MAASDAM. WAAR
ANDERS
VIND JE
'N LIPSTICK
7« MET
1 KARAKTER?
PAGINA 22
RADIO-TV
MAANDAG 5 MEI 1986
18.00 Dierenmanieren, programma over huisdie
ren gepresenteerd door Martin Gaus. Van
avond: Eetgewoontes
TELEAC
18.25 Personal computer 1. Les 12
TROS
18.55 De Fabeltjeskrant
19.00 The Fall Guy, Amerikaanse serie. Afl.:
Vakantie op Hawaii. Colt en Howie vertrek
ken voor een heerlijke vakantie naar Hawaii.
Helaas gooien Japanse onderwereldfiguren
roet in het eten
NOS
20.00 Journaal
TROS
20.28 De IJssalon, Nederlandse speelfilm uit 1985.
Regie: Dimitri Frenkel Frank. Otto Schnee-
weiss, een geëmigreerde Jood, is de eigenaar
van de ijssalon. Otto heeft vrienden met zeer
uiteenlopende meningen over de heersende
oorlog. Een escalatie van racisme en geweld
in en om de ijssalon leidt tot een Duitse over
val
22.00 TROS Aktua, actualiteitenmagazinc
22.30 TROS Tele-thriller: Een aflevering uit de se
rie Fox Mystery Theatre: De Zwarte Kraai.
De schrijver Paul Chater en fotografe Cora
Berlaine worden ingehuurd om op zoek te
gaan naar de Verne Brothers, twee populaire
rock roll zangers uit de zestig jaren, die
toendertijd op geheimzinnige wijze verdwe-
NOS
23.45 Journaal
23.50 Nieuws vc
DINSDAG
r doven en slechthorenden
NOS/
09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
NCRV
14.30 De Carsons, Australische serie. Felicity laat
zich behandelen door een hypnotiseur. God
frey is het er niet mee eens maar doet er het
zwijgen toe
15.15 De Smaakmakers, informatieve serie over
kruiden ei
15.40 Een dik uur Dick, gevarieerd programma
met Dick Passchier
16.40 NCRV-jeugd-matinee met: 16.40 Het Theele
pelvrouwtje. kinderserie. 16.56 Michiel van
de Hazelhoeve, kinderserie
NOS
17.30 Journaal
NCRV
17.46 Popsjop TV. Presentatie: Jaap de Groot
NOS
18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden
18.20 Paspoort voor Joegoslaven
18.30 Sesamstraat
18.45 Jeugdjournaal
19.00 Journaal
HUM.VERBOND
19.12 Kwartslag magazine
VOO
19.27 The Blues Brothers, Amerikaanse speelfilm
uit 1980. Regie: John Landis. Nadat zij uit de
gevangenis zijn ontslagen, worden Jake
(John Belushi) en Elwood bekeerd door do
minee James. Zij proberen nu geld in te za
melen voor hun pleegmoeder door een con
cert te organiseren
21.35 Heelmeesters, medisch-sociaal programma
i vanuit het Academisch Medisch Centrum in
Amsterdam. Presentatie: Ilona Hofstra
NOS
22.30 Journaal
22.45 Nieuws voor doven en slechthorenden
TELEAC
22.50 Ni Hao, Chinese taal en cultuur. Les 13
23.35 Einde
DINSDAG
NOS
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
RVU
17.00 Binnenkant buitenkant, zesdelige serie over
opgroeien en opvoeden. Afl. 1: De noodzaak
van 'bewegen'
17.30 Einde
18.00 Tik Tak, kleuterprogramma,
(herh.)
18.05 Plons, kinderprogramma,
(herh.)
18.10 Kameleon, doe-programma
voor kinderen.
18.35 De blauwe planeet, weten
schappelijke serie
19.05 Juke Box
19.10 Allemaal beestjes. Erfrecht,
sterfrecht? Programma over het
verdwijnen van de Afrikaanse wild
parken.
19.40 Belgische Paardekoersen
19.45 Journaal
20.10 Christoffel Columbus (Christo-
foro Columbo), zesdelige Italiaanse
serie Na vijf weken varen op volle
zee ontstaat er muiterij onder de
bemanning. Columbus belooft hen
rechtsomkeer te maken als er na
drie dagen nog geen land in zicht is
21.00 Wikken en wegen, consumen
tenmagazine.
21.50 Villa Tempo, of gejaagd door de
rockcultuur. Met: The pop Gun,
Jackson Browne, de geschiedenis
van de eerste Britse teenager, Hy
pe: Sigue Sigue Sputnik e.a.
22.20 Journaal en Paardekoersen.
Aansl. Coda: Afwachtende III van
Adriaan Roland Holst (1888-1976)
DINSDAG
14.00 Schooltelevisie
16.00 Einde
17.00 Schooltelevisie
17.55 Journaal
19.00 Zonen en dóchters (Sons and
daughters), Australische tv-serie.
19.25 Oshin, Japanse serie met Aya-
ko Kobayashi
19.38 Juke Box
19.42 Mededelingen en programma-
overzicht
19.45 Journaal
20.10 Videomatch
20.20 Extra Time, sportmagazine
21.35 Jeugd Rode Kruis, documen
taire over de werking van het
Jeugd Rode Kruis. Het zijn opval
lend vaak jonge mensen
22.20 Einde
19.00 Ce soir, regionaal magazine
19.27 Quick et Flupke, tekenfilm
19.30 Journaal
20.00 Ecran-témoin: Attention, une
femme peut en cacher une autre,
Franse speelfilm uit 1983. Met:
Miou-Miou, Roger Hanin, Eddy
Mitchel e.a. Regie: Georges Laut-
ner. Alice leidt een dubbelleven,
twee banen, twee gezinnen en twee
mannen. Ze weet dit lang vol te
houden, tot alles in'elkaar stort.
Aansl.: discussie
23.10 Laatste nieuws
DINSDAG
11.30 Teletekst magazine
14.00 Schooltelevisie
15.30 Teletekst
17.20 Nouba Nouba, kinderprogram-
17-50 Carrefours
WDR
18.25 Benny Hill, amusementspro
gramma
19.00 Simon Simon, serie.
19.57 Programma-overzicht
20.00 Tagesschau.
20.15 100 Karat, 9-delige seri<
roman Diamanten-Dynastie
Sidney Sheldon.
21.04 Ein Platz an der Sonne
21.05 Gesucht wird: Ein Bomben-Ge-
schaft. Atoomhulp voor Pakistan
en India. Documentaire van Eg-
mont R. Koch
21.45 Treffpunkt Kino. Filmrubriek
met Werher Baecker
22.30 Tagesthemen
23.00 Nana Akoto, Ghanese tv-film.
Regie: King Ampaw en Elisabeth
Jensen. Met: Joe Eyison, Emma
nuel Agbinowu, Osei Kwabena e.a.
Velen van Nana Akoto's onderda
nen in het dorp Oyoko vinden hun
heerser te oud worden. Zijn neef
Kwame is klaar om op te volgen.
Na een bezoek aan de Juju-man
voelt Nana zich echter als herboren
00.30 Tagesschau
00.35 Nachtgedanken
Duitsland 2
Voor 18 uur
10.00 Heitfe
10.03 Karat, seri
10.55 Umschau
11.20 Verkehrsgericht
12.55 Persoverzicht
13.00 Heute
13.15 (S) Teletekst-overzicht
13.30 Einde
15.30 (S) Teletekst-overzicht
15.50 Tagesschau
16.00 Sie - Er - Es. Informatief pro
gramma
16.45 Die Besucher, serie.
17.45 Tagesschau
18.20 SOKO 5113. Das Duell, deel 2
18.56 Programma-overzicht
19.00 Heute
19.30 Verkehrgericht, Vorsicht Geis-
terfahrer!, tv-spel. Friedrich Lop-
pau, op weg naar een vriend in Ros-
senheim, raakt door geprikkeld- en
vermoeidheid op de verkeerde
weghelft. Het gevolg is een zwaar
verkeersongeval waardoor ook
Friedrich Loppau wekenlang in het
ziekenhuis doorbrengt
21.05 Programma-overzicht voor de
maand mei
21.15 WISO, sociaal-economisch ma
gazine
21.45 Heute-journal. Aansl.: Politba-
rometer
22.10 Es war getanzte Traum
22.50 Aus Hollywood: American Mu
sic Award gepresenteerd door Dia
na Ross. Met: A-Ha, Phil Collins,
Whitney Houston e.a. (2-kanalen)
00.05 Heute
DINSDAG
09.45 Zie Duitsland 1
13.15 (S) Teletekst-overzicht
13.30 Einde
15.40 (S) Teletekst-overzicht
15.56 Programma-overzicht
16.00 Heute
16.04 Computer-Corner
16.20 Deutschrock und Pop. pro-
gramma voor scholieren
17.00 Heute.
17.15 Tele-Illustrierte, magazine
17.45 Tom en Jerry, tekenfilm.
18.00 Telekolleg II:
Gerard Thoolen a Is Otto
Schneeweiss in 'De IJssalon'.
(foto GPD)
De IJssalon
De IJssalon is de pakkende, ei
gen weergave van een tragedie
uit het begin van de oorlog. Het
verhaal is gebaseerd op een inci
dent bij de ijssalon Koco aan de
Amsterdamse Van Woustraat,
dat zou leiden tot de eerste Duit
se executie op grond van een ver
zetsdaad. Het is een erg mooie
film bovendien, geloofwaardig
wat de inhoud betreft, heel inge
houden, helder, zelfs poëtisch
verteld, prachtig gespeeld en
gaaf van opbouw en ritme. Kri
tiek is heus wel mogelijk, maar
die zou zich moeten richten op
futiliteiten.
Regisseur van de film was Di
mitri Frenkel Frank, die daar
mee weer eens aantoonde iets
van een kameleon te bezitten,
want in bijvoorbeeld 'Hoge hak
ken, echte liefde' en 'De Boezem
vriend' trok hij toch wel totaal
andere registers open.
Aanvankelijk heeft De IJssa
lon een speelse komedietoon:
ach, de eerste jaren van de bezet
ting, zo erg was het allemaal niet,
het zou zo'n vaart niet lopen. In
eens verandert dan de toon. Het
optimisme blijkt niet met de har
de feiten te kloppen.
Gerard Thoolen speelt de naie-
ve, in 1936 uit Berlijn naar ons
land gevluchte, joodse eigenaar
van de ijssalon. Deze Otto
Schneeweiss wil tegen beter we
ten in geen gevaar zien. Als hij
z'n oude Berlijnse vriend Gustav
(Bruno Ganz), die nu weermacht
sofficier is, weer tegenkomt, valt
iiij hem enthousiast in de armen.
Otto bereidt vriendelijk de sor
bets, terwjjl er buiten botsingen
ontstaan tussen NSB-ers en
Duitsers en een anti-nazi knok
ploeg, die de bezetters wel even
een lesje zal leren. Het komt uit
eindelijk tot een tragedie, waar
van de kortzichtige Otto het
slachtoffer zal zijn. Deze vriende
lijke, naïeve man groeit dan ech
ter, als het menens is geworden,
wel uit tot een held van de enige
stof waaruit ware helden zijn ge
maakt. Het soort dat zegt: 'Wat is
er de .grap van om een held te
zijn?'
Gerard Thoolen maakt die in
nerlijke groei formidabel zicht
baar. Bruno Ganz en Renée Sou-
tendijk (in de film Trudi, die aar
zelend valt voor de charmes van
de anti-azi gezinde majoor Gus
tav) zijn daarnaast tegenspelers,
die eveneens dat geheimzinnige
vermogen bezitten je te laten ge
loven in wat er van binnen in de
door hen gespeelde mensen ge
beurt. (Nederland 1, 20.28 uur).
Blues Brothers
The Blues Brothers is een bonte
mengeling van komedie, muziek
en spectaculaire actie. Het was in
1980 de derde film van John Lan
dis, die daarmee zorgde voor
simpel, maar hilarisch vermaak
voor een breed publiek. The
Blues Brothers zelf waren oor
spronkelijk een tv-creatie van
John Belushi en Dan Aykroyd,
die alles nog eens zeer dikjes
overdeden in deze film vol dave
rende gebeurtenissen, grappen,
dansscènes en een rijk scala aan
muziek, zich uitstrekkend van
Cab Calloway's Minnie the Moo-
cher uit 1929 tot het eigentijdse
discowerk.
De onwaarschijnlijkheden en
overdrijvingen zijn niet te tellen
en alles is gericht op actie. Er zijn
bijvoorbeeld twee waanzinnige
auto-achtervolgingen, waarbij
o.a. een winkelcentrum in Chica
go aan puinpoeder wordt gere
den, terwijl verder rijen auto's
via spectaculaire stunts tot
schroot worden gereduceerd.
Alles draait rond Jake en El
wood, die tijdens een turbulente
kerkdienst van dominee James
Brown opeens het licht hebben
gezien en nu geloven een missie
te hebben. Die is: hun oude
bluesband weer bij elkaar bren
gen, een comeback maken in een
country and westernclub, het ge
zag een loer draaien, met lef alles
doen wat verboden is, maar je
vooral niet binden aan vrouw en
echtelijke staat. Vrij zijn, man,
vrij...
Als je dan bovendien een kop
pel neo-nazi's op die weg naar de
vrijheid ontmoet, ben je hele
maal niet meer te houden.
The Blues Brothers is nog een
film met een boodschap óók.
Maar die hoeft de kijker er niet
uit te halen. Die mag gewoon lek
ker lachen en eventueel genieten
van de muziek van de Blues Bro
thers Band en de nummers van
onder meer James Brown, Are
tha Franklin, Cab Calloway,
John Lee Hooker en Ray Char
les. (Nederland 2, 1927 uur).
Aretha Franklin, geflankeerd door John Belushi (links) en Dan Ayf-
royd in 'The Blue Brothers'. (fotopr>
18.30 Sesamstraat
19.00 Aktuelle Stunde, regionaal ma
gazine
19.45 Raamprogramma
20.00 Tagesschau
20.15 Lindenstrasse, serie.
20.45 Gesucht - Gefunden
22.15 Von der Elbe an den Rhein, re
portage over kunst en kunstenaars
uit Saksen
22.45 (k/ZW) Niemanns Zeit, experi
mentele film van Horst Kurnitzky
en Marion Schmid, waarin een iro
nisch beeld geschetst wordt van
het begrip 'Vaderland'
00.30 Fragmenten uit een studioge-
.sprek met als thema: Terug naar de
natuur - maar hoe?
00.50 Laatste nieuws
DINSDAG
08.00 Tele-Gymnastik
08.10 Schooltelevisie. (9.10 Sesam
straat.)
ADVERTENTIE
HELENA RUBINSTEIN
CHRISTIAN DIOR
YVES SAINT LAURENT
^togisteiij-ThA^uwifi'iie
NET DAT BEETJE MEER PERSOONLIJKHEID m mum*
Ocgslgecst: Noordwijk aan Zee:
Ljngc Voon 57 HoofdstrwiOO
Tel. 071-174715 Tel. 01719-12691
11.40 Einde
17.00 Schooltelevisie
17.30 Telekolleg II
18.10 Journaal en weerbericht -
18.20 London Plus
18.25 Nadia, tv-film
20.00 Wogan
20.40 Paul Daniels
21.30 Three up, two down
22.00 Labour party broadcast
22.05 Nieuws en weerbericht
22.25 Eye of the needle, Amerikaanse
speelfilm uit 1981 van Richard Mar-
quand met Donald Sutherland, Ka
te Nelligan, Ian Bannen e.a
00.15 Tony Bennett
0-1.10 Weerbericht
DINSDAG
07.00 Teletekst
07.50 Breakfast time
10.20 The good kitchen
10.35 Teletekst
11.30 Play School, kinderprogramma
11.50 Teletekst
13.30 Journaal, nieuws en weerbe
richt
14.00 Pebble Mill at one
14.45 Mop Smiff, kinderprogram-
15.00 Teletekst
16.15 Praise be, religieus programma
16.52 Regionaal nieuws
16.55 Pigeon street, kinderserie
17.15 Laurel and Hardy
17.20 Jonny Briggs, kinderserie
17.35 Lift off...Afl.3
BBC 2
19.00 The Lucy Show
19.30 Green Acres
20.00 Mork and Mindy
21.00 Police Woman
22.00 The Best of Italian Football. 1st
Division
23.00 The Untouchables
23.55 Sky Trax. Popmuziek
00.55 Closedown
DINSDAG
08.45 Sky Trax. Popmuziek
14.15 Skyways
15.05 The Down Under Show
16.00 Sky Trax. Popmuziek
18.00 Europa Count Down
18.45 Weerbericht
18.50 Agenda: A weekly outlook on
the News
19.20 World Watch, weerbericht en
programma-overzicht
19.30 Hello Europe, dit is Portugal
19.45 Europa: Looking for the good
life
20.15 Muziek programma: Chieftains
in China, Ierse volksmuziek
21.05 Sport Reports: Autosport for
mule 1 van het jaar 1985
22.35 World Watch en weerbericht
DINSDAG
17.30 Weerbericht, programma sche
ma voor vandaag
17.35 Kinderprogramma's
17.55 Programma schema voor van-
18.25 Elvis Presley in: DoublevTrou-
ble, Amerikaanse speelfilm uit 1967
19.55 Politieke uitzending: Labour
20.00 W.K. Snooker
23.30 Touch and go: battle for Crete
00.40 Snooker
DINSDAG
07.55 Open University
08.20 Einde
10.00 Teletekst
10.35 Schooltelevisie
13.10 Teletekst
13.30 Open University
13.55 Teletekst
15.00 Schooltelevisie
15.30 Einde
15.40 Schooltelevisie
16.00 Teletekst
Sky Channel
18.30 The Deputy
18.00 Pierre Nadeau rencontre Hu-
bert Reeves
19.00 L'or du temps, serie
19.30 Le commencement
20.00 L'astronote, muziek
20.30 Le rêve d'une banlieu
20.50 Reflets d'un pays, portret van
Vancouver
21.15 Actualités culturelles
21.30 La bonne aventure, serie
22.00 Nieuws
22.30 - 2.00 Musicbox
DINSDAG
8.00 Musicbox
16.05 Le village dans les nuages
16.35 Le jeu de la vérité: Michèl
Blanc
17.35 Magazine des sports
Radio 1 na 18 uur
VOO: 19.02 Veronica Sport. 20.02
Club Veronica Trend. KRO: 21.02
KRO's Jazz Connection. 22.02 Goal.
22.50 Momenten om te vieren. NOS:
23.05 Met het oog op morgen.
AVRO: 0.02 Easy listening. 2.02
AVRO's Nachtdienst 6.02 Auto in?
AVRO aan!
Radio 2 na 18 uur
EO: 18.03 Tijdsein. 18.25 Kom er es
uit. 18.50 De wolkenwagen. 19.00
Zie radio I
Radio 3 na 18 uur
NOS: 18.04 De Avondspits. AVRO
19.02 De zwevende hemel. 20.03 De
Nationale L.P. Top 50. 22.02 Candle
light
Radio 4 na 18 uur
KRO: 18.00 Nws. 18.02 Blazers ma
gazine. 18.30 Het muziekbedrijf:
Zangeres Cathy Berberian. 20.00
Nws 20.02 De VARA Matinee: Ra-
dio Filharm. Ork. 21.25 Alban Berg
kwartet: Strijkkwartet nr. 3.
Brahms. 22.00 Jazz-op-vier. 23.00
Het zout in de pap
Radio 5 na 18 uur
VARA: 18.10 Kawita en Robert.
NOS: 18.30 Dichter bij de dichter.
KZG: 18.40 Uitzending van De Vrije
Gedachte. 18.55 Bond zonder naam.
NOS: 19.00 Programma voor bui
tenlandse werknemers. (19.00
Turks. 19.20 Marokkaans. 19.50
Spaans. 20.00 Chinees.) TELEAC:
20.30 Great expectations. Deel 4.
21.00 De Supermachten. De V.S.
Afl 6 21 30 De moestuin. Les 4
22.00 Personal Computer I. Les 11
(herh.)
DINSDAG
Radio 1 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nieuws. KRO:
7.03 Echo. 7.15 Het levende woord.
NOS: 7.30 Nieuws. KRO: 7.33 Echo.
8.08 Echo-magazine. 8.50 Postbus
900. 9.05 Even bijomen.... 10.02
KRO's Schone Kunsten. 10.05 In
antwoord op uw schrijven. 11.05
Met de KRO, met Anne. 12.05
KRO's Schone Kunsten. NOS: 12.56
Mededelingen voor land- en tuin
bouw. KRO: 13.08 Echo-magazine.
(13.20 Echo-politiek. 13.45 Kerk en
samenlevingJVOO: 14.05 Nieuwsra
dio
Radio 2 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nieuws. AVRO
7.03 AVRO's Radiojournaal. 7.11
Auto in? AVRO aan! NOS: 7.30
Nws. AVRO: 7.35 AVRO's Radio
journaal, vervolg. 8.30 AVRO's Ra
diojournaal. 8.30 Uit Studio en
Theater. EO: 9.03 Muzikale Fruit
mand. 10.03 Vrouw zijn. 11.30 Ik zou
wel eens willen weten. 11.58 EO-
Metterdaad hulpverlening. 12.03
Lunchtime magazine. 13.03 Tijd-
magazine.
VPRO: 13.30 Het Gebouw
De Afloop. 14.03 Ondervragingen.
NL en Standplaats Zimbabwe. 15.03
De Bovenkamer en Afdeling Bin
nenland. 16.03 Een uur Ischa, praat
programma. 16.54 Vrije Geluiden.
17.03 Het bericht
Radio 3 voor 18 uur
NOS:Ieder heel uur nieuws. VARA.
Van 7.00-18.00 Aktualiteiten via
Dingen van de Dag. 7.03 De Meur-
ders Methode. 9.03 Angelique. 10.03
Twee meter de lucht in. (10.40 VA-
RA's schatkamer.) 12.03 De Steen
tien
Radio 4 voor 18 uur
TROS: 8.00 Nws. 8.02 Een goede
morgen met The Joekes. 10.00 Con
tinu klassiek. 11.00 TROS Concert
zaal: Rotterdams Filharm. Ork. met
piano en hoorn. 12.30 Nieuwe klas
sieke platen. 13.00 Nws. 13.02 De
klassieke Top 10. 13.30 Belcanto-
rium. 1. Klass. liederen. 2. Groot
Omroepkoor en Radio Filharm.
Ork. Werken van Menselssohn.
NCRV: 16.00 Literama. of: Het
Kunstbedrijf- 16.50 Platennws.
17.30 Pianoconc. van Mozart
tief. 9.25 Waterst. RVU: 9.30 Alle-
mans Veren. TELEAC: 10.00 Great
expectations. Deel 4. (herh.) NCRV:
10.30 Steen in de vijver. (Met om:
10.30 NCRV-leerhuis. 10.45 Rond
om het Woord. 11.15 Met hart en
mond en handen.) 11.30 In bewe
ging. NOS: 12.00 Nieuws. 12.05
Schone wereld. 13.00 Nieuws.
NCRV: 13.10 Nederland en zfin bu
ren. 13.35 De dichter en zijn taal.
(herh.) 14.05 Schoolradio. 14.20 Kijk
op het weer. 14.35 Leerspiegel. 14.50
Woord in de middag. 15.00 De we
reld zingt God's lof. NOS: 16.00 Op
de rand van het recht. 16.30 NOS-
Ombudsman. 17.25 Anders dan an
deren. (17.25 Anders dan anderen.
17.36 Informatie voor blinden en
slechtzienden.) Overheidsvoorlich
ting: 17.46 Uitzending voor de land
bouw. NOS: 17.56 Mededelingen en
Nieuws
Wie was onze grootste schilder?
Rembrandt? Van Gogh? Rem
brandt heeft in Amsterdam zijn
Rembrandt Huis, zijn Rembrandts-
plein, en zijn standbeeld ten voeten
uit op het Rembrandtsplein. Van
Gogh heeft in Amsterdam zijn Van
Gogh Museum, zijn Vincent van
Goghstraat, en zijn standbeeld ten
voeten uit in de Paulus Potter
straat.
Wie was onze grootste schrijver?
Vondel? Multatuli? Vondel heeft in
Amsterdam zijn Vondelmuseum,
zijn Vondelpark en zijn Vondel
straat (zelfs zijn Vondelkerk
straat), en zijn standbeeld ten voe
ten uit in het Vondelpark. Boven
dien kan hij nog bogen op het Gijs-
brecht van Aemstelpark en de Gijs-
brecht van Aemstelstraat, zodat
ook nog een van zijn geesteskinde
ren in het Amsterdamse straten
plan vernoemd is.
Multatuli daarentegen heeft in
zijn geboortestad Amsterdam
GEEN Multatulilaan of -straat of
-plein, wel is een achterafstraatje
in Amsterdam-West naar zijn ei
genlijke naam vernoemd (Douwes
Dekkerstraat, erger achenebbisj-
straatje is nauwelijks denkbaar).
Er is weer wel een Max Havelaar-
flat in Amsterdain, bij de Kolenkit,
maar een standbeeld (ten voeten
uit) ontbreekt in Amsterdam, al
staat daar wel een Woutertje-Pie-
tersestandbeeld op de Noorder-
markt. Maar een ordentelijk stand
beeld zoals dat er voor Vondel en
Rembrandt en Van Gogh wel is,
ontbreekt in Amsterdam. Daar
moet dus hoognodig iets aan gebeu-
Je kunt je natuurlijk afvragen of
zo'n standbeeld per se nodig is, om
een schrijver te eren. Zijn boeken
worden nog steeds herdrukt en be
studeerd, is dat niet de grootste eer
die je een schrijver die al 99 jaar
dood is kunt bewijzen? Zeker wel.
Maar niet de enige eer. Bovendien
zet je zo'n standbeeld niet alleen
neer om de uitgebeelde schrijver te
eren, maar ook om de stad te eren.
Je kunt het chauvinistisch vinden,
zo van: 'met dit standbeeld geven
we aan dat Erasmus een stadge
noot was van ons, Rotterdammers,
en niet van jullie, Hagenaars',
maar ik vind het altijd wel aardig
zulke dingen te weten als ik door
een buitenlandse stad dwaal en
aan de hand van standbeelden en
gevelstenen kan vaststellen welke
illustere medemensen mij voor zijn
geweest bij het rondwandelen door
deze stad. Bovendien zijn beelden
een aardige stoffering van de stad,
zij behoren tol het betere straat-
meubilair.
Multatuli zelf heeft zich (in Idee
247) nogal laatdunkend uitgelaten
over een standbeeld voor hemzelf:
„Toen ik laatst droomde dat ik van
steen was, en als borstbeeld in 'n
muzeum van grote mannen logeer
de, kwam. myn moeder: 'Arme joril
gen,' zei ze, 'wat heb je toch ge
daan? Heb ik je daartoe opge-
bracht?'
Och, 't
theon!"
koud in dat Pan
Hij wist een betere bestemming
voor het geld dat zo'n standbeeld
zou moeten kosten, blijkens Idee
305:
„Ik verzoek het nageslacht, de
gelden, die 't zal willen byeenbren-
gen voor myn standbeeld, te ge
bruiken tot 'n beloning voor 't bes
te: 'historisch kritisch onderzoek
naar de wyze waarop de Goddie
nende Nederlandse natie zich heeft
vrijgepleit van de beschuldiging
die Multatuli tegen haar inbracht,
toen hy 't woordje „dus" plaatste
tussen 'Nederlandse heldendeugd'
en 'verwoeste dorpen'."
Dat slaat op het Idee dat aldus
begint:
„In de Havelaar spreek ik ergens
over: 'een dorp dat pas was ver
overd door Nederlandse soldaten,
en dus in brand stond'. Dat 'dus'
is pikant? Kunstig? Ik ben niet
kunstig, en waar ik pikant ben, is 't
alleen omdat de waarheid pikant
is." Enzovoort. Sinds zijn dood in
1897 is dat historische onderzoek
ongetwijfeld verricht, daarom kun
nen we alle binnenkomende géiden
rustig gebruiken voor het stand
beeld dat hem nog altijd ontbreekt.
Uitgever Geert van Oorschot, die
Multatuli's Verzamelde Werken
uitgeeft, heeft zijn uitgeverij over
gedragen aan zijn zoon Wouter om
zich geheel aan de totstandkoming
van dat standbeeld te kunnen wij
den. Amsterdam betaalt de sokkel,
de plaatsing en de bestrating rond
om het monument. Hans Bay ens
ontwerpt het - hij maakte de
prachtige beelden van de Titaan
tjes en Theo Thijssen met Kees de
Jongen. Er moet nu nog 105.000 gul
den bijeengebracht worden. Daar
van neemt het ministerie van WVC
25.000 gulden voor zijn rekening.
Veel schrijvers hebben al toegezegd
een gratis bijdrage te leveren aan -
een boek over Multatuli. Het Parool
heeft 5000 gulden toegezegd. Resten
vooralsnog 75.000 gulden. Deze ru
briek komt in zo'n 900.000 gezin
nen. Als iedereen een dubbeltje
stortte, was het bedrag bereikt,
maar niet iedereen doet dat. Toch
zou het aardig zijn als iedereen die
Multatuli een warm hart toedraagt
1 gulden of iets meer) stortte op Co
mité Multatuli Standbeeld, Neder
landse Middenstands Bank, rek.nr.
69.76.07.070 (postgiro van de bank
2922). Die gulden is natuurlijk
geen probleem, de daad van hande
ling is het probleem. Als u daar nu
even overheen stapt, hebben we met
ons allen ervoor gezorgd dat Multa
tuli zijn beeld kreeg. Zou dat niet
aardig zijn?
