'Handhaaf raket
verdrag Salt IT
YS-vloot stoomt op
Eerste krachtmeting Mitterrand-Chirac
Senaat VS doet beroep op Reagan:
Vrouw van Ierse bankier
ontvoerd, losgeld geëist
Arianespace
snoept NASA
order af
'Spaanse agenten
in moordcommando'
Kabinetscrisis in
Israël van de baan
Britse koningin-moeder versterkt
de gelederen van de vakbeweging
Reagan overweegt nieuwe vergeldingsactie
Bhoetto in
Pakistan
verwelkomd
VRIJDAG 11 APRIL 1986
WASHINGTON (Rtr) - Een meerderheid in de Amerikaanse senaat heeft er gisteren bij
president Reagan op aangedrongen het raketten-bestand onder het plafond te houden
dat is vastgelegd in het SALT-2 verdrag. Dat zou inhouden dat de Verenigde Staten twee
onderzeeërs moeten ontmantelen, als komende maand de proeven beginnen met de
nieuw type onderzeeër met kernraketten, de Trident.
LONDEN - Drie gewapende man
nen hebben, naar eerst gisteren be
kend is.geworden, dinsdag in de
buurt van de Ierse hoofdstad Du
blin de 48-jarige Jenny Guinness,
lid van een schatrijke brouwers- en
bankiersfamilie, ontvoerd.
door
Henk Dam
De ontvoerders eisen voor hun
slachtoffer een losgeld van 2 mil
joen pond (8 miljoen gulden). De
politie heeft nog geen zekerheid
omtrent hun identiteit, maar sluit
niet uit dat het gaat om een actie
van het verboden Ierse Republi
keinse Leger (IRA).
De ontvoering vond plaats toen
de drie mannen dinsdag het afgele
gen huis van Jenny en haar man
Peter Guinness aan de rand van de
Baai van Dublin binnenvielen. Me
vrouw Guinness, haar 23-jarige
dochter Gillian en een Engelse gast
werden daarbij vastgebonden.
Echtgenoot Peter, die even later
thuiskwam, werd met de kolf van
een pistool neergeslagen toen hij
een van de invallers trachtte te
vloeren. De drie mannen gingen er
daarna met mevrouw Guinness
vandoor, nadat deze bij hen met
succes had bepleit haar dochter
ongemoeid te laten.
Peter Guinness is directeur van
de Guinness Mahon bank in Du
blin. Zyn ontvoerde vrouw geniet
in kringen van sportliefhebbers
enige bekendheid omdat zij naam
heeft gemaakt met transatlanti
sche zeilraces.
In het verleden is Ierland vaker
het toneel geweest van ontvoerin
gen. De meest recente is die van
Don Tidey, die aan het hoofd staat
van een keten supermarkten. Hij
werd vorig jaar door leden van de
IRA ontvoerd, maar enige dagen
later door de Ierse politie bevrijd.
Jenny Guinness <r0to and
Reagan zei echter dat hij een rap- SALT-2 zou volgens de briefschrij-
port afwacht over schendingen
de veiligheid
SALT-2 door de Sowjet-Unie, alvo- de Staten en de NAVO
5 hij een besluit neemt. Hij zou brengen omdat de Sowjet-Unie
zonder de lanceerinstallaties te naai toe te voegen. SALT stelt een
ontmantelen. Maar een dergelijk plafond
1.200 i
lanceerin-
besluit zou volgens senator John stallaties met meervoudige kern-
Heinz neerkomen op een schen- koppen.
ding
SALT-2
i enorme Hoewel de Verenigde Staten
step terug zijn in de wapenbespre- SALT-2 niet geratificeerd hebben,
kingen met Moskou. beloofde Reagan vorig jaar dat de
Heinz is een van de 52 senatoren bepalingen van dit verdrag voor
die in een brief aan Reagan hebben alsnog gerespecteerd zullen wor-
aangedrongen op naleving van den, ook al beschuldigde hij Mos-
SALT-2. Het verdrag is overigens kou van schending van de bepalin-
nooit geratificeerd. Het negeren gen. Washington noemt de bouw
het vastgestelde plafond
Politie-robot
maakt eind aan
belegering
DALLAS (AP) - Max, een eeno
gige, gepantserde en elektri
sche politieman, heeft voor het
eerst zijn werk gedaan. De ge
wapende man die hem door
zijn voordeur naar binnen zag
komen, gaf zich direct over aan
de politie en vroeg alleen nog:
'Wat was dat in godsnaam voor
een ding?'
Max werd door de politie in
Dallas voor het eerst ingezet
om een 27-jarige man uit zijn
huis te halen die dreigde zelf
moord te plegen. De man wilde
niet met de politie praten en
men dacht dat hij zijn voordeur
voorzien had van een booby
trap.
De robot, die is voorzien van
een tv-camera en qua*uiterlijk
het midden houdt tussen een
ballengooimachine en een gras
maaier, had daar geen enkele
moeite mee. Hij rolde zonder
problemen door de voordeur
en liet de man in het huis zo
schrikken dat hij vergat wat hij
van plan was.
De deur bleek niet voorzien
van een boobytrap en de ont
zette man werd naar een zie
kenhuis gebracht. In de wo
ning werden verschillende
vuurwapens gevonden.
radar-volgstation bij Kras
noyarsk als een voorbeeld daarvan.
TOKIO (AFP) - Voor het eerst
sinds de ramp met het Amerikaan
se ruimteveer Challenger op 28 ja
nuari lijken de Amerikanen een re
servering voor de lancering van
kunstmanen aan het Europese
ruimtevaartbureau Arianespace te
hebben verloren. Japan, dat in sep
tember bij het Amerikaanse ruim
tevaartbureau NASA had geboekt
voor het per ruimteveer lanceren
van twee communicatiesatellieten,
heeft deze opdracht geannuleerd
en in de vorm van een optie over
geheveld naar Arianespace. Dit
maakte Frédéric d'Allest, presi
dent-directeur van de Europese
commerciële ruimteorganisatie,
gisteren in Tokio bekend. d'Allest
vertoeft in de Japanse hoofdstad
ter gelegenheid van de opening
van een bureau van Arianespace,
waarin 36 Europese bedrijven sa
menwerken.
Als de nieuwe opdracht, van het
particuliere Japanse communica
tiesatelliet concern JC-SAT, defini
tief wordt, heeft Arianespace vier
Japanse boekingen voor lancerin
gen met de draagraket Ariane.
DAMASCUS (Rtr) - De Neder-
landse minister van buitenlandse
zaken, Hans van den Broek, heeft
gisteren in Damascus gesprekken
gevoerd met president Hafez al-As-
sad van Syrië en diens naaste me
dewerkers. Naar uit diplomatieke
bron verluidt spraken zij over de
manier waarop Europa een bijdra
ge kan leveren aan het vredespro
ces in het Midden-Oosten.
Bij aankomst in Damascus had
Van den Broek, die gedurende de
eerste zes maanden van 1986 voor
zitter is van de raad van ministers
van de Europese Gemeenschap,
verklaard dat de EG er op heeft
aangedrongen dat hij contact op
neemt met de partijen in het con
flict in het Midden-Oosten en naar
hun standpunten informeert.
Volgens Nederlandse diplomaten
vormt de reis van Van den Broek
een onderdeel van de "stille diplo
matie" die de Europese Gemeen
schap in het Midden-Oosten be
drijft. Vorige maand heeft de Ne
derlandse minister in Amman ge
sproken met koning Hussein van
Jordanië. Via de Nederlandse am
bassade in Tunis zijn contacten ge
legd met de Palestijnse Bevrij
dingsorganisatie PLO van Jasser
Arafat. (f0to ad
JERUZALEM (Rtr/UPI) - Nadat
een kabinetscrisis in Israël onver
mijdelijk leek ziet het er thans naar
uit dat toch nog een compromis is
bereikt. Het Likoed-blok heeft gis
teren laten weten dat het akkoord
wil gaan met een andere kabinets-
post voor de minister van finan
ciën, Izaak Modai.
Het voorstel voorziet in een por
tefeuillewisseling met de minister
van buitenlandse zaken en de lei
der van de Likoed, Izaak Sjamir.
De regeling geldt tot oktober wan
neer Sjamir, zoals bij de vorming
van het kabinet was afgesproken,
het premierschap overneemt van
de leider van de Arbeiderspartij,
Simon Peres. Peres gaat dan naar
buitenlandse zaken, terwijl Modai
weer op financiën terugkeert.
De moeilijkheden zijn ontstaan
doordat Modai in een interview
had gezegd dat Peres niets van eco-
LONDEN (AP) - De Britse premier
Margaret Thatcher heeft er waar
schijnlijk een nachtmerrie bij nu
de zo door haar gehate Britse vak
bond er een nieuw lid bij heeft: de
moeder van koningin Elizabeth.
De 85-jarige 'queen-mum' heeft
het lidmaatschap geaccepteerd
van Groot-Brittanië's grootste vak
organisatie, de 1,4 miljoen leden
tellende Transport and General
Workers Union.
De secretaris-generaal van de
vakbond, Ron Todd, zei gisteren
dat hij verheugd was dat de ko
ning-moeder lid was geworden na
haar bezoek aan de vleesmarkt van
in Londen, vorige
Volgens de reglementen van de
vakbond zal de koninging-moeder
Tijdens haar bezoek werd zij be- iedere maand de vakbondskrant
noemd tot ere-'bummaree',
vleessjouwer die per traditie lid is
van de vakbond. Todd schreef de
koningin-moeder kort daarop om
lid te worden van de bond.
Zij schreef terug dat ze met 'bij-
zondere blijdschap' het lidmaat-
Schap zou aannemen.
'Zij is de figuur bij uitstek waar
tegen heel het land met eerbied te-
genop wordt gezien,' aldus Todd, dezelfde vakbond.
ontvangen en heeft ze officieel
recht op een uitkering van de vak
bond als ze als gevolg van haar
werk arbeidongeschikt wordt. Om
dat ze erelid is hoeft zij geen contri
butie te betalen en hoeft ze niet
met werken te stoppen als zich een
staking voordoet.
De man van de koningin-moe
der, koning George IV die in 1952
overleed, was eveneens erelid van
nomie afweet en bovendien veel te
reislustig is. Peres eiste daarop het
ontslag van Modai, die dat later
ook aanbood. Daar was de Likoed
het niet mee eens. Zij kondigde
aan uit het kabinet te stappen als
Modai gedwongen werd ontslag te
Ook een aanbod van Peres om
Modai een andere post binnen het
kabinet te geven was voor de Li
koed niet aanvaardbaar. Daar is de
partij nu van teruggekomen. Vol
gens een woordvoerder van Sjamir
was dat "in het nationale belang en
om het kabinet met de Arbeiders
partij te redden".
De Israëlische radio zei dat de
top van de Arbeiderspartij het
compromis in overweging neemt.
Het voorstel is overigens afkom
stig van de voorzitter van de com
missie van financiën in het parle
ment, rabbi Abraham Sjapira. Een
vertrouweling van Peres, de minis
ter van economische zaken Gad
Jaacobi, zei tegen journalisten:
"Als het voorstel zo luidt zullen wy
het dankbaar accepteren".
MADRID - Het Spaanse Ministerie
van Binnenlandse Zaken zou di
rect de hand hebben gehad in de
oprichting van het Spaanse anti-
terreurcommando GAL (Grupos
Antiterroristas de Liberacion). Dit
is de teneur van een tv-reportage,
die gisteravond werd uitgezonden
door het Franse station Antenne-2.
door
Gerrit-Jan Hoek
Het GAL, dat vanaf 1984 als re-
presailles voor de aanslagen van de
ETA op militairen, politieagenten
en Guardia Civiles ongeveer 25
ETA-leden en Baskische ballingen
in Zuid-Frankryk heeft geliqui
deerd, zou zijn opgericht door de
chef-staf van de Guardia Civil, ge
neraal Andres Casinello, de toen
malige directeur voor de Staatsvei
ligheid, Rafael Vera, en de huidige
chef van de Spaanse Inlichtingen
dienst, Alvarez Sanchez.
Deze beschuldiging wordt in het
programma geuit door een voor
malige politieagent. Een andere
ex-politieman, Gonzalez Pacheco,
berucht wegens zijn rol in de poli
tieke politie onder het Franco-regi
me, gaf in de reportage toe 'slechts
een kleine uitvoerder te zijn van de
vergissingen van zijn superieuren'.
Hoewel het ministerie van bin
nenlandse zaken alsook de ge-
Doden in Punjab
JULLUNDUR (Rtr) - By botsin
gen tussen politie en extremisti
sche sikhs in de Indiase deelstaat
Puryab zijn gisteren tien doden ge
vallen, onder wie drie politieagen
ten. Bij een overval op een trein in
een dorpje bij Amritsar schoten
militante sikhs twee treinbewakers
dood.
Ten westen van Amritsar, bij de
grens met Pakistan, doodden para
militaire grensbewakers vier extre
misten die een gebied probeerden
te infiltreren dat bekend staat als
een bolwerk van militante sikhs.
noemde hoge politie-autoriteiten
de beschuldigingen afwezen, be
gint zich steeds meer bewijsmate
riaal op te stapelen, dat de Spaanse
politie niet geheel vreemd is aan de
zogenaamde 'vuile oorlog', die zich
sinds drie jaar op Frans grondge
bied afspeelt. Van Franse zijde
wordt commentaar geweigerd.
Piloten praten
over terrorisme
LONDEN (GPD) „Regeringen
moeten niet langer de mogelijk
heid hebben gekaapte vliegtuigen
te weigeren om te landen". Dat zei
gisteren voorzitter Reg Smith van
de IFALPA, de internationale fe
deratie van pilotenverenigingen.
Smith sprak aan het begin van
een conferentie van de IFALPA,
waarbij 60.000 verkeersvliegers
zijn aangesloten, die tot begin vol
gende week in Londen gehouden
wordt en die grotendeels gewijd
zal zijn aan terrorisme.
Smith zei dat er een eind moet
komen aan de huidige praktijk
waarbij tal van regeringen gekaap
te toestellen weigeren te landen,
ook al wordt het leven van de pi
loot bedreigd. Voorstellen om dit
aan alle landen met kracht duide
lijk te maken, zullen de komende
dagen door de gedelegeerden wor
den besproken.
Hij liet verder ook doorscheme
ren dat de piloten de komende da
gen zullen praten over een mogelij
ke boycot van landen die interna
tionaal terrorisme steunen. Verder
zal worden gesproken over maatre
gelen tegen landen die zich onvol
doende hebben aangetrokken van
eerdere oproepen van de IFALPA
om de veiligheid van hun vliegvel
den te verbeteren.
Smith noemde 1985 het slecht
ste jaar dat de internationale lucht
vaart heeft meegemaakt. De gede
legeerden herdachten enige tijd in
stilte de 2000 mensen, onder wie 64
piloten, die vorig jaar zijn omgeko
men.
'Ik ben er zeker
blij zullen zijn dat zij c
ren versterkt.'
leden Het wachten is op een van de vol- Minzaam glimlachend vanachter
gelede- gende afleveringen van Spitting gen ruiker: het nieuwste vakbonds
image. lid van Engeland. <fotoAP>
WASHINGTON/TRIPOLI (Rtr/
UPI) - Een vloot met de Ameri
kaanse vliegdekschepen Coral Sea
en America is gisteren uitgevaren
uit Spaanse en Italiaanse havens.
Bonn poogt met alle macht een
nieuw militair conflict tussen de
VS en Libië te voorkomen, zo werd
vernomen uit diplomatieke bron
nen in de Westduitse hoofdstad.
"Streven naar onderhandelingen
om de eigenlijke oorzaak van het
rale, die al in 1945 door De Gaulle
Frankrijk werden genaast, zijn in de aanbie-
Jacques Chirac, de
vatieve premier w o
heeft gesproken. Zo'n beetje alles ding. Ook drie grote verzekerd
wat de socialisten in vyf jaar tijd concerns (UAP, GAN en AGF),
tot stand hebben gebracht, moet ir
ijltempo weer worden afgebroken
Naar Belgisch voorbeeld vraagt de
regering-Chirac daarom om vol
machten c
sinds '46 in handen
heid zijn wil Chirac verpatsen.
Het voormalig persbureau Ha-
sinds 1940 een staatsbedrijf,
uitverkoop onder dat zich ontwikkelde tot media- e
de staatsbedrijven te kunnen hou
den en het kiesstelsel van evenre
dige vertegenwoordiging een snel
le dood te laten sterven.
door
Leo Maat
Het Franse parlement heeft zijn
vertrouwen uitgesproken in de
nieuwe regering, maar hoe zit het
met de socialistische president
Mitterrand, waarmee rechts nog
een paar jaar tegen wil en dank zit
opgescheept? Mitterrand moet im
mers zijn handtekening zetten on
der de anti-socialistische decreten.
In het kabinetsberaad, dat aan de
regeringsverklaring vooraf ging,
kwam al meteen tot uiting waar
Mitterrand de streep wil trekken.
Het terugbrengen van staatsbedrij
ven in particuliere handen wil Mit
terrand accepteren voorzover het
gaat om bedrijven, die na 1981 (het
jaar waarin hij president werd)
werden genationaliseerd.
Chirac wil veel verder gaan en is
een dumpzaak in staatsbedrijven
begonnen. De grote banken BNP,
Credit Lyonnais en Societe Gene-
toerisme-concern staat ook op Chi
rac's lijstje te privatiseren bedrij
ven. Dat geldt evenzeer voor het in
1976 opgerichte olieconcern Elf-
Aquitaine. Een zeer florerende on
derneming.
Verder wil Chirac af van 39 klei
nere banken, die vier jaar geleden
werden genationaliseerd en een
aantal industrieën (electronica-be-
drijven CGE en Thomson, glaspro
ducent Saint-Gobain en de che
mieconcerns Pechiney en Rhone-
Poulenc).
Ook worden tal van andere aan
delen (meerderheidsbelangen van
de overheid) op de beurs aangebo
den, waaronder - naar Brits voor-
beéld - die van de wapenfabrikan
ten Matra en Dassault. In de laatste
heeft de Franse staat overigens een
mindérheidsbelang van 46 pro
cent. De politiek van Chirac-lijkt
zodoende een getrouwe kopie van
de fraaiste staaltjes van rechtse
maatregelen in diverse Westeuro-
pese landen.
Mitterrandgezag
voerende en rechtsprekende
macht, is de president bijvoor
beeld voorzitter van de minister
raad. Een socialistische pottekijker
in de conservatieve keuken.
Wanneer een Franse president
meent iets belangrijks te zeggen te
hebben, dan heeft hij het recht de
verzamelde volksvertegenwoordi
ging toe te spreken. De senatoren
en afgevaardigden zullen hun pre
sident dan staande aanhoren. Dat
getuigt weliswaar niet zozeer van
macht, maar toch van een groot
persoonlijk gezag van een presi
dent.
Vergelijk dat eens met de Neder
landse verhoudingen, waar - als je
ex-minister Vredeling mag gelo
ven - de Koningin jammerend aan
de telefoon hangt om de minister
raad smeekbeden over te brengen,
waar het staatshoofd voorzitter is
niet van de ministerraad maar
i adviserend orgaan
n State
waar de
maatregelen terugdraaien, vooruit.
Maar reactionair gedrag, de erfenis slechts
van De Gaulle over de balk smij- a's de Raad
ten, dat wordt te dol. In hoeverre a"een maar
Mitterrand bevoegd is om onwel- volksvertegenwoordiging tijdens
gevallige maatregelen tegen te de Troonrede gewoon blyft zitten,
houden of op zijn minst te vertra
gen is voer voor staatkundigen, die
Maar waar exact de grenzen van
Mitterrands macht liggen zal in de
praktijk moeten blijken. De dena-
daATog "T"? van «S *'°°t
Kiesstelsel
zich in het Franse staatsbestel voor
een unieke situatie geplaatst z
bedrijven is een eerste krachtme
ting tussen de president en de pre
mier. Een volgende heeft zich al
aangekondigd, toen Mitterrand ei
sen stelde een de wijziging van het
kiesstelsel.
Bevoegd
Een feit is dat het Franse staats- brokkelen. Maar goed, hij is dan
hoofd veel meer macht heeft dan Ook gekozen en niet letterlijk voor
staatshoofden in tal van andere president in de wieg gelegd. Zijn
an.d P°sitle W n°S het meest °p d'e ™L6.aa. I"ei°.v'
«r, van een Amerikaanse president, jÉÉH fififi
Het 'samenwonen' (cohabitation,
zoals de Fransen zeggen) van een
rechtse regering met een linkse
„^ontesqïiea'er.van de "i1 HR
vinders van de driedeling van de die ook veel uitvoerende macht
staatsmacht in wetgevende, uit- heeft.
Parijs is het slaan met de gedeelde
voordeur al te horen, zoals het in
(buiten)echtelijke ruzies betaamt.
probleem op te lossen is redelijker
dan schepen sturen", zo werd ge
zegd. Bonn wees al twee Libische
diplomaten uit om de VS te verzoe
nen. Het heeft grote belangen in
Libië en betrekt veel olie uit dat
land.
Minister van buitenlandse zaken
Hans-Dietrich Genscher verzocht
Nederland als voorzitter van dé EG
te pogen „zo snel als mogelijk" be
raad te openen met Arabische lan
den en de Palestijnse Bevrijdings
organisatie PLO. Dit met het doel
het onderhandelingsvacuum in het
Midden-Oosten op te vullen, dat
volgens Bonn terrorisme alleen
maar in de hand werkt.
De twee vliegdekschepen die
zijn uitgevaren vormden vorige
maand de kern van een vlootver-
band van 40 schepen dat twee Libi
sche patrouillevaartuigen en een
raketbasis uitschakelde. De sche
pen voeren de Golf van Sirte in
weerwil van Libische waarschu
wingen dat deze tot zijn territoriale
wateren behoort, maar aangeno
men werd dat het bij de actie door
de Amerikaanse vloot ging om ver
gelding voor terreuraanslagen op
de vliegvelden van Rome en We
nen in december.
Inmiddels hebben zijn in Europa
nieuwe terreuraanvallen tegen
voornamelijk Amerikanen uitge
voerd. Vrees bestaat dat de VS zou
den nu dieper in Libië kunnen toe
slaan, maar onder de Libische be
volking overheerste een afwéch-
tende houding in verband met mo
gelijke Amerikaanse vergelding.
President Reagan zei woensdag
op een persconferentie dat hij zal
"antwoorden", als Libië betrokken
zou blijken by de jongste aansla
gen. Volgens de VS bestaan er ster
ke aanwijzingen voor dat de Libi
sche missie in Oost-Berlijn op de
hoogte was van het plan om disco
theek La Belle in West-Berlijn aan
te vallen, die druk wordt bezocht
door Amerikanen. Washington
meent dat de missie de aanslag
hielp organiseren en vindt dat er
maatregelen moeten worden geno
men om te voorkomen dat Libi
sche diplomaten in West-Berlyn
komen.
Maar overleg met de Britten en
de Fransen in West-Berlijn leidde
niet direct tot resultaat. Vooral de
Fransen verschillen van mening
over de aard van de maatregelen,
zo werd vernomen.
In het algemeen streven de geal-
liëerden in West-Berlijn er om poli
tieke redenen naar de Berlijnse
muur als open grens te behandelen
en zo min mogelijk controle uit te
oefenen op mensen die uit het oos
ten komen.
Volgens het boulevardblad
"Bild" stoelen de Amerikaanse
aanwijzingen op onderschepte Li
bische radioboodschappen, die in
code werden verstuurd.
De twee Libische diplomaten die
woensdag uit Bonn werden uitge
wezen werden verdacht van het
smokkelen van wapens en spring
stoffen, zo is vernomen uit bron
nen van de Westduitse veiligheids
dienst.
LAHORE (UPI) - De Pakistaanse
oppositieleidster Benazir Bhoetto
is gisteren door honderduizenden
enhousiaste aanhangers verwel
komd in de stad Lahore. Bhoetto
keerde na vier jaar ballingschap in
Groot-Brittannie naar Pakistan te
rug. De welkomstmanifestatie
groeide uit tot de grootste demon
stratie die ooit tegen het bewind
van president Zia Ul-Haq is gehou
den.
„Zia is een hond, Zia is een hond,
leve Benazir" en „revolutie, revolu
tie", schreeuwden Bhoetto's aan
hangers die zich verdrongen langs
de 16 kilometer lange route van het
vliegveld naar de plaats waar de
oppositionele Pakistaanse Volks
party (PPP) een bijeenkomst had
belegd.
Benazir Bhoetto keerde naar
haar land terug nadat president Zia
Ul-Haq drie maanden geleden na
acht jaar de staat van beleg had op
geheven. Sinds die tijd heeft de op
positie haar activiteiten opge
voerd.