Moderne keuken is
volop in beweging
Het gevaar zit vaak in
een klein (speel)hoekje
Otto (postorders) knoeit met merken (1)
Onveilige
produkten
MAANDAG 12 MEI 1986
PAGINA 9
Ode aan de
schoen
Elke taal kent raadgevingen die
overbodig zijn. Een Nederlands
voorbeeld daarvan is de
huiskamerwijsheid: "Je moet oude
schoenen nooit weggooien voor je
nieuwe hebt." Ja, dank je de
koekoek, denk je dan. Het regent
hier zo'n driehonderd dagen per
jaar en één keer op je blote voeten
naar de brievenhuis naast het
tuinhek en je hebt een
blaasontsteking waar je de eerste
jaren niet meer vanaf komt.
Nog even afgezien van het feit dat
de uitdrukking lijkt bedoeld voor
lieden met evenveel praktisch
besef als een steen, is hy ook nog
eens krenkend voor de schoen op
zich. Waarom mogen oude
schoenen niet gewoon een tyclje by
ons blyven, hebben ze ons niet
altijd trouw gediend, zijn ze al niet
genoeg met hun neus door het slijk
gehaald?
Nee, dan hebben ze in een land als
Turkije bijvoorbeeld een beter
leven. Op elke straathoek staat er
wel een jongen klaar om ze de
glans te verlenen waarop ze recht
hebben. Maar toch - ook daar
wordt er nog op schoenen
neergekeken en wordt aan deze
edele 'onderdanen' de toegang tot
moskeeën ontzegd. Daar mag
alleen de slof, het halfzachte
broertje van de schoen, naar
binnen.
Schoenen. Die schuilplaatsen by
uitstek voor onze moed. Hoeveel
paren hebben wy er al niet
versleten? Zoudt u ze niet eens
allemaal bij elkaar willen zien in
één 'grande parade'? Die
lakschoentjes, glimmend als water
bij nacht; die slangeleren pumps,
waar Koos zo op viel; cfe
hush-puppies, die zijn blijven
staan ergens in een berghut in de
Dolomieten, en de Hoots, waarop u
een beetje achterover stond. Ik
wel. Ik zou ze willen betasten,
willen opwrijven, net als Alladin
deed met zijn wonderlamp, om zo
de geest van het verleden vrij te
maken. Willen vaststellen wanneer
ik de maat heb gekregen die ik tot
aan mijn dood zal houden.
Aan mensen die schoenen
welbewust mishandelen heb ik een
afschuwelijke hekel. Die deugen
niet. In dit verband herinner ik my
een oom die de gewoonte had om
de soepelheid van een nieuwe
schoen te testen door de hiel met
een krachtige beweging tegen de
neus te duwen. Hoe goed de
kwaliteit van het leer ook was, je
schoenen waren voor het leven
verminkt.
Goethe, u weet wel: die Duitse
dichter, kan bij mij geen kwaad
meer doen, sinds ik weet dat hij in
een brief aan zijn geliefde schreef
of zij hem de satijnen schoentjes
wilde opsturen waarop ze een
avond lang de Mazurka had
gedanst, zodat hy zich aan het
aroom dat eruit opsteeg zou
kunnen bedwelmen. Dat was nog
eens een man! Zou u zich zoiets
kunnen voorstellen by uw mans
sportschoenen, die trappers
waarop hy elke avond door dat
blaffende park rent?
Er zyn trouwens wel meer
schrijvers die in hun werk van
liefde voor de schoen hebben
getuigd. Jules Renard
bijvoorbeeld. Hij vond dat de
afdruk van een zool de vorm had
van een viool, maar dan van een
viool zonder hals. En nu we het
toch over muziek hebben: heeft u
tijdens een strandwandeling wel
eens gemerkt dat de afdruk van
een hak - en dan bedoel ik de hak
van een gewone, lage
wandelschoen - lijkt op een
mansbakje, zo'n gevalletje dat
orgeldraaiers altijd onder onze
neus houden?
Ja, schoenen. Er schiet my op dit
ogenblik een aardig voorval te
binnen, dat mij overkwam toen ik
laatst met mijn nichtje schoenen
ging kopen. By de kassa probeerde
de winkeljuffrouw ons een dure
schoencrème aan te smeren.
Akkoord, ook de schoen heeft op
slechte dagen recht op een goede
make-up, maar de prys die de
bewuste dame voor het potje vroeg
was toch wel wat erg hoog. Dat
ging dus niet door. Ze glimlachte:
zoals u wilt. En overhandigde mijn
nichtje iets dat ik er eerst heel eng
vond uitzien. Een ballon. In slappe
toestand nog.
Die moest dus worden opgeblazen.
Dat deed ze. Haar wangen bolden
op als die van de saxofoniste uit
die Tros-clip. Gehaaid legde ze een
knoop in het tuitje. Ja hoor, ik
mocht hem best even vasthouden,
de ballon. Ik ervoer een
aangename schok. Een vreemde
gelukservaring. Met mijn
volwassen handen 'vertilde' ik mij
aan de ballon. Dat gevoel watje
hebt als je een koffer wegzet, die je
net hebt uitgepakt. Ik voelde
opeens weer hoe licht mijn jeugd
woog. Had even wat 'adem van
toen' in myn handen.
ANGELA PINNEBERG
Het laatste snufje: een beweegbare keuken
Vijftig jaar lang is de ontwikkeling van de keuken toch vooral een zaak gew eest van uiterlijk.
Van granieten aanrecht via roestvrij staal, hout, naar kunststof. Een veranderingsproces ook
van kleuren en tierelantijntjes op de kastdeuren. Acht jaar geleden nog kwam 85 procent van de
geleverde keukens uit het buitenland. Duitsland vooral.
Het is des te opvallender, dat de echte ommezwaai op het gebied van de keuken een
Nederlandse innovatie is. Een keuken die beweegbaar is. Af te stellen op elke hoogte. En als een
meubelstuk leverbaar. Wanneer u dus gaat verhuizen, dan verhuist de keuken mee. De
Nederlandse keuken met andere woorden neemt een steeds grotere plaats in in de Nederlandse
huishoudens. De vraag naar Duitse keukens is nu al tot zeventig procent gedaald. Met de
nieuwste ontwikkelingen is het zelfs niet ondenkbeeldig dat de Nederlandse keuken straks een
waardevol exportartikel wordt.
Wensen van gebruiker staan centraal
door Anne Marie Risse en Edith Tulp
"Een keuken moet je kunnen ko
pen, zoals je een auto koopt. Met
alles erop en eraan, geschikt voor
grote en kleine mensen, valide of
invalide". Directeur E. Kers van
Keuken Combinatie Oisterwijk
heeft maar een ideaal: de ontwik
keling van de perfecte keuken. Een
keuken die tot in de kleinste de
tails rekening houdt met de wen
sen van de gebruikers. Op weg
naar die perfecte keuken heeft hij
onlangs voor de eerste keukenre
volutie gezorgd, de Almat Vario,
een 'bewegende' keuken.
Die vergelijking met een auto is
ook niet zomaar gemaakt. Een auto
is een fraai staaltje functionaliteit.
Wielen, stuur, motor, stoelen, alles
zit daar heel compact op de meest
logische plaatsen, zodat de gebrui
ker er moeiteloos mee om kan
gaan. „Zo moet de keuken er ook
uitzien", aldus directeur Kers. "Als
alle onderdelen van een keuken op
de juiste plaats zitten en er wordt
Deze spoelbak van Bowic kan
praktisch in elke hoek worden
ingebouwd, maar ook in een
recht aanrechtblad. Voor het
voor en naspoelen zijn twee
kleinere bekkens aangebracht.
Het materiaal waarvan dit in-
bouwelement is gemaakt heet
asterite: 70% kwarts en 30%
kunststof. (foto pr)
optimaal gebruik gemaakt van de
moderne technieken die ook elders
in de industrie toegepast worden,
dan neemt een keuken ook veel
minder ruimte in beslag. Noem het
maar een meubel, een werkplek
die we tussen de twee meter zeven
tig en drie meter moeten kunnen
leveren".
Ergonomisch
De Brabantse zakenman stortte
zich met zijn bedrijf acht jaar gele
den op het ontwerpen van comple
te keukens. Niet langer gefixeerd
op het uiterlijk alleen, maar vooral
een filosofie hanterend, gericht op
de ergonomie. Of met andere woor
den, de keukenontwêrpen moes
ten aangepast zijn aan de ideale
houdingen waarin het werk in de
keuken gebeurt. Er ontstond een
vruchtbare samenwerking met do
cent arbeidskunde en ergonomie
Theo van de Schilden uit Wagenin-
gen, die vanuit zyn studierichting
ook al bezig was met de ontwikke
ling van een keuken die het gemak
van de mens moet dienen. Jaren
lang is er het idee geweest, dat het
werken in de keuken per sé staand
moest gebeuren. In de nieuwste
keuken van Kers kan het koken
zittend gebeuren. De keukenkruk
op wieltjes is maatgevend gewor
den.
Het keukenblok hangt bij de Al-
mat Vario als het ware verpakt aan
de muur en is met een simpele
knop onder het werkblad te ver
stellen van een hoogte van 72 centi
meter tot 1.05 meter. Met het op
hoogte stellen van het werkblad
komen ook de keukenkastjes mee,
zodat men ook daarvoor niet hoeft
op te staan.
Alleen al dat werkblad is afwij
kend van een bestaand aanrecht.
Het functioneert als een bureau.
Dus kan men er zijn benen onder
kwijt. Daarom is deze keuken een
ware verlossing voor bijvoorbeeld
rolstoelers, die tot nu toe veelal zij
waarts hebben moeten werken in
de standaard keukens. Aan weers
zijde van de werkplek zijn in een
hoek van 45 graden de kookplaat
met afzuigkap en de spoelbak ge-
plaats. Ook allerlei kookspullen
staan binnen handbereik.
De prijs? In standaarduitvoering
(te leveren in wit, essen, grijs en
ivoor) nog net geen tienduizend
gulden. Vanaf 15 mei te bewonde-
Het fornuis hoeft niet per se langs de wand te worden geplaatst.
ren en te bestellen by de dochter
ondernemingen Vendoplan Keu
ken en Keuken Partners in Oister
wijk, Houten en Beverwijk.
Eerste stap
De Almat Vario is volgens direc
teur Kers nog maar een eerste stap
op weg naar de keuken van de toe
komst. De factor tijd gaat een
steeds grotere rol spelen in de keu
ken. Techniek voert straks de bo
ventoon. "In de keuken van de toe
komst zitten de technische ingre
diënten straks precies waar ze het
handigst zijn. Er zullen dan steeds
minder kastjes nodig zijn en het
aantal zinvolle en nuttige appara
ten zal zich sterk uitbreiden".
Het koopgedrag van het publiek
is de afgelopen jaren ook sterk ge
wijzigd. Vlogen in de jaren zeven
tig de eikenhouten keukens als
broodjes over de toonbank en wer
den die keukens gelardeerd met
tierelantijntjes, in de jaren tachtig
is de efficiënte keuken er voor in
de plaats gekomen. Duurzaam
heid, gecombineerd met gemak.
Sobere eerlijke vormen, waarin de
kunststof voor tachtig procent de
voorkeur heeft. Makkelijk in on
derhoud en goedkoper. En de
roestvrij stalen keukenasseccoires
deden opnieuw hun intrede.
Open keuken taboe
Directeur Kers contstateert ook
met tevredenheid dat de open keu
ken nu vrijwel uit de gratie is. "Een
elementaire misser", zo noemt hy
dat fenomeen. De huisvrouw zou
zich in een open keuken meer be
trokken voelen bij het gezinsge-
beuren in de huiskamer. "Als je
staat te werken heb je geen tijd en
aandacht voor de dingen die zich
in de huiskamer afspelen. En an
dersom worden de anderen op hun
beurt bijvoorbeeld gestoord door
het geluid van de keukenmachine
of de mixer".
Ook hier weer ziet hy een ideale
oplossing. De halfopen keuken.
Deze onttrekt het eigenlijke koken
en de apparaten aan oog en oor,
maar geeft bij gezellige klusjes, zo
als de voorbereidingen voor het
koken en het koffiezetten, wel vrij
kijkspel.
Ten slotte, inhakend op de trend
van steeds meer culinair geïnteres
seerde mannen, heeft hy in weer
een andere systeemkeuken zelfs al
de mogelijkheid om met tweeën
aan één keukenblad te werken.
„Dat uitgangspunt om de mens
centraal te stellen en af te stappen
van de gemakkelijke bestaande
normen en voorstellingen, zal er
voor zorgen dat die keuken van de
toekomst echt een perfecte keuken
wordt. Dat is ook echte innovatie,
waar ik niet het alleenrecht op wil
claimen, maar waarmee we vol
gens mij wel geschiedenis schrij
ven".
Spellen voor de
allerkleinsten
Voor de allerkleinsten brengt Jum
bo een hele serie nieuwe spellen
uit. Voor kinderen vanaf drie jaar
is er nu 'Peuter Electro'. Het gaat
bij dit spel vooral om het herken
nen en bijelkaar zoeken van kleu
ren en vormen. De peuters hebben
in dit spel een primeurtje: de plaats
van de corresponderende plaatjes
staat niet meer vast. Gebleken is
dat kinderen die posities onthou
den.
'Wat zit daar achter' is een geheu-
genspel. In een kasteel worden
achter 15 raampjes kaarten gelegd.
Iedereen mag er een paar minuten
naar kijken, dan worden de luiken
gesloten. Om beurten nemen de
spelers (vanaf vier jaar) nu een
kaart van de stapel met dezelfde af
beeldingen als achter de luiken en
proberen aan te wijzen achter welk
luikje hun afbeelding staat. Wordt
het juiste luikje geopend, mag de
speler het kaartje houden. Wie de
meeste kaartjes heeft is
'Combi Mickey', afgeleid van
Walt Disney-stripfiguren, is voor
kinderen vanaf vier jaar een spel
met vele mogelijkheden. De kaar
tjes met stripfiguren zijn verdeeld
in hoofd, romp en benen. De spe
lers moeten er een compleet figuur
van maken. Het kan worden ge
speeld als kwartet, als puzzel of
met een speciale puntentelling
voor de juiste combinaties.
Het spel 'Disney-babies' is een
dominospel voor jonge kinderen
waarbij vooral het herkennen van
kleuren belangrijk is. 'Disneyland'
is een spel voor kinderen vanaf vijf
jaar. De spelers maken een avon
tuurlijke reis door Disneyland en
ontmoeten vele stripfiguren. Ver
der komt Jumbo met een knikker
spel, tien nieuwe Disneypuzzels en
een puzzel in de vorm van een hon-
demand, die byna levensgroot is.
De prijs van de spellen loopt van
8,75 tot 24,95.
Jaarlijks moeten 15.000 kinderen in
het ziekenhuis worden behandeld
na een ongeluk op een speelplaats.
Reden voor de Stichting Consu
ment en Veiligheid om ouders en
leerkrachten via een landelijke cam
pagne voor te lichten over de pun
ten waar ze op moeten letten.
De voorlichtingscampagne sluit aan
op een actie afgelopen najaar, waarbij
gemeenten en speeltuinexploitanten
zijn benaderd. Toen werd ook het Hand
boek Veiligheid van Speelgelegenheden
gepresenteerd, dat nu bij alle gemeenten
als richtlijn voor de bouw van speeltui
nen wordt gebruikt.
„We hebben de beheerders van de
speeltuinen toen opgeroepen om van de
winter gebruik te maken en de tuinen
goed op te knappen, want een groot deel
van de ongelukken wordt veroorzaakt
door slecht onderhoud", zegt Kees Meij
er van de Stichting Consument en Vei
ligheid, „Nu is het aan de ouders om op
hun beurt ervoor te zorgen dat kinderen
veilig kunnen spelen".
Een speelplaats is geen kinderdump.
Toezicht bij een speeltuin is belangrijk,
maar ouders en leerkrachten kunnen
meer doen om te zorgen dat kinderen er
veilig spelen. In de folder 'Veiligheid
van Speelgelegenheden' staat een op
somming van de punten waar je op moet
letten.
Vaak staan alle toestellen dwars door
elkaar, zodat peuters en grotere kinde
ren door elkaar moeten spelen, met het
gevolg dat de kleintjes makkelijk onder
de voet kunnen worden gelopen. Alles
wat draait of slingert is riskant, zeker
voor kleine kinderen die niet zien of een
toestel hen kan raken. Bewegende toe
stellen moeten dan ook zijn afge
schermd en er moet voldoende loop-
ruimte zijn.
Gaten in de grond, boomstronken en
restanten van afgedankte toestellen
kunnen tot forse valpartijen aanleiding
geven. Slechte tekenen zijn kapotte
zitjes, doorgeroeste ophangingen van
schommels, uitstekende spijkers en
scherpe onderdelen, kapotte platforms
bij glijbanen, roestige kettingen, een wip
met kapotte autobanden, toestellen
waarvan onderdelen ontbreken.
Belangrijk is ook de ondergrond van
de speeltuin. Beton, asfalt, tegels en
grind zijn onder ieder toestel verkeerd.
Harde aarde gaat bij lage toestellen en
een grasmat kan dan ook. Maar als het
om hogere apparaten gaat, dan moet de
ondergrond echt verend zijn. Rubber te
gels zijn dan goed. Nog beter is een on
dergrond van grof rivierzand.
Kees Meijer vindt overigens dat de
verantwoordelijkheid van ouders voor
de toestand van de speeltuin nog wel
iets verder gaat. „Je moet er als ouder
ook op letten dat het geen vuilnisbak
wordt. Mensen gebruiken de zandbak
vaak om hun hond of kat uit te laten.
Ouders kunnen er een bijdrage aan leve
ren om te zorgen dat een speelplaats
schoon en heel blijft".
Wie meer informatie wil over de veiligheid
van speeltuinen, of wie een klacht over een
speeltuin heeft, kan terecht bij de Stichting
Consument en Veiligheid, tel. 06:0220220.
Daar is ook de brochure 'Veiligheid van
Speelgelegenheden' te bestellen. De NUSO,
de landelijke organisatie voor speeltuin
werk en jeugdrecreatie, kan advies geven
hoe een speeltuin ingericht moet worden.
Tel. 020-269661.
Een fraai klimrek, maar tvel met veel gevaarlijk uitstekende bouten. (foto gpd»
Consument
onder redactie van
Wim Fortuyn en Conny Smits
In de Europese Gemeenschap geldt wel de verplichting om ondeugdelijke produk
ten uit de handel te nemen, maar niet de verplichting om al verkochte artikelen
terug te nemen. Een ongewenst en onlogisch hiaat in de wetgeving, zo meent de
stichting Consument en Veiligheid.
In de Verenigde Staten en Japan kunnen fabrikanten, importeurs en handelaren
wettelijk worden gedwongen om onveilige produkten, die niet aan de wettelijke
voorschriften voldoen, terug te nemen. Ook Frankrijk kent een zo'n bepaling. In
West-Duitsland geldt iets dergelijks voor geneesmiddelen en in Denemarken voor
elektrische apparaten. Maar niet in Nederland.
De Economische Controledienst verbiedt jaarlijks de verkoop van rond 500 elek
trotechnische produkten op basis van de Elektriciteitswet. De Keuringsdiensten
van Waren nemen rond 10.000 partijen goederen per jaar uit de handel. Maar omdat
de controle altijd achteraf plaats heeft, is soms een aanzienlijk deel van de afgekeur
de produkten al verkocht.
Op aandrang van de consumentenorganisaties nemen bedrijven wel eens vrijwil
lig produkten terug van de koper. Maar dat gebeurt lang niet in alle gevallen: in de
afgelopen tien jaar 33 keer. Tijd dus voor wettelijke bepalingen, vindt de stichting
Consument en Veiligheid.
Het postorderbedrijf Otto rommelt met
merken. Een tuinbroek voor kinderen,
die in de kleine catalogus Ottolien wordt
het merk Oshkosh draagt, staat in de
grote catalogus afgebeeld met het merk
Bando. Het gaat in beide catalogi om de
zelfde illustraties met dezelfde kinderen
in dezelfde houding en dezelfde tuin-
broekjes aan. Alleen zijn in de grote ca
talogus Bandomerkjes over de Osh-
Kosh-merken geplakt. Met een loep is
dat te zien.
Volgens woordvoerster Lydia Cop-
pens van Otto is er niets aan de hand: de
Amerikaanse producent van OshKosh
maakt ook Bandoprodukten. Van de
Bandobroekjes waren geen rode en
blauwe voorradig en omdat de catalogus
toch volledig moest zyn gaf hy het ad
vies er de OsKosh-broeken voor te ge
bruiken. Het andere merk moest men
dan maar gewoon erover heen plakken.
„En dat hebben ze vergeten te doen by
het maken van Ottolien".
Mode-agent Marc van Beurden - hij
heeft de alleenverkoop van Oshkosh
voor Nederland - verzekert ons echter
dat de Amerikaanse fabriek helemaal
geen Bandoprodukten maakt. „Daar
klopt niets van. Dat is gewoon een leu-'
gen", aldus directeur Van Beurden. „Ik
kryg het hele assortiment uit Amerika
aangeboden en maak zelf mijn keuze".
De OshKosh-broekjes kosten in de
winkel 75 tot 125 gulden. Van Beurden
ontdekte al eens dat hetzelfde merk in
een grootwarenhuis aanzienlijk goedko
per werd aangeboden. Later bleek dat
het namaak was uit Korea. Hij vermoedt
dat de broekjes die Otto voor 30 tot 45
gulden aanbiedt, onder de naam Bando.
ook uit een van de lage loonlanden ko-
Van Beurden is op nader onderzoek
uitgegaan, aangezien het postorderbe
drijf de illustraties van OshKosh-pro
dukten heeft gebruikt voor een ander
merk. Hy heeft inmiddels zo'n broekje
bij Otto besteld, (wordt vervolgd).
