Kerkdiensten vandaag, morgen en zaterdag
Vaticaan speelt 'vijanden' in de kaart
Amerikaanse theologen op de bres voor pater Curran
Ds. Geluk
bedankt als
voorzitter
Geref. Bond
DONDERDAG 27 MAART 1986
GEESTELIJK LEVEN
PAGINA 13
Van Well en Van Castei
(In deze lijst vindt u de kerkdiensten
van vanavond (Witte Donderdag), mor
gen (Goede Vrijdag) en Paaszaterdag.
De diensten van zondag en maandag
(Pasen) komen in de krant van aan
staande zaterdag).
LEIDEN: Herv. Gem. Hoogl. kerk
vrijdag 7.30 ds. Pannekoek en ds. Hor-
tensius, ha, mmv cantorij, gez. herv.-ge-
ref. dienst; Marekerk vrijdag 7.30 dr.
Meyers, ha; Maranathak. (L. Morsweg)
vrijdag 7.30 ds. Kooistra, ha; Oecumeni
sche geloofsgemeenschap De Regen
boog (Merenwijk)_vandaag 7.30 pastores
téy-Meu-
pastoor
Well en ds. Hortensius, mmv Regen
boogkoor; Bethlehemk. (Driftstr.) vrij
dag 10 voorm. ds. Pannekoek, ha; Be-
vrijdingsk. (Montgomerystr.) vrijdag
7.30 ds. Rietveld, ha; Vredesk. (Burggra-
venl.) vrijdag 7.30 ds. Nauta, ha; Waalse
kerk (tijdelijk Rapenburg 6) vrijdag 7.30
ds. Ribs, ha. Wijk 'Stevenshof zie na ge-
ref. kerk. Diakonessenhuis morgen 10
voorm. ds. Hemmes en ds. Van 't Hof.
ha. Endegeest vandaag 7.30 pater Bos
houwers en ds. Friederich. Geref. Kerk
Vredeskerk zie herv. gem.; Petrak. (Su
rinamese.) morgen 7.30 ds. Hortensius;
Oude Vest morgen 7.30 ds. Kramer;
Maranathak. zie herv. gem.; Bevrij-
dingsk. zie herv. gem.; bejaardenhuis
Groenhoven morgen 7 drs. P. de Bruijn,
O.geest, ha; Merenwijk zie herv. gem.
Wijk Stevenshof, gebouwtje 'Dykhof
(Rijndijk) morgen 7.30 ds. Jansen, ha.
Geref. K. Vrijg. (Herengr.) morgen 7.30
ds. Houtman. Chr. Geref. K. (Steen-
schuur) morgen 7.30 ds. Den Hertog.
Geref. Gem. (N. Rijn) morgen 7.30 ds.
Boogaard. Evang.-Luth. Gem. (Hoogl.
Kerkgr.) vandaag 8 vesper, uitvoering
Matthaus-Passion van Heinrich Schütz
door Herv. Haags kerkkoor, zat. 10 nam.
paaswake, ds. Mostert. Doopsgez.-Re-
monstr. Gem. (Lokhorstk. Pieters-
kerkstr.) morgen 7.30 ds. Koek, avond
maal. Baptistengem. (O. Rijn 3) morgen
7.30 ds. Bosveld, ha. Evang. Gemeen
schap (Middelstegr. 3) morgen 7.30
avondmaal, vrij voor alle gelovigen.
Evangeliecentrum-Pinksterbew. J.
Maasbach-Wereldzending (aula
Noachstr. 2) morgenavond (tijd niet op
gegeven) evang. Zijlstra. Leger des
Heils (hoek Vestestr./Groenesteeg) mor
gen 7.
Oud-Kath. K. (Zoeterw.singel) vrijdag
3 nam., zat. 7.30 paaswake. Rooms-Kath.
K. Haagweg vandaag 7.30 herdenking
Laatste Avondmaal, morgen 3 kruis
weg, 7.30 Goede Vrijdag-plechtigheid,
zat. 10.30 paaswake; Herensingel van
avond 8, morgen 3 en 8, zat. 9 nam.;
Rijndijk (Leiden-V.schoten) vanavond 7
herdenking Laatste Avondmaal, mor
gen 3 kruisweg, 7 Goede Vrijdag-plech
tigheid, zat. 8 paaswake; Steenschuur
vandaag 5 en 7 plechtige viering, mor
gen 3 kruisweg, 7 plechtigheden, zat.
8.15 donkere metten, 10 tot 11.30 biecht
gelegenheid, 4 tot 6 biechtgelegenheid,
9 plechtige paaswake; Boshuizerkade
vandaag 4 (gezinsviering) en 7.30 eucha
ristieviering, morgen 3 kruisweg, 7.30
plechtige herdenking, zat. 10 paaswake
en paasmis; Lammenschansweg van
daag 7.30 mmv dames- en herenkoor,
morgen 3 kruisweg, 7.30 Goede Vrijdag-
avonddienst, zat. 9 paaswake mmv jon
gerenkoor; Haarl.straat vandaag 7
plechtige eucharistieviering, morgen 3
kruisweg, 7 plechtige herdenking Chris
tus' sterven, zat. 9.30 paaswake; Meren
wijk zie herv. gem.; H. Rijndijk (zie Zoe-
terwoude).
AARLANDERVEEN: Herv. Gem.
morgen 7.30 ds. v. Driel, ha. Geref. Kerk
morgen 7.30 ds. Brouwer, Krimpen a.d.
IJssel. Chr. Geref. Kerk morgen 7.30 ds.
Korving, Veenendaal. Rk Kerk.
ALPHEN AAN DEN RIJN: Herv.
Gem. Adventskerk morgen 7.30 ds. v.d.
Heiden, ha; Opstandingskerk morgen
7.30 hr. Goedhart, Nieuwkoop; gebouw
'Nabij' (Van Lennepstr.) vandaag 7.30
ds. Bogers, ha; G. Herderkerk vandaag
7.30 ds. Taselaar, ha, morgen 7.30 ds.
Mulder; De Bron vandaag 7.30 ds. Ver
heul, ha, morgen 7.30 ds. Nieuwenhuis
en pastoor De Graaff, zat. 11 nam. ds.
Moll en pastoor De Graaff, paaswake;
Ashram (Marsdiep) vandaag 7.30 ds.
Mulder, ha; Oudshoornse kerk morgen
7.30 ds. Ter Bals, ha; Sionskerk (Me
teoorlaan) morgen 7.30 ds. Ouwendijk.
ref. Kerk (school Willemstr.) morgen
7.30 ds. M. de Jong. Chr. Geref. Kerk
morgen 7.30 ds. v.d. Meij.
Bapt.gem. (Molenwerfstr. 1) morgen
7.30 ds. Koekkoek. Bapt.gem. Noord
(school Kalkovenw. 62) morgen 7.30 hr.
H. Jongenburger. Remonstr. Kring
(Van Mandersloostr. 36) morgen 7 dr.
Meijering, O.geest. Rk Kerk: Bonifa-
ciusk. vandaag 8 avondmaalsviering,
morgen 2 kinder-woorddienst, 3 bidden
rond de kruisweg, 8 gedachtenis van
Christus' sterven, zat. 8.30 nam. viering
van de verrijzenis van onze Heer; Piusk.
zat. 8 paaswake; De Bron zat. 7 gezins
viering, 9 jongerenviering, 11 paaswake.
huis 'De Tas') morgen 7.30 ds. J. W.
der Linden, ha. Geref. Gem. morgen 5
ds. Rietdijk, Moerkapelle.
BODEGRAVEN: Herv. Gem. Dorps
kerk morgen 7.30 ds. Wieman, ha; Salv-
.kerk vanavond 7.30 ds. v.d. Broeck, ha;
Bethl.kerk morgen 7.30 ds. v.d. Hoef,
ha. Geref. Kerk morgen 7.30 ds. Elder-
man. Geref. Gem. (Stationsweg 17) mor
gen 7 ds. Bac. Evang.-Luth. Gem. van
avond 7.30 ds. v. Beek, ha.
BOSKOOP: Herv. Gem. Dorpskerk
morgen 7.30 ds. v.d. Pol en ds. Vlas
blom, ha; De Stek morgen 7.30 dr. Haits-
ds. Ribbers, ha. Geref. Gem. morgen
7.30 leesdienst.
HAZERSWOUDE: Herv. Gem. mor
gen 7.30 ds. De Graaf. Geref. Kerk mor
gen 7.30 ds. Huisman. Rk Kerk: dorp
vandaag 7.30 mmv jongerenkoor, mor
gen 3 mmv kinderkoor, 7.30 mmv ge
mengd koor, zat. 7.30 gezinspaaswake
mmv kinderkoor, 10 plechtige paaswa
ke mmv gemengd koor; Anker vandaag
7 mmv parochiekoor, morgen 7 gebeds
dienst mmv parochiekoor, zat. 9.30
paaswake mmv parochiekoor; Rijndijk
vandaag 7.30 mmv Bernarduskoor, mor
gen 3 kruisweg, met en voor de kinde
ren, zat. 10 paaswake mmv Bernardus
koor.
HILLEGOM: Herv. Gem. morgen 10
voorm. ds. Krispijn, ha; Parkwijk mor
gen 7 ds. Krispijn, ha. Geref. Kerk
('Hoeksteen') morgen 7 ds. Rothfusz, ha.
Chr. Geref. Kerk morgen 8.30 nam. ds.
Aarnoudse, Sassenheim, ha. Rk Kerk:
Mart. vandaag 4 gezinsviering, 7.30 vie
ring van Witte Donderdag, morgen 2.30
kruisweg, 7.30 viering van Goede Vrij
dag, zat. 10.30 paaswake mmv Exodus-
koor; Jozefk. vandaag 7.30 eucharistie
viering mmv dameskoor, morgen 2.45
kruisweg, 7.30 eucharistieviering mmv
Exoduskoor, zat. 10 paaswake mmv
Kristelgroep en gemengd koor.
HOOGMADE: Herv. Gem. morgen
7.30 ds. Boonstra, ha. Rk Kerk vandaag
7.30, morgen 7.30 met boeteviering, zat.
9.15.
KATWIJK AAN DEN RIJN: Herv.
Gem, Dorpsk. morgen 10 en 7.30 ds.
Aarents, ha; Ontm. kerk 7.30 ds v. Niel,
Rijnsburg, ha. Herv.Gem. 'De RAnk' (P.
Groen-college) zie Katwijk aan Zee. Ge
ref. Kerk morgen 7.30 ds. v. Breevoort.
Rk Kerk vandaag 7.30 plechtige eucha
ristieviering ter herinnering aan Laatste
Avondmaal, morgen 3 Kruisweg, 7.30
Goede Vrijdag-plechtigheid, zat. 7.30
paaswake.
KATWIJK AAN ZEE: Herv. Gem. N.
Kerk morgen 10 ds. Sjollema, 7.30 ds.
De Jong; O. Kerk morgen 7.30 ds. Drie
bergen; Ichthusk. morgen 7.30 ds. J.
Vroegindewey; Pniëlk. morgen 9.30 ds.
Hovius, 7.30 ds. Schuurman, ha. Herv.
Gem. 'De Rank' (aula P. Groen-college
Pr. Frederikdreef 15) vandaag 7.30 ds. v.
Veen, Wassenaar, morgen 7.30 ds. Wes
tera-Franke, Leiden, zat. 7.30 ds. v. 't
Hof, Noordwijkerhout. Geref. Kerk
Vr.kerk morgen 7.30 ds. v.d. Horst. Chr.
Geref. K. morgen 7.30 ds. Slagboom.
Onafh. baptistengem. (Ambachtsweg 2)
morgen 7.30 ds. J. A. Visser, ha.
LEIDERDORP: Herv. Gem.
LEIMUIDEN: Herv. Gem. morgen
7.30 ds. Hoogendijk, Alphen, ha. Geref.
Kerk morgen 7.30 ds. v.d. Kooi. Rk Kerk
vandaag 7.30, morgen 3 en 7.30, zat. 8.30.
LISSE: Herv. Gem. Dorpskerk mor
gen 10 en 7.30 ds. 't Hooft, ha; Paulus-
kerk morgen 7.30 ds. De Gelder, ha. Ge
ref. Kerk morgen 7.30 ds. Boswijk. Ge
ref. K. Vrijg. morgen 7.30 leesdienst.
Chr. Geref. Kerk morgen 7.30 ds. v. Dy-
7.30 ds. Wegerif, ha. Geref. Kerk van
avond 7.30 viering sederavond met jong
en oud, morgen 7.30, zat. 9 nam. paaswa
ke. Chr. Geref. Kerk vandaag 7.30 ds.
Slagboom, Katwijk aan Zee. Remonstr.
Gem. vanavond 7.30 ds. Cossee.
NIEUW-VENNEP: Herv. Gem.
ref. Kerk Dorpsk. morgen 7.30 ds.
Knorth, ha; Scheppingsk. vandaag 7.30
ds. Stegeman, ha, mmv cantorij, mor
gen 7.30 ds. v. Loenen, zat. 7.30 ds. Wes
tera-Franke. Leythenrode morgen 6.30
ds. De Leeuw. Bapt.gem. (Van der Valk
Boumanweg 236) morgen 7 hr. J. de
Vries, ha. Rk Kerk vandaag 7.15 eucha
ristie mmv dames- en herenkoor, mor
gen 3 kruisweg, 7.15 viering met dames-
en herenkoor, zat 8.45 paaswake, eu
charistie mmv dames- en herenkoor, 11
jongerenmis.
ken. Geref. Gem. morgen 7.30 lees
dienst. Evangeliegemeente (Ooie-
vaarstr. 27a) morgen 7 hr. M. A. Brands,
ha. Rk Kerk: Agathakerk vandaag 7.15,
morgen 3 (kruisweg) en 7.15, zat. 8 paas
wake; Poelpolder vandaag 8, zat. 8 paas
wake; Mariakerk vandaag en morgen 8,
zat. 8.30 paaswake; Engelbew. vandaag
7 eucharistieviering mmv dames- en he
renkoor, morgen 3 kruisweg, 7 gedach-
tenisdienst, zat. 10 plechtige paaswake.
NIEUWKOOP: Herv. Gem. morgen
NOORDEN: Herv. Gem. morgen 7.30
ds. Geuze. Geref. Kerk (W. Verlaat) mor
gen 7.30 ds. De Bruijn, Gouda.
NOORDWIJK: Herv. Gem. Grote of
St. Jeroensk. (Binnen) morgen 7 ds. v.d.
Lee, ha, zat. 10.30 ds. v.d. Lee, paaswa
ke; Hoofdstr. (Zee) morgen 10 voorm.
ds. Ruitenburg; De Rank (Golfbaan)
morgen 7.30 ds. A. de Reuver. Geref.
Kerk Buurtkerk (Hoofdstr.) morgen
7.30 ds. Kuiper; Vinkenl. (Binnen) mor
gen 7.30 ds. Elgersma. Ned. Prot. Bond
(aula O.Zeew.) morgen 7.30 ds. Friede
rich, O.geest, avondmaal. Rk Kerk Zee
vandaag 7.30, morgen 3 kruisweg, 7.30
herdenking van lijden en dood, zat.
10.30 paaswake; Binnen vandaag 7.30
eucharistieviering, morgen 10.30 kruis
weg voor de kinderen, 3 kruisweg, 7.30
herdenking van Jezus' dood, zat 9 paas
wake.
NOORDWIJKERHOUT Dorpsk.
morgen 10 en 7 ds. v.d. Mey, ha. Rk
Kerk Victork. vandaag 7.30 eucharistie
viering met dames- en herenkoor, mor
gen 3 kruisweg. 7.30 avondviering met
jongerenkoor, zat. 9 paaswake met da
mes- en herenkoor.
OEGSTGEEST kerk Mauntslaan
vandaag 7.30 ds. Kooman. viering van
de maaltijd voor jong en oud. mmv Cap-
pella pro Cantibus; morgen Pauluskerk
7.30 ds. v.d. Zwaan, Goede Vrijdag-wa
ke mmvcantory; morgen Gemeente
centrum Lijtweg 7.30 prof. dr. M. de
Jonge, viering van de maaltijd; zaterdag
Gemeentecentrum 7.30 avondgebed.
Geref. Kerk Vrijg. (aula Dr. Schilder
school) morgen 7 dienst. Ned. Geref.
Kerk (Gem.certtrum) morgen 7 ds. De
Lange. Van Wijckerslooth morgen 4 ds.
Visch-Tonsbeek, viering van de maal
tijd. Endegeest vandaag 7.30 ds. Friede
rich en pater Boshouwers, viering van
de maaltijd. Rk Kerk Will.kerk vandaag
8 'Het Laatste Avondmaal' (mmv de
Schola), van 9 tot 12 nachtwake met de
Lijdende Mens rond het Kruis (kerk
open voor alle christenen), morgen 3 het
lijdensverhaal van de Heer, kruishulde
met bloemen, 8 dodewake by de Heer
(met dameskoor), zat 10 paaswake (met
gemengd koor).
OUD-ADE: Rk Kerk vandaag 3.30 en
7.30 eucharistieviering, morgen 3 kruis
wegoefening, 7.30 plechtigheden, zat. 5
tot 7 biechtgelegenheid, 7.30 paaswake
en paasmis.
OUDE EN NIEUWE WETERING:
Herv. Gem. morgen 9.30 en 7 ds. De
Korte, ha. Geref. K. morgen 7.30 hr. Vol
kers, Amstelveen. Remonstr. Gem. mor
gen 7.15 mevr. ds. Went, Bloemendaal.
Rk Kerk vandaag 7, morgen 3 plechtig
heden, 7 lijdensoverweging, zat. 10
paaswake.
ROELOFARENDSVEEN: Rk Kerk
Mar. Pres. vandaag 7, morgen 3 kruis
weg, 7 herdenking, zat. 8 avondwake.
RIJNSATERWOUDE: Herv. Gem.
morgen 7.30 ds. v.d. Kamp, ha. Chr. Ge
ref. K. morgen 6 ds. Bouw.
RIJNSBURG: Herv. Gem. Lauren-
tiuskerk morgen 9.30 ds. Wagter, 7.30
ds. Smaling; Bethelkerk morgen 9.30
ds. Smaling, ha. 'De Vlietstede' morgen
3 ds. Wagter, ha. Geref. Kerk Imm.kerk
morgen 7.30 ds. Baayen; Mar.kerk mor
gen 7.30 ds. Ribberink. Chr. Geref. K.
morgen 7.30 ds. v. Sorge. Evang. Chris-
tengem. (aula mavo) morgen 7.30 hr. v.
Gemeren, H.woude, ha. Rk Kerk geen
dienst, zie Katwijk aan den Rijn.
RIJPWETERING: Rk Kerk vandaag
7.30 eucharistieviering, morgen 3 kruis
weg, 7.30 avondplechtigheden, zat. 8.30
paaswake.
SASSENHEIM: Herv. Gem. morgen
10 ds. Germans, ha. Zie ook geref. kerk.
Geref. Kerk morgen 7.30 ds. Baas. Zie
ook herv. gemeente. Chr. Geref. K. mor
gen 7.15 ds. Aarnoudse. Ned. Prot Bond
(Jul.laan 17) vandaag 7.30 avondmaals
dienst, mevr. J. A. Broström-Bruin. Rk
Kerk vandaag 7.30 viering Het Laatste
Avondmaal, morgen 7.30 gedachtenis
van Jezus' dood, zat. 8 paaswake.
TER AAR: Herv. Gem. morgen 7.30
ds. Stam, ha. Geref. Kerk morgen 7.30
ds. Broer, zat. 11 nam. paaswake, ds.
Broer. Rk Kerk kerk Langeraar van
daag 7 eucharistieviering mmv ge
mengd koor, morgen 3 kruisweg. 7 ge
bedsdienst mmv jongerenkoor "Vita No
va'. zat. 10.30 paaswake mmv jongeren
koor.
VALKENBURG: Herv. Gem. morgen
10 en 7.30 ds Vermeulen, ha. Geref.
Kerk morgen 7.30 ds. Oegema.
VOORHOUT: Herv. Gem. morgen
7.30 ds. C. J. de Jong. Rk Kerk vandaag
7.30 eucharistieviering mmv parochie
koor, morgen 3 kruisweg met bloemen
hulde van de kinderen. 7.30 Goede Vrij
dag-viering met parochiekoor, zat. 9.30
paaswake met parochiekoor.
VOORSCHOTEN: Herv Gem.
Dorpskerk morgen 10 en 7.30 ds. v.d.
Schoot, ha; De Ontmoeting (Noordhof
land) vandaag 7.30 ds. De Zwart, dienst
van Schrift en Tafel, morgen 7.30 ds. De
Zwart. zat. 9 nam. ds. De Zwart, dienst
van Schrift en Tafel. Hulp en Heil (Scha-
kenbosch) vanavond (tijd niet opgege
ven) ds. Honig. ha. Herv. evang. op ge
ref. grondslag (Lucas-college. Beeth-
laan) morgen 7.30 ds. v. Kooten. Geref.
Kerk morgen 7.30 ds. De Zeeuw. Aula
gemeenschap Noordhofland zie bij
herv. gem. 'De Ontmoeting'. Rk Kerk
Laur.kerk vandaag 7.30 eucharistievie
ring, morgen 3 Goede Vrijdag-viering
en kruishulde, zat. 9.30 paaswake; M.
Godskerk. vandaag 7.30 eucharistievie
ring. morgen 7.30 Goede Vrijdag-viering
met kaarsenhulde, zat. 8.30 paaswake.
WADDINXVEEN: Herv. Gem.
Brugk. morgen 7.30 ds. Maasland;
Hoeksteen morgen 7.30 ds. Roetman;
Bethelk. morgen 9.30 ds. Goossen;
Imm.kerk morgen 7.30 ds. Hulst. Geref.
Kerk Ontm.kerk morgen 7.30 ds. Bon-
gers. Remonstr. Gem. morgen 7 ds.
Hooykaas, Den Haag.
kinderkoor, 7.30 met herenkoor.
gen 3 met kinderkoor. 7.30 met dames
koor, zat 10 paaswake met jongeren
koor.
WASSENAAR: Herv. Gem. Dorpsk.
morgen 10 kand. v. Dis, 7.30 ds. Steen
stra, ha; Kievietk. morgen 7.30 dr. v.d.
Kamp, ha; Messiask. vandaag 7.30 ds. v.
Waasbergen, ha, morgen 3 'Rond de ne
gende ure', 7.15 'Sabbathslicht', zat. 9
paaswake. Geref. Kerk Zijllaan morgen
7.30 ds. v.d. Woude, zat 9 gez. paaswake
in Messiaskerk; Zuid (Bloemcamplaan)
zie Kievietkerk. Ned. Prot. Bond (Kerk-
dam) morgen 7.30 avondmaalsdienst,
ds. Werner. RK Kerk Will.kerk vandaag
7.30 plechtige eucharistieviering mmv
dameskoor 'St. Caecilia', morgen 3 kin
derkruisweg, 7.30 plechtige viering en
kruishulde met koor 'Pro Deo', zat. 9
plechtige paaswake, mmv koor 'Pro
Deo'; Jozefkerk vandaag 7 gedachtenis
van Jezus' paasmaal, mmv gemengd
koor. morgen 3 kruisweg, mmv jeugd
koor, 7 gedachtenis van Jezus' lijden en
dood. mmv gemengd koor, zat 9 ge
dachtenis van Jezus' verrijzenis, mmv
gemengd koor; Goede Herderkerk van
daag 8 eucharistieviering met parochie-
koor, morgen 2.30 kruisweg. 8 kruisve
rering, zat. 8 paasnachtviering mmv pa
rochie- en dameskoor; Ursulakliniek
vandaag 7.30 avondmaalsviering, mor
gen 7.30 passieverhaal en kruisplechtig-
heid, zat 10 paaswake en eucharistie
van de verrijzenis.
WOUBRUGGE: Herv. Gem. morgen
7.30 prof. dr. v.d. Velden, Utrecht, ha.
Geref. Kerk morgen 7.30 ds. Aalders. Rk
Kerk vandaag 7, morgen 7, zat. 10.
ZOETERWOUDE: Herv. Gem, van
daag 7.30 dienst van Schrift en Tafel,
morgen 7.30 lezing van het lijdensevan
gelie. zat. 10 paasavonddienst, feest van
het Licht Voorganger in deze diensten
ds. Wolthaus. Rk Kerk St Jan morgen
7.30 plechtigheden, zat. 8 paaswake;
Chr. Dienaark. vandaag 7.30 hoogmis,
morgen 3 kruisweg, zat 9.30 eigentijdse
paaswake; Meerburgkerk H. Rijndijk
vandaag 7.30 viering van Jezus' avond
maal, morgen 3 kruisweg, 7.30 viering
rond Kruis en Tafel, zat. 8.30 paaswake
rond vuur, water en licht
ZWAMMERDAM: Herv. Gem. mor
gen 7.30 ds. Eijsenga, ha. Geref. Kerk
morgen 7.30 ds. Buikema. Remonstr.
Gem. morgen (tijd niet opgegeven) ds.
Thieme.
WASHINGTON - Wat er
eerst uitzag als een op zich
zelf staand meningsverschil
tussen een rooms-katholiek
moraaltheoloog, docerend
aan de Katholieke Universi
teit van Amerika, en de con
gregatie voor de geloofsleer
in Rome, dreigt nu uit te
groeien tot een zaak die in
heel de rooms-katholieke
wereld van de Verenigde
Staten de gemoederen in
heftige beroering brengt.
In het geding zijn de tolerante op
vattingen van professor dr. Charles
Curran. 51 jaar, op het gebied van
de sexuele moraal. Hij is ernstig
berispt door kardinaal Joseph Rat-
zinger van deze congregatie, die
hem voor de keus heeft gesteld om
op zijn 'dwalingen' terug te komen
óf afscheid te nemen als hoogle
raar. Pater Curran denkt echter in
zijn recht te staan. Hij heeft boven
dien grote bedenkingen tegen de
gevolgde rechtsgang: buiten hem
om is een onderzoek ingesteld naar
zijn opvattingen, waarbij de onder -
zoekende instantie tegelijk als
rechter fungeert.
Al eerder
Curran, die in 1958 in Rome tot
priester werd gewijd, was al twee
maal eerder het middelpunt van
veel rumoer. In 1967 besloot de
raad van toezicht van de universi
teit hem te ontheffen van zijn leer
opdracht als 'assistant professor' in
de moraaltheologie, en dat zonder
opgaaf van redenen. Alle studen
ten gingen prompt in staking en na
vier dagen al haalde de raad van
toezicht bakzeil. Vijf jaar later
werd pater Curran benoemd tot ge
woon hoogleraar.
In 1968 was Curran leider en
woordvoerder van meer dan 600
rooms-katholieke theologen die in
het openbaar kritiek uitten op de
veroordeling van kunstmatige
voorbehoedmiddelen in de pause
lijke encycliek 'Humanae Vitae'.
De Amerikaanse hoogleraar
vindt het onjuist, dat nu net hij
wordt uitgekozen voor corrigeren
de maatregelen, waar zoveel ande
re rooms-katholieke theologen
soortgelijke opvattingen huldigen.
Maatregelen tegen afwijkende me
ningen op niet-dogmatisch gebied
acht hij noch goed voor de theolo
gie, noch voor de kerk. En een
maatregel van Rome die direct van
invloed is op de positie van een
hoogleraar aan een kerkelijke uni
versiteit in de Verenigde Staten be
schouwt hij als een inbreuk op de
academische vrijheid, de zelfstan
digheid en de integriteit van het
onderwijsinstituut.
De congregatie voor de geloofs
leer heeft een onderhoud met Cur
ran gehad op voorwaarde dat hij er
zelf om zou vragen en niet zou pra
ten met de media. De hoogleraar
spreekt in zijn verklaring de hoop
uit dat de kerk - die hij 'zeer lief
heeft - lering zal trekken uit deze
'onverkwikkelijke affaire'.
Niet happig
Kardinaal Joseph Bernardin,
aartsbisschop van Chicago en
voorzitter van het college van toe
zicht van de Katholieke Universi
teit van Amerika, vindt een com
promis met het Vaticaan de beste
oplossing, waardoor de leerop
dracht van professor Curran blijft
behouden. Curran mag wat hem
betreft best blijven, als hij dan
maar geen onderwijs meer geeft in
sexuele ethiek, zo heeft Bernardin
in een informeel gesprek met kar
dinaal Ratzinger laten doorsche-
Zelf verklaarde Curran op 11
maart: "Ik heb al vijftien jaar geen
cursussen in dat veld meer gege
ven, maar het Vaticaan is niet hap
pig gebleken om enig compromis
te aanvaarden.
De bisschop onder wiens rechts
bevoegdheid pater Curran valt,
Matthew Clark van Rochester New
York, taxeert een maatregel tegen
de hoogleraar als een 'ernstige te
genslag' voor de Amerikaanse kerk
en als een 'uiterst pijnlijke ervaring
voor ons allemaal'.
In een verklaring van vier blad
zijden zegt Clark, dat ieder die pa
ter Curran niet loyaal vindt wat be
treft de kerkelijke leer niets be
grijpt van het 'aftastende en expe
rimentele karakter' van het theolo
gische bedrijf. Naar zijn mening is
Curran onberispelijk in zijn levens
wandel en toont hij diep ontzag
voor het gezag van de kerk.
In een in Washington uitgegeven
verklaring nemen negen vooraan
staande rooms-katholieke univer
sitaire theologen afstand van het
Vaticaanse standpunt. Dit stand
punt betekent, volgens hen, dat ie
mand die niet volledig akkoord
gaat met niet-onfeilbaar verklaarde
kerkelijke opvattingen zichzelf au
tomatisch plaatst buiten de kring
van theologen. Daarom zouden an
dere hoogleraren met dezelfde ge
dachten op precies dezelfde ma
nier moeten worden behandeld.
De negen theologen verwijten
het Vaticaan, de 'vijanden' van de
Rooms-Katholieke Kerk in de
kaart te spelen door de indruk te
wekken dat rooms-katholieke ho
gescholen geen onafhankelijke in
stellingen van hoger onderwijs zijn
maar slechts verlengstukken van
de officiële kerk.
Steungroep
In het bisdom Rochester is intus
sen een steungroep voor professor
Curran gevormd, bestaande uit
priesters, religieuzen en leken. De
groep heeft ten doel, zich teweer te
stellen tegen het Vaticaanse ulti
matum.
Bisschop Clark is 'pijnlijk getrof
fen' omdat het Vaticaan een onder
zoek instelt met voorbijgaan van
Amerikaanse kerkelijke autoritei
ten. "De Amerikaanse theologi
sche gemeenschap beschouwt pa
ter Curran als een moraaltheoloog
van grote bekwaamheid, wiens
werk hem in het midden van die
gemeenschap plaatst en niet er-,'
gens aan de rand".
Clark is bang dat een dwingende
maatregel tegen Curran een domi
no-effect zal hebben. Bekwame,
theologen zouden dan de eigen
universiteiten gaan mijden om
aanvaringen met de officiële kerk
te voorkomen.
De hervormde predikant L. J.
Geluk in Woerden heeft met on
middellijke ingang zijn functie
als voorzitter van de Gerefor
meerde Bond in de Hervormde
Kerk en zijn lidmaatschap van
het hoofdbestuur beëindigd. In
een vandaag uitgegeven mede
deling zegt het hoofdbestuur
zich achter deze beslissing te
stellen. "Het is in de persoonlij
ke omstandigheden waarin ds.
Geluk terecht is gekomen én
voor hemzelf én voor de Gere
formeerde Bond als geheel de
enig juiste beslissing".
Met dank maakt het hoofdbe
stuur melding van het vele werk
dat ds. Geluk, eerst als bestuurs
lid en van 1978 af als voorzitter,
voor de Gereformeerde Bond
heeft gedaan. "Zijn inzet mag
met erkentelijkheid worden ge
memoreerd. Des te pijnlijker is
het, dat over zijn aftreden een
donkere schaduw ligt".
Het hoofdbestuur draagt ds.
Geluk en zijn vrouw en alle ande
re direct betrokkenen op in het
gebed van de gemeente. "Zo al
leen distantiëren wij ons op de
rechte wijze van de wereldse ma
nier waarop situaties als deze -
met alles wat erin meespeelt aan
zonde en leed - worden bena
derd en besproken.
(Ds. C. van den Bergh te Bar-
neveld nam al sinds enkele we
ken het voorzitterschap van de
Bond waar. Op last van de pro
vinciale kerkvergadering van
Utrecht heeft ds. Geluk ook zijn
ambtswerk in Woerden moeten-
onderbreken, voorlopig voor een
maand, maar met de mogelijk
heid van verlenging. Een en an
der houdt verband met zijn per
soonlijke levenswandel).
Na Rome. De hervormde en
gereformeerde synodevoorzit
ters, ds. Huting en dr. Kouwen-
hoven, hebben voor de IKON-ra-
dio nogal fel gereageerd op de
uitspraak van oud-secretaris dr.
Fiolet van de Raad van Kerken -
zelf rooms-katholiek - dat er in
oecumenisch opzicht met Rome
niets valt te beginnen. Voor de
protestantse delegatie naar Ro
me zou er, volgens Fiolet, geen
enkele reden zijn tot tevreden
heid over het verloop van de daar
gevoerde gesprekken.
(Huting en Kouwenhoven
maakten deel uit van een her
vormd-gereformeerd-lutherse
delegatie die vorige week in het
Vaticaan gesprekken voerde
over onder meer het gemengde
huwelijk, de wederzijdse toela
ting tot avondmaal en eucharis
tie en de plaats van de vrouw in
de kerk).
Kouwenhoven noemde Fiolet
'onwelwillend'. "Wij zijn in Ro
me helemaal niet zo stom ge
weest om ons te laten inpakken.
Heel nadrukkelijk zijn in de ge
sprekken de verschillen in ge
loofsopvatting aan de orde geko
men. De Rooms-Katholieke
Kerk heeft zich in Rome in haar
sterkte gemanifesteerd - in die
zin dat zij een kerk van andere
structuur is -, maar ook in haar
zwakte, namelijk dat zij zoals in
Nederland ook zelf aan verdeeld
heid lijdt".
De gereformeerde synodevoor
zitter kreeg bijval van zijn her
vormde collega. "Fiolet is er niet
bij geweest en voelt kennelijk
niet goed aan wat daar aan de or
de is gekomen", zei Huting.
Oudedagsvoorziening. De
christelijke gereformeerde kerk
van Sassenheim wil komen tot
een regeling voor de oudedags
voorziening van predikanten die
voortijdig de dienst verlaten en
niet voor emeritaat in aanmer
king komen.
De classis Haarlem van de
Christelijke Gereformeerde Ker
ken wijdde een groot deel van
haar vooijaarsvergadering in
Aalsmeer aan dit Sassenheimse
voorstel. De gevoelens erover
bleken nogal verdeeld te zijn.
Toch besloot de classis het voor
stel, zij het gewijzigd maar met
behoud van de strekking, door te
zenden naar de synode van het
westen.
(Bij zijn recente overgang naar
de Hervormde Kerk klaagde de
Amersfoortse predikant dr. Re
bel erover, dat daarmee zijn pen
sioenrechten bij de Christelijke
Gereformeerde Kerken waren
vervallen. Voordat ds. Rebel zie
kenhuispredikant in Amersfoort
werd, was hij gemeentepredi
kant in Sassenheim).
Hervormde Kerk: beroepen
te Almelo G. van Asselt Klazie-
naveen, te Heiloo-Limmen F. J.
van der Wind Holwerd; bedankt
voor Oud-Beijerland W. Arke-
raats Hardinxveld, voor Veenen
daal P. van den Heuvel Harme
ien.
Gereformeerde Kerken: aan
genomen naar Dronrijp-Menal-
dum kandidaat A. van Niekerk
Diemen, naar Nijkerk-Nijkerker-
veen D. Riemens Zoutkamp.
Waarnemer. Drs. J. E. van
Veen, scheidend secretaris van
de hervormde Raad voor Over
heid en Samenleving, neemt tot
1 juli het voorzitterschap waar
van het Interkerkelijk Vredesbe
raad (IKV), nu dr. J. van Putten
daarvoor heeft bedankt na sa
menwerkingsproblemen met se
cretaris Faber. Van Veen was al
tweede voorzitter.
Het IKV-bestuur wil voordat
een nieuwe voorzitter aantreedt
meer duidelijkheid scheppen in
de relatie tussen voorzitter en se
cretaris en tussen het dagelijks
bestuur en het secretariaat.
Drs. Van Veen zal op 1 mei in
functie treden als directeur van
de hervormde stichting 'Kerk en
Wereld' in Driebergen. Om die
reden had hij al aangekondigd,
zijn ondervoorzitterschap van
het IKV te zullen beëindigen.
Playboy. De Syrisch-Ortho-
doxe Kerk, de Armeense Kerk
en de pauselijke nuntius in An
kara hebben officieel protest
aangetekend tegen het plaatsen
van de bijbel in Turkije op de
lijst van verboden geschriften.
"De bijbel geniet in Turkije nu
de twijfelachtige eer, eenzelfde
behandeling te ondergaan als
Playboy", zegt het protest.
Het boek is op die lijst geko
men krachtens een gerechtelijke
uitspraak. Het verbod op bijbel
verspreiding wordt geargumen
teerd met de stelling dat de in
houd van de bijbel zich niet ver
draagt met het algemeen belang.
Naar uit kringen van de Evan
gelische Kerk van Duitsland
wordt vernomen, is intrekking
van het verbod niet uitgesloten.
Dat zou een vrucht zijn van 'ge
heim diplomatiek overleg'. Het is
de bedoeling de rechtsgrond weg
te nemen voor een reeds aange
kondigd proces tegen drie mede
werkers van het Turks bijbelge
nootschap. Zij zouden een arti
kel van de perswet hebben over
treden dat verspreiding en her
druk van ingevoerde bijbels ver
biedt Ook een drukker en een
boekhandelaar zijn in verband
hiermee gedagvaard.
