OEKEN
Een ondernemende tante
op het dak der wereld
DE
KEER
Beeldende scènes in'Archi Ahmed'
Genootschap van misdaadauteurs
Olthuis en Silverstein: een wereld van verschil
Een moordcommando
zaait dood en verderf
Alle talen, maar betalen ho maar
Meer bekendheid voor Nederlandstalige romans
Novib-reeks
over anti
racisme
VRIJDAG 23 MEI 1986
PAGINA 19
'Leunen tegen de wind' (wat een
prachtige titel!) bevat eenendertig
kinderversjes van Theo Olthuis en
even zovele tekeningen van Char
lotte Dematons. 8+ staat op de rug
werking zijn ze vaak te breedvoe
rig of anderszins te zwak. Veel
woorden, weinig clou. Stapje voor
stapje. Proefondervindelijk heb ik
kunnen vaststellen dat de gedicht
van het boek, d.w.z. geschikt voor jes heel geschikt zijn c
kinderen van acht jaar en ouder.
Als een kind zelf wil lezen, en een
kind van acht jaar kan dat, dan lijkt
me dit boek aan de gemakkelijke
kant.
r te le
zen aan een kind van een jaar of
vijf, zes, voor wie gewoon gek ge
noeg is.
Ik vind het overigens jammer dat
de poëtische techniek van Olthuis
De stof van de gedichtjes echter tamelijk gebrekkig is. Een regel-
lijkt me zonder meer te kinderach
tig voor een achtjarige.
De versjes gaan meestal over al
ledaagse gebeurtenissen zoals le
lijk schrijven, een juf die afscheid
neemt, knikkeren als je verliefd
bent, zeven manieren om in bed te
liggen, lopen in de storm e.d. Soms
gaan ze over doodnormale kinder
fantasieën zoals ontsnapping uit le-
matig rijm en een strakker ritme
zouden de versjes goed hebben
kunnen doen. Het niveau van het
boekje wordt behoorlijk omhoog
gehaald door de illustraties van
Charlotte Dematons. Die zijn vak
bekwaam en verleidelijk en een
tikkeltje humor zit er ook in.
Heel anders van sfeer is 'Het
randje van de wereld', gedichten
goland of over een vuurspuwend en tekeningen van de Amerikaan
draakje dat niet tegen vuur kan.
Op zichzelf zijn de ideetjes van
Olthuis wel leuk, maar in de uit-
Shel Silverstein, vertaald door
Thera Coppens, Hans Dorrestijn
en Willem Wilmink. Het is het
tweede boek dat ze van hem verta
len. Het boek dat maar zes gulden
duurder is dan 'Leunen tegen de
wind' bevat meer dan honderd
twintig gedichten en tekeningen
die, grillig zijn en geestig, absurd
en kolderiek.
In 'leunen tegen de wind' druk
ken de tekeningen hetzelfde idee
uit als de teksten; in 'Het randje
van de wereld' zijn tekeningen en
teksten eikaars complement en
zonder elkaar heel vaak niet te be
grijpen. De tekeningen zijn humo
ristisch en spiritueel, je kunt mer
ken dat Silverstein ook cartoonist
is. De vele amusante, maar soms
ook wat zieke grappen kunnen al
bij kinderen van vijf heel goed val
len, maar doen het bij volwassenen
ook prima.
'Het randje van de wereld' is echt
een boek voor kinderen van vijf tot
hem in en stapelt er vele op elkaar
in een weldadige overvloed. De
stof is speels: alles kan gebeuren,
niets is onmogelijk. Schrijven van
uit een leeuw, de zon naar beneden
gooien, door krabben en kloppen
communiceren met een reus, je
schaduw wassen, een broodje nijl
paard maken. De gedichten zijn
ongetwijfeld vrij vertaald, de aan
passingen aan typisch Nederland
se situaties wijzen daar op, maar
ongetwijfeld in de geest van de
schrijver.
Tot slot een klein versje van Sil
verstein met een tekening: "Gijs
kwam eens op school en zei: 'Juf,
ik krijgde nog een hoofd erbij'. De
juf werd rood en ze hijgde: 'Het is
'ik kreeg' en niet 'ik krijgde'!.
CHRISTIAAN VISSER
Tekening uit Het randje i
wereld
honderd. Silverstein is allerminst Querido, 17,50.
zuinig met vondsten. Waar Olthuis Het randje vai
een inval uitmelkt, dikt Silverstein Hans Dorrestijn
Leunen tegen de wind, Theo Olthuis, ill. Charlotte Dematons, uitg.
i de wereld, Shel Silverstein, vert. Thera Coppens,
:n Willem Wilmink, uitg. Fontein, ƒ23,50.
Er stond een stevig briesje op
Schiphol toen de veertiende Dalai
Lama van Tibet de vorige week,
gewapend met een paraplu, de
vliegtuigtrap afdaalde. Op de pers
conferentie die na zijn aankomst
volgde, sprak deze priester-koning
in ballingschap de hoop uit, dat het
ooit nog eens goed zou komen met
zijn koninkrijk. Want, al is Tibet
dan sinds 1965 tot autonoom ge
bied verklaard, het land zit nog
steeds in de houdgreep van de Chi
nese Volksrepubliek, die niets
moet hebben van gebedsmolentjes
en gereïncarneerde lama's. Men
had in 1950 immers niet voor niets
bijna alle kloosters in Tibet ver
woest en meer dan een miljoen ge
lovigen over de kling gejaagd.
Al in het begin van deze eeuw
stond China op gespannen voet
met het land van 'mystici, asceten
en magiërs, die wonen en werken
in de verborgenheid van hun
kloosters en spelonken'. Dat blijkt
uit het boek 'Een vrouw trekt door
Tibet' van Alexandra David-Neel.
Het is het verslag van e&n ontdek
kingsreis die zij in 1912 met haar
aangenomen zoon, de lama Yong-
den, door het 'verboden' Tibet
heeft gemaakt.
Als het tweetal aan de reis wil be
ginnen blijken de grenzen van het
land hermetisch gesloten te zijn
voor alles wat niet Tibetaans is. Na
een periode van Chinese inmen
ging hebben de autochtonen hun
buik vol van vreemdelingen. Ook
voor het gesoebat van de Franse
ontdekkingsreizigster blijven de
grenswachten doof. Toch zal deze
ondernemende tante erin slagen
naar Lhasa te reizen, Tibets hoofd
stad, om daar in het 'vaticaan' van
het boedhisme de mystieke tek
sten en overleveringen te bestude-
Samen met Yongden weet zij via
een sluiproute het land binnen te
komen. "De goden hadden de hon
den stil gemaakt en de mensen in
slaap gedompeld". Eenmaal in Ti
bet vermommen ze zich als bede
lende pelgrims. Alexandra maakt
haar haren zwart met Oost-Indi
sche inkt en schminkt haar Euope-
se trekken weg met dikke lagen
vuil en roet.
Dankzij haar vermomming krijgt
David-Neel alle kans om in aanra
king te komen met de gewone be
volking. In ruil voor de voorspel
lingen van Yongden, die als boedd
histische monnik over helderzien
de gaven beschikt, krijgen ze soms
een slaapplaats aangeboden voor
de nacht. Over het algemeen be
staat het 'souper' tijdens die gele
genheden uit een paar klonten
meel en een kop thee met zout en
boter, maar op zekere dag treffen
ze het en wordt er een feestmaal
voor hen aangericht. Wat er op het
menu staat? Koeiemaag, gevuld
met pens en darmen. Genereus
staat David-Neel haar portie af aan
haar aangenomen zoon.
Wat zeer verfrissend aandoet, is
de mengeling van nuchterheid en
liefde waarmee Dayid-Neel aan
kijkt tegen de vele mysterieuze
verschijnselen in het diep-religieu-
ze Tibet. Geestverschijningen? Ze
vindt het niet zo vreemd in een
land waar je soms dagenlang nie
mand tegenkomt. Zou het niet een
vorm van 'wishful thinking' zijn,
en zo ja, is de mystieke betekenis
er daarom minder om?
Behalve veel spannende avontu
ren komen we in dit boek ook en
kele aardige beschrijvingen tegen
van lokale zeden en gebruiken.
Wist U bijvoorbeeld dat het uitste
ken van de tong tegen een ander in
Tibet geldt als een hoog beleefde
groet? Jammer dat de Dalai Lama
(wat een humoristische 'paus' ove
rigens!) dat niet even tegen
Adriaan van Dis heeft gedaan.
'Een vrouw trekt door Tibet' is
een zeer onderhoudend en amu
sant boek. Voor wie alleen nog
maar in gezelschap van Kuifje op
het 'Dak van de Wereld' is geklau
terd, is het bovendien een voortref
felijke introductie.
CEES VAN HOORE
'Een vrouw trekt door Tibet',
Alexandra David-Neel, vertaald
door Hilde Bervoets, uitgeverij
Sirius en Siderius, Den Haag,
1986. 24,50.
den die zich kunnen voordoen bij handen krijgen. Over Sorin Titel
"Poëzie is wat in de vertaling verlo
ren gaat." Deze, voor vertalers van
literatuur weinig flatteuze, uit
spraak komt uit de koker van dich-
ter-schrijver J. Bernlef. Een steek
onder water? Nee, een wanhoops-
uet vertalen van een literaire tekst.
W.L. Idema, die zich vooral heeft
beziggehouden met Chinese en Ja
panse poëzie, schrijft dat er nog
steeds geen bruikbaar Chinees-Ne-
kreet, want de auteur kwam tot de- derlands woordenboek voorhan-
schrijft hij: "Met grote ogen van
on-literair enthousiasme ontving
hij de knisperende bankjes die ten
burele van de uitgeverij voor hem
werden uitgeteld."
Nu we het toch over het slijk der
Wat gebeurt er wanneer een lid van
een moordcommando, een man die
is getraind om te saboteren, te ver
nietigen en te doden, als zo'n man
geestelijk op hol slaat?
David Wiltse heeft gepoogd in de
beklemmende thriller 'De vijfde
engel' de gevolgen van zo'n ont
sporing op een rijtje te zetten. Ser
geant Mark Stitzer, een van de bes
te commando's, slaat op tilt door
dat hij tijdens een oefening drie da
gen levend begraven zit in een in
gestort hol.
Als hij later ontsnapt uit een psy
chiatrische inrichting is hij letter
lijk levensgevaarlijk. Hij herinnert
zich alleen de laatste opdracht van
de oefening: vernietig New York.
En het gruwelijke is, dat de man zo
grondig zijn 'vak' beheerst, dat het
hem zou kunnen lukken.
Natuurlijk is alles, wat Wiltse in
zijn ruime fantasie ziet gebeuren
niet even levensecht, maar zijn
goed in elkaar zittend verhaal heeft
voldoende reële mogelijkheden
om de lezer in een sfeer van angsti
ge spanning te brengen.
Hoe ver kan men gaan bij het
manipuleren van de menselijke
geest? Hoe groot is het gevaar, dat
die dan ontspoort? En hoe kwets
baar is zo'n schier onafzienbare
metropool? Volgens Wiltse kan het
allemaal heel ver gaan. Een benau
wende gedachte.
Platvloers
Ook Ian Barclay schrijft over een
engel, maar een verre van vriende
lijke: de 'Engel des doods'. Een in
diverse opzichten weinig verhef
fend boek.
In de eerste plaats is geen echt
aangename taak om mee te moeten
lopen met een beroepsmoorde
naar. Met een man, die alle mense
lijke waarden heeft uitgebannen,
omdat hij moord aflevert zoals de
slager een pondje vlees. We mogen
hem op de vingers kijken in zijn
wanstaltig beroep wanneer hij van
een groep nazi's de opdracht krijgt
een Turkse groothandelaar in
drugs om te brengen.
Opdrachtgevers noch slachtoffer
zijn sympathiek, daar heeft Ian
Carclay wel voor gezorgd. Maar ik
vind ook de wijze waarop hij ver
haal kil en klinisch vertelt niet
sympathiek. Temeer niet omdat hy
voor mij te veel strooit met woor
den van drie letters. Seks speelt in
zijn geschiedenis een niet onbe
langrijke rol. Maar wanneer dat zo
platvloers moet is mij de lol er
gauw af. Dan rest alleen irritatie.
Wiesenthal
Ira Levin - de schrijver, die met
het door Roman Polansky verfilm
de boek 'Rosemary's baby' be
kendheid verwierf - heeft tien jaar
geleden ook 'De jongens uit Brazi
lië' geschreven. Het werd nooit eer
der in het Nederlands vertaald.
Hoewel het iets van actuele
waarde heeft verloren, heeft het
door de simpele en directe, en
daardoor boeiende verteltrant van
Ira Levin nog voldoende kracht
over om te kunnen fascineren. He|
is niet moeilijk in de Oostenrijkse
nazijager Yakov Liebermann dó
man te herkennen die op dit ge
bied al jarenlang het wereldnieuws
bepaalt: Simon Wiesenthal.
Hij gaat ditmaal op jacht naar
enige nazi's, die onder leiding vaif
de beruchte kamparts Mengele op
weg zijn om maar liefst 95 mannen^
verspreid over de gehele Westerse"
wereld, te doden. Die mannen heb
ben slechts twee dingen gemeer»:
hun leeftijd en een 13-jarige gea
dopteerde zoon.
Een nogal fantasierijk verhaat
dat een tikkeltje te ver staat van de
werkelijkheid, maar toch een in
dringend beeld geeft van de scha
mele middelen, waarmee de jachl
op wrede oorlogsmisdadigers moet
worden gevoerd.
Onverschilligheid
Thomas Perry kreeg voor zijri
thrillerdebuut 'De afrekening' eens
de Edgar Award. Ongetwijfeld een
stimulans om verder te gaan. Dus
ligt er nu 'De grote klap' in de mis-
daadhoek van de boekwinkels.
Heel simpel gezegd is het de ge;
schiedenis van wapenhandelaar,
die verhaal gaat halen omdat hij
voor enkele miljoen is opgelicht.
Dat brengt hem op het spoor van
een veel verder gaande misdaad.
Maar eigenlijk is dat gegeven van
ondergeschikt belang. Bij Perry is
het hoe van zijn verhaal belangrij;
ker dan het wat. Ik ben niet zo'n
liefhebber van dat ouwe-jon-
getjes-krentebrood toontje. Men
moet aan een halve zin genoeg heb
ben vooreen hele gedachte. Ik ben
ook niet zo sterk in het oplossen
van die raadseltjes. En veelzijdige
onverschilligheid is kennelijk de
sterkste vorm van humor. Je moet
er van houden. Aan mij gaat het
voorbij. KOOS POST
De vijfde engel, David Wiltse,
uitg. Luitingh, f24,90.
Engel des doods, Ian Barclay,
uitg. Bruna, f 24,90.
De jongens uit Brazilië, Ira Levin,
uitg. Bruna, f 26,90.
De grote klap, Thomas Perry,
uitg. Luitingh, f24,90.
ADVERTENTIE
BOEKHANDEL
LEIDEN LEIDERDORP
OEGSTGEEST - KATWIJK
VOORSCHOTEN
Alle op deze pagina besproken
boeken zl|n bij ons dlrekt lever
baar, óf vla onze TERMINAL te
bestellen en dan binnen drie da-
gen verkrijgbaar.
formulering nadat hij zelf enkele den is. Hij is gedwongen om te aarde hebben, ook wat betreft de
gedichten
Elisabeth Bishop werken met Engelse uitgaven, iets honorering van hun werk zitten de
had vertaald. Al mocht het resul
taat er best zijn, Bernlef had toch
het gevoel dat hij ergens tekort was
geschoten.
Een dergelijke kritische instel
ling ten aanzien van de eigen pres
tatie loopt als een rode draad door
de 'geloofsbelijdenissen' van de
vertalers die in 'Het Wonder van
Babyion', een door Meulenhoff uit
gegeven krant over vertaalde lite
ratuur. hun zegje mogen doen. Ver
gelijken wij vertalers met andere
'uitvoerende kunstenaars', pianis
ten bijvoorbeeld, dan komt deze
groep er wat aandacht van de me
dia betreft maar bekaaid vanaf.
Slechts flagrante missers krijgen
in recensies uitvoerige aandacht;
als een vertaling j
dat maar heel af
zinnetje vermeld. Meulenhoff heeft
met deze krant iets willen doen aan
de lamentabele positie van de ver
taler.
In korte stukjes, die vergezeld
gaan van enkele proeven van be
kwaamheid, worden door de verta
lers talloze problemen aangesne-
waardoor vaak de fijne nuances vertalers in het verdomhoekje. Ter-
verloren gaan. Is dit nog overko
melijk, pas echt problemen geeft
het 'geheel andere waardensys
teem' in de Chinese poëzie. Eén
wijl - om het eens sterk'uit te druk
ken - de muizen dood neervallen
voor de broodtrommel, moeten zij
zich bezighouden met het vertalen
de topics daarin is de klacht van de heerlijkste smulpartijen
de ambtenaar, die vindt dat Met Greetje van den Berg is het
de sporten van de maatschap- wel heel erg gesteld. Soms krijgt z
pelijke ladder met zeep heeft inge
smeerd. Zón onderwerp behoort in
Nederland al gauw tot het domein
van het 'light verse'. Welnu, wil de
vertaler de ernst die het vers in het
Chinees kenmerkt goed overbren
gen, dan zal hij nog meer dan an
ders op zijn tellen (lees: woorden)
moeten passen.
Beginnen de Chinese en Japanse
poëzie, en vooral ook het proza,
wordt hier steeds meer ingang te vinden,
bij- met de Roemeense literatuur is het
nog niet zo best gesteld. Jan Wil
lem Bos is een van de weinige ver
talers uit het Roemeens. Hij ziet
zichzelf behalve als vertaler ook
een beetje als sociaal werker. Hij
zorgt er immers voor dat auteurs
uit een Oostblokland als Roemenië
eindelijk eens wat harde valuta in
dit te horen van haar zoontje: "Heb
je nog geen geld van je uitgever ge
kregen? Dan mag je wel wat geld
uit mijn spaarpot hebben.'Tegelijk
met deze krant is er bij Meulenhoff
een elftalige pocket verschenen
met fragmenten uit het werk van
o.a. Lu Xun, Céline, Isaak Babel,
Breytenbach en Strindberg. De
oorspronkelijk tekst is naast de
vertaling afgedrukt, zodat men kan
vergelijken. Vooral bij het zuid
afrikaans is dat erg interessant om
te doen. Het is een soort peutertaal
tje, vol van lullige, lief aandoende
woordjes voor de meest afschuwe-
lijke zaken. CEES VAN HOORE
Het wonder van Babyion, elfta
lige pocket en krant, uitgeverij
Meulenhoff, 1986.
'Kisse jongens' is een film die gaat
over het leven van jongeren in Pa-
njse voorsteden. Ik weet nog goed
dat ik indertijd met gemengde ge
voelens naar 'Kisse jongens' toe
ging: zou het de zoveelste film wor
den waarin op een valse manier de
romantiek van het straatleven
wordt bezongen, zoals dat zo vaak
gebeurt in films van Amerikaanse
makelij?
Achteraf was ik blij de film ge
zien te hebben. 'Kisse jongens' be
vat geen zweem valse romantiek;
het is een film waarin op realisti
sche wijze een drieëenheid wordt
verbeeld: hoop, agressie, verve
ling.
men, in plaats van 'Kisse jongens'.
Wat ik echter nog vreemder vind:
waarom heeft de Nederlandse uit
gever niet vermeld dat dit het boek
is dat leidde tot 'Kisse jongens'?
Films vergelijken met boeken
heeft meestal rampzalige gevol
gen; afgezien dan nog van het feit
dat je een film niet met een boek
moet vergelijken. In dit geval kan
ik de verleiding echter niet weer
staan. Simpelweg omdat boek en
film als twee druppels water op el
kaar lijken. Om het nog anders te
zeggen: het boek is filmisch ge
schreven. De hoofdstukken zijn
scènes die je zo kunt verfilmen.
Hoofdpersoon is Madjid, een jon-
In de film komt een jongen voor gen die met zijn Algerijnse familie
die op school zo stom is dat niets,
maar dan ook niets, tot hem wil
doordringen. Na vele jaren in de
zelfde klas te hebben gezeten weet
hij de wet van Archimedes nog
steeds te verbasteren tot de wet
van Archi Ahmed.
'De wet van Archi Ahmed' - is de
titel van het boek waarop de film is
gebaseerd. Het is mij een raadsel
die titel niet is overgeno-
voorstad woont, geen toe
komst lijkt te hebben en daarom
samen met zijn vrienden de tijd
maar probeert stuk te slaan; en dan
is het nog niet eens zo'n gek idee
om dat stukslaan letterlijk op te
vatten.
Verzamelplaats van de jongeren
is een café. Hangen ze daar niet
rond, dan slenteren ze door de
voorstad, zich vervelend. Een en
kele keer moet iemand er aan gelo
ven. Of steken ze een auto in de
brand. Hebben Madjid en z'n
vriend Pat geldgebrek, dan gaan ze
naar Parijs om een paar mensen
wat lichter te maken.
Werk kunnen ze niet vinden. Eén
keer krijgt Madjid een kans, maar
ver komt hij niet: na ongeveer een
halve dag houden hij en Pat het
voor gezien, ze hebben geen zin om
zich aan de lopende band uit te slo
ven.
'De wet van Archi Ahmed' is
geen literair meesterwerk. Dat wil
zeggen: qua stijl. De schrijver.
Mehdi Charef, heeft zich niet toe
gelegd op het schrijven van mooie
zinnen. Je zou hem kunnen be
schouwen als een notulist. Dat no
tuleren doet hij meestal echter
goed: hij slaagt er in elk geval in
om een beeld op te roepen van een
wereld waarvan veel mensen geen
weet hebben.
En daarin schuilt dan ook de
kracht van 'Archi Ahmed'. Dit
boek is overigens de tweede roman
in een reeks die wordt uitgegeven
door Ambo, in samenwerking met
Proza
van meer dan 200 pagina's. Optimum,
prijs 24,90.
'De^prijs van de politiek' door Da-
- 'Het McFergus-syndroom' door Jan
A.L.M. Naaijkens. Een bedrijf houdt om
puur commerciële redenen de ontwik
keling van een serum tegen een nieuwe,
dodelijkekiekte (aids) tegen. Een actue- tlg is over de 0rastandig"hede die heb-
i realistische roman. Teleboek, prijs ben geleid tot de crisis in6de Amerikaan.
se regering en pessimistisch ten aanzien
de toekomst. Het
vid A. Stockman. 'De wereldeconomie
is in de greep van Reagan' constateert
zijn boek, waarin hij zeer openhar-
ƒ21,-.
Jeugdboeken
- 'Buitenspel' door Evert Hartman.
Over jaloezië tussen klasgenoten op een
middelbare school. Lemniscaat, prijs
23,50.-
- 'De blauv
Vries. Gewoon boek over gewone kin
deren. Voor de jeugd vanaf zeven jaar.
Lemniscaat, prijs 21.50.
i de kansen
Spectrum, prijs 4
- 'De Sjah aller Sjahs' door Ryszard
Kapuscinski, die de omwenteling in
Iran eens gadesloeg vanuit een verlaten
hotel in Teheran. Hij zag en begreep de
Diversen
door Anke de gebeurtenissen. Heel helder zet hij de
zaken op een rij. De Arbeiderspers, prijs
36,50.
- Burma dagboek 1942-1945' door
Wim Kan. Behoeft geen verdere intro
ductie. De Arbeiderspers, prijs 34,50.
- 'Wachten op God' door Simone Weil.
'In gesprek met prins Bemhard'. De Haar verhouding tot God was er een van
prins wordt wordt op 29 juni 75 jaar. overgave en geduld. Men kan het in dit
Fred J. Lammerzs voerde urenlange ge- boekje lezen. Altamira, prijs 27,50:
sprekken met hem en mocht bladeren - 'Op de drempel' door de predikant
in en plukken uit de particuliere foto- ds.Këti van Bergen. Als een handvat
albums van de Prins. Een kleurrijk geil- voor gemeente en ouders om bezig te
lustreerd boek op groot formaat. Hol- gaan met de geloofsopvoeding. Boeken-
landia, prijs 37,50. centrum, prijs 12,50
- 'Wie is bang voor succes?' of zoals QPiPnr>P fintinn
dr. Joan Harvey en Cynthia Katz het ÖCience-IlCtlOn
ook noemen: 'Het bedriegerssyn- -'De verre aarde'door Arthur C.Clar-
droom'. Mensen met dat syndroom ke en 'De dagbreker' door Philip Josë
wringen zich volgens het schrijfsters- Farmer zijn twee nieuwe titels in de zich
duo in allerlei bochten om hun succes of gestaag uitbreidende science-fictionse-
prestatie te rechtvaardigen. De analyses rie van Bruna. Prijs 29,90 per stuk.
AMSTERDAM (ANP) - Ruim vijf- dusse.
tig jaar nadat in Engeland met het Die onbekendheid met de mis-
oprichten van het eerste genoot- jdaadliterat'uur in het Nederland-
Rinus Ferdinandusse: 'Zelfs de
politie leest ons werk niet'. (fotoGPDi
schap voor misdaadauteurs een
bloeiende periode voor dergelijke
organisaties in Europa werd inge
luid, beschikt ook Nederland over
zo'n club. De als „Genootschap
van Nederlandstalige misdaadau
teurs" gedoopte vereniging werd
gisteren officieel opgericht in de
Korpssociëteit van de politie in
Amsterdam
Alleen al het feit dat deze gebeur
tenis juist hier plaats vond, was
volgens bestuurslid Rinus Ferdi
nandusse - die de openingstoe
spraak hield - een teken dat het no
dig is dat zo'n genootschap er
komt. Uit het in gebruik geven van
de „soos" aan de misdaadauteurs,
blijkt namelijk dat zelfs de politie
hun werk niet leest. Als ze zouden
weten hoe wij over hun onbe
kwaamheid schrijven, hadden ze
deze bijeenkomst op deze plaats
nooit toegestaan, aldus Ferdinan-
stalig gebied is één van de zaken
die het genootschap dan ook wil
aanpakken. Initiatiefnemer en mis
daadauteur Tomas Ross: „Wij gaan
ons inzetten om tot de „grote litera
tuur" te gaan behoren".
Tot nu toe ervaren de misdaad
auteurs hun werk als het onderge
schoven kindje. Ten onrechte,
meent Ross, omdat de Nederland
se misdaadroman zich de laatste ja
ren in de goede richting heeft be
wogen. „Ongeveer vijftien auteurs
komen ieder jaar met een goede
misdaadroman op de markt", schat
hij.
Als stimulans voor het schrijven
van goede misdaadromans gaat het
genootschap jaarlijks een 'Gouden
Strop', plus een geldprijs van
10.000 gulden, uitreiken aan een
misdaadauteur die baanbrekend
werk heeft geschreven.
Verder stelt het genootschap
zich ten doel de belangen van de
misdaadauteurs te behartigen, zo
als het geven van adviezen over
promotie, royalties en voorschot
ten. Op het programma staan ook
lezingen door deskundigen van de
misdaad op het programma: frau
deurs en misdadigers. De bevorde
ring van de onderlinge contacten
en en de saamhorigheid van de au
teurs zal eveneens volop de aan
dacht krijgen.
Het genootschap wil dat meer
korte misdaadverhalen geschreven
worden. Dat zal worden gestimu
leerd door de uitgave van een jaar
lijkse „crimebundel", in samen
werking met de uitgevers.
Tot nu toe hebben zich van de 46
aangeschreven Nederlandstalige
misdaadauteurs zich er 22 als lid
aangemeld. Ook enkele journalis
ten die vaak over misdaadromans
schrijven behoren tot het 'selecte
gezelschap', evenals enkele uitge
vers.
de Novib. Als de boeken die nog
worden uitgegeven evenveel kwa
liteit hebben als 'Archi Ahmed'
kan het nog een mooie reeks wor»
den' WIM BRANDS
DEN HAAG (GPD) - Om „de onge
grondheid van elke vorm van racis
me aan te tonen" is de Novib een
nieuwe boekenreeks begonnen. In
deze anti-racismeserie is plaats
voor zowel romans als weten
schappelijke werken en de nadruk
zal komen te liggen op werk van
schrijvers uit etnische minderhe
den.
Als eerste twee delen zijn uitge
geven 'Gastvrijheid' van de in
Frankrijk wonende Marokkaan Ta-
har Ben Jelloun en het hierboven
besproken 'De wet van Archi Ah
med' van de eveneens in Frankrijk
wonende Algerijnse auteur Mehdi
Charef.
Volgens de uitgevers Novib en
Ambo moeten de boeken meer in
zicht geven in de wereld van bui
tenlanders, omdat vooroordelen
vaak voortkomen uit onwetend
heid. Tijdens de presentatie van de
boeken in Amsterdam zei Tahar
Ben Jelloun dat er volgens hem in
Nederland wel meevalt met het ra
cisme.
..Als er in Frankrijk standbeel
den zouden worden opgericht voor
alle arabieren die door het racisme
vermoord zijn, zoals de Amster
dammer Kerwin Duinmeyer, zou
den er nu meer standbeelden dan
bomen staan", aldus de schrijver.
Het viel hem al op als klein kind
in Marokko dat terugkerende emi
granten uit Nederland grappige
anecdotes over dat land vertelden,
maar dat degenen uit Frankrijk he
lemaal niets vertelden.
Over racisme zelf zei de schrij
ver: „Als je zegt niet van een be
paalde bevolkingsgroep te houden,
hou je alleen van jezelf. Als je anti
semiet bent, ben je namelijk ook
anti-arabisch, want ook de arabie
ren zullen de rekening van dat ra
cisme gepresenteerd krygen".
