd om
aan de wensen van de jongelui
tegemoet te komen; in Japan zijn
maar weinig kerken. De leiding
van deze gelegenheden zorgen
ook voor een geestelijke. Die
krijgt voor de inzegening een
flink bedrag.
