De weg naar het
sociale minimum
is onverbiddelijk
Achtergrond
PAGINA 6
De sociale uitkeringen in 26 vragen
Solide; bestand tegen economische
inzinkingen; minder duur; rechtvaar
dig voor mannen en vrouwen, sa
menwonende en getrouwde mensen
en eenvoudig. Dat zijn de belangrijk
ste eisen waaraan een nieuw stelsel
van sociale zekerheid moet voldoen.
De Tweede Kamer begint volgende
week met de discussie over de vraag
of de kabinetsplannen met de uitke
ringen de toets van deze kritiek kan
doorstaan.
Over het lot van honderdduizenden
uitkeringsgerechtigden wordt dan
beslist. Aan oude, en inmiddelds
enigszins vertrouwde, afkortingen
als wao, aow, en ww worden dan
nieuwe kleurrijke titels toegevoegd
als iow en tw.
Twee dingen staan vast. Allereerst
dat de financiële gevolgen van de
stelselherzining voor veel uitkerings
gerechtigden groot zullen zijn. Via
talloze sluipwegen en zijpaden komt
in de toekomst vrijwel iedereen op
het sociaal minimum uit. Voor gezin
nen netto f 1492,85 per maand, voor
alleenstaanden netto 1045,00, voor
woningdelers netto f 887,65 de
maand en voor één-oudergezinnen
maandelijks netto f 1343,55. Het
klinkt cynisch, maar over het geld
hoeft uzich geen zorgen te maken. De
weg naar het minimum is namelijk
onverbiddelijk. Wat telt, is slechts
hoe lang de uitkeringsgerechtigde er
over doet.
Wat ook vast staat, is dat de kabi
netsplannen de sociale zekerheid
nog ingewikkelder maken dan die al
was. Het aantal mensen dat alle de
tails en finesses van de kabinetsplan
nen doorziet, is op de vingers van een
of twee handen te tellen.
Voor alle nieuwe werklozen en ar
beidsongeschikten verandert er veel,
maar ook de huidige uitkeringsrech
ten worden door de stelselherziening
aangetast. Aan de hand van onder
staande vragenlijst kunt u bij bena
dering vaststellen wat er gebeuren
gaat wanneer u op een uitkering aan
gewezen raakt of al bent. Ter waar
schuwing: het parlement kan nog het
één en ander wijzigen. Bovendien be
vat de lijst alleen de belangrijkste
punten uit de stelselherziening. Men
sen met een arbeidsongeschiktheids
uitkering beginnen bovenaan, werk
lozen starten bij vraag vier, en bejaar
den die van hun aow genieten, gaan
direct door naar vraag 26.
Een blik op het nieuwe stelsel van
sociale zekerheid door Peter de
Vries.
Mensen die al een arbeidsonge
schiktheidsuitkering krijgen, be
ginnen bij vraag 1. Degenen die
na de stelselherziening arbeids
ongeschikt worden, starten bij
vraag 3.
1. Bent u:
- 35 jaar of ouder? Ga naar vraag
2.
-jonger dan 35 jaar? U wordt ver
plicht herkeurd. Ga naar vraag 3.
2. In principe verandert er voor
de mensen met een wao-uitke-
ring niets door de stelselherzie
ning. Maar die zekerheid duurt
slechts tot het moment waarop U
herkeurd wordt. Wanneer dat
moment aanbreekt, hangt onder
meer af van de aard van de han
dicap, de voorspoedige genezing,
en de drukte by de keuringsart
sen. Omdat de artsen het de ko
mende jaren bijzonder druk heb
ben, kan dat wel even duren. Als
het zover is, ga dan naar vraag 3.
Beantwoord in de tussentijd de
volgende vraag.
Bent u volledig arbeidsonge
schikt of niet?
- Niet volledig arbeidsonge
schikt. U blijft dan naast uw
wao-uitkering ook een gedeelte
lijke ww- of wwv-uitkering ont
vangen. Wanneer die twee werk
loosheidsuitkeringen afgelopen
zijn, krijgt U naast de wao BIJ
STAND.
- Volledig arbeidsongeschikt. U
ontvangt tot uw 65ste een volle
dige wao-uitkering ter grootte
van 70 procent van het laatste
loon.
3. U bent bij de keuringsarts be
land om (opnieuw) vast te stellen
in welke mate u arbeidsonge
schikt bent. Vóór de stelselher
ziening werd daarbij niet alleen
gekeken naar de puur medische
kanten van uw handicap of
kwaal. Toen werd ook berekend
hoeveel kans u door de handicap
nog op een soortgelijke baan in
de eigen regio had, en hoeveel u
in zo'n baan zou verdienen. Aan
de hand daarvan werd het ar-
beidsongeschiktheidsdeel becij
ferd.
Na de stelselherziening wordt
niet meer gekeken naar Uw kan
sen op de arbeidsmarkt in eigen
regio. De hoogte van de wao-uit
kering wordt dus vrijwel geheel
bepaald door de medische om
vang van de handicap.
- U wordt nu volledig afgekeurd.
Dat betekent een wao-uitkering
(70 procent van het laatste loon)
tot de pensionering. Om te kij
ken of dat genoeg is gaat U door
naar de TOESLAGENWET.
- U wordt gedeeltelijk afgekeurd.
Laten we zeggen: voor de helft.
Tot uw 65ste krijgt u dan een hal
ve wao-uitkering. Dat kost u op
termijn handenvol geld. U raakt
namelijk ten dele aangewezen op
de WERKLOOSHEIDSWET.
WERKLOOSHEIDSWET
4. Bent u schoolverlater zonder
werk? Ga dan naar de BIJ
STAND.
- Had u voor de stelselherziening
al een ww- of wwv-uitkering, dan
behoudt u in principe de daaraan
verbonden uitkeringsrechten.
Na de wwv komt ook u in de BIJ
STAND. Op die regel is één uit
zondering: de huidige werklozen
die de 50 jaar zijn gepasseerd,
worden na afloop van hun ww/
wwv-uitkering afhankelijk van
de speciale regeling voor OUDE
RE WERKLOZEN (IOW) (vraag
11.).
- Bent u wao-er, jonger dan 35
jaar en na de verplichte herkeu
ring gedeeltelijk arbeidsonge
schikt verklaard? Ga dan door
naar de OVERGANGSMAAT
REGEL (vraag 12).
- De werklozen en gedeeltelijk
arbeidsongeschikten die op al
deze vragen "nee" antwoorden,
gaan door naar vraag 5.
5. Was U in loondienst voor de
datum van werkloosheid?
- Zo ja, ga dan naar vraag 6.
- Nee, ga naar de BIJSTAND.
6. De werkloosheid moet geheel
onvrijwillig zijn wil men voor
een ww-uitkering in aanmerking
komen. Daaronder wordt niet al
leen verstaan dat het ontslag ge
heel onvrijwillig moet zijn ge
weest, maar ook dat u alles op al
les zet om weer zo snel mogelijk
aan werk te komen. Het begrip
"passende arbeid" wordt ver
ruimd. U moet bereid zijn te ver
huizen en een lager loon te ac
cepteren. Geschikt is kortom "al
le arbeid die voor de krachten en
bekwaamheden van de werkne
mer is berekend", tenzij "licha
melijke of sociale redenen" zich
daar tegen verzetten.
Vroeger gold dat iemand die zelf
(enige) schuld had aan de werk
loosheid, geen recht had op het
halve jaar ww. Wel kreeg zo ie
mand nog twee jaar wwv, en kon
de bedrijfsvereniging besluiten
die uitkering enigszins te korten.
Na de stelselherziening geldt een
minimumstraf wanneer de werk
loosheid enigermate "verwijt
baar" is. De lichtste straf is dat
de uitkering verlaagd wordt tot
70 procent van het minimum
loon (is netto f. 1045,00 per
maand). De zwaarste straf is geen
ww-uitkering. Ga in dat geval di
rect door naar de BIJSTAND.
7. De ww-uitkering bedraagt bij
volledige werkloosheid 70 pro
cent van het laatste loon. Gedeel
telijk arbeidsongeschikten krij
gen ook maar een gedeeltelijke
ww. De grote vraag is: hoe lang
duurt de ww-uitkering? Vroeger
was dat (behalve voor jongeren
onder de 23) in het totaal 2,5 jaar.
Ka de stelselherziening wordt de
uitkeringsduur afhankelijk van
leeftijd en het aantal gewerkte ja-
Hebt u in het jaar voorafgaand
aan de datum van werkloosheid,
26 weken gewerkt?
- Nee, ga dan naar de BIJ
STAND.
- Ja, dan heeft ueen halfjaar ww
verdiend. Als u daarvan niet
rond kunt komen, bestudeer dan
de TOESLAGENWET. Of er
meer in het vat zit, bekijkt u by
vraag 8.
8. Nieuw in de ww is dat u tijdens
de vijf jaar voorafgaand aan de
werkloosheid drie jaar gewerkt
moet hebben om de volle duur
van de uitkering te kunnen kry-
gen. Die eis werd vroeger niet ge
steld. Onderzoek van het minis
terie wijst uit dat vooral vrou
wen, mensen uit de horeca en
uitzendkrachten hierdoor getrof
fen worden. Onder "werken"
wordt ook meegeteld de periode
waarin men aangewezen was op
een wao-uitkering. Wanneer een
werkende vrouw tijdelijk niet
kan werken omdat ze voor kin
deren moet zorgen, telt die ver
zorgingsperiode voor de helft
Heeft U de afgelopen vijf jaar
minstens drie jaar gewerkt?
- Ja, ga dan naar vraag 9.
- Nee, ga dan na het halve jaar
ww, dat u bij vraag 7 verdiende,
alsnog door naar de BIJSTAND.
9. U kunt nu in aanmerking ko
men voor een langere ww-uitke
ring. Die bedraagt 70 procent van
het laatste loon. Als u daaraan te
kort komt, kunt u ondertussen
ook een beroep doen op de TOE
SLAGENWET.
Bereken nu de totale duur van
de ww-uitkering. Bepaal daar
voor eerst hoe lang het geleden is
dat u achttien jaar werd. Trek
van dat getal vijfjaar af en noteer
het op een kladblok. Bereken nu
hoe lang u de afgelopen vyf jaar
hebt gewerkt (vraag 8.) en schrijf
ook dat getal op. Tel ze bij elkaar
op, en u heeft wat in Den Haag
heet het "fictief arbeidsverle
den" berekend. Zoek nu in de ta
bel op met hoeveel jaar ww dat
overeenkomt. Links staat het ar
beidsverleden, rechts de maxi
male duur van de ww, inclusief
het halve jaar ww dat U bij vraag
7 verdiende.
0,5-4jr.-0,5jr. ww
5-8jr.-0,75jr. ww
10-14 jr.-l jr. ww
15- 19jr.-l,5jr. ww
20 - 24jr.-2 jr. ww
25-29 jr.-2,5 jr. ww
30 - 34 jr.-3 jr. ww
35-39jr.-4jr. ww
40 jr. en meer-5 jr. ww
Ga door naar de VERVOLGUIT
KERING.
10. VERVOLGUITKERING.
Wie de volle voor hem gelden
de termijn van de ww er op heeft
zitten, verdwijnt niet direct in de
bijstand. Eerst krijgt men een
vervolguitkering. Die duurt een
jaar, maar is wel een stuk lager
dan de ww. De vervolguitkering
bedraagt 70 procent van het mi
nimumloon, en dat is momenteel
netto f. 1045,00 per maand. Als u
van dat bedrag niet rond kunt
komen, probeert U het weer aan
het loket voor de TOESLAGEN
WET. Na afloop van de vervolg
uitkering gaat U naar de BIJ
STAND, tenzij U Op het moment
waarop de werkloosheid begón,
50 jaar of ouder was. In dat geval
gaat U door naar vraag 11.
11. OUDERE WERKLOZEN
(IOW)
Voor alle huidige werklozen van
boven de vijftig, én voor degenen
die straks, op het moment waar
op ze werkloos worden, ouder
dan 50 zijn, gaat de iow gelden.
De "Inkomensvoorziening voor
Oudere Werklozen" vormt vol
gens de regering het extraatje
waarop de oudere werkloze na
een leven hard werken recht
heeft.
De wet heet een "verbetering" te
zijn. Dat klinkt mooi, maar is het
niet. De huidige oudere werkloze
krygt na afloop van z'n officiële
wwv-termijn namelijk al een ex
traatje. De uitkering wordt dan
tot de pensionering gewoon
voortgezet op het minimumni-
In de wet (iow) blijft die regeling,
maar wordt er één punt aan toe
gevoegd. De hoogte van de uitke
ring wordt afhankelijk van de
vraag of de partner van de oude
re werkloze zelf ook inkomen
heeft. Als dat zo is, wordt de uit
kering gekort. De "verbetering"
van de wet is dus betrekkelijk.
Wie aan de iow-uitkëring tekort
komt, moet een beroep doen op
de TOESLAGENWET. De ver
wachting is dat de politieke par
tijen tijdens de parlementaire be
handeling van de stelselherzie
ning op dit punt flink wat stam
pei gaan maken.
12. JONGERE ARBEIDSONGE
SCHIKTEN (OVERGANGS
MAATREGEL)
U bent verplicht herkeurd, en ge
deeltelijk arbeidsongeschikt ver
klaard. Naast de gedeeltelijke
wao, raakt u onder de nieuwe re
gels aangewezen op de nieuwe
werkloosheidswet. Om die pijn
te verzachten, krijgt u een iets
betere ww-regeling. De plannen
op dit punt zijn overigens aller
minst zeker. Wanneer u aan de
combinatie van ww en wao niet
genoeg heeft, kunt u een beroep
doen op de TOESLAGENWET.
Eerst moet echter bepaald wor
den hoe lang u een gedeeltelijke
ww uitkering krijgt.
Krijgt u al langer dan vijfjaar een
wao-uitkering?
- Zo ja, dan krijgt u naast de ge
deeltelijke wao gedurende vijf
jaar een deel ww; ga daarna naar
vraag 13.
- Nee, ga dan meteen naar vraag
14.
13. Heeft u in de vijf jaar vooraf
gaand aan de gedeeltelijke ar
beidsongeschiktheid tenminste
drie jaar gewerkt?
- Ja, dan krijgt u na de vijf jaar
aanvullende ww-nieuwe stijl nog
een jaar lang een zogeheten "ver
volguitkering" (zie de toelichting
bij vraag 10.). Daarna gaat u naar
de BIJSTAND.
- Nee, dan verdwijnt u na de vijf
jaar aanvullende ww-nieuwe stijl
in de BIJSTAND.
14. Wanneer u nog maar kort in
de wao loopt, wordt uw gedeelte
lijke ww-uitkering afgeleid van
uw leeftijd. Dat gaat volgens on
derstaande tabel,
jonger dan 23: 1 jaar gedeeltelij
ke ww
23 t/m 29 jr: 2 jaar gedeeltelijke
30 t/m 34 jr: 3 jaar gedeeltelijke
U kunt daar bovenop altijd nog
proberen in aanmerking te ko
men voor een uitkering volgens
de TOESLAGENWET. Na afloop
van de ww-periode raakt u naast
de gedeeltelijke wao aangewezen
op de BIJSTAND.
15. TOESLAGENWET.
De Toeslagenwet is er niet voor
iedereen die geld tekort komt.
Alleen mensen die onder het
voor hen geldende sociale mini
mum zakken, kunnen er een be
roep op doen. Vroeger kenden
we de zogeheten "minimum dag
loonbepalingen", om te zorgen
dat geen enkele uitkeringsge
rechtigde onder het voor hem of
haar geldende sociaal minimum
kwam. Die dagloonberekenin
gen zijn na de stelselherziening
verleden tijd.
Om vast te stellen of u echt voor
een toeslag in aanmerking komt,
moeten sinds kort eerst enige
privé-vragen gesteld worden.
Eerste vraag is of u een uitkering
volgdns de nieuwe ww, iow, een
vervolguitkering of een gedeelte
lijke wao heeft. Als dat zo is.
komt u bij vraag 16 terecht. U
kunt de Toeslagenwet overslaan
wanneer u al voor de stelselher
ziening werkloos of geheel ar
beidsongeschikt was.
16. Woont U alleen?
- Zo ja, ga dan naar vraag 21.
- Nee, ga dan naar vraag 17.
17. U woont samen met één of
meer andere mensen. Dat kan in
verschillende vormen, bijvoor
beeld als kamerbewoner, bewo
ners van laten we zeggen een stu
dentenhuis of een kraakpand,
maar ook met een partner of een
eigen kind. Voert u met de ande
re bewoners van het pand ook
een gezamenlijke huishouding?
- Nee, ga dan naar vraag 22.
- Ja, ga dan naar vraag 18.
18. Het koken en inkopen doen is
dus een gezamenlijke verant
woordelijkheid, om over andere
bezigheden maar te zwijgen. De
sociale dienst en bedrijfsvereni
ging moeten echter meer weten.
Is de relatie "duurzaam", dat wil
zeggen: langer dan een paar
maanden?
- Nee, ga dan naar vraag 22.
- Ja, ga dan naar vraag 19.
19. De kans bestaat natuurlijk
dat u gewoon in één huis woont
met uw kind, en dat uw vroegere
partner elders vertoeft. De socia
le zekerheid laat niets aan het on
zekere over. Presenteert u zich
aan de buitenwacht met de huis
genoot als "partner" of niet?
- Ja, ga dan naar vraag 20.
- Nee, ga dan naar vraag 23.
20. U woont met een partner -
van welk geslacht dan ook - sa
men, en bent wellicht zelfs ge
trouwd. Dat betekent dat u geza
menlijk recht hebt op het sociaal
minimum voor gezinnen, te we
ten netto 1492,85 per maand.
Wanneer het inkomen van de
partner en uw ww, of uw gedeel
telijke wao plus ww tezamen, dat
bedrag overschrijden, is er niets
aan de hand. Als u onder het mi
nimum zakt, wordt de uitkering
aangevuld. Wanneer u echter een
uitkering hebt (iow bijvoorbeeld)
die afhankelijk is van het inko
men van uw partner, worden de
inkomsten van uw partner eerst
op de toeslag gekort.
Voorbeelden te over. U krijgt
maandelijks 1500 gulden wao, of
ww plus wao, terwijl de partner
ook 1500 gulden verdient. Omdat
de ww en de wao geen "inko-
menstoets" kennen, verdient u
bij elkaar 3000 gulden.
Voorbeeld twee: dezelfde part
ner, maar nu krijgt u maande
lijks 250 gulden ww en 250 gul
den wao. Omdat Uw partner ver
dient, kunt u naar de toeslag flui
ten.
In z'n algemeenheid geldt dat de
hoogte en duur van ww, wao en
vervolguitkering onafhankelijk
is van het partnerinkomen. De
iow-uitkering, de toeslag en de
bijstand zijn wel afhankelijk van
het inkomen van de partner.
21. U woont alleen. Dat betekent
dat u, indien ouder dan 23 jaar.
nooit onder de netto fl. 1045,00
per maand zakt. Ligt de ww' of
wao-uitkering hoger, dan is dat
mooi meegenomen. Is de uitke
ring lager, dan wordt deze aange
vuld tot het voor alleenstaanden
geldende minimum.
22. U valt onder de categorie
"woningdelers" en heeft daarom
recht op minimaal netto 887,65
gulden per maand. Een hogere
ww of wao-uitkering kan, een la
gere wordt aangevuld tot dat be
drag. Denk er om dat ook de
hoogte van de iow-uitkering voor
oudere werklozen afhankelijk is
van de inkomens in het huishou
den.
23. Naar alle waarschijnlijk is
hier sprake van een één-ouder
gezin. Dat betekent dat de uitke
ring nooit onder de netto 1343,55
gulden per maand zakt. Bij een
ww- of wao-uitkering die hoger
gebeurt er niets, bij een lagere
uitkering wordt deze in principe
via een toeslag aangevuld. De
huisgenoot in kwestie moet dan
echter geen eigen inkomen (baan
of uitkering) hebben, want dan
begint de sociale dienst te kor
ten, net zolang tot er van de toe
slag niets over is of u onder het
sociaal minimum voor één-ou-
der-gezinnen zakt.
24. BIJSTAND.
Eenmaal terecht gekomen in het
vangnet van de sociale zeker
heid, de bijstand, worden de re
gels waaraan een uitkeringsge
rechtigde moet voldoen, het
strengst. De eerste vraag die ge
steld moet worden, is of de uitke
ringsgerechtigde eigen vermo
gen - spaarbankboekje, eigen
huis - heeft.
- Geen eigen vermogen. U komt
in aanmerking voor een bij
standsuitkering. Zie vraag 25.
- Wel eigen vermogen. Dat moet
u in principe eerst grotendeels
opeten. Daarna kunt u een bij
standsuitkering aanvragen via
vraag 25.
25. U krijgt een minimumuitke
ring. Eigen bijverdienste (ook ei
gen uitkeringen) of inkomen van
een partner worden zonder par
don op de uitkering gekort. Van
belang is ook om vast te stellen
of u alleenstaande bent, samen
woont, de woning deelt of samen
met een ander een één-ouder-ge-
zin vormt. Het antwoord daarop
kunt u vinden onder de vragen
16 tot en met 23.
In de bijstand gelden dezelfde
netto minimumuitkeringen.
Voor samenwonenden en echt
paren f. 1492,85 per maand; voor
één-ouder-gezinnen f. 1343,55
maandelijks; voor alleenstaan
den per maand f. 1045,00, en voor
woningdelers maandelijks 887,65
gulden. Daaronder zakt u niet,
maar meer bijstand krijgt nie
mand.
26. AOW.
Ook aow-ers krijgen met de stel
selherziening te maken. Aller
eerst is het van belang of u al
leenstaand, woningdeler of sa
menwonend (bij voorbeeld ge
huwd) bent.
De alleenstaande bejaarde krijgt
maandelijks netto 1045,00 gul
den. Dat is 70 procent van het so
ciaal minimum voor gehuwden.
De bejaarde woningdeler krijgt
aan aow plus toeslag al met al 60
procent van het sociaal mini
mum voor gehuwden. Dat is per
maand op dit moment netto
887,65 gulden.
Getrouwde en ongehuwd samen
wonende bejaarden, krygen tot
1988 100 procent van het sociaal
minimum, en dat is netto
1492,85. Dat bedrag krijgt u tot
1988 ook, wanneer één der part
ners jonger is dan 65 en een eigen
inkomen heeft. Na 1988 veran
dert er wat voor deze groep be
jaarden. Dan wordt namelijk de
uitkering van het bejaarde echt
paar waarvan de partner (onder
de 65) werkt, gekort. De inkom
sten van de werkende partner
worden van de aow-uitkering af
getrokken tot een maximum van
netto 746 gulden per maand. Dat
is in de praktijk vooral vervelend
voor al die vrouwen die nog een
baan hebben, en getrouwd zijn
met een man die inmiddels ge
pensioneerd is.
HOE KRIJGT U GELD?
De bedrijfsvereniging voert
de nieuwe werkloosheidswet,
de vervolguitkering, de toesla
genwet en de wao uit. Het geld
wordt overgamaakt op naam
van de uitkeringsgerechtigde.
In die verzekeringen bestaat
immers een individueel uitke
ringsrecht, onafhankelijk van
de bijverdienste van een even
tuele huisgenoot.
Geheel anders ligt dat bij de
bijstand, de iow en de aow voor
gezinnen, die door de sociale
dienst worden uitgevoerd. Om
man en vrouw gelijkelijk te be
handelen, krijgt elk de helft
van de aow-, iow- of bijstands
uitkering voor gezinnen. Op die
manier wordt de gelijkberech
tiging der sexen gerealiseerd.
'Kerken soms
onkritisch
en onnozel'
De voorzitter van de Bond van Ne
derlandse predikanten, ds. L. de
Liefde heeft de kerk vanmorgen in
Utrecht gewaarschuwd voor onkri
tisch en onnozel spreken. Hy deed
dat tijdens de 65ste algemene ver
gadering van de bond. De Liefde
vroeg zich af of de kerken zich
soms niet op een onkritische weg
begeven door overal maar iets over
te zeggen. Onnozel zijn de kerken
zyns inziens, zonder dat zij het zelf
door hebben: "De kerken worden
dan niet gevraagd vanwege hun in
breng, maar om een getalselemcnt
te versterken of om extra indruk te
maken in moreel opzicht".
Wat het inkomen van predikan
ten betreft, hield De Liefde een
pleidooi voor extra geld in plaats
van uitbreiding van de vakantie en
verlaging van de vut-leeftijd.
Steeds meer predikanten hebben
moeite om rond te komen van hun
tractement. "Het is niet onbillijk
om als bond pal te staan voor de
honorering", aldus De Liefde.
Vrijheid. "De kerk staat aan de
kant van de vrijheid". Met die
woorden presenteerde kardinaal
Joseph Ratzinger, hoofd van de
Vaticaanse Congregatie voor de
Geloofsleer, zaterdag het beloofde
tweede document over de bevrij
dingstheologie. Het eerste, van au
gustus 1984, bevatte een scherpe
veroordeling van een aantal aspec
ten van deze theologie, maar gaf
daarvan volgens velen een karika
turaal beeld waarin geen enkele se
t theoloog zich kon herken-
De nieuwe instructie daarente
gen erkent dat vrijheid en bevrij
ding de kern uitmaken van de
christelijke boodschap en ziet in
het algemene verlangen daarnaar
een teken des tijds dat door de
kerk niet mag worden miskend.
Hiermee erkent het Vaticaan na
drukkelijk het uitgangspunt van
de bevrijdingstheorie en erkent die
ook als leer voor alle landen door
het als noodzakelijk uitvloeisel van
de traditionele theologie en sociale
leer van de kerk voor te stellen. El
ke vorm van onderdrukking en
misbruik van macht en rijkdom
wordt veroordeeld en de wettig
heid van verzet wordt aanvaard.
Noodklok. DISK, Dienst in de
Industriële Samenleving vanwege
de Kerken, heeft de kerken in Ne
derland opgeroepen morgen om
vijf voor twaalf de noodklok te lui
den. Dat als protest tegen plannen
van staatssecretaris De Graaf om
het stelsel van sociale zekerheid te
herzien. In Rotterdam zullen mor
gen in elk geval zeven kerken de
klokken luiden 'als teken van heili
ge verontwaardiging over verdere
afbraak van de sociale zekerheid'.
Zuid-Afrika. Professor dr. K.
Runia (Kampen) noemt de reis van
de Gereformeerde predikanten
L.H. Kwast en A.S. Rienstra naar
Zuid-Afrika 'geen goede zaak'. Vol
gens Runia hebben zij geen absolu
te bewegingsvrijheid in dat land.
Hij heeft dat aan Kwast laten we
ten die hem enkele weken geleden
over de reis advies vroeg. Runia is
hoofdredacteur van het Centraal
Weekblad waarvan Kwast redac
tiemedewerker is.
Blinde hoek. Het is te hopen dat
de PvdA zich meer bewust wordt
van haar 'blinde hoek' voor levens
beschouwelijke waarden op het ge
bied van onder meer abortus en eu
thanasie. Er bestaat een trend bin
nen die partij om mensen die zich,
al dan niet vanuit godsdienstige
achtergrond, terughoudend opstel
len in deze kwesties van verouderd
denken te beschuldigen. Dat vindt
drs. J.J. ter Laak, r.k. pastor en se
cretaris van Pax Christi Neder
land. Zijn mening is te lezen in het
boekje 'Geloven in de PvdA?'
waarin vier pastores uiteenzetten
waarom zy toch voor die partij kie
zen.
Nederlandse Hervormde Kerk
Beroepen te Nieuwer-Ter Aa: J.
Maas, kandidaat te Hendrik Ido
Ambacht.
Bedankt voor Katwijk aan Zee:
J. E. W. Nicolai te Nieuwendijk.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Capelle-Biezelinge:
L. T. van der Leer. kandidaat al
daar, die dit beroep heeft aangeno
men; beroepen te Westerende (in
tijdelijke gedeeltelijke dienst): L.
Zwanenburg, emeritus-predikant-
te Groningen.
Beroepbaarstelling: drs. L. T.
van der Leer, Van der Biltlaan 63,
4421 BD Capelle-Biezelinge.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt
Beroepen te Harkstede in combi
natie met Overschild: drs: J. Huij-
gen, kandidaat te Kampen.
Aangenomen naar IJsselmui-
den-Grafhorst: K. de Vries, kandi
daat te Kampen, die bedankte voor
Marknesse.
Nederlands Gereformeerde Ker
ken
Beroepen te Assen: P. Kurpers-
hoek, kandidaat te Apeldoorn.
Gereformeerde Gemeenten
Beroepen te Gouda: J. Kareis te
Rijssen.
Bedankt voor Den Haag-Zuid: L.
Blok te Nunspeet; bedankt voor
Berkenwoude, in combinatie met
Dovenzorg: C. J. Meeuse te Rotter
dam-Zuid.
Baptisten Gemeente
Beroepen te Alkmaar, parttime:
A. J. van de Wetering te Eindho-
