Beroep in zaak
ex-topman RSV
'n Nieuwe auto
zonder panne.
'O meneer, we zijn zo 9
Justitie wil vervolging voor meineed
Justitie yerbood PTT
bezorging krakersblad
Ministers: extra miljarden nodig
'Kwijtraken gangsters geen blunder'
DINSDAG 3 JUNI 1986
BINNENLAND
PAGINA S
DEN HAAG (ANP/GPD) - De officier van justitie bij de rechtbank in Den Haag heeft
gisteren beroep aangetekend tegen de beslissing van de rechtbank om oud-RSV-topman
drs. J. de Vries niet wegens meineed te vervolgen. De rechtbank nam het bezwaar van de
raadsman van De Vries, jhr. mr. M. Wladimiroff, over en stelde vast dat het door de
officier aangevoerde bewijsmateriaal te mager is voor een veroordeling.
Volgens de rechtbank is er geen
enkel bewijs geleverd voor de stel
ling dat De Vries over 1976 vlieg
kosten heeft gedeclareerd aan RSV
die hij niet had gemaakt. De parle
mentaire FiSV-enquêtecommissie
van de Tweede Kamer deed in no
vember 1984 aangifte van meineed
door De Vries. Tijdens de verhoren
van de commissie had hij ver
klaard dat hij een bedrag van ruim
648.000 gulden, dat hij had ontvan
gen van RSV, had teruggestort op
een rekening van Verenigde Be
drijven Bredero, waarvan hij presi
dent-directeur is geweest. Meer
wilde hij er niet over zeggen. Hij
verklaarde toen ook de zaak graag
over te laten aan 'professionele
rechters'.
De Vries heeft het geld volgens
de rechtbank overgemaakt naar
een bankrekening met 'zakelijk ka
rakter' en niet op een privé-reke-
ning. Die rekening was met in
stemming van de president-com
missaris van VBB, W.J. Andries-
sen, in 1968 geopend bij Vlaer
Kol. De rekening was volgens de
bankier 'een kredietfaciliteit voor
speciale doeleinden', bedoeld voor
het overmaken van smeergelden
'naar die landen en in die gevallen
waar op andere wijze geen zaken
konden worden gedaan'.
Van dit smeergeldpotje op naam
van De Vries, later voorzien van de
toevoeging VBB, was 'om bedrijfs-
politieke redenen' verder niemand
op de hoogte en al
leen hij kon er over beschikken. In
feite ging het om een bankkrediet,
waarover rente moest worden be
taald. De rechtbank wijst er op dat
De Vries de negatieve saldi van de
rekening en de rente daarover niet
heeft opgevoerd in zijn privé-belas-
tingaangifte 'hoewel dat voor ver
dachte voordelen zou hebben op
geleverd'.
De rechtbank acht het daarom
uitgesloten dat de strafrechter later
op basis van het aanwezige bewijs
materiaal tot een gehele of gedeel
telijke bewezenverklaring komt
van de beschuldiging van mei
need.
Dagafschriften
De vervolging van de oud RSV-
topman is tot nu toe een problema
tische zaak gebleken. De officier
van justitie liet vorig jaar juli de
moed al varen, omdat hij geen ban
kafschriften ouder dan vijf jaar
kon krijgen. Het bewijs voor de
overschrijving was volgens hem
niet meer te achterhalen. Kort
daarop bleek echter, dat de Bank
girocentrale alle dagafschriften
tien jaar bewaart. Op het moment
dat het bewuste bewijs van over
schrijving was gevonden werd het
gerechtelijk vooronderzoek hero
pend. Begin maart deelde minister
Korthals Altes (justitie) aan de
Tweede Kamer mee dat ue vries
alsnog zou worden vervolgd we
gens meineed. De procedure kan
worden doorgezet tot aan de Hoge
AMSTERDAM (ANP) - Justitie
heeft het afgelopen weekeinde de
verzending van 2000 exemplaren
van het krakersblad Bluf! tegenge
houden. Pas toen duidelijk was dat
er geen wettelijk strafbare verha
len in het blad stonden, mocht de
PTT het nummer gisteren alsnog
bezorgen.
Het dubieuze verhaal in Bluf!
gaat over tijdontstekingen van
bommen. In een artikel met illu
straties maakt het blad duidelijk
hoe tijdontstekingen kunnen wor
den gemaakt voor bijvoorbeeld
brandbommen. In een inleidend
stukje bij vragen de krakers zich af
of ze het verhaal wel moesten
plaatsen. Dit in verband met een
gerechtelijk vooronderzoek dat
momenteel tegen de drukkers van
het krakersblad loopt. Bluf! zou
met het publiceren van namen,
adressen, telefoonnummers en
vakantiedata van hoge ambtenaren
van het Ministerie van Economi
sche Zaken mogelijk een strafbaar
feit - opruiing - hebben gepleegd.
Een eerste poging van de rech-
ter-commissaris om een vertegen
woordigster van de drukkerij
Stichting de Raddraaiers te horen,
mislukte omdat de vrouw niet
kwam opdagen. De rechter-com-
missaris kan de vrouw opnieuw
oproepen te getuigen en haar zelfs
laten halen door de politie. Justitie
beraadt zich daar nog over.
De PTT heeft de "medewerkers
van Bluf! volgens een Bluf-woord-
voerder niet van het tegenhouden
van de verzending op de hoogte ge
bracht. "Wij merkten pas dat er iets
aan de hand was toen abonnees
ons meldden dat zij het nummer
van deze week niet ontvangen had
den", aldus de woordvoerder.
Hij is van mening dat het func
tioneren van Bluf! als weekblad
ernstig in het gedrang is gekomen
door het ingrijpen van de PTT.
ADVERTENTIE
Zorgeloos lenen begint met een goed
advies. U wilt natuurlijk gunstige voor
waarden en een laag tarief. Kom snel
eens met ons N B BANK
praten. Lenen? De NMB denkt met u mee.
Raad toe.
De parlementaire RSV-enquête-
commissie liet gisteren bij monde
van haar griffier weten teleurge
steld te zijn over de afloop van het
onderzoek naar meineed door De
Vries. De commissie bestaat nog
steeds om de nasleep van de RSV-
affaire af te wikkelen. Dat betreft
onder meer de vermeende mei
need van De Vries en het beroep
op 'verschoning' dat tijdens de ver
horen werd gedaan door de voor
laatste voorzitter van de raad van
bestuur van RSV, Van Rijn. De Ho
ge Raad moet zich over de recht
matigheid van dat beroep nog uit
spreken. Van Rijn weigerde des
tijds antwoord te geven op de
vraag waar bepaalde bedragen - er
werd gesproken van smeergeld -
waren gebleven.
Onderzoek
bepleit naar
stemmachines
DEN HAAG (ANP) - De commis
sie voor onderzoek van de geloofs
brieven van nieuw benoemde ka
merleden meent dat er een onder
zoek moet komen naar de oorzaak
van opvallend vaak gemaakte fou
ten bij het gebruiken van stemma
chines. De commissie haakt met
deze suggestie in op een verzoek
van de SGP-fractie in de Tweede
Kamer.
In het verslag van de commissie,
dat gisteren in de Tweede Kamer
werd voorgelezen, wordt in het bij
zonder geklaagd over de slechte
leesbaarheid van nummers en na
men van kandidaten en over sto
ringen van de machine.
In Katwijk kwam de stemmachi-
ne onlangs in opspraak toen bleek
dat een onwaarschijnlijk groot aan
tal stemmen op de CPN was uitge
bracht. Vermoed werd dat veel
SGP-kiezers de stemmachine ver
keerd hadden gebruikt, waardoor
die stemmen bij de CPN terecht
zijn gekomen.
Leden woongroep
toch vervolgd
voor ontucht
ROTTERDAM (ANP) - Twee leden
van een Rotterdamse woongroep
zullen alsnog worden vervolgd
voor het plegen van ontuchtige
handelingen met minderjarige kin
deren. De raadkamer van de Rot
terdamse rechtbank heeft het door
het tweetal ingediende bezwaar
schrift tegen hun strafvervolging
grotendeels ongegrond verklaard.
Dit verklaarde gisteren de advo
caat van de woongroep, mr. J.
Groen. De raadsman zal tegen de
uitspraak in hoger beroep gaan bij
het gerechtshof in Den Haag.
Uit de uitspraak van de raadka
mer blijkt volgens Groen dat de
rechtbank het niet eens is met het
principieel aangevoerde bezwaar
van beide leden, dat de overheid
zich niet moet bemoeien met de
manier waarop ouders hun kinde
ren opvoeden.
De zaak van de woongroep aan
de Schiebroekselaan kwam in april
1985 aan het rollen door een inval
van de politie. De ouders werden
toen enige tijd uit de ouderlijke
macht ontzet. Tegen de leider van
de woongroep en nog een lid werd
strafvervolging ingesteld.
Ernstige gezichten bij de CPN-fractie gistermiddag in de Tweede Kamer, waar afscheid werd genomen
van vertrekkende kamerleden. Onder hen alle leden van de driekoppige CPN, v.l.n.r. Ina BrouwerMarius
Ernsting en Evelien Eshuis. (foto ANP>
DEN HAAG (GPD) - De voorzit
ter van de Tweede Kamer, dr. D.
Dolman, heeft gisteren in een af
scheidswoord aan niet-herkozen
kamerleden nadrukkelijk gezwe
gen over het vertrek van Hans
Janmaat, de vroegere fractielei
der van de Centrumpartij.
Dolman.noemde wel de namen
van de andere oud-fractievoorzit
ters Ina Brouwer (CPN), Cathy
Ubels (EVP), Henk van Rossum
(SGP) en Fred van der Spek
(PSP), die de Tweede Kamer
gaan verlaten. Ook vergat hij
Maarten Engwirda niet, die wel
iswaar in de Kamer blijft maar
het fractievoorzitterschap van
Dolman zwijgt
over vertrek
van Janmaat
D66 heeft overgedragen aan
Hans van Mierlo.
Over de Centrumpartij, die
evenals EVP en CPN niet meer
in de Kamer is vertegenwoor
digd, wilde Dolman wel een op
merking kwijt. Hij constateerde
dat de CP met de uitslag van 21
mei ook in geen enkele gemeen
teraad zou zijn teruggekeerd.
Twee maanden geleden, bij de
gemeenteraadsverkiezingen,
wist de CP nog zetels te verove
ren in Amsterdam, Rotterdam,
Utrecht en Almere.
Dolman stond langdurig stil
bij het vertrek van de CPN, die
sinds 1909 onafgebroken in de
Tweede Kamer was vertegen
woordigd. Zonder een waarde
oordeel te willen uitspreken,
haalde Dolman de woorden aan
van de vroegere fractieleider van
de CPN, Marcus Bakker, die bij
zijn afscheid in 1982 zei: "Als kie
zers bent u nog niet van ons af'.
Volgens Dolman zijn er aanwij
zingen dat Bakkers waarschu
wing haar betekenis heeft be
houden.
DEN HAAG (ANP/GPD) - De de
missionaire ministers Deetman
(onderwijs en wetenschappen),
Brinkman (WVC) en Van den
Broek (buitenlandse zaken) vin
den, dat er de komende jaren voor
hun werkterrein enkele miljarden
guldens extra nodig zijn. Dat blijkt
uit de 'politieke testamenten' die
de drie bewindslieden hebben na
gelaten voor informateur De Ko
ning.
Volgens Deetman zijn de extra
miljarden nodig voor het moderni
seren van het onderwijs ten behoe
ve van nieuwe technologische ont
wikkelingen. H(i denkt dan aan
modernisering van inventarissen
in het beroepsonderwijs, uitbrei
ding van opleidingen voor infor-
matica-deskundigen, nascholing
op dat gebied, volwasseneneduca
tie, invoering van de arbeidsom
standighedenwet en de veilig
heidsbesluiten voor het onderwijs.
Brinkman schrijft in zijn notitie
aan de informateur, dat de vergrij
zing van de bevolking in de ko
mende kabinetsperiode 1,6 miljard
ADVERTENTIE
extra vergt. Ambtenaren hebben
uitgerekend, dat de vergrijzing tot
1990 zal leiden tot een toeneming
van de overheidsuitgaven met in
totaal 2,6 miljard. Daarvan is één
miljard al voorzien in de meerja
renramingen.
Demissionair minister Van den
Broek meent, dat er 40 miljoen ex
tra nodig is voor een verbetering
van de organisatie op zijn departe
ment. Bovendien wil hij meer geld
voor buitenlands cultureel beleid,
waarvoor nu per jaar 20 miljoen
wordt uitgetrokken.
In zijn politiek testament pleit
Van den Broek er ook voor, dat het
komende kabinet in zijn regeerak
koord vastlegt welk Suriname-be-
leid er de komende jaren zal wor
den gevoerd. Daarbij zou moeten
worden bepaald onder welke voor
waarden de Nederlandse ontwik
kelingshulp aan Suriname zal wor
den hervat zodra daar wordt be
gonnen met een echte democratie.
Van den Broek zou, volgens goe-
dingelichte bronnen, met deze
koers in een volgend kabinet meer
ruimte willen krijgen om de be
trekkingen met Suriname te her
stellen.
De onderhandelaars van CDA en
WD, De Vries en Napels, z(jn het
gisteren onder leiding van infor
mateur De Koning nog niet eens
geworden over het buitenlands be
leid en defensie. Een van de pun
ten die moeilijk liggen, is de groei
van de defensieuitgaven. Definitief
zal hierover pas een beslissing wor
den genomen als beide partijen het
eens zijn over het sociaal-econo
misch beleid.
Plichtsverzuim
zwartreizigers
neemt fors toe
DEN HAAG (ANP) - Het aantal
mensen dat in de trein wordt be
trapt op 'zwart reizen' en daarna
verzuimt om binnen vijf dagen het
verschuldigde bedrag alsnog te be
talen, neemt sterk toe. In 1984
heeft 29 procent van hen aan hun
plicht voldaan, 71 procent betaalde
echter ook in tweede instantie niet.
Dit blijkt uit een artikel in het or
gaan van de Koninklijke Neder
landse Vereniging van Transport-
Ondernemingen.
Daarin laten mr. J.A. Seij, com
missaris van de spoorwegpolitie,
en mr. F. de Graaf, hoofddocent in
formaticarecht aan de Universiteit
van Amsterdam, zien dat het beta
lingsgedrag van de treinreiziger
slechter wordt. In 1980 betaalde
nog 45 procent van de betrapte
zwartreizigers binnen vijf dagen.
In cijfers: van de 72.400 mensen
die in 1984 van de conducteur in de
trein een formulier meekregen om
binnen vijf dagen alsnog de prijs
van het treinkaartje te betalen,
maakten 20.900 het verschuldigde
bedrag over. In 1980 reikten de
conducteurs 30.200 betalingsvor
deringen uit, waarvan er 13.700
werden betaald.
De zwartreizigers die niet betaal
den hebben een proces-verbaal ge
kregen, met uitzondering van de
genen van wie de spoorwegpolitie
verkeerde persoonsgegevens had.
Van de 72.400 zwartreizigers in
1984 zijn er 6.300 nauwelijks te ach
terhalen, omdat ze waarschijnlijk
een valse naam of een vals adres
hebben opgegeven.
Overigens mag uit de aantallen
betrapte zwartreizigers niet wor
den afgeleid dat het verschijnsel
zelf ook is toegenomen. Seij en De
Graaf wijzen erop dat de controle
de laatste jaren is verbeterd, waar
door de pakkans groter is gewor
den. Volgens de auteurs is het aan
tal zwartreizigers bij de NS minder
dan twee procent van het totale
aantal reizigers.
Twee moorden
DEN HAAG (ANP) - In een bene
denwoning aan de Glasblazerslaan
in Den Haag heeft de politie giste
ren de lijken van de 78-jarige F.M.
Ratelband en een nog onbekende
26-jarige vrouw gevonden. De man
lag met een steekwond in de hals
in de voorkamer. De vrouw lag in
de achterkamer en is volgens de
politie waarschijnlijk gewurgd met
een elektriciteitssnoer. De vrouw
heeft een tweelingzus, die nog niet
was opgespoord, zodat ook nog
niet kon worden vastgesteld wie
van de twee om het leven was ge
bracht.
Zuiver als het
Schotse water:
natuurlijk als het
f Schotse land-
t schap, geadeld
I als een Schots
I edelman.
wijn en gedistilleerd
Tel. 015)569324 9
Buurt reageert opgelucht op vrijlating Joke Osterman
SPIJKENISSE (GPD) - "Oh meneer", zegt
een geëmotioneerde mevrouw Van Leeu
wen, buurvrouw van de gisterochtend vrijge
laten Joke Osterman uit Spijkenisse, "wij
zijn allemaal zo blij. Zo opgelucht. Dat kan ik
u niet vertellen".
Direct nadat gistermiddag bekend werd
dat de ontvoerders de Spijkenisser vrouw in
de buurt van het Belgische Nijvel hadden af
gezet op de rijksweg ten zuiden van Brussel,
stroomde het pleintje aan de Nomadenkreek
in Spijkenisse vol met opgeluchte buurtbe
woners van het jonge echtpaar Osterman-Ot-
to. Ze wilden elkaar allemaal het nieuws ver
tellen en de spanning van zich afpraten.
"Heel de buurt heeft zo met ze meegeleefd",
laat mevrouw Van Leeuwen er nog eens op
volgen. "Gelukkig heeft ze het er levend van
afgebracht".
Geen van de buren heeft eind vorige week
iets opvallends gemerkt in het nieuwbouw-
wijkje. Op een na. Dat was Els de Laat, die
met haar vriend Ruud Eringaard schuin te
genover de Ostermans woont. Zij had al
woensdagavond bij het uitlaten van de hond
twee mannen gezien die zich naar haar ge
voel verdacht ophielden. "Ze liepen wat ge
heimzinnig rond. De auto die ze bij zich had
den, was een hele luxe Rover. Ik heb er maar
even naar staan kijken, want ik voelde me er
niet zo op m'n gemak. Het waren geen Hol
landse jongens, dat weet ik zeker. Ik denk
Italianen. Een was er een jaar of 25 en de an
der een stuk ouder. De jongste keek me bij
het passeren aan en gaf me nog een kni
poog", zo weet ze zich te herinneren. Aan de
hand van haar gegevens heeft de politie com
positiefoto's van de twee kunnen maken.
De vriend van Els, Ruud Eringaard, zegt
bankfiliaalhouder en buurman Osterman net
zo goed te kennen als z'n andere buren. De
meesten wonen er sinds de huizen vier jaar
geleden werden opgeleverd. "Je komt elkaar
tegen b(j de ijswagen of gewoon op straat en
dan hou je een gezellig babbeltje. Niks bij
zonders, maar nu leefde de hele buurt als een
groot team met de buurvrouw mee".
Bloemstuk
plein opdraaien. "De rechercheurs gingen bij
André naar binnen. Even later kwamen ze er
alweer uit. Met André. Die had een regenjas
en de beauty-case van Joke bij zich. Toen
dacht ik: het ergste moet nu voorbij zijn. Ik
had het afgelopen weekeinde al in de buurt
geld ingezameld om een mooi bloemstuk te
kopen. Dat heb ik nog maar niet besteld,
want ik hoorde dat ze voorlopig toch niet
naar huis komen. Bovendien stonden ze nef
op punt om op vakantie te gaan".
In de afgelopen dagen heeft de politie de
woning in Spijkenisse voortdurend in de ga
ten gehouden. Volgens Ruud Eringaard is er
afluisterapparatuur naar binnen gebracht en
hebben rechercheurs de bankfiliaalhouder al
die dagen thuis bijgestaan. Ook Annemiek
de Groen, eveneens een van de naaste buren
van de familie Osterman, zegt zeer opgelucht
te zijn door de goed afgelopen gijzeling. "Ik
heb er helemaal niets van gemerkt vorige
week. Dat vind ik juist zo eng. Dat zelfs je
buren zoiets kan overkomen, doet je meer
dan toen met mevrouw Van der Valk en met
Heineken. Hoe anders je reageert en hoe het
je aangrijpt, juist omdat het je buren zijn".
De Rotterdamse hoofdcommissaris Blaauw laat portretten zien van twee van c
vrouw Osterman. Een van hen zou zich later vrijwillig melden op het politiebureau i
(vervolg van pagina 1)
De ontvoering van de 28-jarige Jo
ke Osterman heeft bijna vier dagen
geduurd. Het begon donderdag
avond omstreeks half elf, toen bij
de woning van het echtpaar Oster
man in Spijkenisse werd aange
beld. Een Nederlands sprekende
man met een licht Frans accent
vroeg Osterman of hij de eigenaar
was van een witte Volkswagen
Golf. Toen Osterman dat bevestig
de drong de man onder bedreiging
van een pistool het huis binnen.
In de woonkamer moesten Os
terman en zijn echtgenote op de
grond gaan liggen, waarna de drie
andere ontvoerders - onherken
baar door bivakmutsen - binnen
kwamen. De man en de vrouw kre
gen handboeien om en Osterman
kreeg te horen dat zijn vrouw zou
worden gedood, als hij geen mede
werking zou verlenen. De ontvoer
ders eisten de inhoud van de kluis
van het filiaal van de Verenigde
Spaarbank in Rotterdam, waarvan
Osterman chef is.
Om half twee die nacht reed Os
terman met drie van zijn ontvoer
ders naar Rotterdam om de route
te verkennen die hij de volgende
dag zou moeten afleggen. Oster
man moest volgens de vastgestelde
route het geld ophalen en dat ver
volgens aan de ontvoerders over
handigen. Ongeveer een kwartier
nadat het losgeld zou zijn afgele
verd. zouden de ontvoerders dan
zijn vrouw vrijlaten. Een uur na de
routeverkenning keerde Osterman
in Spijkenisse terug, waar hij op
nieuw aan handen en voeten werd
geboeid. De ontvoerders verlieten
de woning en namen zijn vrouw als
gijzelaar mee.
De filiaalhouder lichtte diezelfde
nacht om vyf uur de politie in. Af
gesproken werd dat Osterman
overeenkomstig de eisen van de
ontvoerders zou handelen. De vol
gende ochtend om half tien reed
hij met twee koffers geld, in totaal
1,4 miljoen gulden, naar een door
de ontvoerders via een portofoon
meegedeelde plaats in de Maas
stad. Daar werd het geld onder toe
ziend oog van de Rotterdamse poli
tie aan de ontvoerders overhan
digd.
Tunnel
Volgens hoofdcommissaris
Blaauw kon de politie op dat mo
ment niet ingrijpen, omdat de
vrouw nog niet was vrijgelaten.
"We volgden de ontvoerders tot in
de Schipholtunnel. Daar raakten
we het spoor helaas bijster". Hij
ontkende dat het kwijtraken van
de gangsters een blunder is. "De
ontvoerders werden vanuit de
lucht in de gaten gehouden door
een helicopter. Die kon niet weten
dat de gangsters in de Schiphol
tunnel van auto waren gewisseld.
De achtervolgers op de weg raak
ten bekneld in de file, die ontstond
toen de ontvoerders de rijstroken
in de tunnel blokkeerden".
De Italiaanse gangsters verwis
selden tijdens hun vlucht vier keer
van auto, waarvan drie keer in de
Maasstad/Op de Noordsingel werd
de VW Passat omgeruild voor een
Audi. Op de Bergweg werd na een
aanrijding een Ford Escort ge
kaapt en in de Beatrijsstraat een
BMW, nadat een eerdere poging
om de Escort te ruilen voor een
Taunus was mislukt. In de Schip
holtunnel dwongen de ontvoerders
een automobilist tot stoppen om
met diens wagen, opnieuw een Au
di, verder te gaan. Sindsdien is
niets meer van de ontvoerders ver-
Tijdens de rit in de BMW hebben
de ontvoerders de achterruit ver
wijderd en met een Riot-geweer op
de helicopter geschoten. Ook is
een aantal malen gericht op de ach
tervolgende politiewagens, maar
daarop is niet daadwerkelijk ge
vuurd. Volgens hoofdcommissaris
Blauw zijn de patronen van een
Riot-geweer 'dodelijk'.
De Rotterdamse politie heeft on
geveer 100 mensen ingezet om de
ontvoeringszaak tot een goed ein
de te brengen. Daarnaast werd
hulp verleend door de Centrale Re
cherche Informatiedienst - de Ne
derlandse afdeling van Interpol, de
Dienst Luchtvaart van de rijkspoli
tie en de gemeentepolitie van Am
sterdam.