Leven in Kiev gaat zijn gewone gang Italianen, de vergeten minderheid Reportage Geruchten over Tsjernobil tieren ook in Moskou welig Kerkelijke fondsen punt van discussie DONDERDAG 12 JUNI 1986 PAGINA 11 MOSKOU - De schrijver Nikol^j Gogolj heeft eens, om de imposan te breedte van de rivier de Dnjepr te beschrijven, gezegd dat slechts zelden een vogel er in slaagt van de ene oever naar de andere te vliegen. Gespitst als ze zijn op wrange grapjes, herhalen de Rus sen in deze dagen van Tsjernobil, het rampstadje aan diezelfde Dnjepr, die pathetische regels, dit maal evenwel om het vermoedelij ke stralingsniveau aan te duiden. Sterk overdreven natuurlijk, maar zo zijn grapjes nu eenmaal. De nuchtere constateripg van een Sowjet-bioloog, die in de onver minderde aanwezigheid van mug gen en andere insecten in het ge bied een aanwijzing ziet, dat het met de straling nogal meevalt, kan hier bijvoorbeeld tegenover wor den geplaatst door Alexander Munninghoff Een bezoek aan Kiev, de ruim 1500 jaar oude hoofdstad van de Oekraine, leidt tot de simpele waarneming dat alles er rustig is en dat, zo op het oog, het leven er zijn normale gang volgt. De Kresjtsja- tik, de hoofdstraat van deze stad met 2,5 miljoen inwoners, toonde een ontspannen flanerende, ijsjes- etende menigte. Weinig kinderen inderdaad - de meesten zijn, eer der dan gebruikelijk, naar de pio nierskampen overgebracht. Ik zag wel wat militair verkeer, maar men verzekerde mij dat het niet onge bruikelijk veel was. De winkels verkochten voor zover ik kon waarnemen normaal hun produkten. Ook groente werd zonder terughoudendheid aange schaft. Er waren geen beperkingen omtrent het gebruik van drinkwa ter. In de parken liepen paartjes dromerig hand in hand en dat ver sterkte het beeld van een stad, waarop geen doem rust. De enige keer dat ik iets van acti viteit in verband met straling merkte was op de weg van Boris- pob naar Kiev: na een paar kilome ter moesten wij stapvoets rijdend een versperring met meetappara tuur passeren. De militairen daar droegen zwarte uniformen en had den hun neus-mondmasker klaar voor gebruik om de hals hangen. De controle was in een paar secon den bekeken. Massagraf 'Kiev massagraf, wist een Ame rikaanse krant vlak na de ramp met de reactor te melden. Precies om dit soort kreten maken de men sen hier zich buitengewoon kwaad en geef ze eens ongelijk. Immers, het is feitelijk onjuist en bovendien kwetsend. Kiev is namelijk inder daad een massagraf geweest, al weet geen enkele Amerikaan dat waarschijnlijk. In de Tweede We reldoorlog raasde hier de vernieti gingsmachine van Hitier voorbij met verschrikkelijke gevolgen. Kiev kreeg na de oorlog officieel het predikaat 'heldenstad'. Een enorm standbeeld op een heuvel aan de Dnjepr, voorstellend de 'Rodina Matj' (een vrouw die het vaderland symboliseert) met opgeheven zwaard en schild herin nert daaraan. Het woord massa graf, gebruikt in de context van wat hier algemeen als botl'e anti- Sowjet-propaganda wordt gezien, wekt dus extra grote wrevel en ver stevigt het pantser, dat de Sowjets so wie so tegen het Westen hebben. Dat is wat ik algemeen tegen kwam: bitterheid over de westerse publieke opinie, die zich in Sowjet- ogen lijkt te verkneukelen over Tsjernobil. Gevolg: geringe inzet van de autoriteiten om de westerse verslaggevers, „die immers toch niet objectief zullen berichten" (de woorden van Boris Sjtsjerbina, de vffce-voorzitter van de ministerraad van de USSR), de mogelijkheden te bieden ter plekke hun werk te doen. Daar er vele Sowjet-correspon- denten al in Tsjernobil of de plaat sen buiten de afgesloten zone van 30 kilometer rondom de reactor zijn geweest en bijvoorbeeld uit voerig verslag hebben gedaan van de situatie waarin de 92.000 geëva- cueerden in de Oekraine zich be vinden, heeft het ministerie van buitenlandse zaken (MID) een trip van 25 westerse correspondenten naar Kiev uitgesteld. Gevolg daarvan weer: wantrou wen ten aanzien van de verslagge ving door de Sowjet-journalisten, wier verhalen over heldenmoed, opofferingsgezindheid en collec tief gevoel onder de bevolking door hun westerse collega's met een dikke korrel zout worden ge nomen. Terecht of niet, ik zou het niet kunnen zeggen. Misverstand Want mijn eigen reis naar Kiev verzandde op zulk een raadselach tige wijze in een bijna nutteloos heen en weer vanuit Moskou, dal ik zelf niet weet of er nu sprake is geweest van zich opeenstapelende misverstanden of van een curieus plan, al dan niet op het laatste mo ment bedacht, om mij wel naai Kiev te brengen maar er tegelijker tijd voor te zorgen dat ik bijna niets te zien zou krijgen. De uitnodiging om naar de Oe- krainse hoofdstad te gaan kwam via de Russische ambassade te Den Haag. In voorbereidende ge sprekken met ambassade-functio- formuleerde ik een aantal zo dicht mogelijk bij Tsjernobil komen, in elk geval mei de geëvacueerden spreken, aller hande deskundigen op militair. De verkoop van groenten in Kiev Tsjernobil genomen. medisch en stralingsgebied onder vragen. We waren het er snel over eens: als er geruchten gaan dat in Kiev een grote vraag naar pruiken zou bestaan omdat veel vrouwen plot seling hun hoofdhaar zouden ver liezen, dan wordt het tijd dat een verslaggever dat eens duchtig gaal controleren. Met de verzekering van de am bassade, dat ik op het vliegveld Sjeremetjevo afgehaald zou wor den door collega's van het pers agentschap Novosti en dat men mij ter plekke in de Oekraine mijn werk zou laten doen, vertrok ik, voorzien van een aantal dosimeters van TNO, op zaterdag naar de Sow- jet-Unie. Mijn visum was een week geldig. Eenmaal in Moskou bleek ik on der de verantwoordelijkheid van het staatsbureau voor toerisme In- tourist te vallen. Mijn verwonde ring hierover maakte ik meteen be kend: ik was immers niet als toeris tisch verslaggever gekomen. Mijn begeleidster van Intourist, een goed Nederlands sprekende dame, deelde mij het programma mede:, zondagmiddag aankomst in Kiev, maandagmiddag terug naar Mos kou, woensdag alweer vertrek naar Nederland. Mijn bezwaren (zowel doel als duur van de reis waren immers in grijpend veranderd) begreep ze, evenwei, dat kon allemaal het best in Kiev geregeld worden. Door een urenlange vertraging kwamen wij vindt normaal doorgang. Deze foto werd overigens nog vóór de ramp in (foto ANP) pas op zondagavond laat in Kiev aan en namen wij onze intrek in hotel Dnipro. Spookverhalen De volgende morgen, om half tien maandagochtend, werd ik ont- men en mij geen toeristieke espa- pades kan veroorloven (hoe ze die cruise dachten te organiseren als ik woensdag alweer naar Nederland moet laat ik in het midden), brengt het gesprek in een patpositie. Geruime tijd gaan hierna steeds weer dezelfde argumenten over ta- vangen door de heren Fedortsjen- fel. Tenslotte valt de beslissing: ik ko, directeur-generaal van Intou- moet terug naar Moskou, om me rist in Kiev, en diens plaatsvervan- daar te verstaan met het persagent- ger, de heer Lazoeto. Dat gesprek schap Novosti of de persafdeling heb ik op de band staan en hoe va- van het MID, dit valt geheel buiten r luister, hoe vreemder de competentie van Intourist. het me in de oren klinkt. Fedortsjenko begint metc gemene inleiding over de attracties dat moeten 2 Ergens is er een misverstand ont staan, dat geven de heren toe, maar 2 een aantal 1 1 zuidelij- zoeken. Opbellen? Daar bereik je niets mee, is de ervaring. Een1 ke richting, stroomafwaarts langs zichtige suggestie mijnerzijds de Dnjepr. Alras maak ik hem dui delijk, dat mijn belangstelling in de eerste plaats het gebied ten ste nog iets van Kiev kan noorden van Kiev geldt: de dorpjes ten onder in een langdurige rede- de geëvacueerden verblij- nering die er op neerkomt, dat ik ven en Tsjernobil. Ik voeg toe: vanzelfsprekend ben ik ook i beter geen tijd meer kan liezen en zo snel mogelijk naar Kiev zelf geïnteresseerd, er worden Moskou met zijn bevoegde autori- zulke spookverhalen over de stad teiten moet afreizen. Het is dan al geschreven, laat mij dat verifiëren tegen elven, min of r laat mij met deskundigen spre ken. Er valt een korte stilte. Hierna leggen beide heren mij om strijd uit, dat Intourist zich met geplande excursies bezighoudt en Geruchten dat er geen 'marsjroet' naar Tsjer- u*-Iuen nobil of die andere plaatsjes be staat. Waarom neem ik nou bij voorbeeld geen cruise over de Dpjepr? Mijn antwoord, dat ik met een speciale opdracht ben geko- het vliegveld, laat de gids mij paar hoogtepunten van de stad Vanaf het monument van de uni ficatie van Rusland en de Oekraine heb ik een fraai overzicht over de Dnjepr en kan ik zien dat de stran den op het Troechanov-eiland on danks het stralende weer geheel leeg zijn en dat er inderdaad nie mand in de Dnjepr zwemt. Maar voor de rest, zoals gezegd: een nor maal stadsbeeld, niets aan de hand voor zover in deze korte tijd gecon stateerd kon worden. Eenmaal terug in Moskou her haalde het tafereel van maandag ochtend zich in de kantoren van de persafdeling van het MID, het persagentschap Novosti en van In tourist. Iedereen sprak van een on duidelijk misverstand, niemand echter hakte de knoop door en zorgde ervoor dat ik nogmaals, maar nu doelgericht en georgani seerd, de 'marsjroet' Moskou-Kiev kon afleggen, wat ik bijzonder graag wilde. Tenslotte heb ik maar mijn ziel in lijdzaamheid bezeten, het was per slot van rekening ook veel en veel te warm om je op te winden, en heb ik mijn tijd 'uitgezeten' in Moskou, dat door de gunstige win drichting tijdens de ramp van Tsjernobil geheel buiten schot is gebleven en dat zelfs als een van de schoonste steden van Europa wordt aangeprezen. Grappig was, dat onder Mosko- vieten ongeveer dezelfde geruch ten blijken te gaan als in het Wes ten. Mijn indruk is, dat men de si tuatie in de hoofdstad zelf wel ver trouwt („hier kan men zich natuur lijk niets op veiligheidsgebied ver oorloven", is een veel beluisterde mening) maar omtrent de gevolgen voor Tsjernobil en de situatie in Kiev in het duister tast. Een verslaggever van Nedelja, de wekelijkse bijlage van Izvestija, liet me een bandopname horen van de straatinterviews die hij in Kiev had gemaakt: een vrouw ontkende lachend het gerucht dat er massaal en op aandrang van de overheid abortus wordt gepleegd, een oor logsveteraan prees de moed en de opofferingsgezindheid, waarmee duizenden vrijwilligers zich 'in de strijd tegen de onzichtbare vijand die straling heet' hadden gestort. Over de paniekgevallen die zich in Kiev hebben voorgedaan, bijvoor beeld toen het begon te regenen en wandelaars die niets hadden om hun hoofd mee te bedekken volle dig de kluts kwijtraakten, werd in al die gesprekken met geen woord gerept. Lafheid Ook is er in de krantenreporta ges niets meer terug te vinden van de gevallen van lafheid en onkame raadschappelijk gedrag, waarover notabene Tass zelf in de eerste ze- nuwrijke periode na de 'Avarija', zoals de ramp wordt genoemd,,* melding maakte. Met name bij der» opvang van geëvacueerden zijn er gevallen van uitbuiterij geconsta teerd in de sfeer van astronomi sche huren voor noodonderko- mens en niet zelden weigerde men geëvacueerde inwoners van Tsjer nobil en het nabijgelegen plaatsje. Pripjatj aan te raken. Watje nu leest getuigt echter uit sluitend van massale vanzelfspre kende hartelijkheid en een diep verlangen om de slachtoffers koste wat kost onderdak te bieden 'des noods voor de rest van hun leven', zoals een boer in het dorpje Nje- mesjajevo zei. Ook zijn er, aldus de Sowjet-kranten, uit de hele USSR duizenden vrijwilligers toege stroomd om de strijd tegen de ra diatie aan te bieden. Het kan allemaal best waar zijn, maar o zo graag had ik u deze gege vens uit eigen waarneming beves tigd. Nu moet ik het, net als de Moskovieten en de buitenlanders in de hoofdstad, doen met de kran ten en als aanvulling daarop de on vermijdelijke geruchten. Er is no tabene in de winkel voor diploma ten in Moskou een fles melk met veel te veel straling gevonden, zegt de een. Een kennis van mij heeft haar vakantie in Sotsji, aan de Zwarte Zee, geannuleerd omdat je er niet mag zwemmen, zegt de an der. Enzovoort. Af en toe lees je dan ook nog een krantebericht waarvan je samen met de Moskovieten zegt: kijk nou eens, men heeft ons inderdaad veel verzwegen. Zoals bijvoorbeeld het verhaal in de Prawda, waarin voor het eerst werd gemeld dat er in het gebied rond Gomelj ook op grote schaal is geëvacueerd. En Gomelj, dat ligt in Wit-Rusland, weliswaar niet ver weg van Tsjernobil. maar toch een gebied»waar officieel niets ernstigs aan de fïand was. Nu blijkt dat er bij Gomelj diver se waterbronnen gesloten zijn en bovendien: er zijn in het afgesloten gebied rond Tsjernobil stukken zonder straling ontdekt, terwijl daarbuiten weer lokaties met stra ling voorkomen. Dat soort mede delingen draagt niet bij tot het wegnemen van de onzekerheid. Graan Het is ook bepaald niet vreemd, dat men zich ook in Moskou op voorhand ernstige zorgen maakt over wat er straks in september, als de graanoogst moet worden bin nengehaald, gaat gebeuren. Im mers, de eerste oogst in het nieuwe vijfjarenplan van de nieuwe mach thebber Gorbatsjov mag niet mis lukken. Een goede graan voorzie ning is in Rusland altijd een cru ciaal punt geweest en bijvoorbeeld iemand als Chroesjtsjov is op zijn falend landbouwbeleid ten val ge komen. Stel nu dat de oogst een ietsje meer besmet is dan volgens de vei ligheidsnormen mag. Wordt hij dan toch platgebrand zoals zou moeten, met alle enorme economi sche en politieke gevolgen van dien? Er zijn er genoeg in Moskou die dat ernstig betwijfelen. AMSTERDAM - De mythe dat Italianen ons land geen problemen hebben is niet meer. Dit algemene beeld is resoluut onderuit ge haald door het onderzoek „Is jouw vader ook een pizzabakker?". Een rapport over Italianen in Enschede en Amsterdam. Conclusie: van in tegratie van deze minderheid in onze samenle ving is totaal geen sprake. Éénderde spreekt onze taal matig tot slecht. Een kwart is wërk- loos. De overgrote meerderheid voelt zich ge discrimineerd en verlaten. Het rapport is door drie in Amsterdam wo nende Italiaanse vrouwen gemaakt. De onder zoeksters Licia Brussa en Rina van de Putten zijn zelf verrast over de resultaten van het on derzoek. „We wisten dat er meer problemen door Harry Gerritsma zijn dan tot dusverre is aangenomen. Maar, dat het zo erg was nee, dat hadden we niet ver wacht. Natuurlijk wisten velen wel iets. Moei lijkheid was echter dat de problematiek niet zwart-op-wit stond, dat het niet bewezen was. Dit is het eerste grote onderzoek dat onder Ita lianen in Nederland is gehouden. Niemand kan er nu meer om heen", zegt Rina van de Putten. Verbaasd zijn ze ook over de belangstelling van bestuurders en de vele publiciteit over „Is jouw vader ook een pizzabakker?". Licia Brus- „Dat zegt toch wel iets. Het is eigenlijk heel verldaarbaar waarom eerder zo weinig aan dacht voor deze groep bestond. De Italianen waren de eerste buitenlandse werknemers in Nederland. Toen ze kwamen was er niets. Geen opvang, geen voorzieningen. Iedereen dacht: „Die blijven maar enkele jaren". Rina van de Putten: „En toen de overheid wel aandacht aan minderheden besteedde, was dat alleen aan grote groepen, zoals Turken en Marokkanen. Bovendien zijn Italianen een trots volk. Ze voelen zich ook vaak beter dan andere buitenlanders en willen zichzelf red den. Italianen hebben ook nooit aandacht op geëist of geclaimd. Formeel hebben ze zich aangepast, zijn er sommige Nederlandse waar den aangenomen. Om geaccepteerd te worden hebben ze zich vooral in het begin onzichtbaar gemaakt". "Daarom is deze groep altijd vergeten en stelselmatig genegeerd. Het gaat er nu om die aandacht vast te houden. Ook Italianen moe ten leren dat ze zichzelf beter organiseren, meer opkomen voor zichzelf en niet te snel roepen dat ze aangepast zijn. Dat woord ken nen wij in het Italiaans helemaal niet Dat is hier pas uitgevonden". Om het „bewijs" van de problematiek duide lijk te maken moest het rapport representatief zijn. Van de grote steden werd Amsterdam ge kozen. Daar wonen de meeste Italianen. En schede, omdat het een provinciestad is en de vierde plaats in ons land in aantal (884) Ita liaanse inwoners. Ter vergelijking: in Almelo wonen er 144, in Deventer 297 en in Zwolle 93. De werkelijke cijfers liggen hoger. Onbekend is hoeveel Italianen genaturaliseerd zijn. In totaal werden door de drie onderzoek sters 118 jongeren en 79 gezinnen geinter- viewd. Uit het rapport blijkt tevens dat deze minderheid zich in de steek gelaten voelt. Niet alleen door de Nederlandse en Italiaanse rege ringen. Ook door de politiek, vakbonden en instellingen. Daarnaast is er nog een sterke emotionele band met het thuisland. De be hoefte aan meer onderling contact groeit. Tus sen ouders en kinderen (de „tweede genera tie") doen zich problemen voor. Ongeveer 80 procent wil terugkeren, maar ziet geen moge lijkheid dat op korte termijn te realiseren. Dit leidt tot verbittering en in een enkel geval zelfs tot een „explosieve situatie", aldus het rap port. Daarom moeten er onder andere meer voor lichting en (financiële) mogelijkheden komen voor hen die terug willen. Betere maatschap pelijke dienstverlening („een werker in En schede voor Italianen is noodzaak") is even eens dringend. Ook moeten er beroepsoplei dingen voor volwassenen worden verwezen lijkt en is de Italiaanse school in ons land aan reorganisatie toe. Ouders moeten hun kinde ren meer voorlichting over de Italiaanse cul tuur geven. Binnen de Gereformeerde Ker ken in Nederland zal volgende week een eerste 'informeel ge sprek' worden gehouden over beleggingen in Zuid-Afrika. Op verzoek van de commissie 'Zen ding en werelddiakonaat' wordt dan gesproken met de penning meesters van kerkelijke commis sies die over bepaalde fondsen beschikken, zoals personele za ken, financiën en pensioenen. 'Zending en werelddiakonaat' wil, dat de synode in het najaar de kwestie-Zuid-Afrika zal be handelen. Vandaag zou het syno- debestuur hierover beslissen. Het eerste gesprek zal vooral informatief zijn. 'Zending en we relddiakonaat' wil bijvoorbeeld weten hoe groot de beleggingen zijn en hoe de penningmeesters denken over terugtrekking van investeringen uit Zuid-Afrika. In maart vroeg de Raad van Kerken in Nederland zijn leden, zich uit te spreken voor verbre king van alle economische en fi nanciële contacten met de blan ke Zuidafrikaanse economie en voor economische maatregelen tegen dat land. De raad wees de lid-kerken er wel op, dat een der gelijke uitspraak gevolgen zou hebben voor eigen beleggingen in bedrijven die investeren in en handel drijven met Zuid-Afrika. - De 16de juni is uitgeroepen tot 'dag van gebed en vasten' voor beëindiging van het apart heidsbewind. Op verzoek van de Zuidafrikaanse Raad van Ker ken worden dan overal in de we reld gebedsdiensten gehouden. In Leiden belegt de oecumeni sche geloofsgemeenschap van de Merenwijk, in samenwerking met de plaatselijke Raad van Kerken, zo'n dienst op maandag avond 16 juni om 8 uur in het kerkelijk centrum 'De Regen boog' (bij het winkelcentrum 'Kopermolen'). De heer S. Nada- sen uit Zuid-Afrika zal de medi tatie verzorgen. - In Zuid-Afrika zelf heeft de regering alle samenkomsten ter herdenking van de opstand in Soweto (nu tien jaar geleden), in clusief kerkdiensten, verboden. Velen zullen dat verbod negeren. Zo heeft de 'Raad van katholie ke leken in Zuid-Afrika' alle or ganisaties en verenigingen, zo wel in Zuid-Afrika als in Nami bië, opgeroepen om 15 en 16 juni te maken tot dagen van gebed en vasten. "Wij weten, dat de autori teiten zulke bijeenkomsten heb ben verboden, maar zijn ons nog meer bewust van het eenvoudige gebod van Jezus om elkaar te be minnen 'zoals ik heb liefge had'". Steungroep De hervormde predikanten in de regio Zaandam hebben een Zaanse steungroep Zuid-Afrika opgericht om theologische stu die van een Zuidafrikaanse pre dikant (uit de 'Belijdende kring') aan de Universiteit van Amster dam te bekostigen. De groep is aangesloten bij het Landelijk Overleg Steungroepen (ongeveer 20). Deze groepen brengen midde len bijeen om niet-blanke Zuid afrikaanse predikanten in staat te stellen hun doctoraal-studie af te maken of te promoveren aan een Nederlandse opleiding. Ook houden ze contact met deze stu denten en hun gezinnen tijdens hun verblijf in Nederland. Tot nu toe konden de Zuidafri kaanse studenten terecht aan de gereformeerde theologische ho geschool in Kampen, de Vrije Universiteit in Amsterdam en de universiteit in Utrecht. Er komt nu dus ook een studieplaats bij de theologische faculteit van de Universiteit van Amsterdam. Compositie. Ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de IKON (Interkerkelijke Omroep Nederland) zal binnenkort een compositie-opdracht worden verstrekt aan een of twee compo nisten ter nagedachtenis van Frits Mehrtens. Deze was lange tijd muziekredacteur van de IKON. Hij kwam in 1975 bij een ongeluk om het leven. Gereformeerde Bond. Het hoofdbestuur van de Gerefor meerde Bond in de Hervormde Kerk heeft ds. J. Maasland te Ca- pelle aan den IJssel benoemd tot tweede voorzitter. Volgende week woensdag, 18 juni, houdt de Bond zijn jaarvergadering in Nijkerk. Kamperen. De hervormde predikant W. Verboom te Hier- den (daarvóór Waddinxveen) hoopt volgende week donder dag, 19 juni, in Utrecht te promo veren op een proefschrift over 'De catechese van de Reformatie en de Nadere Reformatie'. Pro motor is professor dr. C. Graaf land. Een stelling van ds. Verboom is: "Kamperen is een onuitputte lijk vrijheidsspel. Slechts knieso ren zullen de vreugde ervan nooit begrijpen". Veel te moeilijk Drie keer lezen... De her vormde Raad voor de zaken van overheid en Samenleving (ROS) heeft een ontwerp gemaakt voor een 'herderlijk schrijven' over 'gemeente zijn in een mondiale samenleving'. Het komt deze week in de synode. Maar eerst moest een commissie van erva ren synodeleden zich erover bui gen. Die noemt de taal van het stuk 'gemeente-vreemd'. "Zelfs wij, geschoolde rapportenlezers, moesten sommige zinnen wel drie keer lezen alvorens iéts van de zin te vatten". Is dit nu werkelijk een 'herderlijk schrij ven'?, zo vraagt de commissie zich af. Een 'erg moeilijk stuk', doorspekt met sociologische ter- komt met het idee, de 'Centrale voor Vor mingswerk' een populaire sa menvatting met discussievragen te laten maken. Vredesberaad. Het 'Her vormd Beraad Vredesvraagstuk ken' heeft de hervormde synode gevraagd, een breed vredesbe raad op te zetten waaraan kerkle den met verschillende politieke inzichten als gelijkwaardigen kunnen deelnemen. Het Interkerkelijk Vredesbe raad (IKV) is, volgens het Her vormd Beraad, 'louter politiek georiënteerd', met alle wisselval ligheden van dien. "Dat heeft de discussie over de weg naar vrede versmald tot een protestactie te gen plaatsing van één bepaald wapensysteem in één land en binnen één bondgenootschap. Van een breed kerkelijk vredes beraad is niets terechtgekomen". Het Hervormd Beraad vindt Hervormde Kerk: beroepen te Groenekan-Blauwkapel kan didaat G. J. Hiensch Veenendaal. Gereformeerde Kerken: aange nomen naar Hattem ('De Hezen- berg', centrum voor pastorale zorg) S. Sluis IJsselstein (Utr.). Gereformeerde Kerken Vrijge maakt: beroepen te Grijpskerk- Niezijl T. S. Huttenga Zaandam. Gereformeerde Gemeenten: be roepbaar G. J. van Aalst Nieuwe- Beijerland en P. van Ruitenburg Zevenhuizen (ZH).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 11