Boüenwereld kijkt scheef aan tegen overname ABM Japanse werkbijen nog niet toe aan meer vrije dagen Reportage Achtergrond Advertentie voor de gereformeerde synode in de regio Lisse zijn onderge bracht komt doordat de bollen streek nog steeds het financiële centrum van de bollenhandel is, ondanks het feit dat elders in Ne derland veel meer hectaren bol len worden gekweekt. Boven dien zijn CNB en Hobaho de oor spronkelijke veilingen waar vroeger vele kwekers hun bollen sleten. Maar beide instituten vei len op jaarbasis elk niet meer dan voor een bedrag van zo'n 25 miljoen gulden. De meeste mil joenen komen niet voor de vei- lingklok. Enig directeur en tot voor kort enig eigenaar van de ABM is A.L.M. Augustinus die het be drijf in 1978 met twee anderen opzette. Hij heeft zijn aandelen pakket van ABM bv omgeruild tegen aandelen van de holding Melridge. Hij heeft dat naar ei gen zeggen gedaan om de voort gang van het bedrijf zeker te stel len. De 46-jarige Augustinus wil niet dat het bedrijf uiteenvalt als hem plots iets zou overkomen. In zo'n geval zou het aandelenpak ket in handen van familieleden komen die verdeeld zouden kun nen zijn over de toekomst en voortgang van de ABM. Groei Een overweging is ook dat de concurrentie zich goed doet voe len. Dat geldt niet alleen voor de ABM, maar ook voor de drie an dere bemiddelingsbureaus. Daarvoor is Augustinus zeker niet bang, maar hij ziet het mach tige Melridge daarom juist als een versterkende ruggesteun voor ABM. "Het bollenareaal is vorig jaar slechts 1 procent ge groeid. Dat zet voor de bemidde lingsbureaus niet veel zoden aan de dijk. De hogere omzet, de groei van het bedrijf, moet bij de concurrenten vandaan worden gehaald". En groei zit er volgens Augus tinus in: "ABM draaide in 1985 ruim 110 miljoen. Voor 1986 ver wachten we voor in totaal een be drag van 128 miljoen gulden te bemiddelen". De ABM is een gezond bedrijf. Het heeft een eigen vermogen van acht miljoen gulden en er werken ongeveer 40 mensen. Over een aantal jaren zal nog slechts een gering aantal mensen zich met bemiddeling bezig hou den, zo schat Augustinus: "Als gevolg van de automatisering verwacht ik dat het werk voor het vak door slechts 20 mensen kan worden verricht". Buiten alle argumenten die de Noordwijkerhouter noemt voor het ruilen van aandelen, is Au gustinus natuurlijk ook zaken man. Daarop wil hij zelf niet zo zeer de nadruk leggen. Maar dat hij zakelijk gezien goed heeft ge schoten met de aandelenruil is buiten kijf. In augustus/oktober stond een aandeel Melridge op de Amerikaanse beurs genoteerd voor 14 dollar. De koers is nu 22 dollar per aandeel. Er zijn overi gens 3.250.000 aandelen Melridge uitgegeven. Vorig jaar werd het bedrijf onderscheiden voor het beste jaarverslag in Amerika. De Amerikaanse holding is met onbekend in Nederland. Het heeft eerder bedrijven overgeno men, onder meer de bekende bloemenexporteur Ruud van den Adel in Bleiswijk dat een omzet heeft van naar schatting 20 miljoen gulden. Melridge is gespecialiseerd in lelies en brengt onder meer Enchant ment, Connecticut King en de grote nieuwkomer La Reve op de markt. Het streven van het be drijf is over twee jaar 30 miljoen lelies, 15 miljoen narcissen, 15 miljoen irissen en 10 miljoen tul pen aan de man te brengen. Afzet De lelieteelt staat hoog in het vaandel van Melridge. Op dat ge bied wenst het bedrijf ook de grootste te zijn. De meeste bollen worden trouwens in het bedrijf zelf gebruikt voor de bloemen teelt. Dat Meldrige nieuwe soor ten in Europa wil slijten, bijt het Nederlandse bollenvak volgens Augustinus niet: "De leliebollen komen in Amerika in augustus op de markt, terwijl de Neder landse bollen in december, ja nuari en februari worden aange leverd". Om de afzet te vergroten en nieuwe soorten te slijten zijn nieuwe kanalen nodig. En een nieuwe ingang verschaft Melrid ge zich nu via de ABM die de door de Amerikaanse eigenaar aangeboden bollen kan aanbie den aan kwekers in Nederland. De andere overweging is een commerciële: ABM is een goed draaiende onderneming. "Maar ABM blijft Melridge als klant be schouwen. Ik ben de enige direc teur en zal dat blijven. Er komt geen raad van commissarissen. Alles blijft bij het oude en ik blijf het gezicht van het bedrijf bepa len. Niet voor een paar jaar, zoals wordt gesuggereerd, maar ik hoop tot aan mijn pensioen", al dus Augustinus. Hij meent dat het vak zich zor gen maakt om niets. Dat er een geruchtenstroom op gang is ge komen, kan hij wel enigszins ver klaren. Er zou een verklaring ko men van beide bedrijven waarin mededelingen zouden worden gedaan over de aandelenruil. Maar daar is het niet van geko men. Vervolgens is een geruch tenstroom op gang gekomen in het nauwe circuit van bemidde laars en zijn de verhalen flink aangedikt. Volgens Augustinus heeft de CNB, het bedrijf waarbij hij vroeger heeft gewerkt, een flinke duit in het zakje gedaan: "Niemand moet denken dat ik het uiteindelijk niet heb gered, want dat is niet waar". Reacties Secretaris F. Zandbergen van de Koninklijke Algemeene Ver- eeniging voor Bloembollencul tuur (KAVB) bestempelt de aan delenruil als een fenomeen. "Or ganisaties in het bollenvak zijn het niet gewend dat een vreemde penetreert. Het is ook onduide lijk wat Melridge nu precies wil. Het zou kunnen dat bollen met uitschakeling van exportbedrij ven rechtstreeks naar Amerika gaan". Maar dat is volgens Au gustinus zeker niet de bedoeling. De ABM gaat zich niet met de rechtstreekse export van bollen aan het moederbedrijf in de Ver enigde Staten bezighouden. Aan de andere kant is niet ge heel uit te sluiten, aldus nog steeds Zandbergen, dat een stuk je know-how over de grenzen verdwijnt. Dat kan slaan op de kennis van een aantal medewer kers van ABM die Melridge zou kunnen gebruiken in Amerika. Dat zou ook betrekking kunnen hebben op bestanden van telers die goede kwaliteiten bollen le veren. Melridge zou via ABM de beste partijen eruit kunnen ha len. Maar ook die ideeën worden krachtig door Augustinus bestre den. Directeur P. Vermeulen van de Bond van Bloembollenhandela ren is niet erg geschrokken van de aandelenruil: "Het is onge bruikelijk, het is iets nieuws". Ook hij sluit niet uit dat de ex porteur weieens buiten spel zou kunnen worden gezet bij trans acties tussen telers en Melridge. "Ik ken de argumentatie van Au gustinus. Hij voert onder meer de continuïteit van het bedrijf aan als reden voor de aandelen ruil. Maar het is nog maar de vraag of de nieuwe eigenaar er ook zo op is gebrand het bedrijf te continueren", aldus Vermeu len. Augustinus ziet het allemaal niet zo zwaar in. Hij benadrukt dat er niets kan veranderen, want anders lopen de klanten ge woon naar een ander in- en ver koopbureau. Wat dat betreft zal ABM dus ten minste dezelfde service en kwaliteit moeten blij ven bieden als het heeft gedaan. En dat zal het ook volgens Au gustinus. makende uitspraak. Een speciale commissie uit de synode heeft al die reacties doorgelicht, heeft zelf ook kritiek op de formule ring van het synodebesluit van 1984, maar vindt het niet nodig dat de synode dit besluit intrekt of herziet. Haar bezwaren gelden alleen de woordkeus en niet de strekking van het besluit. Wel heeft de commissie mét vele be zwaarden kritiek op de manier waarop in de overwegingen en uitspraken van de synode naar bijbelteksten wordt verwezen In de bollenwereld is wat paniek ontstaan over de overname van het In- en Verkoopbureau ABM bv in Lisse door het Ameri kaanse Melridge, een hol ding met vele dochteron dernemingen die zeer ac tief zijn op de sierteelt- markt. Een aantal mensen is geschrokken van de transactie omdat zij ang stig aankijken tegen de manier waarop Amerika nen zaken doen. Het beeld dat dan opdoemt is dat van een harde, zakelijke ruitjesbroek-Amerikaan met sigaar die over lijken gaat. door Henk van der Post Maar dat is niet het enige waarte gen scheef wordt aangekeken. 'Een stukje organisatie van het bollenvak is nu in handen van een buitenlander. Natuurlijk is bijna geen vak zo internationaal georiënteerd als het bollenvak, maar de organisatie ervan is toch in de regel in handen van Hollan ders. Melridge is een vreemde eend in de bijt. Ook is onvol doende duidelijk wat Melridge eigenlijk wil met ABM. Ook dat zouden veel bollenmensen wei eens willen weten. Sinds jaar en dag worden de meeste bloembollen buiten de veilingen om verhandeld. Be middelingsbureaus, ook wel in- en verkoopbureaus geheten, ver zorgen transacties tussen telers en kopers, zijnde exporteurs of agrariërs die de bollen kopen voor de bloem. De vv&ar gaat rechtstreeks van verkoper naar koper. Dat bespaart de verkoper een hoop problemen: de bollen hoeven niet naar de veiling, hij weet van tevoren de prijs en de administratieve rompslomp rond betaling, leveringsvoor waarden en dergelijke wordt door het bemiddelingsbureau af gewikkeld. Een ander voordeel is dat bij faillissementen of bij het om an dere redenen niet nakomen van verplichtingen, de verkoper wordt betaald uiteen reserve. Bij ABM bedraagt die spaarpot vijf miljoen gulden. Overigens is wel een garantie ingebouwd dat het bemiddelingsbureau door dat soort affaires niet zelf bankroet gaat. Grootste Het grootste in- en verkoopbu reau is de coöperatie CNB in Lis se. Die bemiddelde vorig jaar bij transacties ter grootte van 285 miljoen gulden. Tweede is Hoba ho bv, eveneens in Lisse onder gebracht, die 165 miljoen gulden scoort. Derde op de lijst is ABM, ook alweer in Lisse gevestigd, met een bedrag van 110 miljoen gulden. Vierde is BSF van de vei ling Flora in Rijnsburg dat trans acties voor een bedrag van 60 miljoen gulden tot stand bracht. Alle bemiddelingsbureaus re kenen tweëenhalf procent provi sie, zowel aan verkoper als ko per. De omzet van de in- en ver koopkantoren bedraagt dus 5 procent van bovengenoemde be dragen. In die grote sommen zijn trouwen nevenactiviteiten van de bemiddelingsbureaus, bij voorbeeld in onroerend goed, meegerekend. Dat de vier grootste kantoren In twee kranten komt morgen een advertentie van de groep 'Gereformeerde kerken uit het IKV' (Interkerkelijk Vredesbe raad), waarin de synode van de Gereformeerde Kerken in Ne derland wordt opgeroepen haar uitspraak van maart 1984 tegen de kernbewapening, inclusief de plaatsing van kruisraketten, in te trekken of op z'n minst te her zien. De advertentie bevat de na men van ruim duizend gerefor meerden. Komende dinsdag zal de gere formeerde synode, naar wordt verwacht de hele middag en avond, praten over de bezwaar schriften van kerkeraden, regio nale vergaderingen en individue le kerkleden tegen deze gerucht in de bewuste advertentie wor den vier bezwaren tegen de syno dale uitspraak aangevoerd: ze voldoet niet aan de voorwaarden voor 'het spreken van de kerk', vele gewone kerkmensen staan er niet achter, het politieke argu ment is, blijkens de 'hoopvolle ontwikkelingen in Genève', on juist gebleken, en ten vierde: handhaving van deze uitspraak zou getuigen van 'geringschat ting van de bezwaren'. Totaal-weigeren. Studen-' tenpastores in Enschede hebben de gereformeerde synode ge vraagd, de kwestie van het to taal-weigeren aan de orde te stel len. Aanleiding was het besluit van een lid van de plaatselijke studentengemeente - belijdend lid van de gereformeerde kerk in Heemse - om 'totaalweigeraar' te worden. De jongeman wil in geen enkel opzicht iéts met het leger te ma ken hebben. Ook de rijke wester se samenleving zint hem niet. Daarom maakt hij ook geen ge bruik van de wet Gewetensbe zwaren. Dan zou je toch maar be rusten in de regels en het sys teem van deze samenleving. Hij zit nu in Almelo gevangen in af wachting van een gevangenis straf van twaalf maanden. De pastores - die geen zelfde mening hebben over totaal-wei- geren - leggen de synode in hun brief de vraag voor, of deze men sen wel in de gevangenis moeten zitten en op die manier over één kam geschoren moeten worden met criminelen. De brief is ook gestuurd naar de Hervormde Kerk, de Rooms- Katholieke Kerk, de Nederland se Protestantenbond, de Doops gezinde en de Remonstrantse Broederschap en de Raad van Kerken. Joden en moslims in Neder land zouden op basis van gelijk waardigheid met elkaar moeten gaan praten. Dat schrijft R. Naf- taniël in de 'Israël Nieuwsbrief van het Centrum voor Informatie en Documentatie Israël'. Nafta- niël is daar directeur van. Hij ziet hier ook een taak voor vertegenwoordigers van de jood se gemeenschap. Zij moeten, naar zijn mening, actief contact zoeken met hun Nederlandse moslim-collega's. "Waarom kan er naar het model van het Over legorgaan Joden en Christenen (Ojec) geen overlegorgaan Joden en Moslims in Nederland wor den opgericht?" Aanleiding tot zijn voorstel wa ren recente antisemitische uitla tingen van moslimleiders in Ne derland. Naftaniël ziet een zeker verband met de toegenomen in vloed van staten als Libië en Sa- oedi-Arabië op de moslimge meenschap hier. Hoewel veel moslims fel gekant zijn tegen de ze invloed, boeken die staten, volgens hem, steeds meer succes in Nederland. Leiden. Zondagavond om 7 uur werkt de Schola Gregoriana Lugdunensis mee aan een grego riaanse getijde-dienst in de jubi lerende (50 jaar) Petruskcrk aan de Lammenschansweg. Het koor zingt de 'completen' van de zon dagen van de Veertigdagen-tijd. ('Completen' vormen de dagslui- "Het Romeinse Rijk stortte ineen omdat er tweehonderd vrije dagen per jaar waren en de mensen zich overgaven aan het najagen van ver maak". Het Japanse dagblad Yo- muri schreef deze woorden on langs om de lezer te waarschuwen tegen de gevaren van minder werken en meer vrije tijd. De alarmerende toon van het commentaar van Yomuri komt op de buitenstaander een tikkeltje voorbarig over. Ondanks een cam pagne van de overheid om het aan tal werkuren te verminderen en meer in lijn te brengen met andere ontwikkelde landen, is er op dit punt de laatste jaren niets veran derd. door Ruud Kreutzer Het ministerie van arbeid lan ceerde in 1980 het plan om voor 1986 het gemiddeld aantal werku ren per jaar van 2108 te verlagen tot 2000. Hier en daar gaf de overheid zelf het (halfslachtige) voorbeeld, maar over de gehele linie genomen wordt er anno 1986 langer gewerkt dan vijfjaar geleden. In 1984, het laatste jaar dat er cij fers beschikbaar zijn, waren Ja panse werknemers gemiddeld 2180 uur aan het werk, overwerk meege rekend, verplichte uitjes na het werk niet. Ter vergelijking: in Amerika was dat 1934 uur, in West- Duitsland 1613. Met andere woor den, de Japanse arbeider werkt elk jaar veertien werkweken van veer tig uur meer dan zijn Duitse colle ga. Daarbij moet wel worden gezegd dat de lange werktijden vooral worden genoteerd in kleine be drijfjes. In de onderste regionen van het bedrijfleven wordt de wet telijk voorschreven maximale werkweek van 48 uur slechts zel den gerealiseerd, terwijl veel grote bedrijven intussen een vijfdaagse werkweek hebben ingevoerd. Acht op de tien werknemers ver dient de kost in kleine of middel grote bedrijven. Voor de overgrote meerderheid van hen is de vrije za terdag nog een heel ver weg lig gend ideaal. Te vroeg Alle dure rapporten van commis- sie-met-moeilijke-namen en we reldwijde doelstellingen ten spijt ziet het er niet naar uit dat daar snel verandering in komt. Zolang ting van een kerkelijke gemeen te; in de kloosters werden ze aan vankelijk op de gemeenschappe lijke slaapzaal gezongen). Na de dienst zal de heer R. Bot. cantor-dirigent van de schola en voorzitter van de afdeling Rotter dam van de Gregorius-vereni- ging, in een zaal bij de kerk een causerie houden over de ontwik keling van het gregoriaans. Leiden. De hervormde wijk gemeente .'Marewijk' houdt woensdagavond 5 maart om 8 uur in de Marekerk een zang dienst met medewerking van een mannenkoor onder leiding van de organist Ben Fey. De dienst, met de 'Marewijk'-predikant als voorganger, staat in het teken van de biddag voor gewas en ar beid. De korte meditatie - want er wordt veel gezongen - heeft als titel: 'Waakzaam bekeken'. Katwijk. Woensdag om 8 uur is er ook een zangavond in de Oude Kerk aan de Boulevard in Katwijk aan Zee, uitgaande van de interkerkelijke evangelisatie- commissie. Die staat in het teken van passie en pasen. Het evange lisatiekoor 'Katwijk' onder lei ding van J. Boonekamp werkt (De evangelisatiecommissie het gros van de Japanners s mor gens twintig minuten te vroeg op zijn werk komt en minder dan de helft van zijn vakantiedagen op neemt, kunnen de aanbevelingen om korter te werken maar beter met kilopakken zout tegelijk wor den genomen. Een vakantie van twee weken opnemen is gewoon ondenkbaar, ook al heeft een werknemer er vol gens zijn cao recht op. Werk wordt hier in Japan meer gezien als een gedeelde last dan een individuele taak. Het opnemen van een vrije dag betekent dat de collega's har der moeten werken. De meeste vrije dagen gaan in de praktijk op aan ziekte, sociale ver plichtingen (huwelijken, begrafe nissen) of worden aan nationale feestdagen geplakt voor een uitje van twee of drie dagen. Financieel is dat trouwens het maximum dat een doorsnee gezin op kan bren gen. Hoewel Japan sinds de oorlog een enorme ontwikkeling heeft doorgemaakt, begint het gevoel dat het tijd is om even uit te puffen heel langzaam door te dringen tot de Japanse werknemer. De uitzon deringen die deze regel bevestigen krijgen de wind van voren, ook al hebben ze de wet van het recht aan hun kant. De 'werkbij', zoals Ja panners hun aan werk verslaafde landgenoten noemen, geldt ook in 1986 nog als de norm. Wanneer Europa ter sprake komt in Japan, dan is dat altijd met een ondertoon van meewarigheid. On- midelljk duitk het 'Engelse ziekte' op, waarmee gedoeld wordt op de terugval in de Europese economie die in Japan zo ongeveer wordt ge lijkgesteld met de ineenstorting van het Romeinse Rijk. Dit gevoel slaat om in verbijstering en onge loof zodra het gaat over de pogin gen in sommige Europese landen om de werkweek te verlagen naar 35 uur. Toen de minister van arbeid vo rig jaar het verplicht stellen van een aaneengesloten vakantie be pleitte. werd hij van alle kanten aangevallen. Een prominent ka merlid van de regerende Liberaal- Democratische Partij (sinds de cember minister van constructie) fulmineerde: "Wil hij Japan veran deren in een stelletje leeglopers? Als je onze werkijver wegneemt vallen we ten prooi aan de Europe se ziekte". Voor alle duidelijkheid: de veel bekritiseerde bewindsman van ar beid bepleitte het instellen van zegge en schrijven één vrije week deelde ons ook mee. dat de serie 'zomerzang-avonden' dit jaar op 11 juni begint). Hervormde Kerk: beroepen te Genemuiden (deelwerk) kan didaat C. M. Visser aldaar; toege laten tot de evangeliebediening mevrouw E. van Gemerden Utrecht en J. J. Rebel (voorheen christelijk-gereformeerd) Amers foort: toegelaten en beroepbaar mevrouw J M. Baay Houten, mevrouw W. C. Remme Veenen- daal, PH. van Wijk Veenendaal. mevrouw K M. Heijnis Nun- speet. P. A Simon Nunspeet. C. M. Visser Genemuiden en me vrouw A. J. Yntema Utrecht Gereformeerde Gemeenten: bedankt voor Leerdam J. Kareis Rijssen. Oud-Gereformeerde Gemeen ten: bedankt voor Kampen M. Pronk Ede. Afscheid. Op 13 maart neemt ds. H. J. van Achterberg (Leiden) afscheid als 'bijstand in het pas toraat' van de hervormde ge meente in Sassenheim. Hij is dat vijfjaar - na zijn pensionering - geweest en werkte vooral onder oudere gemeenteleden. Ds. D. Keuning (Noordwijk) - in sep tember vorig jaar gepensioneerd - gaat dit werk nu voortzetten. tussen 29 april en 5 mei, waarvan drie dagen (de verjaardag van de keizer, grondwetsdag en kinder dag) nu al nationale feestdagen zijn. Misschien is het negatieve beeld dat de laatste jaren in de Japanse media over Europa naar voren komt een subtiele manier van wraak tegen de omschrijving van een functionaris van de Europese Gemeenschap van Japan als een "natie van werkbijen die in konij nenholen wonen". Die uitspraak kwam als een schok voor de Japan ners die in de veronderstelling ver keerden dat de hele wereld vervuld was met afgunst over de prestaties van hun land. Ondanks een onmiskenbare ver schuiving in de houding van de Ja panse werknemer ten opzichte van zijn werk, heerst nog altijd de men taliteit van de opbouwjaren na de oorlog. De Japanse werknemer blijft bereid tot offers, als dat het bedrijf ten goede komt. In geld uit gedrukt zijn de lonen niet lager dan in Europa, maar het werkelijke levenspeil (vooral de woonomstan digheden) is een stuk minder. Armoede De moeite die Japan heeft om te relaxen heeft niet alleen te maken rn,et de levende herinnering aan de bittere armoede van de jaren vlak na de oorlog en het gevoel van on zekerheid dat Japanners ontlenen aan de voortdurende dreiging van aardbevingen en typhonen. Het heeft ook een veel tastbaarder ach tergrond, namelijk de opkomende industrielanden in Oost-Azié. Japan is zich maar al te bewust van de potentiële kracht van lan den als Zuid-Korea en Taiwan, die nu al beginnen te knabbelen aan de meest lucratieve Japanse ex portmarkten, zoals auto's en video recorders. Nog maar net heeft Ja pan het Westen ingehaald, of het voelt zich al weer bedreigd door de volgende lichting industriële lan den. Misschien voelt Japan intuïtief aan dat het uit zou zijn met de veel bezongen sociale harmonie zodra de drang om te blijven hollen zon der omkijken wegvalt. De jongere generatie in veel meer uit op een zorgeloos en comfortabel leven. De bedrijfscultuur heeft zich nog niet aan hen aangepast, maar dat is - lo gisch gesproken - slechts een kwestie van tijd. Jubileum. Op woensdag april hoopt de hervormde predi kant W. Chr Hovius te Katwijk aan Zee zijn zilveren jubileum te vieren, 's Avonds is er een recep tie in het kerkelijk centrum aan de Voorstraat. Ds. Hovius keerde vorig jaar juni voor de tweede keer naar Katwijk aan Zee terug; hij was daar ook van 1966 tot 1970 en van 1975 tot 1979 Reformatie Het is dit voor jaar 450 jaar geleden, dat de in woners van Genève zich achter de reformatie-ideeën van Johan nes Calvijn schaarden. Er komt een herdenkingsweek van 18 tot 25 mei

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 11