Ed Nijpels:
gehavend
lijsttrekker
Is kernenergie de prijs
van de angst wel waard?
Achtergrond
JN115 JE WIET»
JE 0,02 milREM OPEET
SEEN TOETJE
Lutheranen
worden
voorgelicht
Opinie
DONDERDAG 15 MEI 1986
PAGINA 13
De lijsttrekker die het ongetwijfeld het moelijkst heeft in de
aanloop naar de verkiezingen, maar aan wie je dat nooit zult
merken, is de jeugdige WD-leider Ed Nijpels. Een onverbe-
telijke optimist die, deels door eigen schuld deels door invloe
den van buitenaf, de laatste jaren zoveel te verstouwen heeft
gekregen, dat velen zich afvragen hoe het mogelijk is dat hij
er nog steeds zit.
Nog niet zo lang geleden leek het politiek leiderschap van
de WD alsnog een restauratiebeurt te zullen ondergaan door
de mogelijke terugkeer van Hans Wiegel naar de Haagse poli-
tiek na het overlijden van minister van binnenlandse zaken
Rietkerk. Maar Wiegel haakte, onder grote druk van de Friese
Staten, af.
Nijpels moet het dus alsnog alleen zien te klaren. Veel steun
heeft hij niet te verwachten. Ministeriële VVD-kopstukken
als Van Aardenne, Korthals Altes en Smit-Kroes moeten wei
nig van hem hebben. Partijvoorzitter Kamminga en senator
Zoutendijk, die hem wel nadrukkelijk steunen, staan niet op
de lijst. Kortom, Nijpels is een gehavend lijsttrekker met niet
al te veel vrienden.
de bezuinigingen die nodig wer
den geacht om de tegenvallende
aardgasopbrengsten op te van
gen. Van meet af aan liet Nijpels
weten dat wat hem betreft las
tenverzwaring voor de burgers,
maar vooral voor het bedrijfsle
ven uit den boze zouden zijn. Als
de staatshuishouding op orde
moest worden gebracht, dan via
directe bezuinigingen op de de
partementen.
Een mooi streven, maar Nij
pels wist dat hij dèt wel kon ver
geten. Bedrijfsleven en burgers
genoten zoveel voordelen van de
dalende olieprijs en dollarkoers,
dat daarvan best wat mocht wor
den teruggehaald, vond het
CDA. PvdA-leider Den Uyl
steunde het CDA daarin van har
te. Nijpels mocht drie weken
spartelen aan het lijntje van Lub
bers, waarna het kabinet besloot
tot het pakket dat de premier aan
het begin van de discussie had
voorgesteld. Nijpels kon weer te
rug naar zijn bankje.
Onrust
Inmiddels heerst er in de WD-
fractie duidelijk onrust. Officieel
willen de meeste kamerleden
hun leider nog wel dekken, maar
in de wandelgangen is er vrijwel
geen fractiegenoot van Nijpels
meer te vinden die nog waarde
ring voor de WD-leider kan op
brengen. Sterker nog, Nijpels
wordt vaak beschouwd als een
arrogant baasje dat weinig open
staat voor adviezen van anderen.
Ook Hans Wiegel is niet meer
zo enthousiast over zijn opvol
ger. In een interview in deze
krant liet hij enige tijd geleden
blijken dat hij Nijpels te impul
sief vond. Een van de weinigen
die hem nog volop in bescher
ming nemen, is de fractievoorzit
ter van de WD in de Eerste Ka
mer, Guus Zoutendijk. Zijn kri
tiek in een interview met onze
krant aan het adres van de criti
casters van Nijpels, onder wie
Korthals Altes en Van Aardenne,
is hem dan ook in brede kring
kwalijk genomen
In de partij wordt de laatste
tijd al hardop nagedacht over
een manier om zo goed mogelijk
van Nijpels af te komen. Vóór de
verkiezingen is dat uitgesloten.
Maar, zo is de gedachte, stel nu
dat de WD na de verkiezingen
in de oppositiebankjes zou
nlaatcnpmpn Flat Iran unnr Ho
DEN HAAG - Zijn start
was uitstekend. Cham
pagne van het merk Veu
ve Cliquot Ponsardin be
zegelde op 20 april 1982 de
verkiezing van de 32-jari-
ge Ed Nijpels als politiek
leider van de VVD en op
volger van Hans Wiegel.
'Een onmenselijke klus',
zoals hij het zelf even later
zou omschrijven. Hoe on
menselijk, kon zelfs hij
toen op geen stukken na
overzien.
De verkiezing van een politiek
leider in de WD wordt zelden
voorafgegaan door een uitvoeri
ge discussieronde. In het geval
van Nijpels werd er in de fractie-
vergadering zelfs met geen
woord over gesproken. Na een
onderonsje tussen vier promi-
door
Henri Kruithof
nenten uit de partij, waarbij kan
didaten als Smit-Kroes en De
Korte afvielen, stelde de nestor
van de WD-fractie, Theo Joe-
kes, voor Nijpels met algemene
stemmen als nieuwe fractievoor
zitter te kiezen. Het voorstel
werd bekroond met een applaus.
Hans Wiegel keek toe en zag dat
het goed was.
Velen in de politiek hoopten
(of vreesden) dat met de benoe
ming van Nijpels als politiek lei
der van de WD de vorming van
een kabinet van PvdA en WD
een forse stap dichterbij zou zijn
gekomen. Als voorzitter van de
liberale jongerenorganisatie
JOVD had hij menigmaal laten
blijken daarvan een warm voor
stander te zijn. Bovendien was
hij lid van de zogeheten 'Des In-
des Groep', een informeel gezel
schap van WD- en PvdA-ka-
merleden die geregeld over de
mogelijkheid van samenwerking
spraken. In hun hart zouden zij
het prachtig vinden het CDA
eens een poosje in de oppositie te
dwingen. Dat zou ze leren.
Nijpels' haat tegen het CDA is
eigenlijk nooit overgegaan, on
danks het feit dat hij nu al vier
jaar met deze partij samenwerkt
in een kabinet. Toen hij nog ge
woon kamerlid was zei hij daar
eens over: „Het CDA blijkt in ho
ge mate onbetrouwbaar. Je weet
vijf minuten vóór een debat be
gint niet welke kant die party op
gaat". Naar buiten toe zegt hij na
tuurlijk steeds dat hij graag met
het CDA wil doorgaan. Maar bin
nenskamers laat hij geregeld blij
ken het CDA nog altijd niet te
vertrouwen.
Succes
Zijn veruit grootste succes
kwam enige maanden na zijn
verkiezing als politiek leider. Bij
de verkiezingen in 1982, na het
mislukte kabinet Van Agt-Den
Uyl, boekte Nijpels met zijn par
tij maar liefst tien zetels winst en
kwam de WD op 36 zetels. Een
score die de liberalen nooit eer
der hadden behaald, zelfs niet
onder voorganger Hans Wiegel.
Maar daarna ging het bergaf
waarts. Nijpels kreeg het ene
probleem na het andere te ver
werken. Inhoudelijk had hij het
er bij de kabinetsformatie rede
lijk vanaf gebracht, maar toen de
nieuwe bewindspersonen een
naam moesten krijgen, ging het
Het synodebestuur van de
Evangelisch-Lutherse Kerk gaat
alle plaatselijke gemeenten uit
leggen, wat het synodebesluit
van november vorig jaar om deel
te nemen aan 'Samen op weg'
van hervomden en gereformeer
den nu precies inhoudt. Ook
worden de gemeenten in de gele
genheid gesteld, aan te geven in
welke richting de lutherse mede
werking aan 'Samen op weg'
moet gaan.
De synode was dinsdag en gis
teren in Ede bijeen. Zij moest er
kennen, dat het besluit van no
vember onrust in de lutherse ge
mis. Vooral de benoeming van
DOCTORANDUS Charles
Schwietert, die van NOS-ver-
slaggever via directeur voorlich
ting bij het ministerie van finan
ciën staatssecretaris van defen
sie werd, levert Nijpels nog wel
eens nachtmerries op. Schwie
tert bleek geen doctorandus te
zijn (wat hij wel beweerde);
Schwietert bleek geen luitenant
te zijn geweest (wat hij wel be
weerde, maar wat bij Defensie
natuurlijk al snel was uitgezocht)
en Schwietert bleef liegen over
zijn verleden. Het kostte hem de
kop. Hij kon vertrekken.
Vervolgens kreeg Nijpels te
maken met problemen rondom
het kersverse kamerlid Jaap
Metz. Geruchten wilden dat Metz
Nijpels zou chanteren met diens
vermeende homoseksualiteit.
Het bleven geruchten, maar het
kwaad was geschied.
Nederlagen
Nijpels heeft de gewoonte om
in conflicten met coalitiepartner
CDA hoog in te zetten, zonder
dat hij tevoren weet waar hij wil
uitkomen. Een werkwijze die al
meenten had gegeven. "De over
rompeling was duidelijk te mer
ken", zei tweede voorzitter ds. C.
Hallewas (Rotterdam). "Veel ge
meenteleden dachten, dat de sy
node over hun hoofden heen had
beslist". Dat was, volgens Halle
was. niet de bedoeling geweest
en was ook niet gebeurd. "Met
het besluit was alleen een be
paalde richting aangegeven"
In het algemeen waren de sy
nodeleden vóór voortzetting van
de contacten met 'Samen op
weg'.
Mevrouw ds. P. Akerboom
(Nijmegen) zei in dit verband,
dat verscheidene gemeenten het
niet meer kunnen redden met
hun werk. Ds. H. Mudde (Zwolle)
kon begrijpen, dat veel mensen
bang waren voor verlies van het
lutherse karakter, maar terug
draaien van het besluit zou, naar
zijn mening, verarming zijn. "Wij
blijven luthers".
'Samen op weg' is geen een
richtingverkeer. zei synodevoor
zitter ds. A. Burghoorn (Am-
hem). "De Lutherse Kerk kan
ook de Hervormde Kerk en de
Gereformeerde Kerken helpen".
Ds. W. Bleij (Amstelveen) was
een beetje teleurgesteld over de
hervormde en gereformeerde
reactie op het besluit van de lu
therse synode. "Ze hadden best
snel werd aangemerkt als de 'ne-
derlagenstrategie'. De WD-frac-
tieleider wil daarmee bereiken
dat iedereen weet waar de WD
staat, zodat iedereen kan zien dat
het aan het CDA ligt als dat
standpunt uiteindelijk niet uit de
verf komt. Hij hoopt daarmee
duidelijkheid te verschaffen en
tegelijkertijd nieuwe kiezers
naar zich toe te trekken.
Maar vaak werkt het averechts.
Het lijkt wel of alle vervelende
maatregelen die het kabinet
heeft getroffen, door de kiezers
op het conto van de WD worden
geschreven, terwijl de successen
direct aan Lubbers worden toe
gedicht. Dat is voornamelijk aan
Nijpels te wijten. Het ligt voor de
hand dat een 'nederlagenstrate-
gie' door de kiezers niet als suc-
cesbeleid wordt ervaren. Dat
geldt temeer als het gaat om,
voor de verkiezingsretoriek wat
minder passende onderwerpen
als euthanasie, waarbij de WD
op het laatste moment boven
dien nog eens een zwaai van 180
graden maakte en voor de CDA-
premier door de knieën ging.
Frappant was de opstelling
van Nijpels in de discussie over
mogen zeggen, dat ze het een
boeiend proces vonden".
Het samengaan van de Luther
se Kerk met de beide andere ker
ken is een ingrijpender proces
dan 'Samen op weg' al was, zei
dr. J. Diermanse (Veenendaal),
die namens de Gereformeerde
Kerken ter lutherse synode was.
"Aanvankelijk was het een sa
mengaan van twee kerken met
calvinistische achtergrond, nu
komt er een kerk bij met lutherse
wereldtraditie. En die willen we
goed gaan bestuderen". Dier
manse verzekerde de synode, dat
het niet de bedoeling is om over
de Lutherse Kerk heen te wal-
Ds. Bleij. De lutherse synode
benoemde ds. W. Bleij uit Am
stelveen in de commissie die het
gesprek moet voortzetten tussen
de Rooms-Katholieke Kerk en
de hervormde, gereformeerde en
evangelisch-lutherse kerken. Na
mens de luthersen zat ds. Bleij
met synodevoorzitter ds. W.
Burghoorn in de protestantse de
legatie die in maart een bezoek
aan het Vaticaan bracht.
Over dit bezoek - een gevolg
van het pausbezoek aan ons land
vorig jaar - zei Bleij in de synode,
dat het resultaat niet meetbaar is.
WD electoraal zeer interessant
zijn, vooral als CDA en PvdA, net
als in het tweede kabinet-Van
Agt, over straat gaan rollen om
hun ook dan ongetwijfeld weer
aan het licht tredende conflicten
uit te vechten. In die periode van
een voor de oppositie betrekke
lijke rust zou er intussen naar
een nieuwe, wat minder springe
rige leider kunnen worden om
gezien. Namen worden er ook al
genoemd: bijvoorbeeld Rudolf
de Korte.
Zo Nijpels al van deze zacht
uitgeproken gedachten op de
hoogte zou zijn, trekt hij zich er
in elk geval niets van aan. Ster
ker nog, hij stelt zich de laatste
tijd alleen maar harder op. „Als
CDA en WD doorgaan na de
verkiezingen, wil ik vice-premier
worden", zo liet hij onlangs we
ten. Het zal voor zijn partijgeno
ten niet makkelijk zijn dat tegen
te houden. Tenslotte voert alleen
de politiek leider de onderhande
lingen bij een kabinetsformatie.
Als Nijpels daarbij succes boekt,
hebben zijn tegenvoeters als
Korthals Altes en Van Aardenne,
die overigens niet op de lijst
staan, het nakijken. Hij zit dan
weer stevig in het zadel en er zal
veel voor nodig zijn om hem er
daar uit te krijgen.
"Maar waar goede wil is, is er al
tijd rendement". Voor een grote
kerk als de rooms-katholieke zijn
de Nederlandse problemen van
beperkte omvang. "Maar voor
ons zijn ze wél belangrijk. Als de
pastorale situatie het ons zou op
leggen, zouden we weer naar Ro
me gaan".
Leen van Ginkel, sinds 1981
hervormd predikant in Doetin-
chem, gaat per 1 juni met pen
sioen. Vooral door zijn werk bij
de NCRV kreeg hij landelijke be
kendheid. Hij was daar lange tijd
chef 'gesproken woord' en ver
zorgde ook dagsluitingen voor
de tv.
Van Ginkel was een van de eer
ste 'wika's' in de Hervormde
Kerk. Na de oorlog had 'Kerk en
Wereld' (Driebergen) een oplei
ding tot 'werker in kerkelijke ar
beid'. Hij deed opbouw- en evan
gelisatiewerk in Groningen en
het zuiden. Ook leidde hij een
aantal jaren het Open Deur-werk
en (als directeur) de Bijbelkiosk-
vereniging.
Doordat de synode hem de sta
tus van predikant had verleend,
kon hij in 1981 een beroep naar
Doetinchem aannemen.
Beroepen
Hervormde Kerk: beroepen
'Dat zeggen zedat zéggen ze'.
Beter had die supermarktbezoeker
vorige week in het Journaal niet
kunnen verwoorden wat veel Ne
derlanders dachten over de mede
deling dat met uitzondering van
spinazie alle groente prima eetbaar
was. Nu met de straling de ergste
bezorgdheid wat afneemt, komt
opnieuw de vraag naar voren wel
ke rol kernenergie mag spelen, nu
en in de toekomst.
door
Sjaak Smakman
Politiek Den Haag heeft daarop
vooralsnog een halfslachtig ant
woord gegeven. De lokatiekeuze
voor de twee of drie nieuw te bou
wen kerncentrales is uitgesteld tot
dat meer bekend is over de kern
ramp in het Russische Tsjernobil,
maar van het door politiek links
bepleite afstel is voorlopig nog
geen sprake. CDA en VVD, die
eind vorig jaar instemden met de
grootschalige uitbreidingsplannen
van het kabinet, willen vooral meer
duidelijkheid over de veiligheid
van de verschillende types kern
centrales. Het kernenergiepro
gramma zal daardoor naar ver
wachting zeker enige jaren vertra
ging oplopen.
Direct na de ramp in de Sowjet-
Unie riepen de deskundigen een
stemmig dat zoiets in Nederland
niet kan gebeuren omdat in Neder
land een heel ander, met veel meer
veiligheidsmaatregelen omgeven
type reactor staat. Bovendien had
den de Russen het niet noodzake
lijk gevonden om, zoals wel in Do
de waard en Borssele is gebeurd,
nog een extra betonnen mantel om
de reactor heen te bouwen om de
bij een ongeval vrijkomende stra
ling tegen te houden. Met enige te
vredenheid werd herinnerd aan de
ramp met de kernreactor in het
Amerikaanse Harrisburg, nu zeven
jaar geleden. Er deed zich daar een
soortgelijk ongeval voor als in
Tsjernobil, maar dank zij die be
tonnen ommanteling bleef de ra
dio-activiteit vrijwel geheel binnen
de centrale.
Risico-analyse
Maar het publiek heeft niet veel
vertrouwen in die veiligheid. Opi
niepeilingen na Tsjernobil wezen
uit dat in vrijwel alle landen nu een
(ruime) meerderheid van de men
sen tegen kernenergie is. Voor een
deel is dat te wijten aan het natuur
lijke schokeffect van een dergelij
ke ramp. Maar aan de andere kant
is ook niet uit te vlakken dat het
fenomeen risico-analyse in een
paar maanden tijd een paar flinke
opdoffers gekregen. Allereerst was
daar de ramp met het Amerikaanse
ruimteveer Challenger. Slechts bij
te Bruchem-Kerkwijk (Geld.) L.
Quist Middelharnis, te Asperen
G. de Fijter Siddeburen-Wagen-
borgen. te Markelo S. W. Bijl
Edam; bedankt voor Wijk (bij
Heusden) L. Wüllschleger Den
Haag.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: bedankt voor Delft.
Eindhoven, Enschede. Heemse
en Rouveen J. H. Ulehake Zoe
termeer.
Christelijke Gereformeerde
Kerken: bedankt voor Haarlem
A. Wagenaar Mussel, voor 's Gra
venzande C. Westerink Den Hel
der, voor Amsterdam-Nieuw-
west H. P. Brandsma Middel
burg.
Gereformeerde Gemeenten:
bedankt voor Vlissingen H
Boogaard Leiden, voor Oud
Beijcrland en voor Westkapelle
P. Blok Capelle aan de IJssel.
Baptistengemeenten: beroe
pen te IJmuiden J. Bouritius
Hoogeveen, te Harlingen Y. Hor
jus Hengelo (Ov.).
Bisschop Bar van Rotterdam
gaat met zijn priesterraad en pas
torale raad bespreken, welke les
sen zijn te trekken uit de gang
van zaken rond de 8 Mei-mani
festatie in Den Bosch. De bis
schoppen wilden daar om ver
schillende redenen niet aanwe
zig zijn.
1 op de 100.000 shuttlevluchten zou
het echt fout kunnen gaan, hadden
de deskundigen berekend. Inmid
dels is het 'ramprisico' van het
ruimteveer bijgesteld tot 1 op 100.
Het is niet moeilijk een vergelij
king met kerncentrales te maken,
omdat het in beide gevallen gaat
om uiterst moderne, geavanceerde
technologie. Juist de kans op 'kin
derziekten' maakt risicoschattin
gen riskant. De 'officiële' kans dat
in een reactor de splijstofstaven
smelten is eenmaal per 100.000 jaar
per reactor. Na de rampen in Har
risburg en Tsjernobil, twee in ze
ven jaar, lijkt dat cijfer wel aan bij
stelling toe.
En dat terwijl het toch al steeds
moeilijker werd om kerncentrales
te slijten. Na Harrisburg werden in
de VS bijvoorbeeld tientallen nieu
we centrales afbesteld, en de mees
te bouwers verkeren momenteel in
grote financiële moeilijkheden.
Veilig
Een redding is mogelijk door de
ontwikkeling van zogeheten inhe
rent veilige systemen, waarbij de
veiligheid op de eerste plaats
komt. Daarby houdt de kernsplij
ting 'natuurlijk' op wanneer de
koeling uitvalt. De veiligheids
maatregelen bij de huidige licht-
waterreactoren berusten op me
chanische (dus feilbare) maatrege
len zoals het inschakelen van
noodkoeling.
Een voorbeeld van zo'n inherent
veilige centrale is de in West-Duits-
land ontwikkelde hoge-tempera-
tuurreactor. In deze centrales zit de
splijtstof opgesloten in grafietbol-
len. Grafiet wordt gebruikt omdat
het de eigenschap heeft dat het de
snelheid van de neutronen (de
deeltjes die de kernen moeten
splijten) remt. Wordt de tempera
tuur te hoog, dan remt het grafiet
niet goed meer en gaan de neutro
nen te snel om nog voor kernsplij
ting te kunnen zorgen.
In Zweden heeft men een sys
teem ontwikkeld waarbij om de ei
genlijke reactorkern nog een extra
bassin is met boriumwater. Bo
rium heeft de eigenschap neutro
nen te absorberen. Valt in deze
centrale de koeling uit, dan
stroomt dat boriumwater, dat in
een open verbinding met de eigen
lijke koeling staat, in de reactor
kern.
Goedkoop
Het hoofdargument voor meer
kerncentrales in Nederland was
dat atoomstroom zo goedkoop is.
Niemand had toen uiteraard kun
nen voorzien dat de olieprijs zou
kelderen zoals dat in het afgelopen
halfjaar is gebeurd, maar feit is wel
Op een pastoresberaad in
Noordwijkerhout vertelde bis
schop Bar, dat hij twee dagen
vóór 8 mei van een bezoek aan
Canada en de Verenigde Staten
was teruggekeerd. De wederzijd
se posities (tussen de 8 Mei-be
weging en de bisschoppen) ble
ken toen te zijn verhard. Hij kon
kiezen: door naar Den Bosch te
gaan zijn verbondenheid tonen
met de deelnemers uit het bis
dom óf de afwijzing door de bis
schoppen het zwaarst laten we
gen.
Bar koos voor het laatste. "Met
pijn", zei hij nu, "omdat ik bij de
betrokken instanties - bisschop
penconferentie en nuntiatuur -
geen begrip kon vinden voor een
poging om leerstellige duidelijk
heid te onderscheiden van een
pastorale aanpak".- Theologisch
en kerkordelijk was Bar het vol
ledig eens met de andere bis
schoppen. "Een beweging bin
nen de kerk die zich consolideert
met statuten en de bisschoppen
in haar opzet uitsluit, dat kan
niet". Maar afwijzing om theolo
gische en kerkordelijke redenen
en handelen uit pastorale bewo
genheid sluiten, volgens de bis
schop van Rotterdam, elkaar nog
niet uit.
De pastores bleken vooral te
leurgesteld te z(jn. omdat de for
dat de fossiele brandstoffen weer
concurrerend zijn. En niemand ge
looft dat de olieprijzen ook op lan
gere termijn weer de 30 dollar per
barrel zullen halen.
Bovendien kosten inherent veili
ge kerncentrales, zeker in de be
gintijd waarin de ontwikkelings
kosten nog moeten worden terug
verdiend, extra geld. Dat is een
prijs, zo heeft onder anderen WD-
leider Nijpels al gezegd, die dan
maar betaald moet worden. Maar
het maakt atoomstroom er uiter
aard niet goedkoper op. En dan is
ook nog altijd geen veilige berg
plaats bekend voor het kernafval,
en dus ook niet over de kosten
daarvan. Deze week liet de Duitse
hoogleraar geologie Grimmel na
zeven jaar onderzoek weten dat de
zoutkoepels in Gorleben daarvoor
in elk geval niet geschikt zijn. En
de Drentse al evenmin, aldus de
onderzoeker.
Los daarvan zijn er nog de maat
schappelijke kosten. Eenvoudig
gezegd: de angst voor straling.
"Geen enkele activiteit in onze sa
menleving is zonder risico. Waar
het om gaat is om die risico's tot
het uiterste te beperken. Als er een
vliegtuig neerstort, wordt toch ook
niet direct besloten om het vliegen
stop te zetten", aldus de woord
voerder van een Duits elektrici
teitsbedrijf vorige week.
Maar een ongeluk met een kern
centrale is toch heel wat anders.
Ook al gebeurt dat op een afstand
van 2000 kilometer, dan nog leidt
dat in Nederland tot een aan hyste
rie grenzende opwinding. Ook al
kregen we hier maar een staartje
van de straling, ook al verzekerden
de autoriteiten dat er niets ernstigs
aan de hand was. De massaal inge
slagen blikjes komen tijdens de
kam peervakanties wel op. De
angst blijft. De echte vraag na
Tsjernobil is of kernenergie ook
die prijs waard is.
mele tegenstelling weer niet kon
worden doorbroken. Hun vraag
was, hoe voorkomen kan worden
dat een bisschop en bisdom de
rekening moeten betalen voor
besluiten op landelijk niveau.
BofT in Utrecht. De Brazi
liaanse bevrijdingstheoloog Leo
nardo Boff - aan wie het Vati
caan vorig jaar een tijdelijk
spreekverbod oplegde - zal vol
gende week dinsdagavond. 20
mei. in de Janskerk in Utrecht
een voordracht houden over het
thema 'Vrijheid en bevrijding'.
De Katholieke Theologische Ho
geschool en het Franciscaans
Studiecentrum in Utrecht heb
ben hem uitgenodigd.
Nijpels: arrogant baasje.
(foto GPD)