Lichte kleuren troef
Zelfs modern wonen kent z'n klassieken
Vloeren en
wandengids
IJzersterke
mooie vloer
Klassiek: kaf en koren
DONDERDAG 1 MEI 1986
WONEN
PAGINA 23
nen, terugkomt in andere accessoi
res in het vertrek.
Combineren
Stel dat u turquoise, roze, appel
groen of zelfs zwart neemt als com-
binatietint, dan kan het heel
smaakvol zijn een dergelijke kleur
te gebruiken voor bijvoorbeeld een
lampekap, een prullenmand, kan
delaars, bloempotten e.d. Bedenk
dan echter wel, dat het in de prak
tijk onmogelijk blijkt om één over
heersende kleur in verschillende
materialen terug te brengen. Zelfs
al is precies dezelfde kleurstof ge
bruikt op een porseleinen wand
bord, dan ziet deze er volkomen
anders uit op textiel. Ook de plek
waar een voorwerp wordt neerge
zet levert grote verschillen op in
kleurschakeringen ten opzichte
van een andere plaats. Dit heeft te
maken met de hoeveelheid licht
die erop valt.
Soms tracht men met felle kleu
ren saaie tinten weg te werken; dit
loopt veelal op een teleurstelling
uit. Dit blijkt heel duidelijk uit de
m.i. mislukte pogingen om sombe
re stadswijken op te fleuren met
felgekleurde moderne muurschil-
WARME TINTEN NIET OVERDADIG GEBRUIKEN
Verreweg de meeste mensen
hebben een uitgesproken voor
keur voor bepaalde kleuren.
Tussen mens en kleur bestaat
zelfs een zekere samenhang.
Onze verhouding tot kleuren
wordt mede bepaald door onze
stemming, eventuele ziekte,
ons persoonlijk leven, de aard
van het beroep en zeker door
de mate van kleurgevoelig
heid. De kleurenkeus is vooral
merkbaar in onze kleding. Op
merkelijk is echter, dat veel
mensen wanneer zij de tinten
voor het interieur van hun wo
ning moeten kiezen, aan het
twijfelen slaan.
Jarenlang hebben bruine en ber-
bertinten het modebeeld voor het
interieur beheerst. Deze alleen
heerschappij is voorbij. Het alle
soverheersende bruin heeft plaats
moeten maken voor lichtere tinten.
Vanzelfsprekend kan en wil niet
iedereen de interieurmode op de
voet volgen. Wanneer men echter
aan vervanging van bepaalde on
derdelen van de inrichting toe is,
dan valt een overstap naar lichtere
kleuren te overwegen.
Tot dit wisselende ritme van het
aanbod in modekleuren behoort
niet alleen de keus van het textiel;
ook de houtsoorten veranderen.
Lichte houtsoorten volgen dikwijls
de donkerkleurige op. Nadat we ja
renlang het eiken hadden beleefd,
komt nu toch het blanke gelakte
weer meer in de mode. Dit gebeur
de ook na de 'teak-golfHet blijkt
echter steeds weer dat natuurlijke
houtsoorten populair blijven.
Het huidige grijs en wit werkt
verruimend. Dit geldt ook voor
pastels. Deze laten zich goed com
bineren met wit en zacht-grijs. Pas
echter wel op! Pastels verliezen
aan kleurintensiteit als zij met een
donker kleurvak worden verbon
den. Pasteltinten dienen dus met
lichte achtergronden te worden ge
combineerd. Dit geldt vooral bij de
kleurenkeuze van bekleding, gor
dijnen en behang.
Tegenover wit lijkt elke kleur
donkerder, verzadigder en inten
ser. Tegenover zwart daarentegen
lichter, vlakker en transparanter.
Veel kleur is niet nodig om de
kleuraccenten voldoende tot hun
recht te laten komen. De bedoeling
is dat kleur uitsluitend aan een
vlakke, egaal getinte basis wordt
toegevoegd. Sterke ifltensieve
kleuren voeren zwakke vergrijsde
tinten in de richting van een com
plementaire kleur. Het saaie kleur
loze verandert terstond van karak
ter als het met 'kleur' wordt ge
combineerd.
Warm en koud
Veel wordt er gesproken over
warme en koude kleuren en zelfs
van schelle kleuren. Zo wordt er al
tijd beweerd dat de zogeheten kou
de kleuren, zoals blauw, groen en
violet, alleen geschikt zijn voor ka
mers die veel zon krijgen. De zoge
noemde warme kleuren als rood,
oranje en geél zouden het beter
doen in vertrekken die op het noor
den en oosten liggen. In theorie is
dit waar. De praktijk leert echter
dat het 'uitstralen' van warmte of
koude alleen geldt voor volle, on
vermengde tinten. Dus bijvoor
beeld zuiver rood en zuiver blauw.
In werkelijkheid gebruiken we al
tijd vermengde kleuren, bijvoor
beeld rood met iets zwarts erin of
blauw met een vleugje wit. Hier
door worden de karakters van de
kleuren sterk afgezwakt en - uiter
aard - ook hun werking op het ge-
voél.
door Joke Vos
Bovendien hebben warme en
koude tinten alleen een merkbaar
effect wanneer zij in grote hoeveel
heden worden toegepast. Natuur
lijk is het licht in samenhang met
de kleurenkeus belangrijk. Het
gaat er hierbij in hoofdzaak om of
er naast een 'kille' kleur in een
sombere kamer voldoende warme
tinten aanwezig zijn.
In een land met ons klimaat
blijkt dat zelfs een kamer op het
zuiden best een paar warme kleur
tjes kan gebruiken. Het typische is
echter dat van de koude kleuren
een bepaalde rust uitgaat; kleuren
zoals groen, blauw en violet.
Warme kleuren, zoals rood, geel
en oranje, werken stimulerend en
prikkelen tot actie. Het zijn vrolij
ke en levendige tinten, die in het
interieur alleen in kleine hoeveel
heden moeten worden aange
bracht. Een fel rood kussen of een
orarye kleedje geven een speels ef
fect, maar een rode gordijnrand of
een oranjekleurig bankstel kan erg
hinderlijk zijn. Zuivere warme tin
ten worden dan ook wel ac-
centkleuren genoemd, maar dit
geldt in zekere zin ook voor fel
groen en pittig blauw; dus in het
algemeen voor kleuren die eruit
springen.
Er zijn over het algemeen twee
mogelijkheden: u kunt een con
trastcombinatie maken of een
toon-in-tooncombinatie. In het
laatste geval ontbreken sterke te
genstellingen en lijkt het alsof de
ene kleur bijna onmerkbaar voort
komt uit de andere. Belangrijke
voorwaarden voor het bereiken
van een evenwichtige schoonheid
zijn de onderlinge maatverhoudin
gen, het ritmisch evenwicht van de
maten der kleurvakken, betimme
ringsonderdelen, meubilair e.d. Dit
geldt eveneens wanneer dezelfde
kleur, bijvoorbeeld van de gordij
Een eigentijds interieur met een vleugje romantiek
Rood is een onrustige, agressieve kleur. Emotioneel, vurig en ero
tisch. Maar tevens een teken van zelfbewustzijn. Een weinig rood kan
opwekkend en verfrissend werken.
Deze tint, waarvan heel wat nuances bestaan, ligt tussen de koude
en warme kleuren in. Groen past goed bij hout. Ondanks het passie
ve, vriendelijke en rustgevende karakter van groen kunnen agressie
ve nuances, zoals gifgroen, ontstaan. Toegepast bij het natuurlijke
groen van planten kan bij felle schakeringen de bladkleur worden
doodgeslagen. Als karaktereigenschappen worden zelfbewustzijn en
logica genoemd.
Van blauw wordt gezegd dat het in verhouding tot groen rustiger is.
Het is een koele, wijkende kleur, wanneer men tenminste niet het
felle pauwblauw kiest. Verder is blauw wetenschappelijk, esthetisch,
verheven, sportief, maar ook kü en afwijzend.
Geel is ook een opdringerige kleur, maar heeft daarnaast iets speels
en lichtzinnigs. Het is het symbool van de communicatie.
Oraiye is een mengkleur, ontstaan uit rood en geel waardoor het
ook levendig, brutaal en activerend is. Eigenschappen: spontaniteit,
warmte maar bij teveel wordt deze warmte opdringerig en benau
wend.
Paars is traditioneel, religieus, mystiek en ondoorgrondelijk; daar
naast ook behoudend en traag. Het kan op sommige mensen, die er
lang naar moeten kijken, een treurige en zelfs depressieve werking
hebben.
Bruin is een typische aardekleur. Het geeft gevoelens van een
warm en gezellig hol. Deze kunnen zowel dierlijk als menselijk zijn.
Denk maar aan de bruine cafés. Bruin kan op een gezellige wijze
oneffenheden camoufleren.
Wit heeft een 'onbegrijpelijk' effect, maar wordt toch als een 'dooie'
tint beschouwd.
Zwart is als kleur compact en zwaar, maar heeft in sommige geval
len een zakelijk en voornaam effect. Met zwart kan men wel fyn
experimenteren en er belangrijke kleuraccenten mee aanbrengen.
Een slaapkamer waarin met tamelijke felle kleurcontrasten is ge
werkt. (foto Trendshopper collectie)
deringen. Hierdoor wordt de
grauwheid juist geaccentueerd,
aagezien de grote kleurvakken niet
harmoniëren met de structuur van
het desbetreffende stadsdeel. Dit
zelfde kan ook gebeuren met een
interieur.
Wanneer u eenmaal een kleuren
keus gemaakt hebt waarmee ieder
een in huis kan instemmen, dan
bent u nog niet klaar. Kleur en
structuur zien er namelijk bij
kunstlicht anders uit dan bij dag
licht. Daarom dient u uw kleuren
keus niet alleen bij daglicht en in
de zon te bepalen, maar ook te be
kijken hoe het geheel eruit zal zien
bij somber weer en by diverse
kunstlichtbronnen. Want bij sche
merlicht en groot licht kan het ef
fect al heel verschillend zijn.
Kleurbekennen valt nooit mee,
maar het is in ieder geval wel de
moeite waard ermee te experimen
teren, aangezien het een onderdeel
van ons dagelijks leven is. Mensen
en kleuren hebben nu eenmaal be
paalde karakters...
Op het gebied van vloer- en wan-
dafwerkingsmaterialen is een zó
enorme hoeveelheid produkten
verkrijgbaar dat het vrijwel onbe
gonnen werk is om een volledig
overzicht te krijgen. Je kunt bij al
lerlei leveranciers folders gaan ver
zamelen. maar nog zie je door de
bomen het bos niet meer.
In zijn betrekkelijke beknopt
heid is de koopgids 'Vloeren en
wanden', voor nog geen vijf gulden
in de tijdschriftenwinkel te koop,
een praktische wegwijzer voor ie
der die vloer of wand wil vernieu
wen, maar nog geen duidelijk idee
heeft wat het nu moet worden. Te;
gels, natuursteen, parket, tapijtj
behang, vinyl, schroten?
De gids geeft in de eerste plaats
adviezen over de levensduur, de
specifieke aspecten van al die tien?
tallen materialen, over de prijzert
waarmee je rekening moet houden,
welke materialen je al dan niet zelf
kunt aanbrengen en vele andere
praktische zaken die je in 't achten
hoofd moet hebben alvorens luk:
raak een winkel binnen te stappen,
Vloer- en wandmateriaal koop je
voor jaren, soms zelfs 'voor het le-
Een verkeerde keus kan dan oolj
een investering betekenen waar
van je achteraf veel spijt kan heb
ben, niet omdat het ondeugdelijk
zou zijn, maar omdat het niet aan
de gezinssituatie voldoet, of om an
dere praktische redenen die pas in
het gebruik zichtbaar worden. Zul
ke kostbare vergissingen kun je
vorkomen door je vooraf te oriën
teren. In dit opzicht biedt de nieu
we gids een stuk basis-informatie.
De Nederlandse man is, zo lijkt uit
recente onderzoeken, gemiddel 14
cm groter (1.82m) dan de Neder
landse vrouw (1.68m). Het is voor
meubelfabrikanten daarom moei
lijk de ideale bank of fauteuil tg
maken. Ontwerper Walter Leeman
draagt voor dit probleem een oplos
sing aan. Hij maakte een verstelba
re bank. Van deze bank is niet al
leen de rugleuning te verstellen
(vier standen), maar ook de diepte
van de zitting is variabel( acht
standen). De bank is een produkt
van Young International BV in
Culemborg, tel. 03450-14174.
Een Zweeds produkt op het ge
bied van vloerafwerking is on
langs in Nederland geïntrodu
ceerd. Het wordt geleverd in la
mellen van 120x19 en 241x19
cm, is opgebouwd uit drie la
gen. Onder- en bovenlaag be
staan uit hardplastic, speciaal
voor dit doel door Formica ont
wikkeld. Daartussen zit een
laag van eucalyptus plaat,
waarin een messing en groef
profiel is aangebracht voor on
derlinge verlijming met PVA-
lijm.
In totaal is dit nieuwe pro
dukt, Lamett geheten, 8 mm
dik. De delen zijn niettemin
buigzaam. Het is ijzersterk: de
bovenlaag kan geen deuken op
lopen door bijvoorbeeld zware
tafelpoten, een brandende
peuk geeft geen enkele schade.
Ook tegen krassen is de harde
toplaag bestand, dus bij ver
schuiven van meubelen ont
staat er geen narigheid.
De collectie van Lamett
vloerbedekking omvat tot dus
ver 13 dessins: in houtstruc
tuur, marmerdessin of fantasie
motief. De toplaag is 'sllpvast',
zodat je met natte voetjes niet
onderuit gaat.
De kwaliteit is van dien aard
dat Lamett voor bedrijfsvloe
ren, in winkels, restaurant enz.
kan worden geadviseerd. Maar
met een minimum adviesprijs
van f 68,50 per m2 is het tevens
een voor woningafwerking
haalbaar materiaal.
De Zweedse 'TNO' heeft de
hoedanigheden inzake hard
heid, slijtvastheid, bestendig
heid tegen vlekken en verkleu
ring heel gunstig beoordeeld.
Na de lamellen wordt Lamett
binnenkort ook in de vorm van
tegels geleverd.
Importeur voor Nederland is
Woodpecker in Mijdrecht. Tele
foon: 02979-81099.
Toevallig kwam ik er laatst nog
een exemplaar van tegen op de
vliering bij mijn schoonmoe
der: het Tomadorekje. De
plankjes, voor zover je bij dit
soort ijzerwaren van planken
mag spreken, in frisse kleuren
en de dragers in een onzicht
baar makend zwart. Dat was
nog eens modern wonen. Nog
herinner ik mij de doffe dreun
waarmee op mijn kamer het
wandmeubel los kwam van de
plug. Daar lagen temidden van
de Prisma juniores, het ge
schiedenisboek van Blonk en
Romein, The Erasmus Primer,
om nog maar te zwijgen van Le
Francais Vivant en Schwere
Wörter in een grote berg op de
in die tijd onvermijdelijke co-
cosmat.
De gedateerdheid van dat beeld
doet je beseffen dat wooncultuur
blijkbaar geen eeuwigheidswaarde
heeft, maar ook dat er elke dag
weer in de meubelbranche nieuwe
antieken ontstaan. Zo'n Tornado-
rekje, of liever nog het grote voor
beeld Pilastro, tien jaar geleden
nauwelijks nog geschikt om bij het
grofvuil te zetten, is nu al weer ver
zamelobject.
Het zyn flarden in je herinnering
die opkomen bij het doorbladeren
van de scriptie, die twee studenten
aan de TH Delft in het kader van
hun studie Industriële Vormge
ving hebben geschreven over vijf
tig jaar meubelfabriek Gelderland
in Culemborg, de Betuwse baker
mat voor veel meubelfabrieken.
Vernuftig
Als Model IA figureert het in de
scriptie, een wat truttig aandoend
leunstoeltje met zitting en rugleu
ning van gevlochten biezen. In je
fantasie zie je het staan in een old-
finish-interieur naast de kolen
haard. Het stoeltje was in 1936 on
derdeel van de erfenis van de
rechtsvoorganger van het bedrijf
dat sinds de oorlog nadrukkelijk
mikt op de liefhebbers van het mo
dern vormgegeven meubel. Wat
dat betreft vormen de jaren '40-'45
een duidelijke censuur in de be
drijfsgeschiedenis. In dit verband
mag de 4-in-l-fauteuil wel gelden
als symbool voor de wederop
bouw. Met dit ontwerp speelde het
bedrijf in op de wat benepen woon
ruimte die veel Nederlanders toen
ter beschikking stond. Was de stoel
ontworpen in de jaren '70 dan was
er zonder meer het etiket multi
functioneel opgeplakt, nu bleef het
bij "een nieuw meubel van vernuf
tige constructie, aangepast aan de
eisen van deze tijd".
Met het vernuftige doelde De fa
brikant op de mogelijkheid de
stoel in vier standen te gebruiken.
In de hoogste stand kon je hem als
eetkamerstoel gebruiken, in de
tussenstand had je er een salonfau
teuil aan en in de laagste stand ge
bruikte je de kussens zonder on
derstel rechtstreeks op de grond.
In die jaren van inwoning was dat
een niet te versmaden voordeel.
Bovendien, dank zij deze construc
tie kon je uit je eetkamerameuble
ment een amfitheater bouwen om
met het hele gezin naar de televisie
te kijken. De folder uit die jaren
toont er aandoenlijke plaatjes over,
maar het blijft wel geschiedenis.
De 'niertafels' uit de jaren vijftig
scoren op het punt van herken
baarheid heel wat hoger. Het is de
tijd van de lichte zitmeubelen,
vaak afgeleid van een Skandina-
visch ontwerp, maar vooral van het
limba wandmeubel. Terugkijkend
vormen die jaren niet de gouden
eeuw van het meubelontwerp. De
niertafeltjes zijn voornamelijk on
vergetelijk door de uiterst wankele
ondergrond die zij boden aan volle
koffiekopjes en voor de rest blijft
deze tijd voor mij onverbrekelijk
De meest verkochte bank van de
jubilerende fabriek Gelderland.
door Sjoerd v.d. Meulen
Een model dat dit jaar zijn weg
naar de consumenten moet vinden.
GPD)
verbonden met allerlei lelijke lam
pen, vervaardigd uit elektriciteits-
pijp en veel plastic.
Drie pootjes, een staander om
wikkeld met eenzelfde soort plas
tic als je om de handremkabels van
de fiets had, en een met plastic be
spannen kap die naarmate de lamp
langer brandde steeds groter plooi
en vertoonde, dat waren ongeveer
de belangrijkste karakteristieken
van deze verlichting.
Als afdankertje stond er een op
mijn kamer, ingeklemd tussen het
voeteneind van mijn bed en een
Er zijn nog steeds veel mensen die
by de inrichting van hun huis voor
een klassieke stijl kiezen. Wie over
een zeer royale portemonnee be
schikt kan op zoek gaan naar echt
antiek. Dat is schaars, peperduur
en er moet vaak nog ten koste van
handenvol geld aan worden geres
taureerd.
Een andere mogelijkheid is: he
dendaags gemaakte replica's van
originele stijlmeubelen kopen. Dat
zijn tot in de uiterste perfectie ge
maakte kopieën, maar ze zijn bijna
even duur als echt antiek, soms
zelfs duurder.
In meubelzaken zie je hier en
daar klassiek ogende produkten,
waar heel aantrekkelijke prijskaar
tjes aan hangen. Maar pas op, want
daar schuilt veel kaf onder het ko
ren. Het gaat vaak om kwalitatief
slechte meubels, die slechts een
schijn van de originele stijl bezit
ten.
Er is echter ook een middenweg.
Diverse fabrikanten produceren
rechtstreeks van authentieke ont
werpen afgeleide meubelen die in
zekere mate aangepast zyn aan de
eisen met betrekking tot comfort
en maatvoering die we tegenwoor
dig stellen. Ze mogen terecht neo
klassiek worden genoemd. Zeker
niet goedkoop, maar voor de ware
liefhebber van een klassiek inte
rieur (na een tijdje sparen) wel be
taalbaar.
Mahonie
Dit is mogelijk geworden door
als basismateriaal geen massief
edelhout te gebruiken, maar hoog
waardige spaanplaat waarop een fi-
neerlaag wordt aangebracht. Voor
spijlen, poten e.d. wordt overigens
wèl massief hout toegepast.
Mahonie is een van de meest ge
wilde houtsoorten bij de fabricage
van deze neo-klassieke meubelen.
Afrikaans mahonie is wel het
mooist, maar schaars en dus kost
baar. Uit Zuid-Amerika wordt vry
veel mahonie geïmporteerd. Voor
kenners is duidelijk dat het toch
niet de fraaie kleur en structuur
van het Afrikaanse produkt heeft.
Een alternatief is het taxushout,
afkomstig van een naaldboom die
ook in ons land gedijt, een zó 'ge
wone' boom dat we hem vaak ge
bruiken om er heggen rond de tuin
van te laten groeien.
Het voor de meubelproduktie ge
schikte taxushout komt groten
deels uit het zuidwesten van Euro
pa. Het is taai en buigzaam, heel
fijn van nerf, mooi gekleurd en het
bezit een fraaie structuur. Goed af
gewerkt heeft taxus een prachtige
glans.
Naar klassieke ontwerpen ver
vaardigde meubels van deze hout
soort kunnen de basis vormen van
een werkelijk stijlvol interieur,
zonder protserigheid, kwalitatief
van hoge klasse. 'Antiek' dat vol
gens uiterst moderne technieken is
nagemaakt, waarbij geen sprake is
van goedkope kitsch.
ongemakkelijk rotanstoeltje, dat in
die jaren waarschijnlijk tot het ba-
sismeubilair van elke tienerkamer
hoorde samen met het Tomadorek
je, het Balatumzeil op de vloer, de
cocosmat en de gordijnen van dob-
bystof.
Kubusbank
Meubelfabriek Gelderland is dan
al het grauw ontstegen. Weliswaar
komt een model als de 'kubus-
bank' ons nu wat gedateerd voor,
maar de kwaliteit en het voor die
dagen moderne ontwerp, zijn er
niet minder herkenbaar door.
Symbool voor die eerste helft van
de jaren zestig is ongetwijfeld de
'teierest-fauteuil', geschapen voor
avonden vol teevee-genot. De ver
armde tak van dit genre stoelen
zien we enige jaren later opgeld
doen in de Berend Boudewijn-
kwis. Wie zo'n bakbeest vergelijkt
met Gelderlands 'telerest' beseft
dat adel zich niet verloochent.
Het begin van de jaren zeventig
blijft in je geheugen voornamelijk
voortleven in de kleuren bruin en
orarye. Opnieuw voel je de lichte
wanhoop wanneer je probeert voor
je eerste echtelijke slaapkamer als
sponde een rechte houten bak aan
te schaffen. Enigszins meewarig
kijken de verkopers je aan. De gre
nen trend is op dat moment nog
niet voorvoelbaar. Gelukkig weet
je nog wél te ontkomen aan de ter
reur van banken in ribstof, die dan
in alle hevigheid begint los te bar
sten. In de vloerbedekking blijf je
de trends trouwer, al was het maar
omdat ryststrotegels bijna nog
goedkoper zijn dan betonverf. Bo
vendien staat Schoner Wohnen het
gebruik van dergelijk goedkoop
materiaal wel toe, tenminste wan
neer het in afwachting is van een
inkomen dat meer in overeenstem
ming is met de voorgeschreven
smaak.
In Nederland begint Jan des
Bouvrie aan zyn opmars. Hy ont
wikkelt zich tot huisontwerper van
Gelderland, al lang voordat de da
mesbladen hem ontdekken als de
goeroe van het trendy wonen.
Rechtlijnig, tijdloos en sober zijn
de trefwoorden voor zyn ontwer
pen, die de fabriek een comforta
bele plaats bezorgen in de Neder
landse meubeltop. Alleen by de ex
port blyken deze zelfde eigen
schappen soms een nadeel. De
Duitse markt bijvoorbeeld is niet
erg willig voor deze sobere ont
werpstijl. Strakke lijnen zyn voor
de Duitser nog tot daar aan toe,
maar je moet wel kunnen zien dat
het veel geld heeft gekost.
Vandaar dat de collectie '86 wat
meer de sfeer ademt van de grote
wereld. En wat de oudere ontwer
pen betreft: met de nieuwe bekle-
dingsstofïen zyn die weer geheel
'en vogue'. Misschien zyn de stof
jes wat besmettelijk voor een gezin
met kinderen maar zelfs dat hoeft
geen bezwaar te zyn. In een half
uur heb je de bekleding eraf, zodat
je hem naar de stomery kunt stu
ren. Gewoon bij de aanschaf dus
een extra bekledingshoes nemen.
