Z.-Afrika neemt
ANC onder vuur
stoutenbeek
Bij Stoutenbeek
Zwart circuit harde noodzaak
Zeker 3 doden in Frontlij nstaten
Russische centrales
worden niet aangepast
Omstreden vliegtuig in
Taiwan terug naar China
Honderden
Aids-doden
in Oeganda
Wiesenthal kritiseert
JWC over Waldheim
Weinberger op
bezoek in
boos Portugal
Zeven magere
jaren in
Suriname (2)
DINSDAG 20 MEI 1986
(Vervolg van pagina 1)
JOHANNESBURG - Minstens drie personen zijn gistermorgen om het leven gekomen
bij Zuidafrikaanse aanvallen op ANC-bases in Zimbabwe, Botswana en Zambia. De aan
vallen zijn de meest vergaande ooit buiten de landsgrenzen door het Zuidafrikaanse leger
tegen de illegale verzetsorganisatie uitgevoerd.
De aanvallen door het Zuidafri
kaanse leger op de Zambiase
hoofdstad Loesaka en de hoofd
stad van Botswana, Gaborone,
werden uitgevoerd met vliegtuigen
en helikopters. Volgens de Zam-
buiten de stad, bij Mogaditsane.
Volgens de Zuidafrikaanse leger
bevelhebber, luitenant-generaal A.
J. Liebenberg zou het hier gaan om
een „doorgangskamp voor ANC-
terroristen". Volgens ooggetuigen
biase president Kenneth Kaoenda zouden zes tot acht helikopters
werd een vluchtelingenkamp bij
Makeni, op circa 12 kilometer van
het centrum van Loesaka met
door
Ruud de Wit
bommen bestookt. Hierbij werden
twee personen, een Zambiase bur
ger en een vluchteling uit Namibië
gedood. Zeker tien personen raak
ten gewond.
Volgens de bevelhebber van de
Zuidafrikaanse luchtmacht, luite
nant-generaal D. J. Earp was het
evenwel een 'geslaagde' aanval ge
weest op een ANC-trainingskamp,
dat tevens werd gebruikt als een
informatiecentrum van het ANC.
Voor de aanval op Gaborone
werd gebruik gemaakt van heli
kopters die een complex van 21
huizen met kogels en explosieven
bestookten. De huizen liggen iets
de aanval hebben deelgenomen.
Hierbij zou minstens een persoon,
een populaire voetballer uit
Botswana zijn gedood, terwijl ook
drie militairen Uit dit buurland van
Zuid-Afrika gewond raakten.
Vanuit een helikopter waren
pamfletten gestrooid, die de inwo
ners van de wijk aanspoorden in
hun huizen te blijven. „Deze actie
is niet gericht tegen de bevolking
van Botswana, maar tegen ANC-
terroristen" stond er onder meer
op de pamfletten.
Doorgangshuis
De aanval in het centrum van
Harare, waar in twee gebouwen
bommen ontploften, moet zijn uit
gevoerd door commando's die naar
alle waarschijnlijkheid over een af
stand van 350 kilometer per heli
kopter zijn aangevoerd. Het is niet
bekend of bij deze aanslagen do-
MOSKOU/BONN (AP/AFP/Rtr.) -
De vooraanstaande Russische
atoomgeleerde Ivan Jemeljanov
heeft gisteren in een^gesprek met
buitenlandse journalisten gezegd
dat het lang niet zeker is dat een
betonnen ommanteling rond de
kernreactor in Tsjernobil de bij het
ongeluk vrijgekomen straling zou
hebben tegengehouden. Er is daar
om geen reden de centrales aan te
passen.
De Russische geleerde verschaf
te geen nieuwe informatie over de
aantallen doden en gewonden die
bij het ongeluk zijn gevallen. De
Amerikaanse beenmerg-speciabst
Robert Gale, die in de Sowjet-Ume
assisteert bij de verzorging van de
slachtoffers, heeft gezegd dat 13
mensen om het leven zijn geko
men, en dat er waarschijnlijk nog
meer zwaargewonden zullen over
lijden. Tussen de 50.000 en de
100.000 mensen zullen volgens Ga-
Ie hun leven lang de gevolgen van
de ramp blijven merken.
Jemeljanov zei dat de onderzoe
kers nog steeds niet hebben ach
terhaald of de ramp is veroorzaakt
door een menselijke of een techni
sche fout. Zeker zou zijn dat de
reactor, terwijl hij voor onderhoud
buiten gebruik was gesteld, binnen
10 sekonden van zes procent naar
50 procent van zijn capaciteit
klom, maar de rol die dit bij het
ontstaan van het ongeluk speelde
werd door Jemeljanov niet verder
toegelicht.
De Westduitse regering heeft de
Sowjet-Unie er gisteren van be
schuldigd bondskanselier Helmut
Buitenland kort
Ontvoering Nicaragua
De Westduitse ambassade in de
Nicaraguaanse hoofdstad Mana
gua is bezet, nadat acht jonge Duit
sers zaterdag door rechtse guerril
lastrijders in Nicaragua werden
ontvoerd. De bezetters van de am
bassade zouden de regering in
Bonn onder druk willen zetten om
zich in te spannen voor de vrijla
ting van de ontvoerden. De jonge
Duitsers werkten als vrijwillige
'brigadisten' in Nicaragua, en be
hoorden niet tot het personeel van
de Westduitse ontwikkelings-
dienst DED. Het DED-personeel is
al sinds 1984 uit bedreigde provin
cies teruggetrokken.
Bangladesj
In Bangladesj heeft de Jatiya
Partij van president Mohammad
Ersjad de parlementsverkiezingen
gewonnen. Afgelopen nacht werd
bekend dat de partij, nadat de
stemmen uit 295 van de 300 kies
districten waren geteld, 151 zetels
heeft behaald. De belangrijkste ri
vaal van de Jatiya Partij, de Awami
Liga, heeft 75 zetels behaald. De
bondgenoten in de Awami Liga,
een alliantie van acht partijen, be
haalden 28 zetels, zodat de grootste
oppostitiegroepering in totaal 96
zetels behaalde.
Opvolging Defferre
Na hevige onenigheid die bijna
op een scheuring in de socialisti
sche partij van Marseille uitliep, is
de 63-jarige neurochirurg prof. Ro
bert-Paul Vigouroux zaterdag tot
nieuwe burgemeester van de Zuid
franse havenstad gekozen als op
volger van de onlangs overleden
Gaston Defferre op.
Kohl tc hebben belasterd om de
aandacht af te leiden van haar ver
antwoordelijkheid voor de schade
die is veroorzaakt door de kern
ramp in Tsjernobil.
Helmut Kohl had in een rede
voor 150.000 Sudetenduitsers de
Westduitse eis herhaald dat de
Sowjet-regering compensatie dient
te betalen voor de schade die West
duitse boeren hebben geleden als
gevolg van de ramp met de kern
centrale in Tsjernobyl. TASS om
schreef de eis van de bondskanse
lier als onterecht en meldde dat
Kohl deze eis had verwoord voor
een gehoor van „overblijfselen uit
de tijd van Hitier".
den of gewonden zijn gevallen.
Volgens luitenant-generaal Lie
benberg zou het hier een actiecen
trum van het ANC in het centrum
van de stad en een doorgangshuis
voor 'terroristen' verder van het
centrum hebben betroffen.
De aanvallen van het Zuidafri
kaanse leger tegen zogenaamde
ANC-bases in de buurlanden had
den plaats, nadat zondag in de
Transvaal een van de grootste
ANC-wapenopslagplaatsen uit de
geschiedenis was ontdekt. Al eer
der waarschuwde de Zuidafrikaan
se regering ervoor, dat zij niet zou
schromen ANC-bases in de buur
landen aan te vallen, als zij aanwij
zingen zou hebben dat het ANC
vandaar zou opereren.
In 1983 voerde de Zuidafrikaan
se luchtmacht bombardementen
uit op de Mozambiquaanse hoofd
stad Maputo en op 14 juni van het
vorig jaar werd Gaborone ook al
getroffen door een aanval van
Zuidafrikaanse commando's. Toen
kwamen hierbij twaalf personen
om het leven. De aanval op Gabo
rone kwam overigens vijf dagen
voor nieuwe onderhandelingen
tussen de Zuidafrikaanse regering
en die van Botswana over de aan
wezigheid van ANC-ers in het land.
De regering van president Masire
heeft deze besprekingen afgelast.
De Zambiase president Kenneth
Kaoenda noemde in een televisie-
rede de aanval van het Zuidafri
kaanse leger „een vorm van staats-
terrorisme van het ergste soort".
Later op een persconferentie zei
een gespannen en woedend ogen
de Kaoenda onder meer: „Ik ver
oordeel in de meest krachtige ter
men deze laffe actie van de Zuid
afrikaanse racisten". Hij voegde
hieraan toe, dat „het vergoten
bloed niet ongewroken zal blij
ven".
De aanvallen op de drie frontlijn-
staten hebben ook reacties opge
roepen in het Zuidafrikaanse drie-
kamerparlement. Over het alge
meen werden zij toegejuicht, voor
al door de zeer conservatieve blan
ke partijen. Maar de Progressieve
Federale Parij (PFP) heeft de aan
vallen scherp veroordeeld en een
spoeddebat aangevraagd, dat van
daag zal plaats hebben.
HONG KONG (Rtr./AFP) - De
Volksrepubliek China zal het Tai
wanese vrachtvliegtuig teruggeven
dat begin mei tijdens een vlucht
van Bangkok naar Hong Kong uit
week naar China en landde in Kan
ton. Ook twee van de drie beman
ningsleden zullen naar Taiwan
kunnen terugkeren. Dit heeft een
Chinese luchtvaartfunctionaris
gisteren meegedeeld. Hij wilde
niets kwijt over de piloot van het
toestel, die te kennen heeft gege
ven in de Volksrepubliek te willen
blijven.
De delegaties van China en Tai
wan zijn na drie dagen onderhan
delen overeengekomen dat de
Het verwoeste ANC-kantoor in Harare, Zimbabwe.
KYOTERA (AFP) - Ongeveer
500 mensen in het zuidelijke
district Rakai van Oeganda zijn
in de afgelopen 12 maanden
overleden aan de ziekte aids.
Dit is uit medische bron in de
plaats Kyotera vernomen.
In Oeganda worden geen offi
ciële cijfers gegeven over men
sen die zijn overleden aan aids,
maar artsen in de betreffende
streek schatten dat een op de
duizend inwoners aan de ziekte
lijdt.
De Pakistaanse arts Bajwa,
directeur van een kliniek in
Kyotera, zei dat er een ware an-
ti-aids psychose heerst onder
de bevolking van de streek en
dat de aids-patienten door hun
medeburgers worden geme
den.
WENEN (Rtr.) - Nazi-jager Simon Wiesenthal heeft het Joods Wereldcon
gres (WJC) er zondag van beschuldigd het antisemitisme in Oostenrijk
aan te wakkeren door de aanvallen op presidentskandidaat Kurt Wald
heim.
In een vraaggesprek met het Britse persbureau Reuter zei de Wiesen
thal, die een vernietigingskamp van de nazi's heeft overleefd, dat de ver
klaringen van het WJC het vertrouwen hebben geschaad dat sinds de
Tweede Wereldoorlog was gegroeid tussen de 10.000 leden tellende jood
se gemeenschap en de andere Oostenrijkers. „Ik denk dat we opnieuw
moeten beginnen waar we in 1945 waren. Zo erg is het". Over Waldheim:
„Ik zeg niet dat hij schuldig of onschuldig is, alleen dat wat ik tot nu toe
heb gezien onvoldoende is om hem een oorlogsmisdadiger te noemen".
Volgens Wiesenthal gaat het het niet om de beschuldigingen, maar om
de dreigementen aan het adres van de Oostenrijkers. Hij verwees naar
een vraaggesprek van het Oostenrijkse weekblad „Profil" met de secreta
ris-generaal van het WJC Israel Singer, waarin deze zei: „Het Oostenrijk
se volk moet terdege beseffen dat de komende jaren voor hen niet aange
naam zullen zijn indien Waldheim wordt gekozen". „Een jood moet tegen
elke vorm van collectieve schuld of dreiging zijn. Dit gaat in tegen de
joodse ethiek. Singer, die voor rabbijn heeft gestudeerd, had zich daarvan
bewust moeten zijn", aldus Wiesenthal.
MADRID - De Amerikaanse mi
nister van Defensie, Caspar Wein
berger, heeft gisteren ongezouten
kritiek te slikken gekregen by zyn
bezoek aan Portugal. Kort voor
zyn aankomst in Lissabon was uit
gelekt, dat de VS dit jaar ongeveer
30 miljoen dollar minder aan Por
tugal zullen geven voor het ge
bruik van militaire installaties. Op
grond van de akkoord, dat eind
1983 werd afgesloten, zouden de
VS gedurende 7 jaar de militaire
basis van Ljyes op de Azoren mo
gen gebruiken.
door
Gerrit-Jan Hoek
In 1984 werd overeengekomen,
dat de VS een militair volgstation
zouden mogen bouwen in de Al-
garve. Als huur zouden de VS over
die periode 1325 miljoen dollar be
talen in de vorm van schenkingen,
leningen en militaire hulp. Maar op
grond van de bezuinigingsmaatre
gelen hebben de VS de hulp voor
dit jaar drastisch gereduceerd van
218 miljoen tot 178 miljoen dollar.
Die eenzijdige maatregel is de
Portugese autoriteiten in het ver
keerde keelgat geschoten. Portu
gal heeft van Weinberger geëist om
de gemaakte afspraken na te ko
men. Maar of die protesten iets uit
zullen halen valt te betwijfelen.
Weinberger wilde niet verder gaan
dan een vage toezegging om het
Amerikaanse Congres voor te stel
len om de korting ongedaan te ma
ken.
Aan de vooravond van Weinber
gers bezoek ontplofte een mortier
in de buurt van de installaties van
het NAVO-commando in Oeiras,
even buiten Lissabon. De aanslag,
die geen slachtoffers eiste noch
materiële schade veroorzaakte,
werd opgeëist door de links-radica
le organisatie Volkskrachten van
de 25e April.
ADVERTENTIE
Boeing 747 van China Airlines naar
Hong Kong zal worden gevlogen
en daar aan Taiwan zal worden
overgedragen. Een datum voor de
overdracht is nog niet afgespro
ken. Vandaag komen de delegaties
weer bijeen om de laatste details af
te handelen.
De onderhandelingen over de te
ruggave van het Taiwanese toestel
vormen de eerste directe gesprek
ken tussen functionarissen van
beide landen sinds 1949. In dat jaar
week de nationalistische regering
van China uit naar Taiwan om te
ontkomen aan de oprukkende
communistische legers van Mao
Tse Tung.
ROLF BENZ. Wand- en zitmeubelen van
wereldklasse. Zeer solide van uitvoering. Per-
fekt in afwerking Zitmeubelen leverbaar in
stof of leder. Wandmeubelen op maat lever
baar.
Rolf Benz is slechts één van de vele exclu
sieve merken die u bij Stoutenbeek aantreft.
Een exclusiviteit die kenmerkend isvoorStou-
tenbeeks collectie Totaal Wonen.
Van slaapkamers, eethoeken en wandmeu
belen en vloerbedekki ng tot advies van Stou-
tenbeeks eigen binnenhuisadviseurs bij u thuis
Ontdek de exclusieve visie van Stoutenbeek
op wonen. In elke stijl en in elke prijsklasse.
NET'N TIKKELTJE EIGENZINNIGER
Leiderdorp:
(opening 25 juni 1
Donderdag koopavond.
Maandagochtend gesloten.
Artifort Auping Banz Bord Besouw Bulthaup Castle furniture Cor De Sede Fischbacher Durlet Gelderland Hulsta Castelijn
Interiübke JAB. Kendix Koekoek Leolux Miller Montis Musterring M.I.D. Parade Pastoe Ploeg Rolf Benz Saporiti
De militaire regering in Para
maribo laat geen onafhankelij
ke journalisten toe, maar on
langs bracht een medewerkster
van de Gemeenschappelijke
Persdienst toch een bezoek aan
dat land. Zij constateerde een
algehele crisis van het regime
Bouterse, dat elke geloofwaar
digheid bij de eigen bevolking
heeft verloren. Zij bericht in
drie afleveringen over de goede-
renschaarste, de arbeidsonrust
en het drugsgebruik die de toe
nemende spanningen tot uit
drukking brengen.
Vandaag deel 2: arbeidson
rust in Suriname
PARAMARIBO (GPD) - Er is
de laatste maanden een toene
mende arbeidsonrust in Surina
me naar aanleiding van hooglo
pende geschillen over ontslagen,
lonen en prijzen. Bij het belang
rijke bauxietbedrijf Suralco is
ontslag aangezegd aan 500 werk
nemers. Hun 'crisiscentrum' in
Paramaribo hangt vol met span
doeken, en bereidt diverse acties
voor.
De laatste jaren vloeiden er na
melijk al 1100 werknemers af, en
volgens de bonden staan nog
eens 800 arbeidsplaatsen op de
tocht. Bij het andere belangrijke
bauxietbedrijf Billiton verdwe
nen de laatste jaren 400 arbeids
plaatsen.
Volgens de directies is de pro-
duktie weliswaar ongeveer gelijk
gebleven, maar hebben de dalen
de bauxietprijzen geleid tot aan
houdende verliezen. De vakbon
den vragen de overheid echter de
ontslagvergunningen te weige
ren, zolang geen inzage is gege
ven in de boeken.
Volgens de bonden hebben de
bedrijven in de voorafgaande
winstgevende decennia voldoen
de reserves opgebouwd om een
kleine recessie op te vangen. De
overheid probeert te bemidde
len, maar de standpunten over
en weer zyn danig verhard.
De gedenksteen van de machtsovername i
de zeven vette jaren, belooft Desi Bouterse.
Het broeit overigens niet al
leen in de mijnbouw, maar ook
in industrie en handel. Bij de
kantoormeubelenfabriek Sampa
bijvoorbeeld waren 25 ontslagen
aangekondigd, later werd dit
aantal teruggebracht tot 15, maar
volgens de bonden was ook deze
ontslagaanvrage onwettig.
Ontslagen
Bij het grootwinkelbedrijf
Kersten zijn eveneens tientallen
ontslagen aangekondigd. Ook bij
Parbo (voorheen Amstel Bier) en
andere bedrijven is het onrustig.
In enkele jaren tijd zijn er over
de hele linie meer dan 5000 ar
beidsplaatsen verdwenen.
De regering heeft een groot
aantal onwettige gastarbeiders
uit het buurland Guyana uitge
wezen, om de arbeidsreserve te
verkleinen. Officieel zijn er ech
ter nog steeds 15.000 werklozen,
waarvan tweederde jongeren.
Ieder jaar voegt zich daarbij
een nieuwe groep schoolverla
ters. Op een totaal van 100.000 ar
beidsplaatsen betekent dit een
werkloosheidspercentage van 15
procent. Officieus wordt dit cij
fer echter twee tot drie maal zo
hoog geschat.
De meeste ontslagen werkne
mers van de grotere bedrijven
krijgen een afkoopsom van één
maand salaris voor elk jaar dat ze
hebben gewerkt. Als dat een
maal op is hebben ze geen ande
re bestaansbron.
Weliswaar is er zojuist een re
geringscommissie gevormd die
een sociaal verzekeringsstelsel
moet ontwerpen met regelingen
voor zwangerschap, kinderbij
slag, voor weduwen en wezen,
voor ziektekosten, ongevallen en
arbeidsongeschiktheid, en zelfs
voor pensioenen (waarover nu
slechts 15 procent beschikt),
maar een algemene werkloos
heids- en bijstandswet ontbre
ken in de plannen.
Geen honger
Wie een stukje land kan bewer
ken, hoeft in elk geval geen hon
ger te lijden. Maar voor anderen
zit er mets anders op dan te pro
beren weg te komen, bijvoor
beeld naar Nederland.
De nationale produktie is al en
kele jaren nauwelijks toegeno
men. de lonen stagneren en de
inflatie stijgt. Officieel bedroeg
die vorig jaar 'slechts' 11 procent,
maar officieus is dat veel meer -
omdat allerlei produkten niet
meer legaal verkrijgbaar zijn.
Op de zwarte markt moet een
veelvoud worden betaald van de
gewone prijzen, als je niet door
vriendjes aan je spullen kunt ko
men. Op de Dag van de Arbeid
werd er dan ook fel gedemon
streerd tegen 'profiteurs' en haal
den sommige vakbondsleiders
fel uit tegen de corruptie.
De grote vakcentrales begin
nen te radicaliseren. Terwijl de
Moederbond op 1 mei een dele
gatie naar Moskou stuurde, ont
ving C'47 de Russische ambassa
deur in Paramaribo. Haar leider
Derby hield een lange rede voor
een gehoor van enkele honder
den aanhangers. Opvallend was
daarbij dat slechts één passage
tot felle reactie van zijn publiek
leidde.
Hij herinnerde er daarin aan
dat de 'revolutie' van Bouterse
en de soldatenvakbond oor
spronkelijk tegen de corruptie
gericht was. Interruptie uit de
zaal: 'het is nu nog veel erger!'
Byval. Repliek van Derby: 'dat
komt omdat de ministers steeds
korter blyven en steeds sneller
hun zakken moeten vullen!' Lui
de bijval.
In de media-verslagen bleef dit
veelzeggende gedeelte zorgvul
dig onvermeld. Maar zeker is dat
weinigen Bouterse geloven, die
de bevolking na de zeven magere
jaren sinds 1980 vanaf volgend
jaar zeven vette jaren heeft be
loofd.
