WUMM
Fiats
prestigemodel
'Croma' komt
in september
ft
Zelfs de simpelste Porsche (924 S) heeft iets bijzonders
V R IJ E T IJ D
Bezoekerscentrum en
kruidentuin in Elburg
Spanningsmeter voor fietsbanden
RIJ-IMPRESSIE
Fiat-dag en Capri-Weekend
Gestalde fiets
dubbel geborgd
(at
Stoommachine
museum in
Noord-Holland
Paleis op de
Dam alleen op
woensdag open
Wellicht kan men zich de voor
geschiedenis nog herinneren.
Vier automerken, die gezamen
lijk aan een groot model gin
gen bouwen: Saab, Lancia,
Fiat en Alfa Romeo.
Halverwege de rit viel het
kwartet echter uiteen, een ie
der ging zijn eigen weg. En nu
staan er al drie sterk op elkaar
gelijkende wagens in het bo
venste marktsegment: de Saab
9000, de Lancia Thema en de
Fiat Croma. De Alfa moet nog
komen. Overigens, de grootste
Fiat is nog niet in Nederland,
hij komt pas in september.
Maar ook zonder dit prestigemo-
del gaat het Fiat hier voor de wind.
Het eerste kwartaal werd met 33,4
procent meer verkochte auto's - in
vergelijking met vorig jaar - op de
vierde plaats afgesloten. En die po
sitie verwacht men nog te kunnen
verbeteren als Fiat ook hier de be
schikking krijgt over een model in
de bovenste klasse, waarin het
merk tot nu toe niet is vertegen
woordigd.
Een klasse, die met ruim een mil
joen verkochte wagens dik tien
procent van de totale automarkt
uitmaakt en waarin een dozijn Eu
ropese en vier Japanse merken ac
tief zijn. De auto's voor dit markt-
a .ii
inan'f'fI iir 'ir «ft w liNtij'
him Ht
segment worden ontworpen voor
veeleisende automobilisten, die ge
wend zijn lange reizen te maken
voor hun werk of in hun vrije tijd.
Die voor hun (vaak vele) geld zo
wel ruimte als prestaties verwach
ten. In de Europese markt zijn dat
dikwijls dieselrijders.
Grapjes
De voor het grijpen liggende en
al veel gemaakte grapjes over de
naam 'Croma' zal ik maar niet her
halen. Fiat Nederland heeft ver
geefs geprobeerd het nieuwe mo
del hier anders te noemen. Het
hoofdkwartier in Turiji| luisterde
wel, maar reageerde niet. Het was
en bleef 'Croma' voor het prestige
model, de eerste Fiat-voorwielaan
drijver met dwars geplaatste motor
voorin.
Deze Croma heeft een cw-waar-
de van 0,32 en zal hier worden uit
gebracht met een keuze uit vijf mo
toren. De complete serie kent zes
krachtbronnen, maar de simpelste
editie met een 1600 cc motor blijft
in de Italiaanse stallen. Het keuze
pakket begint hier met de 2000
CHT, de versie met een extra zuini
ge 2 liter motor (90 pk - top 180
km/uur). Ook de andere benzine
versies zijn uitgerust met een liter
krachtbron, maar dan met inspui
ting (120 pk - top 190 km/uur) of
met turbo (155 pk - top 210 km/
uur).
Voorts zijn er nog twee diesels
van 2,5 liter zonder of met turbo (75
of 100 pk), respectievelijk met een
top van 165 en 185 km/uur.
Lange wielbasis
De bijna vierenhalve meter lange
Croma heeft een opvallend lange
wielbasis van 2,66 meter, laat zich
gemakkelijk besturen en biedt
(mede door de voorwielaandrij
ving) veel binnenruimte. Alle mo
dellen zijn standaard uitgerust met
onafhankelijke wielophanging
rondom, stuurbekrachtiging en in
hoogte verstelbaar stuur. De luxe
van de aankleding wordt verder
bepaald door de uitvoering, die
men kiest. In totaal zijn er drie ver
schillende uitvoeringen.
Maar ook de eenvoudigste uit-
De snelste Fiat Croma (de 2000 Turbo i.e.) geparkeerd op het eeuwen
oude, bijna ronde Piazza, del Campo in Siena, waar nog steeds de histori
sche paarderennen in ere worden gehouden.
voering biedt nog een redelijke
mate van comfort. Dat viel op tij
dens de korte kennismakingsrit-
ten, die ik dezer dagen in het land
van herkomst kon maken. Zo mo
gen de stoelen in bekleding ver
schillen. de zit is in alle gevallen
goed. Het dashboard is in de ene
versie wat uitgebreider aangekleed
dan in andere, het is nooit kaal.
Vanaf 34.000
Maar een centrale armsteun, cen
trale vergrendeling, een in hoogte
verstelbare bestuursstoel en meer
van zulke op zichzelf leuke, maar
niet noodzakelijke voorzieningen
moet men ontberen als men niet
meer dan 34.000 gulden heeft te
verteren.
Dat wordt althans volgens de di
rectie van Fiat Nederland de prijs
van de (goedkoopste) Croma 2000
CHT als zich voor september geen
onverwachte ontwikkelingen aan
dienen. Voor vier mille meer heeft
men de laagst geprijsde diesel. De
Croma injectie turbo gaat een klei
ne 47 mille en de turbo diesel rond
de 45 mille kosten.
In die prijzen is echter geen anti-
blokkeersysteem begrepen. Dat is
als extra wel verkrijgbaar op de
2000 Turbo i.e. en de 2500 Turbo
diesel. Het systeem voorkomt dus
dat de wielen blokkeren als de
remdruk te groot is voor de greep
van de banden op de weg, bijvoor
beeld bij sneeuw, ijs of nat weg
dek.
Zoals gemeld levert Ford deze
aangename voorziening standaard
op alle (concurrende) Scorpio's.
Fiat heeft dit besluit van Ford niet
gevolgd, maar het abs-steem van
Bosch als extra accessoire lever
baar gesteld.
Gewoonlijk interesseert het
mijn kleinzoon geen bal welk
nieuw automodel er toevallig
voor mijn deur staat. Maar dit
maal was het heel anders. On
gebreideld enthousiasme van
zijn kant. Een Porsche, daar
over vielen op school verhalen
te vertellen. Éénmaal meerij
den bleek dan ook niet vol
doende, hij wilde meermalen
mee.
De kleine man was niet de enige,
die meer dan normale belangstel
ling had voor de knalrode Porsche
924 S, die ik voor een rij-impressie
ter beschikking had gekregen van
importeur Pon in Leusden. Het
wemelde van de kennissen en col
lega's, die van hun passie voor een
Porsche kwamen getuigen. Nie
mand viel er over dat dit nog maar
de allersimpelste van alle Porsches
was. Een Porsche zelfs, die in de
ogen van de merkfanaten tot voor
kort eigenlijk niet eens met recht
de naam Porsche droeg.
Want in vorige edities van de 924
zat in de neus een motor van Audi.
Kijk, dat kan niet bij zo'n 'heilig'
merk. Dat was maar niets. Geluk
kig heeft men in Stuttgart ingegre
pen. In de door mij gereden, aller
jongste editie zit een échte Por-
sche-motor, een in vermogen wat
teruggeschroefde 944-motor. Nu
valt er niets meer op af te dingen:
het is een heuse Porsche.
Maar toch... in het begin lijkt het
er niet op. Zeker, een vormgeving
om te stelen. Een uiterst sierlijke
kar met een leuke lage neus en een
mooi afgeronde achterkant. Maar
als je wilt instappen blijkt al met
een dat er van centrale vergrende
ling geen sprake is. Het vergt daar-
In de komende weken twee bij
zondere autobijeenkomsten.
De Federatie van Nederland
se Fiat-clubs (waarin niet min
der dan negen nationale Fiat
clubs samenwerken) organi
seert op zondag 25 mei de eer
ste Fiat-dag. Deze dag voor alle
liefhebbers van historische wa
gens van het Italiaanse merk
heeft plaats in het Dierenpark
van Amersfoort, waar men zich
tussen tien en vijf uur kan ver
gapen aan tal van leuke oude
auto's.
Niet alleen komen er tal van
kleine Topolino's en Dino's,
maar ook grotere oude Fiats.
Met als absolute topper de 8 V,
ti totaal slechts 114
zijn gebouwd. Éen daarvan be
vindt zich in Nederlandse han
den. Alles bij elkaar worden er
zo'n vijfhonderd bijzondere
wagens verwacht.
De Ford Capri Club Neder
land houdt op 31 mei en 1 juni
een internationaal weekeinde
in de Flevohof. Op zaterdag om
twaalf uur zal worden begon
nen met tal van activiteiten
rondom de Ford Capri. Ieder
een, maar zeker iedere Capri-
rijder, is van harte welkom.
Zondagmiddag om half twee
begint een Concours d'Elegan-
na wat moeite jezelf tussen het la
ge, rechtop staande stuur en de -
overigens subliem zittende - kuip-
stoel te wringen. Een vrouw met
een nauwe rok heeft nauwelijks
voldoende ruimte om de pedalen
te kunnen bedienen.
Feilloos
Als dan blijkt dat de buitenspie
gels niet goed staan, moetje de au
to weer uit. Die kunnen alleen met
de hand worden gesteld. Als je een
maal goed zit en rustig rond kijkt,
krijg je in eerste instantie het idee
in een Volkswagen te zitten. Een
zeer sober, maar uiterst functio
neel dashboard vestigt die indruk.
Het ruikt zelfs als Volkswagen. Al
leen de kolossale tunnel in het
midden vertelt je dat het iets an
ders is, dat je in handen hebt ge
kregen.
Natuurlijk pakt de 2Vz liter mo
tor onmiddellijk, reageert feilloos
op het startsignaal. Heerlijk diep
grommend komt die krachtbrom
tot leven, maar je moet flink wat
ADVERTENTIE
spierkracht mobiliseren om de wa
gen door de eerste meters te lood
sen. Ook van een stuurbekrachti
ging is namelijk geen sprake. Daar
komt nog bij, dat door die erg lage
neus en de hoge kont voor- en ach-
tergrens moeilijk zijn te bepalen.
Ongeduldig als de mens nu een
maal is begin je dan al aan een te
leurstelling te denken. Is dat nu die
bijzondere Porsche?
Niet niks
Ja, het is inderdaad die bijzonde
re Porsche. Maar dat antwoord
krijg je in feite pas als je op de snel
weg zit. Als je merkt hoe prachtig
die 150 paardekrachten met het
gaspedaal zijn te dirigeren. Als je
voelt hoe moeiteloos naar nog ho
gere snelheden kan worden geac
celereerd. Als je ervaart hoe
prompt op verkeerssituaties kan
worden gereageerd. Maar vooral
als je ziet hoe exact de wagen is te
besturen Het is niet allemaal pre
cies in woorden te vangen. Het is
het gevoel dat je doet begrijpen
waarom die auto bijna 73 mille
kost.
Dat is niet niks. Men kan er twee
leuke vlotte BMW's voor kopen,
om een voorbeeld te geven. Of vier
pittige Peugeotjes 205. Maar zelfs
als men die bij elkaar zou kunnen
optellen dan komt men nog niet
aan die ene echte Porsche.
Inderdaad dus speelgoed voor
welgestelden. Maar heel aantrek
kelijk speelgoed. Het kan in ons
land niet zo bijster goed tot zijn
recht komen als men zich althans
aan de letter van de wet houdt.
Want 100 km/uur is een als snel
heid een lachertje voor zo'n kracht
patser. Die 'speelt' zelfs met een
snelheid van pakweg 200 km/uur
en laat het pas afweten als men ver
voorbij die 200 wil. Maar de Por-
sche-rijders van de politie weten
dat natuurlijk ook maar al te
goed...
Of dat ÉLlles duur is? Natuurlijk,
hoewel hij mij niet eens tegenviel.
Dan heb ik het niet over de aan
schaffingsprijs. Die vormt een ge
geven, die men al of niet kan en wil
accepteren. Wie 73 mille te veel
vindt kan met minder bijandere
merken ook heel leuke dingen ko
men, al is dat dan geen 'maatkos
tuum'.
Maar wie eenmaal dat bedrag
heeft neergeteld voor deze Porsche
moet er er rekening mee houden
dat er grote verschillen kunnen op
treden in de benzinerekening. Wel
iswaar kan met goedkopere onge
lode normale benzine worden vol
staan, maar als men het gaspedaal
diep intrapt, moet men de beurs
flink open trekken. Dan is een ver
bruik van één op acht erg reëel.
Het kan ook anders, beter. Want als
men zichzelf fikse beperkingen op
legt, laten we zeggen als men zich
houdt aan de formele letter van de
wet, dan is een verbruik van één op
IOV2 uitstekend haalbaar. En dat
vind ik dan weer niet slecht. Maar
ja, of men daar nu een Porsche
voor koopt.
Porsche - vroeger een construc
tiebureau - bouwt nog niet zo erg
lang zelf auto's. Nog geen veertig
jaar. Maar het bedrijf wil alleen
pordukten afleveren met een hoge
graad van perfectie. Nog steeds be
horen de Porsches tot de meest
geavanceerde automobielen. Zelfs
de simpelste Porsche 924 S is daar
een helder bewijs van.
Technische gegevens Porsche 924 S.
Vier cilinder lijnmotor. Inhoud 2479
cc. Vermogen 150 pk. Compressiever-
houding 9,7:1. Aandrijving achter. Vijf-
versnellingsbak. Normale benzine. In
houd tank 67 liter. Onafhankelijke
wielophanging rondom. Lengte 421
cm. Gewicht 1190 kg. Aanhanger ge
remd 1000 kg. Topsnelheid 215 km/uur.
Acceleratie 0-100 km/uur 8,5 sec. Prijs
72.900,-.
Het bekende, als uiterst veilig be
kend staande Assa-fletsslot is uit
gebreid met een extra bescher
ming: de fietskabel. Daarmee leg je
de fiets, die al op de spaken is ge
sloten met een dubbele veiligheid
vast aan een lantaarnpaal of een
boom. Het is een staalkabel, inge
sloten door een sterke kunststof
mantel.
Fietsslot en fietskabel worden,
via een 'oog' aan elkaar verbonden,
gelijktijdig gesloten. Alles met één
en dezelfde sleutel.
Met deze tweeledige voorziening
wordt de kans op diefstal van de
fiets aanzienlijk verkleind. Bij de
rijwielhandel is deze nieuwe vin
ding van Assa verkrijgbaar.
Een nuttig stukje gereedschap voor veel fietsers.
Op de spanning van de
fietsband wordt in het al
gemeen slecht gelet. Wie
sportief rijdt (dagelijks een
lekker rondje trimmen)
moet echter wel goed in de
gaten houden of er genoeg
lucht in de banden zit. Te
lage spanning veroorzaakt
niet alleen slijtage, maar
geeft ook groter weer
stand, waardoor je fiets-
trimprestatie lager lijkt
dan hij is.
Kan een doodgewone
boodschappenfiets het
best redden met zo'n dikke
anderhalf atmosfeer, de
spanning van tube-banden
die voor sportieve presta
ties moeten leveren heb
ben heel wat meer nodig: 5
a 6 atmosfeer (of wel 'bat').
Om te controleren of ze
aan die waarde zitten, is
een handig klein spanning-
metertje een nuttig stukje
uitrusting. Voor ruim €1
gulden is zo'n dingetje bij
Halfordszaken te koop. Je
ziet dan meteen of er nog
enkele pompslagen nodig
zijn om de banden de juis
te hardheid te geven.
Ook helemaal niet zo gek
om de banden van een
crossfiets regelmatig op
spanning te peilen.
Nederland is bepaald niet arm aan
attracties waar je kunt genieten
van florapracht. Er is sinds kort
een nieuwe mogelijkheid. Bij El-
burg is het Bezoekerscentrum 'De
vier Jaargetijden' geopend, waar
bij vier hectare kweektuinen voor
geneeskrachtige kruiden en plan
ten zijn aangelegd. De kruidentuin
bestond al langer en trok tussen
april en augustus vorig jaar ruim
10.000 bezoekers.
Het Bezoekerscentrum is een
permanente attractie, waar men
dus gedurende het hele jaar voor
lichting over organisch/biologisch
tuinieren kan krijgen. Exposities
en dia- en videopresentaties, be-
drijfsrondleidingen, op alle moge
lijke manieren wordt de bezoekers
informatie gegeven. Bovendien erg
leuk om te zien waar de speciale
kruiden groeien voor de verwer
king van de planten tot mens- en
milieuvriendelijke geneesmidde
len volgens de ideeën van de be
kende dokter A. Vogel.
De rondgang is tevens een prach
tige voorjaars- of zomerwandeling,
langs kronkelende paadjes. Een
goed idee voor een dagje uit naar
de streek rond het Drontermeer.
Ongetwijfeld een van de aardigste
musea van Noord-Holland: het Ne
derlandse Stoommachine-mu
seum. Het is gevestigd in het voor
malige stoomgemaal „De Vier
Noorder Koggen" aan de prachtige
IJsselmeerdijk tussen Medemblik
en Andijk. Naast de Backer en
Rueb-stoommachine die tot aan
1971 de pomp van het gemaal aan
dreef, ziet men er ook een twintig
tal andere nog volledig intacte
stoommachines. Het museum
opent medio mei zijn deuren en is
van woensdag tot en met zaterdag
van 10.00-17.00 uur open en op zon
dag van 12.00-17.00 uur. Vanaf 1 ju
li gelden andere openingstijden.
De bloeitijden van enkele be
langrijke plantensoorten zijn: Ave
na sativa in juni, belladonna juni/
augustus, Convallaria mei/juli.
Echinacea juni/oktober, Hyperium
juni/september, Petasitis maart/
april, Symphytum mei/augustus,
Solidago juli/oktober. Valeriaan ju
ni/september, Viola Tricolor april/
oktober.
Behalve genoemde gewassen
zijn er nog talloze andere bijzonde
re planten te zien.
Het is wel verstandig om tevoren
even contact op te nemen met het
Bezoekerscentrum (05250-7373 of
bij de VW Elburg (05250-1520).
Een wandeling door de kruiden
tuin is op een mooie daa zeker de
moeite waard. ifotoGPD»
Een van de meest indrukwek
kende gebouwen van Amsterdam,
het Koninklijk Paleis op de Dam,
is helaas maar af en toe te bezichti
gen. Het Paleis, dat in 1655 als stad
huis van Amsterdam in gebruik
werd genomen, is alleen op woens
dagen voor het publiek te bezichti
gen. Om kwart voor twee begint er
dan bij de ingang Damz(jde een
rondleiding die door alle belangrij
ke vertrekken van het gebouw
voert. Het meest imposant is zon
der meer de marmeren Burgerzaal,
die met zijn hoogte van 28 meter
destijds de grootste ter wereld was.
Indrukwekkend zijn ook de Gale
rijen en de Vierschaar, waar de
doodvonnissen werden uitgespro
ken. Vanzelfsprekend zyn ook het
beroemde balkon en de zaal waar
Koningin Juliana haar troonsaf
stand ondertekende, in de rondlei
ding opgenomen.
