'Bel maar op, dat raadslid' 'Praten over idealen is uit' Stemmen.... hoezo? JOVD Alphen wil jongeren scholen Een oudere jongere in het diepe WOENSDAG 12 MAART 1986 PAGINA 15 Jan van der Voet, jongere tussen grijze pakken Eindredactie Bert Paauw Telefoon 071 144941, toestel 242 Nog een weekje, dan mag ieder een vanaf 18 jaar weer naar de stembus om een nieuwe gemeen teraad te kiezen. Dat gebeurt in de schaduw van de verkiezingen voor de Tweede Kamer op 21 mei, maar ook raadsverkiezingen zijn belangrijk. Want de gemeen te beslist over dingen die heel dicht bij huis liggen: fietspaden en sportvelden, woningbouw voor jongeren, werklozenprojec- ten, en subsidies voor buurthui zen of de sportclub lid bent. De gemeenteraad is officieel de baas in de gemeente. Hoe groot die raad is, hangt af van het aantal inwoners. Zo heeft Hille- gom (19.000 inwoners) 17 raads leden, en Leiden (105.000 inwo ners) heeft er zelfs 39. Nu komen die raadsleden niet elke dag bij elkaar, en daarom kiezen zij weer een ploegje mensen dat veel va ker (in Leiden twee keer in de week) bij elkaar komt om de za ken door te nemen: het college van burgemeester en wethou ders. De raadsleden kiezen uit hun midden de wethouders, ter wijl de politici in Den Haag uit maken wie er burgemeester wordt. In veel gemeenten hebben de burgemeester en.de wethouders in feite de touwtjes in handen. Die maken voorstellen over alle gemeentelijke zaken en de ge meenteraad moet die dan goed keuren. En daar zit hem nou de kneep. Want meestal doen raads leden al dat bestuurswerk er bij in hun vrije tijd en hebben ze dus maar weinig tijd om zich overal in te verdiepen. Ze moeten er vaak maar op vertrouwen dat het voorstel van burgemeester en wethouders inderdaad het beste Daarom wil elke partij ook zo graag wethouders van de eigen club hebben. Dan is de kans na tuurlijk het grootste dat de voor stellen in het eigen straatje zijn. Na de verkiezingen wordt er dan ook driftig onderhandeld over de vraag wie er wethouder mogen worden. Krijgt elke partij naar verhouding net zoveel wethou ders als raadszetels, dan heet dat een afspiegelingscollege. Maar zo hoeft het niet te gaan. Als twee (of meer) partijen samen meer dan de helft van de raadszetels hebben, kunnen ze besluiten om met zijn tweeën alle wethouders te benoemen. Dat betekent dat elke partij meer wethouders van de eigen club heeft en dat is ook leuk. In Leiden bijvoorbeeld hebben PvdA en WD na de vorige raadsverkiezingen besloten om met zijn tweeën alle wethouders te benoemen. De WD kreeg toen twee wethouders en het CDA geen eentje, terwijl ze toch bijna even groot zijn. De PvdA kreeg zelfs vier wethouders, ter wijl ze 'maar' dertien raadszetels hadden. Of dat straks weer zo wordt, is de vraag. Dat hangt er maar net van af hoeveel raadsze tels elke partij straks krijgt. En dat mogen volgende week de kiezers beslissen. "Ik ben veruit de jongste, het op een na jongste raadslid is ruim tien jaar ouder. Met name in het begin keken ze toch wel vreemd tegen me aan. Ik kreeg vaak op merkingen in de sfeer van: hoor onze Benjamin eens. of: de heer Van der Voet weet dat natuurlijk allemaal nog niet, maar.... en dan volgde er een of ander verhaal. Ik merkte ook dat er meer van mij werd gevraagd dan van anderen die nieuw in de raad kwamen maar ouder waren". "Ik moet er wel gelijk bijzeg gen dat ik dan aan de andere kant nooit erg heb gevonden. Ik vond het prima als erop werd ge wezen dat ik de enige jongere in de raad was. dat gaf me het recht om te praten over dingen die jon geren aan gaan. Door voortdu rend mijn mond open te doen ben ik toch geaccepteerd als ge sprekspartner. Of ze er ook wat aan mee doen, dat is weer een an dere vraag. Ouderen hebben weinig in zicht in de problemen van jonge ren. Het is best wel een verschil of je 25 of 55 bent. Je belevings wereld is totaal anders. Als je nooit fietst, weetje ook niet voor welke problemen een fietser op een drukke kruising staat. Die ouderen denken dat ze met een paar voetbalvelden de proble men van de jeugd wel hebben opgelost. Maar niet iedereen houdt van voetbal en bovendien kun je geen zeven dagen in de week voetballen. Daarom is het belangrijk dat er jongeren in de raad zitten. Want de gemeente beslist wel over heel veel dingen die jongeren aangaan. Een belangrijk probleem bij 15- tot 20-jarigen bijvoorbeeld is een stuk verveling. Lisse is nu eenmaal geen opwindend dorp en het is belangrijk dat er iets voor ze is. Dan is er nog het pro bleem van de jeugdwerkloos heid. Je kunt als gemeente heel weinig doen om meer banen te scheppen, maar je kunt er wel voor zorgen dat werkloze jonge ren zinvol bezig kunnen zijn als ze dat willen. Want al die verha len dat jongeren niet willen vind ik niet indrukwekkend: je moet ze wel eerst de gelegenheid ge ven om wat te doen. Je ziet dat verschil in leefwe reld ook steeds bij de discussie over het open jongerenwerk. Steeds weer die houding: jullie hebben toch een gebouwtje, wat zitten jullie steeds maar te zeu ren over meer ruimte? En de subsidie komt vanuit de gedach te dat je de jeugd van de straat Jan van der Voet (28) uit Lisse is het jongste raadslid uit de Leidse regio. Hij is al een flink aantal jaren bezig met politiek. Een jaar of tien geleden bezocht hij een politie ke avond, werd lid van de Politieke Partij Radikalen (PPR) en rolde er toen van lieverlee steeds verder in. Hij hoopt binnenkort af te studeren als politicoloog en werkt bij de Tweede-Kamerfractie van de PPR. Vier jaar geleden, op zijn 24ste, werd hij raadslid voor de PvdA/PPR/PSP in Lisse. Hij heeft zich de afgelopen jaren sterk gemaakt voor onder meer het open jongeren werk en jongerenhuisvesting. Want ouderen doen dat niet, zegt hij. Zelf begint hij ook al een 'oudere jongere' te worden, vindt hij. "Ik besef ook wel dat ik langzaam van de 18-jarigen vandaan groei. Daarom is het van belang dat er meer jongeren in de gemeenteraad komen". De er varingen van een jongere tussen de grijze pakken. houdt want anders gaan ze toch maar dingen vernielen. Niemand geeft het toe, maar ik proef altijd die ondertoon: dat het meer gaat om het bestrijden van vandalis me dan vanuit een positieve hou ding om wat voor jongeren te willen doen. En dan denk ik ook aan jonge renhuisvesting. Veel jongeren zijn om wat voor reden dan ook gedwongen om buitenshuis te gaan wonen. Wanneer je als ge meente onvoldoende voor die groep bouwt, dan dwing je jon geren - met vaak toch een heel bescheiden inkomen - op heel dure kamers te gaan wonen. Als je 18 bent en je wilt op kamers gaan wonen met je RWW-uitke- ring, probeer dan maar eens een kamer te huren. De eenvoudigste kamer met verwarming en keu ken kost al gauw 400 gulden. Hoe moet je dan van de rest van je uitkering leven? Het is nog niet zo lang geleden dat alleenstaan dejongeren niet aan de bak kwa men bij de woonruimteverde ling. Maar inderdaad, de meeste jongeren denken: politiek, gooi maar in mijn pet. Ik denk dat po litiek nu te weinig aansluit bij de wereld van de jongeren. 'De poli tiek' doet toch niks voor ons, dus waarom zouden we ons ermee bemoeien, denken ze. Ik vind dat jongeren om te beginnen onder scheid moeten maken tussen partijen die wat voor ze willen doen en partijen die dat niet wil len. En het moet toch mogelijk zijn om jongeren te betrekken bij politiek. Je kunt dat doen door ze te wijzen op onderwerpen die voor hun van belang zijn en de politiek beslissin gen neemt. Vaak hoor je van jon geren ontevreden geluiden, maar ze moeten wel beseffen dat ze bij de politiek moeten aankloppen als ze wat willen. Maar jongeren laten zich juist vaak niet horen. Daardoor pakt de politiek hun problemen niet op en als de politiek niets doet, doen de jongeren ook niets. Dat is het probleem waar je voor staat. Ik denk dat de politiek de eerste stap moet zetten en moet laten merken dat ze wat voor jon geren wil doen. En daar zit ook weer een moeilijkheid, want jon geren zijn vaak niet georgani seerd. Daarom is zoiets als een open jongerencentrum zo be langrijk: daar heb je die jongeren bij elkaar, daar kun je ze berei ken Jan van der Voet: "Ik kreeg vaak opmerkingen i hoor onze Benjamin eens". dan willen jongeren best actief worden. Jongeren zien vaak als een berg op tegen de politiek, ze vinden het veel te moeilijk. Maar het is heel makkelijk om politiek actief te worden. En daarvoor hoef je echt geen lid te worden van een politieke partij. Stel dat je subsidie voor iets wilt, dan moet je gewoon gemeenteraads leden benaderen. Bel ze maar op of schrijf ze een briefje, hele sim pele dingen. Maar de meesten 'komen daar niet aan toe en dat is jammer". SJAAK SMAKMAN RIJNSBURG - Rijnsburg is geen bolwerk van doldrieste jeugdige onbezonnenheid. Toch zitten daar sinds 1982 twee jon geren in de gemeenteraad. Een van hen is Jan Pieter Tensen. In middels is hij 34, dus niet hele maal meer piepjong, maar toch... Het bijzondere aan Tensen is dat zijn partij, het CDA, hem in 1982 eigenlijk - nog - niet in de gemeenteraad wilde hebben. Hij had een betrekkelijk lage plaats gekregen op de kieslijst. Jan Pie ter Tensen bleek echter nogal po pulair te zijn onder de Rijnsburg- se jongeren. Die brachten zoveel stemmen op hem uit dat hij auto matisch in de raad kwam. Hij heeft dit min of meer te danken aan zijn werk voor het CD JA, de jongerenbeweging van het CDA. Tensen is hier een tijd lang voorzitter van geweest. De ze club organiseerde een flink aantal activiteiten zoals" politieke avonden - en zette zich in voor de oprichting van de open jongerensociëteit 't Kraaie- nest in Rijnsburg. Belangrijk was ook dat Tensen - in het da gelijks leven leraar op de lagere tuinbouwschool in Rijnsburg - actief was op scholen. Hij legde daar het belang van de politiek uit. (En niet om jongeren te vra gen op het CDA te stemmen, zegt hij er nadrukkelijk bij). En tja, daar zat hij dan in 1982. Zonder dat hij er zelf op had ge rekend, was hij opeens in het diepe gegooid. In het begin wa ren er wat kleine incidenten, voornamelijk te wijten aan zijn soms al te grote geestdrift. "Ik moet soms worden afgeremd", geeft hij toe. Maar al met al vindt Jan Pieter Tensen dat hij door zijn collega's goed is opgevan gen. Een van de moeilijkheden die Tensen in het begin had was: waar haal je je informatie van daan. "Je weet aanvankelijk nog niet zo snel alle 'wegen' te vin den. Dat komt pas later". "Ik weet nu ook dat je als raadslid minder makkelijk be paalde dingen kunt doen of zeg gen dan wanneer je voorzitter bent van het CDJA. In de raad moet je voortdurend rekening houden met de andere leden van je fractie. Daar heb ik me in het begin wel eens op verkeken. Ik heb me bijvoorbeeld wel eens bijzonder lovend uitgelaten over emancipatie. Gewoon, omdat ik daar ook een groot voorstander van ben. Daar heb ik opmerkin gen over gekregen vanuit de fractie en vanuit de achterban. Niet omdat emancipatie een slechte zaak werd gevonden, be grijp me goed. Nee, men vond dat ik me er wel erg overdreven lovend over had uitgelaten". Tensen omschrijft zichzelf als een gematigd progressieve CDA'er. Daardoor zal hij het vast niet altijd eens zijn geweest met de overige leden van zijn fractie. Toch heeft Tensen zelden of nooit een apart standpunt inge nomen in de raad. Als er een be slissing moest worden genomen, stemde hij met zijn collega's mee. Stelde hij daarmee de jon geren die een voorkeurstem op hem uitbrachten niet teleur? Aarzelend zegt Tensen: "Ik kan niet alles gedaan krijgen wat ik wil. Ik zal een middenweg moeten bewandelen. Natuurlijk moet er ruimte zijn voor een min derheidsstandpunt. En ik heb het idee dat die ruimte er ook steeds meer komt. Ik had natuur lijk voortdurend dwars kunnen gaan liggen. Maar wat had ik daarmee bereikt. Als ik moet kie zen tussen overleg en confronta tie, dan kies ik voor het eerste". Eerlijk voegt hij eraan toe dat hij op sommige momenten ook naar zijn eigen belang heeft ge keken. "Als ik er steeds keihard tegenin was gegaan Je weet dat er op een gegeven moment nieuwe kandidatenlijsten voor de gemeenteraadsverkiezingen worden gemaakt. Daar let je ook op". Jan Pieter Tensen zegt dat, als hij na de verkiezingen weer in de raad komt, een aantal zaken an ders zal aanpakken dan in het be gin. "Ik heb de neiging breed voerig te praten en me te verlie zen in allerlei kleinigheden. Dat hoop ik toch wel te verbeteren. Verder ben ik van plan me nog beter te laten informeren dan nu al het geval is. Ik wil kijken hoe zaken in andere gemeenten wor den aangepakt. Ook wil ik me in spannen om het milieubeleid en de vredespolitiek in Rijnsburg verder van de grond te krijgen". Op de nieuwe kieslijst van het CDA neemt Tensen een achtste plaats in. Dat moet voldoende zijn om weer in de raad te ko men, als het een beetje meezit. Toch vindt Tensen die achtste plaats een beetje teleurstellend. Vooral ook omdat op de zevende plaats, dus boven hem, een nieuwkomer staat. Tensen wijt zijn lage plaats aan het feit dat er maar weinig jonge ren verschenen op de vergade ring waar de definitieve kieslijst werd vastgesteld. "Als er meer jongeren waren gekomen, was ik hoger uitgekomen, denk ik. Daarover wil ik trouwens graag nog wat kwijt. Ik vind d^t jonge ren, als ze echt invloed willen hebben in hun partij, juist naar dit soort vergaderingen moeten komen. Daar wordt in feite be paald wie de komende vier jaar in de gemeenteraad zitten". WIM WEGMAN Jan Pieter Tensen - met Elfstedentrui - voor het open jongeren centrum 't Kraaienest in Rijnsburg. "Als jongeren echt invloed willen hebben, moeten ze juist naar de partijvergaderingen gaan waar de kieslijsten worden vastgesteld (foto Holvast) Onderzoekers zeggen dat maar vijftien procent van de Nederlan ders is geïnteresseerd in politiek. In jouw directe omgeving zijn dat er waarschijnlijk nog minder. Veel jongeren vinden de politiek alleen maar saai. Maar er zijn ook jongeren die daar anders over denken, zoals blijkt uit de oprichting vorige maand van de JOVD, afdeling Alphen en omstreken. De voor zitter van deze Jongerenorgani satie voor Vrijheid en Democra tie is de 22-jarige Hilda de Wijn. "Wij willen laten zien dat politiek niet saai is, alleen komt het vaak saai op papier", zegt zij. De JOVD is onafhankelijk, al leunen ze dicht tegen de WD aan. Maar in tegenstelling tot bij voorbeeld het CDJA (CDA- jeugd) en de Jonge Socialisten (PvdA) maken zij niet werkelijk deel uit van de WD. De afdeling Alphen en omstreken telt inmid dels zo'n vijftien leden. "Redelijk voor een beginnende afdeling", vindt De Wijn. "We hebben onze eigen stand punten en niemand kan ons daarover op de vingers tikken", 'stelt zij. "Maar het is niet zozeer onze bedoeling om mee te beslis sen, al kun je als lid van een jon gerenorganisatie natuurlijk wel invloed uitoefenen. We hebben meer een scholende werking. We willen mensen in contact bren gen met de politiek en laten zien hoe de politiek werkt. Daarom gaan we naar spreekbeurten van politici, naar de gemeenteraad en ook wel eens naar de Tweede Ka mer. Ook al zijn de discussies niet interessant, dan is het nog aardig om te horen en te zien op welk niveau die politici bezig zijn en met welke problemen zij hebben te maken". "Je steekt er altijd wat van op". borduurt Hilda de Wijn verder op het scholingsaspect. "Het scherpt je geest, je leert menin gen te vormen en onder woorden te brengen. En als je moet sollici teren, kan het ook nooit kwaad als je bestuurlijke ervaring hebt". Die ervaring kunnen JOVD-le- den opdoen door in gemeentelij ke commissies te treden. In zo'n commissie worden door af gevaardigden van politieke par tijen oplossingen gezocht voor allerlei vraagstukken en proble men. "De landelijke politiek krijgt veel meer publiciteit, maar de gemeenteproblemen zijn min stens zo belangrijk", vindt De Wijn. "De gemeentepolitiek staat veel dichter bij de mensen". "Politiek raakt iedereen, maar de directe interesse is klein. Dat blijkt ook wel uit het verschil tussen het aantal mensen dat gaat stemmen en het aantal dat werkelijk lid is van een partij". GERARD HAVERKAMP Jonge socialisten: acties, maar ook muziek en uitgaan Jongeren in de politiek, hel wordt elders op deze pagina ook opgemerkt, zijn er niet zo veel. In Leiden is desondanks een afde ling van zestig mensen actief van de Jonge Socialisten in de PvdA (JS). "Wij willen binnen de PvdA opkomen voor de belangen van jongeren", zegt Jay Jawad (21), politiek sceretaris van de JS. Een andere doelstelling is het naai links sjorren van de PvdA. De JS gebruiken daarvoor on der meer acties, bedoeld om mensen op misstanden te wijzen. Zo is men bijvoorbeeld bezig met een actie voor de Leidse JS- voorzitter Jeroen van der Sluijs, die momenteel in voorarrest zit wegens dienstweigering. Er is een schoolverlatersactie op til, met de bedoeling om zo veel mo gelijk meisjes, die van school af komen, zich te laten inschrijven bij het arbeidsbureau. Een andere actie van de JS richt zich op de gemeenteraads verkiezingen van 19 maart. De JS willen dat mensen stemmen op het Leidse PvdA-raadslid Ste ven de Vreeze zodat de kans gro ter wordt dat na de verkiezingen een college van burgemeester en wethouders kan worden ge vormd van PvdA en Links Lei den, het plaatselijke samenwer kingsverband van PSP, PPR en CPN. Dus behalve het voeren van ac ties op straat en het organiseren en steunen ervan, proberen de JS ook binnen de Partij van de Arbeid progressief en vernieu wend bezig te zijn. Dat doen ze door amendementen (toevoegin gen aan voorstellen) en het indie nen van voorstellen. Voor het partijprogramma voor de de ge meenteraadsverkiezingen, heb ben ze bijvoorbeeld een hoofd stukje over vrede en veiligheid opgesteld. Door de Leidse PvdA- leden is dat hoofdstukje aange nomen en vervolgens in het pro gramma verwerkt. Toch blijft het moeilijk om jon geren bij de politiek te betrek ken, constateert Jay Jawad, bij gevallen door zijn JS-compaan Marcel Mooij (20). "In de jaren zeventig hadden jongeren idea len. Nu zijn ze erg cynisch ge worden. Als je over idealen be gint voor een schoolklas, dan word je praktisch de klas uitge gooid. Vrouwen zijn helemaal moeilijk te interesseren voor po litiek. De meeste jongeren vin den politiek maar moeilijk, on doorzichtig en geouwehoer". "De mensen moeten liefst dicht met hun neus op de feiten worden gedrukt. Dan komt er een moment dat men denkt we kankeren niet alleen, maar we moeten er ook wat aan doen". Jav Jawad tekent daarbij aan dat best nog wel veel jongeren actiel zijn bij instellingen als de We reldwinkel of het Komitee Kruis raketten Nee. Deze mensen ra ken later nogal eens verzeild bi) de JS". De JS doen niet alleen aan po litiek door van vergadering naar vergadering te sjouwen. Er wordt ook aan uitgaan, op kamp, muziek en scholing gedaan. Het hoeft niet allemaal zo formeel te zijn", zegt Jay Jawad daarover. De Leidse JS-afdeling wordt voor een belangrijk deel bevolkt door studenten, veelal rond de twintig jaar. Beide gesprekspart ners vinden dat echter verre van onacceptabel. Te meer omdat de vijftien jaar oude Leidse JS-afde ling al een paar keer op één oor heeft gelegen. Drieeneenhalf jaar geleden werd de Leidse JS nieuw leven ingeblazen. Van vijf leden toen is het uitgegroeid tot zestig leden nu. De invloed die de JS hebben binnen de PvdA moet niet wor den overschat. Ze kunnen altijd rekenen op een bestuurszetel in de plaatselijke PvdA. een zoge naamde 'kwaliteitszetel'. "Maar de PvdA ligt er niet van onder steboven, als wij kwaad zijn", schetst Jay Jawad. "Of we moe ten irritante dingen organiseren, zoals die voorkeuractie voor Ste ven de Vreeze". RAYMOND PEIL Wordt vervolgd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 15