'Insignificance': denken over
de relativiteit van sterren
7//
Kurosawa heeft teksten
Shakespeare niet nodig
Wilma stort zich geheel
op projectontwikkeling
HET AUTOSCHADEHUIS
MAAKT RECHT WAT KROM IS
AUTOSCHADEHUIS
BEL071-764800
VRIJDAG 23 MEI 1986
immmmmmi
■HgBKBKisaiifaiif^s:
a b m m m m s s m m ss m m m r m. m
ai p
iiiaimii!
'ifyfiaiiaiiaaiaana
'Insignificanceregie: Nicholas Roeg;
hoofdrollen: Theresa Russell, Michael
Emil en Tony Curtis; theater: Kijkhuis,
Leiden.
'Insignificance' is een film die
waarschijnlijk niet veel publick zal
trekken. Anders dan de titel ('on
beduidend') doet vermoeden, gaat
het echter om een bijzondere film.
die alle aandacht verdient.
Wat is immers interessanter dan
een confrontatie tussen de grootste
sexbom en de grootste geleerde
van deze eeuw? 'Insignificance'
draait namelijk om de ontmoeting
tussen de actrice (Marilyn Monroe)
en de professor (Einstein). Monroe
is bezig met de opnamen van de
beroemde scène uit 'The seven
year itch'. waarin haar rokken op
waaien boven het luchtrooster van
de metro. Na afloop besluit ze een
nachtelijk bezoek te brengen aan
een collega-beroemdheid. Ein
stein. Overrompeld door haar ver
schijning laat deze wandelende re
kenmachine zich de relativiteits
theorie uitleggen.
Met behulp van twee treintjes en
twee zaklantaarns weet het domme
blondje aanschouwelijk te maken,
dat waarneming van tijd en ruimte
voor elke waarnemer anders en
dus relatief is. In ruil voor deze uit
eenzetting laat Einstein Monroe
zijn blote benen zien.
Zo lijken deze twee tegenpolen
moeiteloos van rol te kunnen wis
selen. Voordat in bed de vereni
ging definitief tol stand kan wor
den gebracht, dient de jaloerse
echtgenoot van Monroe zich aan.
Dit is de honkbalspeler (Joe Di-
Maggio). die permanent kauwgom
eet in de hoop zichzelf tegen te ko
men op de bijbehorende plaatjes
van honkbalvedetten.
Niet alleen Monroe heeft een be
lager. maar ook Einstein wordt
achtervolgd. De senator (McCar
thy) probeert hem ertoe te bewe
gen voor een commissie te getui
gen. Einstein weigert aan de anti
communistische hetze mee te
werken en spreekt liever op een
vredesconferentie.
De film beweegt zich dus rond
vier legendarische figuren, die el
kaar in éen hotelkamer in New
York tegen het lijf lopen. Van een
duidelijk verhaal is nauwelijks
sprake. De verschillende gebeurte
nissen staan op zichzelf en worden
bovendien afgewisseld met allerlei
andere beelden.
Soms zijn dit terugblikken,
waarin we bijvoorbeeld zien hoe de
kleine Einstein een experiment
verknoeit of hoe Marilyn al jong
leert van haar uiterlijk te profite
ren. Ook is er sprake van angstvi
sioenen. nachtmerries en andere
onheilspellende beelden die pas
gaandeweg hun betekenis krijgen.
Deze structuur zorgt ervoor dat 'In
significance' niet een eenvoudige
komedie is geworden.
Hoewel er genoeg gelachen kan
worden, begeeft de film zich op
een ander niveau door het spelen
met ideeèn over tijd en ruimte. Het
eerste shot van de film bestaat uil
een horloge dat een vrije val door
de ruimte maakt. Van horloges
blijft in de hele film steeds sprake.
Zo is Einstein in het bezit van een
horloge dat vanaf z'n elfde op
kwart over acht staat, precies hel
moment waarop later de atoom
bom op Nagasaki zou vallen.
In een flashback zien we hoe van
Monroe in een meisjesinternaat hel
horloge wordt afgepakt. Zij inte
resseert zich niet meer in de tijd en
leeft steeds in het hier en nu. Het
horloge dat ze later van haar man
krijgt zal ze tijdens een ruzie kapot
slaan.
In de film zelf blijkt dat de tijd
relatief is. Heden, verleden en toe
komst lopen door elkaar. Aan het
eind van de film valt het verleden
in een verschrikkelijk visioen sa
men met het heden. Om kwart over
acht. net op het moment dat Mon
roe afscheid wil nemen, ziet Ein
stein na een helle flits de hotelka
mer exploderen, waarbij de actrice
vreselijk wordt verminkt.
Naast een aardige komedie over
de ontmoeting tussen Einstein en
Monroe, is 'Insignificance' vooral
een zwarte satire over de mens
heid. Ieder personage symboliseert
een bepaald aspect van de mens.
De wetenschap en kennis, de
schoonheid en lichamelijkheid, de
fysieke kracht en de politieke
macht. De suggestie is dat deze
vier personen ieder op één gebied
uitblinken, maar de kwaliteiten
Theresa Russell
van de anderen node missen. Ook gankelijk en zet de toeschouwer op
al slaagt Nicholas Roeg er niet al- aangename wijze over velerlei on
tijd in zijn bedoelingen duidelijk té derwerpen aan het denken,
maken, deze film is redelijk toe-
LEONARD ENGEL
- Scene uit 'Ran'
'Ran'; regie: Akira Kurosawa; hoofdrol:
Tatsuya Nakadai; theater: Luxor, Lei
den
De Japanse regisseur Akira Kuro
sawa heeft van 'Ran' een eigenzin
nige en bijzonder imponerende
King Lear-verfilming gemaakt. Hij
gebruikte voor zijn film voorname
lijk de basissituatie van dit drama
van Shakespeare: een bejaarde
vorst verdeelt zijn koninkrijk on
der zijn drie kinderen en onterft
vervolgens de ogenschijnlijk minst
dankbare van het drietal.
Bij Shakespeare ging het om
dochters, bij Kurosawa zijn het zo
nen. De twee aanvankelijk zo
dankbaar overkomende erfgena
men verdrijven hun vader uit zijn
kasteel en gaan vervolgens elkaar
te lijf in een oorlog om de alleen
heerschappij. De derde zoon keert
terug uit ballingschap om zijn va
der te redden, maar komt smarte
lijk om het leven. Zoals uiteinde
lijk trouwens de hele clan jammer
lijk tenonder gaat.
De Japanse filmer heeft geen
Shakespeare-teksten nodig gehad
om zijn obligate les over machts
honger en tomeloze wraakzucht
over te brengen. "De mens verkiest
verdriet boven vreugde en oorlog
boven vrede", zo heet het in de fi
nale. En dat is inderdaad wat we te
zien krijgen.
De hoofdrol in 'Ran' wordt ge
speeld door Tatsuya Nakadai, Ku
rosawa's favoriete acteur. Hij de
buteerde in de klassieker 'Zeven
Samurai' en is ook te zien geweest
in 'Yojimbo' en 'Kagemusha'. Alle
drie films van Akira Kurosawa.
Wie Kurosawa's 'Troom van
Bloed' (Macbeth) heeft gezien,
weet hoe deze cineast Shakespeare
naar zijn hand kan zetten. Wie 'Ka
gemusha' heeft gezien, weet bo
vendien op wat voor onnavolgbaar
imposante en - heel vreemd - es
thetiserende wijze de 75-jarige Ja
panner veldslagen tussen samou-
rai-legers weet te ensceneren. Je
kunt je zo al een heel aardig beeld
vormen over wat van 'Ran' (het
woord betekent chaos) kan worden
verwacht.
PIETER VAN LIEROP
FILMS OP VIDEO
In een week waarin het aanbod
nogal mager is aandacht voor
een griezelfilm die een onver
wacht succes werd: 'Friday the
13th'. Het succes was zelfs zo
groot dat er vele vervolgen op
kwamen. Het is een typisch voor
beeld van de horror zoals die te
genwoordig wordt gemaakt,
subtiliteit ver te zoeken
Het gaat allemaal om het zo
merkamp Crystal Lake dat naja
ren wordt heropend. Een reeks
onopgeloste gruwelmoorden
was de reden van de sluiting des
tijds. Als een aantal studenten bij
elkaar komt om het kamp op te
knappen, begint de ellende uiter
aard weer van voren af aan. Re
gisseur van deze in 1980 gemaak
te film was Sean Cunningham
(volgende week vrijdag, 23.35
uur, Nederland 2). Dat een grie
zelfilm ook van niveau kan zijn,
bewees Roman Polanski met zijn
ijzingwekkende klassieker 'Ro
semary's Baby' (Duitsland 2,
23.20 uur, zaterdag).
Vrolijker maar even onbenul
lig als 'Vrijdag de dertiende' is
'Smokey and the bandit' die
op zaterdag om 20.15
uur op hetzelfde net is te zien.
Burt Reynolds speelt een drank
smokkelaar die tijdens een ellen
lange achtervolging uit handen
van de sheriff (Jacky Gleason)
weet te blijven. Sally Field, toen
de vriendin van Reynolds, speelt
ook mee en de voormalige stunt
man Hal Needham maakte met
'Smokey and the bandit' zijn re
giedebuut.
'Los Santos Innocentes' sluit
zondag het Spaanse drieluik bij
de VPRO af. Een ontroerende
film die met succes in de filmhui
zen draaide. De feodale verhou
dingen op het platteland - een
veel voorkomend thema in de
Spaanse film - zijn het uitgangs
punt in een verhaal over een
landarbeidersgezin. Francisco
Rabal is onvergetelijk als de
zwakzinnige oom die door de
grootgrondbezitter terzijde is ge
schoven (Nederland 2,22.11 uur).
En verder nog: 'Dial M for
murder', één van de beste Hitch-
cockfilms en met Grace Kelly in
de hoofdrol (zaterdag, 20.15 uur,
Duitsland 1). 'The times of Har
vey Milk' is een reconstructie
van de moord op een homosek
sueel raadslid in San Francisco.
Kreeg in '84 een Oscar als beste
documentaire (20.20 uur, België
2, maandag).
Roman Polanski, maker van
'Rosemary's Baby'. (foto gpd)
¥118111
188881 mm
BIOSCOPEN
(OP)NIEUW
'Ran' - Luxor. Leiden
'A Chorus Line' - opwindende
dansfilm van Richard Attenbo-
rough met een sentimenteel sausje.
City. Katwijk
'Hot Bubblegum de boot in' - pu-
berpret. Trianon. Leiden
BLIJVERS
'Witness' - uitstekende thriller
met Harrison Ford in de hoofdrol,
Lido. Leiden
'Absolute Beginners' - nu al be
faamde maar niet volledig overtui
gende muziekfilm. Euro. Alphen.
To live and die in LA' - sterke
thriller van William Friedkin. Lido.
Leiden
'Jewel of the Nile' - het niet in al
le opzichten geslaagde vervolg op
'Romancing the stone'. Lido, Lei-
'Weird Science' - twee jongetjes
toveren oogverblindend mooie
vrouw tevoorschijn. City. Katwijk
'Abel' - enige film van Alex van
Warmerdam over jongen die huis
niet uit wil. Lido. Leiden.
'Mama is boos' - vervolg op
'Schatjes'. minder venijnig. City en
Katwijk.
'Rocky 4' - Rocky Balboa strijdt
tegen Rus en ontpopt zich als vre
desengel. City, Katwijk.
'Out of Africa' - Meryl Streep en
Robert Redford hebben relatie in
Afrikaans plaatjesboek, Lido. Lei
den en Euro. Alphen.
'Teachers' - lichtvoetige film over
het docentenkorps op een high
school. Euro. Alphen
Delta Force' - matige actiefilm
met Chuck Norris. Euro. Alphen
SEXFILMS
'Katharina en haar wilde hengsten'
- Rex. Leiden.
'Onze eerste wip' - City. Katwijk
NACHTFILMS
'Vrouwtjes waar je op terugvalt' -
Rex. Leiden.
'Absolute beginners' - Euro. Al
phen.
'Hete speeltjes' - Euro. Alphen.
'Delta force' - Euro. Alphen.
'Sense interdit' - Euro. Alphen.
DEN HAAG
'Mama is boos' - Asta (463500). al.
'Out of Africa' - Asta. al.
'The jewel of the Nile' - Asta. al.
'Wetherby' - Babyion (471656). 16 jr.
al.
'The Coca-Cola kid' - Cineac
(630637). 16 jr.
'The Delta force' - Cineac. 16 jr.
'Bedroom eyes' - Cineac. 16 jr.
'The jewel of the Nile' - Euro
(667066). al.
'Fool for love' - Metropole (456756),
16 jr.
'Abel' - Metropole. al.
'Un Amour de Sw
al.
- Metropole.
'The Berlin affair' - Metropole. 16 jr.
'Absolute beginners' Metropole. al.
'Remo' - Odcon (462400). 12 jr
'Iron Eagle' - Odeon. al.
'House' - Odeon. 16 jr.
'Hold-Up' - Odeon. al.
ris. 18 jr.
AMSTERDAM
'3 Mannen en een wieg' - Alfa
(278806). al.
'Wetherby' - Alfa. 16 jr.
'Kiss of the spiderwoman' - Alfa. 12
jr.
'Witness' - Alfa. 12 jr.
'Abel' Alhambra (233192). al.
'The Coca-Cola kid' - Alhambra, 16
jr.
'Mama is boos' Bcllevue Cinerama
(234876/266227). al.
'The jewel of the Nile' - Cinerama,
al.
'Out of Africa' - Calypso (266227/
234876). al.
'Mishima' - Calypso. 16 jr.
'Lekkere spelletjes' Centraal
(248933). 18 jr.
'De aanslag' - Cineac. (243639). al
'Prizzi's honor' Cinecenter.
(236615) 12 jr.
'My beautiful Laundrette' - Cine
center. 16 jr.
'De nacht draagt jarretelles' - Cine
center. 16 jr.
'Police' - Cinecenter. 16. jr.
'Out of Africa' - Cinema (151243). al.
'The jewel of the Nile' - Cinema, al.
'Rocy IV' - City (234579). 12 jr.
'Pyramid of fear' - City. 12 jr.
'Rumble Fish' - City. i2 jr.
The Delta force' - City. 16 jr.
'House' - City. 16 jr.
Topgeheim (S)pionnen' - City. al.
'Remo' - City. 12 jr.
'Les baliseurs du desert' - Kriterion.
(231708). 12 jr.
'Rembetiko'. - Kriterion. 16 jr.
'Death in Venice'. Studio K
(231708). 16 jr
'De sex-muskiet' - Pansien (248933).
18 jr.
'The Delta force' - Rembrandtplein-
theater (223542). 16 jr.
'Don't kill us we kill you' Rem-
brandtpleintheater. 12 jr
'Kaos' - The Movies (245790), 16 jr.
'Tangos' - The Movies. 16 jr.
'Almost You' - The Movies. 16 jr.
'Abel' Tuschinski (262633). al
'Fool for love' - Tuschinski. 16 jr.
'Hold Up' - Tuschinski. 16 jr
'The Berlin Affair' - Tuschinski, 16
jr.
'Absolute beginners' - Tuschinski.
al.
'House' - Tuschinski. 16 jr.
'Turtle Diary' - De Uitkijk (237460).
16 jr.
FILMHUIZEN
LAK-Cinema vertoont dinsdag
avond twee films van Alfred
Hitchcock. 'Vertigo' (20.00 uur)
waarin een ingewikkelde en ver
rassende intrige wordt geschetst.
Een ex-politieman wordt betrok
ken in een moordcomplot, ge
smeed door een van zijn vrien
den en diens maitresse. Met Ja
mes Stewart en Kim Novak. Ver
volgens wordt 'Rope' gedraaid
(om 22.00 uur), een film die be
schouwd wordt als een vorm-ex-
periment van Hitchcock, omdat
hij hierin de camera steeds tien
minuten liet lopen alvorens een
nieuwe instelling te kiezen. Het
verhaal is gebaseerd op een ware
gebeurtenis: twee vrienden, ho-
mosexueel en superintellectueel,
vermoorden in hun flat een jon
geman. Het lijk wordt verstopt in
een kist, die tijdens een feestje
dienst doet als buffet.
K O vertoont dinsdagavond
'Betrayl' van David Jones met
Jeremy Irons, Ben Kingsley en
Patricia Hodge. Harold Pinter
bewerkte zijn gelijknamige to
neelstuk voor deze film. die zich
afspeelt rond het aloude thema
'overspel'. (20.15 uur)
In Het Kijkhuis is nog tot en
met zondagavond 'Novecento',
deel 1 en 2 te zien (19.00 uur);
maandagavond draait hier 'Nia
gara' met Marilyn Monroe (20.00
en 22.15 uur). 'The Verdict' van
Sidney Lumet toont Paul New
man als advocaat die koste wat
kost het recht wil laten zegevie
ren (dinsdag 20.00 en 22.15 uur);
'Yol' van Yilmaz Guney vertelt
de lotgevallen van vijf mannen
die een week vrijaf krijgen uit
een strafgevangenis (woensdag
20.00 en 22.15 uur); donderdag
avond gaan hier 'Kaos' (20.00
uur) en 'Oberst Redl' (19.30 en
22.15 uur) draaien.
Het Filmhuis LVC vertoont
vanavond tot en met zondag
avond 'La Historia Official'
(21.15 uur); woensdag wordt het
retrospectief rondom Alain Res-
nais voortgezet met 'L'annee
dernière a Marienbad'; donder
dagavond is 'Muriel ou Ie temps
d'un retour' van deze regisseur
te zien. (20.00 en 22.15 uur).
ANTWERPEN (ANP) - De bouw
maatschappij Wilma heeft vorig
jaar voor 336 miljoen gulden aan
beleggingen verkocht. Dit bete
kent dat de hele beleggingsporte
feuille is geliquideerd. De directie
vindt dat beleggen als zelfstandige
activiteit minder past in de basisfi
losofie van ontwikkelen en bou
wen. Dit heeft directievoorzitter L.
Maas gisteren gezegd in een toe
lichting op het jaarverslag.
Behalve de aannemcrij zullen in
de toekomst vast-goedonlwikkc-
ling en dienstverlening de omvang
van de omzet bepalen. Wilma gaat
via projectparlicipatic financieel
deelnemen in projecten en daar
mede risico voor dragen. Als voor
beeld van deze nieuwe opstelling
in de ontwikkelingsmarkt noemde
de heer Maas de samenwerkings
overeenkomst met Philips en de
PTT, hel zogenaamde transpoli-
sprojcct. Dit project beoogt Je ont
wikkeling van moderne bedrijven
parken. Binnen enkele maanden
zal de overeenkomst rondkomen
met de gemeenten waar Wilma een
dergelijk park tot stand wil bren
gen.
De totale winst van Wilma zal dit
jaar lager zijn dan in 1985, maar
toch bescheiden positief uitko-
Lufthansa
De winst na belasting v
duitse staasluchtvaartmaatschap-
pij Lufthansa is met zestig procent
gedaald van een record van 165
miljoen mark in 1984 tot 66,4 mil
joen mark in het afgelopen jaar.
Lufthansa schrijft de verslechte
ring van de resultaten toe aan de
scherpe concurrentie op de Noord-
atlantische routes en aan een min
der gunstige gang van zaken bij de
diensten oo Zuid-Afrika en het
Midden-Oosten.
Het Utrechtse verzekeringscon
cern Amcv heeft over het eerste
kwartaal een winst geboekt van
61,5 miljoen gulden. De winst is 5
procent hoger dan in het overeen
komstige kwartaal van 1985. Als de
Amerikaanse en de Australische
dollar niet in koers waren gedaald
zou Amcv, dal belangen heelt in de
VS en Australië, een winststijging
hebben geboekt van 23.6 procent.
HES-Bcheor in Rotterdam vci-
wachl dit jaar opnieuw een hogere
winst te maken, na over 1985 de
winst meer dan verdrievoudigd'te
hebben en het dividend verhoogd
te hebben van 700 naar 900 gulden
per aandeel. HES heelt het algelo
pen jaar de activiteiten verder ver
breed met haven- en transport-
dienste, omdat de resultaten in de
graanoverslag blijvend onder druk
staan als gevolg van hel beleid van
de EG.
Regel de afhandeling van uw autoschade zelf met het Autoschadehuis in
Leiden. Dat kan u heel wat geld besparen!
Het Autoschadehuis beschikt over hypermoderne apparatuur en een
topteam van vakmensen die elk soort schade aan welk type auto dan
ook, vakkundig herstellen. Bovendien neemt het Autoschadehuis de
volledige afwikkeling met uw verzekering voor haar rekening en zijn er
vervangende auto's beschikbaar. Uw autoschade, hoe spijtig dan ook.
regelt u snel en soepel met
het Autoschadehuis. Rooseveltstraat 612321 BL Leiden.
HARTELIJK WELKOM
IN ONZE SHOWROOM
Opemngst'iden: ma I m vnj. v«
9 00-12 30 uur e v 13 30 tot 18 00 t.
zaterdagmorgen van 10 00 tot 12 30 uur
ZONNESCHERMEN- EN DEKZEIIENFABRIEK
0uddkoorn van Qgmond.