Volvo 480 ES: inderdaad een aparte auto
Ford maakt Escorts nog functioneler
Space '86 een dynamische
r u i mtevaartman if estatie
A u T O
In Nederland ontworpen, ontwikkeld en gebouwd
RIJ-IMPRESSIE
V R IJ E T IJ D
Vanaf 2 mei in Utrechtse Jaarbeurs
DONDERDAG 1 MEI 1986
PAGINA 21
Samengesteld
door
Koos Post
Na een wat rumoerige ouvertu-
re kan half mei met de verkoop
van de Volvo 480 ES worden
begonnen. Dat rumoer had te
maken met de wijze waarop
Volvo meende de sportieve
coupé te moeten introduceren.
Het gebeurt niet elke dag dat er
een in Nederland ontworpen, ont
wikkelde en gebouwde nieuwe au
to wordt onthuld. Wanneer dan bo
vendien die ontwikkeling heeft
kunnen plaatshebben dank zij de
royale wijze waarop de Nederland
se staat steun heeft verleend aan
het bedrijf, dus die ontwikkeling
met ons belastinggeld heeft helpen
financieren, dan kan men het de
Nederlandse autobladen niet kwa
lijk nemen dat zij menen daaruit
een zekere voorrang te mogen ont
lenen. Een streepje voor bij de in
troductie.
Het kwam er niet van. Eerst
mochten zy er naar kijken zonder
er over te mogen schrijven. Zodat
het NOS Journaal hun de primeur
kon afpikken.
Daarna was het nog eens kijken,
maar rijden nog steeds niet. Volvo
Car hield ondanks alle boze blik
ken en woorden voet bij sti!ik. Van
het begin af stond vast dat in de
maand voor de officiële lancering#-
datum (half mei dus) rondom het
Meer van Genève autojournalisten
uit zestien landen achtereenvol
gens de gelegenheid zouden krij
gen kennis te maken met de 'ver
bluffende' rij-eigenschappen van
het nieuwe produkt van Volvo Car:
de sportieve reiswagen 480 ES.
Superlatieven
Dat 'verbluffende' was ons tevo
ren danig ingepeperd. De toonzet
ting van de reeds verstrekte pers-
documentatie was zodanig dat er
geen twijfel kon overblijven over
de uitzonderlijke kwaliteiten van
deze coupé. De verhalen wemel
den van de superlatieven.
En de houding van de woord
voerders op de persconferentie, die
aan de testritten vooraf ging. was
(althans toen de Nederlanders aan
de beurt waren) mogelijk nog arro
ganter. De vragen hadden niet kor
ter en bijtender kunnen worden
beantwoord.
De zelfverzekerdheid straalde
van elk woord af. Terecht, bleek la
ter. Na zo'n irritante inleiding is
men wellicht wat kritischer dan
normaal. Desondanks viel de wa
gen niet tegen. Integendeel, de lof
was algemeen. Slechts op kleine,
ondergeschikte punten werd aan
merking gemaakt. Volvo is inder
daad met een zeer aparte auto op
de markt verschenen.
Niet goedkoop, want als hij over
enkele weken in de showroom
staat zal er een prijskaartje van on
geveer 44.500 gulden aan hangen,
maar wel goed. Want men krijgt
voor dat fikse bedrag een zeer com
fortabel zittende, heel prettig stu
rende, opvallend rustige en on
danks het coupémodel toch rede
lijke royale wagen terug.
Nederlands succes
Het Nederlandse succesverhaal
van de 480 ES is inmiddels in de
vakpers breed uitgemeten. De Vol-
vo-directie in Zweden besloot in
1979 dat er een nieuwe Volvo
moest komen in het segment bo
ven dat van de 300-modellen. Twee
bekende Italiaanse carrosseriebou
wers (Bertone en Coggiola) werden
uitgenodigd een modeltekening op
tafel te leggen. De ontwikkelings
afdeling in Zweden ging eveneens
aan het werk, maar ook het styling-
team van Rob Koch in Helmond
mocht er zijn gedachten over laten
gaan. Enkele normen stonden
daarbij tevoren vast: het moest een
sportieve voorwielaandrijver wor
den met een bepaalde wielbasis.
Koch en zijn mensen gingen uit
van het eens befaamde Volvo-mo-
del 1800 ES. En zowaar, het werk
dat het Helmondse team op basis
van dit thema afleverde, vond ten
slotte genade in de Zweedse ogen.
In 1981 werd definitief besloten
Elektronica speelt bij de Volvo 480 ES een grote rol.
met het Nederlandse ontwerp in
zee te gaan.
Ook de verdere ontwikkeling
bleef in Nederlandse handen. Want
natuurlijk viel er nog heel wat te
realiseren, modelleren, controle-_
ren, detailleren en uitproberen.
Toch is het model in zijn basis on
aangetast gebleven. Wat wij uitein
delijk aan de oevers van het Meer
van Genève in handen kregen was
- ondanks de Zweedse naam - een
puur Nederlands produkt. Zoals
spoedig bleek: een produkt om
trots op te zijn.
Vormgeving
De vormgeving van de 480 ES
vind ik zeer geslaagd. De wagen
meet 4,25 meter lengte, maar oogt
langer, mede door de lage neus met
de ingeklapte lampen. Het dak
loopt zover naar achteren door dat
de passagiers achterin (op twee af
zonderlijke, neerklapbare stoelen)
voldoende hoofdruimte hebben.
De in vele standen verstelbare
kuipstoelen voorin zitten zonder
meer voortreffelijk. Het stuur is in
hoogte verstelbaar.
Stuurbekrachtiging (sterkte naar
(foto pr)
gelang behoefte) is standaard,
evenals de vijf-versnellingsbak.
Met de vijf als duidelijke overdri
ve. Een versie met een automaat
wordt over een half jaar verkrijg
baar.
Onder de lage kap vindt men een
1700 cc injectiemotor, die in sa
menwerking met Renault werd
ontwikkeld. Dezelfde motor kan
men zonder inspuiting in de 300-
serie vinden. Onder de motorkap
van de 480 ES is nog voldoende
ruimte aanwezig om volgend jaar
met een turboversie te kunnen ver
schijnen.
Misschien verstommen dan ook
de (zachte) stemmen, die nu zeiden
dat een tikkeltje meer vermogen
de wagen wel goed zou hebben ge
daan. Deze critici hadden niet ge
noeg aan die 110 pk, die de motor
nu kan leveren. Wat goed is voor
een acceleratie uit stilstand naar
100 km/uur binnen de tien secon
den en een topsnelheid van onge
veer 190 km/uur. Het geconstateer
de gebrek aan vermogen is dus
meer schijn dan werkelijkheid.
Rust
Een van de opvallendste eigen
schappen van de motor vind ik de
rust. Zelfs bij een snelheid van te
gen de 150 km/uur behoefden wij
in de wagen de stemmen niet te
verheffen. Bandgeruis en wind
maakten meer lawaai dan de mo
tor. Zo ook de... de aanjager, die
zelfs in de eerste stand flink wat
geluid produceerde.
De wijze waarop 'de construc
teurs de nadelen van voorwielaan
drijving in de besturing hebben
opgevangen is boven alle lof verhe
ven. Ook ophanging en veercom-
fort kunnen alle kritische beschou
wingen doorstaan.
'Maar waarom in hemelsnaam
geen anti-blokkeersysteem op zo'n
wagen?', was een van de vragen op
de persconferentie.
'Omdat er niet één goed genoeg
is', was het afgebeten antwoord. In
kleinere kring werd die korte kreet
later wat verzacht. Er is nog geen
systeem dat past in de wagen en
dan ook nog voldoet aan de hoge
normen, die Volvo bij zo'n systeem
wil handhaven.
Elektronica
Natuurlijk speelt elektronica ook
een grote rol in dit model. Een mo
derne auto kan niet meer zonder.
Verrassend is daarbij de de infor
matie-eenheid op het dashboard.
Verrassend door zijn eenvoud. Met
een draaiknop kan men de gewen
ste informatie kiezen, zoals het ver
bruik (één op twaalf tijdens de test
rit), de resterende actieradius, de
buitentemperatuur en dergelijke.
Maar er zyn ook andere nuttige
zaken aan de elektronica te dan
ken. Als men de ruitewisser bij
voorbeeld op de interval-stand
heeft staan en men geeft extra gas
om een vrachtwagen te passeren,
dan gaat de wisser vanzelf over op
constant wissen. Gedurende een
aantal seconden.
Diefstalalarm zit ook standaard
in de auto. Met de sleutel uit het
contactslot en de koplampen in
verzonken stand kunnen met de
lichthendel de verstralers worden
aangezet om garage of oprit te ver
lichten. Na dertig seconden gaan
zij automatisch uit.
Zo zou men verder kunnen gaan.
Volvo heeft een moderne, compac
te voorwielaandrijver op de weg
gezet, die comfort combineert met
goede prestaties, die een speelse
luxe in het door Corien Pompe
aangeklede interieur herbergt, die
-veel ingebouwde veiligheid aan
boord heeft en die volgens Volvo's
technische topman Frans Camp-
man vooral uitblinkt door zijn
voorspelbaarheid in het wegge
drag. Die onder nagenoeg alle om
standigheden gemakkelijk be
stuurbaar blijft.
300-serie
Is met dit nieuwe model het
doodvonnis van de 300-serie gete
kend?
'Beslist niet', benadrukte direc
teur Max Rens. 'De 300-serie blijft
nog jaren in produktie'. Voor het
overige wilde hij niet veel zeggen
over de plannen voor de toekomst:
'Wij zijn altijd heel schaars met het
verstrekken van gegevens over
nieuwe modellen'.
Hij wilde wel kwijt dat er in het
Limburgse Born naast de dus nor
maal doordraaiende 300-produktie
dit jaar ongeveer vierduizend 480
ES'en zullen worden gebouwd, be
stemd voor enkele Europese lan
den. Als volgend jaar de export
naar Amerika op gang is gekomen
hoopt Volvo de 480 ES-produktie
te kunnen opvoeren naar 33.000
stuks: 25.000 voor de Verenigde
Staten en 8.000 voor Europa.
Het gebruik van zogenaamde 'arm-
mengselmotoren' en de mogelijk
heid om voor ongeveer anderhalf
mille een aangepast anti-blokkeer
systeem op de remmen te krijgen
vormen eigenlijk de belangrijkste
feiten bij de onlangs doorgevoerde
vernieuwingen van de Ford Es-
cort-serie.
Dat mag dan wel zo zijn, maar ze
lopen natuurlijk niet het meest in
het oog. Dan doen uiterlijke zaken
als de andere gladde neus, de ge
wijzigde grill en de polycarbonaat
bumpers, die beter tegen een
stootje kunnen. Ze maakten de Es
cort wel niet tot een blikvanger - ik
zag geen hoofd, dat nog eens extra
werd omgedraaid - maar als 'oud'
en 'nieuw' naast elkaar staan is er
wel degelijk een flink verschil.
Ook aan het interieur is stevig
gedokterd. Gemoderniseerd, heet
zoiets. De stoelen zijn redelijk zon
der meer. Althans in de twee ver
sies, die ik heb gereden. Maar het
dashboard is een plaatje. En uiterst
functioneel. Met twee hele kleine
knoppen achter het stuur kunnen
richtingaanwijzers en ruitewissers
worden gedirigeerd.
Bakjes
De 'klokken' zijn door het handi
ge stuur heen goed afleesbaar,
maar het meest enthousiast ben ik
toch over zoiets simpels als drie ui
terst praktische bakjes. Links in
Space '86 is zeker geen doe-mani-
festatie zoals vorig jaar Fenomena
in Rotterdam. Daar konden bezoe
kers bij elk onderdeel net zo lang
knutselen tot het apparaat naar be
horen werkte. Natuurlijk is er wel
iéts te doen. Het afleggen van een
astronautenexamen bijvoorbeeld.
Bezoekers die nog nooit een
maansteen hebben gezien, kunnen
op Space een orgineel exemplaar
bewonderen.
Space '86 is volgens organisator
Chriet Titulaer vooral een dynami
sche expositie: „Alhoewel je er zelf
niet veel kunt doen, wil dat niet
zeggen dat Space een statische ma
nifestatie is. Integendeel. Er zijn
koepels waarin verschillende
shows worden gegeven. Buiten is
door de PTT een bioscoop inge
richt in een nagebouwde raket. De
het dashboard één voor klein geld
en rechts een ondiep bakje met
stootrand naast een wat dieper
bakje, waarin handschoenen, bril-
lenkoker, sigaretten en dergelijke
kunnen worden gelegd zonder ge
vaar voor rondvliegen bij abrupt
remmen. Voortreffelijk.
De versnellingsbak zit ook goed,
maar het schakelen ging zowel bij
de vijfbak in de diesel als bij de
vierbak in de 1,4 liter benzine vrij
moeizaam. BU de vijfbak was de
achteruit nauwelijks in één keer te
vinden, bij de vierbak was terug
schakelen naar de twee een soms
lastige bezigheid. Gezien het feit,
dat het afwijkende euvels waren en
andere collega's de bak de hemel
in hebben geprezen, neem ik aan
dat het om exemplarisch feilen
ging. Maar toch, in twee exempla-
Over de (tandheugel)besturing
geen kwaad woord. Ventilatie en
verwarming werken uitstekend.
De pedalen moesten wat ver wor
den ingetrapt voor er reactie
kwam, maar als het eenmaal zover
was bleef er niets te wensen over.
Remmen reageren naar behoren.
Overigens is dat alles geen
nieuws. Het werd rechtstreeks
overgenomen van de vorige (suc
cesvolle) Escort-editie. Ook wat de
verscheidenheid betreft hamert
Ford weer op het bekende aam
beeld. Een schier eindeloze rij va
riaties. Diverse motoren, verschil
lende uitvoeringen. Escorts of
Orions (dus al of niet met koffer
bak). In de uitvoeringen C, GL of
Ghia al naar gelang de luxe aan
boord. Bij de Orion kent men ech
ter geen C-modellen. Motorisch be
gint de keus bij de 1,1 liter. Verder
zijn er nog benzinemotoren van
1300, 1400 en 1600 cc. De diesel
bleef de vanouds bekende 1.6 liter.
Diesel
Om met die laatste te beginnen:
het was het eerste exemplaar dat ik
bij Ford Nederland langs de Am-
stel kon ophalen. Zoals gezegd is
deze dieselmotor een oude beken
de. Bepaald geen krachtpatser. Hij
heeft bijna negentien seconden no
dig om uit stilstand op een snel
heid van 100 km/uur te komen.
Maar als men het gaspedaal dan in
gedrukt kan houden wil de naald
van de snelheidsmeter toch rustig
tot in de buurt van de 150 doorlo
pen. Eén keer ging hij er zelfs voor
bij. En dat is dan weer geen be
roerd gegeven voor een diesel van
dit postuur. En dat zonder turbo.
Dit gebeurt niet geruisloos. De
diesel laat zich duidelijk horen.
Het is geen onaangename brom,
maar hij is wel met nadruk aanwe
zig. Voor dit offertje wordt men
echter aan de brandstofpomp
royaal beloond. Voor de zoveelste
keer heb ik weer kunnen constate
ren hoe zuinig deze dieselmotor
van Ford is. Ik kwam op één op
zestien, maar met een tikkeltje
meer beheersing is een gunstiger
resultaat te bereiken.
Trouwens, ook de 1,4 liter benzi
neversie, die ik daarna reed, kwam
wat brandstofverbruik betreft heel
acceptabel voor de dag: één op der
tien. Dat ben ik ook wel slechter
tegengekomen.
Ik had uit de vele benzineversies
voor deze 1,4 liter gekozen omdat
een motor van deze inhoud nooit
tevoren in het Escort-pakket zat.
Het is een zogenaamde 'arm-meng-
selmotor' net als de 1,6 liter. Er
wordt in die motor een zo schraal
benzinemengsel gebruikt, dat alle
eisen ten aanzien van de uitlaatgas
sen royaal kunnen worden ge
haald.
Het probleem bij zulke 'arme'
motoren is echter, dat zij nog eens
gebukt gaan onder gebrek aan
trekkracht, vooral wanneer ze nog
niet op normale bedrijfstempera-
tuur zijn. Ford heeft een knappe
oplossing voor deze problematiek
gevonden door extra wervelingen
in de inlaatkanalen en de verbran
dingskamer te veroorzaken.
Uitstekend
Het resultaat is echt uitstekend.
Ook als de motor nog koud is ha
pert hij niet en in.de onderste re
gionen blijkt hij ook over een rede
lijk portie trekkracht te beschik
ken. Binnen de dertien seconden
heeft men de Wagen uit stilstand
op 100 km/uur snelheid. En ook de
top van meer dan 165 km/uur mag
er zijn.
Jammer alleen, dat er op deze
1400 cc versies geen vijfde versnel
ling is te verkrijgen. Zoals men
weet kan met een vijfbak verbruik
en geluid worden gedrukt. Over
het verbruik mag ik - zoals gezegd -
niet mopperen, maar enige reduc
tie van de geluidsproduktie zou
best welkom zijn geweest. Ik zeg
niet, dat deze 1400 cc versie rumoe
rig is, maar geluidsarm kan men
hem toch ook niet noemen. Daar
voor is het allemaal net een beetje
te kabalig.
Ik zal hier niet de volledige prijs
lijst van de Escort-serie opsom
men. Dat zouden te veel cijfers
worden. De lijst begint bij 19.5 mil
le voor een driedeurs 1100 L. De
door mij gereden 1400 CL (vier-
deurs) kost 22.329 gulden, de 1600
CL diesel (ook vierdeurs) komt op
25.660 gulden.
Ten slotte nog even aandacht
voor het anti-blokkeersysteem dat
Ford in samenwerking met Lucas
Girling heeft ontwikkeld voor deze
f De nieuwe Ford Escort is uitgerust met een anti-blokkeersysteem. (foto pr)
functioneler gemaakte nieuwe Es
cort-serie. Het zit standaard op de
Escort RS Turbo, het is voor niet te
veel geld (1593 gulden) als extra te
krijgen op de 1400 en 1600 cc benzi-
ne-edities.
Zoals men weet heeft Ford een
grote bijdrage aan de ontwikkeling
van deze veilige voorziening gele
verd door haar standaard op alle
Scorpio's aan te bieden. Nu is zij
voor een niet al te gekke prijs be
reikbaar voor de rijders van (duur
dere) Escort. Wie eenmaal op een
glad wegdek het effect heeft gezien
van de sensoren, die voorkomen
dat wielen tijdens het remmen
gaan blokkeren, zal dat niet gauw
vergeten. Het is echt geen all risk-
v'erzekering op veiligheid (dat is tij
dens een test op de Westduitse tv
overduidelijk aangetoond), maar
de wagen blijft in vele gevallen be
ter bestuurbaar. En dat is ook wat
waard.
Technische gegevens Ford Escort 1400
CL (vierdeurs). Motorinhoud 1392 cc.
Compressieverhouding 9,5:1. Vermo
gen 90 pk. Acceleratie 0-100 km/uur in
12,7 sec. Topsnelheid 167 km/uur. Su-
perbenzine. Inhoud tank 48 liter. Aan
hanger geremd 900 kg. Vier-versnel-
lingsbak. Prijs 22.329.
Ford Escort 1600 CL Diesel (vier
deurs). Motorinhoud 1608 cc. Vermo
gen 54 pk. Acceleratie 0-100 km/uur in
18,9 sec. Topsnelheid 146 km/uur. In
houd tank 48 liter. Aanhanger geremd
800 kg. Vijf-versnellingsbak. Prijs
25.660.
Het nagebouwde maanlandschap, compleet met maanauto, maanlander en een echte maansteen vormt een
van de hoogtepunten tijdens de tentoonstelling Space '86, die op 3 mei in de Utrechtse Jaarbeurs wordt
geopend en twee maanden zal duren. De ruimtevaartmanifestatie is ruwweg onder te verdelen in een
buitententoonstelling, de binnenexpositie met het Space Shuttle paviljoen, het maanlandschap, de
zonnestelselkoepel, de Iras-koepel, het aardepaviljoen en de amateurorganisaties.
door Gerard Dielessen
vidiwall (voorzien van 108 monito
ren) laat permanent ruimtevaart-
voorstellingen zien".
Om de vidiwall nog beter tot zijn
recht te laten lcomen verft de Jaar
beurs op verzoek van Titulaer het
dak boven het theater, waarin de
vidiwall wordt opgebouwd, zwart.
Voorts kunnen geïnteresseerden
ook nog naar een aantal lezingen
die tijdens Space in de Margriethal
worden gehouden. Een paar onder
werpen: het nieuwe heelal, de pla
neet aarde, het nut van de ruimte
vaart, weersatellieten, satelliet- en
kabeltelevisie, bemande ruimet-
vaart en space station.
Onderwerpen
f De mock-up van Spacelab die op Space '86 te zien zal zijn.
In feite is de ruimtevaartmani
festatie, in acht grove delen uiteen
te halen. Allereerst de grote buiten
tentoonstelling. Op het terrein aan
de Croeselaan staat een groot aan
tal schotelantennes, de mobiele te
lecom municatie-expositie van de
PIT, het huis van de toekomst, de
bioscoopzaal en de Space Art ex
positie.
Binnen in de Margriethal is
plaatsgemaakt voor verschillende
grote zelfstandige deelnemers. De
PTT is er wederom present met on
der andere een op grote schaal na
gebouwd model van het grondsta
tion voor satellietcommunicatie in
Burum. De vidiwall van Philips is
al genoemd. Voorts ook stands van
Fokker, Lego en Vroom en Drees-
Veel aandacht wordt besteed aan
het omvangrijke Amerikaanse
Space Shuttle-project. Er zal onder
meer een fotosessie van Piet de
Jong uit Dordrecht worden ge
toond, die hij nam tijdens de explo
sie van de Challenger op 28 januari
van dit jaar. Zo levert dit tragische
ongeluk toch nog werk op voor een
toerist die toevallig op de fatale
dag op Cape Canaveral aanwezig
was. Want, de serie kan worden na
besteld.
Dat elfhonderd mensen geen
werk meer hebben na de explosie
zal slechts een enkeling weten.
Doordat het Amerikaanse ruimet-
vaartbureau Nasa heeft besloten
dit jaar geen Shuttle-vluchten
meer uit te voeren,, werden werk
nemers van verschillende toeleve
ringsbedrijven de dupe.
Organisator Titulaer gelooft dat
door de ramp met de Shuttle nog
meer mensen naar de manifestatie
komen dan hij aanvankelijk had
gedacht: „Opnieuw is gebleken dat
ruimtevaart niet zonder risico is.
De nieuwsgierigheid van het grote
publiek zal door de ramp met de
Challenger nog meer zijn geprik
keld".
Maanlandschap
Een vierde belangrijk onderdeel
is het maanlandschap, ontworpen
door architect Cees Dam. Titulaer
vindt dat zelf hét hoogtepunt van
Space. Aan de hand van het maan
landschap wordt het Amerikaanse
Apollo-project uitgelegd en geillu-
streerd, compleet met een nooit af-
gebouwde capsule die de ruimte
vaartliefhebber uit Houten zich
voor dit doel heeft aangeschaft.
In het aardpaviljoen krijgt de be
zoeker een indruk van hoe de aar
de vanuit het heelal wordt bestu
deerd. Denk hierbij maar eens aan
de satellieten van het KNMI. Tot
slot zijn op Space allerlei amateur-
organisaties aanwezig zoals de
stichting De Koepel uit Utrecht, de
Volksterrenwacht 'Simon Stevin'
uit Hoeven en de Nederlandse Ver
eniging voor Ruimtevaart.
Op Space '86 zal voorts een 128
pagina's dik boek te koop zijn voor
tien gulden. Uitgeverij Sijthoff
brengt het boek in de boekhandel
voor f 19.50. Het bevat onder meer
een dossier van alle tot 1986 uitge
voerde Shuttle-vluchten.
Kunstwerken geinspireerd op wat zich allemaal in het heelal
bevindt: Space Art-maanlandschap.
