Bedrijfsleven durft weer te investeren Industrie grond Leiden en omgeving: 90 hectare industrieterrein GEMEENTEHUIS t NIEUWKOOP DINSDAG 11 MAART 1986 DO/ST BEDRIJVEN PAGINA 33 Het bedrijfsleven leeft op. Ondernemers durven weer te investeren. Gemeenten zaten aan het eind van de jaren zeventig met vele hectaren industrieterrein, die zij aan de straatstenen niet kwijt konden. Een gevolg hiervan was, dat gemeentelijke grondbedrijven met enorme geldtekorten te kampen hadden. Maar het tij lijkt gekeerd. Halverwege de jaren tachtig steekt de ondernemer weer geld in zijn bedrijf. Geld voor modernisering, geld voor uitbreiding. Voor die uitbreiding, of het opzetten van een geheel nieuw bedrijf, is grond nodig. Wat Leiden en omgeving betreft is er wel wat speling. Zo'n negentig hectare industrieterrein is direct voorradig. In de toekomst zullen hieraan nog eens enkele tientallen hectaren worden toegevoegd. Wat hebben de individuele plaatsen te bieden? Onder welke voorwaarden mogen bedrijven binnenkomen? En hoe komt het, dat praktisch elke gemeente een andere grondprijs heeft? door Jan Westerlaken Katwijk staat niet te trappelen om nieuwkomers welkom te heten. Men wil het industrieterrein liever "in reserve houden" voor uitbreiding van al gevestigde ondernemingen. Op de voorgrond het nieuwe pand van C&A, daarachter de nieuwbouw van de firma Nobel. (Foto Dick Hogewoning» Leiden zoekt zijn heil in Amerika. Alphen lokt ondernemers met een slagzin. Nieuwkoop houdt het sim pel. Een houten bord langs de weg met een kreet: Stop uw duiten in de kluiten. Zo probeert elk op zijn manier z'n in- dustriegrond te slijten. De één gaat dat wat gemakkelijker af dan de ander. Lig ging en bereikbaarheid van zo'n terrein spelen een voorname rol. Maar ook hoe snel ben je in de grote(re) steden of op Schiphol en hoe hoog ligt de prijs van de grond. Hoe beter de verbinding, hoe duurder de grond. Een uithoek is goed koop, een plekje langs de rijksweg uitge sproken duur. Nieuwkoop vraagt maar 90 gulden voor een vierkante meter, Lei derdorp 225 gulden. De goedkoopste en de duurste plaatsen. De rest hanteert prijzen die hier tussen liggen. Voor de komende jaren lijkt er nog voldoende industrieterrein in de regio Leiden voorhanden. Een optelsom leert, dat er in dit gebied tussen de 85 en 90 hectare grond direct beschikbaar is. Lei den (26 ha) en Alphen (25 ha) nemen bij na tweederde 'hiervan voor hun reke ning. Haarlemmermeer heeft 13 hectare aan te bieden. Bovendien wordt er door het hele gebied aan een uitbreiding van bedrijfsterreinen gewerkt. Alphen De 25 ha waarover Alphen beschikt mogen nu dan nog niet zo aantrekkelijk zijn, maar in de toékomst zullen ze dat zeker wel zijn. De grond grenst dan aan de nieuwe rijksweg 11, die aansluiting geeft op de verbinding Den Haag-Am sterdam. Dan zal het best wel eens kun nen gebeuren dat de vierkante-meter- prijs wat de omhoog gaat. Alphen ligt in het 'hart' van de vier grote steden. Het maakt daar ook gretig gebruik van:'Bedrijvig zijn in Alphen, de hele Randstad ligt er omheen!' Met deze slogan bestookt de gemeente het bedrijfsleven. De voorwaarden waaraan een nieuwe ondernemer moet voldoen: per hectare moet hij tenminste een ar beidsplaats meebrengen. Maar strikt noodzakelijk is dat niet. Iedere fabrikant die in Alphen een stekje zoekt, wordt se rieus benaderd. Omdat het per se niet met een grote lap grond in zijn maag wil blijven zitten. Grond, beweert ambte naar R. Pit, die zeker geen steen om de nek van de gemeente is. De wervende kracht moet uitgaan van advertenties en brochures. Brochures die in het Engels en Italiaans zijn ver taald. In het Italiaans vanwege de Ro meinse vondsten die zijn gedaan. Met de Engelse tekst hoopt Alphen Amerika nen en Japanners over de streep te trek ken. Een vierkante meter kost nu 140 gulden. Aan die prijs, zegt Pit, kan wel eens wat worden getornd. Als een een bedrijf behoorlijk wat arbeidsplaatsen meebrengt, gaat Alphen ver. Of het duikt onder de prijs óf het stelt de beta ling uit. Bollenstreek Sassenheim, Lisse en Hillegom zijn de enige drie gemeenten in de bollenstreek die industriegebieden hebben. De grond in Sassenheim is vijftig gulden per vier kante meter duurder dan in de overige twee dorpen. Hoe komt dat? Sassenheim buit de ligging van het be drijfsterrein - direct langs de rijksweg naar Amsterdam - uit. Daar moet de on dernemer voor betalen. Die hogere grondprijs heeft ook nog een andere achtergrond. Toen de econo mie op en laag pitje stond, was er in het geheel geen belangstelling voor de grond. Hoewel aarzelend, geeft ambte naar Haasnoot toch toe, dat er toen enke le tonnen renteverlies zijn geleden. Ook nu is het nog geen rozegeur en mane schijn. Anders gezegd: er wordt anno 1986 verlies geleden op de grondprijs. Om dit zoveel mogelijk te beperken is de prijs van de grond wat opgeschroefd. De gemeente Sassenheim beseft, dat als er een ondernemer komt die uitslui tend naar de vierkantie-meterprijs kijkt, een buurgemeente meer kans heeft een lap grond te verkopen dan zij. Sjoeme len met de prijs is er niet bij. Of de hoek moet wel heel ongunstig zijn Bedrijven die naar Lisse willen komen moeten aan twee voorwaarden voldoen: de grond mag niet voor belegging wor den gebruikt en binnen zes maanden moet de nieuwkomer aan het bouwen zijn. De gemeente verleent hierin alle medewerking. De markt is, wat Lisse betreft, luw. In augustus 1984 beschikte het bollendorp over elf hectare bedrijfsgrond nu resten er nog vier. Ambtenaar Lefeber hoopt, dat dit terrein binnen twee jaar is uitge geven. Om dat te bereiken plaatst de ge meente een keer in de drie maanden een advertentie waarin industrieterrein te koop wordt aangeboden. Concurreren met aangrenzende dorpen is er niet bij, zegt hij. Alleen, dat Lisse snel de garan tie afgeeft om te kunnen bouwen. Hillegom is soepel. Voorwaarden om er een bedrijf te vestigen zijn er nauwe lijks. Wanneer de fabrikant voldoet aan de eisen die in het bestemmingsplan worden gesteld, kan hij zo aan de slag. Ook voor Hillegom was het jaren pas op de plaats maken, maar nu zit er toch wel weer wat schot in de veFkoop. Be drijven van buiten worden vooralsnog op een zijspoor gezet, omdat onderne mers uit eigen gemeente voorrang krij gen. Het laatste gebeurt onder druk van de provincie, die vindt dat Hillegom niet meer buiten de regio mag werven. Woordvoerder Van Heusden zegt, dat er toch ook een vestiging van C A in Lis se is gekomen. "En dat bedrijf komt niet uit deze regio", zegt hij strijdvaardig. Van Heusden noemt Hillegom een aan- trekkenjKe gemeente voor onderne mers: de grond is er niet te duur en Schiphol en Rijnmond op niet al te grote afstand. Bedrijven die proberen wat van de grondprijs af te pingelen, komen van een koude kermis thuis. Men moet van goede huize komen om daarvoor een willig oor bij de gemeente Hillegom te vinden. Haarlemmermeer Haarlemmermeer en Schiphol. Beide kunnen nauwelijks los van elkaar wor den gezien. Het polderbestuur zit er wel een beetje mee. Want in Hoofddorp mo gen alleen nog maar kantoren worden gebouwd. Een probleem? Ambtenaar Baljeu geeft het eerlijk toe: "Inderdaad, we zitten in de proble men. We moeten bedrijven die zich bij ons willen vestigen 'nee' verkopen. In Nieuw-Vennep ligt wel een groot indus trieterrein. Maar de bereikbaarheid laat wel het een en ander te wensen over. Daarom gaan we niet actief de boer op om die grond aan de man te brengen. De gemeente is wel heel druk doende om grond te kopen waarop zich straks be drijven mogen vestigen die het vooral van Schiphol moeten hebben". Meevallen zal dat niet. Het provinciaal bestuur van Noord-Holland is van me ning, dat nieuwe ondernemingen rond Amsterdam moeten komen. Het beleid is daarop ook afgestemd. Tot groot onge noegen van Haarlemmermeer. Baljeu daarover: "Al tientallen jaren liggen er in de hoofdstad terreinen te wachten op kopers. De belangstelling is minimaal. Onze gemeente heeft er van alles aan ge daan om hierin verandering te brengen. Het resultaat van die inspanningen is ge ring". Ondanks het feit dat Haarlemmermeer in de tweede helft van de jaren negentig een tweede industriegebied in Hoofd dorp in ontwikkeling mag nemen, blijft de gemeente somber gestemd: ze kan niet voldoen aan de vraag. "En dat", stelt Baljeu, "is funest voor bedrijven die - economisch gezien - móeten uitbreiden. Bij ons kunnen ze geen kant op". De gedachte van het provinciaal be stuur van .Noord-Holland om de econo mie in Amsterdam wat op te krikken, is niet zo vreemd. Zeker als men weet, dat Haarlemmermeer een werkloosheids percentage heeft dat ligt op rond de vijf procent. Hoogstwaarschijnlijk het laag ste cijfer van Nederland. De stelregel van de gemeente is, dat als een onderne mer zich in de polder vestigt, moet hij in de direct omgeving ook personeel kun nen werven. Maar met een laag percen tage aan werkloosheid als Haarlemmer meer valt dat niet mee. Dè gemeente, zegt Baljeu, heeft be wust de grondprijs wat aan de hogere kant gehouden. Om gemeenten in de di recte omgeving - die best een opkikker kunnen gebruiken - niet voor de voeten te lopen. Katwijk Het klinkt vreemd. Toch hoopt Kat wijk, dat het bedrijfsleven een niet al te grote belangstelling voor zijn industrie- grond aan de dag zal leggen. Woordvoer der De Waard zegt, dat de kustgemeente de voorraad grond de komende jaren hard nodig zal hebben. "We zullen de mensen niet wegstu ren", aldus De Waard, "maar we houden wel in het achterhoofd, dat er onderne mers uit Katwijk zelf komen die grond voor uitbreiding nodig hebben. Nee, we komen nog geen terrein tekort, maar we moeten toch voorzichtig aandoen". De Waard vertelt, dat Katwijk niet zonodig grond hoeft te verkopen. Waar om niet? "Van exploitatietekorten is bij ons geen sprake. Het uitgangspunt, dat wij hanteren is altijd geweest: we verko pen grond voor werkgelegenheid. Komt er een fabrikant die een hectare grond wil? Prima, maar dan moet hij wel ga randeren, dat hij voor minimaal honderd mensen een baata heeft. Bedrijven die twee of drie hectare willen kopen? Ach, dan valt er met ons best over de prys te praten". Leiden Leiden slaat zijn vleugels uit. Voor het werven van Amerikaanse ondernemin gen is de gemeente op zoek naar iemand die goede contacten in de VS heeft. Het liefst zou Leiden met een Amerikaan in zee gaan, maar strikt noodzakelijk is dit niet. Hoewel de functie nog niet nader omschreven is, zal de aandacht uitgaan naar die bedrijven die zich in de hoek van het science-park willen vestigen. De gemeente probeert dit jaar de zaak te re gelen. Het werven van bedrijven doet Leiden overigens niet alleen in de Verenigde Staten. De gemeente heeft een wer vingsprogramma, dat is afgestemd op vakbeurzen waaraan vaak ook congres sen zijn verbonden. Speciale interesse heeft Leiden voor ondernemers die zich in de bio-technologische hoek bewegen. De biotechniek is een speerpunt, zegt Saskia Groenewegen. Samen met Den Haag en Zoetermeer heeft Leiden een vorm van samenwerking om bedrijven (off shore) uit het buitenland aan te trek ken. Een aantal plaatsen uit het noorden maakte onlangs bekend, dat het tipgeld had ingesteld. Tipgeld voor mensen die erin slagen een ondernemer over te ha len zich in een van die gemeenten te ves tigen. De tipgever krijgt vijf procent van de uiteindelijke grondprijs als beloning. Heeft Leiden wel eens aan deze moge lijkheid van werven gedacht? Saskia Groenewegen zegt er dit over: "Wij doen daar niet aan. Ik denk - het klinkt misschien wat arrogant - dat wij dit soort dingen niet nodig hebben. Neem nu een plaats als Steenwijk. Die ligt in een gebied waar sprake is van gro te werkloosheid. Hier zit je in het westen van het land. Dit gebied kun je niet ver gelijken met het noorden of het oosten". Het is niet zo verwonderlijk. Werkge legenheid heeft een bijzonder hoge prio riteit voor de gemeente. Saskia Groene wegen. "Daar wordt heel veel in gestopt. Wat we duidelijk merken is, dat het be drijfsleven weer durft te investeren. We raken de grond een stuk gemakkelijker kwijt dan een paar jaar geleden. De uit gifte in erfpacht gaat gewoon goed. Over de belangstelling die er voor diverse in dustrieterreinen is mogen we echt niet klagen. De instroom van nieuwe bedrij ven is goed merkbaar. Zowel uit de regio als uit Leiden zelf'. Leiden heeft een aantal bedryfsgron- den dat door de gemeente verspreid ligt. Vooralsnog is er een voorraad van zo'n 26 hectare/ In Roomburg is de aanleg van een terrein van nog eens 15 hectare in voorbereiding. Saskia Groenewegen over de toe komst: "Die zien wij zeker niet somber in. In en rond Leiden is er genoeg grond. Voor Leiden is het science-park in de Leeuwenhoek belangrijk. We proberen hoogwaardige bedrijven aan te trekken en hebben nog altijd hoop, dat hier de informatica-universiteit wordt geves tigd. Zoals de zaken er nu voorstaan, zie ik de toekomst zonnig tegemoet". Rijnsburg Hoewel Rijnsburg zelf niet over be drijfsterrein beschikt, ligt er toch een ge bied van veertig hectare. De Stichting Verbetering Tuinbouwstructuur Rijns- burg en Omstreken geeft die grond al leen maar uit aan kwekers die er kassen mogen bouwen. Vijftien hectare is er in middels verkocht. Maar de grond ligt er al jaren. Secretaris T. Langerak van de stichting vertelt, dat er een drie miljoen gulden renteverlies is geleden. Een ver lies dat op niemand te verhalen is, om dat er aan de grondprijs (21 gulden per vierkante meter) niet kan worden ge sleuteld. Vooral bloemenveiling Flora profi teert van de nieuwkomers in Klooster- schuur. Langerak: "We streven naar een zo ruim mogelijk assortiment. Flora be schikt over voldoende faciliteiten om hen van dienst te kunnen z(jn". Industrieterrein Voorradige Prijs per m ha Alphen a.d. Rijn 25 f. 140 Alkemade 3 f. 150 Bodegraven 1.7 f. 150 Haarlemmermeer 13 f. 150 Hillegom 2 f. 125 Katwijk 5 f. 121 Leiden 26 f. Leiderdorp 10.000 m2 f. 225 Lisse 3 f. 125 Nieuwkoop 1 f. 90 Sassenheim 3 f. 175 Warmond 1 f. 115 - 125 Wassenaar 2 f. 120 - 180 De - niet openbare - prijzen verschillen per industrieterrein. De vierkante-meterprijzen zijn exclusief btw. De gemeenten Bodegraven, Haarlemmermeer, Hazerswoude. Hillegom, Leiden. Nieuw koop, Voorschoten en Zoeterwoude werken aan een uitbreiding van hun bedrijfsterrei- I 2? - Nieuwkoop heeft nog één hectare industiegrond beschikbaar. Met deze eenvoudige maar duidelijke slagzin probeert men belangstelling te kweken. - ...».nlnde'kiuiten_ 01725-9201 - i -ijBBanrv»*—n

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 33