Streven naar 36 urn*
brengt verdeeldheid
in de vakbeweging
Voldoening bij joodse organisaties over pausbezoek
Corrupte politie
chef ontloopt z'n
gerechte straf
'Je bent verdacht als je anders over atv denkt'
Achtergrond
DINSDAG 15 APRIL 1986
"Het lijkt er soms op",
zegt voorzitter Jos Werk
hoven van de Unie BLHP,
"datje alleen aan de goede
kant van de streep staat
als je voor de 36-urige
werkweek bent. Je bent
verdacht als je er anders
over denkt".
De Nederlandse vakbe
weging heeft de afgelopen
weken enkele fraaie staal
tjes van innerlijke ver
deeldheid laten zien. Tij
dens de cao-onderhande
lingen in het bankbedrijf
en bij Philips haakten de
betrokken bonden van
FNV en CNV af, terwijl de
belangenbehartigers van
het middelbaar en hoger
personeel in rap tempo tot
een akkoord met de werk
gevers kwamen. In onder
nemersland kon met inge
houden tevredenheid
worden geconstateerd dat
de inmiddels met weinig
eelt bedekte vuist van de
vakbeweging opnieuw
aan slagkracht had inge
boet^
door
Harry Meijer
Volgens Werkhoven moet aan de
recente gebeurtenissen geen al te
zware conclusie worden verbon
den. Van een tweedeling in de
vakbeweging of een nieuwe
trend in de arbeidsverhoudingen
is zijns inziens geen sprake. "Het
zijn twee incidenten, die toeval
lig in dezelfde week samenvie
len. Wat ons betreft is de relatie
met de andere bonden in het ge
heel niet verstoord. Bij Akzo en
in de metaal gaat het cao-circus
gewoon door met alle onderlinge
contacten van dien".
De Unie BLHP sloot in het
bankbedrijf en bij Philips samen
met de bonden van hoger perso
neel cao-overeenkomsten af,
waarin de 36 uur in geen velden
of wegen is te bekennen. Wel zijn
er afspraken gemaakt over werk-
gelegenheidsbevorderende
maatregelen en een bescheiden
verbetering van de koopkracht.
"Wat wij hebben bereikt, is op
dit moment het maximaal haal
bare. Moeten we soms de FNV
achterna gaan als die te vroeg
van de onderhandelingstafel
wegloopt. Onze leden zouden dat
niet pikken en ons weer terug
sturen. We vinden nog altijd dat
eenheid macht maakt, maar we
gaan natuurlijk op de allereerste
plaats uit van de belangen van de
eigen leden".
Bescheiden
De Unie BLHP, die 48.000
werknemers organiseert in de
administratieve, technische en
commerciële sector, is evenals
de in de Nederlandse Centrale
voor Hoger Personeel onderge
brachte verenigingen voor hoger
personeel, aangesloten bij de
vakcentrale MHP. Unie, NCHP
en MHP-houden gebroederlijk
naast elkaar kantoor in Houten.
De vakcentrale telt ruim hon
derdduizend leden en maakt in
tegenstelling tot de grote broers
FNV en CNV een bescheiden
groei door.
MHP-voorzitter Louis Laurier
vindt het een goede zaak dat vak
bonden zich ten opzichte van el
kaar profileren. "Zonder onder
linge verschillen zou je een een
heidsvakcentrale hebben zoals
de FNV altijd heeft gewild".
Ondanks de bezwerende en re
lativerende opmerkingen over
de draagwijdte van het conflict
tussen de bonden, lijkt het erop
dat er dit keer meer aan de hand
is dan bij voorgaande ruzies. Im
mers, verdeeldheid in werkne
J.M. Werkhoven.
merskring is een vrij normaal fe
nomeen. Bij de Spoorwegen
werd vorig jaar een cao afgeslo
ten zonder de handtekening van
de VervoersbonÖ FNV, in de
Rotterdamse haven hebben FNV
en CNV een onderling cao-con
flict al eens voor de rechter uitge
vochten en ook bij de KLM heeft
zich in het recente verleden een
schisma voorgedaan.
In het geval van Philips en de
banken lijkt het conflict op een
soort nieuwe klassenstrijd: de
witte-boorden die tegen de werk
gevers aanschurken tegen de col
lega's op de werkvloer. Werkho
ven ontkent dat: "Bij de banken
is er echt geen fundamenteel ver
schil tussen de aanhang van de
Unie en die van de Dienstenbon
den FNV en CNV. Alleen bij Phi
lips verenigen we wat duidelij
ker de middengroepen. Ik ben
geheel niet benauwd voor klas
sentegenstellingen. Dat zou ook
niet in het belang van de werkge
vers zijn".
Werkloosheid
Toch kunnen groepen werkne
mers verschillende belangen
hebben, geeft Werkhoven vol
mondig toe. "Er is niet zoiets als
een uniform belang van werkne
mers, dat aan de onderhande
lingstafel op een uniforme wijze
behartigd moet worden. Waar ie
dereen wel belang bij heeft, is de
bestrijding van de werkloos
heid".
Het huidige spanningsveld
tussen de verschillende groepen
werknemers heeft zijn oorsprong
in de jaren zestig en zeventig
toen het hogere personeel zich
bewust werd van de dreiging van
twee gemeenschappelijke vijan
den: het streven naar inkomens
nivellering en de dominantie van
de bestaande vakcentrales. De
organisaties van hoger perso
neel, zoals de NCHP, werden
door de FNV en CNV niet er
kend als overlegpartner bij col
lectieve onderhandelingen. De
vrees voor een ondergeschoven
positie leidde tot een bundeling
van krachten in de Raad van
Overleg voor Middelbaar en Ho
ger Personeel, enkele jaren gele
den omgedoopt tot MHP.
Laurier, die 22 jaar bestuurder
bij de Unie BLHP is geweest en
volgend jaar afscheid neemt van
de MHP: "De Unie heeft destijds
niet de stap naar de FNV ge
maakt vanwege het ongenuan
ceerde beleid van toen, waarvan
de toonzetting werd bepaald
door mensen als Arie 'Groene^
velt. De vakcentrales wilden
toen over ons en zonder ons be
slissen en de nivellering verder
doordrijven. Dat zijn wij niet ver
geten".
Dat de verenigingen van hoger
personeel en de Unie BLHP bij
Philips en de banken tegenover
FNV en CNV zijn komen te
staan, is niet alleen het gevolg
van het 'te vroeg opstappen' van
de laatste twee. Laurier: "Door
de invoering van de 38-urige
werkweek is de werkdruk voor
onze leden enorm toegenomen.
Er is onvrede ontstaan doordat
men het gevoel heeft gekregen
niet naar behoren te kunnen
functioneren. Dat raakt het ge
voel van eigenwaarde. Er zijn nu
eenmaal functies die niet in uren
zijn uit te drukken. Dat zijn ta
ken, waarvoor het uiterst moei
lijk is om herbezetting te realise
ren. Onze achterban gaat dan
ook echt niet voor 36 uur in sta
king".
Prediken
De Unie BLHP blies op het
punt van de arbeidstijdverkor
ting eind vorig jaar de terugtocht
door in de publiciteit de 32-urige
werkweek in 1990 los te laten.
Tot dan toe wilde de Unie, als
enige bond binnen de MHP, het
zelfde atv-tnyect volgen als FNV
en CNV. Werkhoven fel: "We
prediken toch geen revolutie.
Ook binnen de PvdA schijnt
men nu op die lijn te zitten".
Volgens de Unie-voorzitter
hebben c^e recente ontwikkelin
gen rond de olieprijzen en de dol
larkoersen het streven naar ar
beidstijdverkorting ernstig be
moeilijkt. Voor de financiering
van atv zijn steeds twee bronnen
gebruikt, die van oudsher de
loonruimte bepalen: de prijs
compensatie en de produktivi-
teitsstijging in de bedrijven.
De prijscompensatie stelt niets
meer voor, nu de inflatie (prijs
stijging) vrijwel geheel is ver
dwenen. Er is zelfs sprake van
een ontwikkeling in de richting
van deflatie (prijsdaling). Werk
hoven: "Er is dus gewoon geen
ruimte om het huidige atv-tempo
te kunnen volhouden. En over
(foto GPD)
loonsverlagingen valt met ons
niet te praten. Dat wil niet zeg
gen dat we afscheid nemen van
de herverdeling van arbeid. De
arbeidstijdverkorting zal in een
lager tempo moeten gebeuren en
vooral gevarieerder. De vakbe
weging zit alleen voor het gigan
tische dilemma dat er twee soor
ten werknemers ontstaan: een
groep die daar wel een bijdrage
aan levert en een groep die dat
niet doet. Tot nu toe hebben we
voor deze tweedeling in de on
dernemingen geen rechtvaardige
oplossing weten te vinden".
Volgens Laurier levert de ver
laging van de vut-leeftijd veel
meer herbezetting op dan een
vermindering van de gemiddel
de werkweek. Een verlaging met
twee jaar zorgt 'macro' voor bijna
vijf procent arbeidsduurverkor
ting. De MHP-voorzitter voorziet
dat de vut straks een vervolg
krijgt in een variabele pensioen
leeftijd (pensioenleeftijd naar
keuze). Het valt zeer sterk te be
twijfelen of dergelijke maatrege
len voldoende werkgelegenheid
opleveren voor bijvoorbeeld de
120.000 werklozen met een mid
delbare en hoge opleiding.
Wereldmarkt
Laurier: "Het moet uiteinde
lijk toch komen van economi
sche groei. Ons land profiteert
veel te weinig van de groeiende
wereldmarkt. Als alle kansen
worden benut, heb je kans dat je
in 1990 eerder langer dan korter
moet gaan werken". Laurier er
kent dat in dat geval een verkor
ting van de werkweek zich mak
kelijker laat terugdraaien dan
een verlaging van de vut-leeftijd.
Een sprong van 34 naar 36 uur zal
door werknemers worden geac
cepteerd als daar een navenante
loonsverbetering tegenover
staat. De vut zal echter worden
beschouwd als een verworven
recht, waarvoor men jarenlang
een bijdrage heeft geleverd.
Dat de Unie BLHP en de ver
enigingen van hoger personeel
bij Philips en de banken tot een
akkoord konden komen met de
werkgevers, had ook te maken
met een 'realistische' inschatting
van het haalbare. De bonden
hebben in beide gevallen te wei
nig macht om de tegenpartij over
de streep te trekken.
MEXICO STAD - Een paar jaar ge
leden werd hij zelfs buiten Mexico
bejubeld als „de beste politieman
ter wereld". Nu maken de Mexica
nen zich kwaad dat hij maar een
paar jaar de bak in zal draaien. Het
gaat om Aruro Durazo Moreno, de
politiechef onder Jose Lopez Por-
tillo, de vorige president van Mexi-
Voor de Mexicanen is Durazo de
afgelopen jaren uitgegroeid tot het
symbool van de onbegrensde cor
ruptie en het dagelijkse machts
misbruik van de autoriteit. Vol
gens sommige schattingen wist de
politiechef ongeveer acht miljard
dollar bij elkaar te schrapen. Een
ware gangster, een mafia-baas die
het hele politieapparaat ten dienste
stelde van zijn misdaden.
Terwijl Lopez Portillo de macht
overdroeg aan Miguel de la Ma
drid, de huidige president, wist
Durazo nog net op tijd naar het
buitenland te vluchten. Progressie
ve tijdschriften hadden toen al ont
hullingen gedaan over de replica
van het Griekse Partenon die Du
razo had laten oprichten aan de
kusten van Zihuatanejo, een van
de belangrijkste Mexicaanse bad
plaatsen.
De politie-gangster was nog niet
gevlogen of met veel bombarie
dwongen de televisiecamera's door
tot zijn bezittingen op de Ajusco-
berg, aan de rand van Mexico Stad.
De luxe en weelde was overweldi
gend. Eigen paardenstallen, zwem
baden met goudvissen. Een eigen
casino en zelf een eigen disco
theek, identiek aan de beruchte
Studio '54 in New York, naar ver
luidt gebouwd vanwege de grillen
van zijn zoon Francisco, iemand
die ooit eens in een interview toe
gaf dat hij Coca Cola had geinjec-
teerd bij gevangenen, „gewoon, ik
wilde zien hoe ze reageerden".
Dagenlang vulde het schandaal-
Durazo de voorpagina's van de Me
xicaanse kranten. Hoe is het moge
lijk geweest, zo vroeg iedereen zich
af. En steeds kwamen er meer ge
gevens. Durazo had diep in de
drugsmokkel gezeten, had de hele
markt van illegaal geimporteerde
elektronische luxe-apparaten on
der zijn hoede gehad en ook had hij
luxe en minder luxe nachtclubs
weten te chanteren. De politiechef,
die president Lopez Portillo zo gek
had gekregen dat hij hem tot drie
sterren-generaal bombardeerde,
had niet alleen op slinkse wijze gi
gantische sommen geld van de po
litiebegroting opgeslokt, maar te
gelijkertijd ook zijn manschappen
de straat op gestuurd om nog eens
extra te kunnen stelen.
Belasting
De Mexicaanse regering besloot
wegens belastingontduiking be
slag te leggen op de belangrijkste
bezittingen van de vroegere poli-
tie-chef. Het huis op de Ajusco-
berg werd uitgeroepen als het 'Na
tionale museum tegen Corruptie'.
En terwijl de Mexicanen als gevolg
van de economische crisis elke dag
hun broekriem harder moesten
aantrekken zwierf Durazo rond in
Argentinië, op de Bahama's en
zelfs in de Verenigde Staten. „Die
krijgen ze nooit meer te pakken",
zo dachten alle Mexicanen.
Groot was de verrassing toen
Durazo op 29 juni 1984 werd gear
resteerd door agenten van de Ame
rikaanse FBI op Puerto Rico. Vrij
wel onmiddellijk verzochten de
Mexicaanse autoriteiten om zijn
uitlevering, maar toch konden de
meeste Mexicanen zich niet aan de
indruk onttrekken dat de regering
Durazo liever kwijt was dan rijk.
Terwijl er al verschillende getui
genissen waren dat de politiechef
door
Rob Sprenkels
eind 1981 persoonlijk opdracht had
gegeven voor de moord op 14 Co
lombiaanse drugsmokkelaars, en
dat alles vanwege een buit van 3
miljoen dollar, aldus ingewijden,
presenteerden de Mexicaanse au
toriteiten voor de Amerikaanse
rechter alleen maar bewijzen inza
ke illegaal wapenbezit en afper
sing.
«ei uiuevenngsproces duurde
maar liefst 18 maanden. Maar eipd
vorige week was het dan toch
zover. Durazo betrad weer Mexi
caans grondgebied en verdween
onmiddellijk achter de tralies. Zal
de beerput nu dan toch worden
opengetrokken, zo vroegen heel
wat Mexicanen zich verwonderd
af.
Want natuurlijk, als Durazo
werkelijk zou gaan praten zou hij
tal van vooraanstaande persoon
lijkheden in het slijk meetrekken.
Zijn corruptiepraktijken waren im
mers niet meer geweest dan het re
sultaat van het Mexicaanse rege
ringsstelsel dat nog altijd ten volle
van kracht is. Durazo is dan mis
schien wel een uitschieter geweest,
maar dat er in feite duizenden klei
nere en ook een hele boel bijna net
zo grote Durazo's zijn is voor nie
mand in Mexico een geheim.
Afpersing
Maar nee hoor, Durazo zal niet
hoeven te praten. Vanwege het uit
leveringsverdrag met de Verenig
de Staten kan de vroegere politie
chef in principe alleen maar wor
den berecht voor de beschuldigin
gen op grond waarvan hij werd uit
geleverd. Indien de Verenigde Sta
ten er mee instemmen zou Durazo
ook nog voor andere zaken ter ver
antwoording kunnen worden ge
roepen, mits de uiteindelijke ver
oordeling niet hoger zal zijn dan de
hoogste veroordeling voor de mis
daden die de uitlevering tot gevolg
hadden.
Al met al lijkt Durazo dus aan
zijn straf te ontsnappen. Op afper
sing, de ernstigste beschuldiging,
staat een celstraf van tien jaar. We
gens goed gedrag wordt die straf
automatisch gehalveerd. En omdat
Durazo ook al bijna 2 jaar in de
Verenigde Staten gevangen heeft
gezeten blijven er dus maar amper
drie jaar over.
Sommige juristen hebben al aan
gekondigd dat Durazo zelfs zijn
'Partenon' en het "Museum tegen
de Corruptie' op de Ajusco-berg
van de Mexicaanse staat kan terug
eisen. Juist omdat het niet tot een
proces lijkt te zullen komen waarin
alle illegale vernjkingspraktijken
aan de orde zullen komen zou Du
razo om zijn bezittingen terug te
krijgen alleen maar zijn belasting
schuld^ hoeven te vereffenen.
Het Joods wereldcongres en het
congres van Amerikaanse joden
hebben gisteren in een gezamen
lijke verklaring hun voldoening
uitgesproken over het bezoek,
dat de paus zondag aan de hoofd
synagoge in Rome bracht. „Het
bezoek opent een nieuw hoofd
stuk in de geschiedenis van de
betrekkingen tussen het joden
dom en de Rooms-Katholieke
Kerk."
De woorden van de paus leken
de indruk van zijn recente preek
in de Vastentijd te willen wegne
men dat de Rooms-Katholieke
Kerk zich als de opvolgster ziet
van het jodendom, dat daardoor
geen godsdienstige betekenis
meer zou hebben. Volgens de
verklaring zou de visie die de
paus in de gewraakte preek had
geuit, elke serieuze dialoog tus
sen jodendom en christendom
uitsluiten. De joodse organisa
ties spreken de hoop uit dat hun
beoordeling zal worden beves
tigd in komende gesprekken met
het Vaticaan.
Leiders van de joodse gemeen
schap in Italië toonden zich te
leurgesteld over het feit dat de
paus geen enkele aanwijzing
voor een mogelijke erkenning
van Israël had gegeven.
President Chaim Herzog van
Israël uitte gisteren zijn vreugde
over het bezoek maar oefende te
gelijkertijd kritiek uit op de hou
ding van het Vaticaan tegenover
Israël. Herzog zei dat het bezoek
van de paus ertoe bijdraagt dat
een correctie wordt aangebracht
op het „historische onrecht" van
de katholieke kerk tegenover de
joden. Maar hij meende dat de
slechte behandeling van de jo
den door de katholieke kerk niet
als een afgedane zaak kan wor
den beschouwd, zolang het Vati
caan Israël niet erkent en er geen
„volledige en correcte betrekkin
gen met ons tot stand zijn geko
men". „De geschiedenis kan niet'
worden uitgewist, maar histo
risch onrecht kan worden her
steld als we samen de blik op de
toekomst richten", aldus Herzog.
Onderzoek Goerees - Minis
ter Korthals Altes van justitie
heeft zelf het openbaar ministe
rie ingeschakeld in verband met
mogelijk antisemitische uitlatin
gen van het evangelistenecht
paar Goeree. Op 20 juni vorig
jaar stuurde hij het hem toege
zonden .gospelblad „Evan" van
de Goërees naar de procureur-
generaal in Arnhem. De minister
verzocht de procureur te bezien
of hier sprake was van overtre
ding van discriminatiebepalin
gen.
Dit heeft het ministerie giste
ren laten weten naar aanleiding
van de brief van de Stichting Be
strijding Antisemitisme (Stiba)
over de voortgang in het onder
zoek. De bewindsman schrijft de
Stiba ook dat hem van vertragin
gen te wijten aan de officier van
justitie niets is gebleken.
De intrekking van de aangifte
van de Stiba zal niet tot gevolg
hebben dat de vervolging tegen
het echtpaar Goeree wordt ge
staakt, omdat het gerechtelijk
vooronderzoek al voor dat tijd
stip was begonnen.
Castro bij paus - Dr. Emilio
Castro, secretaris-generaal van
de Wereldraad van Kerken, is
gisteren door de paus in audiën
tie ontvangen. In het gesprek
kwamen de oecumenische be
trekkingen en de wereldvredes-
gebedsdag op 27 oktober in Assi-
si aan de orde. Het was het eerste
bezoek aan het Vaticaan van Ca
stro, die op 1 januari vorig jaar
dr. Philip Potter bij de Wereld
raad opvolgde.
Zowel de paus als Castro be
krachtigde hun streven naar oe
cumene. In dit verband werd
verwezen naar de participatie
van de Rooms-Katholieke Kerk
aan de zogenaamde Lima-tek
sten over doop avondmaal-eu-
charistie en ambt.
Kerk laatste dijk - Een kerk
die de belijdenis niet handhaaft
en zich niet ziet als dijk tegen de
golven van allerlei dweperijen
gaat onder. Dat zei dr. W. Aal-
ders, emeritus-hervormd predi
kant en sedert 1967 lector aan de
Katholieke Universiteit Nijme
gen, tijdens de conferentie van
de „Vrienden van Kohlbrugge"
in Utrecht. Als voorbeeld van
stromingen die thans opkomen
zag dr. Aalders de IKON, het
IKV en het doperse radicalisme.
Die konden binnenkomen om
dat er geen dijkbewaking was
de belijdenis van de kerk is de
laatste dijk, aldus dr. Aalders.
Bij een overstroming van uto
pisme gaan kerk, land en volk
onder. Probeer het maar eens te
redden als Kerk en polder onder
water staan. Dan moet je de
IKON en het IKV er wel uitpom
pen, aldus dr. Aalders die op
merkte, dat volksbewegingen al
tijd de media mee hebben gehad
waar huwelijk, belasting en be
wapening discutabel worden ge
steld zijn doperse geesten in de
buurt.
BEROEPINGSBERICH-
TEN - Nederlandse Hervormde
Kerk: beroepen te Lekkerkerk
(hervormde gemeente 't Ven
ster): R. A. Grisnigt te Benne-
kom; aangenomen naar Ophe-
mert en Zcnnewijnen: J. C. Min-
nema kandidaat te Houten; aan
genomen tot protestants geeste
lijk verzorger in het Huis van Be
waring te Rotterdam en in de
Rijksinrichting voor Jongens te
Amersfoort: J. Maaskant, kandi
daat te Woerden; aangenomen
door de classis Amsterdam tot
predikant voor buitengewone
werkzaamheden ten behoeve
van studentenpastoraat: mevr.
Y. M. Vóórhaar te Oosterhout
(Gld.) (part-time, hervormd en'
gereformeerd); aangenomen
naar Oene: G. Wassinkmaat te
Westbroek; aangenomen naar
Dedemvaart: J. Neeleman te
Reitsum c.a.; bedankt voor Vee-
nendaal, toezegging: A. W. van
der Plas te Bergambacht.
Gereformeerde Kerken: be
roepen te Hendrik-Ido-Ambacht:
C. van der Linden te Dieren.
Christelijke Gereformeerde
Kerken: beroepen te Zaamslag:
J. P. Boiten te Schiedam; aange
nomen naar Doornspijk: J. H.
van Dijk, kandidaat te Nunspeet
die bedankte voor Vlaardingen;
bedankt voor Huizen: R. van
Beek te Veenendaal; tweetal te
's-Gravenzande: L. W. Bilkes te
Ermelo en C. Westerink te Den
Helder.
Gereformeerde Gemeenten:
beroepen te Middelharnis: J. Ka
rens te Opheusden; aangenomen
naar Oudemirdum: A. Snoep te
Amsterdam-Noord; bedankt
voor Kapelle-Biezelinge: A. Bac
te Bodegraven; bedankt voor Al-
blaserdam: M. Mondria te Waar
denburg.
Baptistengemeenten: bedankt
voor Emmen (wijk West): J. Bou-
ritius te Hoogeveen.
