Kritiek Moskou
op Afghanistan
Leider ETA
gearresteerd
Europees gevechtsvliegtuig nog niet van de grond
Positie Karmal ter discussie
IMF: rijke landen
worden nog rijker
Politie op Haïti
schiet op menigte
Libisch blad: vraagtekens
ii beleid van Gaddafi
bij
Rel om aanslag geheime dienst
MAANDAG 28 APRIL 1986
MOSKOU (Rtr./AP/UPI) - De Prawda, het dagblad van de communistische partij van de
Sowjet-Unie, heeft gisteren Kritiek geuit op het Afghaanse leiderschap. In een artikel ter
gelegenheid van de achtste verjaardag van de communistische machtsovername in Af
ghanistan schreef het blad dat kritiek wordt gehoord op de trage invoering van hervor
mingen in dit land.
WASHINGTON (AP) - Het Inter-
nationaal Monetair Fonds vooziet
in zijn halfjaarlijkse economische
prognose verdere groei voor de rij
ke landen, terwijl de positie van de
arme landen verzwakt. De commu
nistische landen blijven onder de
verwachtingen die hun leiders ge
steld hebben.
China vormt hierop een uitzon
dering. Volgens het IMF groeide
de produktie in China in 1985 met
12 procent - ruim vier maal zoveel
dan het wereldgemiddelde van 2,9
procent. Het groeitempo zal dit
jaar vertragen, omdat de regering
de inkomens van de bevolking en
de invoer afremt.
De geïndustrialiseerde landen
lijken volgens het IMF een periode
van stabiele en evenwichtige groei
bereikt te hebben, aldus het half
jaarlijkse rapport.
De positie van deze landen wordt
dit en volgend jaar beïnvloed door
besnoeiingen op de uitgaven en
verhoging van de belastingen in de
Verenigde Staten en Canda, voort
zetting van het strakke beleid in
Japan en een wat soepeler beleid
in Europa.
De economische prestatie van de
arme landen in het vorig jaar valt
volgens het IMF tegen na een be
moedigend herstel in 1984. Dit
wordt ten dele veroorzaakt door
een vertraging van de economi
sche groei in de industriële wereld,
waardoor minder werd afgenomen
van de arme landen. De inspannin
gen van deze landen zelf om zich
aan die situatie aan te passen heb
ben niet het gewenste resultaat op
geleverd. Van de produktie van de
ze landen is een steeds groter aan
deel bestemd voor de export.
In de jaren '80 is het gemiddelde
produktieniveau en het inkomen
per hoofd van de bevolking in de
ontwikkelde landen met negen
nrocent gestegen. In de arme lan
den is de gemiddelde situatie niet
veranderd, maar achter dat gemid
delde beeld gaat een grote variatie
schuil.
Olieprijzen
In Azié bedroeg de stijging 19
procent, niet alleen door het snelle
groeitempo in China maar ook
door de groei in andere ontwikke
lingslanden zoals Zuid-Korea en
Singapore. In het Midden-Oosten
bracht de val van de olieprijzen een
daling van 20 procent met zich
mee, in Afrika was de daling 11
procent. De arme landen van Euro
pa gaven een stijging van zeven
procent te zien, tegenover een da
ling van zeven procent in Latyns-
Amerika. De variatie in produktie
per hoofd van de bevolking weer
spiegelt ontwikkelingen in de le
vensstandaard, aldus het IMF.
De inkomsten die Latynsameri-
kaanse en Afrikaanse landen kre
gen uit de verkoop van hun pro
dukten - voornamelijke ruwe mate
rialen - daalden, omdat de prijzen
van deze produkten op de wereld
markt omlaag gingen, terwijl de
prijzen van produkten die zij moe
ten invoeren gestegen zijn.
Het Midden-Oosten neemt een
aparte positie in, omdat de inkom
sten gedaald zijn door de lagere
olieprijzen, terwijl er nog wel
steeds buitenlandse goederen in
gevoerd worden met de opbreng
sten van de olie-export van voor
gaande jaren.
De Sowjet-Unie en zijn Europese
bondgenoten vertoonden vorig
jaar een iets snellere groei - drie
procent - dan de veel rijkere indus
trielanden, waar de groei 2,8 pro
cent bedroeg. Deze trend zal naar
verwachting doorzetten in 1986:3,8
procent groei in de Sowjet-Unie en
de Oostbloklanden tegenover 3,1
procent in de industrielanden.
'Ontevredenheid met wat is ge
daan, scheipe kritiek op feilen die
het revolutionaire procés in Afgha
nistan hebben belemmerd, kunnen
worden gezien in de besluiten die
afgelopen herfst door de revolutio
naire raad zijn genomen en in de
stellingen over de noodzaak de so
ciale basis van de revolutie te ver
breden', aldus de Prawda.
In het artikel wordt de Afghaan
se leider, president Babrak Kar
mal, niet genoemd. Babrak werd
door Moskou in het zadel geholpen
nadat Sowjettroepen in december
1979 Afghanistan binnenrukten.
Over zijn toekomst doen echter ge
ruchten de ronde omdat hij niet
meer
sinds hij op 30 maart voor een me
dische behandeling in Moskou
aankwam.
Daarentegen wijdden de Russi
sche media vorige week ongewoon
veel aandacht aan een bezoek van
Terugtrekking
De Sowjet-Unie heeft voorge
steld haar troepen over een periode
van twaalf maanden uit Afghanis
tan terug te trekken, maar Pakis
tan vindt dat tijdsbestek veel te
lang. Dat heeft de Pakistaanse di
plomaat Nasim Ahmed vrijdag in
Washington meegedeeld.
Ahmed zei de informatie te heb
ben verkregen van diplomatieke
contacten in New York en Was
hington. Hij weigerde zijn bronnen
bijnaan
Ondersecretaris-generaal van de
Verenigde Naties Diego Cordovez
- heeft vorige week bekend gemaakt
rlif an maart dat hÜ aan de ministers van buiten
landse zaken van Pakistan en Af
ghanistan een ontwerp-voorstel
heeft voorgelegd voor een vre
desregeling in Afghanistan.
Hij wilde geen bijzonderheden
geven, maar zei dat beide partijen
de Sowjet-Unie. Karmal was ook
afwezig bij de militaire parade die
zondag ter gelegenheid van de her
denking in de Afghaanse hoofd
stad Kaboel plaatsvond.
In het rechtstreekse verslag van
radio-Kaboel werd Karmals naam
slechts één keer genoemd, terwijl
het persbureau Tass bij diezelfde
gelegenheid Karmal helemaal ne
geerde, maar wel veel aandacht be
steedde aan een toespraak van de
Afghaanse ministerie van defensie,
generaal-majoor Nazar Moham
mad.
Volgens diplomaten is de Sow
jet-Unie, die een naar schatting
115.000 man sterke strijdmacht in
Afghanistan heeft, in toenemende
mate ontevreden over de militaire
impasse in de strijd tegen de anti
communistische guerrillabewe
ging.
basis voor de 'zeer beslissende fa
se' van het Afghaanse vredesover
leg die 5 mei in Genève moet be
ginnen.
De Pakistaanse minister van bui
tenlandse zaken Sahabzada Ja-
koeb Khan verklaarde vorige week
dat iedere regeling moet voorzien
in de terugtrekking van de Russi
sche militairen in Afghanistan
'binnen enkele maanden'.
Ahmed zei ook dat de Afghaanse
kwestie snel opgelost moet worden
omdat de Pakistaanse bevolking
vijandig begint te worden jegens
de meer dan 3 mihoen Afghaanse
vluchtelingen in hun land. 'Wij wil
len geen groot Libanon worden,
met vluchtelingen die voorgoed
blijven. Niet allemaal zijn goede
vrijheidsstrijders, er zitten allerlei
boeven tussen', zei hij.
TRIPOLI (AP) - Het Libische
weekblad Al-Jamahiriya heeft vrij
dag opening van zaken gevraagd
wat betreft het regeringsbeleid tij
dens de Amerikaanse luchtaanval
len van 15 april.
Al-Jamahiriya is het orgaan van
de invloedrijke revolutionaire co-
mité's die door kolonnel Moammar
Gadaffi werden opgezet om zijn
beleid uit te
van de F-lll bommenwerpers. De
lichten in de hoofdstad Tripoli
brandden nog toen het een na het
andere toestel in zicht kwam. On
dertussen bombardeerden ge
vechtsvliegtuigen van de Ameri
kaanse marine de havenstad Beng
hazi.
In het commentaar wordt ook
ernstig getwijfeld aan de verkla
ring van de regering dat
In een hoofdartikel wordt voor dan 20 Amerikaanse toestellen
het eerst openlijk kritiek geleverd zouden zijn neergeschoten. Het
op het gebrek aan voorbereiding Pentagon maakte het verlies van
op de Amerikaanse aanvallen, 'v.
willen precies weten wie zijn hoofd
slechts één F-lll bekend. 'Wij
gen niet om televisiebeelden met
verloor, wie verkeerd handelde, neerstortende vliegtuigen,
wie vluchtte en wie achterbleef. om ervaren oorlogscorresponden-
Het openhartige artikel is een ten en zinnige verslaggeving in een
eerste openlijke kritiek op het be
leid van Gadaffi. Ondanks zijn pro
paganda waarschuwingen voor
een Amerikaanse aanval, bleek het
land slecht voorbereid op de komst
zaak die de hele wereld aangaat'.
Gymleraar laat
leerling slaan
als afstraffing
ROUEN (AP) - Een gymnas
tiekleraar aan een middelbare
school in de Franse stad Rouen
heeft een leerling, de 14-jarige
Arnaud, door al zijn 40 klasge
noten een klap in het gezicht la
ten geven omdat hij een
gymnastiekmat kapot zou heb
ben gesneden.
De leerling voelde zich na de
afstraffing volgens zijn vader
'getraumatiseerd en verne
derd', maar maakte het overi
gens goed. Lijfstraffen zijn in
het Franse middelbare onder
wijs verboden, maar de vader
zei geen klacht te willen indie
nen bij de politie. Liever wilde
hij de zaak 'van man tot man'
met de gymleraar regelen.
De 48-jarige gymleraar zei het
incident te 'betreuren', maar
verklaarde dat hij had besloten
om Arnaud door zijn medeleer
lingen te laten straffen nadat
hij ervan overtuigd was geraakt
dat Arnaud de mat kapot had
gemaakt en de vulling over de
gymzaal had verspreid. De le
raar zei dat vernielingen aan
gymnastiek-toestellen de
school dit jaar al een schade
post van 10.000 franc hebben
opgeleverd.
Politieagenten in Haïti schieten op een stoet demonstranten. (f0to anpi
Buitenland kort
Terreur (1)
Een 28-jarige Britse pelgrim uit
Britol is gistermiddag in het Arabi
sche Oost-Jeruzalem doodgescho
ten. De Israëlische politie ver
moedt dat het hier een terreurdaad
betreft. Van de dader ontbreekt elk
spoor. Volgens een politiewoord
voerder in Jeruzalem had de Brit
een grote som geld op zak en is een
crimineel motief voor de moord
niet uitgesloten.
Kohl verdedigt Waldheim
WENEN (Rtr./DPA) - De Westduitse bondskanselier Kohl heeft de om
streden Oostenrijkse presidentskandidaat Kurt Waldheim krachtig ver
dedigd. Kohl had zaterdag in Salzburg een korte ontmoeting met Wald
heim tijdens een bijeenkomst van de Kamer voor de Westduits-Oosten
rijkse Handel.
Nadien verklaarde Kohl voor de Oostenrijkse radio geschokt te zijn
door de „beschuldigingen en boosaardigheden" tegenover Waldheim,
een persoonlijke vriend van Kohl sinds vele jaren. Kohl noemde Wald
heim een „geweldige patriot".
Hy noemde Waldheim een man die van een generatie is die heeft gele
den onder de wisselende gang van de geschiedenis in Europa deze eeuw.
„Velen die hem nu beschuldigen zijn van een latere generatie en maakten
de oorlog als kinderen mee. Ik proef een arrogantie bij hen, die ik moei
lijk te verdragen vind".
„Ik mag hier niet stemmen, maar ik wil wel openlijk zeggen dat ik wel
zou weten op wie ik zou stemmen als ik in Oostenrijk zou moeten stem-
MADRID - De onbetwiste leider
van de Baskische terreurorganisa
tie ETA-militar, Domingo Iturbe
Abasolo, beter bekend onder zijn
krijgsnaam 'Txomin', is gister
avond door de Franse politie gear
resteerd. Iturbe Abasolo werd in
gerekend bij een routinecontrole
in de buurt van het Zuidfranse
Saint Jean de Luz, op amper 20 ki
lometer van de Frans-Spaanse
door
Gerrit-Jan Hoek
grens. Txomin werd vanmorgen
vroeg voorgeleid voor de rechter
van Bayonne op beschuldiging
zich aan de Franse justitie te heb
ben onttrokken. In 1982 was de 43-
jarige Iturbe Abasolo gearresteerd
wegens illegaal wapenbezit en ver
oordeeld tot 'verbanning' van
Frans- Baskenland naar de stad
Tours in Midden-Frankrijk. Twee
jaar na zijn deportatie dook Txo
min onder en keerde clandestien
terug naar het Franse deel van Bas
kenland.
Spanje heeft de afgelopen maan
den grote druk op de Franse auto
riteiten uitgeoefend om Txomin op
te sporen en te arresteren. De his
torische leider van ETA-militar
werd door Spanje beschouwd als
het brein achter talloze acties van
de terreurorganisatie op Spaans
grondgebied. Ook de ontvoering
van de Baskische industrieel Guz
man in januari van dit jaar werd al
gemeen toegeschreven aan Iturbe
Abasolo. Uit de documentatie, die
deze maand met de ontmanteling
van het ETA-commando 'Nafarroa'
in Navarra boven water kwam,
bleek de directe betrokkenheid
van Txomin bytalloze aanslagen.
In Spanje is de arrestatie van Do
mingo Iturbe Abasolo met grote te
vredenheid ontvangen. Spaanse
politieke kringen beschouwen de
arrestatie van Txomin, door de
Franse autoriteiten omschreven
als een toevalstreffer, als een reac
tie van het buurland op de bloedi
ge aanslag in Madrid van vorige
week vrijdag, waarbij vijf Guardia
Civiles om het leven kwamen.
MEXICO STAD - De spanning in
Haiti is dit weekeinde gestegen na
dat het leger, aan de macht sinds
begin februari van dit jaap presi
dent Jean-Claude Duvalier het
land uitvluchtte, het vuur opende
op een menigte van naar schatting
10.000 mensen.
Jongeren blokkeerden zaterdag
avond de belangrijkste doorgangs
weg van Port au Prince, de Hai-
tiaanse hoofstad, met barricades
en gedurende de hele nacht waren
er schoten te horen.
Het begon allemaal met de her
denking van een gigantisch bloed
bad in 1963, toen Francois Duva
lier, beter bekend als „Papa Doe'
honderden mensen liet vermoo:
den nadat een van zyn vroegere
handlangers had geprobeerd om
zijn zoon, Jean-Claude, te ontvoe
ren. Na een mis trok een menigte
van zo'n 3000 personen met sym
bolische lijkkisten, kruizen en
bloemoffers naar het Fort Diman-
che waar indertijd tientallen men
sen waren gefusilleerd.
De rouwstoet groeide onderweg
aan tot zo'n 10.000 mensen. Een
maal aangekomen bij het Fort Di-
manche waren er tal van kreten te
horen tegen de regering onder lei
ding van generaal Henry Namphy.
Naar wordt gezegd zouden de be
velhebbers van de militaire kazer
ne opdracht hebben gegeven de
menigte te verspreiden omdat ze
bang waren voor een bestorming.
Voor het eerst sinds het vertrek
van Duvalier gingen de Haitiaanse
troepen weer als vanouds te werk.
Behalve traangas werd er ook met
scherp geschoten. De paniek was
compleet. Vier mensen werden
geëlektrocuteerd nadat zij in een
hoogspanningskabel verward wa
ren geraakt, en minstens drie per
sonen overleden aan kogelwon-
den. Volgens ooggetuigen werden
er tientallen zwaargewonden afge
voerd.
Gedurende de hele nacht was het
onrustig. Sommige waarnemers
verwachten dat de Haitiaanse auto
riteiten opnieuw een uitgaansver
bod zullen afkondigen. Westerse
diplomaten voorspellen dat met
het nieuwe bloedbad de roep om
verkiezingen zal toenemen. Het be
wind van generaal Namphy is van
begin af aan ernstig gekritiseerd
vanwege de deelname van tal van
vroegere handlangers van de Du-
valier-dynastie.
Frankrijk nam
kernproef bij
atol Mururoa
WELLINGTON (AP) - Nieuwzee-
landse geleerden hebben gister
ochtend een ondergrondse Franse
kernproef geregistreerd op het atol
Mururoa in de Stille Oceaan. Pre
mier David Lange van Nieuw Zee
land protesteerde onmiddellijk te
gen de proef. 'Frankrijk is kenne
lijk vastbesloten voort te gaan met
testen, ondanks het verzet van alle
landen in het gebied', zei Lange.
De seismische signalen van de
kernproef# werden geregistreerd
door een station van het Nieuwzee-
landse ministerie voor Weten
schappelijk en Industrieel Onder
zoek in Rarotonga, een van de
Cook-eilanden. De proefexplosie
had een betrekkelijk geringe
kracht, ongeveer vier kiloton.
BONN - Het nieuws dat de West
duitse anti-terreurbrigade GSG-9
in 1978 een aanslag heeft gepleegd
op de strafgevangenis in Celle,
houdt de gemoederen in West-
Duitsland bezig. Het parlement
wijdt morgen een speciaal debat
aan deze aanslag, die tot doel had
een door de inlichtingendienst
aangeworven crimineel als veilig
heidsagent de Rote Armee Frak-
tion binnen te sluizen.
door
Hans Hoogendijk
De rol van de voormalige SPD-
bondskanselier Helmut Schmidt
roept vragen op. Schmidt verklaar
de vrijdag niets van de zaak af te
weten, maar heeft nu een brief ge
schreven aan minister van binnen
landse zaken Zimmermann mft
het verzoek hem eens pecies te ver
tellen wat er nu eigenlijk is ge
beurd.
De krant Welt am Sonntag zegt
over documenten te beschikken
waaruit blijkt dat Schmidt en een
aantal van zijn ministers wel dege
lijk op de hoogte waren. Het idee
voor deze bomaanslag kwam van
de veiligheidsdienst van de deel
staat Nedersaksen.
Na overleg tussen de regionale
CDU-regering en de SPD/FDP-re-
gering in Bonrf werd het groene
licht-gegeven: een vroegere crimi
neel zou als veiligheidsagent in de
links-extremistische RAF infiltre
ren. In ruil voor zijn informaties
zou zyn straf worden kwijtgeschol
den.
De man zat in Celle gevangen
met onder meer de RAF-terrorist
Sigurd Debus. Van hem kreeg hy
volgens de CDU-regering in Ne
dersaksen zulke belangrijke inlich
tingen dat men hem nog geloof
waardiger wilde doen overkomen.
Dan, aldus de redenering, kon hy
misschien nog meer nieuws over
de links-extremisten verzamelen.
Middels een gefingèerde bom
aanslag moest zijn krediet bij de
RAF worden vergroot. Op 1 juli
1978 kreeg de man verlof en dook
met behulp van de inlichtingen
dienst onder. Op 25 juli pleegde de
anti-terreurbrigade GSG-9 de aan
slag op de gevangenismuur. De
veiligheidsdiensten lieten snel
doorschemeren hem te verdenken.
Ook legde men een relatie tot de
RAF.
De truc werkte: de nieuwbakken
veiligheidsagent werd door de
links-extremisten geaccepteerd.
Volgens de minister-president van
Nedersaksen Albrecht heeft hy na
dien buitengewoon belangrijke in
formatie doorgespeeld. Van Sigurd
Driebus kan hij die niet hebben ge
kregen. want deze stierf na een
hongerstaking van 61 dagen in de
gevangenis.
Albrecht, die nog altijd volledig
achter de actie staat, zei dat door
het werk van de man minstens een
moord is verhinderd, een comman
do van de Baskische afscheidings
beweging ETA is opgerold, een uit
braak uit een Westduitse gevange
nis is verijdeld en een vluchthuis
van RAF-leden is ontdekt.
De Groenen hebben inmiddels
een strafklacht tegen Schmidt en
de andere toppolitici ingediend
Terreur (2)
De Mexicaanse politie heeft dit
weekeinde een bom onschadelijk
gemaakt in een auto die was gepar
keerd naast de Amerikaanse am
bassade in Mexico Stad. Een uur
voordat de bomauto zou ontplof
fen waren verschillende Mexicaan
se kranten telefonisch op de hoog
te gesteld van de aanslag.
De auto bleek te zijn geladen met
15 kilo aan explosieven. Een man
met een Zuidamerikaans accent
die zei te spreken uit naam van het
„Internationale Commando Simon
Bolivar", had aan de Mexicaanse
kranten verteld dat het ging om
een protest tegen de Amerikaanse
agressie tegen Libië en Nicaragua.
Terreur (3)
In het Franse Lyon heeft zich in
de nacht van vrijdag op zaterdag
een zware bomexplosie voorge
daan in een gebouw waarin het be
drijf American Express kantoor
houdt. Volgens de politie is een
persoon gewond door rondvliegen
de glasscherven. Er brak brand uit
op de bovenste verdieping. Veel
gebouwen in de buurt hadden glas
schade.
DEN HAAG - Europa krijgt deze
week weer een kans te laten zien of
het politiek en economisch in staat
is met niet meer dan één tong te
spreken. In Madrid vergaderen
vandaag de ministers van defensie
van dertien Europese NAVO-lan-
den inclusief Frankrijk over geza
menlijke materieelprojecten.
door
Hans Geleijnse
Morgen en woensdag praten ze
ven van hen in Venetië verder met
de ministers van buitenlandse za
ken van de zeven landen van de
West-Europese Unie (WEU). Be
langrijkste gespreksonderwerpen
daar: politieke stellingname over
de strijd tegen het terrorisme en
versterking van de WEU als denk
tank voor een Europees vredes- en
veiligheidsbeleid.
In Madrid moeten de ministers
van de zgn. Independent European
Program Group (1EPG) laten zien
of de twee jaar geleden in Den
Haag met veel fanfare ingezette po
gingen succes hebben om Europa
zelf het meest te laten profiteren
van de rond 750 miljard gulden die
de Europese landen tot midden ja
ren negentig aan defensiematerieel
zullen besteden.
De IEPG viert dit jaar het tienja
rig bestaan. Tot 1984 leidde dit
geesteskind van de toenmalige mi
nister Vredeling een vrijwel sla
pend bestaan. Maar onder druk
van de hi-techrevolutie en de ge
volgen ervan voor de bewape
ningsindustrie, zowel qua kosten
als concurrentie met de VS en Ja
pan, besloten de dertien Europese
landen de koppen bij elkaar te ste
ken.
Twee ministeriële bijeenkom
sten, eind '84 in Den Haag en zo
mer '85 in Londen, leidden tot het
aanwijzen van drie grote projecten
(transportvliegtuig, tank en lucht
doelraket) die gezamenlijk zouden
worden ontwikkeld. Bovendien
werd in principe besloten geza
menlijke technologieprojecten op
te zetten, waarbij de landen zelf
konden kiezen aan welke ze willen
meedoen.
Het praten over die technologie
projecten is redelijk succesvol ver
lopen. De tank echter is ondertus
sen van het lijstje verdwenen. De
onderlinge Frans-Duits-Engelse
concurrentie bleek te sterk, de na
tionale plannen in te vergevorderd
stadium van uitvoering, aldus een
defensiewoordvoerder.
Luchtmacht
Onder Spaans voorzitterschap
zal vandaag vooral worden gepraat
over een gezamenlijke aanpak van
de militaire luchtvaart. De dertien
landen zijn het er nu na veel voor
bereidend gepraat over eens dat
over eens dat overheden en vlieg
tuigindustrieën de krachten moe-
Daar is reden toe. Het vijf-lan-
denconsortium dat een Europees
gevechtsvliegtuig (EFA) zou bou
wen is uit elkaar gevallen. Frank
rijk wenste niet verder te werken
aan EFA als een te kostbaar en
'zwaar' gevechtsvliegtuig en koos
voor verdere ontwikkeling van de
lichte tweemotorige Rafale (wind
stoot), dife over tien jaar in produk
tie moet komen.
Zowel Frankrijk als Nederland
wensen echter geen genoegen te
nemen met deze gedeeltelijke mis
lukking van het EFA-project. Ne
derland komt na de eeuwwisseling
voor de keus te staan welk toestel
de Amerikaanse F16 moet gaan
vervangen. Staatssecretaris Van
Houwelingen ziet een Europese
opvolger als de beste oplossing.
Ook hier gaat het om een grote
bedragen: Nederland, België,
Noorwegen en Denemarken, de
vier Europese F16-landen, hebben
voor 500 toestellen rond 20 miljard
gulden moeten uittrekken. En de
Amerikaanse concurrentie en druk
is moordend.
Nederland heeft intussen al het
initiatief genomen om met de drie
andere Europese F16-landen met
Frankrijk te gaan praten. Voor Ne
derland geldt dat over tien jaar be
slist moet worden over opvang van
de „vredesverliezen" van de F16,
tegen die tijd naar verwacht onge
veer 30 toestellen. Nu zijn het er 17.
De Rafale is qua ontwerp geen
alternatief voor de F16, zeggen de
fensiedeskundigen, maar meh wil
wel kijken of verder ontwikkelde
versies dat wel zouden kunnen
zyn.
De zeven landen van de WEU
(Benelux, Groot-Brittannië, West-
Duitsland, Frankrijk en Italië) wer
den in feite wakker geschud door
de Amerikaanse onderzoeksplan
nen voor een ruimtedefensie (SDI).
De uitnodiging van Amerika's de
fensieminister Weinberger aan Eu
ropa om deel te nemen aan het
SDI-programma zorgde later voor
grote verwarring onder de Europe
se NAVO-landen, die enerzijds al
lerlei risico's voor de veiligheid
van Europa zagen in een Ameri
kaanse ruimtedefensie, maar an
derzijds bang waren de boot te
missen bij de technologische revo
lutie die president Reagan aankon
digde.
Najaar 1984 besloten de zeven op
Frans initiatief in Rome de WEU te
„revitaliseren". De komende mi
nisteriele bijeenkomst in Venetie
is de vierde op ry sinds dat besluit.
Maar in Den Haag kunnen deskun
digen van buitenlandse zaken en
defensie nauwelijks aangeven wat
er nu terecht is gekomen van die
revitalisering.