PAAQPRIMFIIR met kruisraketverdrag
Strooivlokken
vloer is
kleurrijk
en slijtvast
Handboek natuurmonumenten aanwinst
HOBBY
lanTiflnfiia//// infnniaim
a
Eerste Kamer akkoord
Nederland eet nog
altijd te veel vet
Orgels in
Nederland
populair
H I 1 I I M I I I II I DEN HAAG (GPD) - De Eerste Het staartje van het maandag be-
PvdA en WD: medicijnenhulp
Suriname kritisch bekijken
DONDERDAG 27 MAART 1986
PAGINA 23
Met meer dan acht op de hon
derd gezinnen waar een elek
tronisch orgel, keyboard of
synthesizer aanwezig is, spant
Nederland ten opzichte van alle
landen ter wereld de kroon wat
de 'orgeldichtheid' betreft.
De micro-elektronica heeft
het 'bespelen' van praktisch al
le soorten muziekinstrumenten
mogelijk en makkelijk ge
maakt. Elk geluid is volkomen
natuurgetrouw, nauwelijks van
echt te onderscheiden.
De opmars van de home
computer heeft aan de toename
van het aantal huiselijke elek-
tronica-orgels nog een steentje
bijgedragen, want ook via dit
apparaat kan tegenwoordig
zelfs al gemusiceerd worden.
Voor betrekkelijk weinig geld
haal je een compleet orkest in
huis, dat je zelf dirigeert en
waarin je zelf als solist op elk
willekeurig instrument op
treedt.
Er is op dit gebied ontzaglijk
veel op de markt. In de Welke-
Koopgids wordt dit aanbod op
een rij gezet, met overzichtelij
ke en heldere informatie. Wie
van al dit elektronische gedoe
niks moet hebben en het bij het
volgens klassieke principes ge
bouwde orgel houdt, moet te
genwoordig wel een dik veel
voud aan gulens betalen van
wat een 'chip-gestuurd' instru
ment kost.
De gids 'Elektronische orgels
en keyboards' is voor f 4,95 in
de tijdschriftenwinkels te
koop.
Er is een nieuw vloerafwer-
kingsprodukt op komst, bin
nenkort verkrijgbaar in dhz- en
verfwinkels, bouwmarkten
enz. Helemaal afgestemd op
probleemloze verwerking door
de doe-het-zelver. Het is een uit
twee materialen bestaand sys
teem: een vloeibare kunsthars
en kleine, geschilferde kunst
stof-vlokjes. Het resultaat is
een naadloze, één- of
meerkleurige vloerafwerking
die niet alleen decoratief is
maar ook slijtvast, hygiënisch
en makkelijk schoon te hou
den.
De verwerking is uitermate een
voudig. Je brengt met kwast of
verfroller de kunsthars op de on-
dervloer aan en in de nog natte laag
strooi je de schilfers. Die kleven in
de hars vast en dan komt er nog
een toplaag van dezelfde hars over
heen. Aanvankelijk schrik je wel
even. als de hars gaat uitharden.
Het lijkt alsof er een laagje yoghurt
op de vloer ligt, een melkachtig op
pervlak. Maar na enkele uren ver
dwijnt die witzweem, de hars
wordt volkomen transparant en de
kleuren van de vlokken komen
sprankelend tot leven. Na onge
veer 24 uur is de vloer uitgehard en
beloopbaar.
Mogelijkheden
Er zijn acht kleurmogelijkheden:
twee egaal witte en zes melanges
van vlokken in twee of drie kleu
ren. Het instrooien op de eerste
(kleefllaag kunsthars gaat net zo
makkelijk als peper in de soep
doen, uit een strooibus.
De meest ideale ondergrond is
een vlakke, schone betonvloer. Zo
nodig eerst reinigen en putjes vul
len. Het kan echter ook op een hou
ten ondervloer, als die vooraf van
een egalisatielaag is voorzien. Be
halve voor woonkamer, keuken,
badkamer, enz. is Coldec Vloerde
cor ook geschikt voor de garage
vloer, de dhz-werkplaats, balkon of
terras. Per vierkante meter kost
het nog geen twintig gulden.
Het systeem is op zich niet
nieuw. Op soortgelijke basis wor
den al jaren vloerafwerkingen voor
bedrijfsvloeren e.d. gemaakt. De
daarbij gebruikte harsen (polyure-
thaan) zijn echter zó penetrant van
geur dat ze voor dhz-verwerking
ongeschikt zijn. Het nieuwe pro-
dukt is echter gebaseerd op een
acrylhars. Dus geen kwalijke dam
pen, geen pijn in de ogen en geen
last met de ademhaling tijdens de
verwerking.
Compleet
Wanneer na jaren de acryl-top-
laag slijtageverschijnselen zou ver
tonen, kan na een schoonmaak
beurt een nieuwe harslaag aange
bracht worden. Misschien komt de
fabrikant op het idee om naast de
complete sets de hars voor onder
houd op lange termijn ook afzon
derlijk te leveren.
Nadere informatie, ook wat ver
koopadressen betreft: Coldec in
Apeldoorn, tel. 055-220944.
De strooivlokken kosten nog geen 20 gulden per vierkante meter.
(foto GPD)
De hedendaagse voedingsmidde
lenindustrie brengt een overvloed
aan produkten in de handel die
tij dsbes parend zijn bedoeld. Met
die industrieel voorbereide 'conve
nience foods' en kant-en-klaar
maaltijden, en met de geavanceer
de elektrische keukenhulpjes, is de
huisvrouw van nu in staat om een
complete maaltijd op tafel te 'tove
ren' in een fractie van de tijd die
oma daarvoor nodig had.
Om de paar jaar wordt er uitge
breid onderzoek gedaan naar de
voedingsgewoonten van ons Ne
derlanders. De 'Menucensus' heet
dat. De resultaten uit 1984 zijn ver
geleken met de situatie in 1980.
Niet alleen voor wetenschappers,
maar ook voor mensen die belang
stelling hebben voor hun dagelijk
se voeding, zijn er interessante ont
wikkelingen te zien aan de hand
van dit onderzoek.
Van oudsher bestaat de Neder
landse warme maaltijd uit soep
vooraf, een hoofdgerecht van aard
appelen, vjees en groente, en een
toetje waarin veel melk is ver
werkt, of fruit. Een van de verande
ringen is dat tegenwoordig steeds
vaker brood wordt gegeten in
plaats van aardappelen, of in elk
geval een ander aardappelprodukt
dan die gewone kruimig gekookte.
Vooral de kant-en-klaar gekochte
patates frites verheugen zich in een
groeiende belangstelling: het ge
bruik is sinds 1980 met een derde
toegenomen. In plaats van zelf toe
bereid vlees worden er aanzienlijk
meer warme snacks gegeten bij de
maaltijd. Uit het buitenland over
genomen gerechten zoals nasi, ba
mi of spaghetti, staan in meer dan
de helft van de Nederlandse huis
houdens zeker één keer per week
op tafel. En steeds vaker gaat de
Nederlandse huisvrouw er toe over
die maaltijden te bereiden op basis
van kant-en-klaar gekochte meng-
Toetje
De Vereniging tot Behoud van Na
tuurmonumenten in Nederland be
staat tachtig jaar.
Dat was aanlei
ding voor een nieuwe uitgave van
het befaamde Handboek. In deze
inmiddels zesde editie zijn alle Ne
derlandse natuurgebieden en wan
delterreinen vermeld, keurig ge
rangschikt per provincie. Niet al
leen de 'eigen' stukjes grond van
Natuurmonumenten staan er in;
ook de percelen van de provinciale
Landschappen, vari Staatsbosbe
heer en van andere organisaties,
gemeenten en particulièren, zijn
opgenomen.
In de loop der jaren (de eerste
editie verscheen in 1947) is het
Handboek uitgegroeid van een
dunne pocket tot een lijvige paper
back, die maar liefst 400 pagina's
beslaat. Bij een bezoek aan een ter
rein is het boekwerk dan ook niet
langer losjes in de binnenzak te
vervoeren.
Per provincie wordt eerst aange
duid in welke gemeenten een na
tuurgebied te vinden is en op wel
ke bladzijde de gegevens hierover
vermeld zijn. Die informatie is be
knopt maar volledig. Met symbo
len en een korte tekst wordt aange
geven waar het terrein gelegen is,
op welke topografische kaart het te
vinden is en hoe het met de toegan
kelijkheid is gesteld. Veel terrei
nen zijn vrij te betreden, soms al
leen voor de leden van Natuurmo
numenten (lidmaatschapskaart
meenemen), maar ook zijn er
grondbezitters die de aankoop van
een wandelkaart eisen.
Een be
perkt aantal van de allermooiste
plekjes is verboden gebied, vaak
omdat hier beschermde dier- of
plantsoorten voorkomen. De sym
bolen in het Handboek geven te
vens aan wat de attracties van het
terrein zijn: wandel of fietsroute,
bezoekerscentrum, parkeerplaats
of ligweide.
Natuurterreinen heb je overal en
op de meest onverwachte plaatsen.
Zo bleek zelfs mijn woonplaats er
twee rijk te zijn. Meestal zijn het
stukjes natuur waarvan het de be
doeling is dat ze ongerept blijven
en die een zekere landschappelijke
of historische waarde hebben. De
instandhouding hiervan is de be
langrijkste doelstelling van Na
tuurmonumenten. De vereniging
koopt regelmatig nieuwe stukken
natuur aan.
Het geld hiervoor komt
beschikbaar door contributies, gif
ten, legaten en subsidies.
Waalse Bos
Een nieuw natuurterrein van
Staatsbosbeheer, dat in het nieuwe
handboek op pagina 214 staat ve-
meld, ligt ten oosten van Tuil en 't
Waal. midden tussen de weilanden.
Meer dan 20 ha grond, pal achter
de Lekdijk, is dit jaar ingeplant
met jonge bomen en het is de be
doeling dat hier het Waalse bos
verschijnt. Voorlopig maakt het
een nog wat armetierige indruk.
Het bos-in-wording is te vinden als
je via Houten en Schalkwijk rich
ting Tuil en 't Waal gaat. Eerst kom
je dan het Inundatiekanaal tegen,
dat samen met de forten in dit ge
bied deel uitmaakt van de voorma
lige Hollandse Waterlinie. Een hal
ve kilometer verderop ligt het toe
komstige bos, compleet met par
keerplaats. Rechts, aan de over
kant van het water, ligt een ander Rrood
stukje natuur: het fort aan de Waal
se Wetering, dat dateert uit 1876
De populariteitvan het toetje is
tanende, ook het fabriekstoetje is
op de terugweg. En dat Nederland
se huisvrouwen zelf nog nauwe
lijks echte puddingen maken wis
ten we al. Een lichtpuntje: er wordt
vaker fruit gegeten na de warme
maaltijd. Maar die vrucht is dan
ook kant-en-klaar verpakt door de
natuur.
Uit onderzoek in een aantal Eu
ropese landen is gebleken, dat van
het gezinsbudget in Nederland het
kleinste percentage aan voedings
middelen wordt besteed. Dus huis
vrouwen in andere landen beste
den meer tijd en geld aan de bood
schappen, en zijn ook nog langer
bezig met het toebereiden van de
maaltijden. Want laten we niet ver
geten dat Nederland een van de
weinige landen is, waar per dag
slechts één warme maaltijd wordt
gebruikt. Bijna overal elders staat
tweemaal per dag zo'n arbeidsin
tensief menu op tafel.
Die beroemde broodmaaltijd van
ons is overigens wel wftt gevarieer
der, al gaat dat niet in alle opzich
ten op. De trommeltjes brood voor
werkenden zijn er nog steeds, maar
wie niet van een door het bedrijf
bekostigde zakenlunch kan genie
ten vindt toch vaak kantines op
zijn weg waar allerlei snacks voor
afwisseling zorgen. En de brood
maaltijd thuis wordt vaker dan
vroeger voorafgegaan door soep.
Maar of die zelfgemaakt is, valt te
betwijfelen.
r volko-
Het is niet toegankelijk, omdat het
van belang is als overwinterings
plaats voor vleermuizen.
Het handboek is een aanwinst
voor elke natuurliefhebber en
maakt de indruk bijzonder up to
date te zijn. Toch valt te hopen dat
het boek spoedig achterhaald is:
het nog steeds groeiende bezit van
Natuurmonumenten vereist wel
licht in de toekomst een nóg dikke
re uitgave.
De leden van Natuurmonumen
ten is gevraagd om een bijdrage
van een tientje voor het handboek.
In de boekhandel gaat het twintig
gulden kosten.
Het is positief dat er me
renbrood wordt gegeten i
ger. Daar staat tegenover dat de to
tale broodconsumptie toch afgeno
men is. Heel wat mensen zullen
dus lunchen met alleen maar zo'n
snack, of met frites. De gevarieerd
heid in broodbeleg is verder afge
nomen, en er ligt goedkoper vlees
op de boterham. Dat we gezond
moeten eten weten we nu allemaal
wel, maar de omzet aan veel te vet
te gefrituurde snacks heeft hier
door nog absoluut niet te lijden ge
had.
VRIJE TIJD
VANAF VRIJDAG BIJ JAN BENTVELD
M BM Kamer heeft gisteren met 45 tegen gonnen debat bracht alleen D66-se- De Ruiter en Van
B BB B B B B B B HBB B 28 stemmen het kruisraketverdrag nator Van Mierlo in een lastig par- (buitenlandse zaken)
DEN HAAG (GPD) - De Eerste
Kamer heeft gisteren met 45 tegen
28 stemmen het kruisraketverdrag
met de Verenigde Staten goedge
keurd. Vóór stemden CDA, WD
en klein rechts. Een motie van
PPR-senator De Gaay Fortman,
die stelde dat een tweederde meer
derheid noodzakelijk zou zijn voor
goedkeuring, werd met dezelfde
stemverhouding verworpen.
Met de uitslag van deze stem
ming zjjn de parlementaire discus
sies over de plaatsing van kruisra
ketten afgesloten. Op de basis
Woensdrecht zal nu worden begon
nen met de bouwwerkzaamheden
voor de raketbasis. Welk bedrijf
deze opdracht heeft gekregen werd
door defensie niet bekendge
maakt.
Het staartje van het maandag be
gonnen debat bracht alleen D66-se-
nator Van Mierlo in een lastig par
ket. Hij had betoogd dat het CDA
al in 1979 de moed had moeten op
brengen om duidelijk ja of nee te
zeggen tegen het plaatsingsbesluit.
Minister De Ruiter (defensie) en
CDArsenator Bukman namen dat
de D66-Ujsttrekker hoogst kwalijk.
Volgens De Ruiter was het juist
D66 dat de afgelopen zes jaar
steeds voor uitstel van een besluit
heeft gepleit. Van Mierlo merkte
op, dat hij het niet altijd eens is ge
weest met deze partijlijn, waarop
Bukman sneerde dat Van Mierlo
maar duidelijk moest maken of hij
als onafhankelijk lid van de Eerste
Kamer optrad of als lid van de D66-
fractie.
jan bentveld b.v/nieuwe rijn 24/2312 JD leiden telefoon 071-134671
DEN HAAG (ANP) - PvdA en WD
vinden dat minister Schoo (ont
wikkelingssamenwerking) de leve
ring van medicijnen aan Suriname
via het ministerie van volksge
zondheid nog eens kritisch moet
bekijken. Dit naar aanleiding van
Zes weken voor
ontucht marine
DEN HAAG (ANP) - Het hoog mili
tair gerechtshof in Den Haag heeft
gisteren vijf matrozen wegens on
tucht op het fregat Jan van Galen,
gepleegd in het najaar van 1984, tot
zes weken militaire detentie of ge
vangenisstraf veroordeeld. Twee
matrozen werden veroordeeld tot
acht weken, waarvan twee voor
waardelijk, omdat zij onder meer
ook diefstal op hun kerfstok had
den.
De zeven matrozen waren in be
roep gegaan bij het hof omdat zij
het vonnis van de zeekrijgsraad,
vier en zes weken, te zwaar von
den. Zij zijn veroordeeld omdat zij
een jarige maat niet alleen bij wijze
van ontgroening 21 stokslagen op
zijn blote achterwerk hadden gege
ven, maar hem ook hadden ont-
eerd met een kunstpenis.
de arrestatie van drie Surinamers
in de VS in verband met cocaïne
smokkel.
Het PvdA-kamerlid Knol heeft
de minister schriftelijke vragen ge
steld of het klopt dat de drie, onder
wie een van de militaire machtheb
bers, de cocaïnelijn wilden opzet
ten met medeweten en steun van
de Surinaamse regering. In dat ge
val moet worden overwogen af te
zien van de levering van medicij
nen, aldus Knol.
Ook de WD heeft minister
Schoo gevraagd extra terughou
dend te zijn bij het uitbreiden van
de contacten met de Surinaamse
regering, nu deze onder verden
king is komen te staan van steun
aan cocaïnesmokkel. Van het
„zelfs maar overwegen" van her
vatting van de ontwikkelingshulp
kan volgens de WD onder de hui
dige omstandigheden al helemaal
geen sprake zijn.
De medicijnenhulp ter waarde
van één miljoen maakt deel uit van
een aantal maatregelen waarmee
de Nederlandse regering de dia
loog met Suriname verder op gang
wil brengen. Schoo en minister
Van den Broek (buitenlandse za
ken) besloten hiertoe onlangs bij
wijze van „tegenprestatie" voor
een aantal positieve ontwikkelin
gen in Suriname.
De Ruiter en Van den Broek
(buitenlandse zaken) herhaalden
eendrachtig (op aandringen van
Bukman), dat de afstoting van de
nucleaire taken van F16 en Orion
wordt heroverwogen wanneer in
1988 geen kruisraketten worden
geplaatst. Dat laatste zou alleen
kunnen wanneer Sowjet-Unie en
Verenigde Staten voor die tijd
overeenkomen de middellange af
standswapens te elimineren.
De NAVO-bondgenoten hebben
inmiddels ingestemd met een be
zoek van een Nederlandse rege
ringsdelegatie aan Moskou dit na
jaar, aldus Van den Broek. Het ka
binet heeft na het 1 november-be-
sluit vorig jaar verklaard dat Ne
derland alleen in nauw overleg met
de bondgenoten besprekingen met
Moskou zal voeren. Van den Broek
zei, dat de Sowjets geen ruimte
konden vrijmaken voor een treffen
in Moskou nog voor de Nederland
se verkiezingen (zoals aanvanke
lijk de bedoeling was).
Massale sterfte
vis na lozing gif
TIEL (GPD) - Door de lozing van
zeer giftige bestrijdingsmiddelen
afkomstig van champignonkweke
rijen is massale vissterfte ontstaan.
Dat heeft het Zuiveringsschap Ri
vierenland geconstateerd in de
Bommelerwaard.
In de daar gelegen gemeente
Maasdriel zijn 170 kwekerijen die
allemaal de giftige middelen endo-
sulfan en pentachloorfenolaat via
hun afvalwater op de Drielse Wete
ring lozen. De vervuiling is zo
groot dat er over kilometers lengte
in deze watergang geen dierlijk en
plantenleven meer voorkomt. De
wetering staat in verbinding met
de Maas, op een plaats waar de ge
meente Den Haag haar drinkwater
betrekt
Om aan de vervuiling van het op
pervlaktewater een definitief einde
te maken heeft het schap een ver
bod om rechtstreeks te lozen afge
kondigd. Dat geldt voor alle bedrij
ven in het rivierengebied. Samen
met de provincie Gelderland wordt
het verontreinigd slib uit de wete
ring in de Bommelerwaard afge
graven en opgeslagen.
JUII WUIIVIUIU I IllhUI IVMI
LE0LUX AXENT. ONTWERP: AXEL
ENTHOVEN. LEVERBAAR IN LEER OF
IN AFNEEMBARE STOF(AFRITSBAAR)
ALS FAUTEUIL, 2V>- OF 3 ZITS.
SPEELS TIJDLOOS MODEL
DAT UITSTEKEND ZIT.
ZITDESIGN IS NAUW VERWANT MET KUNST. DE
KUNST VAN HET PERFEKTE KOMFORT IN KOM-
BINATIE MET DE IDEALE VORM.
ONZE PAAS PRIMEURS MAKEN DEEL UIT VAN
EEN SCHITTERENDE V00RJAARSK0LLEKTIE.
PRESENTEREN U DEZE VANAF VRIJDAG
A.S. MET WERK UIT DE KUNSTUITLEEN
LF.OLUX
DE NIEUWE STYLING IN ZITMEUBELEN VER
DIENT EEN KUNSTZINNIGE BELONING. U
KRIJGT ER EEN GESCHENKABONNEMENT OP
DE KUNSTUITLEEN BIJ. ZO WORDT EEN PAAS
VOOR U WELLICHT EEN KUNSTPRI
MEUR EN ZIT U "UIT DE KUNST, IN DE KUNST".
