'Waar is toch het vuurpadje?' Abrams overtreft Amerikanen Raphaël kwartet hechte eenheid VRIJDAG 2 MEI 1986 KUNST PAGINA 25 Biologen Dekkers en Hillenius vangen elkaar vliegen af LEIDEN - Je hebt twee dierenrij ken volgens de bioloog en schrij ver Midas Dekkers: een saaie voor biologen en een leuke voor kinde ren, een dierenrijk waarin beren pannekoeken bakken. Hij zei dit gisteravond in de Burcht tijdens de opnamen voor het programma 'De Ontmoetingen' dat op 18 mei 's avonds om elf uur zal worden uit gezonden door de TROS op radio Zijn gesprekspartner was de bio loog en dichter/essayist Dick Hille nius, die het komende academi sche jaar overigens als gastschrij ver aan de Groningse universiteit verbonden zal zijn. Beide heren Regisseur 'Mary Poppins' overleden SANTA BARBARA (UPI) - Robert Stevenson, de in Engeland gebo ren regisseur van Disneyklassie- ken als 'Mary Poppins', 'Old Yeller' en The Love Bug' in een carrière die meer dan veertig jaar omspan de, is woensdag op 81-jarige leef tijd in Santa Barbara overleden. Stevenson, wiens loopbaan in 1934 was begonnen, regisseerde ook avonturen en drama's als de oorspronkelijke 'King Solomon's Mines' in 1937 en 'Jane Eyre' in 1943. Stevenson werd de commercieel succesvolste regisseur uit de ge schiedenis van de film genoemd. "Wanneer ik een film regisseer", heeft Stevenson in een interview gezegd, "denk ik aan een blij pu bliek dat er in een bioscoop naar zit te kijken". Hij maakte in totaal ruim 40 films, waarvan 'The Shaggy D.A.' bij Disney uit 1977 de laatste was. Stevenson regisseerde voor de televisie bijna alle 100 afleveringen van series als 'Gunsmoke', 'Alfred Hitchcock presents'. Grote schenking Teylers museum HAARLEM (GPD) - Het Teylers Museum in Haarlem heeft een gro te schenking ontvangen van werk van de vermaarde 19de-eeuwse 'ro mantische' schilder Cornelis Springer (1817-1891), die bekend heid heeft verworven door zijn fijn uitgewerkte stadsgezichten. Zo bracht hij onder meer Amsterdam, de steden aan de vroegere Zuiderzee en Haarlem in beeld. De verworven schat omvat zestig tekeningen, twaalf schetsboeken, twee prenten en twee archivalia. De conservator kunstverzamelin gen Carel van Tuyll van Seroosker- ken, noemt de inhoud van de schenking verrassend. Zij is ge daan door de kleindochters van de schilder, de dames J.H. en G.H. Springer uit Haarlem. waren het niet zo vaak met elkaar eens: hield Hillenius een pleidooi voor het een of ander, dan wist Dekkers daar op provocatieve wij ze wel weer wat tegenin te bren gen. Waarom is het zo interessant om het dierenrijk te bestuderen? Op die vraag gaf Hillenius het volgen de antwoord: "Als je dieren bestu deert word je in de gelegenheid ge steld om jezelf door een ver grootglas te zien; monsterachtig vergroot". Daarvoor had Hillenius al ver teld hoe h« zijn taak als gastschrij ver in Groningen zag: nee, hij had niet evenals de voormalige Leidse gastschrijver Reve de ambitie om de studenten te leren schrijven, veeleer zou hij willen proberen om in het Groningse een biologische verklaring te vinden voor het ver schijnsel schrijven. Leuk werd de avond toen het on derwerp natuurbehoud aan de or de kwam. Dekkers vertelde een verhaal over broedvogels in de Randstad. Talloze vogelkereltjes - zoals hij de vorsers typeerde - heb ben jarenlang in greppels en achter struiken gelegen om de vogels te tellen. Op de meest ongelegen mo menten ook; het zou Dekkers in elk geval niet verbazen als een aan tal van hen aan blaasontstekingen is overleden. Waarom? Kijk, zei Dekkers, ze verwachtten waarschijnlijk maar één ding te kunnen concluderen: er zijn te weinig broedvogels in Ne derland. Stel dat die conclusie was getrokken, wat hadden de kereltjes dan gedaan? Dan hadden ze subsi die aangevraagd om weer tien jaar achter de struiken te kunnen krui pen. Maar helaas, zo eindigde Dek kers, hun conclusie luidde anders en moest dan ook worden wegge moffeld: het gaat juist goed met de broedvogels in de Randstad. Maar met veel dieren gaat het wel degelijk slecht, bracht Hille nius hier tegen in. Waar is het vuur padje bijvoorbeeld gebleven? Ja ergens in Limburg schijnen er nog drie te zitten. En waar is boomkik ker, ooit ook aanwezig in Neder land? En dan nu even een vraag; sluit uw ogen en gok hoeveel diersoor ten er zijn uitgestorven, in percen tages. Dekkers schreef dat het maar om een half procent gaat. Dus is het volgens hem onzin om de mens een gesel te noemen; de mens is een snotjongen met een vliegenmepper. Foute voorstelling van zaken, recpliceerde Hillenius. Neem bijvoorbeeld de dieren die in Nederland uitstierven, dat waren niet de eersten de besten. Je hebt hier geen wolven meer bijvoor beeld. Echte stoot Wel degelijk, oordeelde Dekkers vervolgens. Bijna twee miljoen zelfs. Hij had het over honden. Leuke provocatie, maar je kunt met goed fatsoen natuurlijk niet blijven volhouden dat het poedel- tje zich laat vergelijken met de wolf. Hillenius vindt dat we moeten oppassen dat er geen vreselijke versimpeling plaatsvindt. Dat je dus straks niet te maken hebt met één groenstrook, waarop: één muis. één mus en de mens. Over versimpeling gesproken, kaatste Dekkers de bal terug. "Je verwart je nachtmerries met de werkelijkheid". En toen zei hij: "Het fascinerende van de natuur is juist dat ze klap na klap te boven komt. Het is een echte stoot. En geen teringachtig, brekebenig juf fertje, zoals ze wel eens tevoor schijn komt uit publicaties van sommige natuurbeschermers". En zo bleef de avond leuk. Waar bij we natuurlijk niet mogen verge ten dat twee biologen die elkaar vliegen afvangen een mooi bewijs zijn van Hillenius' stelling dat mensen in sommige opzichten niet van dieren verschillen. Wat daar achter dat tafeltje gebeurde, je reinste territoriumgedrag. WIM BRANDS AMSTERDAM - In de Nieuwe Kerk in Amsterdam kreeg de schrijfster Vonne van der Meer de Geertjan Lubberhuizen-prijs voor haar debuut 'Het limondegevoel en andere verhalen'. De prijs, die werd uitgereikt door Marten Toonder, wordt betaald uit de nalatenschap van Lubberhuizen, die één van de oprichters was van uitgeverij De Bezige Bij. (foto anp» Exposities Bij galerie Le Pigeon aan het Rapen burg in Leiden worden van 3 mei tot 3 juni Japanse prenten tentoongesteld. Het gaat om achttiende eeuwse vrou wenportretten, erotica van Kiyonaga en Eizan, landschappen van Hiroshi- ge, acteursprenten van Kunisada, vo- gelprenten van Koson en nog het een j t/m za Schilderijen en aquarellen van de in Katwijk geboren en getogen Hugo van Maanen zijn tot en met 31 mei te zien in het Katwijks Museum aan de Voorstraat in Katwijk. De in 1911 ge boren Van Maanen heeft sinds zijn pensionering wweer meer tijd om zich te wijden aan zijn ambachtelijke, realistische schilderwerk. Openings tijden: do t/m za 10.00-12.00 en 14.00 - 17.00 uur. In galerie De Pomp in Warmond is tot en met 29 mei werk van drie kunste naars te zien. Rein Bijlsma is een au todidact die vindt dat 'kunst moet lij ken'. Hij is een bewonderaar van Wil link en het foto-realisme. Van hem zyn olieverven tentoongesteld. Gio- vanna ten Raa werd geboren op Sar dinië. Haar kleuretsen en pastels heb ben vooral het Italiaanse en Neder landse landschap als onderwerp. Bep Franzel, de derde exposante, stelt ce ramiek, gedraaid uit steengoed-klei tentoon. Openingstijden: di 19.00 21.00 uur; wo 10 16.00 uur en do. Leiden Rijksmuseum Boerhaave Steen straat, 'Balans van een eeuw', Neder landse natuurwetenschappen en ge neeskunde in de 19e eeuw, t/m aug.; di t/m za van 10-17 uur. zo van 13-17 Rijksmuseum voor Volkenkunde - Steenstraat, 'Leven en werk van Wal ter Spies', t/m 1/6; 'religieuze voor werpen uit de Tibetaanse boeddhisti sche traditie', tot 1/6; 'Katsushika Ho- kusai: de oude tekengek'; 'Borneo: Oerwoud in Ondergang. Culturen op 10-17 De Lakenhal - Oude Singel, 'Leidse Ateliers IV', moderne kunst van Trees Klijn, Thorn Geraedts en Jac queline Ravelli, t/m 8/6; di t/m za 10-17 uur, zo 13-17 uur. Laktheater - Marlyn, schilderijen, te keningen en pastels, t/m 17/5; ma t/m vr van 10-17 uur. Schouwburg - Oude Vest, schilderij en van de Indonesische schilder Popo Iskander, t/m 9/5; ma t/m vr van 12.30- 16.30 uur. 18/5; dag. 17.30-20.30 c Stelling - Lange Mare, werk van Frans Baake, t/m 10/5; woe t/m za van 12-17 uur. Kaasmarktschool Koppenhink- steeg, Bernie Autsema, schilderijen, tot 4/5; vr, za en zo van 14-17 uur. Pijpenkabinet - Oude Vest, 'Honderd aanwinsten', voorjaarstentoonstelling van aanwinsten van het afgelopen jaar, t/m 8/6; zo 13-17 uur. Burcht - Brugsteeg, Meesterzetten in Tekenen en Grafiek, t/m 8/5; woe t/m zo 14-17 uur. Caeciliastraat 18 - werk van Bea Huij- stee, Ria Krieken, Gertrud Mandel- ma um en Ingeborg Olderwald. tot 30/ 5; tel. 413452/122651. Jan Bentveld - Nieuwe Rijn. expositie van kunstwerken in bezit van de kunstuitleen. Galerie Denise Stephan - Marijke Verhoef, schilderijen, grafiek, Sophie Gentenaar, metaalplastiek, t/m 4/5; vr. za en zo van 13.30-17.30 uur. Fotomania Koppenhinksteeg, foto's van Teun Hoeks, t/m 24 mei. wo t/m za 13-17 uur. Oegstgeest Kapsalon Jacques van Bellen - paar- dentekeningen van Margreet Duin, V m 15/5; ma 13-18 uur, di t/m do van 9-18 uur, vr van 9-21 uur. za van 9-17 Leiderdorp Muzenhof - Laurien Koek, knipsels. Dora v.d. Meer, olieverf, waterverf. V m 7/5; di t/m vr 14-18 uur, za 9.30-12.30 Gemeentehuis - tekeningen en grafi sche techniken van Mary van Delft, t/m 30/6; ma t/m do 8-17 uur, vr van 8-15 uur. Leythenrode Hoogmadeseweg, schilderijen conté-tekeningen Henk van Hartevelt, t/m 10/6; dag. van 10-20 Noordwijkerhout Congrescentrum Leeuwenhorst werk van Carl Palm e.a., tot 15/6; dag. Voorschoten Ambachts- en Bouwhuis - Voor straat, combinatietentoonstelling Warmond Het Oude Raadhuis - Dorpsstraat, Giovanni ten Raa met aquarellen, te keningen en etsen; Bep Frënzel met keramiek en Rein Bijlsma met olie verf, t/m 29/5; woe, do, zo van 14-16 uur, za van-10-16 uur. Alphen Galerie Alba - Lucia Steinbach, schil derijen en pastels, Joop van Kralin gen, enkele plastieken, t/m 25/5; vr. za. zo van 10-20 uur. Rijnsaterwoude Galerie de Barg - Lidy van der Spek. wandkleden (gemengde technieken). 4/5 t/m 25/5; vr. za zo van 14-17 uur. Wassenaar Galerie Henk de Gree'f - Jan Voets. schilderijen, tekeningen, gemengde technieken en objecten, t/m 21/5; di Concerten Klassiek In De Pauwhof in Wassenaar wordt zaterdagavond een huisconcert gege ven door vier conservatoriumstuden ten. Op het programma staan werken van J.S. Bach, P. Hindemith en S. Prokofiev. Aanvang 20.00 uur. Het Studenten Muziekgezelschap Sempre Crescendo concerteert op woensdag 7 mei in de Leidse Stadsge hoorzaal. Op het programma staan: de Ouverture Genoveva van Schu mann, Contrabasconcert van Kousse- vitski, de Derde Symfonie van Schu bert en de Vespers KV 339 van Mozart voor solisten, koor en orkest. De eer ste drie werken worden gedirigeerd door Bastiaan Blomhert, het laatste door Piet Hulsbos. De bariton Meinard Kraak vertolkt vrijdag 9 mei in de Kapelzaal van K O in Leiden samen met de sopraan Elena Vink en pianist Eelko Molenaar het 'Italienisches Liederbuch' van Hugo Wolf. een van de hoogteputen uit het vocale repertoire. Het gaat hier om een concert dat op 7 maart door ziekte moest worden afgelast. Aan vang 20.15 uur. Lezingen De lezingenserie over Esthetika in Stichting Burcht in Leiden wordt dinsdag voortgezet met een lezing van de beeldend kunstenaar Jouke Kleerebezem. 'Mediakunst' is zijn on derwerp. Aanvang 20.30 uur. De eerste lezing in de serie over Foto grafie wordt woensdag 7 mei bij Stichting Burcht in Leiden gegeven door T.H.C. Visscher. HU spreekt over 'Beeldtaal van de fotografie van de negentiende eeuw tot heden'. Aan vang 20.30 uur. Leiden Schouwburg vr 2, 20.15 uur. Intro Dans met werk van Nils Christe, Ed Wubbe en Ton Wiggers za 3, 20.15 uur, Leids Cabaretfestival di 6.12.30 uur. Toneelgroep Centrum. 'Fyne Slaapkamergordijnen', woe 7, 14.30 uur. kindervoorstelling, theatergroep Dames en Heren met 'Mynheer Mengsel houdt zijn mond'. Jimmy Johnson (links) met zijn band in het Antonius Clubhuis. Bluess-festival met the Jimmy John son Band ('the Chicago Blues Am bassadors') en Ronald Abrams and the Rootsmusic Disease. Gehoord op 1 mei in het Antonius Clubhuis, Lei den. LEIDEN - Nog steeds wordt, volgens kenners, in Amerika de beste blues ter wereld gespeeld. Het land van de onbegrensde mogelijkheden heeft immers sterren als Taj Mahal, Albert Col lins, Junior Wells en B.B. King voortgebracht. Dat deze vlieger niet altijd hoeft op te gaan en dat er elders wel degelijk ook blues van internationale klasse ge speeld kan worden, werd gister avond bewezen in het Antonius Clubhuis. Te gast waren de Jim my Johnson Band uit Chicago en de rond de op Jamaica geboren, maar thans in Amsterdam woonachtige, Ronald Abrams geformeerde gelegenheidsband Rootsmusic Disease. Het optreden van het Ameri kaanse gezelschap was voor ve len een teleurstelling, qua gevoel althans. Want ondanks een zeer hoge graad van technische per fectie - zo leek de soepel drum mende Larry Exum smeerolie in z'n aderen te hebben - slaagde de band er nauwelijks in het pu bliek werkelijk te boeien. Al was de tweede set kwalitatief bedui dend beter met het verschijnen van Jimmy Johnson zelf. (die tot dan vreemd genoeg achter het podium had vertoefd), echt inte ressant werd het nooit. 'Het komt niet uit hun tenen', zo drukte één van de toeschouwers het treffend uit. Het was allemaal te clean, te afstandelijk: het ech te gevoel ontbrak. Het verblijf in een luxueus Hazerswouds hotel had de heren blijkbaar geen goed gedaan. Af en toe had de muziek zelfs wat weg van Johnny Guitar Watson: welvaartsblues zonder slepende zeskwartsmaten. Dat de avond desondanks een groot succes werd, was geheel en al te danken aan Ronald Abrams en zijn uit Hollandse muzikanten bestaande gelegenheidsband. Al hoewel met altijd van pure blues gesproken kon worden - hier en daar was duidelijk sprake van jazz- rock- en funk-invloeden - bleek Ronald wèl over het goede 'Fingerspitzengefühl' te beschik ken. Het eerste kwartier van z'n optreden was daar al een duide lijk bewijs van: slechts begeleid door de mondharmonica van Jan-Piet Visser slingerde hij, met een bierflesje de snaren beroe rend, een baggervette blues de zaal in. En toen vervolgens de rest van de band zich met de be geleiding begon te bemoeien, was het hek helemaal van de dam. Het enthousiasme van Abrams kende geen grenzen. Slechts af en toe slaagden saxo fonist Nico Christiaanse (ex Li- vin-Blues) en toetsenist Michael van Hogezand erin een korte solo te persen tussen de krakende gi- taar-riffs van 'Mister Blues'. En als het van de politie had gemo gen, dan zou hij waarschijnlijk nu nog aan het spelen zijn. HERMAN JOUSTRA Het Raphael kwartet, bestaande uit Ronald Hoogeveen en Rami Koch, viool; Zoltan Benyacs, altviool en Henk Lambooy, violoncello. Strijk kwartetten van Wilms, Bosmans en Schubert. Gezien in kasteel Duiven voorde op 1 mei. VOORSCHOTEN - De eerste zo merse avond van dit jaar zorgde voor een sfeervolle start van de zomerconcerten in kasteel Dui venvoorde. Velen wisten de weg te vinden langs de statige oprij laan naar de met barokke schil derijen versierde muziekzaal van het slot. In deze omgeving komt de ware kamermuziek tot zijn recht. En een strijkkwartet is echte kamermuziek met alle klei ne nuances die erbij horen. Het Raphaël kwartet, dat in 1981 is gevormd door groepsaan- voerders uit verschillende radio- orkesten, vormt een hechte een heid in de benadering van de muziek. Zowel de warme sa menklank als de ritmische preci- vr 9, 20.15 uur, Lou Landré en Bert André 'De Emigranten'. Laktheater vr 2, za 3. 20.30 uur, Nijland/v.d. Berg: 'Montana!'. zo 4, 15 uur, kindervoorstelling: La Terrazza met 'De Eenling', woe 7, do 8, 20.30 uur, try-outs Plan theater met 'Met Respect'. sie die het kwartetspel vereist, kwamen naar voren in een inte ressant programma van meren deels onbekende werken. Johan Willem Wilms, geboren in 1772 in Duitsland, woonde vanaf zijn negentiende jaar tot aan zijn dood (1847) in Amster dam en nam een grote plaats in het Nederlandse muziekleven in. Hij was fluitist in een orkest, pia nist, organist, jurylid en medeo prichter van het latere Amster damse conservatorium. Hij leef de in de tijd van Beethoven en componeerde in een melodieuze stijl, waarin de muzikale vorm en zijn vakmanschap indruk ma ken. Wilms is o.a. bekend gewor den door zijn zeven symfo nieën, twee strijkkwartetten en het lied 'Wien Neérlandsch Bloed'. Zijn vierdelige eerste strijkkwartet op. 25 werd stijlvol vertolkt, waarbij alle instrumen ten, ook de tweede viool, aan hun trekken kwamen. Nog een Nederlandse compo niste) kwam aan bod: Henriette Bosmans, geboren in 1895. Van huis uit pianiste, studeerde ze bij Willem Pijper in een tijd dat de Franse impressionisten Debussy en Ravel opgeld deden. Van deze invloeden getuigden vooral de eerste twee delen, terwijl het der de deel, een soort tarantella, het meest persoonlijke gezicht had. Na de pauze kon het publiek horen wat Schubert al op zeven tienjarige leeftijd presteerde: een vierdelig strijkkwartet compone ren binnen 7 dagen, waarvan het eerste deel in \xh uur! Vooral het verstilde, duistere andante ge tuigde van een rijpheid die men ook al in een jeugdwerk als de 'Erlkönig' aantreft. De vier musi ci wisten de sfeer van afwisse lend donkere wolken en zonne schijn subtiel te schilderen. Voor een dankbaar publiek speelden ze als toegift nog een hoogte punt: het langzame deel uit het dissonantenkwartet van Mozart. FRANK DEN HERDER Den Haag Koninklijke Schouwburg vr 2, za 3. 20.15 uur, Haagse Comedie speelt 'Midzomernachtsdroom' van Shakespeare. ma 5, 20.15 uur. Dansgroep Krisztina de Ch&tel met 'Typhoon', di 6, woe 7, do 8, vr 9, 20.15 uur, Hoofdstad Operette brengt 'Der Graf von Luxemburg' van Franz Lehar. Nieuwe Kerk vr 2,20.15 uur, Haags Toonkunstkoor o.l.v. Oane Wierdsma. Appeltheater vr 2, za 3, 20.15 uur, De Appel met 'Midzomernachtsdroom' van Shakes peare. Diligentia vr 2, za 3, 20.15 uur, Martine Byl met haar theatershow 'Byl'. Theater aan de Haven vr 2,20.30 uur, 'Big' door Patries Mou- len en Pip Bek. za 3, 20.30 uur, 'Het Slachthuis' door Fact. ma 5. di 6, 20.30 uur. 'Wet Features "i.k.v. Cadance festival door Barbara Duifjes en Lisa Marcus, woe 7, do 8. 20.30 uur, Truus Bronck- horst in concert i.k.v'. Cadance festi val. Amsterdam Carré vr 2, za 3, 20.15 uur, Adèle Bloemen- daal 'In korte broek', ma 5,20.15 uur, optreden Eartha Kitt. di 6, 20.15 uur, optreden Julian Len- woe 7, do 8. 20.15 uur, Laurie Ander son 'Natural History'. Concertgebouw vr 2, 20 uur. Bond van Amsterdamse Christelijke zang- en muziekvereni gingen m.m.v. Nationale Brass Band o.l.v. Meindert Boekei. di 6. vr 9. 20.15 uur. Nederlands Phil- harmonisch Orkest o.l.v. Hubert Sou- dant, m.m.v. Nelson Freire, piano. Cultureel Centrum Amstelveen vr 2, 20.15 uur. Pantomimetheater Rob van Reyn. woe 7. 20.15 uur, Adèle Bloemendaal 'In korte broek'. do 8,20.15 uur. Jan Blaaser met 'Klap- stoel'. De Kleine Komedie di 6 t/m za 10. 20.15 uur. Peter Faber en Rob Boonzajer in 'Wilde Vaart'. Nieuwe De La Mar Theater vr 2. za 3.20.15 uur. De Willem Nyholt Show. vanaf di 6, 20.15 uur. 'Stepping Out', met o.a. Hans van Willigenburg. Elsje de Wyn. Stadsschouwburg vr 2. za 3.20.15 uur. Het Publieksthea- ter speelt 'Wat u wilt' van Shakespea- ma 5 t/m do 8. 20.15 uur. Haagse Co medie en 'Midzomernachtsdroom' van Shakespeare. Rotterdam De Doelen vr 2, gr. zaal. 20.15 uur. zo 4.14.15 uur. Rotterdams Philharmonisch Orkest o.Lv. James Conlon. zo 4. kl. zaal. 11 uur. Michel Roche. cello. Sander Sittig, piano. Theater Zuldplein za 3. gr. zaal. 20.15 uur. Dansgroep Krisztina de Ch&tel Typhoon' di 6. gr. zaal. 20.1S uur. Toneelgroep Theater en 'Vaders en Zonen' Luxortheater woe 7.20.15 uur. Alexandra Radius en Han Ebbelaar in 'Duetten voor ballet en muziek', m.m.v. Christiaan Bor. viool en Fréderic Meinders. piano.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 25