EG treft VS met
tegenmaatregelen
Verkiezingsangst manifesteert zich
Staking Belgen uitgebreid
"80 procent van de schoolverlaters vindt weer
een baan. Nu de laatste 20 procent nog."
Als importbeperkingeii doorgaan
Vleesindustrie akkoord
met 36-urige werkweek
Dollar hoger
Macintosh naar omzet
van een miljard gulden
IAATUIBBERS
rN KARWEI
AFMAKEN
Sociaal
Overleg is
ook arbeid
ZATERDAG 17 MEI 1986
ECONOMIE
PAGINA 9
BRUSSEL (ANP) - De Europese Commissie in Brussel heeft gisteren besloten tegen
maatregelen te nemen als de Amerikanen daadwerkelijk maatregelen tegen de Europese
Gemeenschap nemen. Maar de tegenmaatregelen die ze voorstelt zijn "gematigd en iden
tiek aan die welke de Verenigde Staten donderdag hebben aangekondigd", aldus een
woordvoerder van de Commissie.
De Europese Commissie heeft be
sloten van de importen van een
aantal produkten uit de Verenigde
Staten nauwkeurige statistieken te
gaan bijhouden. Op de dag dat de
VS daadwerkelijk maatregelen
treffen, kan de EG dan voor die
produkten ofwel importvergun
ningen gaan instellen, ofwel daar
kwantitatieve importbeperkingen
Werknemers
woningcorporatie
naar 36 uur
UTRECHT (ANP) - De 14.500
werknemers van de woningcorpo
raties in Nederland gaan in 1987
gemiddeld 36 uur per week
werken. De werkgeversorganisa
ties en de vakbonden zijn dit giste
ren overeengekomen in een princi
pe-akkoord over de nieuwe tweeja
rige cao, zo heeft bestuurder A
Schrijver van de Bouw- en hout
bond FNV meegedeeld.
De Nationale Woningraad (NWR)
en het Nederlands Christelijk In
stituut voor Volkshuisvesting
(NCIV) wilden aanvankelijk de
verdere arbeidstijdverkorting niet
doorvoeren, maar alleen de vut-
leeftijd naar 60 jaar verlagen. De
onderhandelingen liepen in maart
op dit punt vast. De bouw- en dien
stenbonden van FNV en CNV en
de Unie BLHP hebben bij verschil
lende corporaties acties gevoerd
om hun eisen kracht bij te zetten.
Tijdens de hervatting van de on
derhandelingen hebben "NWR en
NCIV zich alsnog bereid getoond
in 1987 de 36-urige werkweek in te
voeren, te financieren uit de prijs
compensatie. De toezegging over
verlaging van de vut-leeftijd is
overeind gebleven.
Bestuurder A. Schrijver ver
klaarde vrijdag dat de herbezetting
van de vrijkomende arbeidstijd ze
ker de 50 procent zal overschrei-
den die gold bij de atv van 40 naar
38 uur. „De rek is er nu uit, dus
zullen de corporaties meer mensen
in dienst moeten nemen", aldus
een tevreden Schrijver.
voor uitvaardigen. Dit alles moet
nog nader worden uitgewerkt. Vol
gende week donderdag moeten de
ambassadeurs van de lidstaten bij
de Gemeenschap te Brussel er dan
hun goedkeuring aan hechten.
Washington kondigde donder
dag maatregelen aan tegen de Eu
ropese Gemeenschap. De Ameri-
Washington nogere importtarieven
gaan hanteren voor een aantal an
dere produkten uit de EG (waaron
der bij voorbeeld Nederlandse
kaas en bier).
Om te kunnen "terugslaan" be
reidt de Europese Commissie nu
een aantal maatregelen voor. Zo
wil ze de importen van Amerikaan-
kaanse regering vindt dat de Ver- se produkten als vlees, honing, ge-
enigde Staten benadeeld worden
door bepaalde aspecten van de uit
breiding van de EG met Spanje en
Portugal. Deze uitbreiding (sinds 1
januari 1986) heeft tot gevolg dat
van bepaalde Amerikaanse pro
dukten de uitvoer naar die twee
landen kan afnemen. Met ingang
van 19 mei willen de Verenigde
Staten de import uit Europa van
een aantal produkten beperken.
droogd fruit, graan en oliehouden
de zaden, dierlijke vetten, fruitsap,
maïs, bier en wijn nauwkeurig in
de gaten houden en als dat nodig
mocht zijn, de import ervan aan
banden gaan leggen
Duizenden leraren demonstreerden gisteren
onderwijs te bezuinigen.
Diplomaten in Brussel
niet erg onder de indruk van zowel
bezui-
de door Washington aangekondig- sche regeTmg h&ebbên Jisteren vror
BRUSSEL (AP)-De
nigingsmaatregelen
Als gesprekken tussen de Verenig
de Staten
resultaat hebben opgeleverd wil
de maatregelen als van de maatre- de tweede keer in tien dagen geleid
gelen die de EG nu voorbereidt. een aigemene staking. Alle
Fr 1 i.iH aoor. Xan zei' dienstverlenende instellingen leg-
V°°Ll3^Seiï ^oTouttrX "n te sUann"e,JeS ,ee" da® het T(k T,r
KnocK oui prooeren ie siaan Door de staking kwam het gehele
openbaar vervoer stil te liggen. Ha
vens, scholen, postkantoren en an
dere openbare diensten waren niet
in bedrijf. Ook de politie, de brand
weer en ziekenhuizen in een aantal
steden waren bij de staking betrok
ken: de werknemers kwamen al
leen bij noodgevallen in actie.
Ook het zeevaartverkeer in Ne-
tie worden betaald tot een maxi- derland had last van de Belgische
mum van een procent. Verder staking. Het loodswezen in Vlissin-
wordt de vut-leeftijd gedurende de gen verbood grote zeeschepen, be-
UTRECHT (ANP) - Werkgevers en
bonden in de vleesverwerkende in
dustrie hebben gisteren in principe
overeenstemming bereikt over een
nieuwe tweejarige cao voor de on
geveer 12.000 werknemers in deze
sector. Belangrijkste resultaat is
invoering van een werkweek van
gemiddeld 36 uur per 1 januari
1988. Daarbij krijgen bedrijven de
flexibiliteit om hun werknemers
maximaal negen uur per dag te la
ten werken, met per week ten
hoogste 42 uur en minimaal 32 uur.
De bereikte arbeidstijdverkor
ting levert volgens een woordvoer
der van de Voedingsbond FNV on
geveer 500 nieuwe arbeidsplaatsen
op. Dat zou neerkomen op een her
bezetting van 80 procent. De loons
verhoging die is overeengekomen
bedraagt over twee jaar twee pro
cent, waarvan de helft structureel
en de helft als eenmalige uitkering.
Daarnaast zal nog priiscompensa-
looptijd van de cao verlaagd
tot 61 jaar.
De achterban van de Voedings
bond FNV stemde gistermiddag in
met het onderhandelingsresultaat.
Dat gebeurde met een grote meer
derheid: er was slechts een tegen
stem, aldus de Voedingsbond
FNV.
stemd voor Antwerpen en Gent,
gisteren om naar de rede van
Vissingen op te varen om daar voor
anker te gaan. Op de rede in Vissin
gen lagen namelijk inmiddels al
ruim 50 zeeschepen voor anker,
aangezien de vier sluizen bij Ant
werpen door de stakingen buiten
gebruik waron Ook hot bedienend
personeel van de brug bij Zelzate,
over het kanaal Gent-Terneuzen,
staakte, zodat ook Gent onbereik
baar was. Verwacht werd dat de
drukte in Vlissing later nog zal toe
nemen, aangezien de Belgen voor
lopig nog niet lijken te zijn uitge-
staakt.
De afgelopen twee weken wer
den in België gekenmerkt door een
toenemende sociale onrust, nu de
centrum rechtse coalitie van pre
mier Wilfried Martens op het punt
staat de meest drastische bezuini
gingen op de overheidsuitgaven
sinds de oorlogsjaren aan te kondi
gen.
De vakbonden riepen gisteren
op tot een tweede algemene sta
king uit protest tegen de weigering
van de regering om in overleg te
gaan alvorens te besluiten tot
maatregelen, die, naar verwacht
wordt, grote offers van de Belgi
sche ambtenaren zullen vergen. De
regering-Martens beoogt een be
zuiniging op de overheidsuitgaven
van zo'n 200 miljard Belgische
frank, die in minder dan twee jaar
tijd zal moeten zijn gerealiseerd
De ambtenarenvakbonden be
weren dat de regering van plan is
het aantal arbeidsplaatsen in het
onderwijs met 28.000 te verlagen.
Bovendien zou het ook in de be
doeling liggen om in andere secto
ren te snijden in de werkgelegen
heid.
AMSTERDAM (ANP) - De koers
van de Amerikaanse dollar is giste
ren flink gestegen. Valutahandela
ren schreven de koerswinst voor
namelijk toe aan de onverwacht
forse groei van de geldomloop in
de Verenigde Staten. Deze ontwik
keling zou kunnen leiden tot een
toeneming van de inflatie, wat de
dollar via een opwaartse druk op
de rentetarieven aantrekkelijker
zou maken. Op de wisselmarkt in
Amsterdam werd gisteren voor de
dollar een officiële middenkoers
vastgesteld van 2,50 gulden.
ADVERTENTIE
STEIN (ANP) - Macintosh (confec
tie) denkt dit jaar een omzet te be
halen die in de buurt zal liggen van
1 miljard gulden, na een omzet vo
rig jaar van 738 miljoen gulden. De
overneming van de Kwantumhal
len zal de omzet doen groeien tot
ongeveer 900 miljoen en daarnaast
wordt gerekend met een algemene
omzetgroei van ongeveer tien pro
cent. De omzet van Macintosh
steeg vorig jaar met 17,2 procent,
zodat de groei dit jaar wat minder
onstuimig zal zijn, zo bleek uit een
toelichting van de raad van be
stuur op het jaarverslag.
Vooral de omzet van de winkel
keten Superconfex in Portugal,
Spanje, België en ons land droeg
vorig jaar bij aan de stijging door
een groei van 19,7 procent tot 540
miljoen gulden. De produktie- en
handelsondernemingen in binnen-
en buitenland voerden de omzet
aan afnemers buiten het concern
op met 10,9 procent tot 199 mil
joen.
Het bedrijfsresultaat stond
enigszins onder druk door nadeli
ge valutaschommelingen. Vooral
de verhouding van de Portugese
escudo tot het Britse pond zorgde
daarvoor. Ongeveer 8 procent van
de omzet wordt behaald in ponden
en dollars, terwijl Macintosh een
belangrijke produktievestiging
heeft in Portugal.
De nadelige valutaschommelin
gen hebben zich in de eerste maan
den van dit jaar doorgezet en ook
het slechte weer heeft Macintosh
parten gespeeld. De verkopen ble
ven wat achter waardoor de voor
raden iets hoger bleven dan ver
wacht werd. "Wellicht zal hierdoor
het resultaat over de eerste zes
maanden niet op het niveau zijn
van dezelfde periode vorig jaar",
aldus drs. J. Nijhuis, lid van de
raad van bestuur in een toelichting
op het jaarverslag.
Export
De export van goederen is in het
eerste kwartaal met een waarde
van 54 miljard gulden tien procent
lager uitgevallen dan in het eerste
kwartaal van 1985. Ook de import
is in deze periode gedaald, en wel
met dertien procent tot 49 miljard
gulden. Economische Zaken heeft
dit gisteren bekendgemaakt.
Philips
Philips is met de Italiaanse on
derneming Bergamasca Mobili
Spa in gesprek over de verkoop
van de kastenfabriek van Philips
in Roermond. Philips heeft dat gis
teren meegedeeld. De fabriek telt
op het moment 170 arbeidsplaat
sen. Daarvan zullen er 100 verval
len als de overname doorgaat, zo
heeft een woordvoerder van Phi
lips meegedeeld. Of er al dan ge
dwongen ontslagen zullen vallen
zei hij nog niet te kunnen zeggen.
Ballast Nedam
Het aannemingsconcern Ballast
Nedam vindt het aannemelijk dat
1986 positief zal kunnen worden af
gesloten. De raad van bestuur
schrijft datiri het jaarverslag. Zoals
het bedrijf eerder bekend maakte
daalde de nettowinst vorig jaar van
25,1 miljoen gulden in 1985 tot 13
miljoen gulden.
Wall Street remde Amsterdam in
zijn neergang. Zonder de helpen
de hand van de Newyorkse effec
tenbeurs zou het er deze week
voor Amsterdam slecht hebben
uitgezien. Vele tekenen wezen
op een scherpe neergang, die
zich aanvankelijk dan ook met
door
C. Wagenaar
volle kracht aandiende. Er moest
op de eerste plaats een volkomen
onverwachte bankrentestijging
van een vol procent als opslag
boven het geldende niveau wor
den verwerkt. Het rood-staan,bij
deze instellingen werd plotseling
veel duurder en dus ook het ko
pen van effecten on krediet.
Daarnaast begon zich duidelijk
de verkiezingsangst te manifes
teren en nam de bezorgdheid
over het afbreken van de conti
nuïteit in het financieel-econo-
mische beleid van de afgelopen
jaren toe.
Gezicht
Er heerste vooral in de eerste
helft van de week een flinke ver
koopdruk en na drie dagen van
handel stond de lokale markt zes
punten en het algemeen beursge-
middelde vijf punten beneden
het slotniveau van de vorige
week. Maar donderdag keerde
het getij. Eigenlijk al woensdag,
toen de verkoopdruk aanzienlijk
was verminderd. Het krachtige
herstel dat zich die avond in Wall
Street voordeed, werd kennelijk
voorvoeld. De Newyorkse effec
tenbeurs kwam met een sprong
van 23 pnt weer boven de 1800.
nadat deze mijlpaal op de laatste
aprildag achter zich was gelaten.
Deze haussesprong was voldoen
de om Amsterdam een ander ge
zicht te geven.
Toch bleven de verkiezingszor-
gen duidelijk meespelen, en die
zullen pas verdwijnen als volgen
de weck woensdag de strijd ge
streden zal zijn en duidelijk
wordt, hoe voor de komende vier
jaar de politieke kaarten geschud
zijn. Dat de zorgen ook dan nog
lang niet verdwenen zullen zijn,
is begrijpelijk. Want welk kabi
net er ook zal aantreden, nie
mand zal om het probleem heen
kunnen vele miljarden verloren
aardgasbaten te moeten incalcu
leren. En daar zullen offers voor
gebracht moeten worden.
Behalve op beursgebied bleef
het ook op financieel terrein deze
week een onrustige zaak. Het zag
er aanvankelijk naar uit dat de
onverwachte herinvoering van
de opslagrente in ons land met
een vol procent een verwoesten
de uitwerking zou hebben op de
dinsdag te plaatsen nieuwe 6,25
procent staatslening Maar tot ie
ders verrassing werd het uitein
deljjk toch anderhalf miljard gul
den.
Groente
Het zit de gulden dit jaar tot
dusver in elk geval niet mee. Een
revaluatie, weinig dollartoerisme
en grote exportverliezen voor
groente en fruit. En dat steun
operaties geld kosten leerde deze
week de plotseling teruggekeer
de opslagrente, die daarop vrij
wel volledig gebaseerd was
Donderdag scheen het dat alle
verkiezings- en rentezorgen weer
waren vergeten. Vele noteringen
schoten als raketten omhoog. En
van de zes punten die de lokale
markt in drie dagen aan verlies
had opgelopen, konden er 5.5
worden weggewerkt. De interna
tionals wisten alle verlies met
zelfs 2 ont winst te compenseren
Ook vele lokale aandelen waren
in staat eerder opgelopen verlie
zen in winst om te zetten. Vrijdag
was Amsterdam tè verbaasd over
de snelle reactie van 33 pnt in
Wall Street om er alert op te kun
nen reageren. Gedrukt bleven
evenwel Krasnapolski en Leid-
sche Wol met ruim tien procent
van de beurswaarde. En Holec
en Medicopharma met vijf pro
cent. Ook de uitgevers bleven op
verlies. Maar de papierwaarden
lagen vast.
De Europese optiebeurs had
het drukker dan in weken het ge
BEI
JRS
W
E
E
K
val was geweest. Niet alleen was
voor het eerst na twee weken de
werkperiode weer volledig, maar
ook per dagomzet ging er veel
meer om. Die omzet was vorige
week tot 29.000 als daggemiddel
de ingeschrompeld, maar steeg
nu tot 44.000 contracten. Gedu
rende de eerste drie dagen was
Philips nummer één op de call-
markt, maar de laatste twee da
gen namen respectievelijk Akzo
en Koninklijke Olie die positie
over.
Aan de ijzeren regelmaat was ie
dereen inmiddels gewend geraakt.
Het bootje dat in de verte kwam
aantuffen, de nieuwe ploeg bagge
raars die aan boord klauterde, cn
de informatie die snel werd uitge
wisseld. Even overleggen en bijpra
ten, en dan vlug m de boot terug
naar de wal. Daar wachtte het ho
tel, of andere etablissementen waar
het goed loeven is.
De ambtenaar van de sociale
dienst streepte met een resoluut ge
baar in de loonstrook van de gewe
zen eerste machinist op een bagger
molen. P.V. Deze had zich als werk
loze bij de dienst aangemeld voor
een wwv-uitkering. Het woord
"overgeefuren" moest de ambte
naar even in de cao opzoeken,
maar na die verheldering werd ook
deze post geschrapt "Een vaste ver
goeding voor de tijd die gemoeid is
met hel wisselen van de ploegen
dienst", had hij begrepen. Dat is
geen gewoon werk. maar een soort
reisvergoeding over overwerktoe-
slag. Bij het berekenen van de
wwv-uitkering was de post gesneu
veld.
De politieke rugdekking van de
ambtenaar was in ieder geval
ruim in orde. Het college van B&W
kon zich. na intensief overleg, wel
vinden in de gedachtengang dat
overleg en wachten op overleg geen
gewoon werk zijn. Tenminste, voor
baggeraars niet. Toen een proces
daarover in Rotterdam verloren
werd, zocht de gemeente het dan
ook hogerop.
Samen met zijn advocaat en een
bestuurder van de vakbond, had V.
de rechters uiteen gezet wat in het
baggerbedrijf onder "overgeef-
uren" wordt verstaan. Bij het leeg
halen van een vaargeul of andere
baggerwerkzaamheden in binnen-
en buitenland, werken drie ploegen
onafgebroken door. In het hotel of
pension wachten de baggeraars op
het bootje dat hen naar de werk
plek zal brengen; midden in de ha
ven of nog verderweg. Het is, had
den ze gedrieënlijk betoogd voor de
rechtbank, geen gewoon baantje.
Het is eerder regel dan uitzonde
ring dat de baggeraars een week
van huis zijn.
Wachten
Wanneer het bootje met de nieu
we ploeg bij de baggermolen aan
legde. had de ploeg die afzwaaide
al vaak staan te dringen om terug
naar de wal te kunnen gaan. En
natuurlijk was er wel eens gemop
perd wanneer het lang duurde voor
de boot vertrok. Altijd was het
uiachten geweest op de chefs die het
zo druk hadden met het uiteenzet
ten van de stand der werkzaamhe
den. Dat ze bij hun eigen aankomst
op de boot ook telkens even moesten
wachten op dat overleg voor ze aan
de slag konden, was tot daar aan
toe. Dat de baggeraars bij hun ver
trek ook op dat werkoverleg moes
ten wachten, was vervelender.
Maar goed, dat hoorde er bij. en
je kon de boot nu eenmaal niet la
ten vertrekken voor de laatste man
was ingestapt. Bovendien vergoed
de de cao veel. Om te voorkomen
dal ze telkens via de prikklok moes
ten vaststellen hoe lang het wach
ten bij de wisseling van dienst
duurde, waren vaste "overgeefu-
ren" ingesteld. En om de zaak een
voudig te houden, werden die over-
geefuren ook uitgekeerd wanneer
de machinist of andere werkne
mers permanent op de hopper of
zuiger verbleven.
Natuurlijk, de meesten konden in
zo'n geval meteen naar bed of een
borrel pakken terwijl de chef nog
even met z'n opvolger stond te pra
ten. Maar hoe lang moesten ze in
andere situaties niet wachten op de
eerste man of stonden ze zelf einde
loos aan de nieuwe ploeg uit te leg
gen hoe het werk het beste voortge
zet kon worden7
Verwarring
"Wij noemen zoiets overwerk of
rexsuren", had de gemeente nog
eens geroepen; "werkoverleg? Kom
nou.' De meeste baggeraars staan
gewoon te niksen". "Onzin", had de
vakbondsbestuurder betoogd. Bij
de laatste cao-onderhandelingen
hadden ze nu juist met de werkge
vers afgesproken dat het wat vage
begrip "reisuren op het werk" ge
schrapt zou worden Om mtsuer
standen en verwarring met de
"overgeefuren" en de gewone rets-
en overuren te voorkomen.
Het is, zegt de Centrale Raad van
Beroep in Utrecht, alleszins rede
lijk de "overgeefuren" te beschou
wen als een afzonderlijk, maar in
het baggerwezen normaal onder
deel van het werk. Het overleggen
en wachten op overleg hoort bij het
werk, en daarom valt de vergoe
ding onder het loon De wwv-uitke-
ring moet dan ook op basis van dat
hogere loon berekend worden.
Heter de Vries
