Martens gelast forse matiging Leeggeplunderd Colombia mag naar de stembus Laatste bericht voor bezitters van Kodak direkt-klaar camera's. Historisch moment in Zuid- Afrika: blank tegen blank Stakingen in België week opgeschort Bevolkingsexplosie in de grote steden Chirac steunt SDI ZATERDAG 24 MEI 1986 BUITENLAND PAGINA 7 BRUSSEL - In België zullen de komende twee jaar 14.000 leerkrachten in het voortgezet onderwijs worden ontslagen, 6.000 in Vlaanderen en 8.000 in Wallonië. Dat is een van de meest opvallende punten uit het bezuinigingsplan dat het rooms-liberale kabinet-Mar- tens gisteren bekend heeft gemaakt. BARCELONA (IPSI - De bevol kingsexplosie die vooral merkbaar is in grote steden veroorzaakt ge weld, handel in verdovende mid delen. terrorisme, milieu- en huis vestingsproblemen. Daarom is in ternationale samenwerking nodig. Met die oproep sloot Javier Perez de Cuellar. secretaris-generaal van de VN, gisteren in Barcelona de conferentie van het VN-Fonds voor Bevolkings Activiteit (Unfpa) af. Regeringsvertegenwoordigers en burgemeesters van de zeventig grootste steden ter wereld bogen zich deze week in de Spaanse plaats over de toekomst van de snel uitdijende steden. Aan het ein de van deze eeuw leeft een op de twee wereldbewoners in een stad; een op de vijf leeft in wat een "me- ga-stad" wordt genoemd, van meer dan vier miljoen inwoners. Het aantal reuzesteden bedraagt over veertien jaar 78. blijkt uit cijfers van het UNFPA De grootste metropool van het moment is Mexieo-stad met naar schatting 18.1 miljoen inwoners De Mexicaanse hoofdstad telt over veertien jaar 26,3 miljoen inwo ners. Maar tegen die tijd zijn er nog 21 andere steden, waarvan 17 in ontwikkelingslanden, met meer dan tien miljoen Afrika is nu nog de landelijkste regio van de wereld. Hier leven in verhouding de meeste mensen op het platteland. Het zwarte conti nent telt echter de snels groeiende steden, zo blijkt uit "De Toestand van de Wereldbevolking", een rap port van het bevolkingsfonds Over het algemeen wordt ont wikkeling van het platteland ge zien als de sleutel voor verbetering van de situatie in steden. Wie ech ter elektriciteit, stromend water aanlegt op het platteland, de boe ren kredieten verstrekt en goede prijzen voor hun produkten bt taalt, heeft meer kans om de trek naar de stad te stuiten. Het is im mers de armoede die veel platte landsbewoners ertoe aanzet hun biezen te pakken en hun geluk in de stad te beproeven. Verbetering van de gezondheidszorg leidt voorts tot afname van het geboor- tencijfer. aldus de redenering. Schoolverlaters, die snel afreizen naar de stad op zoek naar een baan. krijgen nu kredieten, werktuigen en zaaigoed, zodat zij meteen aan de slag kunnen op een stukje land en blijven. "Het betekent welis waar minder geld voor ontwikke ling van de steden, maar we ver lichten de druk op ons huisves- tings- en transportsysteem, dat on werkbaar is geworden", aldus Ba- sorun In totaal willen de christendemo craten en liberalen tot eind vol gendjaar 195 miljard frank (11 mil jard gulden) bezuinigen en zo het financieringstekort terug brengen van 11 procent nu. tot 8 procent of wel 23,4 miljard gulden straks. De acties van de vakbonden te gen de bezuinigingsplannen die het openbare leven in België de af gelopen week voor een groot deel hebben lamgelegd, zijn gister avond stopgezet. Maar de socialis- door Hans de Bruin tische vakbond ABW kondigde voor volgende week donderdag en vrijdag opnieuw stakingen aan bij de openbare diensten en in diverse bedrijven. Premier Wilfried Martens legde gistermiddag een regeringsverkla ring over de bezuinigingen af. Dat was maar liefst zeven maanden na dat zijn kabinet in november vorig jaar was aangetreden. Nu pas is ook de rijksbegroting voor 1986 in gediend. De Kamer van Volksver tegenwoordigers begint volgende week al het debat over de bezuini gingsplannen. Aangezien het kabinet-Martens tot medio volgend jaar over vol machten beschikt op financieel- economisch terrein, kan het parle ment de plannen niet wijzigen of gedeeltelijk afstemmen. De enige mogelijkheid die de Kamer heeft is de plannen goed te keuren of het kabinet naar huis te sturen. Maar dat laatste zal zeker niet gebeuren, omdat de christendemocratische en liberale fracties Je bezuini gingsplannen steunen. Zeker honderd doden na tyfoon HONIARA (AP) - Vier dagen na dat de wervelstorm Namu met ver woestende kracht over de Solomo- neilanden in de Stille Oceaan is ge trokken, konden de autoriteiten nog steeds geen totaaloverzicht ge ven van een aangerichte menselij ke en materiële schade. Rond de hoofdstad Honiara op het eiland Guadalcanal zijn 73 doden gebor gen en worden nog 24 vermist. Aangenomen wordt dat ook zij zijn omgekomen. De toestand op de overige eilanden is nog steeds on duidelijk. Tijdens de 17 uur durende storm werden windsnelheden tot 184 ki lometer per uur gemeten. Voorzit ter Dvkes Angiki van de nationale rampendienst zei dat in de vlakten van Guadalcanal 24 dorpen door vloedgolven en modderstromen zijn weggevaagd. Ongeveer 90.000 mensen, meer dan een-derde van de totale bevolking, werden dak loos, en rijst-, kokos- en copraplan- tages werden verwoest. De sociale zekerheid en het on derwijs moeten het meest inleve ren. Op de sociale uitkeringen wordt ruim 2,9 miljard gulden be zuinigd, op het onderwijs ruim 1,5 miljard gulden. Voorts wordt 1.7 miljard gulden gevonden door de verlaging van de rentelasten van de overheid, en moeten de ambte naren 600 miljoen gulden inleve ren. De departementen krijgen 1,2 miljard minder te verteren. De meeste banen zullen verdwij nen in het onderwijs, omdat de re gering de uitkeringen aan de scho len in het 'vernieuwd secundair on derwijs' gaat verlagen. Maar ook bij de spoorwegen en de posterijen zullen enkele duizenden banen moeten verdwijnen. Vooral bij het spoor is daartegen de afgelopen weken gestaakt. Een opmerkelijke bezuinigings maatregel is ook de bevriezing van de defensie-uitgaven. Het Belgi sche kabinet heeft alle grote mate- rieelaankopen twee jaar uitgesteld, zoals de aanschaf van nieuwe le- gerhelikopters. De NAVO zal over dit voornemen moeten worden in gelicht, aangezien België zo niet aan de NAVO-norm kan voldoen om de defensie-uitgaven elk jaar met drie procent te laten stijgen Ook wordt de dienstplicht in Bel gië met twee maanden verlengd, van 10 maanden naar een jaar. Ook gisteren lag het openbaar vervoer in grote delen van Belgie lam, al werd meer gewerkt dan donderdag. De grote spoorverbin dingen, waaronder die tussen Ne derland en Brussel, lagen stil. Vooral in Wallonië reden geen trei nen en maar sporadisch bussen en trams. In Vlaanderen werd meer gewerkt, vooral bij de particuliere busondernemingen. Door de staking bij het openbaar vervoer hebben de afgelopen da gen duizenden Belgen niet naar hun werk gekund. Maar grote pro blemen ontstaan ook bij de poste rijen. In het belangrijke sorteer- centrum van Brussel liggen na de stakingen van de afgelopen weken nu al 10 miljoen poststukken op verzending te wachten. Volgens de PTT-directie zal het in het gunstig ste geval twee weken duren voor dat alle post weg is. HONGKONG - Twee bemanningsleden van het vliegtuig de Boeing 747, waarmee een Taiwanese piloot begin mei naar China uitweek, zijn gisteren teruggekeerd in Taiwan. De twee werden op het vliegveld van Taipeh als helden binnengehaald. Een paar uur eerder kwamen zij met het toestel aan in de Britse kroonkolonie Hongkong De teruggave van het toestel is het resultaat van de eerste rechtstreekse onderhandelingen tussen China en Taiwan sinds 37 jaar. (foto api PARIJS (Rtr.) - De Franse premier Jacques Chirac heeft zijn onvoorwaar delijke steun gegeven aan het Amerikaanse SDI-onderzoek naar defen sieve ruimtewapens. Het standpunt van de premier lijkt neer te komen op een belangrijke beleidswijziging, aangezien Frankrijk zich tot dusver re had verzet tegen de Amerikaanse plannen. Tijdens een lunch met de pers zei Chirac over het SDI dat „deze bewe ging onomkeerbaar is en gerechtvaardigd Frankrijk kan zich niet ver oorloven zich niet aan te sluiten bij dit grote onderzoeksprogramma". Het was voor het eerst sinds hij twee maanden geleden premier werd dat Chirac president Reagans „Strategische Defensie Initiatief' (SDI) noem de Chiracs uitspraak staat in scherpe tegenstelling tot de opstelling van president Francois Mitterrand, die net als de voorgaande socialistische regering altijd gekant is geweest tegen een in de ruimte gestationeerd defensiesysteem tegen vijandelijke kernraketten. In de huidige Franse situatie, waarbij een linkse president en een een trumrechtse premier gedwongen zijn de macht te delen, zijn Mitterrand en Chirac beiden verantwoordelijk voor buitenlandse aangelegenheden en defensie. Het inzetten van de Franse kernwapens ingeval van oorlog is Mitterrands bevoegdheid, maar de defensiebegroting is een zaak van de regering. ADVERTENTIE Bosbrand De autoriteiten van Noord-Caro- lina hebben de naburige staten om hulp gevraagd bij het bestrijden van een bosbrand die in een week tijd al ongeveer 20.000 hectaren heeft verwoest en 5.000 mensen uit hun huis heeft gejaagd. De brand brak op 5 mei uit in de omgeving van het stadje Hampstead. Italië/Libië Italië heeft acht Libische diplo maten gevraagd het land „zo spoe dig mogelijk" te verlaten. De maat regel maakt deel uit van het ant woord van de Europese Gemeen schap op de uitwijzing door Libië, anderhalve week geleden, van 36 Europese diplomaten, onder wie 25 Italianen. Ruimtevaart Het onbemande Russische ruim tevaartuig Sojoez-TM heeft een ge heel automatisch verlopen koppe ling met het om de Aarde draaien de ruimtestation Mir uitgevoerd- Sojoez-TM is het eerste exemplaar van een nieuwe generatie ruimte vaartuigen die ontworpen zijn om kosmonauten naar permanent be woonde ruimtestations te vervoe- Ruimtevaart (2) De Europese draagraket Anane zal op 30 mei een Intelsat commu nicatiesatelliet in de ruimte bren gen. De lancering vindt plaats op het Europese ruimtevaartcentrum in Kourou, Frans-Guyana. De kunstmaan, Intelsat V F14, zal 15.000 telefoongesprekken tegelijk kunnen behandelen. De satelliet heeft ook nog twee kanalen voor kleurentelevisie. Kodak neemt alle in omloop zijnde Kodak direkt-klaar camera's terug tegen vergoeding. Als u nog een Kodak direkt- klaar camera bezit en u heeft nog geen coupon opgestuurd, dan kunt u dit nog tot 31 mei a.s. via bijgaande coupon aan ons kenbaar maken. Bij inzending vóór 31 mei a.s. van bijgaande coupon wordt de camera later bij u thuis opgehaald. Antwoordnummer 800, 4800 VB BREDA, tel. 06-0306. Antwoordcoupon voor vergoeding van Kodak direkt-klaar camera. goeding van mijn Kodak direkt-klaar Naam: Adres Postcode/Plaats Auto gewonnen, uitkering kwijt HONOLULU (AP) - De familie van een 11-jarig Vietnamees meisje, die naar de Verenigde Staten is geëmigreerd, dreigt haar sociale uitkering te verlie zen omdat het meisje een lan delijke opstelwedstrijd heeft gewonnen President Reagan feliciteer de het meisje, Hue Cao, per te lefoon met de eerste prijs in de wedstrijd naar aanleiding van de restauratie van het Vrij heidsbeeld. Maar de hoogste baas in de VS zei niets over het feit dat zij de prijs, een auto van 9.000 dollar, in ontvangst kon nemen, zonder dat de sociale uitkering gevaar loopt. Kort nadat Hue dinsdag hoorde dat zij de prijs had ge wonnen - de auto en een reis naar New York - stelde een maatschappelijke werker de fa milie op de hoogte dat zij haar uitkering zou verliezen als Hue de auto aannam. Volgens de Amerikaanse wet krijgt iemand geen uitkering meer als hij of zij 1.500 dollar aan bezittingen heeft. Een auto wordt gezien als zo'n bezitting. Doorhalen wat n NIET VOLLEDIG INGEVULDE COUPONS WORDEN NIETGE- 1 HONOREERD EVENALS CAMERA'S DIE NIET COMPLEET I ZIJN OF WAARVAN HET TYPEPLAATJE ONTBREEKT 1 Gesprek opgeschort over Afghanistan GENEVE (AFP.'UPl. DPA) - De ze- vende ronde van indirecte onder handelingen tussen Afghanistan en Pakistan, die op vijf mei onder auspiciën van de Verenigde Naties waren begonnen, is gisteren beëin digd. VN-bemiddelaar Diego Cor- dovez maakte bekend dat de be sprekingen op 30 juli zullen wor den voortgezet. Er zijn volgens Cordovez nog twee punten waar over nog geen overeenstemming is bereikt. Het ene betreft het tijd schema voor de terugtrekking van de Russische troepenmacht in Al ghanistan. Het tweede punt wilde hij niet r MEXICO STAD - Regina Once is een fenomeen dat typerend is voor de Colombiaanse politiek. Deze kleine vrouw van 49 jaar, is bij de presidentsverkiezingen van mor gen 24 mei de alternatieve kandi daat voor een paar duizend Colom biaanse kiezers, vooral van onge- letterden en armen die ondanks al les toch gaan stemmen. Haar voor naamste troeven? Sterrenwichelen en een a-politieke, alles ontmaske rende taal. door Rob Sprenkels Regina gaat prat op de mystieke krachten die ze beweert te hebben. Maar ze weet zelf dat haar aantrek kingskracht niet genoeg is om op te boksen tegen de twee grote kan didaten, Virgilio Barco van de Li berale Partij en Alvaro Gomez van de Conservatieve Partij. Sinds de onafhankelijkheid van Spanje, bij na twee eeuwen geleden, hebben de liberalen en conservatieven Co lombia gedomineerd, of, om met de woorden van Regina te spreken, "verstikt en leeggeplunderd". De boodschap van Regina is sim pel: gezondheid, geld en liefde. "Alles is illegaal in dit land", aldus de vrouw die zichzelf tot profeet heeft verklaard. "Niemand respec teert de grondwet. De politici inte resseert het niet om de armen te helpen, het enige wat ze willen is dat de rijken nog rijker worden". Toch heeft zelfs in een land waar bijna 60 procent van de bevolking (28 miljoen zielen) aan chronische armoede lijdt, niet kan lezen of schrijven en bijna geen werk heeft, een 'geestelijke' als Regina geen schijn van kans tegen de traditio nele politiek. Furore En dat ondanks het feit dat Regi na eind vorig jaar furore maakte omdat ze drie weken van tevoren de modderramp van de Nevado del Ruiz-vulkaan, waarbij meer dan 23.000 mensen het leven verloren, had zien aankomen. Op 23 septem ber stuurde Regina een president Belisario Betancur een telegram, waarin ze de ramp aankondigde. Uiteindelijk werd de streek rond om de vulkaan op 13 november door de macabere modderlaag be dekt. Om te kunnen voorspellen wie de slembusslag van zondag in Co lombia zal winnen is geen sterren wichelaar nodig. Bij de parlemen taire verkiezingen van dit jaar maart bleek dat de liberalen een enorme voorsprong hebben op de conservatieven. PIETERSBURG - Wat reeds we ken geleden was aangekondigd en eigenlijk ook werd verwacht, is donderdag gebeurd: conservatief blank-Zuid-Afrika heeft de strijd bijl definitief opgegraven en het of fensief ingezet. Niet alleen tegen de zwarte bevolking en de kleurlin gen en Aziaten, maar nu ook tegen de liberale blanken, waartoe bljkbaar ook de aanhangers van de regerende Nationale Partij (NP) van president P.W. Botha gere- door Ruud de Wit kend worden. Althans dat kan wor den geconcludeerd uit de gebeur tenissen donderdagavond in Pie tersburg, de conservatief-blanke hoofdstad van het minstens zo be houdende Noord-Transvaal, op zo'n 300 kilometer van Johannes burg. In het centrum van de confronta tie stonden twee peronen: de met uitgesproken liberaal aangeduide minister van buitenlandse zaken. Roelof 'Pik' Botha en de leider van de omstreden Afrikaner Weer standsbeweging (AWB), Eugene TerreBlanche. Nadat vorige maand de AWB erin geslaagd was om een NP-vergadering in Brits ten noor den van Johannesburg te versto ren, toen de onderminister van in formatie, Louis Nel daar spreker was, kondigde Botha aan dat hij in het Afrikaner-bolwerk Pietersburg een openbare NP-vergadcring zou toespreken Hij wist op hetzelfde moment, dat hij een groot risico nam, aangezien TerreBlanche na de bijeenkomst in Brits had laten weten, dat 'geen enkele NP-minis- ter nog ooit de gelegenheid zou krijgen om een vergadering in de Transvaal toe te spreken'. Ordinair Hoe ordinair de gebeurtenissen donderdagavond ook waren - met gevechten. overschreeuwingen, fascistische en racistische leuzen en vlaggen en uiteindelijk in het wilde weg afgeschoten traangas granaten - de inzet was wel dege lijk belangrijk. Immers, zowel het conservatief-blanke blok, dat wordt gevormd door de AWB, de Konservatieve Partij en de Herstig- te Nationale Partij, als de NP van Botha vechten op dit moment om de steun van alle blanken in Zuid- Afrika. De eerste om hun ideaal, een blank-thuisland in de Trans vaal te bewerkstelligen, en de tweede om actieve steun tc krijgen Roelof 'Pik'Bolha. voor het regeringsprogramma van geleidelijke hervormingen, zonder dat de greep op de macht in Zuid Afrika daadwerkelijk losgelaten wordt Ongerust Dat de regering-Botha zich intus sen steeds meer ongerust maakt over het conservatieve blok. is dui delijk. In Zuid-Afrika wordt open lijk gespeculeerd, dat de aanvallen afgelopen maandag op beweerde ANC-bases in Zambia, Zimbabwe en Botswana allereerst zijn uitge voerd. om de eigen morrende ach terban te tonen dat de regering niet over zich heen laat lopen. Hoewel eventuele verkiezingen in Zuid Afrika voor blanken, kleurlingen en Aziaten nog minstens twee jaar op zich zullen laten wachten zo er ooit nog verkiezingen in dit land zullen plaatsvinden - maakt de NP zich zeer veel zorgen over re cente polls die uitwijzen, dat de aanhang van de conservatieven aanzienlijk is gegroeid. Die aan hang zou op dit moment zelfs 15 procent van het blanke electoraat bedragen. Andcrziids is het vanuit blank- conservatief oogpunt eveneens verklaarbaar, dat zij zich in toene mende mate zorgen aan het maken zijn over hun eigen bevoorrechte positie De internationale druk op Zuid-Afrika zou uiteindelijk wel eens kunnen leiden tot een capitu latie van de NP. waarna een zwarte meerderheidsregering onvermijde lijk wordt. De angst daarvoor is de afgelopen maanden herhaaldelijk gedemonstreerd, niet alleen door de groei van de AWB, maar nog meer door aanslagen van blanke conservatieven op onschuldige zwarte burgers en de deelname van blanke conservatieve politieagen ten aan aanvallen op radicale-jon geren in zwaitc woonwijken. Om nog maar niet te spreken van het brute en meedogenloze optreden van blanke knokploegen De 'nederlaag' van 'Pik' Botha in Pietersburg is daarom een zorg wekkend en angstaanjagend te ken. Nu Zuid-Afrika en de rest van de wereld reeds lang gewend zijn geraakt aan het geweld van het blanke apartheidsapparaat jegens de zwarte bevolking en sinds twee jaar aan dat van zwarte radicale jongeren tegen hun behoudende rasgenoteh. is daar vandaag defini tief een nieuw element aan toege voegd. namelijk dat van conserva tief blank tegen minder-behou- dend-blank. Er is het afgelopen jaar regelmatig gesproken overeen mogelijke burgeroorlog in Zuid- Afrika of een rechtse staatsgreep. Donderdagavond zou in Pieters burg die burgeroorlog of die staats greep wel eens aanzienlijk dichter bij kunnen zijn gekomen En omdat de liberale dissident Luis Carlos Galan vanwege het voor hem sterk tegenvallende re sultaat bij de stembusslag van maart zich nu voor de presidents verkiezingen heeft teruggetrok ken, is er niemand meer die de offi ciële kandidaat van de liberalen in gevaar kan brengen. Het gaat om Virgilio Barco, een ingenieur van 65 jaar, afgestuurd in het Amerikaanse Massachussets en getrouwd met een Amerikaan se Barco is van huis-uit multimil jonair, zijn familie is rijk geworden in de olie. Deze week deden de conservatieven, uit wiens partij de huidige president Belisario Betan cur afkomstig is, een laatste poging om Barco alsnog van het presi dentschap te kunnen afhouden Oliebelangen Via de televisie en gesponsord door de regering werd beweerd dat de oliebelangen van de familie Bar co rechtstreeks tegen de staatsbe langen ingaan. De Barco's zijn vo rig jaar zelfs een proces tegen de staat begonnen. Barco kan dus geen presidentskandidaat worden, aldus het televisieprogramma. Het hek was onmiddellijk van de dam. De zes liberale ministers in Betancurs regering dreigden met aftreden. Om de crisis te kunnen bezweren werd alle verantwoorde lijkheid voor het programma afge schoven op het inmiddels ex-hoofd van de staatstelevisie. Fernando Gomez Chavez. Barco heeft zijn populariteit in belangrijke mate te danken aan het feit dat Betancur in de ogen van de meeste Colombianen op alle fron ten heeft gefaald. Zijn vredesak koorden met de belangrijkste guer rillagroeperingen van het land zijn op niets uitgelopen. Terwijl de Ml9-guernlla weer in alle hevigheid bezig is, staat inmid dels ook het akkoord met Fare, de oudste en meest omvangrijke groep, op springen, ook al doet Fare onder de naam van Patriotti sche Unie nog mee aan de verkie zingen van zondag. Maar de presi dentskandidaat van de guerrille- ros, Jaime Pardo Lean, klaagt er over dat hij amper campagne heeft kunnen voeren vanwege alle vijan digheid van het Colombiaanse le ger. Bergafwaarts President Betancur heeft geen kans gezien om de staat van beleg, die sinds de jaren vijftig bijna per manent van kracht is geweest, te beemdigen. Nu zijn bewind ten eind loopt worden de belangrijkste steden weer stringent bewaakt door duizenden militairen. Econo misch is het alleen maar verder bergafwaarts gegaan De misère wordt elke dag erger Met een zekere ironie denken de Colombianen terug aan de pogin gen van de regering van Betancur om voormannen van de Colom biaanse drugssmokkel een zekere juridische immuniteit te geven in ruil voor kapitale investeringen in de nationale economie. "De politiek bestaat niet voor de armen", zo gelooft Regina Once Waar of niet. bij de parlementsvei kiezingen van maart ging in ieder geval bijna zestig procent van de kiezers niet naar de stembus En aanstaande zondag zal het ubsen- tisme waarschijnlijk opnieuw de grote overwinnaar zijn. In feite is een kandidatuur als die van de sterrenwichelaarster type rend voor de situatie. Maar zelfs Regina. die volgens haar duizen den volgelingen werkelijk wonde ren kan verrichten, is niet in staat om het enorme gat 111 de Colom biaanse politiek op te vullen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 7