Leven in Kiev gaat zijn gewone gang
Italianen, de vergeten minderheid
Reportage
Geruchten over Tsjernobil tieren ook in Moskou welig
Kerkelijke
fondsen
punt van
discussie
DONDERDAG 12 JUNI 1986
PAGINA 11
MOSKOU - De schrijver Nikol^j
Gogolj heeft eens, om de imposan
te breedte van de rivier de Dnjepr
te beschrijven, gezegd dat slechts
zelden een vogel er in slaagt van de
ene oever naar de andere te
vliegen. Gespitst als ze zijn op
wrange grapjes, herhalen de Rus
sen in deze dagen van Tsjernobil,
het rampstadje aan diezelfde
Dnjepr, die pathetische regels, dit
maal evenwel om het vermoedelij
ke stralingsniveau aan te duiden.
Sterk overdreven natuurlijk,
maar zo zijn grapjes nu eenmaal.
De nuchtere constateripg van een
Sowjet-bioloog, die in de onver
minderde aanwezigheid van mug
gen en andere insecten in het ge
bied een aanwijzing ziet, dat het
met de straling nogal meevalt, kan
hier bijvoorbeeld tegenover wor
den geplaatst
door
Alexander Munninghoff
Een bezoek aan Kiev, de ruim
1500 jaar oude hoofdstad van de
Oekraine, leidt tot de simpele
waarneming dat alles er rustig is en
dat, zo op het oog, het leven er zijn
normale gang volgt. De Kresjtsja-
tik, de hoofdstraat van deze stad
met 2,5 miljoen inwoners, toonde
een ontspannen flanerende, ijsjes-
etende menigte. Weinig kinderen
inderdaad - de meesten zijn, eer
der dan gebruikelijk, naar de pio
nierskampen overgebracht. Ik zag
wel wat militair verkeer, maar men
verzekerde mij dat het niet onge
bruikelijk veel was.
De winkels verkochten voor
zover ik kon waarnemen normaal
hun produkten. Ook groente werd
zonder terughoudendheid aange
schaft. Er waren geen beperkingen
omtrent het gebruik van drinkwa
ter. In de parken liepen paartjes
dromerig hand in hand en dat ver
sterkte het beeld van een stad,
waarop geen doem rust.
De enige keer dat ik iets van acti
viteit in verband met straling
merkte was op de weg van Boris-
pob naar Kiev: na een paar kilome
ter moesten wij stapvoets rijdend
een versperring met meetappara
tuur passeren. De militairen daar
droegen zwarte uniformen en had
den hun neus-mondmasker klaar
voor gebruik om de hals hangen.
De controle was in een paar secon
den bekeken.
Massagraf
'Kiev massagraf, wist een Ame
rikaanse krant vlak na de ramp
met de reactor te melden. Precies
om dit soort kreten maken de men
sen hier zich buitengewoon kwaad
en geef ze eens ongelijk. Immers,
het is feitelijk onjuist en bovendien
kwetsend. Kiev is namelijk inder
daad een massagraf geweest, al
weet geen enkele Amerikaan dat
waarschijnlijk. In de Tweede We
reldoorlog raasde hier de vernieti
gingsmachine van Hitier voorbij
met verschrikkelijke gevolgen.
Kiev kreeg na de oorlog officieel
het predikaat 'heldenstad'.
Een enorm standbeeld op een
heuvel aan de Dnjepr, voorstellend
de 'Rodina Matj' (een vrouw die
het vaderland symboliseert) met
opgeheven zwaard en schild herin
nert daaraan. Het woord massa
graf, gebruikt in de context van
wat hier algemeen als botl'e anti-
Sowjet-propaganda wordt gezien,
wekt dus extra grote wrevel en ver
stevigt het pantser, dat de Sowjets
so wie so tegen het Westen hebben.
Dat is wat ik algemeen tegen
kwam: bitterheid over de westerse
publieke opinie, die zich in Sowjet-
ogen lijkt te verkneukelen over
Tsjernobil. Gevolg: geringe inzet
van de autoriteiten om de westerse
verslaggevers, „die immers toch
niet objectief zullen berichten" (de
woorden van Boris Sjtsjerbina, de
vffce-voorzitter van de ministerraad
van de USSR), de mogelijkheden
te bieden ter plekke hun werk te
doen.
Daar er vele Sowjet-correspon-
denten al in Tsjernobil of de plaat
sen buiten de afgesloten zone van
30 kilometer rondom de reactor
zijn geweest en bijvoorbeeld uit
voerig verslag hebben gedaan van
de situatie waarin de 92.000 geëva-
cueerden in de Oekraine zich be
vinden, heeft het ministerie van
buitenlandse zaken (MID) een trip
van 25 westerse correspondenten
naar Kiev uitgesteld.
Gevolg daarvan weer: wantrou
wen ten aanzien van de verslagge
ving door de Sowjet-journalisten,
wier verhalen over heldenmoed,
opofferingsgezindheid en collec
tief gevoel onder de bevolking
door hun westerse collega's met
een dikke korrel zout worden ge
nomen. Terecht of niet, ik zou het
niet kunnen zeggen.
Misverstand
Want mijn eigen reis naar Kiev
verzandde op zulk een raadselach
tige wijze in een bijna nutteloos
heen en weer vanuit Moskou, dal
ik zelf niet weet of er nu sprake is
geweest van zich opeenstapelende
misverstanden of van een curieus
plan, al dan niet op het laatste mo
ment bedacht, om mij wel naai
Kiev te brengen maar er tegelijker
tijd voor te zorgen dat ik bijna niets
te zien zou krijgen.
De uitnodiging om naar de Oe-
krainse hoofdstad te gaan kwam
via de Russische ambassade te
Den Haag. In voorbereidende ge
sprekken met ambassade-functio-
formuleerde ik een aantal
zo dicht mogelijk bij
Tsjernobil komen, in elk geval mei
de geëvacueerden spreken, aller
hande deskundigen op militair.
De verkoop van groenten in Kiev
Tsjernobil genomen.
medisch en stralingsgebied onder
vragen.
We waren het er snel over eens:
als er geruchten gaan dat in Kiev
een grote vraag naar pruiken zou
bestaan omdat veel vrouwen plot
seling hun hoofdhaar zouden ver
liezen, dan wordt het tijd dat een
verslaggever dat eens duchtig gaal
controleren.
Met de verzekering van de am
bassade, dat ik op het vliegveld
Sjeremetjevo afgehaald zou wor
den door collega's van het pers
agentschap Novosti en dat men mij
ter plekke in de Oekraine mijn
werk zou laten doen, vertrok ik,
voorzien van een aantal dosimeters
van TNO, op zaterdag naar de Sow-
jet-Unie. Mijn visum was een week
geldig.
Eenmaal in Moskou bleek ik on
der de verantwoordelijkheid van
het staatsbureau voor toerisme In-
tourist te vallen. Mijn verwonde
ring hierover maakte ik meteen be
kend: ik was immers niet als toeris
tisch verslaggever gekomen. Mijn
begeleidster van Intourist, een
goed Nederlands sprekende dame,
deelde mij het programma mede:,
zondagmiddag aankomst in Kiev,
maandagmiddag terug naar Mos
kou, woensdag alweer vertrek naar
Nederland.
Mijn bezwaren (zowel doel als
duur van de reis waren immers in
grijpend veranderd) begreep ze,
evenwei, dat kon allemaal het best
in Kiev geregeld worden. Door een
urenlange vertraging kwamen wij
vindt normaal doorgang. Deze foto werd overigens nog vóór de ramp in
(foto ANP)
pas op zondagavond laat in Kiev
aan en namen wij onze intrek in
hotel Dnipro.
Spookverhalen
De volgende morgen, om half
tien maandagochtend, werd ik ont-
men en mij geen toeristieke espa-
pades kan veroorloven (hoe ze die
cruise dachten te organiseren als ik
woensdag alweer naar Nederland
moet laat ik in het midden), brengt
het gesprek in een patpositie.
Geruime tijd gaan hierna steeds
weer dezelfde argumenten over ta-
vangen door de heren Fedortsjen- fel. Tenslotte valt de beslissing: ik
ko, directeur-generaal van Intou- moet terug naar Moskou, om me
rist in Kiev, en diens plaatsvervan- daar te verstaan met het persagent-
ger, de heer Lazoeto. Dat gesprek schap Novosti of de persafdeling
heb ik op de band staan en hoe va- van het MID, dit valt geheel buiten
r luister, hoe vreemder de competentie van Intourist.
het me in de oren klinkt.
Fedortsjenko begint metc
gemene inleiding over de attracties dat moeten 2
Ergens is er een misverstand ont
staan, dat geven de heren toe, maar
2 een aantal 1
1 zuidelij-
zoeken. Opbellen? Daar bereik je
niets mee, is de ervaring. Een1
ke richting, stroomafwaarts langs zichtige suggestie mijnerzijds
de Dnjepr. Alras maak ik hem dui
delijk, dat mijn belangstelling in
de eerste plaats het gebied ten ste nog iets van Kiev kan
noorden van Kiev geldt: de dorpjes ten onder in een langdurige rede-
de geëvacueerden verblij- nering die er op neerkomt, dat ik
ven en Tsjernobil. Ik voeg
toe: vanzelfsprekend ben ik ook i
beter geen tijd meer kan
liezen en zo snel mogelijk naar
Kiev zelf geïnteresseerd, er worden Moskou met zijn bevoegde autori-
zulke spookverhalen over de stad teiten moet afreizen. Het is dan al
geschreven, laat mij dat verifiëren tegen elven, min of r
laat mij met deskundigen spre
ken. Er valt een korte stilte.
Hierna leggen beide heren mij
om strijd uit, dat Intourist zich met
geplande excursies bezighoudt en Geruchten
dat er geen 'marsjroet' naar Tsjer- u*-Iuen
nobil of die andere plaatsjes be
staat. Waarom neem ik nou bij
voorbeeld geen cruise over de
Dpjepr? Mijn antwoord, dat ik met
een speciale opdracht ben geko-
het vliegveld, laat de gids mij
paar hoogtepunten van de stad
Vanaf het monument van de uni
ficatie van Rusland en de Oekraine
heb ik een fraai overzicht over de
Dnjepr en kan ik zien dat de stran
den op het Troechanov-eiland on
danks het stralende weer geheel
leeg zijn en dat er inderdaad nie
mand in de Dnjepr zwemt. Maar
voor de rest, zoals gezegd: een nor
maal stadsbeeld, niets aan de hand
voor zover in deze korte tijd gecon
stateerd kon worden.
Eenmaal terug in Moskou her
haalde het tafereel van maandag
ochtend zich in de kantoren van de
persafdeling van het MID, het
persagentschap Novosti en van In
tourist. Iedereen sprak van een on
duidelijk misverstand, niemand
echter hakte de knoop door en
zorgde ervoor dat ik nogmaals,
maar nu doelgericht en georgani
seerd, de 'marsjroet' Moskou-Kiev
kon afleggen, wat ik bijzonder
graag wilde.
Tenslotte heb ik maar mijn ziel
in lijdzaamheid bezeten, het was
per slot van rekening ook veel en
veel te warm om je op te winden,
en heb ik mijn tijd 'uitgezeten' in
Moskou, dat door de gunstige win
drichting tijdens de ramp van
Tsjernobil geheel buiten schot is
gebleven en dat zelfs als een van de
schoonste steden van Europa
wordt aangeprezen.
Grappig was, dat onder Mosko-
vieten ongeveer dezelfde geruch
ten blijken te gaan als in het Wes
ten. Mijn indruk is, dat men de si
tuatie in de hoofdstad zelf wel ver
trouwt („hier kan men zich natuur
lijk niets op veiligheidsgebied ver
oorloven", is een veel beluisterde
mening) maar omtrent de gevolgen
voor Tsjernobil en de situatie in
Kiev in het duister tast.
Een verslaggever van Nedelja, de
wekelijkse bijlage van Izvestija,
liet me een bandopname horen van
de straatinterviews die hij in Kiev
had gemaakt: een vrouw ontkende
lachend het gerucht dat er massaal
en op aandrang van de overheid
abortus wordt gepleegd, een oor
logsveteraan prees de moed en de
opofferingsgezindheid, waarmee
duizenden vrijwilligers zich 'in de
strijd tegen de onzichtbare vijand
die straling heet' hadden gestort.
Over de paniekgevallen die zich in
Kiev hebben voorgedaan, bijvoor
beeld toen het begon te regenen en
wandelaars die niets hadden om
hun hoofd mee te bedekken volle
dig de kluts kwijtraakten, werd in
al die gesprekken met geen woord
gerept.
Lafheid
Ook is er in de krantenreporta
ges niets meer terug te vinden van
de gevallen van lafheid en onkame
raadschappelijk gedrag, waarover
notabene Tass zelf in de eerste ze-
nuwrijke periode na de 'Avarija',
zoals de ramp wordt genoemd,,*
melding maakte. Met name bij der»
opvang van geëvacueerden zijn er
gevallen van uitbuiterij geconsta
teerd in de sfeer van astronomi
sche huren voor noodonderko-
mens en niet zelden weigerde men
geëvacueerde inwoners van Tsjer
nobil en het nabijgelegen plaatsje.
Pripjatj aan te raken.
Watje nu leest getuigt echter uit
sluitend van massale vanzelfspre
kende hartelijkheid en een diep
verlangen om de slachtoffers koste
wat kost onderdak te bieden 'des
noods voor de rest van hun leven',
zoals een boer in het dorpje Nje-
mesjajevo zei. Ook zijn er, aldus de
Sowjet-kranten, uit de hele USSR
duizenden vrijwilligers toege
stroomd om de strijd tegen de ra
diatie aan te bieden.
Het kan allemaal best waar zijn,
maar o zo graag had ik u deze gege
vens uit eigen waarneming beves
tigd. Nu moet ik het, net als de
Moskovieten en de buitenlanders
in de hoofdstad, doen met de kran
ten en als aanvulling daarop de on
vermijdelijke geruchten. Er is no
tabene in de winkel voor diploma
ten in Moskou een fles melk met
veel te veel straling gevonden, zegt
de een. Een kennis van mij heeft
haar vakantie in Sotsji, aan de
Zwarte Zee, geannuleerd omdat je
er niet mag zwemmen, zegt de an
der. Enzovoort.
Af en toe lees je dan ook nog een
krantebericht waarvan je samen
met de Moskovieten zegt: kijk nou
eens, men heeft ons inderdaad veel
verzwegen. Zoals bijvoorbeeld het
verhaal in de Prawda, waarin voor
het eerst werd gemeld dat er in het
gebied rond Gomelj ook op grote
schaal is geëvacueerd. En Gomelj,
dat ligt in Wit-Rusland, weliswaar
niet ver weg van Tsjernobil. maar
toch een gebied»waar officieel niets
ernstigs aan de fïand was.
Nu blijkt dat er bij Gomelj diver
se waterbronnen gesloten zijn en
bovendien: er zijn in het afgesloten
gebied rond Tsjernobil stukken
zonder straling ontdekt, terwijl
daarbuiten weer lokaties met stra
ling voorkomen. Dat soort mede
delingen draagt niet bij tot het
wegnemen van de onzekerheid.
Graan
Het is ook bepaald niet vreemd,
dat men zich ook in Moskou op
voorhand ernstige zorgen maakt
over wat er straks in september, als
de graanoogst moet worden bin
nengehaald, gaat gebeuren. Im
mers, de eerste oogst in het nieuwe
vijfjarenplan van de nieuwe mach
thebber Gorbatsjov mag niet mis
lukken. Een goede graan voorzie
ning is in Rusland altijd een cru
ciaal punt geweest en bijvoorbeeld
iemand als Chroesjtsjov is op zijn
falend landbouwbeleid ten val ge
komen.
Stel nu dat de oogst een ietsje
meer besmet is dan volgens de vei
ligheidsnormen mag. Wordt hij
dan toch platgebrand zoals zou
moeten, met alle enorme economi
sche en politieke gevolgen van
dien? Er zijn er genoeg in Moskou
die dat ernstig betwijfelen.
AMSTERDAM - De mythe dat Italianen
ons land geen problemen hebben is niet meer.
Dit algemene beeld is resoluut onderuit ge
haald door het onderzoek „Is jouw vader ook
een pizzabakker?". Een rapport over Italianen
in Enschede en Amsterdam. Conclusie: van in
tegratie van deze minderheid in onze samenle
ving is totaal geen sprake. Éénderde spreekt
onze taal matig tot slecht. Een kwart is wërk-
loos. De overgrote meerderheid voelt zich ge
discrimineerd en verlaten.
Het rapport is door drie in Amsterdam wo
nende Italiaanse vrouwen gemaakt. De onder
zoeksters Licia Brussa en Rina van de Putten
zijn zelf verrast over de resultaten van het on
derzoek. „We wisten dat er meer problemen
door
Harry Gerritsma
zijn dan tot dusverre is aangenomen. Maar, dat
het zo erg was nee, dat hadden we niet ver
wacht. Natuurlijk wisten velen wel iets. Moei
lijkheid was echter dat de problematiek niet
zwart-op-wit stond, dat het niet bewezen was.
Dit is het eerste grote onderzoek dat onder Ita
lianen in Nederland is gehouden. Niemand
kan er nu meer om heen", zegt Rina van de
Putten.
Verbaasd zijn ze ook over de belangstelling
van bestuurders en de vele publiciteit over „Is
jouw vader ook een pizzabakker?". Licia Brus-
„Dat zegt toch wel iets. Het is eigenlijk heel
verldaarbaar waarom eerder zo weinig aan
dacht voor deze groep bestond. De Italianen
waren de eerste buitenlandse werknemers in
Nederland. Toen ze kwamen was er niets.
Geen opvang, geen voorzieningen. Iedereen
dacht: „Die blijven maar enkele jaren".
Rina van de Putten: „En toen de overheid
wel aandacht aan minderheden besteedde,
was dat alleen aan grote groepen, zoals Turken
en Marokkanen. Bovendien zijn Italianen een
trots volk. Ze voelen zich ook vaak beter dan
andere buitenlanders en willen zichzelf red
den. Italianen hebben ook nooit aandacht op
geëist of geclaimd. Formeel hebben ze zich
aangepast, zijn er sommige Nederlandse waar
den aangenomen. Om geaccepteerd te worden
hebben ze zich vooral in het begin onzichtbaar
gemaakt".
"Daarom is deze groep altijd vergeten en
stelselmatig genegeerd. Het gaat er nu om die
aandacht vast te houden. Ook Italianen moe
ten leren dat ze zichzelf beter organiseren,
meer opkomen voor zichzelf en niet te snel
roepen dat ze aangepast zijn. Dat woord ken
nen wij in het Italiaans helemaal niet Dat is
hier pas uitgevonden".
Om het „bewijs" van de problematiek duide
lijk te maken moest het rapport representatief
zijn. Van de grote steden werd Amsterdam ge
kozen. Daar wonen de meeste Italianen. En
schede, omdat het een provinciestad is en de
vierde plaats in ons land in aantal (884) Ita
liaanse inwoners. Ter vergelijking: in Almelo
wonen er 144, in Deventer 297 en in Zwolle 93.
De werkelijke cijfers liggen hoger. Onbekend
is hoeveel Italianen genaturaliseerd zijn.
In totaal werden door de drie onderzoek
sters 118 jongeren en 79 gezinnen geinter-
viewd. Uit het rapport blijkt tevens dat deze
minderheid zich in de steek gelaten voelt. Niet
alleen door de Nederlandse en Italiaanse rege
ringen. Ook door de politiek, vakbonden en
instellingen. Daarnaast is er nog een sterke
emotionele band met het thuisland. De be
hoefte aan meer onderling contact groeit. Tus
sen ouders en kinderen (de „tweede genera
tie") doen zich problemen voor. Ongeveer 80
procent wil terugkeren, maar ziet geen moge
lijkheid dat op korte termijn te realiseren. Dit
leidt tot verbittering en in een enkel geval zelfs
tot een „explosieve situatie", aldus het rap
port.
Daarom moeten er onder andere meer voor
lichting en (financiële) mogelijkheden komen
voor hen die terug willen. Betere maatschap
pelijke dienstverlening („een werker in En
schede voor Italianen is noodzaak") is even
eens dringend. Ook moeten er beroepsoplei
dingen voor volwassenen worden verwezen
lijkt en is de Italiaanse school in ons land aan
reorganisatie toe. Ouders moeten hun kinde
ren meer voorlichting over de Italiaanse cul
tuur geven.
Binnen de Gereformeerde Ker
ken in Nederland zal volgende
week een eerste 'informeel ge
sprek' worden gehouden over
beleggingen in Zuid-Afrika. Op
verzoek van de commissie 'Zen
ding en werelddiakonaat' wordt
dan gesproken met de penning
meesters van kerkelijke commis
sies die over bepaalde fondsen
beschikken, zoals personele za
ken, financiën en pensioenen.
'Zending en werelddiakonaat'
wil, dat de synode in het najaar
de kwestie-Zuid-Afrika zal be
handelen. Vandaag zou het syno-
debestuur hierover beslissen.
Het eerste gesprek zal vooral
informatief zijn. 'Zending en we
relddiakonaat' wil bijvoorbeeld
weten hoe groot de beleggingen
zijn en hoe de penningmeesters
denken over terugtrekking van
investeringen uit Zuid-Afrika.
In maart vroeg de Raad van
Kerken in Nederland zijn leden,
zich uit te spreken voor verbre
king van alle economische en fi
nanciële contacten met de blan
ke Zuidafrikaanse economie en
voor economische maatregelen
tegen dat land. De raad wees de
lid-kerken er wel op, dat een der
gelijke uitspraak gevolgen zou
hebben voor eigen beleggingen
in bedrijven die investeren in en
handel drijven met Zuid-Afrika.
- De 16de juni is uitgeroepen
tot 'dag van gebed en vasten'
voor beëindiging van het apart
heidsbewind. Op verzoek van de
Zuidafrikaanse Raad van Ker
ken worden dan overal in de we
reld gebedsdiensten gehouden.
In Leiden belegt de oecumeni
sche geloofsgemeenschap van de
Merenwijk, in samenwerking
met de plaatselijke Raad van
Kerken, zo'n dienst op maandag
avond 16 juni om 8 uur in het
kerkelijk centrum 'De Regen
boog' (bij het winkelcentrum
'Kopermolen'). De heer S. Nada-
sen uit Zuid-Afrika zal de medi
tatie verzorgen.
- In Zuid-Afrika zelf heeft de
regering alle samenkomsten ter
herdenking van de opstand in
Soweto (nu tien jaar geleden), in
clusief kerkdiensten, verboden.
Velen zullen dat verbod negeren.
Zo heeft de 'Raad van katholie
ke leken in Zuid-Afrika' alle or
ganisaties en verenigingen, zo
wel in Zuid-Afrika als in Nami
bië, opgeroepen om 15 en 16 juni
te maken tot dagen van gebed en
vasten. "Wij weten, dat de autori
teiten zulke bijeenkomsten heb
ben verboden, maar zijn ons nog
meer bewust van het eenvoudige
gebod van Jezus om elkaar te be
minnen 'zoals ik heb liefge
had'".
Steungroep
De hervormde predikanten
in de regio Zaandam hebben een
Zaanse steungroep Zuid-Afrika
opgericht om theologische stu
die van een Zuidafrikaanse pre
dikant (uit de 'Belijdende kring')
aan de Universiteit van Amster
dam te bekostigen. De groep is
aangesloten bij het Landelijk
Overleg Steungroepen (ongeveer
20).
Deze groepen brengen midde
len bijeen om niet-blanke Zuid
afrikaanse predikanten in staat
te stellen hun doctoraal-studie af
te maken of te promoveren aan
een Nederlandse opleiding. Ook
houden ze contact met deze stu
denten en hun gezinnen tijdens
hun verblijf in Nederland.
Tot nu toe konden de Zuidafri
kaanse studenten terecht aan de
gereformeerde theologische ho
geschool in Kampen, de Vrije
Universiteit in Amsterdam en de
universiteit in Utrecht. Er komt
nu dus ook een studieplaats bij
de theologische faculteit van de
Universiteit van Amsterdam.
Compositie. Ter gelegenheid
van het 40-jarig bestaan van de
IKON (Interkerkelijke Omroep
Nederland) zal binnenkort een
compositie-opdracht worden
verstrekt aan een of twee compo
nisten ter nagedachtenis van
Frits Mehrtens. Deze was lange
tijd muziekredacteur van de
IKON. Hij kwam in 1975 bij een
ongeluk om het leven.
Gereformeerde Bond. Het
hoofdbestuur van de Gerefor
meerde Bond in de Hervormde
Kerk heeft ds. J. Maasland te Ca-
pelle aan den IJssel benoemd tot
tweede voorzitter. Volgende
week woensdag, 18 juni, houdt
de Bond zijn jaarvergadering in
Nijkerk.
Kamperen. De hervormde
predikant W. Verboom te Hier-
den (daarvóór Waddinxveen)
hoopt volgende week donder
dag, 19 juni, in Utrecht te promo
veren op een proefschrift over
'De catechese van de Reformatie
en de Nadere Reformatie'. Pro
motor is professor dr. C. Graaf
land.
Een stelling van ds. Verboom
is: "Kamperen is een onuitputte
lijk vrijheidsspel. Slechts knieso
ren zullen de vreugde ervan
nooit begrijpen".
Veel te moeilijk
Drie keer lezen... De her
vormde Raad voor de zaken van
overheid en Samenleving (ROS)
heeft een ontwerp gemaakt voor
een 'herderlijk schrijven' over
'gemeente zijn in een mondiale
samenleving'. Het komt deze
week in de synode. Maar eerst
moest een commissie van erva
ren synodeleden zich erover bui
gen.
Die noemt de taal van het stuk
'gemeente-vreemd'. "Zelfs wij,
geschoolde rapportenlezers,
moesten sommige zinnen wel
drie keer lezen alvorens iéts van
de zin te vatten". Is dit nu
werkelijk een 'herderlijk schrij
ven'?, zo vraagt de commissie
zich af. Een 'erg moeilijk stuk',
doorspekt met sociologische ter-
komt met het
idee, de 'Centrale voor Vor
mingswerk' een populaire sa
menvatting met discussievragen
te laten maken.
Vredesberaad. Het 'Her
vormd Beraad Vredesvraagstuk
ken' heeft de hervormde synode
gevraagd, een breed vredesbe
raad op te zetten waaraan kerkle
den met verschillende politieke
inzichten als gelijkwaardigen
kunnen deelnemen.
Het Interkerkelijk Vredesbe
raad (IKV) is, volgens het Her
vormd Beraad, 'louter politiek
georiënteerd', met alle wisselval
ligheden van dien. "Dat heeft de
discussie over de weg naar vrede
versmald tot een protestactie te
gen plaatsing van één bepaald
wapensysteem in één land en
binnen één bondgenootschap.
Van een breed kerkelijk vredes
beraad is niets terechtgekomen".
Het Hervormd Beraad vindt
Hervormde Kerk: beroepen
te Groenekan-Blauwkapel kan
didaat G. J. Hiensch Veenendaal.
Gereformeerde Kerken: aange
nomen naar Hattem ('De Hezen-
berg', centrum voor pastorale
zorg) S. Sluis IJsselstein (Utr.).
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: beroepen te Grijpskerk-
Niezijl T. S. Huttenga Zaandam.
Gereformeerde Gemeenten: be
roepbaar G. J. van Aalst Nieuwe-
Beijerland en P. van Ruitenburg
Zevenhuizen (ZH).