Pierre Bokma: teleurstelling
over Shakespeare-voorsteUing
Messiaen komt in najaar
Opvallende rol in 'Wat U wilt'
Amsterdam wacht veel
tentoonstellingen en
theatervoorstellingen
Den Haag presenteert zich als kunst- en cultuurstad
DONDERDAG 10 APRIL 1986
KUNST
PAGINA 27
UTRECHT (GPD) Het gaat hard met de dertigjarige ac
teur Pierre Bokma. Nog geen vijf jaar van Maastrichtse
Toneelschool speelt hij de ene mooie rol na de andere.
Critici prijzen zijn fijngevoelig acteren keer op keer de he
mel in. Zijn doorbraak kwam met Nacht, de moeder van
de Dag van de Zweedse schrijver Lars Noren, waarin hij
de zestienjarige David speelde (in 1983 bij het Publiek-
stheater), daarna schitterde hij onder andere in Kwelling
en Dantons Dood, beide uitgebracht door Baal.
Volgend seizoen volgt de haast traditionele bekroning
voor jong mannelijk talent: de rol van Hamlet in de regie
van Gerardjan Rijnders. Aanleiding voor dit gesprek is de
voorstelling 'Wat U Wilt', de befaamde komedie van Sha
kespeare, die in de uitvoering van het Publiekstheater in
vele plaatsen is te zien.
Pierre Bokma: „Ik ben teleurge
steld over 'Wat U wilt'. De bedoe
lingen zijn er nog niet voor de helft
uitgekomen. Het begon al slecht.
Heel rommelig, heel rotzooierig.
Een derde van de medewerkers be
gon door een verkeerde planning
een paar weken te laat met repete
ren. Bij mijzelf kwam daar nog een
week by, omdat ik ziek was. Pro
beer dan maar eens tot hecht en-
semblespel te komen".
door
Eric v.d. Velden
„Je zat natuurlijk ook met een
ongezond grote druk van buitenaf.
Wil je alle draden bij Shakespeare
ontwarren, dan moetje in alle rust,
als een kasplantje haast, kunnen
werken. Vooral Karst Woudstra, de
regisseur voelde de last van het feit
dat men bij het Publiekstheater
vond, dat er nu eindelijk eens een
voorstelling gemaakt moest wor
den die leuk was, waarmee je pu
bliek zou trekken. Hij was het im
mers die inmiddels doorben wat
lasterlijke campagne in de pers be
kend stond als iemand die alleen
treurigheid en zwartgalligheid kon
brengen. Verder speelde bij Karst
nog een overgebleven rancune
mee, over hoe hij bij het Publiek
stheater als artistiek leider aan de
kant is gezet. Dat leidde bij hem tot
een zekere vorm van fatalisme.
Heel jammer".
- Bij de eerste voorstelling, amu
seerde het publiek zich anders uit
stekend. 'Wat U Wilt' kan zeker tot
de best geslaagde produkties, die
Het Publiekstheater dit seizoen uit
gebracht, worden gerekend.
„Ja, maar dat was de première.
Hoe verboden het ook is, je ont
komt er als acteur toch niet aan dat
er na de première een last van je af
valt. Voor zo'n eerste voorstelling
staan de zenuwen zo gespannen,
staan de poriën zo open. En zeker
door die externe druk waar ik het
al over had, en waar iedereen zich
heel erg bewust van was. Vergeet
niet dat wij het stuk zestig keer
moeten spelen. Je voelt dat de
voorstelling langzaam naar bene
den gaat, en er is niets zo ver
moeiend als je na de twintigste
voorstelling weet datje nog veertig
keer drie uur lang moet proberen
om een zinkend schip te redden.
De lentemoeheid zal ook wel een
rol spelen. We zullen er voor moe
ten vechten, en dat lukt ook wel.
Wat het zo zwaar maakt, is dat de
visie op het stuk er niet is uitgeko
men. De oorspronkelijke bedoe
ling was om steeds twee polen te
genover elkaar te zetten: hart
stocht tegenover berekening, be
gin tegenover einde, goed tegen
over kwaad...".
Kritiek
- Toch hebben jullie een aantal
uitstekende kritieken gekregen. Het
is toch juist prettig om eens een
Shakespeare te zien, waarop de re
gisseur nou eens niet een duidelijk
stempel drukt. De naar het grotekse
neigdende speelstijl is plezierig ge
noeg om ongestoord de tekst tot je te
laten doordringen.
„Dat vertellen wel m
me. Maar het kan toch niet de be
doeling zijn dat mensen lachen en
ontroerd worden, zonder dat ze
zich te buigen over de bedoelingen
van een schrijver? Je kunt het pu
bliek een fantastische avond bezor-
minder, maar als er dan wat ge
beurt dan is het ook wezenlijk. En
daarmee zijn die lege vierkante
meters vergoeilijkt. Hier hakt ie
dereen elkaar meteen de kop af. En
dat is heel triest. Want daardoor
krijg je voortdurend hondjes die
met staartjes tussen de benen lo
pen of ergens tegen aanzeiken".
Spreiding
Pierre Bokma: 'Misschien ben ik wel een querulant?' (foto gpd>
gen met dezelfe speelstijl, en nog
een verdomd heldere kijk op het
stuk geven ook, of op waar ik als
regisseur of acteur denk dat het ge
heim van die schrijver ligt. En wat
betreft de kritieken? Mijn algeme
ne indruk is dat er bijzonder slap is
gerecenseerd. Via Woudstra wordt
politiek bedreven. Voorstellingen
lang is Karst afgekat, en nu het
vrijwel zeker is dat Woudstra op
één produktie na, niet meer bij het
Publiekstheater terugkomt, is het:
over de doden niets dan goed. Gat-
verdamme!".
„Ik heb altijd achter Woudstra
gestaan. Ik vind hem een gedre
ven, oorspronkelijk en integer
theatermaker. Maar dat betekent
niet dat ik hem volkomen kri
tiekloos benader. Ik heb ooit al
eens gezegd, dat ik denk dat Karst
zich teveel bezighoudt met het ver
werken van te persoonlijke proble
men. Hij zou op zoek moeten gaan
naar iets, wat hem net zo raakt als
anderen, zonder dat daarmee aan
zijn persoonlijke drift afbreuk
wordt gedaan. Of hij zou op zoek
moeten gaan naar vormen, die voor
meer mensen herkenbaar zijn".
Ratten
„Ach", onderbreekt Bokma zijn
betoog, „Iedereen struikelt over ie
dereen in dit land. Zelfs over je
beste kennissen struikel je. Per on
geluk, dat hoor je dan naderhand.
Het is hier allemaal zo eng. Daar
door ontstaat natuurlijk een ver
schrikkelijk stress. De nacht van
de rattenkoning. Er kunnen maar
dertig ratten in een standaard
TNO-kooi, doe er twee en dertig in,
en je hebt een nacht dat ze elkaar
allemaal afmaken, zodat er nog een
of twee over zijn, en je kunt weer
opnieuw beginnen. Dat gebeurt er.
En het zijn altijd Pyrrhus-overwin-
ningen. Er is in dit land nooit ie
mand, die zo objectief is, en zo
goed, dat hij van nature geen ge
konkel nodig heeft".
„In het buitenland zitten de thea
termakers elkaar veel minder op
de lip. In een land als Duitsland ge
beurt per vierkante meter veel
„Ik vind dat de machinerie te
langzaam loopt. Veel te langzaam.
Het gaat allemaal zo ontzettend
inefficiënt. Dingen die niet hoeven
te gebeuren, waarvan je intuitief
aanvoelt, dat ze alleen maar tijd
kosten. Omdat je van te voren al
weet wat het eindresultaat zal zijn.
Maar nee hoor, eerst moet er zo no
dig onderzocht of bewezen wor
den. En als je dan na afloop zegt:
zie je wel, ik had toch gelijk, dan is
het: een beetje rustig aan hè, niet
zo ondemocratisch worden".
„Om een voorbeeld te geven: de
spreiding van het toneel. Iedereen
weet dat er belachelijk veel energie
en geld verloren gaat aan al dat ge
reis met produkties. Maar veran
dert er wat? Welnee. Die hele sprei
ding is voor acteurs en technici fu
nest. Mijn voorstel is: breng de
spreiding terug naar de helft. Je
staat een week in een hoofdstad
van de provincie, en verder niets".
- Noem nog eens een paar zaken
die je bij het Nederlandse toneel
zou willen veranderen.
„We zouden ons als theaterma
kers op het buitenland moeten
richten. Toneel wordt vervelend en
clichématig als je alleen maar bin
nen de stadsgrenzen denkt. Op het
Holland Festival heb ik Poolse
voorstellingen gezien, waarvan ik
geen woord verstond, maar waar
van ik toch de tranen in mijn ogen
kreeg. Zo universieel. Als 'onze
jongens' bij het schaatsen van we
reldklasse blijken te zijn, dan staat
in één klap heel Nederland op zijn
kop. Als Joop Zoetemelk wereld
kampioen wordt, dan vliegen de
racefietsen de winkels uit Ik be
doel: we zijn wat dat betreft kleu
ters. Zodra er geen aandacht van
buitenaf komt, is de klas onrustig.
En als er iemand binnenkomt, dan
zijn we stil. Zo zijn we, en dat moet
je uitbuiten".
Verversen
„Ik zou verder willen dat een ge
zelschap verplicht is om zich na ze-
Pierre Bokma in 'Wat U wilt'
ven jaar volledig te verversen. Ga
de voorbeelden maar na. In het ze
vende jaar bereiken de meeste ge
zelschappen hun piek. Dat is soort
natuurwet. Daarna gaat het bergaf
waarts. In de kantine krijgen de
voorstellingen van de acteurs zelf
een negen, en iedereen die er een
zeven voor heeft, die geeft het niet
begrepen. Dan krijg je het wente
len in genoegzaamheid, in gemak
zucht".
„Ik vind ook dat je mensen by
wie je met een aan redelijkheid
grenzende waarschijnlijkheid kunt
aantonen, dat ze voor het gezel
schap niet echt meer van belang
zijn, zou moeten kunnen ontslaan.
Hoe zielig zo iemand op dat mo
ment gevonden mag worden, er
staan twee zieligere buiten zolang
hy/zij daar zit".
- Kun je theater van een interna
tionaal niveau maken als er geen
sprake is van een echte theatertra
ditie, zoals in Nederland?
„Dan maak je toch een theater
traditie. Het is zo Hollands om te
zeggen: we hebben geen theater
traditie, dus het zal toch wel nooit
iets worden. Je moet grote idealen
hebben, andere kom je nooit er
gens. Dan kun je beter meteen op
houden. Er moet drift en vuur ach
ter zitten. Ja, ik loop inderdaad
over van energie. Ik zou ook graag
willen filmen, willen schrijven, wil
len regisseren. Maar ik zal pas een
nieuwe stap zetten, als ik denk dat
ik het werkelijk kan. Zonder dat ik
een fanclub achter me aan krijg,
die alles wat ik schrijf mooi vindt.
Ik ga pas regisseren als ik het ge
voel heb dat ik me kan meten met -
laat ik het maar heel overmoedig
zeggen - de grote namen uit het
buitenland".
(foto Kees de GraafD
„Misschien maak ik me wel vol
strekt ten onrechte boos hoor. Mis
schien ben ik wel een querulant.
Mensen die voor vernieuwing zijn
moet je altijd kritisch aan de tand
voelen. Misschien zeg ik een hele
boel onzin, maar je hebt nu een
maal zes ton gruis nodig om één
diamant te vinden. Als je de instel
ling niet hebt - en ik zal die dia
mant te pakken krijgen -, dan kun
je inderdaad op een gegeven mo
ment vervallen in dat fatalisme, in
dat gezeur van: ja maar we zijn zo
klein, hoeveel geld is er nou eigen
lijk voor theater, en waarom zou
den we Guido de Moor niet Hamlet
laten spelen, dan zitten de theaters
tenminste weer vol...".
Behaagzucht
- Er zijn inderdaad geluiden,
dat theatermakers meer rekening
zouden moeten houden met het pu
bliek. Bij de Haagse Comedie vin
den ze dat, bijvoorbeeld.
„Ja, en over die mentaliteit heb
ik het dus. De angst dat je publiek
je niet aardig vindt. Die goedkope
behaagzucht. Wat wil het publiek?
John Lanting. En geen John Lan-
ting die halverwege de voorstelling
stopt en uit zijn rol valt... Nee,
schande meneer. Hij stond dron
ken op het toneel. Wat de boer niet
kent dat vreet hij niet. Als je niet
onderzoekt waar het publiek nog
meer vatbaar voor is dan wat je al
zestig jaar heb gebracht, dan ben je
als theatermaker ook zo'n grote
boer. Koop dan zelf een theater en
blijf met je poten van rijkssubsidie
af. Het is geen kunst om op de ze
ven standaard manieren een lach
uit de zaal los te krijgen. Dat moet
je technisch vermogen zijn als ac
teur. Daar moet je je geld niet voor
gebruiken. Het kind wil zestig lol
ly's. En misschien kan ik iets ma
ken dat nog lekkerder is dan een
lolly, en nog heel goed ook".
Medewerking aan project over zijn werk
DEN HAAG (ANP) - Olivier Mes
siaen komt naar Nederland. Van 20
november tot en met 2 december -
vlak voordat hij 78 wordt - zal deze
Franse componist, organist en pe
dagoog hier zijn medewerking ge
ven aan een grootscheeps project
over zijn door de rooms-katholieke
religie geïnspireerde werk. Dit ge
beurt op initiatief van het Konink
lijk Conservatorium in Den Haag.
Klapstuk van het geheel moet de
uitvoering van zijn Turangalila
Symphonie worden. Die wordt in
Den Haag, Utrecht en Amsterdam
ten gehore gebracht door het voor
de gelegenheid versterkte sympho-
nie-orkest van het conservatorium
OVERLEDEN - Chester Erskine,
een Shakespearevertolker die de
Verenigde Staten afreisde alvorens
in de jaren twintig aan een met suc
ces bekroonde loopbaan als regis
seur, producer en schrijver op
Broadway en in Hollywood te be
ginnen, is maandag op 80-jarige
leeftijd in Beverly Hills overleden.
onder leiding van Reinbert de
Leeuw. De piano-solo zal worden
gespeeld door Messiaen's echtge
note Yvonne Loriod.
Het is lang stil geweest rondom
Messiaen. Jaren lang heeft hy zich
gewijd aan zyn meest recente
werk, de opera Sint Franciscus van
Assisië. Nadat dit enkele jaren ge
leden gereed was gekomen, trok
Messiaen eindelijk weer de wereld
in. Volgens de directeur van het
conservatorium, PYans de Ruiter,
was het een hele klus om Messian
naar Nederland te krijgen, omdat
de oude meester zoveel uitnodigin
gen heeft opgespaard, dat hy nu als
een wervelwind over de wereld
gaat.
Het idee voor het Messiaen-pro-
ject ontstond nadat Reinbert de
Leeuw voorstelde zijn gastdiri-
gentschap bij het Koninklijk Con
servatorium in te vullen met de uit
voering van de Turangalila Sym
phonie. (w.v.)
Bij de voorbereidende gesprek
ken werd vastgesteld dat er meer
rondom Messiaen moest gebeuren:
andere stukken, speciale cursus
sen, analyses, kortom een com
pleet project. De Ruiter: „En toen
zeiden we: dan moet hij er eigen
lijk zelf bij zijn. Ik had Messiaen
ontmoet in mijn hoedanigheid als
directeur van het Holland Festival
en kon hem daardoor wat gemak
kelijker benaderen."
De Ruiter zegt dat er in Neder
land nog veel belangstelling is voor
het niet zo toegankelijke werk van
Messiaen. Karakteristiek voor
diens werk zijn de door hemzelf
uitgedachte toonreeksen, de veel
heid van ritmieken en het verras-
RIETVELD - Christie's in Amster
dam veilt op 27 mei een collectie
Rietveld meubelen. Deze complete
inrichting, gemaakt door A. van de
Groenekan, werd in 1927 door een
Amsterdamse familie besteld. Vol
gens het veilinghuis betreft het
waarschijnlijk de belangrijkste col
lectie van deze architect en meu
belontwerper die ooit op de markt
is gebracht. Kijkdagen: 26 tot en
met 26 mei.
sende gebruik van het slagwerk.
Verder is hoorbaar dat Messiaen
studies maakte van Griekse en In
diase muziek, niet-Europese mu-
ziek-systemen en de zang van de
vogels. In Parijs - waar hij 40 jaar
lang de organist van de St. Trinité
was - doceerde Messiaen harmo
nieleer, analyse, muziekesthetiek,
ritmiek, muziekfilosofie en compo
sitie. Boulez, Stockhausen, Ton de
Leeuw en Shinohara hebben zijn
invloed ondergaan.
Leerzaam
Dit myaar dus kunnen de stu
denten van het Haags Conservato
rium van de oude meester leren.
Ook van de aanpak van Reinbert
de Leeuw zal leerzaam zijn. De
Ruiter: „Ik hoop dat we dit soort
dingen ook in de toekomst kunnen
bly ven doen, al staan we financiëel
onder druk. Het Messiaen-project
is financieel ook nog lang niet
rond. Ik probeer extra fondsen te
krijgen. Maar door projecten als
dit, en by voorbeeld als dat rondom
Mahler tijdens het gastdirigent-
Als culturele hoofdstad
Olivier Messiaen
schap van Edo de Waart, schieten
sommige studenten ineens een
eind door. Dan zijn ze in een klap
bijvoorbeeld een half jaar verder.
We hebben vier gastdirigentschap-
pen per jaar. Het is een prima voor
bereiding op de beroepspraktijk
om onder verschillende dirigenten
te moeten werken."
Uitbreiding van het Plein-festival
DEN HAAG (ANP) - De ge
meente Den Haag gaat deze
zomer laten zien wat ze aan
kunst binnen de stadsmu
ren heeft. Op 24 mei begint
het Haags Zomer Festival,
een grootscheepse uitbrei
ding met allerlei kunstvor
men van het al twee keer ge
houden Plein-festival, een
internationaal straattheater-
evenement op het Plein
achter het Binnenhof.
Het Haags Zomer Festival was een
idee van drie Haagse kunstinstel
lingen, te weten het Centrum voor
Kunstzinnige Vorming,, de Haagse
Comedie en het Gemeentemu
seum. Nadat het Residentie Or
kest, Theater De Appel en het
plaatselijke Filmhuis zich hadden
aangesloten, kwamen vrijwel alle
kunstinstellingen in Den Haag er
bij.
Die samenstroming had plaats in
een bepaald „spanningsveld", al
dus woordvoerder Eddy Habbema,
een van de initiatiefnemers voor
het Haags Zomer Festival. Het is
de Haagse kunstenaars een doorn
in het oog dat er over hun aanbod
altijd wat schamper wordt gedaan.
Amsterdam staat altijd voorop.
Habbema: „Dat merk je ook aan
hoe de desbetreffende geldstroom
loopt. Het is voor een deel het ge
volg van de Haagse gewoonte om
niet zo aan de weg te timmeren.
Dat is wel uiterst sjiek, maar het
wordt nu toch wel tijd om de men
sen wakker te schudden, ook al ge
zien de laatste ontwikkelingen".
Het Museon is geopend en bin
nen afzienbare tijd zullen het
Haags Historisch Museum, een
muziektheater en een theatercen
trum opengaan. Het in Den Haag
gevestigde Nederlands Dansthea
ter zegt met de verhuizing naar het
muziektheater voor dezelfde kos
ten te staan als het Nationale Ballet
bij het in gebruik nemen van zijn
nieuwe accomodatie. Toch komt
Het Nederlands Theater er met de
subsidies bekaaider vanaf, iets
waarover dit gezelschap onlangs
nog aan de bel trok.
Het Haags Zomer Festival wordt
niettemin van verschillende zijden
gesubsideerd. De gemeente Den
Haag, het ministerie van WVC en
het Prins Bernhard-fonds dragen
samen een bedrag by dat ligt tus
sen de vier en vijf ton, aldus Hab
bema. Een verzekeringsmaat
schappij betaalt de publiciteit.
Behalve theater, dans, muziek,
film en beeldende kunst worden
ook workshops en lezingen gehou
den. Alles gebeurt op het Plein, in
de gebouwen daar vlakbij of in die
van de medewerkende instellin
gen. De opening op 24 mei van de
tentoonstelling ,Het oog op Den
Haag' in het Gemeentemuseum be
tekent ook de opening van het
Haags Zomer Festival. Het is een
expositie die door vijf kunstenaars
is samengesteld. Peter Blokhuis,
Christie van der Haag, Marius
Quee, Tomas R^jlich en Auke de
Vries laten hun werk zien temid
den van werk van andere Haagse
kunstenaars die zij zelf hebben uit
gekozen.
Shakespeare
In het Haags Zomer Festival zit
een speciaal Shakespeare Festival,
omdat voor deze .populairste dra
maturg aller tijden' op het ogen
blik weer veel belangstelling is.
Het fameuze Theater An Der Ruhr
komt het eerste festival-weekeinde
in de Koninklijke Schouwburg zyn
versie van de Midzomernachts-
droom' laten zien. Het Residentie
Orkest speelt dan .Muziek bij Sha
kespeare' in Diligentia. Beeld
schoon is volgens Habbema de
voorstelling met levensgrote pop
pen Romeo e Giulietta', die een
paar weken laten zal worden opge
voerd door het Italiaanse Teatro
del Carretto.
AMSTERDAM (ANP) - Tentoon
stellingen onder meer van beelden
de kunsten, een manifestatie van
cultuuruitingen van culturele min
derheden, een internationale open
luchtmanifestatie, een zomerfes-
tijn, een Nederlands theaterfesti
val, een internationaal poppenfes-
tival en congressen en symposia
over uiteenlopende onderwerpen.
Ze worden onder meer aangekon
digd in het basisprogramma voor
de manifestatie Amsterdam Cultu
rele Hoofdstad van Europa 1987.
Dit programma, dat zijn concrete
vorm nog moet krijgen, werd dins
dag gepresenteerd door vertegen
woordigers van de organiserende
instellingen, Ad 's Gravesande van
het Holland Festival, Steve Austen
van het Nederlands Theater Insti
tuut (NTI) en Arthur van Schendel
van het Amsterdams Uit Bureau
(AUB). Het programma is opge
steld in opdracht van minister
Brinkman van WVC, nadat de Eu
ropese ministers van Cultuur in
1983 besloten Amsterdam in 1987
aan te wijzen als culturele hoofd
stad van Europa na Athene en Flo
rence (dit jaar).
Aan het allereerste plan dat de
opstellers by de minister indien
den hing het prijskaartje van 20
miijoen gulden, waar de bewinds
man niet mee akkoord wilde gaan:
te duur. Na enig touwtrekken
kwam een nieuw bedrag op tafel,
namelijk 14 miijoen. Rijk en ge
meente Amsterdam zullen 4,5 mil
joen gulden op tafel leggen. De rest
hopen de organisatoren binnen te
krijgen van andere Europese
hoofdsteden, internationale en na
tionale fondsen, sponsoring en ei
gen inkomsten zoals entreegelden.
Zij zyn optimistisch gestemd over
het welslagen er van.
Doelstelling van de manifestatie
is informeren, verhelderen, ter dis
cussie stellen en onderzoeken wat
de cultuur van een land betekent
voor een land en wat de cultuur
van de omringende landen aan de
eigen cultuur kan bijdragen.
Exposities
In januari begint de manifestatie
met de tentoonstelling ,Van Totem
tot Life-style' in het Tropenmu
seum, waarin men onder meer wil
aantonen hoe nauw cultuur en eco
nomie met elkaar verweven zijn,
en een expositie over werk, leven
en tijdperk van bouwmeester Ber-
lage in de Koopmansbeurs. Daarna
volgen in het Stedelijk Museum
een tentoonstelling over .Glamour'
met als onderdeel .portretten van
onder andere Greta Garbo, Marie
ne Dietrich, Marilyn Monroe, Boy
George, Johnny Weismuller, Roc
ky, Jacqueline Onassis, Mao, Palo-
ma Picasso, koningin Astrid en Jo
sef Beuys.
Ter gelegenheid van het hon
derdjarig bestaan van Carré zal in
dit theater een expositie plaats vin
den over 100 jaar internationaal
amusement in Nederland. Verder
staan op het expositieprogramma
,De schilders van ons landschap'
en ,De tekenaars van ons land
schap' beide in het Rijksmuseum.
In mei zal een tiendaagse mani
festatie worden gebracht met
kunst- en cultuuruitingen van in
Nederland vertegenwoordigde
minderheidsgroepen. De organisa
toren hopen muziek-, theater- en
dansgroepen uit onder meer Ma
rokko, Tunesië, Turkije, Suriname,
Indonesië en de Nederlandse An
tillen naaf Amsterdam te halen.
Nat. Opera
Het is de bedoeling dat uit elk
land van de Europese Gemeen
schap tenminste één gezelschap
een bijzondere voorstelling of con
cert zal geven. Er zijn inmiddels af
spraken gemaakt met de Stadti-
sche Bünhnen uit Frankfort, de
Nationale Opera van Brussel en
het gezelschap Peter Brook uit Pa
rijs. Daarnaast wordt er naar ge
streefd ook uit landen als Zweden,
de DDR, Oostenrijk en Hongarije
programma's te presenteren.
Vanaf 1 september staat op het
programma het Nederlands Thea
terfestival, waarin de beste of
meest spraakmakende voorstellin
gen van het voorafgaande seizoen
van Nederland en Vlaanderen wor
den getoond, aldus de organisato
ren. Zij willen dit evenement elk
jaar opnieuw herhalen.