Milj oenenschade
telers bladgroente
iisill Ëfpss
WD voor dilemma: in
de oppositie of regeren
Centrumpartij vrijwel failliet
VEILING OUDE TEKENINGEN
jawssRsaaÉ
Actievoerende
'rooie reus'
overleden
Rijverbod van 5 jaar geëist
na ongeluk met vier doden
ZATERDAG 10 MEI 1986
BINNENLAND
PAGINA 5
Communicatiestoornissen bij voorlichting
(Vervolg van pagina 5)
DEN HAAG (ANP/GPD) - Het is nog te vroeg om te zeggen dat er duidelijke veranderin
gen optreden in het voedingspatroon van de Nederlander, zegt mevrouw Hammink van
het Voorlichtingsbureau voor de Voeding. Bij dit bureau komen veel vragen binnen over
„blik of vers". „Je merkt toch wel een angstpsychose. We krijgen paniekerige mensen
aan de lijn. Maar wij volgen het overheidsbeleid en zeggen: eet gewoon vers, behalve
spinazie".
nilieuorgan
gen werden gisteren toch weer
kele honderden tonnen sla doorge
draaid. De voornaamste oorzaak
'Grap'
deze groente die in Nederland als
veilig wordt beschouwd.
Directeur A. Sweep va
traal Bureau van de Tuinbouwvei
lingen vindt dat de prijs
gen in hun brievenbus,
- ron wordt aangeraden zuinig te zijn
net vCÜ- mot AM AIIA 1
met elektriciteit en alle drinkwater
te koken voor consumptie. Bij de
stoord aan enkele radio- en televi- Drleven en kaarten.
Volgens woordvoerders van ge-
vciac Kiuci.tc uil- meente en politie gaat het om een
De consument rea- Actieve brief van het Gemeente
sieprogramma's, waarin gezegd
dat het eten van verse groente
verstandig
geert daarop, aldus Sweep.
Energtebedryf, waann staat dat de
Volgens zijn globale berekenin- kerncentrales in Dodewaard en
gen lijden de telers van sla en spi- Borssele z«n stilgelegd wegens de
nazie een schade van een tot twee ramP 'n Tsjernobil. De oproep zm-
miijoen gulden per dag. Daarvoor Plg <e met stroom wordt in ver
is nog steeds geen regeling getrof- ba"d gebracht met de zogenoemd
fen. Het ministerie van landbouw verlaagde produktiecapaciteit
kon niet zeggen of er een soortge-
lijke schadevergoeding op komst
Anderen hebben een vervalste
3 zoals by zware hagel.
Communicatie
lende ministeries die betrokken komstig
ding in hun brievenbus gekregen.
Daarop wordt gewaarschuwd voor
radioactieve deeltjes in het leiding
water, met het advies het water te
koken.
De nagemaakte brieven zijn af-
i naamloze groep
zijn bij de voorlichting over
maatregelen naar aanleiding van
de kernramp hebben deze week pers laat de groep weten dat zij
herhaaldelijk tot verwarring ge- totaal tienduizend nagemaakte fol
„verontruste Haagse burgers". In
schriftelijke verklaring aan de
leid.
ders van de Duinwaterleiding met
Zo adviseerde het ministerie van een begeleidend schrijven heeft
landbouw en visserij gistermiddag verspreid. Zij eisen sluiting van de
rond één uur aan de boeren met Nederlandse kerncentrales en be-
weidegrond langs de rivieren om schuldigen de regering van „zoge
hun melkvee niet op de uiterwaar- naamde maatregelen" tegen stra-
den te laten grazen, die nu lang
zaam droog komen te staan. Twee
uur daarna kondigde"het ministe
rie van volksgezondheid een graas-
verbod af voor melkvee op deze ui
terwaarden. Landbouw was daar
niet van op de hoogte, zodat om
half vier snel werd getracht dat
verbod weer in te trekken.
Nadat het ministerie van verkeer
en waterstaat woensdag de tuin
ders in het Westland het advies had
gegeven om het regenwater dat zij
gebruiken voor de gewassen in
hun kassen, uit de verzamelbassins
te laten weglopen, kwamen de de
partementen van landbouw en van
milieubeheer 24 uur later, op He
melvaartsdag, met het advies om
dat toch vooral niet te doen.
Kleine kinderen en zwangere
vrouwen moeten nog voorzichtig
zijn in verband met radioactieve
besmetting. Dit heeft de Vereni
ging Milieudefensie gisteren mee
gedeeld naar aanleiding van het
besluit van de regering om het
graasverbod op te heffen. Er zou
geen stralingsrisico meer te duch
ten zijn. Alleen de verkoop van spi
nazie is nog verboden.
Vereniging Milieudefensie vindt
de maatregelen en waarschuwin
gen niet voldoende. In op 8 mei ge
meten partijen bladgroente en par
tijen melk zijn stralingsniveau's
aangetroffen van enkele honder
den becquerels per kilo of per liter.
„Dit komt voor jodium overeen
met een stralingsdosis van een a
drie millirem. Via ons voedsel kun
nen we in enkele weken tijd een
groot deel van onze jaarlijkse ma
ximaal aanvaardbare stralingsdo
sis op deze manier binnenkrijgen
(die dosis is 500 millirem voor vol
ling, zoals het weideverbod, die net
zo weinig zin hebben als het koken
van radioactief besmet water.
Het werk van het gemeenschap
pelijk bureau van enkele electrici-
teits-maatschappijen voor de bouw
van nieuwe kerncentrales, wordt
voor onbepaalde tijd opgeschort.
Dat zal de stuurgroep van het 'Ge
meenschappelijk Bouwbureau
Kernenergiecentrales' (GBK)
maandag adviseren aan de direc
ties van de aangesloten bedrijven,
de electriciteitsmaatschappijen
van Zeeland, Noord-Brabant, Lim
burg, Noord- en Oost-Nederland,
de KEMA en het ingenieursbureau
Nucon.
Uit een representatieve telefoni
sche enquete van het Onderzoek
bureau in Amsterdam in opdracht
van het Algemeen Dagblad blijkt
dat zeven op de tien Nederlanders
(70 procent) zijn gekant tegen de
bouw van nieuwe kerncentrales in
ons land. De ramp met de kerncen
trale in Tsjernobil heeft ervoor ge
zorgd dat een op de tien Nederlan
ders van voor- tegenstander van
kernenergie is geworden. In totaal
57 procent is nu tegenstander van
kernenergie.
Jermaine Jackson, Patti Labelle
en Graham Nash hebben gisteren
niet opgetreden in het jubileum
programma van Amnesty Interna
tional van de AVRO-televisie. De
ramp in de Russische kerncentrale
en de aanval op Libië bleken voor
Jackson en Labelle reden te zijn af
te zien van hun komst naar Neder
land. Nash bleek op het laatste mo
ment verhinderd te zijn door een
congres in Montreux.
ROERMOND (ANP) - Op 60-jarige
leeftijd is gisteren in het St. Lau-
rentiusziekenhuis in Roermond de
bekende actievoerder Dirk de
Vroome overleden. Op grond van
een door hem vaak gedragen rode
toga noemde hij zich „de rooie
reus". Een woordvoerder van het
Roermondse ziekenhuis heeft het
overlijden van De Vroome bekend
gemaakt.
Dirk de Vroome werd op 6 no
vember 1925 in Amsterdam gebo
ren. Een groot gedeelte van zijn le
ven woonde hij in Limburg, tot
kort voor zijn dood in Weert. Hij
was enige tijd bestuurslid van de
PSP in Limburg maar ging later
partijloos actie voeren voor min
derheidsgroeperingen als zigeu
ners, andere woonwagenbewoners
en uitkeringsgerechtigden.
Hij hield van spectaculaire
stunts. Zo protesteerde hij eertijds
tegen de militarisering van Zuid-
Limburg, speciaal tegen het NA-
^,t0°fikwart'erK Afcent „in archieffoto
Brunssum, waar hy als pseudo- vroome alias'de rot
Zweeds generaal optrad. In een vroome auas ae rot
kerk van Maasbracht nam hij het
als predikant vermomd op voor de
woonwagenbewoners en in Maas
tricht drong hij door tot een streng
bewaakte stadsschouwburg waar
NAVO-secretaris-generaal Luns
het woord voerde.
AMSTERDAM (ANP) - Bij Sothe-
by Mak van Waay in Amsterdam
kunnen tot en met morgen negen
tiende eeuwse en oudere tekenin
gen worden bekeken, die 30 juni bij
het veilinghuis in Londen onder de
hamer zullen komen. Links hangt
een originele Rembrandt. De teke
ning stamt uit 1632 en is uitge
voerd in pen en bniine inkt. De
prijs wordt geschat op 1,2 tot 1,6
miljoen gulden. (foto anp>
Spanningen na
verkeersongeluk
sterk onderschat
UTRECHT (ANP) - „Het aantal
mensen dat nog jarenlang in de
war is door verkeersongevallen en
de ernst daarvan worden sterk on
derschat". Dit zei prof. dr. J. Win-
nubst, hoogleraar klinische psy
chologie aan de Rijksuniversiteit
in Utrecht vandaag op de manifes
tatie Mens en Samenleving van de
jubilerende universiteit.
Van de Amerikaanse autombilis-
ten die betrokken zijn geweest bij
een verkeersongeval waarbij een
dode viel heeft een derde jaren la
ter nog depressies, denkstoornis
nachtmerries.
Celstraffen
voor verdrinken
van paarden
AMSTERDAM (ANP) - De recht
bank in Amsterdam heeft gisteren
drie Amsterdammers veroordeeld
die door het laten verdrinken van
twee paarden een verzekerings
maatschappij hadden willen op
lichten. Als de oplichting gelukt
was, had de verzekeringsmaat
schappij 400.000 gulden betaald
voor paarden die samen nog geen
40.000 gulden waard waren.
„Gezien dit aanzienlijke bedrag
en het feit dat de paarden ernstig
geleden moeten hebben voordat zij
verdronken" legde de rechtbank
gevangenisstraffen van twee keer
vier maanden (twee maanden voor
waardelijk) op. De derde verdachte
kreeg 150 uur dienstverlening en
een voorwaardelijke gevangenis
straf van drie maanden opgelegd.
De drie veroordeelden veroor
deelden in september vorig jaar in
het water van het Noordhollands
Kanaal twee paarden. De dieren
werden in een paardentrailer het
water ingereden. Omdat het kar
retje kantelde, vielen de dieren op
elkaar. Pas na tien minuten „ge
kerm" verdronken de beesten.
MAASTRICHT (GPD) - De Cen
trumpartij moet vijf Heerlenaren
in totaal 54.000 gulden uitbetalen.
Dat heeft mr. Paulussen, president
van de rechtbank in Maastricht,
gisteren bepaald. Deze uitspraak
kan tot gevolg hebben dat aan
staande dinsdag in Den Haag het
faillissement van de partij wordt
uitgesproken.
Hoger beroep aantekenen tegen
deze beslissing van de Maastricht
se president kan de Centrumpartij
dan niet meer, aangezien zo'n pro
cedure bij faillissement voor onbe
paalde tijd wordt geschorst.
Mr. Baburek, advocaat van de
vijf HeerleÉaren, verwacht dat bin
nen afzienbare tijd een curator
wordt aangesteld die zal overgaan
tot inbeslagname van de inboedel
van de partij. Mr. E. Luijten, raads
man voor de Centrumpartij, liet
gisteren desgevraagd weten dat in
derdaad een faillissement zal wor
den uitgesproken. Het faillisse
ment zal directe gevolgen hebben
voor de campagne van de Cen
trumpartij.
In maart legde de Maastrichtse
rechtbank de Centrumpartij op, de
kranten Limburgs Dagblad en De
Limburger te verzoeken een adver
tentie op de voorpagina of op een
andere opvallende plaats op te ne
men om een bepaalde uitspraak te
rectificeren. Het betrof de uit
spraak dat vijf Heerlenaren geheel
onterecht en zonder hun medewe
ten op de steunlijst voor de ge
meenteraadsverkiezingen waren
geplaatst.
De Centrumparty plaatste enke-
KIND OVERREDEN (ANP) - Een
driejarig kind is gisteren in Boxtel
bij zijn ouderlijke woning door zijn
vader overreden. De man was met Üg rnÜle
zijn vrachtauto aanvankelijk
achteruit naar zijn woning gere
den, maar reed vervolgens snel
vooruit om ruimte te maken voor
een achteropkomende trekker. Bij
die manoeuvre heeft hij zijn zoon
tje niet opgemerkt. Het jongetje
werd zwaargewond overgebracht
naar het St. Elizabethziekenhuis in
Tilburg en overleed daar enkele
uren later.
Ie weken geleden in beide Lim
burgse bladen een advertentie. In
het Limburgs Dagblad was dat een
piepkleine advertentie op een on
opvallende plaats en in De Lim
burger liet de Centrumpartij een
advertentie plaatsen in alleen de
editie Midden-Limburg; een editie
die nu niet bepaald aansluit bij de
regio waar de vyf Heerlenaren uit
afkomstig zijn.
Mr. Paulussen maakte gisteren
duidelijk dat de Centrumpartij by
lange na niet heeft voldaan aan het
vonnis van de Maastrichtse recht
bank en veroordeelde de partij dan
ook tot de dwangsom, die inmid
dels is opgelopen tot meer dan vijf-
Woensdag diende by de Haagse
rechtbank de faillissementsaan
vraag van de Centrumpartij. Tij
dens de besloten zitting maakte
rechter mr. Reizig na flinke aan
drang van advocaat Luijten be
kend dat hij zijn uitspraak zou la
ten afhangen van de uitspraak van
mr. Paulussen die inmiddels dus is
ADVERTENTIE
VOOR HET LAATSTE POPNIEUWS, PAKJE GEWOON DE TELEFOON.
Dit is één voorbeeld van de nieuwe reeks 06-9 informatienummers. Voorde volledige lijst kunt u
(gratis) 06-0108 bellen. Bij elk 06-9 nummer staat altijd duidelijkde prijs per minuut vermeld, max.
50 cent. En betalen gaat automatisch via de telefoonrekening. Dus óók als u iets wilt weten over
b.v computers, het weer of over voetbal, pak dan gewoon de telefoon, ptt telecommunicatie
DEN HAAG (ANP) - Vyf jaar ontzegging van de rijbevoegdheid en negen
maanden gevangenisstraf heeft de officier van justitie bij de rechtbank in
Den Haag gisteren geëist tegen een 25-jarige man uit Rijswijk. De man
veroorzaakte op 18 augustus vorig jaar in Den Haag een verkeersongeluk
dat vier mensen het leven kostte.
De verdachte, chauffeur van beroep, kan er zich niets meer van herin
neren. Voor de rechtbank zei hij dat hij alleen nog wist dat hij die avond
naar een feestje was geweest bij vrienden. Om half elf was het bier op,
toen dronk hij nog een paar glazen wodka met jus d'orange. Tegen enen
stapte hij met een vriend in zijn grote, snelle auto.
De vriend verklaarde later tegen de politie dat de man hem demon
streerde wat er gebeurt als je plankgas gaf in een automatisch schakelen
de auto met „kickdown". Een gevoel alsof hij werd afgeschoten, zei hij.
Dwars over de weg zag hij opeens een witte auto. Hij kneep zijn ogen
dicht en voelde de botsing.
In de andere auto zaten twee echtparen van middelbare leeftijd. De
mannen waren op slag dood, een vrouw overleed de volgende dag en de
andere na ruim twee weken coma.
De uitspraak is vrijdag 23 mei.
ADVERTENTIE
CDA
LIJST 2
KOMT LUBBERS BIJ U THUIS?
Affiches en materiaal
Bestellen of afhalen, informatie
Satijnvlinder 7, tel. 211163
DEN HAAG - De liberale fractie
leider in de Eerste Kamer, Zou
tendijk, mag de eer opeisen dat
hij de suggestie als eerste publie
kelijk ter discussie stelde. „Het
zou goed zijn voor de partij, als
de WD de komende kabinetspe
riode voor de oppositie zou kie
zen", aldus de Nijpels-fan in de
WD-top aan de vooravond van
de gemeenteraadsverkiezingen
in een interview in deze krant.
De ontboezeming was teke
nend voor het klimaat in de par
tij. De blunders rond de euthana
sie en het eventuele ministers
schap van Wiegel lagen nog vers
in het geheugen. Slechts een
overmaat aan zelfdiscipline en
het vooruitzicht van de kamer-
door
Peter van Nuijsenburg
verkiezingen weerhielden de
Tweede-Kamerfractie ervan het
vertrouwen in de lijsttrekker en
politiek leider op te zeggen. De
malaise werd weerspiegeld in de
magere score in de peilingen.
Een verblijf in de oppositie
zou, zo filosofeerde Zoutendijk
verder, een niet te verwaarlozen
therapeutische waarde hebben.
De partij kon tot rust komenv de
leiding kon de schade inventari
seren en Nijpels' bijdrage aan het
politieke bedrijf kon zich beper
ken tot 'van tijd tot tijd wat te
roepen'.
Zoutendijks recept, waarmee
in feite een politieke rustkuur
wordt voorgeschreven, zorgde
voor de nodige beroering. Bij
voorbaat kiezen voor de opposi
tie kon zelfs met de beste wil van
de wereld niet gezien worden als
een electoraal handige zet. Welke
kiezer gaat nu op een partij stem
men die voor de verkiezingen al
te kennen geeft niets te voelen
voor regeringsverantwoordelijk
heid? Het zou neerkomen op de
erkenning van het eigen politie
ke failliet.
Nu wordt een profeet in eigen
land al niet geeërd, dus laat staan
in zijn eigen partij. Want nu, nog
geen twee maanden na de ge
wraakte uitspraak, wordt het
perspectief van oppositie lang
niet meer zo negatief beoordeeld.
De voorkeur gaat nog steeds uit
naar voortzetting van de coalitie,
maar een evaluatie van de voor-
en nadelen is niet langer onbe
spreekbaar.
Als de coalitie op 21 mei haar
meerderheid verliest, gezien het
Tsjemobil-effect niet dénkbeel-
dig, hoeft die analyse niet eens
plaats te vinden. De mogelijk
heid van gedoogsteun van klein
rechts is even opgevoerd als tac
tische speldeprik naar de PvdA,
maar wordt nauwelijks serieus
genomen. De kans dat D66 aan
schuift bij CDA en WD is te ver
waarlozen, hoeveel schietgebed
jes er ook naar Van Mierlo ver
zonden zullen worden.
(Een voor het CDA wrange bij
komstigheid: de eerste keer dat
de partij voor de verkiezingen
kleur bekent, zou gehonoreerd
worden met samenwerking te
gen wil en dank met de PvdA).
Wanneer CDA en WD een
nipte meerderheid behalen, kan
gevoeglijk de vraag worden ge
steld hoeveel eer er voor de libe
ralen bij een voortzetting van de
coalitie valt te behalen. De WD
zal als drastisch gekrompen part
ner zeker een aantal minister
sposten moeten inleveren. Niet
VVD-fractieleider Zoutendijk
(Eerste Kamer): verblijf in de
oppositie van therapeutische
waarde. (foto gpd»
leuk, maar nog net te verteren.
De invloed op het beleid zal,
naar te vrezen valt, meer dan
evenredig afnemen. En dat is
veel minder leuk. De WD kon
haar winst bij de verkiezingen
van 1982 in deze kabinetsperiode
beleidsmatig vooral verzilveren
dank zij het gedetailleerde re
geerakkoord dat in de formatie
van dat jaar werd gesloten. By
conflicten over de te volgen
koers kon de partij, de kleinere
vennoot, zich beroepen op de
statuten van de bv Lubbers. Dat
werd destijds met enig recht als
een overwinning voor de WD
gezien. Bij het verwachte forse
verlies van de liberalen zit een
herhaling van dit huzarenstukje
er hoogst waarschijnlijk niet in.
Het CDA heeft als de verreweg
grootste partner niets te winnen
bij een gedetailleerd regeerak
koord, zeker niet wanneer na
1987 de aardgasproblematiek be
vredigend is opgelost. Bij elk
enigszins controversieel onder
werp kunnen de christen-demo
craten het op een stemming in
het kabinet laten aankomen. De
uitkomst staat dan bij voorbaat
vast.
Het enige wapen dat de WD
in die situatie heeft, is het drei
gen met een kabinetscrisis. Dat
is niet bevordelijk voor de har
monie van het gezelschap. Bo
vendien heeft dit wapen de ei
genschap van een boemerang:
wie een kabinet opblaast, pleegt
bij de volgende verkiezingen een
forse priis te betalen.
De profilering ten opzichte van
een oppermachtig CDA wordt
dus een hels karwei. Lubbers zal
meer dan ooit het gezicht van dat
kabinet bepalen: de liberalen
mogen het onkruid in het chris
ten-democratische prieel wie
den. Het dilemma voor de WD
is daarmee in kaart gebracht:
Nijpels wordt of de slippendra-
ger van Lubbers of tekent het
doodsvonnis van een kabinet dat
hij zelf gewild heeft.
Vergeleken bij dit bed vol ne
telen is de oppositiebank com
fortabel als een divan. De boven
beschreven argumenten van
Zoutendijk hebben nog niets aan
kracht ingeboet. Een kabinet van
CDA en PvdA heeft de WD
trouwens nooit windeieren ge
legd. De electorale kassabei rin
kelde voor de liberalen vooral
nadat CDA en PvdA elkaar in de
voorafgaande periode stevig het
bestaan hadden vergald. Een
groot aantal kiezers maakte de
overstap van CDA naar WD.
Zou Lubbers' voornemen om
niet in een kabinet met de PvdA
te gaan zitten ook enigszins ver
band houden met deze weten
schap?
Een adempauze in de oppositie
is aanlokkelijk. Maar het is de
vraag of de liberalen de gelegen
heid krygen om van die windstil
te te profiteren. Ondanks een ne
derlaag kan de WD bij een krap
pe meerderheid (76 zetels) voor
de coalitie niet opstappen. Een
beleid, dat altijd als WD-beleid
is geafficheerd, is dan toch, zij
het matig, door de kiezers be
loond. Weglopen wordt dan te
recht uitgelegd als desertie.
