Jongeren zwerven niet voor de lol
Unieke Donald-Duckserie
Aangepaste
zetelverdeling
Meidenfestival:
hele dag voor
en door meiden
PAGINA 17
Eindredactie Bert Paauw
Telefoon 071 144941, toestel 242
Jim, 19 jaar, zwerver in Am
sterdam. Een wat stoer kij
kende, gespannen jongen,
die kauwgum kauwend, ro
kend en frummelend aan zijn
spijkerbroek zijn verhaal ver
telt. In het tehuis waar hij zat,
het zoveelste in zijn leven,
hield hij het vorig jaar augus
tus niet meer uit. Sindsdien
zwerft hij. De laatste tijd
heeft hij wel een vast stekkie:
een onverwarmd en onver
licht kamertje in een of ander
pakhuis.
Jim is een van de naar schatting
5.000 tot 10.000 zwervende kinde
ren in ons land. Vijf dagen per
maand zoekt hij onderdak in het
Amsterdamse Poortgebouw.
Daar is een voor Nederland
uniek project gevestigd. In de
voormalige nachtopvang voor
zwervers zit sinds anderhalf jaar
een nachtopvang voor jongeren
tussen de 12 en de 20 jaar. Vijf
dagen per maand kunnen ze daar
een bed, een avondmaaltijd, een
ontbijt, een warme douche en
vooral wat rust in hun chaotisch
bestaan vinden.
Jaarlijks komen er in Neder
land 25.000 kinderen op straat te
staan. Ze lopen weg of worden
door hun ouders dan wel tehuis
op straat gezet. Eén op de tien
vindt geen onderdak en gaat
zwerven. Van vriend naar kraak
pand, van kraakpand naar Leger
des Heils. Als het tegenzit, sla
pen ze een nacht op straat, in het
Centraal Station, de metro of
Hoog Caterijne.
„Een paar honderd van hen
zijn echte daklozen: die hebben
geen vrienden meer waar ze een
paar dagen aan kunnen kloppen.
Het zijn kinderen die volledig in
een isolement zitten", zegt de
Leidse klinisch pedagoog prof.
J.D. van der Ploeg. Samen met
een aantal studenten is hij bezig
met een onderzoek naar het
cliëntenbestand van het Poortge
bouw.
„Jongeren die in zo'n situatie
zitten, hebben bijna allemaal een
slechte gezinsachtergrond. Ze
komen uit tehuizen of uit gezin
nen waar de ouders gescheiden
Jongeren die bij het Poortgebouw in Amsterdam aankloppen krijgen c
bed, eten en kunnen zichzelf en hun kleren wassen.
zijn, een ouder overleden is of
waar, als het huwelijk officieel
nog wel bestaat, altijd veel ruzie
thuis is. Voordat ze zijn gaan
zwerven, hebben ze vaak te ma
ken gehad met hulpverlening,
maar op de een of andere manier
is dat misgegaan of willen ze er
gewoon niet van weten".
Problemen
„Jongeren gaan niet voor hun
lol zwerven. Veel mensen den
ken dat jongeren weglopen uit
zucht naar avontuur, maar dat is
onzin. De meeste kinderen die
hier komen, zitten behoorlijk in
de problemen en hebben echt
wel een reden gehad om weg te
lopen. Verhalen dat kinderen
weglopen omdat ze een keer om
twaalf uur thuis moesten zijn of
omdat ze thuis niet mogen ro
ken, zijn echt onzin. Een tijd ge
leden kwamen hier midden in de
nacht twee meisjes uit Haarlem.
Die hadden in het donker het he
le stuk naar Amsterdam gelopen,
dat doe ie echt niet voor de lol".
Ook Jim heeft niet direct het
soort jeugd gehad datje een kind
toe zou wensen. Zijn zwerftocht
begon eigenlijk al jaren geleden.
Toen hij twee was, brachten zijn
ouders hem naar een tehuis.
Daarna heeft hij eigenlijk geen
vaste adressen meer gehad. Te
huizen wisselden elkaar af met
een pleeggezin en af en toe een
verblijf bij zijn ouders. Hij'werd
er niet makkelijker op, geeft hij
toe, en is wel eens door een te
huis op straat gezet vanwege zijn
agressieve gedrag.
Zoals Jim zijn er in het Poort
gebouw velen, zegt Jan Groet.
En toch is hij nog een hoopvol
voorbeeld, want het lijkt erop dat
het met hem op zijn pootjes te
recht komt. Hij heeft een woning
gekregen en is daar heel blij
over, al weet hij ook wel dat hij
met zijn uitkering van 850 gul
den per maand iedere cent om
"Als uitgever deden wij al ver
scheidene dingen in strips, zoals
de bundels van Garfield en
Snoopy. Ook maakten we
schoolagenda's. En zo zijn we in
staat geweest de rechten te ver
werven op een aantal Disney-
reeksen". Aldus Peter Loeb van
de gelijknamige uitgeverij in
Amsterdam die binnenkort met
een aantal strip-projecten op de
markt komt, waaronder de reeks
Donald Duck Compleet. Voorts
de serie Mickey Mouse Klassiek,
met de oudste verhalen van deze
avontuurlijke muis en ten slotte
diverse boekjes voor kinderen
van Donald Duck. Donald Duck
Compleet zal het volledige oeu
vre bevatten dat Carl Barks van
deze schepping van Walt Disney
heeft gemaakt.
Voor dat Loeb de rechten kon
verwerven moest hij eerst naar
Brussel waar de vertegenwoordi
ging zit van Walt Disney. Omdat
hij al een schoolagenda van
Snoopy had gemaakt verliep het
gesprek voor een dergelijke Do
nald Duck agenda tamelijk vlot.
Zo konden er ook DD-posters en
een DD-kalender worden opge
zet en ontstond er contact met
Oberon. "Het gelukkige toeval
was dat Oberon de eerste en oud
ste rechten van Walt Disney
heeft, die immers het weekblad
Donald Duck uitgeeft. Wij wil
den zelf ons pakket uitbreiden.
We signaleerden dat ontzettend
veel Disneyboeken die we in het
buitenland zagen hier niet wer
den uitgegeven. En dat zijn er
werkelijk honderden. Ik schat
dat er over de hele wereld zo'n
500 Disney-uitgevers zijn. Wij
vonden dat er in ons land weinig
gebeurde. Het komt doordat
Oberon zich wil beperken tot
stripalbums en de uitgaven die
ze voor hun Disney-boekenclub
doen; andere Nederlandse Dis-
ney-uitgeverijen konden boven
dien maar een paar titels per jaar
aan en niet meer. Dus de volgen
de stap was Disney zover zien te
krijgen dat ze ons een uitgevers-
kontrakt wilden geven. En dat is
gelukt",
"Het" tweede stripproject is
Mickey Mouse. Die is in het bui
tenland al op een heleboel ma
nieren uitgegeven. Zo hebben ze
in Frankrijk de integrale Mickey
uitgebracht, maar in kleur. Dat
deugt voor geen meter, want de
dagstrips waren dat helemaal
niet. Ze hebben die strip hele
maal opnieuw gelay-out, plaatjes
verplaatst, dat is niet goed ge
daan".
"We brengen Mickey dus in
zwart/wit. In tegenstelling tot het
Donald Duck-materiaal zag dit
van Mickey, afkomstig van King
Features, er niet uit. Via Oberon
zijn alle rasters weggewerkt,
plekken moesten bijgetekend
worden, een gruwelijk hoog be
drag zit in dergelijke onkosten.
Oorspronkelijk zouden het delen
worden van 96 pagina's, maar nu
worden het albums van 48 pagi
na's anders zou het veel te begro
telijk worden".
"De eerste delen verschijnen
ook volgende maand. Het wordt
een schier oneindige reeks, want
Mickey gaat tot aan de dag van
vandaag door en hij is begonnen
in 1932. Je krijgt dus de allereer
ste Mickey Mouse te zien".
"Het derde project dat we gaan
doen is de Donald Duck-dag-
strip, het zijn gags, grapjes, vaak
zonder tekst. Donald en de drie
neefjes, getekend door een Ita
liaan. Die strip is nog nooit in Ne
derland gepubliceerd, behou
dens dan deels op een scheurka
lender".
FRANS KEIJSPER
KORTWEG
Honger
In Amerika, het rijkste land ter
wereld, wordt door tussen de
twee en drie miljoen mensen
honger geleden. Ze leven onder
meestal erbarmelijke
omstandigheden op straat.
Hoewel Amerikanen over het
algemeen niet warm lopen voor
mensen die het in het leven niet
hebben gemaakt en die ze
beschouwen als
mislukkelingen, werd er
afgelopen zondag een
merkwaardige manifestatie
opgevoerd. 'Hands Across
De zetelverdeling die de KITS-
redactie, aan de hand van de uit
slag van de schaduwverkiezin
gen, moest berekenen, dat was
net een brug te ver. De echte re
kenmeesters ontbraken op dat
moment, zodat het belangrijkste
werk werd overgelaten aan een -
overigens altijd prima functione
rende - calculator.
Lezer A. de Bruijne uit Voor
hout had inderdaad ook gemerkt
dat de verdeling van de zetels, op
grond van de uitslag van de
schoolverkiezingen, niet hele
maal klopte. Daarom voor alle
volledigheid nu nog even de ze
telverdeling zoals die had moe
ten zijn, volgens het ingewikkel
de systeem waarmee restzetels
worden verdeeld.
Dat resulteert erin dat het CDA
46 zetels krijgt, WD 39, PvdA
33, D66 15, PSP 4, PPR 3, Loesje
3, SGP 2, CP 2, RPF 1 en CPN 1.
De 150ste zetel valt toe aan de
lijstverbinding van PSP, PPR en
CPN. Die partijen zouden moe
ten uitmaken wie van de drie er
op mag plaatsnemen.
America' heette die
manifestatie waarbij miljoenen
Amerikanen de handen
ineensloegen en op die manier
een lange keten vormden om de
aandacht te vestigen op honger
en armoede. President Reagan
deed ook mee, met tegenzin,
want volgens hem zijn de
voedselprogramma's (waarop
zijn regering overigens heeft
bezuinigd) voldoende om
honger te voorkomen.
Blank tegen blank
Dat het in Zuid-Afrika goed mis
is weten we al jaren. De blanke
elite, die ten koste van veel
geweld en discriminatie de
gekleurde meerderheid onder
de duim houdt, is nog altijd niet
van plan drastische stappen te
zetten op weg naar beëindiging
van de apartheid (de scheiding
tussen blank en gekleurd). De
blanken zijn nu ook onderling
slaags geraakt. Zeer
conservatieve blanken, met
nazi-sympathieën, zijn in het
geweer gekomen tegen de
regering die zij verwijten te
toegevend te zijn op het punt
van hervormingen. Minister
van buitenlandse zaken, Botha,
kwam in het conservatieve
bolwerk Pietersburg niet aan
het woord. De zaal moest zelfs
met traangas worden ontruimd.
Beursrecord
De verkiezingsuitslag en de
waarschijnlijke voortzetting
van de CDA/VVD-coalitie heeft
vorige week op de
Amsterdamse effectenbeurs
voor een record verkoop van
aandelen gezorgd. De huidige
regering heeft in het recente
verleden allerlei voor het
bedrijfsleven gunstige
maatregelen getroffen
waardoor de winsten fors zijn
gestegen. Omdat voortzetting
van dit beleid wordt verwacht -
immers, CDA en VVD zullen wel
weer een nieuwe regering
vormen - gingen de aandelen de
dag na de verkiezingen op de
Amsterdamse beurs als zoete
broodjes over de toonbank.
Een hele dag vóór eh dóór mei
den. Dat is de bedoeling van het
groots opgezette Meidenfestival
dat zaterdag 31 mei a.s. in het
Leidse Breehuys (Breestraat 19)
wordt gehouden. Vorig jaar werd
er ook een Meidenfestival op
touw gezet en dat was toen een
succes.
Daarom hebben de organisatri
ces er alle vertrouwen in dat het
deze keer ook weer een geslaagd
festijn zal worden. Het program
ma begint om 12.00 uur en telt
onder meer de volgende onder
delen:
informatie-verschaffing
(workshop heet dat met een En
gelse term) over haar knippen en
haar verven, grimeren, schoon
heidsspecialiste en portretfoto
grafie;
- vertoning video's over onder
werpen als 'Meiden en werk' en
'Meiden van nu, vrouwen van
morgen';
- een praatshow over het thema
'Werk, werkloosheid en vrije tijd'
waarbij zes meiden met een ver
schillende achtergrond vertellen
over hun eigen situatie;
- optredens van de Meiden
Popgroep, een flamengo dans
groep en van Elkie Deadman.
Laatstgenoemde is een heel veel
zijdige vrouw die imitaties doet
van o.a. Madonna en Ann Len-
- een disco waarbij het de be
doeling is om bij voldoende aan
melding de beste disc-jockey te
kiezen.
Verder is er nog een waarzeg
ster.
Als je nog meer informatie wilt
hebben dan kun je bellen naar 't
Breehuys, 071-130983, vragen
naar Paulien of Ingrid.
De spanning was er vorige week
woensdag snel af: al aan het be
gin van de verkiezingsavond
werd duidelijk dat CDA en WD
samen opnieuw genoeg zetels in
de Tweede Kamer zouden halen
om door te regéren. Hoewel alle
onderzoekers hadden voorspeld
dat het erom zou spannen, hiel
den ze precies evenveel zetels als
ze hadden: 81. Maar wel werd het
CDA veel sterker. Die won heel
verrassend 9 zetels en werd met
54 zetels de grootste partij van
Nederland. De VVD verloor er 9
en werd met 27 zetels precies
half zo groot als de christen-de
mocraten.
De dag na de verkiezingen kon
het samenstellen van een nieuw
kabinet beginnen. De politieke
leiders van alle partijen uit het
parlement mochten aan het
staatshoofd, koningin Beatrix,
komen vertellen hoe zij vonden
dat het verder moest. De konin
gin beslist dan wat er moet ge
beuren. Het meest gebruikelijk
is dat ze een of meer informa
teurs benoemt. In dat woord 'in-
ACHTERGROND
formateur' zit het woord 'infor
matie', en dat is ook precies wat
'zo'n man moet doen: boven tafel
halen wie met wie wil regeren, en
op welke voorwaarden. Als regel
komt die informateur uit de
grootste partij.
Als dat plaatje op tafel ligt, kan
de koningin een formateur aan
wijzen. Die moet dan de puntjes
op de i zetten: het maken van het
regeerakkoord (de overeen
komst waarin de partijen die
gaan regeren zeggen wat ze gaan
doen) en het invullen van de na
men bij de ministersposten.
CDA en VVD hadden al -voor
de verkiezingen gezegd dat ze
heel graag met elkaar verder wil
den. Nu ze de meerderheid heb-
.ben gehouden, neemt vrijwel ie
dereen aan dat er weer een CDA/
WD-kabinet komt. Nadat ze
Informateur De Koning (links) ontvangt de op dit moment nog poli
tieke leider van de VVD, Nijpels. (foto gpd)
naar alle politieke leiders had ge
luisterd, besloot de koningin
om CDA-minister De Ko
ning tot informateur te benoe
men. Die moet nu onderzoeken
op welke voorwaarden CDA er
WD willen/kunnen doorrege
ren. Dat wordt nog een hele klus,
want er liggen nogal wat voetan
gels en klemmen. Over een wet
voor euthanasie, de anti-discri-
minatiewet en de commerciële
televisie verschillen beide partij
en namelijk hartgrondig van me
ning. Ook over de vraag hoeveel
en waar nog bezuinigd moet wor
den, zijn ze het niet eens.
De komende weken gaat De
Koning met CDA-onderhande-
laar De Vries en VVD-onderhan-
delaar Nijpels om de tafel zitten.
De WD heeft daarbij de slecht
ste papieren. Die heeft immers
flink verloren en is nu twee keer
zo klein als het CDA. WD-top-
man Zoutendijk heeft het CDA
al gewaarschuwd dat ze zijn par
tij niet de pin op de neus moe
ten zetten, want dan konden de
liberalen wel eens afhaken. Wat
daarvan waar is moet de komen
de weken blijken. Maar het kan
best nog wel eens heel spannend
worden.
SJAAK SMAKMAN
zal moeten keren. Hij heeft zelfs
toekomstplannen: „Ik wil iets in
een buurthuis gaan doen, met
jongeren zoals ik zelf was".
Tot de opening van het Poort
gebouw was er eigenlijk geen
plaats waar zwervende jongeren
konden overnachten. Opvang
plaatsen als het Leger des Heils
laten geen kinderen beneden de
zestien toe. En terecht, vindt Jan
Groet: „Dat kan toch ook niet,
zie jij kinderen van twaalf, der
tien jaar al tussen al die oude
zwervers zitten? Dan zorg je er
echt voor dat het de verkeerde
kant met hen opgaat".
In het Poortgebouw is er terde
ge rekening mee gehouden dat er
jonge kinderen komen. Daarom
worden ook eisen aan de bezoe
kers gesteld. Jongeren die er wil
len slapen, moeten aanspreek
baar zijn. Wie totaal bezopen bin
nenkomt of met zijn hoofd al te
hoog in de hasjwolken zit, komt
er niet in. Binnen hel gebouw
mag niets gebruikt worden.
Harddruggebruikers werden
geweerd, maar dat beleid is de
laatste tijd een beetje versoepeld.
Wie spuit, gaat eruit, dat wel.
Maar het komt niet zoveel voor:
„Jongeren zitten nog niet in de
leeftijd van de zware drugsge
bruikers. Ze zitten in die leeftijd
natuurlijk wel in de gevarenzo
ne, omdat ze graag experimente-
Meisjes
Er lopen ongeveer even veel
jongens als meisjes van huis
weg. Maar de laatsten vinden
blijkbaar makkelijker onderdak,
want maar een kwart van de
klanten van Jan Groet zijn meis
jes. Degenen die zich aanmelden,
zijn gemiddeld een jaar jonger
dan de jongens en vooral een
stuk moeilijker. Ze hebben vaak
een hele moeilijke achtergrond,
zijn minder toegankelijk en heb
ben grote psychische proble-
Als hij over de meisjes praat,
wordt Jan Groet een beetje
triest: „Voor hun is Amsterdam
natuurlijk nog veel gevaarlijke*.
De kans dat ze in de prostitutie
terechtkomen, is groot, al zie je
natuurlijk ook jongens op het
Rembrandtplein staan. Meisjes
zijn kwetsbaar. Laatst zat hier
£en kind van zestien ademloos
naar Calimero te kijken, terwijl
ze drie dagen daarvoor een abor
tus had laten plegen. Zoiets
snijdt je door het hart. Het is een
hard bestaan, het zijn geen vol
wassenen, maar ook geen kinde-
Hij laat de slaapzalen zien, sim
pele kale ruimten met vier of vijf
bedden en per bed een kast. Bij
de meisjes wijst hij op een kast
plank: „Soms zie je dat ze zo'n
plank voor die vijf dagen hele
maal volzetten met frutseltjes,
beestjes en zo, om het toch een
wat huiselijker aanzien te ge
ven".
Trouwen
Voor veel zwervende jongeren
is de toekomst somber. Een zin
nige dagbesteding hebben ze
niet, de tijd wordt meestal gesle
ten met een zoektocht naar war
me plekjes in koffieshops of
speelautomaathallen. Hun inko
men, meestal een uitkering, is te
laag om een zelfstandig bestaan
op te bouwen en hun opleiding
onvoldoende om een baan te vin
den. Drugs, prostitutie en mis
daad liggen op de loer.
Uit het onderzoek van Van der
Ploeg blijkt dat de medewerkers
van het Poortgebouw verwach
ten dat vier van de tien jongeren
op den duur nog wel goed te
recht zullen komen, terwijl ze bij
twee van de tien denken dat hun
kansen eigenlijk erg klein zijn.
De jongeren zelf zijn positiever.
De meerderheid denkt dat alles
wel in orde zal komen. Trouwen,
een huisje en kinderen, dat is wat
de meesten van het leven verlan
gen.
Het Poortgebouw kan iedere
nacht zo'n zestien jongeren her
bergen. Afgelopen half jaar
moesten zo'n 70 mensen gewei
gerd worden. Jan Groet: „Ze ko
men hier uit alle delen van Ne
derland. We zijn het enige nacht
verblijf waar ze terecht kunnen.
Als je nagaat, hoeveel jongeren
er zwerven, dan kun je zelf uitre
kenen hoe groot de behoefte aan
dergelijke instellingen elders in
het land moet zijn. En hoeveel
jongeren 's nachts in de kou blij
ven staan. Als we een jongere
moeten weigeren, geeft dat dra
matische taferelen. We hebben
niet voor niets een yzeren voor
deur met een ruitje met tralies er
voor".
RUNA HELLINGA
ilooDi? kan ii'l 'n /een nieuw ittx-öai-s
'Wk vsw lood eii Gavapendi i blijft m, 43000 jaa^t
beton of Zoiets 11 AktiefJ J
l d(ë kerncentrale-
(WORDT VERVOLGD)
