'De jeugd heeft geen echte
helden meer als voorbeeld'
'Mijn teksten genieten weinig aandacht'
Het positivisme van Mr. Mister
Lunch-tv
vanaf
Firato
De passie van Lloyd Cole voor het taalgebruik van geliefden
Javaanse dansbeto vering
Visum voor
Dick Verkijk
WOENSDAG 19 FEBRUARI 1986
KUNST
PAGINA 23
AMSTERDAM (GPD) - Zo af
kerig de wielerwereld is van
doping, zo terughoudend rea
geert de muziekindustrie op
geloofsuitingen. Mr. Mister,
een Amerikaans kwartet uit
Los Angeles dat de afgelopen
maanden schijnbaar vanuit het
niets op de voorgrond trad,
weet van die weerzin af. Niette
min scoort de band op het
ogenblik met twee mooie, ge
dragen rockballads, Broken
Wings en Kyrie. Daarin klin
ken niet alleen de invloeden
van de vroege Police en Men at
Work door, maar ook een reli
gieus geinspireerde levenshou
ding.
Mr. Mister opereert halverwege de
veelal kleurloze Amerikaanse
middle-of-the-road-rock en het
fraai verzorgde studiowerk van
bands als Steely Dan of Toto. Toch
klinkt de (overigens tweede) elpee
van de band, Welcome to the Real
World, geen moment voorspelbaar.
Zo ontleent Broken Wings veel van
zyn charme aan een doorlopende
puls op elektronisch toetsenbord.
Op zijn beurt vormde die techniek
de inspiratie voor een prachtige vi
deoclip, waarin vertraagde beelden
door
John Oomkes
van een rijdende auto blijvend op
je netvlies inbranden.
Net zo opmerkelijk zijn de reli
gieus-filosofische, maar bepaald
niet fanatieke songteksten. Van
een agressieve voet-tussen-de-
deur-geloofsverbreiding moet Ri
chard Page, de 32-jarige zanger
bassist en het gezicht van Mr. Mis
ter, overigens ook niets hebben.
Als we een uur lang hebben ge
sproken en de bandrecorder
uitstaat, komt hij met enkele voor
beelden van dergelijk missiewerk.
Hij praat er hoofdschuddend
over, alsof hij niet gewend is aan de
realiteit. Ten dele klopt dat, want
Mr. Mister en Pages, de voorloper
daarvan, werkten jarenlang in be
trekkelijke anonimiteit. De bandle
den (toetsenman Steve George, gi
tarist Steve Farris en drummer Pat
Mastelotto) verdienden jarenlang
het dagelijks brood in de vele stu
dio's van Los Angeles.
Bijbels
Page: "In de studioruimte naast
de onze werkte de Amerikaanse
heavy metal-band Stryker aan een
elpee. Aardige jongens - ze nodig
den ons uit om een van hun con
certen bij te wonen. Live zie je ove
rigens geen verschil tussen Stryker
en om het even welke andere hea
vy metal band. Dezelfde strakke en
bonte kleding, de zelfde bewegin
gen met het onderlijf, maar met dit
verschil dat alles voor de Heer
wordt gedaan. Ze strooien tijdens
concerten met Bijbels, krijsen Je
zus om het hardst".
Mr. MisterAmerikaans kwartet met vlnr Steve Farris, Steve George,
Pat Mastelotto en Richard Page. (foto gpdi
Kortom, het doel schijnt bij som
mige Amerikanen de middelen te
heiligen. Als Mr. Mister al het
Woord verbreidt, dan gebeurt dat
in elk geval met veel meer subtili
teit. Zo zingt de hoge tenorstem
van Page in het refrein van Broken
Wings: "When we hear the voices
sing, the book of love will open up
and let us in" (Wanneer we de
stemmen horen, zal het boek der
liefde openslaan en ons inwijden).
En in de ballad Kyrie verwijst hij
naar de oud-christelijke, liturgi
sche term Kyrie Eleison (Heer, ont
ferm U over ons).
Maar het was genoeg om de ac
tieve Amerikaanse evangelisten
het idee te geven dat ze nieuwe
bondgenoten hadden gekregen.
Richard Page: "Er ontstaat dan een
merkwaardige reactie. De radicale
christenen - en dat zijn in Amerika
echte fanatici - doen er alles aan
om je in hun midden op te nemen
en de popwereld heeft de neiging
je net zo met de nek aan te kijken
als Bob Dylan overkwam. We ma
ken mee dat hele ijverige geloofs
broeders de kleedkamer binnen
dringen en uitvoerig uit de Heilige
Schrift beginnen te citeren".
Richard Page groeide in de kerk
op - zowel zijn vader als zijn moe
der waren koordirigenten. "Kyrie
Eleison is natuurlijk eeuwen ge
bruikt in de katholieke mis, de
Griekse kerk, de hele christelijke
traditie. Maar het enige idee achter
dat lied was het streven om mis
schien wat licht te brengen, om
met een positieve opstelling als
popgroep door het leven te gaan".
"We hebben niet de bedoeling
welk christelijk dogma dan ook
aan de man te brengen. We slaan
ons niet op de borst met de mede
deling dat wij christenen zijn, en
dat dergelijke teksten alleen voor
christenen bedoeld zijn. Je moet
onze teksten in een breder verband
Zelfmoorden
Page: "Deze twee songs heb ik
eigenlijk in een flits geschreven.
Het gebeurde gewoon - niet met
voorbedachten rade, zo van: nu ga
ik eens even een positief lied
schrijven. Maar ik vermoed dat ik
niet zo'n hang naar het negatieve
heb. Neem Uniform of Youth, dat
eveneens op onze elpee Welcome
to the Real World staat. Dat lied
gaat over het verontrustend ver
schijnsel van de sterk toegenomen
zelfmoorden onder tieners".
"Ik las daar een achtergrondarti
kel over in het blad Rolling Stone.
Een Amerikaanse tragedie, zo
werd dat verschijnsel genoemd -
terecht, als je de epidemische aan
tallen ziet waarin suicide wordt ge
pleegd. De songtekst is veel min
der scherp natuurlijk, maar John
Lang - de man met wie ik samen
schrijf - zegt wel: kijk, als je ge
woon de moed niet opgeeft, dan
komt er vanzelf een moment waar
op je het leven wél aankunt".
Page wijt dergelijke verschijnse
len aan het ontbreken van rolmo
dellen. voorbeelden waaraan de
jeugd zich kan optrekken. "Er zijn
geen echte helden meer. We heb
ben Rambo natuurlijk, maar dat is
een voorbeeld van een stupide
held. Eentje met de blik op nul.
Kinderen worden niet langer aan
gemoedigd om na te denken over
het dagelijks leven. Alles wordt on
dergesneeuwd met de zucht naar
sensatie".
"Zet de tv aan en je wordt over
stelpt met de illusie van spanning.
Zelfs de sterren uit het Amerikaan
se voetbal gaan aan de dope om
maar de kick te kunnen voelen.
Waar moeten tieners zich nog aan
spiegelen? Het onderwijssysteem
is in Amerika beroerd. Nou, dan
kan ik het me voorstellen dat vele
jongeren er geen gat meer inzien".
HILVERSUM (GPD) - Als onder
deel van de gezamenlijke presenta
tie van de omroep op de Firato (van
29 augustus tot 7 september in de
Amsterdamse RAI) wordt gedacht
aan rechtstreeks uit te zenden
'lunch-televisie'. Op de wijze waar
op 'Hilversum' zich tijdens dit
tweejaarlijkse evenement moet
gaan manifesteren, is nog druk
overleg gaande. Het nieuwe feno
meen lunch-televisie zou een pro
ject moeten worden waaraan in
principe alle omroeporganisaties
hun steentje kunnen bijdragen.
De gedachte is geopperd om te
kiezen voor een formule zoals die
dagelijks op de radio in het NOS-
programma 'Met het Oog op Mor
gen' wordt toegepast. Onder meer
de diverse actualiteitenrubrieken
zouden daaraan hun medewerking
moeten verlenen.
Overigens staat nu al vast dat
niet alle omroeporganisaties dit
maal zullen deelnemen aan het tra
ditioneel geworden gezamenlijk
optrekken op de Firato. De KRO
heeft laten weten uit bezuinigings
overwegingen niet van de partij te
zullen zijn. Ook op de AVRO en
Veronica behoeft in de gezamenlij
ke omroepstand niet te worden ge
rekend.
Deze organisaties willen zich elk
apart manifesteren in het zogehe
ten commerciële gedeelte van de
tentoonstelling. De VARA zal ver
moedelijk slechts meewerken aan
het programmatische deel van het
omroepproject.
Dat de radiosector evenals voor
gaande Firato's uitgebreid aan
dacht zal schenken aan het gebeu
ren staat al vast. Maar op welke
wijze is op dit moment nog niet
duidelijk.
1(1) When the going gets -
Billy Ocean
2(8) Girlie Girlie - Sophia
George
3(5) We just-Moses
4 2) A good heart - Feargal
Sharkey
5 (17) Burning heart - Survi-
6 4)
7 3)
8 (10)
9 9)
10 (12)
11 (13)
12 6)
13 (14)
14 7)
15 (32)
16 (26)
17 (11)
18 (24)
19 (36)
20 (20)
21 (25)
22 (23)
23 (15)
24 (16)
25 (27)
26
27 (18)
28
29
30 (19)
31 (21)
32
Nikita - Elton John
West End girls - Pet
Shop Boys
Moscow nights - Anya
Female Intuition - Mai
Tai
The sun always shines on
tv - Aha
Sanctify yourself - Sim
ple Minds
Broken wings - Mr.Mis-
ter
Living in America - Ja
mes Brown
Baby talk - Alisha
Borderline - Madonna
I am a lover - Andrea
You're a friend of mine -
ClemonslBrowne
Rock me baby - Johnny
Nash
You little thief - Feargal
Sharkey
It's alright - Eurythmics
Caravan of love - Jasper
Isley Jasper
Hold me - T Pender-
grass/W Houston
Run to me - Anita
Meyer/Lee Towers
Holding back the years -
Simply Red
And she was - Talking
Heads
The promise you made -
Cock Robin
Eldorado - Drum Thea
tre
Alice I want you just for
me - Full Force
Kyrie - Mr. Mister
Hurts to be in love - Gino
Vannelli
Mated - D Grant en J
Graham
Ba ba bankiiberfall - Er-
ste Algemeine Verunsi-
cherung
Leaving me now - Level
42
33 (35)
34 Manic
nday - Bang-
35 (22) The whole of the moon -
The Waterboys
36 (28) Hit and run-Total Con
trast
37 (33) If you're ready - Ruby
Turner
38 (30) Miami Vice theme - Jan
Hammer
39 Who's zoomin'who-Are
tha Franklin
40 (34) Kom op we zetten alles
op z'n kop - Deurzakkers
(Stichting Ned. Top 40)
HILVERSUM - De roodharige De-
rek Mackillop, manager van de
Schotse Lloyd Cole and the Com
motions, is boos. Niet op de zich op
dat moment ook in de NOS-gebou-
wen ophoudende promotie-vrou
wen van platenmaatschappij Poly-
dor. Die kunnen er ook niets aan
doen ("Wij regelen alleen radio en
televisie") dat het met de verkoop
in Nederland van de tweede plaat
van de groep, 'Easy Pieces', slecht
gaat. "Van 'Rattlesnakes', de eer
ste, verkochten we er bij jullie in
een heel kort tijdsbestek 27.000.
Van de nieuwe plaat nog geen
13.000. De Engelse pers heeft ont
dekt dat we aan Rattlesnakes heb
ben verdiend en veegt prompt de
vloer met ons aan. En in Nederland
gebeurt precies hetzelfde".
Nederlandse recensenten lieten
inderdaad weinig heel van de con
certen die de groep vorige week in
ons land gaf. Singer/songwriter Co
le en de zijnen vertoonden de le
vendigheid van een ingevroren ka
beljauw, heette het. Een ander be
weerde zelfs dat de beschaafde fol-
krock van de groep aan hardrock
deed denken. Mackillop: "Dull?
Okay, but hardrock, my God, they
think we are The Jesus and Mary
Chain".
Van het warme onthaal van Ratt
lesnakes was in het Easy Pieces-
geval maar een plichtmatig ap
plausje overgebleven. De 25-jarige,
enigszins op Elvis Presley in zijn
jonge jaren gelijkende Cole, boe
kenwurm en filmfreak, meent na
een bezoekje aan platenzaken in
Amsterdam nog een andere reden
te weten voor de lauwe ontvangst
door pers en publiek van de twee
de plaat: "Easy Pieces was nergens
te vinden. Die plaat moet toch een
opzichtige plaats in de winkel krij
gen, daar moeten de promotors op
aandringen. Het enige wat ik heb
gezien is de Fine Young Canni
bals".
Lloyd Cole and the Commotions waren
vorige week in ons land voor twee door de critici zeer
slecht ontvangen concerten en voor een optreden in het
praatprogramma van Veronica's Tineke. Voordat zij hun
opwachting bij Tineke maakten, stonden de Schotten de
pers te woord.
De groep heeft in november haar tweede elpee, 'Easy
Pieces', uitgebracht. Met de verkoop van die plaat gaat het
lang zo goed niet als met die van de gretig aftrek vindende
eersteling. Van die eerste plaat zijn ook enkele singles
afgehaald zoals 'Rattlesnakes' en 'Perfect Skin'. Reeds op
de eerste plaat toonde frontman Lloyd Cole te behoren tot
één der betere tekstschrijvers van dit moment. De
gewezen literatuurstudent vertoont literaire trekjes en
citeert in zijn teksten behalve uit werk van grote
literatoren ook uit films en uit de popteksten van anderen.
Zo veel moeite als hij doet om mooie teksten te maken, zo
zeker weet hij dat maar weinigen zich in zijn teksten
verdiepen. Dat deert hem niet. Cole vindt het ook al heel
wat als de mensen zijn breekbare, uiterst subtiele en
folkrockachtige muziek mooi vinden.
Aan Easy Pieces zelf ligt het vol
gens Cole niet. Hij deelt niet de
veelgehoorde mening dat het ge
luid te veel is dichtgemetseld met
overbodige strijkers en arrange-
mentjes. "De eerste was ééndimen-
sionaler, gemakkelijker om naar te
luisteren, dat wel. Op de nieuwe
gebeuren echter veel meer dingen,
er zijn meer beats, hier en daar
zelfs een glitterbeat (lacht) en er is
een walsje, een samba en een mars
op te vinden. Nee, hij is niet dicht-
georchestreerd, er staan gewoon
meer gitaren op".
Cole's prachtige teksten zijn op
de tweede plaat in elk geval geble
ven. Cole produceert meestentijds
beklemmende, droefstemmende
verhaaltjes over de problemen van
die menen dat ze van el-
door
Wim Koevoet
Indonesisch Danstheater met Ja
vaanse dansen. Gezien in de Leidse
Schouwburg op woensdagavond
LEIDEN - Het aantal Indonesi
sche dansen lijkt bijna even
groot als de hoeveelheid rijs
thalmen die het nog steeds met
de Gordel van Smaragd aange
duide eilandenrijk rijk is. Vrij
wel elke streek van dit immen
se gebied heeft haar eigen
danscultuur. De meest beken
de zijn die van Java en Bali.
Een kaleidoscoop van Javaan
se dansen bood het programma
van de culturele groep die gis
teravond het publiek in de
Leidse Schouwburg tot verruk
king bracht. Begeleid door le
vende gamelanmuziek lieten
de leden van dit danslaborato
rium op voorbeeldige wijze
zien hoe groot alleen al op het
eiland Java de verscheidenheid
aan zowel traditionele als nieu
we dansen is. Hun optreden
heeft mijn herinnering aan een
voorstelling vele jaren geleden
van de Javaanse hofdansers
niet kunnen wegvagen, maar
wel overtuigend aangetoond
dat niet alleen in de kratons
mooi wordt gedanst. Ook de
'gewone' mensen hebben hun
eigen dansvormen, waarvan zo
wel kracht als gratie de belang
rijkste kenmerken zijn, zo
bleek tijdens de voorstelling
van gisteravond, die door een
aantal vertegenwoordigers van
de Indonesische ambassade
werd bijgewoond.
Geldt over het algemeen dat
de Balinese gamelanmuziek
- een sneller en vuriger ritme
heeft dan de Javaanse gamelan
en dat de traditionele Javaanse
dansen meer ingetogen zijn
dan de Balinese, er hebben zich
in elk geval de laatste jaren op
merkelijke vernieuwingen
voorgedaan in het ritme en de
vorm van deze Javaanse dan
sen. Worden sommige geken
merkt door plotselinge contras
ten in dynamiek en tempo, an
dere zijn van een zo subtiele
verfijning en getuigen van een
zo ingehouden spanning dat
het moeilijk valt los te komen
van de betovering die vooral
deze laatste dansen oproepen.
Met de opkomst van de eer
ste danseres, die later op de
avond ook een aandeel had in
een fragment uit het epos van
Mahabharata, was die betover
ing er eigenlijk al meteen. Hier
paarde zich de natuurlijke soe
pelheid, die kenmerkend is
voor alle dansers uit de Tuin
van het Oosten met de kunst
van de verstilde beweging. El
ke beweging is, zo leerde deze
avond, doordacht, elke stand
van de voeten, van de vingers
vooral, heeft een betekenis.
Al even gestileerd en be
heerst bleek de dans van de
twee krijgers met hun knots en
schild, eveneens van Midden-
Java. Dat het er in de Javaanse
dans ook aanzienlijk vrolijker
en expressiever toe kan gaan,
echter met dezelfde sierlijkheid
van de armbewegingen en de
voor de Indonesische dansen
zo kenmerkende half-hurkhou-
ding, bewees de volksdans uit
Banyumas, waarin de drie dan
sers er op komische wijze van
door gaan met de drie danse
ressen. Bijna even grappig was
de Oostjavaanse solodans,
waarin een ijdele jongeman, de
stad Surabaya bezingend, bezig
is zijn uiterlijk te verfraaien.
Kleurrijke kostuums tenslotte
ook in de Westjavaanse dans,
waarin drie danseressen de be
wegingen van een aantal pau
wen feilloos uitvoeren.
Het programma bood nog
veel meer, te veel om elk onder
deel te noemen. Maar dat er
veel te genieten viel op deze
avond van Javaanse danskunst
is zo zeker als wat. Voor herha
ling vatbaar dus.
PIETER C. ROSIER
kaar houden. Zowel in zijn stem als
in de teksten klinkt altijd iets van
sarcasme door. net als bij Lou
Reed.
Lou Reed
"Het ergert me wel als mensen
zeggen dat mijn stem op die van
Lou Reed lijkt. Laatst hoorde Law
rence (de bassist, red.) een num
mer van hem. Reed klinkt net als
jij, zei-ie toen (lacht weer). Reed
zingt net alsof hij aan het converse
ren is. Dat en de ironie die hij ge
bruikt, heb ik met hem gemeen.
Ironie ja, geen sarcasme, je hoeft
niet sarcastisch te zijn om leuk te
zijn. Reed en ik schrijven echter
over heel andere dingen".
"Ik schrijf vooral over de verbit
tering en de droefenis die opstijgt
uit mensen die er een liefdesrelatie
op nahouden. 'Why I love country
music' bij voorbeeld handelt over
de impasse waarin ze geraken.
What's the crime, vraag ik me in de
slotregel af. Je kunt het niet bekri
tiseren. het is hun leven. Je kunt
het alleen maar observeren. En ho
pen dat het jezelf niet overkomt".
"De dingen die de mensen in zul
ke situaties tegen elkaar zeggen,
door dat afgrijselijke taalgebruik
raak ik uitermate gefascineerd.
Daarover gaan veel van myn
songs. Dat taalgebruik hebben
mensen van televisie afgekeken,
dat kan niet anders. Daat gaat dan
zo van: I can't stay with you, you
know, of: I owe it to myself, I need
time. Allemaal van die educated'
zinnetjes. In plaats dat ze gewoon
zeggen: I don't love you anymore.
Ik zou zelf zo kwaad worden als ie
mand met mij wil breken en hij of
zij zou zulke rotzooi uitkramen".
"Nee, ik denk niet dat het pu
bliek in het algemeen veel belang
stelling voor mijn teksten heeft.
Men besteedt er geen aandacht
aan. Of leest heel slecht. Er komen
mensen op my af die zeggen: 'Mi
nor Character' gaat over zelfmoord
hé. In dat nummer komt inderdaad
een meisje voor dat zegt dat ze van
de brug zal springen. Maar pal
daarop komt het zinnetje: She ne
ver did. Dat nummer gaat helemaal
niet over zelfmoord maar over een
meisje dat zo begaan is met zich
zelf dat ze helemaal niet door heeft
dat het haar vriend is die hulp no
dig heeft".
"Joan Didion", antwoordt Cole,
een gewezen literatuurstudent, op
de vraag naar zijn favoriete litera
toren. "Zy is een Amerikaanse en
heeft zo'n vier a vyf boeken ge
schreven. Ik ben door haar beïn
vloed, ja. Haar laconieke stijl
spreekt me erg aan. Ze is heel knap
in het beschrijven van karakters.
Dat doet ze door simpelweg te be
schrijven wat mensen doen. Dat is
volgens my ook de beste manier
om karakters te beschrijven. Men
sen kunnen de beste bedoelingen
van de wereld hebben maar als ze
die bedoelingen nooituitdragen
dan zijn ze van generlei waarde".
"De figuur Jody in 'Rattlesna
kes' is gebaseerd op de gelijknami
ge vrouw in één van Didion's boe
ken. Jody is een vrouw van byna
dertig. Haar schoonheid verwelkt.
Ze heeft een abortus laten plegen
en is daardoor heel erg aangesla
gen. Ze heeft heel veel geld zonder
dat ze weet wat ze ermee moet
doen. Jody is zeg maar een stan
daard westcoastvrouw. Want het is
typisch Amerikaans om op je der
tigste problemen te krijgen en daar
dan massaal mee naar de psycho
loog te rennen. Daarom zing ik
ook: 'She says all she needs is the
rapy, yes, love is all she needs'. Jo
dy doet me denken aan een scene
uit de film Desperately Seekin' Su
san. Ene Rosette is daarin bezorgd
en rookt en drinkt daarom. Een an
dere vrouw reageert daarop met:
"Waarom ben je niet als alle andere
vrouwen, neem toch een valium!".
HILVERSUM (GPD) - Oosteuro
pa-correspondent van de NOS
Dick Verkijk heeft voor het eerst
sinds 17 jaar een visum gekregen
voor de Sowjet-Unie. Al die jaren
hebben de Russische autoriteiten
hem de toegang jgeweigerd.
Verkyk, die inmiddels vanuit
zyn standplaats Belgrado vertrok
ken is, zal twee weken in de Sow
jet-Unie blyven. De bedoeling is
dat hy reportages maakt voor We
reldwijzer. een onderdeel van het
NOS-radioprogramma Midweek
Magazine.
