over
Tweespalt
status Berlij
n
Wapens voor Gaddafi
1.95
Afrika vraagt $80 miljard
'Mogelijk 100.000 kankerpatiënten'
'Bezetters' ruzieën over paspoortcontrole
Russisch drankmisbruik
nog niet uitgebannen
Hoofd Sjin Bet achter
moord op Palestij nen
Moskou overlegt met Libië en Syrië
Syrische leider in Athene
m
Amerikaanse specialist schat gevolgen Russische kernramp:
WOENSDAG 28 MEI1II8B
BUITENLAND
PAGINA 7
MOSKOU (Rtr/AFP) - Eén jaar na
de afkondiging van de maatregelen
ter bestrijding van het alcoholisme
in de Sowjet-Unie kunnen de auto
riteiten er niet op bogen dat zij het
drankprobleem hebben opgelost.
Wel worden in de Russische medja
talloze cijfers gepubliceerd die dui
delijk moeten maken dat er resul
taten worden geboekt.
De verkoop van wodka "is met
de helft verminderd en die van wij
nen is met 80 procent teruggelo
pen", aldus het maandblad Ogon-
jok over de eerste vier maanden
van dit jaar. Het aantal verkoop
punten voor alcoholische dranken
ligt nu tweederde lager dan een
jaar geleden. In sommige gebieden
blijven de drankwinkels op feest
dagen gesloten.
Zelfs enkele broederlanden zijn
getroffen door de maatregelen. Zo
BONN - De drie westelijke machten in Berlijn, Frankrijk, Engeland en de VS, dreigen de meldde de Russische televisie dat
DDR met het verbreken van de diplomatieke betrekkingen indien dit land in Berlijn de en MearheIïsVgeha?veerd°ngariJe
passen van diplomatiek personeel wil controleren. Hoewel dit dreigement niet officieel
werd bevestigd, gaan kenners van de situatie ervan uit dat het serieus is bedoeld.
Verder hebben de drie contact op- het terrorisme te bestrijden. Waar
nemers gaan er na deze bekendma
king vanuit dat de Oostduitse stap
de Sowjet-Unie. Ook tussen de een soort revanche is voor het feit
Bondsrepubliek en de DDR wordt dat de Westberlijnse politie sinds
overleg gepleegd over de door de de aanslag op de Westberlijnse dis-
Oostduitsers ingevoerde controle, cotheek La Belle een verscherpte
de Oostduitsers in de grens tussen
beide delen van Berlijn een echte
grens zien, terwijl het Westen die
grens niet erkent.
Volgens het Westen proberen de
Oostduitsers met een controle van
de paspoorten van diplomaten af te
dwingen dat de drie westelijke
dagen zal zijn opgelost.
door
Hans Hoogendijk
De Oostduitsers hebben inmid
dels gezegd dat de maatregel niets
te maken heeft met de status van machten de grens tussen Oost- en
Berlijn, maar alleen is bedoeld om West-Berlijn als staatsgrens erken-
nen. Dit is volgens hen in strijd
met het Viermachtenakkoord dat
in 1971 werd afgesloten tussen
Moskou, Parijs, Londen en Was
hington.
Berlijn is volgens dit akkoord
geen soevereine stad, maar door de
vier machten bezet gebied. Het
hoogste gezag in de gedeelde stad
wordt uitgeoefend door de Russisi-
sche, Amerikaanse, Franse en Brit
se militaire commandanten.
Tot nu toe was het zo dat mede
werkers van ambassades in de
DDR die naar West-Berlijn wilden
regelmatig niet alleen hun door de
DDR-verstrekte vergunning, maar
ook hun paspoort moesten laten
zien. Nieuw is dat ook geaccredi
teerde diplomaten, dus ambassa-
.deurs, ambassadesecretarissen en
ander diplomatiek personeel om
hun paspoort wordt gevraagd. En
dat is in strijd met de status van
Berlijn.
De grens tussen beide stadsde
len is een interne afgrenzing, en
geen staatsgrens. Dat is de opvat-
TEL AVIV (GPD) - Het hoofd van de Israëlische veiligheidsdienst (Sjin ting van de Westerse bezettings-
Bet) Abraham Sjalom wordt ervan verdacht twee jaar geleden persoon- machten en van de regering in
lijk opdracht te hebben gegeven twee gevangengenomen Palestijnse ter- Bonn. Deze opvatting betekent een
roristen te vermoorden. Dat staat volgens de Israëlische televisie onder vrije doorreis uit Oost-Berlijn voor
meer in de aanklacht die de procureur-generaal en regeringsadviseur diplomaten. Maar bij Checkpoint
prof. Zamir bij de politie heeft gedeponeerd. Niettemin heeft de verdach- Charlie aan de Friedrichstrasse
te geheime agent in de ogen van het Israëlische kabinet „binnen de wet" moeten ze sinds gisteren behalve
gehandeld en wordt op Zamir nog steeds sterke pressie uitgeoefend 'in hun vergunning ook hun paspoort
het belang van de staatsveiligheid' de zaak in te trekken. laten zien.
In april 1984 kaapten vier Palestijnen bij Asjkelon een bus. Bij een door De Oostduitse partijleiding is al
het leger uitgevoerde bevrijdingsactie in de buurt van Gaza werden twee jaren bezig met kleine stapjes het
terroristen en een Israëlische soldaat gedood en twee Palestijnen gevan- eigen deel van de stad tot werkelij-
gengenomen. Aanvankelijk had het leger verklaard dat alle terroristen in ke hoofdstad van de DDR te ma-
het vuurgevecht waren gesneuveld, maar buiten de censuur om gepubli- ken. Zo wordt er op de eerste mei
ceerde foto's in het dagblad Hadasjot toonden aan dat twee van hen na de altijd geparadeerd, terwijl dit ge-
beeindiging van de actie nog springlevend waren. Een onderzoekscom- zien de gedemilitariseerde status
missie stelde vast dat de twee Palestijnen bij het verhoor vermoedelijk van de stad niet mag. Ook in strijd
met geweerkolven waren doodgeslagen, maar kon de verantwoordelijke met de status van Berlijn is dat het
officieren en de béiden van dit standrechtelijke vonnis niet achterhalen. Oostduitse parlement, de Volkb-
Een woedende Peres verdedigde dinsdagmiddag in de Knesset (het kammer, sinds 1980 direct in het
Israëlische parlement) zijn standpunt. „De geheime dienst kan zich niet Paleis van de Republiek in Oost-
verweren", zei Peres met een vuistslag op het katheder. „De persoon Berlijn wordt gekozen. De West
waar het om gaat heeft een uitstekende staat van dienst en heeft bij de berlijnse bondsdagleden in het
strijd tegen het terrorisme in anonimiteit duizenden mensenlevens gered. Westduitse parlement worden niet
In de omtreden kwestie heeft hij binnen de wet gehandeld", aldus Peres, direct gekozen maar aangewezen.
en Bulgarije is gehalveerd.
In mei 1985, twee maanden nadat
Michaïl Gorbatsjov aan de macht
kwam, startte de nieuwe leider een
omvangrijke anti-alcoholcampag
ne om een einde te maken aan deze
plaag in de Russische maatschap
pij. De omvang van die plaag
kwam in 1984 ook in het Westen
aan het licht toen een rapport van
de academicus F^jodor Oeglov in
handen van de pers kwam. Oeglov
onthulde het bestaan van niet min
der dan 40 miljoen alcoholisten in
de Sowjet-Unie.
De dagbladen hebben sinds het
begin van de campagne bijna dage
lijks melding gemaakt van de enor
me schade die voorvloeit uit dron
kenschap. Ook de televisie deed
een duit in het zakje. De uitzendin
gen toonde vaak uiterst schokken
de beelden: verstokte alcoholisten
met holle gezichten die geen zinnig
woord konden uitbrengen.
Dit jaar zal de Sowjet-burger ge
middeld 23 liter vruchtensap drin
ken, tegen 14 in 1985, zo berichtte
Ogonjok. De winkels in de hoofd
stad worden daarom ook over
spoeld met flessen "sok" (sap),
voor het merendeel geïmporteerd
uit Bulgarije.
Ook de produktie van Siberisch
mineraalwater is danig opgevoerd.
Maar dat men nog ver van de ge
wenste situatie verwijderd is, blijkt
uit de steeds groeiende rijen voor
de drankwinkels.
De alcoholconsumptie is in het
afgelopen jaar, volgens officiële ge
gevens, met een kwart vermin
derd. Er zijn eindelijk "weer plaat
sen vrij in ontwenningsinstellin
gen", aldus Ogonjok.
Het blad "Sowjetfilm" onthulde
dat jaarlijks 700.000 personen in de
Sowjet-Unie hun rijbewijs kwijtra
ken wegens het rijden onder in
vloed. En hetzelfde blad bereken
de dat de Sowjet-Unie jaarlijk tien
tallen miljarden roebel schade lijdt
als gevolg van het alcoholisme (1
roebel is ongeveer 4 gulden).
Maar hoewel het aantal bars en
cafés het afgelopen jaar met 38.000
is verminderd, zet de ijverige ober
in de meeste restaurants nog
steeds vrijwel automatisch en on
gevraagd een onschuldig uitziende
karaf zuivere wodka op tafel.
Het beeld van waggelende dron
kaards in de straten van de binnen
stad van Moskou is wat zeldzamer
geworden, zeker ook wegens de
aanwezigheid van politiepatrouil
les, maar in de buitenwijken en in
de provincie ziet het er anders uit.
Ogonjok noemde Moermansk,
Gorki en Jakoetië als gebieden
waar het alcoholprobleem nog vol
ledig aanwezig is.
Partijleider Michaïl Gorbatsjov
is weliswaar tegen een volledige
drooglegging, maar tijdens een on
derhoud met de bewoners van de
stad Togliatti in april liet hij wel
weten dat de strijd tegen het alco
holisme "pas is begonnen".
De Algemene Vergadering van de VN hield een minuut stilte in acht i
Afrika, alvorens de economische situatie van het continent te bespreken.
de slachtoffers van de honger i
Positie premier
Craxi bedreigd
ROME (Rtr./AFP) - De grootste
partij van Italië, de Democrazia
Christiana wil weer de premier le
veren. "Het is regel en geen uitzon
dering dat de christen-democrati
sche partij de premier van Italië le
vert", aldus de scretaris-generaal
van de DC Ciriaco de Mita bij de
opening van het tweejaarlijkse
congres van de grootste partij van
het land.
De secretaris-generaal van de
christen-democraten wees er op
dat de vijf partijen in de coalitiere
gering van premier Bettino Craxi
kort geleden erkend hebben dat
zyn partij in beginsel de premier
levert. In ruil hiervoor heeft zijn
partij steun beloofd aan de coalitie
tot aan de volgende verkiezingen.
Sinds 1946 heeft Italië vrijwel
zonder onderbreking een eerste-
minister van chnsten-democrati-
schen huize. Maar de uitzondering,
de socialist Craxi, is al bijna drie
jaar premier van een coalitierege
ring van christen-democraten, so
cialisten, sociaal-democraten, re
publikeinen en liberalen. De poli
tieke stabiliteit die de laatste jaren
in Italië bestaat, is uitzonderlijk.
Het land was tot dan toe gewend
aan één regering per jaar.
MOSKOU (Rtr./AFP/UPI) - Sow-
jetleider Michail Gorbatsjov heeft
gisteren beloofd dat het Kremlin
de wapenleveranties aan Libië zal
voortzetten. Volgens het persbu
reau Tass heeft de Russische leider
tijdens een ontmoeting met Libië's
tweede man, Abdel Salam Jalloed,
tevens opgeroepen tot een princi
piële en consequente veroordeling
van het terrorisme.
Gorbatsjov heeft de Amerikaan
se bombardementen op Libië gis-
Buitenland kort
Ruimtewandeling
De twee Russische kosmonauten
Kizim en Solovev, die al drie we
ken verblijven in het ruimtestation
Saljoet 7, hebben vandaag op
nieuw een ruimtewandeling ge
maakt. De twee kosmonauten, die
in 1984 een duurrecord van 237 da
gen in de ruimte vestigden, testten
nieuwe ruimtepakken en brachten
apparatuur aan op de buitenkant
van het ruimtestation, aldus radio
Moskou.
Waldheim/Israël
Israël zal geen nieuwe ambassa
deur naar Oostenrijk sturen als
Kurt Waldheim wordt gekozen tot
president van dat land en als bewe
zen is dat hij zich schuldig heeft ge
maakt aan oorlogsmisdaden tij
dens de Tweede Wereldoorlog. Dit
schrijft het Amerikaanse weekblad
Newsweek in zijn jongste nummer.
Het bericht is nog niet bevestigd.
Emigratie Moskou
Moskou heeft Washington laten
weten dat ze 119 mensen zal toe
staan het land te verlaten om zich
bij familie in de Verenigde Staten
te voegen. Woordvoerder Charles
Redman deelde mee dat de Russen
aan het einde van een C VSE-confe-
rentie over menselijke contacten in
Bern een lijst overhandigden met
de namen van de betrokken perso-
Overgelopen
Een verslaggever van het Sow-
jet-persbureau TASS, met als
standplaats Helsinki, is met vrouw
en kinderen overgelopen naar het
westen. De overgelopen journalist
is de 39-jarige Raivo Ojasaar, een
Est die door de Sowjet-ambassade
als vermist is opgegeven.
teren veroordeeld, zeggende dat ze raëlische aanval op Syrië of bases
de wereld hebben getoond wat het van de Palestijnse bevrijdingsorga-
imperialisme werkelijk inhoudt.
Volgens het Tass-bericht, dat werd
gepubliceerd vlak na de aankomst
in Moskou van de Syrische vice-
president Abdel-Halim Khaddam,
kunnen nieuwe Amerikaanse
„avonturen" niet worden uitgeslo
ten.
De Sowjet-Unie heeft zich bereid
verklaard de economische samen
werking op de lange termijn met
Tripoli verder te ontwikkelen en
steun te verlenen bij de verster
king van de defensie van het land.
Jalloed, die maandag voor een
werkbezoek in Moskou arriveerde,
bracht een boodschap van de Libi
sche leider kolonel Gaddafi mee.
Volgens westerse diplomaten en
Arabische bronnen is de aanwezig
heid in Moskou van zowel Khad
dam als Jalloed, die beide de op
een na hoogste positie innemen in
de landen die gelden als de beste
bondgenoten van het Kremlin in
het Midden-Oosten, geen toeval.
Uit Arabische bronnen werd ver
nomen dat beide delegaties hoogst
waarschijnlijk zullen overleggen
over wat in de Russische media is
voorgesteld als een mogelijk op
handen zijnde Amerikaanse of Is-
nisatie PLO. Volgens een westerse
diplomaat streven de Russen naar
coördinatie van eventuele tegenac
ties. Washington heeft gewaar
schuwd dat ook andere landen die
steun geven aan het internationaal
terrorisme zullen worden getrof
fen. Met name Syrië is in dit kader
verscheidene malen genoemd.
België haalt de
Voice of America
uit de lucht
BRUSSEL (ANP) - De Belgi-
sche RTT heeft de Amerikaan
se overheidszender Voice of
America uit de lucht gehaald.
Volgens een woordvoerder van
de Amerikaanse ambassade in
Brussel is daarbij de zendappa
ratuur in beslag genomen. Er
zou zonder geldige vergunning
zijn gewerkt.
Volgens het kabinet van de
staatssecretaris voor PTT-za-
ken heeft de privézender die de
uitzendingen van de Voice of
America verzorgt, WROK, ver
zuimd hiervoor een officiële
aanvraag in te dienen. De fre
quentie die door WROK werd
gebruikt is nodig voor een an
dere zender. Dit station stoorde
namelijk de uitzendingen van -
curieus genoeg - de Amerikaan
se legerradio, AFN.
Nederland scheldt rente op leningen kwijt
ATHENE (AP) - De Syrische presi
dent Hafez Assad heeft gisteren op
de tweede dag van zijn driedaags
bezoek aan Athene overleg ge
voerd met de Griekse premier
Andreas Papandreou. In de loop
van de middad arriveerde geheel
onverwacht ook de Jordaanse pre
mier Zaid Rifai in de Griekse
hoofdstad.
Assad wilde na afloop van het
overleg geen commentaar geven,
maar premier Papandreou zei later
dat ze hadden gesproken over het
terrorisme en 'alle problemen in
het oostelijk Middellandse Zee-ge
bied.'
Functionarissen van het Griekse
ministerie van buitenlandse zaken
wilden alleen kwijt dat de Jordaan
se premier een nacht in Athene
NEW YORK (GPD/AP) - De Afri
kaanse staten hebben de geïndus
trialiseerde landen om 80 miljard
dollar aan nieuwe hulp en verlich
ting van de schuldenlast gevraagd
tijdens de speciale Algemene Ver
gadering van de Verenigde Naties
over Afrika.
De Senegalese president Abdou
Diouf, tevens voorzitter van de Or
ganisatie van Afrikaanse Eenheid,
zei dat de voorgestelde nieuwe
hulp - een verdubbeling van het
huidige niveau - slechts een 'aan
vullende financiële bijdrage' zal
zijn om op eigen kracht verder te
kunnen.
Abdou Diouf opende de vergade
ring met een oproep om internatio
nale steun voor een economisch
herstelprogramma van de OAE.
Volgens dat herstelplan zouden de
Afrikaanse landen uit eigen midde
len tussen 1986 en 1990 minstens
85 miljard dollar in hun ontwikke
ling moeten investeren.
De Amerikaanse minister
ringen, die veroorzaakt zijn door
een verkeerd regeringsbeleid, ver
zachten.'
Nederland zal de komende vijf
jaar de rente op leningen kwijt
schelden aan alle lage inkomens-
landen in Afrika die een herstruc-
tureringsbeleid voeren. Voor 1986
komt dit neer op een bedrag van
ruim 30 miljoen gulden. Over een
periode van vijf jaar kan er een be
drag van ongeveer 200 miljoen gul
den mee zijn gemoeid.
Minister Schoo voor ontwikke
lingssamenwerking heeft dit giste
ren in New York bekendgemaakt
op de eerste dag van de speciale
zitting van de algemene vergade
ring van de Verenigde Naties.
Voorts stelt ons land 12,5 miljoen
gulden extra beschikbaar aan het
VN-ontwikkelingsprogramma
(UNDP) ten bate van projecten ter
versterking van overheidsadmini
stratie en -management in Afri
kaanse landen.
ADVERTENTIE
wilden niet zeggen of buitenlandse zaken, George
hij een ontmoeting zou hebben
met Assad. Arabische diplomatie-
Shultz, heeft een toespraak voor
bereid waarin hij zegt dat de Afri-
ke bronnen in de Perzische Golf kaanse landen voor een belangrijk
hebben echter gezegd dat Rifai, die ^eei zelf verantwoordelijk zijn
met Assad op goede voet staat, de voor de economische crisis omdat
Syrische president verslag zal uit
brengen van de besprekingen die
koning Hoessein van Jordanië het
afgelopen weekend in Bagdad
heeft gevoerd. Volgens deze Arabi
sche bronnen wil Hoessein probe
ren Syrië over te halen zijn steun
aan Iran in de Golfoorlog te laten
vele landen
vernieuwing i
beleid voeren dat
de weg staat.
'Een gebrekkig regeringsbeleid
kan de economie net zo goed tref
fen als natuurrampen die Afrika
kwellen,' aldus Shultz. 'Geen enke
le buitenlandse bijdrage noch goe
de bedoelingen kunnen de ontbe-
LONDEN/MOSKOU (DPA/AP/
AFP/Rtr) - De Amerikaanse been-
mergspecialist Robert Gale heeft
gisteren gezegd dat meer dan
100.000 mensen een verhoogd kan
kerrisico hebben na de ramp met
de kerncentrale in Tsjernobil.
Gale helpt de Russen bij de be
handeling van de slachtoffers van
de ramp en zei tijdens een tv-inter-
view van de BBC dat vele mensen
in het gebied rond de centrale wa
ren blootgesteld aan een aanzienlij
ke stralingsdosis.
Het is volgens hem niet denk
beeldig dat duizend, of misschien
wel duizenden de komende jaren
verschillende vormen van kanker
zullen krijgen en bij een nadere
schatting kwam hij op het getal
van meer dan 100.000.
Gale werd in Moskou onder
vraagd en zei dat 300 mensen di
rect verwondingen hadden opgelo
pen en dat 35 van hen zich in acuut
levensgevaar bevinden. Gale liet
weten dat hij 19 beenmergtrans
plantaties heeft uitgevoerd.
Bij de explosie in de centrale
kwamen twee mensen direct om
het leven. Zeventien slachtoffers
overleden in het ziekenhuis.
Volgens een Russische arts lig
gen in een ziekenhuis in Moskou
nog 120 mensen die door de ramp
in de kerncentrale bij Tsjernobil
stralingsverwondingen hebben op
gelopen. Van hen verkeren er 70 a
80 in zorgwekkende toestand. Dit
heeft de arts gezegd in een gisteren
in de "Izvestia" gepubliceerd inter
view.
Dokter Angelina Goeskova zei
dat onder de 120 slachtoffers wei
nig vrouwen zijn, maar twee van
hen zijn er slecht aan toe, zo zei zij.
De slachtoffers zijn voornamelijk
jonge mannen, brandweermannen
en werknemers van de centrale.
Onder de slachtoffers zijn twee art
sen die de gewonden per zieken
wagen hebben vervoerd.
De bekendste popmuzici van de
Sowjet-Unie geven vrijdag in Mos
kou een benefietconcert voor de
slachtoffers van de kernramp in
Tsjernobil. Alia Poegatsjova, de
beroemdste Russische popzange
res, en de rockgroep Avtograf zul
len meedoen aan het concert in het
Olympisch stadion van Moskou.
Officieel is het optreden nog niet
bekendgemaakt, maar het nieuws
over het concert "Rekeningnum
mer 904" heeft zich snel verspreid
onder de jeugd van de Russische
hoofdstad.
De r.aam van het concert ver
wijst naar een nationaal gironum
mer dat vorige week is geopend en
waarop Sowjet-burgers een bijdra
ge kunnen storten ten bate van de
slachtoffers van het ongeluk.
De Russische krant Sowjetskaja
Rossija heeft Amerikaanse berich
ten tegengesproken dat melk in
Moskou radio-actief besmet zou
zijn. Gisteren .meldde de krant dat
de zuivelprodukten in de Russi
sche hoofdstad veilig zijn.
Een woordvoerder van de Ame
rikaanse ambassade in Moskou zei
zaterdag dat in proefmonsters van
Moskouse melk een stralingsni
veau van 1.500 picocuries per liter
was gemeten en dat is twee keer zo
veel als de Amerikaanse keurings
dienst van waren veilig acht voor
zwangere vrouwen en baby's.
Zweden zal geen schadevergoe
ding aan de Sowjet-Unie vragen in
verband met het kernongeluk. Het
Zweedse dagblad Dagens Nyheter
meldde gisteren dat de regering
hiertoe besloten heeft na toetsing
van het internationale recht.
Hierbij is het vooral van belang
dat er geen internationale conven
tie noch een overeenkomst tussen
Zweden en de Sowjet-Ünie bestaat
over schaderegeling na kernonge
lukken.
\t?
Ze zijn er weer!
De haringvloot is de
haven nog maar net
binnen gelopen, of u
kunt bij V&D alweer
terecht voor die
heerlijke enige echte
Hollandse Nieuwe.
De ware haringlief
hebber komt dan
ook nü naar V&D
om onze haringen te
proeven. Zo bij de
staart.
Dat smaakt weèr
ouderwets lekker.
Zoals het een échte
maatjesharing
betaamt!
Per stuk
VROOMS DREESM ANN
