VERKIEZINGS- PROGRAMMA'S
werk-
sociale
inkomens
vrede
veiligheid
tekort
energie
beleid
ambtenaren
media
onderwijs
VRIJDAG 2 MEI 1986
PvdA CDA
VVD
D66
SGP
CPN
PPR
PSP
RPF
GPV
EVP
Terugdringen werk
loosheid tot 500.000
in 1990, onder meer
via arbeidstijdver
korting tot 32 uur
met behoud van
koopkracht. Over
werk wettelijk beper
ken. Aanzienlijke uit
breiding scholing
voor werklozen.
Terugdringen van
de werkloosheid
door herverdeling
van werk. Verbete
ring positie bedrijfs
leven door matiging
van arbeidskosten.
Verkorting van de
arbeidsduur van
ambtenaren met
tien procent in 1990.
Uitbreiding van de
scholingsmogelijk
heden.
Bestrijding Werk
loosheid door ver
groting van de struc
turele economische
groei. Arbeidstijd
verkorting is een
welkom aanvullend
middel om de werk
loosheid op korte
termijn te bestrijden.
Uitbreiding van de
scholingsmogelijk
heden voor werklo
zen.
Nieuwe banen
scheppen door ver
laging van arbeids
kosten, stimulering
van nieuwe bedrij
ven en industrie- en
technologiebeleid.
Goede om-, her- en
bijscholing. Krachti
ger aanpak van her
verdeling van werk.
Groei werkgelegen
heid door optimale
economische groei.
Gehuwde vrouwen
die geen kostwinner
zijn, mogen niet on
der werklozen wor
den gerekend. Mobi
liteit bevorderen
door soepeler rege
ling van ontslag
recht. ATV is niet het
wondermiddel
waarvoor het wordt
aangeprezen.
Drastische arbeids
tijdverkorting tot 25
uur per week met
behoud van inko
men. Verplichting
om een aantal vrou
wen op de vrijko
mende arbeidsplaat
sen in te zetten. ATV
betalen uit economi
sche groei en waar
dat niet mogelijk is
door de overheid.
Verruiming van
VUT-regeling-
Nadruk bij
sche ontwikkeling
op arbeidsintensie
ve sectoren. ATV tot
30 uur per week in
1990 en 25 uur per
week z.s.m. daarna.
Herbezetting van de
vrijkomende ar
beidsplaatsen van
minimaal 80 pro
cent. Sterke uitbrei
ding van scholings
mogelijkheden.
ATV tot 25 uur per
week in 1990 met
100 procent herbe
zetting. Volledig
recht op betaalde ar
beid. Uitgebreide
mogelijkheden voor
om-, her- en bijscho
ling.
Meer werkgelegen
heid door grotere
armslag voor het be
drijfsleven. Ver
schuiving van belas
ting op arbeid naar
belasting op kapi
taal. Voorrang voor
kostwinners bij het
aanstellen van per
soneel. ATV is geen
allesomvattende op
lossing voor werk
loosheid.
Voorwaarde voor
herstel van Werk
gelegenheid is een
gezond bedrijfsle
ven. ATV kan tot
minder Werkloos
heid bijdragen,
evenals deeltijdba
nen. groeibanen
voor jongeren en
scholing.
Werkloosheidsbe
strijding door in
voering van een
sabbatsjaar, ATV
tot 32 uur per
week. verlaging
van arbeidskosten
en stimuleren van
selctieve groei.
Verdere ontmoedi
ging van overWerk
is noodzakelijk.
Koppeling lonen en
uitkeringen herstel
len. Studeren met
behoud van uitke
ring meer mogelijk
maken. WW en
WAO moeten mini
maal 75 procent van
het laatstverdiende
loon zijn. Opheffen
pensioenbreuk.
Na stelselwijziging
waarborging van de
uitkeringsniveaus.
De nadelige gevol
gen van de pen
sioenbreuk worden
zoveel mogelijk ver
meden. De huidige
kinderbijslag-syste-
matiek blijft gehand
haafd.
Het sociale mini
mum-niveau moet
zo goed mogelijk
worden gewaar
borgd. Als dat niet
mogelijk is dan een
malige uitkering
voor echte minima.
De kosten voor so
ciale zekerheid te
rugdringen door
vermindering van
het aantal uitke
ringsgerechtigden.
Lagere, maar langer
durende werkloos
heidsuitkeringen. De
woningdelingsrege-
ling in de bijstand
moet worden afge
schaft. Werklozen
boven 45 jaar hoe
ven hun eigen huis
niet 'op te eten'.
Werkgevers worden
verplicht gedeelte
lijk arbeidsonge
schikten in dienst te
nemen.
Geen verdere aan
tasting koopkracht
echte minima. Kost
winnersbeginsel
moet uitgangspunt
zijn voor sociale ze
kerheid. Het weige
ren van een aange
boden baan moet
bemoeilijkt worden.
Gewetensbezwaren
tegen elke vorm van
verzekering verdie
nen ruime erken
ning.
Minimum-uitkerin
gen moeten worden
verhoogd, gekop
peld aan een verho
ging van het mini
mumloon. WW en
WAO-uitkeringen
verhogen naar 80
procent van het
laatstverdiende
loon. Versoepeling
van de sollicitatie
plicht.
Er moet een inko-
mensdervingswet
komen die alle be
staande regelingen
vervangt. Het uitke
ringspercentage be
draagt minimaal 80
procent van het
laatstverdiende
loon. AOW, AAW en
bijstandsuitkeringen
blijven tot 1990 ge
lijk in koopkracht.
Zelfstandige rechten
op een uitkering
voor iedereen. Uit
breiding van de bij
standswet tot een
recht op een uitke
ring voor iedereen
vanaf 16 jaar. Verho
ging van alle mini
mum-uitkeringen
met 10 procent.
Minimum-uitkering
moet voldoende zijn
om als alleenstaan
de of als gezin een
redelijk bestaan te
leiden. Herziening
van het sociale ze
kerheidsstelsel om
bureaucratie en
fraude terug te drin
gen. Financiële ge
volgen van echt
scheiding niet op sa
menleving afwente
len.
De staat garan
deert een mini
mum-uitkering bij
Werkloosheid of
arbeidsongeschikt
heid. Daarnaast
kan men zich aan
vullend verzeke
ren. Fraudebestrij-
dingstearns moe
ten ontduiking op
sporen.
WW en WAO be
dragen 75 procent
van het laatst ver
diend loon. Er
moet een recht op
basisinkomen voor
iedereen worden
ingevoerd. De her
ziening van het so
ciale zekerheids
stelsel mag niet
doorgaan.
Beschikbare ruimte
voor loonverbete-
ring in de eerste
plaats besteden
voor herverdeling
van arbeid en herbe
zetting. Wettelijk mi
nimumloon vanaf 21
jaar. Bij voldoende
economische groei
voorrang voor ver
hoging laagste inko
mens. Verlaging van
de zeer hoge inko-
Gematigde loonkos
tenontwikkeling
voor duurzaam her
stel bedrijfsleven.
Behoud koopkracht
minima bij economi
sche groei van 2 pro
cent. Geen wijziging
van de minimum
jeugdlonen. Bij lage
re economische
groei extra maatre
gelen ter bescher
ming van de koop
kracht
Inkomensverschillen
moeten wordt ver
groot ter bevorde
ring van de econo
mische groei. Gema
tigde loonkostenont
wikkeling is noodza
kelijk voor herstel
van de positie van
het bedrijfsleven.
Verlaging van belas
tingen en premies
met 1 procent per
jaar
Handhaving en zo
mogelijk verbetering
van de koopkracht.
Inleveren loon voor
ATV compenseren
door verlaging van
belasting en pre
mies. Geen verdere
verkleining van ver
schillen tussen netto
Vergroting van het
verschil tussen mini
mumloon en twee
maal modaal. Ver
kleining van het ver
schil tussen bruto
en nettoloon. Uit
gangspunt is kost
winnersbeginsel,
waardoor een kost
winner ruimschoots
in staat zal zijn de
gezinsleden te on
derhouden.
Verhoging van het
minimumloon met
ten minste 12 pro
cent bruto. Herstel
van prijscompensa
tie. Verhoging mini
mum-jeugdloon en
verlaging leeftijd
grens naar 18 jaar.
Bescherming van de
inkomens van deel
tijdwerkers.
Geen verdere ver
groting van inko
mensverschillen.
Koppeling tussen
netto-lonen en uitke
ringen. Herstel
koopkracht minima
tot het niveau van
1982. Geleidelijke in
voering van een ba
sisinkomen voor ie
dereen vanaf 18 jaar.
de
de
Handhaving va
koopkracht var
minima ook bij
nomische terug
gang. Optrekken var
het minimum-jeugd
loon tot het niveau
voor volwassenen
Drastische vermin
dering van inkomen
songelijkheid
Loonmatiging blijft
noodzakelijk. Als het
landsbelang het eist
moet de overheid
een loonmaatregel
kunnen nemen. Ni
vellering neemt de
prikkel weg tot in
spanning. Staking
wordt als oneigenlijk
machtsmiddel afge
wezen.
Loonmatiging blijft
noodzakelijk, des
noods wettelijk af
gedwongen. Zo
nodig komen er
aanvullende fiscale
voorzieningen
voor gezinnen die
van een inkomen
moeten leven.
Behoud van koop
kracht voor de mi
nimumlonen. Kop
peling tussen mini
mumloon en ge
middelde loonont
wikkeling. Invoe
ring van een wette
lijk maximumloon.
Geen kruisraketten
in Nederland. De be
staande Nederland
se kerntaken beëin
digen. Verlaging van
de defensie-uitga
ven met vijf procent
ten behoeve van
ontwikkelingssa
menwerking. Het
Strategisch Defensie
Initiatief (Star Wars)
wordt afgewezen.
Wederzijdse vermin
dering van kernwa
pens door onder
handelingen in NA-
VO-verband. Militai
re ontwikkelingen in
de ruimte worden
afgewezen. Verho
ging van de defen
sie-uitgaven met
drie procent per jaar.
Uitvoering plaat-
singsbesluit kruisra
ketten. Verminde
ring kerntaken.
Bevordering van we
derzijdse wapenver
mindering. Moderne
technologieën in
wapensystemen be
vorderen ter vermin
dering van de afhan
kelijkheid van kern
wapens. Positief
t.o.v. het Amseri-
kaanse 'Star Wars'
programma. Kruis-
rakettenbesluit uit
voeren.
Nu verdrag met VS
is gesloten wordt
plaatsing van kruis
raketten niet meer
afgewezen. Bespre
kingen met de VS
over een andere uit
werking van het ver
drag. Streven naar
akkoord met oost-
blok over wederzijd
se vermindering van
middellange af-
stands wapens.
Jaarlijks 3 procent
groei van defensie
budget. Plaatsing
van kruisraketten op
Nederlands grond
gebied. Versterking
van niet-nucleaire
bewapening. Con
troleerbare weder
zijdse vermindering
van wapens en troe
pen.
Geen kruisraketten
in Nederland. Drasti
sche verlaging van
de defensie-uitga
ven. Afstoten van al
le kerntaken. Geen
Nederlandse deelne
ming aan 'Star
Wars'
Geen kruisraketten
in Nederland. Alle
kerntaken moeten
worden afgestoten.
Verlaging van de de
fensie-uitgaven met
minimaal 1 procent
per jaar. Geen hulp
aan ontwikkeling
van ruimtewapens.
Nederland moet uit
de NAVO
Alle kernwapens de
wereld uit. Geen
kernwapens in Ne
derland. Opzegging
NAVO-lidmaat-
schap. Stopzetting
militaire productie.
Afschaffing van het
leger. Nederlands
verzet tegen 'Star
Wars'
Wederzijds terug
dringen van kernwa
pens. Modernisering
van conventionele
wapens. Verhoging
van defensie-uitga
ven met 3 procent
per jaar. Lidmaat
schap NAVO is van
zelfsprekend.
Plaatsing van
kruisraketten is
noodzakelijk. Ne
derland is con
structief lid van de
NAVO. De rol van
de kernwapens
moet worden te
ruggedrongen,
echter niet door
eenzijdige stap
pen.
Alle kernwapens
worden afgewezen.
De 'star wars' plan
nen van Amerika
moeten bestreden
worden. Als de NA
VO niet wil meewer
ken moet het lid
maatschap ter dis
cussie worden ge
steld. Verlaging van
de defensie-uitga
ven met 1 procent
per jaar.
Daling van het finan
cieringstekort met
0,5 procent per jaar.
Onder meer door
verbetering van de
efficiency op de ver
schillende departe
menten, door beper
king van de steun
aan de bedrijven en
afremming van de
groei van de uitga
ven voor volksge
zondheid.
Verlaging van het fi
nancieringstekort
met minstens een
half procent per jaar.
Onder meer door
heroverweging
overheidstaken, ver
dere personeelsre
ductie bij de over
heid en een verbete
ring van de contróle
op overheidsuitga
ven. Geen verho
ging van belasting
en premiedruk.
Ter verkleining van
het financieringste
kort dient 18 20
miljard gulden be
zuinigd te worden
tot 1990. Bij een eco
nomische groei bo
ven twee procent,
kunnen belastingen
en premies verder
worden verlaagd.
Verlaging met ge
middeld 0,5 procent
per jaar. Heroverwe
ging van overheids
taken voortzetten.
De daardoor vrijko
mende middelen ge
bruiken voor nieuw
overheidsbeleid.
Terugdringen van
het financieringste
kort door kleiner
overheidsapparaat,
efficiencyverbete
ring en verdere om
buigingen in de ge
zondheidszorg en
sociale zekerheid
door toepassing van
het kostwinnersbe
ginsel.
Terugdringen finan
cieringstekort geen
doel op zichzelf. Be
sparing zoeken door
verlaging van de de
fensie-uitgaven, be
vriezen van de hoog
ste salarissen, kriti
sche zuivering van
EG-subsidies en een
krachtige bestrijding
van belastingontdui
king.
Terugdringen finan
cieringstekort is
geen doel op zich
zelf. Maatregelen die
het beroep op de
overheidskas doen
verminderen, zoals
stimulering van ar
beidsintensieve sec
toren.
Verhoging van in
komstenbelasting
voor hoge inkomens
(100 procent bij in
komens boven
100.000 gulden).
Verhoging van ver
mogens- en ven
nootschapsbelas
ting. Scherpe con
trole op belastin
gontduiking door
openbaarheid van
alle inkomens.
Financieringstekort
terugdringen tot 4
procent van het na
tionaal inkomen,
door afstoten van
overheidstaken en
het beperken van
subsidies. Opheffen
van investerings
steun aan bedrijfsle-
Het financierings
tekort moet terug
naar 4,5 procent in
1990. Bezuinigin
gen moeten vooral
worden gezocht op
de departementale
uitgaven. Verdere
belastingverho
ging wordt afge
wezen.
Terugdringen van
het financieringste
kort met 0,5 procent
per jaar. Dat kan on
der meer door af
schaffing van de
WIR, verlaging van
de defensie-uitga
ven en beperking
van de aftrekbaar
heid van hypothe
ken.
Er worden geen
nieuwe kerncentra
les gebouwd en de
bestaande kerncen
trales worden zo
snel als technisch
mogelijk is gesloten.
Geen opslag van ra
dio-actief afval in
zoutkoepels of op de
zeebodem. De aard-
gasprijs voor klein
verbruikers wordt
verlaagd.
Bevordering ener
giebesparing. Alter
natieve energie
bronnen dienen te
worden ontwikkeld.
Uitbreiding van de
toepassing van kern
energie wordt niet
uitgesloten, onder
de voorwaarde van
verantwoorde op
slag van radio-actief
afval.
Ten minste twee
nieuwe kerncentra
les in de komende
kabinetsperiode, on
der voorwaarde dat
verantwoorde op
slag van radio-actief
afval mogelijk is. Sti
mulering
maatregelen.
Besparing energie
door isolatie en aan
moedigingspremies.
Geen nieuwe kern
centrales voordat af
valprobleem is op
gelost. Bestaande
kerncentrales open
houden. Onderzoek
naar nieuwe ener
giebronnen.
Kernenergie zal
voorlopig een rol
moeten blijven spe
len in de energie
voorziening. Onder
zoek naar alternatie
ve energiebronnen
dient te worden ge
stimuleerd. Aan
dacht voor energie
besparing.
Geen nieuwe kern
centrales en sluiting
van de bestaande.
Deel van aardgas
winsten besteden
aan energiebespa
ring. Verlaging van
de aardgasprijs voor
kleinverbruikers.
Geen nieuwe kern
centrales. Extra inzet
van aardgas voor
binnenlands ge
bruik. Opbrengst
daarvan gebruiken
voor energiebespa
ring en ontwikkeling
schone energiebron-
Geen kernenergie,
dus sluiting van de
kerncentrales.
Krachtige bevorde
ring van energiebe
sparing. Stimulering
van alternatieve
energiebronnen.
Energieproduktie zo
veel mogelijk in ge
meenschapshan
den. Opheffing van
de tariefsverschillen
tussen klein- en
grootverbruik.
Kernenergie is
noodzakelijk. Onder
zoek naar alternatie
ve energiebronnen
moet worden gesti
muleerd. De over
heid moet energie
besparing bevorde
ren.
Kernenergie is
noodzakelijk voor
ongestoorde ener
gievoorziening.
Het onderzoek
naar een definitie
ve oplossing voor
het kernafval moet
worden voortge
zet. Energiebespa
ring is ook in de ko
mende jaren nood
zakelijk. Alternatie
ve bronnen moe
ten worden onder
zocht
Geen nieuwe kern
centrales en slui
ting van de be
staande. Krachtige
stimulering van
energiebesparing.
Onderzoek naar
wind- en zonne-
energie.
Grootst mogelijke
terughoudendheid
bij huurverhogin
gen. In de jaren ne
gentig zal de nieuw
bouw geleidelijk
worden verminderd.
Rechtvaardiger ver
deling van woonlas
ten tussen huurders
en huiseigenaren.
Stimulering van de
stads- en dorpsver
nieuwing.
Bouw van 80 90
duizend nieuwe wo
ningen per jaar. De
huren kunnen niet
veel verder stijgen.
Beperking van de
subsidies tot het
strikt noodzakelijke.
Prioriteit aan voort
gang van stads- en
dorpsvernieuwing.
Het eigen woningbe-
zit wordt bevorderd.
Huren moeten zo
snel mogelijk wor
den vijrgelaten, zo
dat de huur wordt
bepaald door vraag
en aanbod. Kamer-
verhuur weer aan
trekkelijker maken.
Geleidelijke vermin
deringen van subsi
dies op woning
bouw en van huur
subsidies.
Voorrang voor
stadsvernieuwing.
Huurverhoging kop
pelen aan loonont
wikkeling. Systeem
van wonen naar
draagkracht wordt
afgewezen. Indivi
duele huursubsidie
handhaven.
Bevordering eigen
woningbezit. Uit
gangspunt bij wo
ningtoewijzing is dat
de huurder zelf de
huur kan opbren
gen. Woningen met
lage huur alleen
voor mensen met la
ge inkomens. Geen
woningen bouwen
voor naar christelij
ke norm ongeoor
loofde samenle
vingsvormen.
Bevriezing van de
huren en verlaging
van de aanvangshu-
ren. Wettelijk vast
leggen en verbete
ren van huursubsi
dies. 120.000 nieuwe
woningen per jaar.
Uitbreiding van
stadsvernieuwing.
Stimulering van ge
controleerde kamer-
verhuur.
Honderdduizend
nieuwe woningen
per jaar. Verhoging
van bouwsubsidies,
zodat individuele
huursubsidie min
der nodig is. Hoog
ste prioriteit voor
stads- en dorpsver
nieuwing. Verlaging
van nieuwbouwhu-
ren door toepassing
van het lage i.p.v.
het hoge BTW-tarief.
Geen huurverho
ging. Verbetering
van individuele
huursubsidie. Be
perking belastingaf
trek hypotheekrente.
Meer betaalbare wo
ningwetwoningen
bouwen vooral voor
1- en 2-persoons-
huishoudens. Vol
doende ligplaatsen
voor woonschepen.
Het is een eigen ver
antwoordelijkheid
van de burgers voor
eigen woonruimte te
zorgen. Krachtige
bevordering van het
eigen woningbezit.
Geleidelijk terug
dringen van woning-
wetbouw ten gunste
van particuliere
bouw. Drastische sa
nering van het huur-
subsidiebeleid.
Beleid meer rich
ten op kwaliteit
van woningen dan
op het aantal.
Bevordering van
eigen woningbezit
kan daartoe bijdra
gen. Extra inspan
ning op het gebied
van stadsvernieu
wing. De huren
moeten verder
worden aangepast
aan de Werkelijke
bouwkosten.
Nieuwbouw van
woningen in de so
ciale sector is nog
steeds zeer nood
zakelijk. Een huur
van 17 procent van
het netto-inkomen
is aanvaardbaar.
Het huursubsidie-
beleid moet daar
op worden afge
stemd. Kamerver-
huur wordt weer
aantrekkelijker ge
maakt.
Honderd procent
herbezetting van
vrijkomende ar
beidsplaatsen door
ATV. Bevordering
van deeltijdarbeid
vooral in middelbare
en hogere functies.
Verschuiving van
overheidsactivitei
ten tussen ouderen
beleid, sociale zeker
heid, volksgezond
heid en onderwijs.
De resultaten van
het onderzoek naar
arbeidswoorwaar-
den tussen ambte
naren en werkne
mers in het bedrijfs
leven, worden zo
spoedig mogelijk in
gevoerd. De inko
mens vaststellen in
overleg tussen over
heid en ambtenaren-
organisaties.
Daling van het aan
tal ambtenaren met
gemiddeld twee pro
cent per jaar (politie,
recherlijke macht en
gevangeniswezen
uitgezonderd). Af
stoting van over
heidstaken. Ambte
narensalarissen
worden vastgesteld
in overleg tussen
overheid en organi
saties, binnen
vastgesteld budget.
Korting op salaris
sen van ambtenaren
wordt afgewezen.
Globale gelijke belo
ning van ambtena
ren als vergelijkbare
functies in het be
drijfsleven.
De overheid moet bij
het vaststellen van
arbeidsvoorwaar
den voor ambtena
ren meer rekening
houden met vraag
en aanbod op de ar
beidsmarkt. Geen
verdere inkomens
verschillen tussen
overheid en bedrijfs
leven.
ATV Tot 32 uur in
1990 met volledige
herbezetting. Het
trendbeleid voor
ambtenaren moet
worden hersteld.
Handhaving van het
aantal arbeidsplaat
sen bij overheid en
gesubsidieerde in
stellingen. Nivelle
ring van salarissen
en pensioenen. Vol
ledig stakingsrecht
voor ambtenaren.
Ambtenarensalaris
sen koppelen aan al
gemene inkomens
ontwikkeling.
Stakingen van amb
tenaren bij politie,
brandweer en reini
gingsdienst, moeten
disciplinair worden
gestraft.
Matiging van amb
tenarensalarissen,
maar geen verdere
bezuiniging. Sta
king van ambtena
ren blijft wettelijk
verboden. Arbeids
voorwaarden wor
den vastgesteld na
open en reëel over
leg.
Ambtenaren moe
ten algemeen sta
kingsrecht krijgen.
Overheidsperso
neel moet dezelfde
overlegstructuur
krijgen als Werkne
mers in de particu
liere sector.
Invoering
derde, niet
cieel, TV-net. Uit
breiding van de
STER-tijd, Invoering
van STER-reclame
bij regionale om
roep. Loskoppeling
lidmaatschap om
roep en abonne
ment RTV-tijdschrift.
Buitenlandse com
merciële satelliet
programma's wor
den niet geweerd.
Invoering van een
niet-commercieel
derde TV-net, Uit
breiding van de
STER-tijd. Geen re
clame op zondag.
Het Rijk bekostigd
de lokale en provin
ciale omroep niet.
Ook mogen deze
zenders geen recla
me uitzenden.
Invoering van een
commerciëel derde
net. Reclame op re
gionale omroep
moet mogelijk zijn.
Geen belemmerin
gen voor buiten
landse TV-program-
ma's. Opheffing van
ondertitelingsver
bod. Zendtijdverde
ling tussen omroe
pen op basis van le
denaantallen.
Invoering van drie
verschillende TV-
netten: één com
mercieel, één le
vensbeschouwelijk
en één cultureel-
educatief. Uitbrei
ding van de omroe-
preclame. Verschil
len in zendtijd tus
sen A-, B- en C-om-
roepen dienen op
den duur te verdwij-
Bestrijding van mis
leidende en agres
sieve reclame door
in elk geval afschaf
fing van de STER.
Uitbanning van de
commercie bij nieu
we media. Ver
scherpte filmkeu
ring, ook voor video
banden. Geen be
knotting van de
schrijvende pers
door uitbouw van de
sprekende pers.
Een democratisch
beheerd publiek me
dia-bestel. toegan
kelijk voor alle maat
schappelijke groepe
ringen. Lokale en re
gionale omroep fi
nancieren uit alge
mene middelen. Een
doeltreffender rege
ling voor steunverle
ning aan zelfstandi
ge dagbladen.
Lidmaatschap om
roep en RTV-blad
ontkoppelen. Be
perkte uitbreiding
STER. Reclame op
regionale omroep
toelaatbaar in com
binatie met garan
ties voor de schrij
vende pers. Afschaf
fing omroepbijdra
ge.
Afschaffing kijk- en
luistergelden. Gratis
aansluiting op de ka
bel. Financiering uit
algemene middelen.
Ontkoppeling lid
maatschap en abon-
nements omroep
blad. Uitbreiding
van RTV-zendtijd.
Uitbannen van com
merciële reclame
Handhaving van hui
dige omropebestel.
Commercialisering
van de omroep
wordt afgewezen.
Gen uitbreiding
STER. Reclame op
regionale en lokale
omroep wordt niet
op voorhand afge-
Handhaving van
het huidige stelsel,
gefinancierd uit
omroepbijdragen
en lidmaatschap-
gelden met een
aanvulling uit re
clamegelden. De
beslissing over re
gionale of lokale
omroep wordt ge
nomen door ge?
meente of provin-
De zendtijd van al
le zendgemachtig
den moet worden
verdeeld over alle
netten. Invloed van
de commercie op
programma's dient
uitgebannen te
worden. Er moeten
meer strafmoge
lijkheden tegen
commerciële acti
viteiten van om
roepen komen.
Verlaging klasse
grootte in het basis
onderwijs. Er komt
één schooltype voor
alle leerlingen van
12 tot 16 jaar. De
rechten en plichten
van leerlingen wor
den wettelijk gere
geld. De deelname
aan hoger onderwijs
wordt gestimuleerd.
Het basisonderwijs
dient ongestoord in
gevoerd te kunnen
worden. Uitstel defi
nitieve beslissing
over invoering
voortgezet basison
derwijs. Wel verdere
experimenten. De
ontwikkeling van het
hoger onderwijs
wordt bevorderd.
Terughoudendheid
met verdere ver
nieuwingen in het
basisonderwijs. Uit
breiding van aantal
examenvakken in
het voortgezet on
derwijs. Eén school
soort voor alle leer
lingen na de basis
school wordt afge
wezen. De gedeelte
lijke leerplicht moet
worden afgeschaft.
Gedetailleerde over
heidsregels moeten
worden terugge
drongen. Beleid is
gericht op een vorm
van voortgezet on
derwijs voor alle
leerlingen van 12 tot
16 jaar. Grotere zelf
standigheid voor
universiteiten.
Onderwijs moet zijn
gebaseerd op de bij
bel en de reformato
rische belijdenisge
schriften. Daarom zo
laag mogelijke stich
tingsnormen voor
scholen, zodat er
voldoende spreiding
over het land kan
zijn. Intrekking van
de medezeggen-
schapswet onder
wijs.
Kleinere klassen. Ex
tra geld voor onder
wijs aan kinderen
van migranten en
meisjes. Er moet één
middenschool ko
men voor alle leer
lingen van 12 tot 16
'jaar. De beknotting
van de wetenschap
pelijke opleiding tot
vier jaar moet onge
daan worden ge
maakt.
Integrale invoering
van het nieuwe ba
sisonderwijs. Gelei
delijke invoering van
één schooltype voor
alle leerlingen van
12 tot 16 jaar. Betere
medezeggenschap.
Een betere studiefi
nancieringsregeling.
Kleinere klassen. In
voering midden
school als enig
schooltype na de ba
sisschool. Invoering
bovenschool als eni
ge schooltype na
middenschool. Op
heffing tweefasen
structuur in het we
tenschappelijk on
derwijs. Afschaffing
van alle school- en
collegegelden.
Het nieuwe basison
derwijs moet de ver
worvenheden van
het kleuteronderwijs
volledig te respecte
ren. Geen midden
school als enig
schooltype. Toela
ting tot wetenschap
pelijk onderwijs op
basis van resultaten
i.p.v. loting.
De basisschool
moet in alle rust
aan haar ontwikke
ling kunnen
Werken. Algemene
invoering van
voortgezet basis
onderwijs wordt
afgewezen. Toela
ting tot het weten
schappelijk onder
wijs op inhoudelij
ke gronden.
Alle leerlingen van
4 tot 16 jaar kriigen
funderend onder
wijs: 8 jaar basis
onderwijs en 4 jaar
voortgezet basis
onderwijs. Invoe
ring van studie-
loon voor alle bo
ven 18-jarigen, ge
lijk aan het mini
mumloon eventu
eel verhoogd met
bijzondere studie
kosten.
