'Als je niet meedoet ben je een schijterd'
Jeugd en jatten
Winkeldiefstal vaak spannend
Het zou toch niet...?
'Gehandicapte jongeren voor vol aanzien'
WOENSDAG 19 FEBRUARI 1986
PAGINA 17
Eindredactie Bert Paauw
Telefoon 071 - 144941, toestel 242
"Het was een beetje avontuur he,
het idee dat je iets deed dat niet
frnocht. De kans dat je betrapt
kon worden maakte het extra
spannend om te doen. Ik heb
twee, drie jaar regelmatig dief
stalletjes gepleegd. Geen grote
dingen hoor, kleine. Vaak snoep.
Chocoladerepen, zakjes drop,
kauwgom. Soms ook singletjes
of pocketboeken. Balpennen en
opmaakspullen voor meisjes.
Daar had ik zelf niet zo veel aan
natuurlek, dus die gaf ik weer
weg. Ik deed het ook alleen maar
in grote winkels; ik stal nooit van
mensen bij my op school of zo.
Bij Blokker en V&D pikte ik din
getjes. Soms ging ik naar Den
Haag - zonder kaartje in de trein
natuurlijk - want daar had je
meer van die grote zaken. Zoals
de Bijenkorf"
"Twee, drie jaar heb ik dat ge
daan, toen ik op de havo zat.
Daarna was het zo maar opeens
voorbij. Ik heb nu nooit meer de
neiging om iets te pikken. Het is
zelfs zo dat als ik iets koop en
geld te veel terug krijg, ik dat te
ruggeef. Ik ken heel wat mensen
die zichzelf heel eerlijk vinden,
die dat nooit doen, geld terugge
ven. Die denken: eigen schuld,
dikke bult. Ik niet".
"Eén keer heb ik me vreselijk
betrapt gevoeld. Dat was in een
supermarkt. Ik had niets gepikt,
want dat deed ik toen al lang niet
meer, dus keurig bij de kassa af
gerekend. Bij de uitgang stond
zo'n jong ventje van de een of an
dere bewakingsdienst, prachtig
uniform aan, en die vroeg of hij
even in mijn tas mocht kyken.
Toen kreeg ik me toch een rood
hoofd, joh. Ik was natuurlijk
meteen verdacht, dus kon ik
meteen mee naar een kantoortje.
Ik moest m'n hele tas leeg halen
en iemand van het personeel
ging met een rekenmachientje
de prijzen van alle boodschap
pen weer optellen. Het klopte tot
op de cent. Maar ik stond te tril
len op m'n benen. En denk maar
niet dat dat mannetje van die be
wakingsdienst zijn excuses aan
bood. Ik zie hem nog voor me, hij
had zo'n dun blond snorretje.
'Als er verdenking is, meneer,
dan mogen we kijken", zei-ie
steeds maar. Nou, als hij me goed
in de gaten had gehouden had 'ie
wel gezien dat ik niks gepikt had.
Verdenking, kom nou. Zo'n
mannetje wil gewoon de grote
jongen uithangen. Iemand het le
ven zuur maken".
"In die paar jaar heb ik alles bij
elkaar denk ik hooguit voor een
paar honderd gulden gepikt.
Kleine dingetjes kosten weinig
geld. Dat is dus niks vergeleken
bij die grote jongens van bedrij
ven of zo. Die elkaar de bal toe
spelen en de belasting ontdui
ken. Nee, gepakt ben ik nooit. 1
Wel een keer betrapt. Door een
klant die achter me stond. Dat
vergeet ik nooit. Ik had net iets
in mijn zak laten glijden, 'n klein
dingetje, rol drop of zo. Ik draai
me om, staat die man daar. Hij
kijkt me heel strak aan en zegt
maar twee woorden: 'Leg terug'
Pffff, de rillingen liepen me ovei
de rug, ik legde het rolletje weer
op z'n plaats en ben zonder op of
om te kijken de winkel uitgelo
pen.
Toen heb ik het een paar weken
niet meer durven doen. En nu.
echt hoor, ik ben een heel oppas
sende burger geworden. Met res
pect voor andermans eigen
dom".
De jeugdige zondaar die iets jat
en wordt betrapt, die komt over
het algemeen bij de jeugd- en ze
denpolitie terecht. Dat betekent
niet dat de overtreder recht
streeks voor de rechter wordt ge
sleept. Voor acht van de tien jon
geren onder de achttien jaar
blijft het by een vermaning.
Maar wel worden de ouders of
verzorgers op de hoogte gesteld
van de misstap(pen) van hun
kroost. KITS sprak op het Leidse
politiebureau met Ben Kievits,
bureauchef van de jeugd- en ze
denpolitie (vroeger: de kinderpo
litie), en Dick Graveland, de poli-
tievoorlichter, over 'jeugd en jat
ten'.
Allereerst moet even worden
uitgelegd hoe de jeugdpolitie be
paalt of een jonge overtreder
voor de rechter zal komen of
niet. Sinds mei vorig jaar wordt
daarvoor een puntensysteem ge
hanteerd. Een winkeldiefstal le
vert dan een bepaald aantal pun
ten op en een overval of bedrei
ging weer een groter aantal pun
ten. Bij minder dan achttien pun
ten mag de politie beslissen dat
de jongere niet voor de rechter
hoeft, te komen. Bij meer dan
achttien punten volgt meestal
wel een bezoek aan de rechter.
De politie mag echter afwijken
van dit puntensysteem.
Volgens Ben Kievits is winkel
diefstal onder jongeren het
meest voorkomende vergrijp.
Het gaat dan om zo'n beetje alle
artikelen die bij een warenhuis
als V&D te koop zijn: boeken,
platen, cassettebandjes, kleding
en schoenen. Winkeldievegges,
in verhouding zijn die er veel
minder dan stelende jongens,
pikken vooral make up-artike-
len, maar ook kleding. De jong
ste jongeren (acht tot twaalf jaar)
pikken vooral snoep.
Waarom doen ze dat? Ben Kie
vits: "De meesten zeggen 'omdat
ze het graag willen hebben', en er
dan vaak ook het geld niet voor
hebben". Kievits wijst er echter
ook op dat steeds meer jongeren
het niet zo nauw nemen met
'mijn en dijn'. Normvervaging
heet dat. Zonder te willen discri
mineren, stelt Kievits ook dat
buitenlandse jongeren een fiks
aandeel hebben in het aantal
winkeldiefstallen. "Zij gaan om
De politiemensen Ben Kievits (1) en Dick Graveland, gefotografeerd
in het politiebureau bij de afdeling jeugd. (foto Holvast)
met Nederlandse leeftijdgenoten
die vaak over meer geld beschik
ken dan zy", licht Dick Grave
land dit toe.
In groepjes
Jongeren gaan bijna altijd in
groepjes op het winkeldieven
pad, is de ervaring van Ben Kie
vits. "Men durft wat meer. Men
wil niet achterblijven bij de an
dere 'leden' van de groep. Als je
niet meedoet ben je een schij
terd. Ik weet van een winkelier
aan het Wagnerplein dat hij een
tijdlang, tijdens de schoolpauzes,
de winkel gesloten hield. Want
behalve de warenhuizen zijn
vaak ook kruideniers in de om
geving van scholen het doelwit
van winkeldieven".
Jongeren waarmee de jeugd
politie ook vaak wordt gecon
fronteerd zijn dieven van fietsen
en bromfietsen. "Bij bromfietsen
gaat het vaak om mensen die er
niet het geld voor hebben, maar
toch dc spanning van op een
bromfiets rijden willen ervaren.
Dat begint met een Solexje en
In het donkere steegje achter de
Katwijkse discotheek baande
Rob Zwaan zich met woeste ge
baren een weg door de ryen fiet
sen die hier tegen de muur waren
gezet. Dat ze nu, tussen die hon
derden karretjes, uitgerekend
zijn fiets moesten pikken! Zijn
fiets? De nieuwe fiets van zijn
moeder die hij alleen had meege
nomen omdat zijn eigen rijwiel
nog steeds met een lekke band in
de schuur stond.
Waar blijf je nou als je niet eens
rustig een biertje kunt drinken
zonder dat je fiets gejat wordt,
gromde Rob tegen zijn vriend
Peter. In wat voor wereld leven
we eigenlijk?
Het kostte het tweetal niet veel
tijd om tot de conclusie te komen
dat het kwaad alleen met een te
genactie kon worden vergolden.
Zijn moeder zou Rob zonder
fiets zien aankomen!
De beide jóngens liepen verder
de steeg in en plukten uit de rij
een damesrijwiel dat er onder
het flauwe licht van een lantaarn
nog redelijk uitzag. Met enkele
flinke trappen slaagde Rob erin
het slot open te krijgen.
De jongens maakten zich met
de fiets uit de voeten en Rob be
steeg in de Tramstraat zijn nieu
we aanwinst. Een lekker kar
retje, was zijn eerste indruk, al
leen jammer dat het beschadigde
spatbord en de gescheurde jas-
beschermer tegen de band aan-
schuurden. Het leek ook wel of
er een slag in het wiel zat. Het
open schoppen van een slot was
toch niet de meest zorgvuldige
manier om een fiets te stelen.
Maar voor de rest, een prima
karretje, dat zelfs wel wat weg-
had van de fiets van zijn moeder.
In de goed verlichte Tramstraat
bleken het merk en de kleur in
ieder geval hetzelfde en had zijn
moeder's fiets ook niet een klei
ne bagagedrager boven het voor
wiel? En wat te denken van de
extra reflectoren die tussen de
spaken waren gemonteerd. Het
zou toch niet....?
Terwijl dat vreemde gevoel in
zijn maag in hevigheid toenam
hield Rob halt en bekeek ongelo
vig de in de zadelstang gegra
veerde postcode.
Verrek!!
"De vooroordelen over gehandi
captejongeren moeten de wereld
uit. Af en toe hoor je ongelooflij
ke opmerkingen. Vanmorgen zat
ik in de bus en een andere blinde
jongen stapte uit. Ik hoorde men
sen tegen elkaar zeggen: Je kunt
toch maar beter doof zijn. Dat
slaat nergens op. Bij de bakker of
groenteboer krijg je vaak voor
rang als ze zien datje blind bent.
Belachelijk natuurlijk, hoewel
het ook best wel eens makkelijk
is".
De blinde Michel van Looke-
ren (25) windt er geen doekjes
om: gehandikapte jongeren moe
ten voor vol wórden aangezien.
Als voorzitter van de Jopla, het
jongerenplatform van de gehan
dicaptenraad, timmert hij sinds
het Jongerenjaar 1985 flink aan
de weg. Kort geleden heeft het
Jopla een krant uitgegeven die is
gewijd aan de problemen, maar
vooral ook aan de mogelijkheden
van de gehandicapte. 'Even wat
anders,nou en...?' is de veelzeg
gende titel.
Jopla-voorzitter Michel van Lookeren:
Wantje hoeft ook als je gehan
dicapt bent niet bij de pakken te
gaan neerzitten. De 23-jarige Ton
van Veen bijvoorbeeld, die maar
1,43 meter groot is. "Ik zou wel
bij een circus kunnen werken,
maar dat zou ik nooit willen. Ik
ben bij mijn volle verstand en
voor zoiets wil ik me niet laten
gebruiken. Je wordt dan niet
voor vol aangezien".
Hij werkt na verschillende
baantjes nu bij het ministerie
van defensie als electrotechni-
cus: "Mijn collega's accepteren
me prima. Ze kunnen ook niet
om me heen want ik ben de enige
werkvoorbereider op het gebied
van de electrotechniek. Ze zijn
van mij afhankelijk als ze willen
werken. Dat maakt het een stuk
gemakkelijker. Maar het heeft
ook veel te maken met je eigen
instelling. Grapjes maken moet
kunnen, ook met jezelf en je ei
gen handicap".
Ook studeren is mogelijk, zoals
de 21-jarige Barbara Heetman
bewijst. Ze 'doet' ondanks een
spierziekte waardoor ze moeilijk
kan lopen Frans aan de Universi
teit van Amsterdam. Met hulp
van de stichting Handicap&Stu-
die en Studentenhuisvesting
heeft ze een aangepast apparte
ment gekregen in het centrum
van de hoofdstad en de studie
gaat uitstekend. Al is de univer
siteit wel even wat anders dan de
middelbare school: "De t
teit is groot en niet iedereen kent
je meteen. Vandaar dat ik wat va
ker moet uitleggen wat ik wel en
niet kan".
Relaties
En wat relaties en sex betreft,
een van de grootste taboes als
het over gehandikapten gaat,
vertelt de 16-jarige Johan Eber-
wijn, die net als zijn vriendin In
ge in een rolstoel zit: "Op de
Hendrik Willem Landstichting
(waar hy woont, red.) kijken ze
helemaal niet op van onze relatie.
Ook onze ouders vinden het pri
ma dat we met elkaar omgaan.
Vaak merk je toch wel dat men
sen vreemd aankijken tegen een
relatie tussen twee gehandicap
ten Over problemen met sex
wordt sowieso niet gemakkelijk
gesproken, dus als gehandicapte
moet je zeker meer overwinnen
om je verlangens en gevoelens
kenbaar te maken. Het is niet al
tijd gemakkelijk maar als je ge
noeg van elkaar houdt kun je sa
men heel wat oplossingen be
denken".
Maar er moet nog heel wat ge
beuren, vindt Michel van Looke
ren. Je komt als jongere al moei
lijk aan de slag, laat staan als je
ook nog gehandicapt bent. Via
een betere sollicitatieprocedure
moet dat veranderen, vindt hij.
Ook aan de toegankelijkheidl
van scholen, jongerencentra en
sportcomplexen moet nog veel
gebeuren.
Wie de (gratis) krant wil heb
ben, of gewoon wat meer wil we
ten over Jopla moet even schrij
ven naar de Gehandicaptenraad,
postbus 169, 3500 AD Utrecht.
Bellen kan ook: 030-313454.
dat wordt later een brommer met
versnellingen." In 1985 werden
er 283 bromfietsdiefstallen bij de
Leidse politie gemeld.
Een probleem bij de diefstal
.van brommers is, meldt Ben Kie
vits verder, dat de dieven er bij
voorbeeld vier stelen en met veel
sleutelen (het gaat dan om tech
nisch onderlegde jongeren) er
vier andere bromfietsen van ma
ken. "Als je de zaak op het spoor
komt wordt het een heidens kar
wei om het uit te zoeken. Vaak
krijgt de bestolen eigenaar niet
meer dan een hoop onderdelen
terug".
Vooral voor fietsen gaat het op
dat mensen steeds makkelijker
zeggen 'mijn fiets gestolen? Dan
pik ik er één terug'. Dick Grave
land: "Als dat gemeengoed
wordt, is het hek van de dam.
Ten aanzien van fietsdiefstallen
hebben we al te maken met een
enorm stuk normvervaging. Een
onbeheerde fiets is bij wijze van
spreken eigendom van degene
die hem het eerst meeneemt"
Graveland wijst erop dat fietsen
dieven, zoals vroeger, zonder
meer voor de rechter brengen nu
natuurlijk niet meer kan.
Jeugdbendes
Een ontwikkeling die de poli
tie evenzeer zorgen baart, is het
aantal jeugdbendes: jongeren die
in groepjes inbraken plegen, ste
len, mensen afpersen of zelfs ter
roriseren, zoals enige tijd gele
den in het gebied Middelste-
gracht/Uiterstegracht. "Dat is
een grote groep mensen, een har
de kern die al meermalen met de
politie in aanraking is geweest",
vertelt Ben Kievits. De meest
voorkomende activiteiten van
deze groepjes zijn, volgens hem,
inbraken in huizen, fabrieken,
scholen en sportkantines, kassa-
roof en in de weekeinden men
sen in elkaar slaan en afpersen.
'Populair' is bij deze jeugdben
des, als het om diefstal gaat, vi
deo- en geluidsapparatuur. "Dat
ligt goed in de markt bij helers",
vult Kievits dit aan. Voor alle
duidelijkheid: het gaat hier niet
over heroïne-verslaafden. Wel is
sprake van een toenemend aan
tal gokverslaafden die, alleen om
geld voor deze verslaving bij el
kaar te krijgen, van het rechte
pad afwyken. Deze mensen heb
ben honderden guldens per
week nodig. De politie verwijst
dergelijke overtreders vaak door
naar hulpverlenende instellin
gen. Volgens Graveland bestaan
er zelfs speciale therapieën voor
gokverslaafden.
Het vervelendste voor de poli
tie is dat zij eigenlijk alleen kan
optreden tegen overtreders. Tijd
en. mensen om de misdrijven te
voorkomen, onder meer door
voorlichting op scholen, ont
breekt de zes agenten sterke
jeugd- en zedenpolitie. Wel is er
een ambtenaar op het bureau die
zich speciaal bezig houdt met ad
viezen over voorkoming van mis
drijven: winkeliers worden ge
holpen met eenvoudige aangifte
formulieren Voor sportkantines
en scholen worden beveiligings
maatregelen aanbevolen. Maar
dat is een ander verhaal.
Waar moetje de daders zoeken
en wat is er verder tegen te doen?
Ben Kievits: "Winkeldiefstal
komt voor in alle milieus, in alle
bevolkingsgroepen. Inbraken en
jeugdbendes zie je meestal in de
lagere, sociale milieus". Zeg
maar de gezinnen met minder
geld en minder scholing. Dick
Graveland denkt dat met sociale
controle een en ander best wat
meer kan worden teruggedron
gen. "Winkelend publiek be
moeit zich over het algemeen
niet met diefstallen". De uitge
breide uitstalling van allerlei
koopwaar stimuleert volgens
hem ook het aantal winkeldief
stallen. "Je kan het vaak zó mee
pakken".
Naar het oordeel van Ben Kie
vits zou het ook helpen als ou
ders tegen hun kinderen optre
den, wanneer opvalt dat deze re
gelmatig met gestolen goed
thuiskomen. "De gestolen waar
terugbrengen en excuses aanbie
den", lijkt hem een goede oplos
sing.
RAYMOND PEIL
(Wordt vervolgd)
Studiecommissie
kernwapens gaf
opdracht aan
synode terug
De hervormde studiecommis
sie die de theologische vragen
rond de 'pastorale brief van de
synode tegen de kernbewape
ning moest ophelderen heeft
haar opdracht aan de synode
voortijdig teruggegeven. Ze wil
van de synode meer duidelijk
heid over die opdracht.
De commissie - met voor- en
tegenstanders van de synode-uit
spraak (tegen bezit en plaatsing
van kruisraketten) - had twee ta
ken. Ze moest de kritiek op de
pastorale brief in kaart brengen
en de bezinning op de brief be
vorderen zónder zelf de inhoud
ervan ter discussie te stellen.
Dat nu was moeilijk te combi
neren, verklaarde het commis
sielid ds. J. E. van Veen. Boven
dien werd het gesprek in de com
missie zelf een herhaling van de
discussie in de synode, "wat", zo
zei Van Veen, "bij nader inzien
niet als vruchtbaar werd erva
ren". De samenstelling van de
commissie bracht mee, dat som
mige leden de bezwaren tegen de
pastorale brief uitgebreid wilden
inventariseren, terwijl anderen
zich vooral op de voortgaande
bezinning richtten.
(De commissie werd in novem
ber 1983 ingesteld, toen de syno
de met 35 tegen 16 stemmen had
besloten het Interkerkelijk Co
mité Tweezijdige Ontwapening
en het Hervormd Beraad Vredes
vraagstukken niet op gelijke wij
ze als het Interkerkelijk Vredes
beraad te erkennen. Leden van
de commissie waren dr. C. P. van
Andel, prof. dr. F. O. van Gennep
(Leiden), dr. A. van Ginkel, ds. S.
Kooistra, ds. A. Polhuis, me
vrouw ds. L. W. van Reijendam-
Beek, ds. P. Sierat (Oegstgeest),
ds. J. E. van Veen (Wassenaar),
dr. H. Vreekamp en ds. J. Win
dig).
- In het nieuwste cahier van
het Icto (Interkerkelijk Comité
Tweezijdige Ontwapening) - dat-
aan alle hervormde en gerefor
meerde kerkeraden wordt toege
zonden - is te lezen, dat de kerke
lijke top een werkelijk gesprek
met het Icto uit de weg is gegaan.
"Met uitzondering van de
Rooms-Katholieke Kerk hebben
de kerken die zijn aangesloten
bij de Raad van Kerken de afge
lopen jaren een dialoog met het
Icto vermeden. Een IKV-gezinde
elite maakt in deze kerken op dit
terrein de dienst uit, hoewel de
meerderheid van de kerkleden
achter het defensiebeleid van de
regering staat". Het Icto conclu
deert dit alles op grond van ge
sprekken en correspondentie
met de betrokken kerken.
Schrijver R. Jobse, oud-be
stuurslid van het Icto, consta
teert wel een grotere terughou
dendheid bij de kerken tegen
over het veiligheidsbeleid. Dat
komt, volgens hem, ook door de
toegenomen bekendheid van het
Icto-standpunt. "Men durfde in
1985 het volkspetitionnement
niet officieel aan te bevelen.
Maar in besloten kring blijft men
rotsvast overtuigd van het eigen
gelyk".
'De mogelijkheid van een
koersverandering' doet zich vol
gende maand voor. Dan verga
dert de gereformeerde synode.
Wijst die de verzoeken om her
ziening van de synode-uitspra
ken af, dan is er, volgens Jobse,
weinig hoop op een eind aan de
'kerkelijke partijpolitiek'. "Wor
den de verzoeken ingewilligd,
dan komen de beleidsorganen
van andere kerken onder grote
druk te staan".
(Jobse, een van de oprichters
van het Icto, is secretaris van de
Raad voor Defensie-onderzoek
van TNO in Den Haag).
Kuitert. In het blad 'Evange
lisch Commentaar' reageert de
Kamper hoogleraar K. A. Schip
pers (gereformeerd) op de uitla
ting van zijn collega H. M. Kui
tert (Vrye Universiteit) dat de ge
reformeerde synode haar uit
spraak tegen de kruisraketten
niet hoeft te herzien omdat ze
door die uitspraak haar gezag
toch al heeft verloren.
"Dat liegt er niet om", schrijft
Schippers. "Het gaat er mij niet
om, dit besluit van a tot z te ver
dedigen, maar hoe kan iemand
dit zeggen. Zou de synode haar
gezag verloren hebben door een
uitspraak waar - wat de strek
king betreft - miljoenen Neder
landers achter staan? Mag zij op
deze manier buiten spel worden
gezet en tot een factor van onbe
nulligheid worden verklaard, ter
wijl vanuit het evangelie toch be
langrijke argumenten voor haar
uitspraak kunnen worden aange
voerd?"
Agenda. Het 'Katholiek
Vrouwengilde Zuid-Holland'
houdt volgende week dinsdag,
25 februari, van half 10 tot 3 uur
een studiedag onder het motto
'De vrouw en haar stem' in de
Triomfatorkerk aan de Juliana
van Stolberglaan/Laan van
Nieuw Oost-Indië in Den Haag.
Ook leden van andere vrouwen
organisaties zijn welkom.
- Rabbijn A. Soetendorp van
de liberaal-joodse gemeente in
Den Haag zal volgende week
dinsdag, 25 februari, op een open
gemeente-avond van de Wassc-
naarse Protestantenbond (Lange
Kerkdam 46, 8 uur) spreken over
'De dialoog jodendom-christen-
dom'.
Apartheid. In een brief aan
de Nederlandse Missieraad wij
zen de Nederlandse bisschoppen
de Zuidafrikaanse apartheid vol
ledig af. De Missieraad had de
bisschoppen naar hun standpunt
gevraagd. "Dit systeem maakt
het grote groepen mensen onmo
gelijk, internationaal erkende
grondrechten uit te oefenen",
schrijven de bisschoppen.
Kerken en Zuid-Afrika. Ver
scheidene fondsen van Neder
landse kerken (rooms-katholiek,
hervormd en gereformeerd) heb
ben tientallen miljoenen guldens
belegd in bedrijven die in Zuid-
Afrika werken. Dat is te lezen in
het weekblad 'De Tijd' van deze
week.
Naar aanleiding van de cam
pagne tegen investeringen in
Zuid-Afrika, die elf kerkelyke or
ganisaties zaterdag beginnen, is
aan drie kerken gevraagd of zij
aandelen hebben in bedrijven
die met Zuid-Afrika zaken doen.
Het bleek, dat vooral de pen
sioenfondsen veel geld in derge
lijke bedryven hebben belegd.
Een hervormde woordyoerder
verwachtte, dat de zaak van de
beleggingen in maart aan de orde
komt, als de synode praat over
het 'Kairos'-document. Zuidafri
kaanse theologen geven in dat
document een scherpe veroorde
ling van de apartheid en haar
theologische rechtvaardiging.
Hervormde Kerk: beroepen
te Giethoorn (deelwerk) kandi
daat mevrouw E. I. Pot Amster
dam; bedankt voor Dirksland J.
Hoek Veenendaal, voor Veenen-
daal W. J. Gorissen Voorthuizen.
Gereformeerde Kerken Vrij-
gemaakt: beroepen te Bergen-
theim A. O. Reitsema Brunssum-
Treebeek.
Christelijke Gereformeerde
Kerken: beroepen te London
(Ontario, Canada) voor de Free
Reformed Church A. van de
Weerd Urk.