Zweedse politie voor een raadsel Italiaanse regering staat bol van ruzie Spanningen tussen Laurel en Aquino Geweld bij staking in Ulster Twijfel aan claim RAF Kurt Waldheim zou lid SA zijn geweest 'Politiek van Palme wordt voortgezet' Kleuter doodt kleuter DINSDAG 4 MAART 1986 BUITENLAND PAGINA 7 STOCKHOLM (Rtr/AFP/UPI) - De Zweedse autoriteiten hebben drie dagen na de moord op premier Olof Palme nog geen enkele aanwijzing over de nationaliteit van de dader of diens motieven. Dit heeft de waarnemend-premier van Zweden, Ingvar Carlsson, giste ren gezegd. WENEN (AP) - Het Oostenrijkse weekblad Profil heeft gisteren do cumenten gepubliceerd die zou den aantonen dat Kurt Waldheim, de vroegere secretaris-generaal van de Verenigde Naties, lid is ge weest van ?en nationaal-socialisti- sche jeugdbeweging en van de Sturmabteilung SA van Adolf Hit ler. Een woordvoerder van Wald heim, die kandidaat is voor het pre sidentschap van Oostenrijk, ont kende de beschuldiging. De woordvoerder zei dat de do cumenten die Profil publiceerde echt leken te zijn, maar dat het on juist was dat Waldheim lid was ge weest van de SA. Hy zei dat de jon ge Waldheim wel eens ging paard rijden op paarden van de SA. 'Waldheim werd op de ledenlijst van de SA gezet door een foutieve interpretatie van degene die hem registreerde' bij de manege. Profil zei dat de documenten die Waldheim identificeren als lid van de SA en van een nazistische stu dentenvereniging tot 21 februari in een gesloten archief hadden gele gen. Waldheim, die van 1972 tot 1982 de hoogste functie bij de VN be kleedde, is op dit moment de be langrijkste kandidaat voor de pre sidentsverkiezingen die over twee maanden worden gehouden in Oostenrijk. Hoewel de president in Oostenrijk een puur ceremoniële functie heeft, staat hij kandidaat voor de Volkspartij, een midden partij. Zijn belangrijkste tegenkan didaat is de socialist Kurt Steyrer. De verkiezingen worden op 4 mei gehouden. De naam van Waldheim is al eer der in verband gebracht met de na zi's. Toen hij tot het hoogste ambt bij de VN werd geroepen meldde de Washington Post dat Waldheim tijdens de Tweede Wereldoorlog de nazi's 'gediend' had. Volgens de nu openbaar ge maakte stukken zou Waldheim op 1 april 1938 lid zijn geworden van de Nationaalsocialistische Studen- tenbond en op 18 november zijn toegetreden tot Reiterstandarte 5/ 90 van de SA. Waldheims woordvoerder voer de verder nog aan dat in dfe centra le archieven van de nazi's in Ber- Waldheim: paarden (foto anp» lijn nooit iets over de man is gevon den en dat Waldheim toen hij naar de VN ging grondig is doorgelicht door zowel de CLA als de KGB. De Zweedse politie hulde zich gis teren in diep stilzwijgen. De vrees neemt toe dat de moordenaar is verdwenen zonder achterlating van enig spoor, met uitzondering van twee kogels. De ongebruikelijke kogels met een koperen kop, de vage beschrij ving van de moordenaar door Pal me's echtgenote Lisbet, en de ver klaringen van een tiental getuigen zijn de aanwijzingen waarmee de politie het voorlopig moet doen. Het moordwapen is ondanks uitge breide zoekacties langs de vlucht route van de moordenaar, niet te ruggevonden. Volgens de politie gaat het om een "Smith and Wesson .357-Mag- num", een van de krachtigste handwapens ter wereld.' De terug gevonden kogels waren in staat een kogelvrij vest te doorboren, hetgeen de politie aanleiding geeft te veronderstellen dat de moord terdege was voorbereid. Volgens de Zweedse'radio gaat het om ko gels van Amerikaanse makelij, die al zeker vijf jaar lang niet op de vrije markt verkrijgbaar zijn. De politie zei eerder dat er geen reden is om de telefoontjes waarin de verantwoordelijkheid voor de moord werd aanvaard, serieus te nemen. Volgens westerse deskun digen draagt de aanslag de ken merken van een beroepsmoorde naar en lijkt het het werk te zijn van een groep. Maar de politie blijft er bij dat niet duidelijk is of het gaat om een politieke moord of om het werk van een maniak. West-Duitsland heeft via een re geringswoordvoerder laten weten geen bewijzen te hebben voor be richten dat de moord zou zijn ge pleegd door Westduitse terroris ten. Drie uur na de aanslag werd de eerste secretaris van de Zweedse ambassade in Bonn, Peter Tejler, opgebeld met de mededeling dat de Rote Armee Fraktion (RAF) Palme had gedood. De onderzoe kers staan echter sceptisch tegen over deze claim omdat de RAF aanslagen gewoonlijk doet verge zellen van een brief. Carlsson, die gisteren zijn eerste persconferentie na de moord gaf, zei dat hij Palme's hekel aan lijf wachten deelde. Palme zei altijd met trots dat hij in Zweden veilig was. Op de vrijdagavond dat hij en zijn vrouw, die licht gewond raak te, na een bioscoopbezoek werden beschoten, had hij zijn lijfwachten vrijaf gegeven. Sinds de moord op zijn voorganger wordt Carlsson, wiens benoeming tot hoofd van de regering volgende week door het parlement zal worden goedge keurd, streng bewaakt. Carlsson, die altijd met de onder grondse naar zijn werk ging, zei dat de leidende politieke figuren strin gent bewaakt zullen worden zo lang de moord niet is opgelost. In de toekomst hoopt hij evenals Pal- me weer onbewaakt over straat te kunnen gaan. "Zweden is een poli tieke democratie met een grote ma te van openheid... een goed land om in te leven, en dit mag niet ver loren gaan door een wrede moord op 's lands premier". Overigens heeft een medewerk ster van de Palme's kantoor ver klaard, dat de premier jaarlijks een tiental bedreigingen met de dood ontving. nd had haar handen vol werk c LONDEN Tal van gewelddadige incidenten hebben gisteren in Noord-Ierland de eendaagse sta king begeleid, die was uitgeschre ven door protestantse politici die gekant zijn tegen het Brits-Ierse verdrag dat Ierland zeggenschap geeft in Noordierse zaken. door Henk Dam STOCKHOLM (Rtr/AFP) - Pal- me's opvolger Ingvar Carlsson heeft beloofd de politiek van de man met wie hij dertig jaar lang heeft samengewerkt, te zullen voortzetten. "Ik zie geen reden de politiek die al is vastgelegd te ver anderen, noch op het terrein van de economie noch op andere gebie den". Volgens Carlsson waren er geen belangrijke beslissingen waarover Palme en hij het niet eens waren. Op binnenlands poli tiek terrein wil Carlsson, die tot dusverre de posten van vice-pre mier en milieu in het kabinet be kleedde, zich toeleggen op het overbruggen van de meningsver schillen over de te voeren econo mische politiek. Hij riep de opposi- Buitenland kort tiepartijen op alle onnodige ruzies in het belang van het land, te ver mijden. Carlsson, die vooral zijn sporen heeft verdiend op het gebied van de binnenlandse politiek, gaf toe niet te beschikken over het net werk van internationale contacten en de internationale ervaring van Palme. Wel beloofde hij net zoveel tijd te steken in de buitenlandse politiek als Palme altijd heeft ge daan en wat dat betreft in zijn voet sporen te zullen treden. Het voorgenomen bezoek van Palme aan Moskou in april, het eer ste bezoek van een Zweedse pre mier aan de Sowjet-Unie sinds tien jaar, zal zo spoedig mogelijk door gang vinden. Uit heel Noord-Ierland kwamen gisteren meldingen binnen over agenten die waren aangevallen, in sommige gevallen met benzine bommen, over mensen die stenen naar zich toegegooid kregen als zij wilden werken, over in brand ge stoken auto's en geplunderde win kels. Vier politiemensen raakten ge wond, van wie één ernstig, toen zij een groep katholieke werknemers wilden ontzetten die bij een textiel- fabriek in Lurgan waren ingeslo ten door een groep van 500 protes tanten. Een deel van de fabriek werd later in brand gestoken. Hele steden werden van de bui tenwereld afgesloten door wegver sperringen die waren opgeworpen door protestanten. Het ging daarbij nogal eens om mannen die waren gestoken in de uniformen van pa ramilitaire groeperingen die gel den als het protestantse evenbeeld van de IRA. Bij fabrieken en kantoren in heel Noord-Ierland stonden postende protestanten die werkwilligen trachtten tegen te houden. Als dat niet met argumenten lukte, werd in vele gevallen de toevlucht geno men tot intimidatie en geweld. De staking had in zoverre succes dat de meeste fabrieken dicht wa ren, dat een groot aantal scholen gesloten was, dat zee- en luchtver- bindingen tot stilstand kwamen, en dat zelfs een aantal elektrici teitscentrales plat ging. Maar de zeer gewelddadige ma nier waarop de staking werd afge dwongen maakt het de unionisti sche (protestantse) politici die de staking hadden uitgeschreven, on mogelijk om te zeggen hoe groot de steun van de protestanten voor hun actie in feite was. Plannen voor verdere stakings acties zijn verder in gevaar geko men, omdat het wel vast staat dat gematigde protestanten - nog al tijd een grote meerderheid - verbij sterd moeten zijn geraakt door het geweld zo vlak bij hun huizen en fabrieken. De protestantse leider dominee Paisley verklaarde gistermiddag niettemin dat de staking een suc ces was geweest en „zo wijdver spreid, dat intimidatie helemaal niet nodig zou zijn geweest". Maar minister King (Noord-Ier land) zei gisteren dat de talrijke „nare incidenten" de economie van Noord-Ierland een nog niet te becijferen schade zullen toebren gen. „Het is duidelijk dat de orga nisatoren van de staking niet eens geprobeerd hebben de bendes rel- lenschoppers in de hand te hou den", zo voegde hij aan zijn woor den toe. APARTHEID - Barclays National Bank, de grootste handelsbank van Zuid-Afrika, heeft in zijn jaarverslag opgeroepen tot afschaf fing van de rassendiscriminatie in het land. 'De menselijke verwach tingen van mensen die niet blank zijn moeten worden vervuld als wy een stabiele maatschappij willen bereiken en een eind aan het con flict willen maken,' aldus het jaarverslag. MANILLA - De samenwerking tussen de Filippijnse president Co ry Aquino en vice-president Salva dor Laurel is onder spanning ko men te staan door problemen bij de benoemingen op 's lands sleu- telposten. Doy Laurel, leider Van de UNIDO, onder wiens vlag Cora- zon Aquino het bij de presidents verkiezingen heeft opgenomen te gen Ferdinand Marcos, heeft met ontslag gedreigd omdat zijn partij er bij de verdeling van de posten bekaaid vanaf is gekomen. Ook de militaire reformisten on der leiding van minster van defen sie Ponce Enrile en staf-chef Fidel Ramos, die met hun rebellie presi-. dent Marcos de genadeslag toe brachten, zijn evenmin tevreden omdat zij bij de benoemingen niet zijn gekend. door Bob Mantiri De UNIDO zelf is in de nieuwe regering maar pover vertegen woordigd. Laurel mag dan wel drie functies bekleden (premier, vice- president en minister van buiten landse zaken), maar dit zyn voor namelijk prestige-posten en heb ben weinig om het lijf. De invloedrijkste man in het uit Mitterrand deze zomer naar Moskou MOSKOU (AP) - De Franse presi dent Francois Mitterrand zal waar schijnlijk in juni een bezoek bren gen aan de Sowjet-Unie. Dat heeft Georgi Arbatov gisteren op een persconferentie gezegd. Arbatov, directeur van het insti tuut voor Noord-Amerika en Cana da zei geen verdere details over het verwachte bezoek te hebben, om dat staatsbezoeken 'eigenlijk mijn terrein niet zijn'. Mitterrand bracht in juni 1984 ook een bezoek aan de Sowjet- Unie,'waar toen nog partijleider Tsjernenko regeerde. In oktober bracht de nieuwe partijleider Gor- batsjov een tegenbezoek aan Pa rijs. zeventien ministers bestaande ka binet is Auilino Pimentel. Als mi nister is hij verantwoordelijk voor het binnenlands bestuur en in die functie mag hij de gouverneurs en burgemeesters benoemen. Daar mee kan in provincie en steden een machtsbasis worden gelegd. Minister Pimentel heeft op be langrijke functies partijleden van de LAB AN, waarvan de secretaris generaal, een zwager is van Cory Aquino, neergezet. Dat heeft in de provincie al tot demonstraties ge leid. Laurel, die zijn presidentiële am bities opzij heeft moeten schuiven ten gunste van mevrouw Aquino tijdens de verkiezingen van 7 fe bruari, heeft aangekondigd dat als in het benoemingsbeleid geen ver andering komt, hy al zyn functies zal neerleggen. Het militaire span Ramos en En rile wil ook een belangrijker vinger in de pap bij de benoemingen. Het zegt daartoe het recht te hebben omdat het aan hun inbreng te dan ken is dat het regime-Marcos is ge vallen. Ook in andere zaken voelt Enrile zich gepasseerd. Het belangrijkste incident in dat kader was de vrijlating van politie ke gevangenen waarvan Enrile zegt helemaal niets te hebben ge weten. Hij moest dat horen van Jo- vita Salonga, de voorzitter van de commissie die ervoor moet waken dat de regering zich niet schuldig gaat maken aan machtsmisbruik. President Corazon Aquino daar entegen schijnt zich van al deze za ken niets aan te trekken. Voorlopig heeft zij over populariteit niet te klagen. Ruim vier miljoen mensen kwamen afgelopen zondag naar haar luisteren tijdens een mis die werd opgedragen als dank voor de goede afloop van de machtswisse ling. Angola Eenheden van de Angolese rechtse verzetsbeweging Unita hebben in de provincie Lunda Nor- te de stad Andrada ingenomen en daarbij 150 buitenlanders gevan gen genomen. Dit is vandaag be kendgemaakt door een Portugese persbureau. Onder de buitenlanders bevin den zich Portugezen, Britten, Westduitsers, Roemenen en Filip pijnen. Bij de verovering van And rada, gelegen in het noord-oosten van Angola bij de grens met Zaire, zouden 60 Angolese soldaten om het leven zijn gekomen. In Lunda Norte zijn diamantmijnen geves tigd. Radio Liberty De Rusland-redacteur van het door de Amerikaanse regering be taalde radiostation Radio Liberty is spoorloos, sinds hij zich vorige week dinsdag ziek meldde op zijn werk. De redacteur, de 41-jarige Oleg Toemanov, was 21 jaar geleden uit de Russische marine gedeserteerd en uit de Sowjet-Unie gevlucht en werkte al 20 jaar bij Radio Liberty. Executie De Libanese shi'itische groepe ring Hezbollah heeft negen man nen en twee vrouwen terechtge steld. Het zouden saboteurs zijn en betrokken bij een reeks autobom aanslagen die sinds 1978 zijn ge pleegd. Blijkens een document van 86 pagina's met foto's van de te- rechtgestelden maakten ze deel'uit van een netwerk dat werd ge steund door de christelijke groepe ringen en de Libanese, Israëlische en Amerikaanse geheime dienst. ROME - Met het kabinet-Craxi heeft Italië de langst zittende rege ring sinds de Tweede Wereldoor log, maar lange duur is nog niet hetzelfde als stabiliteit. Zoals ook de opeenvolging van vertrouwens- nota van de afgelopen weken aller minst betekent, dat het kabinet in derdaad het vertrouwen van de meerderheid van het parlement be zit. door Hein ten Kortenaar Het tegendeel is eerder waar: de reden waarom de regering herhaal delijk het vertrouwen van de Ka mers vraagt, is dat het Kamerregle ment in zulke gevallen een openba re stemming voorschrijft en dat Craxi het niet op een geheime stemming durft te laten aankomen. Daarbij is het de laatste tyd na melijk herhaaldelijk voorgeko men, dat de regering werd versla gen, doordat een aantal van haar aanhangers (de zogenaamde sluip schutters) stiekem met de opposi tie meestemde. Dit heeft onder meer geleid tot een overschrijding van het op 110.000 miljard lire (ruim 180 miljard gulden) geraam de begrotingstekort met nog eens 2500 miljard (4 miljard gulden). Kostbaar Zulke kostbare ongelukjes wy- zen op een tamelijk wijd versprei de ontevredenheid binnen de rege ringspartijen zelf en dat die niet be perkt blijft tot het voetvolk van anonieme parlementariërs blijkt uit de steeds openlijker ruzies tus sen de partijbestuurders. Het eerste grote ongeval was de halve regeringscrisis van vorig jaar oktober, toen de republikeinen uit het kabinet traden wegens het on gehinderd laten vertrekken van de Palestijn Abu Abbas (tegen wie de justitie later een aanhoudingsbevel uitvaardigde voor zijn aandeel in de kaping van de Achille Lauro). Ze keerden al snel met hangende pootjes terug, maar de wrevel bleef bestaan, zeker toen Craxi nog zout in de wonden wreef door in de Ka mer te verklaren dat de gewapende acties van de Palestij nen welis waar verwerpelijk waren om hun ondoeltreffendheid, maar niette min gewettigd door hun gefru streerde nationale aspiraties (hij vergeleek hen met de Italiaanse vrijheidshelden Garibaldi en Maz- zini). Deze uitspraak die enorm opzien baarde moest hij later afzwakken en, met name na de aanslag op het Romeinse vliegveld, geheel herroe pen. Ook nadien heeft het aan wrijfpunten niet ontbroken. Geen rem Republikeinen en liberalen heb ben kritiek op het financieel-eco- nomisch beleid, waarin van de ene kant wordt bezuinigd op sociale uitgaven als pensioenen en zieken- kostenvergoedingen, maar geen enkele rem wordt gezet op de di recte overheidsuitgaven, die wor den gezien als de voornaamste oor zaak van de nog steeds veel te hoge inflatie. Ook de middelen om de inkom sten te verhogen zijn weinig ge schikt om de inflatie te beteugelen: de verhoging van alle openbare ta rieven, als vervoer, elektriciteit, posterijen, enz., de hoge indirecte belastingen op verbruiksgoederen en met name op benzine en andere olieprodukten, waardoor de Ita liaanse consument er, ondanks de internationale prijsdaling, pro- centsgewijs nauwelijks op vooruit is gegaan. En tenslotte de voortdurende uitgifte van schatkistcoupons te gen aantrekkelijke en onbelastbare renten, die er zeker toe heeft bijge dragen dat Italië dit jqar een nieuw Craxi: zout in de wonden, (foto record heeft gevestigd, dat uniek is onder de westerse landen: de totale staatsschuld overtreft nu het bruto nationaal produkt. Ondergeschikt Toch was het niet de zorgwek kende financiële situatie van het land waar het kabinet een paar we ken geleden bijna op was gestrui keld, maar een ogenschijnlijk to taal ondergeschikte kwestie, na melijk het voorzitterschap van het staatsomroepbedryf RAI. Dat is minder vreemd dan het lykt, want radio en televisie zijn formidabele machtswapens, en het zit de socialisten al heel lang dwars, dat hun invloed op de RAI zo gering is, terwijl de christende mocraten zich van het begin af in alle geledingen van het bedrijf ver schanst hebben. Daarom werpen zij zich op als voorvechters van de pluriformiteit op omroepgebied en schoven zij als kandidaat voor het voorzittenr- schap van de RAI de vroegere vak bondsleider Pierre Carniti naar vo ren, die al bij voorbaat zijn totale onafhankelijkheid van de politiek proclameerde. Toen de christende mocraten hem daarop zoveel eisen en voorwaarden stelden hat hij zijn kandidatuur introk, was het hek van de dam. Craxi's tweede man in de PSI Claudio Martelli, een driftig keffer tje dat als 'His master's voice" pleegt op te treden, noemde de RAI „een openbare instelling die met het geld van iedereen de privé- belangen van een partij en een machtsgroep behartigt". Als dit zo blijft, dreigde hij, zullen de socia listen de burgers oproepen geen kijgeld meèr te betalen en een refe- renudm aanvragen om de RAI af te schaffen. En hij eindigde met de politieke vraag: „Kjin er nog lang worden sa- mengewerkt met een christende mocratische partijleider, die de PSI zo vijandig gezind is?" Ook dit crisisgevaar is weer overgewaaid, overigens zonder dat er een oplos sing is gevonden: de RAI zit nog steeds zonder voorzitter en zonder Raad van Bestuur. Samenwerking Maar de samenwerking is er niet beter op geworden en door alle re geringspartijen wordt er nu aange drongen op een nieuwe confronta tie, een ontmoeting van de partij leiders om te zien waar men het nog over eens kan worden. Dat lijkt onderhand een droevig klein beetje: iedereen kan zien dat de coalitie als los zand aan elkaar hangt en dat het kabinet door het voortdurend geruzie nauwelijks nog aan regeren toekomt. Het kernprobleem blijft de machts strijd tussen christendemocraten, de grootste partij van het land, en socialisten, die een positie inne men die buiten alle verhoudig staat tot hun kiezersaanhang, maar daar nog niet tevreden mee zijn. „We hebben de gangster die de MIAMI (AP) - Een 5-jarig jon getje uit Miami heeft tegenover de politie bekend dat hij een speelkameraadje van de vierde verdieping naar beneden heeft gegooid. De kleuter zei tegen de poli tie dat zijn 3-jarige vriendje Eduardo Lafabria hem had ver teld dat hij dood wilde, omdat zy ouders hem sloegen. Hij had de peuter vervolgens geholpen, door hem tussen de trappen door vier verdiepingen naar be neden te gooien. Een politiewoordvoerder zei niet te weten wat ze met de kleine moordenaar aan moeten. 'Wij geloven niet dat hy beseft wat hij gedaan heeft,' zei in specteur Robert Davis. 'Hij toonde geen berouw, omdat ik niet geloof dat hy daartoe al in staat is. Hy heeft geen begrip van leven en dood. Hij is pas vijfjaar oud.' Het jongetje is voorlopig op gesloten in een jeugdcentrum, maar de autoriteiten denken niet dat hij in staat van beschul diging zal worden gesteld, hoe wel dat juridisch mogelijk is. orde verstoorde tot sheriff moeten aanstellen", zei een vooraanstaand christendemocratisch Kamerlid dezer dagen aan Eugenio Scalfari van het Romeinse blad La Repu- blica, „en als we hem nu als sheriff afzetten, wordt hij weer gangster", Dit tekent aardig de ongemakke lijke verhouding waarin de twee partijen leven en de onverbiddelij ke manier waarop ze tot samen werking gedoemd zijn. Hoelang ze het zullen volhouden hangt voor een groot deel af van de bekwaam heid waarmee ze de instemming van hun aanhang weten te behou den. Vandaar dat er met'de groot ste belangstelling wordt uitgezien naar de landelijke partycongres sen, die beide partijen in de ko mende maanden zullen houden. Het is wel zeker, dat vooral de christendemocratische partijleider De Mita het dan hard te verduren zal krijgen, en het verwijt dat hy vaak zal horen is precies het tegen gestelde van wat Claudio Martelli hem aanwreef. Wat veel christen democraten op hem tegen hebben is juist dat hij met de socialisten veel te lankmoedig is geweest. Olietanker bij Spanje vergaan MADRID (GPD) - De Griekse olie tanker Galini is gisteravond ver gaan voor de Spaanse kust. Ter hoogte van de beruchte 'Kust van de dood', zoals het roerige gebied bij de Spaanse provincie Galicie wordt genoemd, sloeg de olietan ker door nog onbekende oorzaak lek. Kort daarop werden in de ma chinekamer drie grote explosies geregistreerd. Vier van de 36 opva renden kwamen daarbij om het le ven, terwijl zes anderen worden vermist De resterende 26 bemanningsle den werden opgepikt door twee te hulp gesnelde vrachtboten, de Joe goslavische Kator en de Neder landse Frisian Glory. Diverse schipbreukelingen, die ernstige brandwonden opliepen, werden per helikopter naar het ziekenhuis van de havenstad La Coruna getransporteerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 7