Irak: 'herovering'
iike eilanden
olieiijlï
Nek-aan-nek-race voor
presidentschap Portugal
Protest moslims in India
Bondwell
Gevechten Tsjaad weer losgebarsten
ZATERDAG 15 FEBRUARI 1986
BUITENLAND
PAGINA 7
Offensief Iran zou tot staan zijn gebracht
SYDNEY (Rtr) - Milieubescher
mers in Australië hebben opge
roepen tot beëindiging van een
krokodillenslachting die begon
nadat een jonge vrouw twee da
gen eerder door een krokodil
was aangevallen.
Volgens organisaties van mi
lieubescherming schieten men
sen die zich in burgercomités
van waakzaamheid hebben geor
ganiseerd, uit 'zuivere bloed
dorst' krokodillen dood. De 26-
jarige Catherine McQuarrie was
dinsdag zwemmend op weg naar
een vissersboot in een afgelegen
deel van het noorden van
Queensland, toen een krokodil
Slachting van
krokodillen
na dood vrouw
van ruim v$f meter haar tussen
zijn kaken greep en meesleurde.
Het verminkte stoffelijke over
schot werd teruggevonden en de
betrokken krokodil opgespoord
en gedood, waarmee in de staat
een algemene krokodillenjacht
werd ontketend.
McQuarrie was het tweede
slachtoffer in acht weken. Op 21
december was in hetzelfde ge
bied de 43-jarige Beryl Wruck
door een krokodil gegrepen.
Haar lijk werd niet teruggevon
den, hoewel later menselijke res
ten werden aangetroffen in een
door jagers gedode krokodil van
vyf meter.
De milieu-organisaties doen
een beroep op de overheid van
Queensland een einde te helpen
maken aan de wraakjacht op kro
kodillen. In de jaren zestig waren
er in Australië nog 350.000 van de
soort; nu niet meer dan ongeveer
5.000.
TEHERAN/BAGDAD (RTR/ Ea-,de °P
UPI/AFP) - Irak heeft gisteren Irak„
bekendgemaakt delen van de ,,„„r
voor 11» ddlllHCIVCll V«U1 UC Udg CCI1
olierijke Majnoon-eilanden te verrassingsaanval hebben uitge.
hebben heroverd en beslissen- voerd op de zuidelijke Majnoon-ei-
de" slagen te hebben uitge- landen. 50 kilometer ten noordoos-
deeld aan de Iraanse invasie- ten van Basra. Het Iraakse opper-
i grootste stad van
Bagdad zou naar eigen zeggen
het aanbreken van de dag
troepen aan de zuidelijke sec
tor van het front.
afhankelijke waarnemers is het
moeilijk na te gaan hoe ver Iraanse
troepen zijn opgerukt in het uiter
ste zuidoosten van Irak over de
grensrivier Shatt al-Arab. Uit de
verschillende legercommuniqués
is wel af te leiden dat duizenden
Iraanse militairen de Shatt al-Arab
bevel maakte bekend dat Iraanse zijn overgestoken en zich hebben
troepen op de eilanden i
slagen en dat de Iraakse troepen
Iran sprak dit echter tegen en zei zeven Iraanse tegenaanvallen wis-
de Iraakse aanvallen te hebben af- ten af te slaan,
geslagen. Daarbij zouden 150
Iraakse soldaten om het leven zijn
gekomen en 300 anderen krijgsge
vangen zijn gemaakt. Volgens Te- begroeide moerasgebied
heran hebben Iraanse troepen op- wist te veroveren, maakte geen
nieuw 50 vierkante kilometer melding van gevechten bij de ei-
grondgebied 'bevrijd' zodat zij nu landen. Irak maakte voorts bekend de oorlogvoerende partijen op hun
750 vierkante kilometer Iraaks ge- drie Iraanse oorlogsschepen tot vijandelijkheden te staken, omdat
ingegraven.
Iran heeft gezegd dat Irak grote
aantallen chemische bommen
heeft afgeworpen om de oprukken
de Iraanse troepen tot staan te
Iran, dat de twee kunstmatig brengen. Slachtoffers die naar zie-
aangelegde eilanden in het met riet kenhuizen in Teheran zijn ge-
i de geVol-
bracht, lijden vooral i
gen van mosterdgas.
China en de Sowjet-Unie riepen
zinken te hebben gebracht.
de escalatie van de strijd kan lei-
Door de elkaar tegensprekende den tot een „geografische uitbrei-
berichten en het ontbreken
ding
Passtoors weer terug in cel
bied in handen zouden hebben.
In Washington is ongerustheid
ontstaan nu blijkt dat Irak er on
danks zijn enorme materiële over
wicht, met name in de lucht, nog
niet in is geslaagd de Iraniërs terug
te dringen. Uit satellietfoto's is vol
gens de Washington Post gebleken
dat Iran grote versterkingen heeft
aangevoerd ten noorden van Bas- JOHANNESBURG(GPD)-DeBelgisch-NederlandseHelenePasstoors,
die begin januari in de psychiatrische afdeling van het Johannesburg-
ziekenhuis werd opgenomen, blijkt vorige week vrijdag weer terug te zijn
gebracht naar haar cel in het hoofdkwartier van de veiligheidspolitie.
Donderdag nog verklaarde de Belgische Euro-parlementariër Marijke
van Hemeldonck dat de psychische toestand van Helene Passtoors zeer
ernstig was. Van Hemeldonck bracht ruim een week geleden als eerste
een bezoek aan Helene Passtoors en mocht anderhalf uur met haar spre
ken.
Helene Passtoors wordt sinds juni vorig jaar door de Zuidafrikaanse
veiligheidspolitie vastgehouden op verdenking van wapensmokkel. Uit
het feit dat Passtoors weer is teruggebracht naar de gevangenis, kan wor
den geconcludeerd, dat haar toestand niet meer zo ernstig wordt geacht.
ADVERTENTIE
Buitenland kort
In de oude stad
Challenger
Al tienden van seconden na de
lancering van het Amerikaanse
ruimteveer Challenger ontsnapte
uit het onderste gedeelte van de
rechter stuwraket een ongewone
kleine zwarte rookwolk. Dat is te
zien op foto's die gisteren door de
NASA zijn vrijgegeven. Volgens
deskundigen kan hieruit de con
clusie worden getrokken dat de ca
tastrofe al direct na de start niet
meer tegen te houden was.
Israël
De Israëlische regering zoekt
naar mogelijkheden om het leven
in de bezette gebieden te verbete
ren. Dat heeft een woordvoerder
van premier Peres gezegd in een
reactie op een Amerikaans men-
senrechtenrapport, waarin kritiek
werd geleverd op Israël. De woord
voerder zei: "Wij werken aan het
verbeteren van de kwaliteit van het
leven in het gebied" dat in 1967
door Israël werd veroverd en bezet.
Baby Doe
Frankrijk heeft in een diploma
tieke boodschap aan Liberia ge
vraagd of de afgezette president
van Haiti, Jean-Claude Duvalier, in
Liberia asiel kan krijgen. De ter
mijn van acht dagen die 'Baby
Doc' in Frankrijk mocht blijven,
loopt dit weekeinde af.
Spionnenstof
In vijf auto's van de Amerikaanse
ambassade in de Sowjet-Unie zijn
bij onderzoek minieme sporen aan
getroffen van 'spionnenstof. Die
stof zou volgens de Amerikanen
zijn gebruikt door de KGB om de
bewegingen van Amerikanen in
het land te kunnen volgen. Hon-
gewoon de beste
Bondwell 34 is de voordeligste met
2 diskdrives van 360 KB
Standaard geheugen capaciteit 256 KB
Maak zelf de optelsom
Monitor
Printer
Bondwell 34
Computertafel
f 4999,-
GRATIS
5 software
pakketten
met Ned.
documentatie
1 doos
diskettes voor
back-ups
1 stofhoes set
*(Excl. BTW)
NEW DELHI (AP) - Moslims heb
ben gisteren in de Indiase steden
New Delhi en Lucknow onlusten
veroorzaakt uit woede over de her
opening van een Hindoe-heilig
dom in de deelstaat Uttar Pradesh
bij de stad Lucknow. Ook in Cal
cutta kwam het tot protesten.
De politie opende het vuur op de
moslims die in de oude stad van
Delhi bussen, auto's en winkels
vernielden. Een 18-jarige moslim
student werd dodelijk getroffen. In
delen van Delhi werd een uitgaans
verbod ingesteld en de autoriteiten
in de Indiase hoofdstad hebben
ook voor tien dagen een samen
scholingsverbod ingesteld voor
meer dan vier personen. Volgens
de politie werden 15 politieman
nen en tien burgers gewond. Zestig
mensen werden gearresteerd.
In Lucknow, de hoofdstad van
de deelstaat Uttar Pradesh. 400 ki
lometer ten zuidoosten van New
Delhi, kwam het ook tot ernstige
ongeregeldheden. Veel mensen,
onder wie tientallen politieman
nen, werden gewond. Zeker 60
mensen werden gearresteerd.Het
optreden van de moslims is een
protest tegen een gerechtelijke uit
spraak van 1 februari die herope
ning van het Hindoe-heiligdom
Ram Janma Bhumi bij Lucknow
toestaat.
De tempel wordt vereerd als de
geboorteplaats van de god Rama.
Maar op het terrein van de tempel
staat ook een 16e eeuwse moskee.
De tempel is de afgelopen 36 jaar
gesloten geweest als gevolg van
een niet opgelost geschil over het
eigendom van het terrein.
Dissidenten
naar Westen
FRANKFURT (ANP) - De Sowjet-
Unie heeft gisteren onverwacht
drie leden van de onofficiële Russi
sche vredesgroep 'Groeppa dover-
ija' toestemming gegeven naar het
Westen te vertrekken. Volgens de
Internationale mensenrechtenor
ganisatie IGFM zou nog een vierde
niet met name genoemde dissident
het land mogen verlaten.
De student Nikol^j Chramov en
het echtpaar Aleksqj en Olga Loez-
nikov maakten deel uit van de vre
desgroep 'Groeppa doverya' (Ver-
trouwensgroep), die ijvert voor het
verbeteren van de betrekkingen
tussen de Verenigde Staten en de
Sowjet-Unie.
Okello mag
terugkeren
naar Kampala
KAMPALA (AP, Rtr, AFP) - De
nieuwe Oegandese president, Yo-
weri Museveni, heeft gisteren zijn
verjaagde voorganger, generaal Ti
to Okello uitgenodigd terug te ke
ren naar Kampala. Hij mag er op
staatskosten wonen met een door
de regering betaalde lijfwacht. Aan
de terugkeer van Okello worden
geen voorwaarden vooraf verbon
den.
Okello werd vorig jaar juli staats
hoofd na een staatsgreep van het
leger die de burgerpresident Mil
ton Obote veijoeg. Museveni, die al
een guerrilla tegen Obote voerde,
zette zijn strijd door tegen het nieu
we militaire bewind en nam op 25
januari de macht over in Oeganda.
Troepen die trouw bleven aan
Okello hebben verleden maand in
Arua in het noordwesten van Oe
ganda 250 burgers vermoord. De
moordpartij vond plaats toen het
Nationale Verzetsleger NRA Kam
pala innam, zo meldde het Oegan
dese dagblad Taifa Empaya giste
rend.
De slachtoffers waren allen af
komstig uit het zuiden van hut
land. Het waren leden van de Ba-
ganda-stam die in het noorden
handel dreven. Ongeveer 40 hande
laren wisten te ontkomen door zich
buiten Arua in de struiken schuil
te houden. De moorden werden ge
pleegd uit wraak voor het afzetten
van Okello, aldus de overlevenden.
Regering vraagt steun aan Frankrijk
PARIJS (AP, Rtr.) - In de Afrikaan
se woestijnstaat Tsjaad zijn op
nieuw zware gevechten losgebar
sten tussen regeringstroepen en de
door Libië gesteunde rebellen. De
Franse minister van defensie Paul
Quilès heeft gisteren besprekingen
in Tsjaad gevoerd en is vervolgens
doorgereisd naar de Centraalafri-
kaanse Republiek om de Franse
troepen daar te inspecteren, voor
een mogelijke nieuwe Franse inter
ventie in Tsjaad.
De ambassadeur van Tsjaad in
Frankrijk zei gisteren dat zijn rege
ring hoopt dat Frankrijk opnieuw
tussenbeide zal komen, zoals dat
ook in 1983 gebeurde. Er is mel
ding gemaakt van zeer zware ge
vechten tussen de troepen van pre
sident Hissène Habré en de rebel
len die worden geleid door oud-
president Goukouni Oueddei en
worden gesteund door Libië.
Gisteren bracht Mitterrands
Afrika-adviseur Guy Penne ver
slag uit aan de president over de
situatie. Hij noemde de nieuwe ge
vechten in dat land 'zeer ernstig en
zeer belangrijk' en kondigde aan
dat Frankrijk zijn wapenleveran
ties aan Tsjaad zal opvoeren.
De Franse troepen in Midden-
Afrika zijn in staat van paraatheid
gebracht, zo is uit gezaghebbende
Er zal geen besluit worden geno- br0" i? .,Lib^vi!,l^ejy°men 'n
men over interventie van Franse Centrafnka zijn 3 000 Franse mili-
troepen. zolang minister Quilès, f1*" en 'n Gabon 6°° ,VerdeI'
niet uit het gebied is teruggekeerd, staan er F™"56 gevechtsvliegtui-
zo is vernomen uit bronnen op het gen
De Franse In augustus 1983 stuurde Frank-
wordt ge- rijk 3.000 militairen naar zijn vroe-
Tsjaad en gere kolonie Tsjaad om een eind te
ministerie van defensie. De Franse
televisie meldde dat
streden in het oosten
bij Ziguey op 300 kilometer van de maken aan de opmars van de rebel-
hoofdstad N'Djamena. Westerse len. Sindsdien is het land in twee
diplomaten zeiden dat in dat geval ën gedeeld, waarbij de regering het
president Habré van Tsjaad voor zuiden en de rebellen het noorden
serieuze problemen staat. beheersen.
MADRID -„Mario Soares is net als
ik een lange-afstandloper", ver-
derden ~andêre ~stofmönstêrs""dÓe klaart da Portugese Olympische
kampioen op de maraton, Carlos
Lopes, op een van de verkiezings
affiches van de campagne van pre
sidentskandidaat Soares. Hoewel
de fysieke conditie van de leider
van de socialisten waarschijnlijk
amper toereikend is om de 50 me
ter in draf af te leggen, gaat de ver
gelijking van Lopes zeker op als
het op de politieke conditie van
Soares aankomt.
Oorlogsmisdadiger
De Verenigde Staten hebben de
nazi-oorlogsmisdadiger Andrija
Artukovic uitgewezen naar Joego
slavië, dat sinds 1951 tweemaal om
zijn uitlevering had gevraagd. Ar
tukovic (86), bijgenaamd „de slach
ter van de Balkan", wordt verant
woordelijk gehouden voor de dood -
van meer dan 700.000 gevangenen outsider,
in de Tweede Wereldoorlog.
Franse aanslagen
De Franse geheime dienst DST
heeft omstreeks 50 mensen aange
houden die van contacten met Ara
bische terroristen worden ver
dacht. Zij werden in 11 verschillen
de steden opgepakt. De aanhou-
Want gestart als bijna kansloze
Mario Soares er in de
eerste ronde van de presidentsver
kiezingen in geslaagd, tegen alle
verwachtingen in, het tweekoppi
ge 'peloton' van zijn linkse tegen
standers Salgado Zenha en Maria
de Lourdes Pintasilgo van zich af
te schudden.
door
dingen houden verband met het GefTit-Jan Hoek
onderzoek naar recente bomaan
slagen in Parijs waarbij in totaal 21
gewond raakten.
Turkije
Drie Turkse journalisten zijn in
Ankara veroordeeld tot ieder zes
jaar gevangenis wegens „pogingen
een staat op fundamentalistische
grondslag te vestigen". Voor het
hof voor staatveiligheid bekenden
columnist Mehmet Coban en re
dacteur Ercument Ozfaaq van het
extreem-rechtse blad „Iktibas"
schuldig te zijn aan „propaganda dragen
voor de vestiging van een religieu-
ze 5taat" Aansluiting
Na deze tussensprint bedreigt
Soares nu zelfs de favoriete koplo
per Diogo Freitas do Amaral in het
slotduel van morgen, de beslissen
de tweede ronde om het president
schap. De achterstand van de eer
ste ronde van 26 januari j.l. van bij
na 21 procent lijkt Soares op dit
moment zo goed als volledig over
brugd te hebben. Volgens recente
tegen Soares varen. Vorige
enquêtes zou het verschil tussen week riep de PCP zelfs een buiten-
Soares en Freitas do Amaral nog'gewoon congres bijeen om die c
Ruimtelerares
slechts fracties van procenten be- mezwaai te bekrachtigen. Immers,
op het vorige congres van 1983 was
een plechtige motie aangenomen
om „onder geen beding Soares te
steunen in de presidentsverkiezin-
Die aansluiting met de koploper gen". In de campagne voor de eer
ste ronde was dat standpunt door
heeft Soares vooral te danken
Het Amerikaanse bureau voor de steun die hij heeft gekregen van
ruimtevaart, NASA, houdt on- zijn tegenstanders in het linkse
danks de ramp met het ruimteveer kamp, ondanks dat Soares deze in
Challenger vast aan zijn plan een de eerste ronde verguisd heeft. Sal-
lerares als eerste burger aan een gado Zenha, die zich volgens Soa-
ruimtevlucht te laten deelnemen, res 'verkocht' had aan de commu-
NASA-directeur William Graham .nisten, stapte luchtig over die las-
deelde gisteren mee dat de 33-jari- ter heen en pleitte openlijk bij zijn
ge Barbara Morgan een plaats in aanhangers om Soares te stern-
een volgend ruimteveer zal worden men. Maria de Lourdes Pintasilgo
aangeboden. Zij was plaatsvcr- deed dat wat indirecter, door te
vangster voor de lerares Christa verklaren dat ze wel ging stemmen
McAuliffe, die bij de vorige maand in de tweede ronde, maar niet op Sprekend
rampzalig verlopen lancering van Freitas. beveling i
de Challenger om het leven k wamZelfs de communisten lieten hun nistische
de leider van de communisten, Al-
varo Cunhal, nog eens met zoveel
woorden herhaald.
Vete
Die steun aan Soares gaat overi
gens niet van harte. Vooral niet bij
de communisten, die al jaren een
politieke vete uitvechten met de
felle anti-communist Mario Soares.
dat opzicht de aan-
en van de commu-
„met de
linkerhand de foto van Soares te
bedekken en met de rechterhand
een kruisje te zetten op het stem
biljet achter zijn naam".
De steun aan Soares is dan ook
niet bepaald ingegeven door een
rotsvaste politieke overtuiging,
maar veeleer door louter opportu
nisme. van de twee overgebleven
kandidaten is Soares de minst
kwalijke. De tijdelijke adhesie is
zeker niet ingegeven door overma
tig vertrouwen, dat Soares zijn we
derom talloze beloften waar zal
maken. Want, zo luidt de veelge
hoorde redenering, Soares is er m
de drie periodes dat hy premier is
geweest, niet in geslaagd de econo
mische en sociale condities van de
Portugezen te verbeteren. Zou hij
dan als president, met veel minder
regelende bevoegdheden dan de
premier, wel zijn beloften van eco-
Mario Soares, omhelsd door t
welijke aanhangers, maakt in ell
geval in theorie goede kans de nieu
we president van Portugal te wor
den. Diogo Freitas (boven) kwav
er in de eerste ronde beter af.
(foto's AP
i kunnen
Verbanning
Soares zelf laat zich dezer dagen
weer graag voorstaan op zijn anti
fascistische verleden, zijn gevan
genschap onder het regime van Sa-
lazar, zijn verbanning naar Sao To
me en zijn vrijwillige ballingschap
van vier jaar in Parijs. Maar zijn
oi .tmanteling van de verworvenhe
den van de Anjerrevolutie en zelfs
de verwijdering van de officiële
herdenking van de 25e april 1974
naar het tweede plan, hebben dat
vroegere aureool definitief aange
tast. Ondanks dat Soares zich voor
deze gelegenheid weer opwerpt als
de kampioen van de 12 jaar gele
den verworven democratie.
Soares zal overigens malen om
die kritiek. Want desondanks heefl
hu voorlopig zijn doel bereikt. Alle
e tegen zijn persoon ten spijt,
is hij er wel in geslaagd zich op te
werpen als de kandidaat van link£
Handig profiterend van en inspe
lend op de nog grotere afkeer tegen
zijn directe opponent Freitas do
Amaral, afgeschilderd als een ge
vaar voor de democratie.
De plotselinge ommekeer van de
communisten betekent een fikse
streep door de rekening van Frei
tas. In het conservatieve kamp be
schouwde men de tweede ronde
min of meer als een formaliteit, er
van uitgaande dat de communisten
nooit of te nimmer hun aartsvijand
Soares zouden steunen. In het
hoofdkwartier van de campagne
van Freitas do Amaral is sinds de
kentering op het buitengewone
congres van de PCP een lichte pa
niek uitgebroken. Want zelfs de
meest fanatieke volgelingen van
Freitas realiseren zich, dat in een
gevecht met Soares op het scherp
van de snede Freitas in het nadeel
Weigering
De hoogleraar in de rechten gaat
nog steeds gebukt onder zijn verle
den tijdens het regime van Salazar
en Caetano. Als assistent van Cae-
tano wees hij weliswaar diverse
uitnodigingen om parlementariër
of zelfs staatssecretaris te worden
van de hand. Maar die weigering
stoelde veeleer op de overweging
dat hij het regime (en dus zijn ei
gen carrière daarin) weinig toe
komstkansen gaf. dan dat hij het
hardgrondig met het autoritaire
bewind oneens was. Nu nog, en ze
ker in deze campagne, wordt Frei
tas onder de neus gewreven dat hij
zich afwijzend opstelde ten aan
zien van een aantal fundamentele
grondrechten in de door Caetano
voorgestelde Grondwetswijziging.
Ook qua persoon steekt Freitas
wat schraal af bij Soares. Hij is het
prototype van een wat saaie rechts
geleerde, die zich in tegenstelling
tot zyn tegenstander zichtbaar op
gelaten voelt tijdens een politieke
meeting. Zijn politieke carrière na
de Anjerrevolutie vertoont ook de
nodige smetjes. Zo trad hij na de
dood van de legendarische conser
vatieve leider Sa Carneiro niet al
leen af als minister, maar liet ook
zijn partij, waarvan hij in 1974 de
oprichter was, de christen-demo
cratische CDS, in de steek.
Volgens boze tongen, ook uit zijn
naaste omgeving, omdat Freitas bij
gebrek aan fantasie en verbeel
dingskracht altijd een genie naast
zich moet hebben. Op die zwakke
punten werd Freitas dan ook mee
dogenloos door Soares aangeval
len. „Het grootste gevaar van Frei
tas is, dat hij de kracht en de poli
tieke moed mist om extreem
rechts. dat in zijn kielzog mee
loopt, een halt toe te roepen",
waarschuwde Soares recentelijk.
Een simpel rekensommetje aan
de hand van de resultaten van de
eerste ronde leert dat Soares theo
retisch kan winnen. De 25,4 pro
cent, die hij zelf in de wacht sleep
te, vermeerderd met de 20,8 pro
cent van Salgado Zenha en de 7.37
van Maria de Lourdes Pintasilgo.
zouden Soares net over de streep
van de 50 procent brengen. De
vraag die iedereen zich evenwel
stelt, is hoe gedisciplineerd de
communisten zu'len stemmen.
Want op het eerdergenoemde con
gres van de PCP is wel gebleken
hoe diep de wrok jegens Soares is.
Diverse militanten stelden er de
voorkeur aan te geven om uit de
party te stappen boven het stem
men op Soares.
