C en A: toch nieuw filiaal
na ruim twintig jaar strijd
r\
Bouw in Haarlemmerstraat begint morgen
Vrijspraak voor twee
verdachten van heling
DINSDAG 28 JANUARI 1986
an de Haarlemmerstraat, ontworpen door d(
.rapel mogelijk beginne!
en nieuwbouw L&A in Leidei °ouw -
f tp\ - '>aa„ in
Opnieuw Uitsie Ureestraal
nieuwbouw C$ABEEjus m
I \U jK=-*f ..Andere nwf-elijklieden undersueken
mag monument in ragen in Kamer over
^reestraat afbreken Jlieu wbou wplanft) en A
Krantekoppen uit de afgelopen jaren geven een duidelijke indruk van
de strijd die aan liet slaan van de eerste paal voor een nieuw C&A-filiaal
in Leiden vooraf is gegaan.
LEIDEN - Het groot win-
kelbedrijf C&A ziet na ruim
twintig jaar gedwarsboomd
te zijn eindelijk zijn wens in
vervulling gaan en het Leid-
se gemeentebestuur meent
er een herleefde belangstel
ling voor de binnenstad en
vertrouwen in de toekomst
van het kernwinkelappa-
raat in te herkennen: de
bouw van een nieuw C&A-
filiaal aan de Haarlemmer
straat in Leiden.
door
Jan Rijsdam
Morgen zullen de wethouders Fase
en Peters gezamenlijk de eerste
paal slaan voor de nieuwe Leidse
vestiging. Met het gebruikelijke
vlagvertoon zal het grootwinkelbe
drijf die feestelijke gebeurtenis
luister bijzetten. C&A heeft de
strijdbijl, ooit zo driftig gehanteerd
dat de kledinggigant dreigde Lei
den te zullen verlaten, definitief
begraven. Het gemeentebestuur
concludeert daaruit graag dat
C&A gangmaker is voor het doen
van nieuwe investeringen in het
stadscentrum. Reden om een aan
tal zaken nog eens op een rijtje te
zetten.
Moeizaam
Al sinds jaar en dag wil C&A het
huidige, te krappe, onderkomen
aan de Botermarkt verlaten. Bijna
even zovele jaren zijn de pijlen ge-
DEN HAAG/LEIDEN - De Haagse
rechtbank heeft vanmprgen twee
Leidenaars, 19 en 26 jaar oud, vrij
gesproken van de hun ten laste
gelgde heling van grote partijen
steigermateriaal. Tegen de twee
was zeven maanden gevangenis
straf waarvan drie voorwaardelijk
geëist. De 19-jarige verdachte is
wel veroordeeld voor de diefstal
van 1535 steigerkoppelingen vanaf
een bouwplaats aan de Manden-
vlechter bij Alphen aan den Rijn.
Hiervoor legde de rechtbank hem
een gevangenisstraf op van acht
weken onvoorwaardelijk. In tegen
stelling tot de beschuldiging van
ADVERTENTIE
richt geweest op de bouw van een
nieuwe vestiging aan de Bree-
straat. Ooit was de bedoeling dat
zelfs het voormalige restaurant
'Het Gulden Vlies' (thans gemeen
telijk vergadercentrum en fraai ge
restaureerd) voor de C&A-nieuw-
bouw zou wijken. Maar. na een for
se inkrimping van de oorspronke
lijke plannen zou alleen het niet
minder monumentale 'Hof van
Holland' (het voormalige onderko
men van de Raad van Arbeid)
sneuvelen.
De vele protesten daartegen (van
binnenstadbewoners en diverse or
ganisaties) hebben C&A twintig
jaar parten gespeeld. Het was een
kwestie waarover niet alleen heftig
werd gediscussiërd maar die zelfs
als politieke splijtzwam fungeerde
in het toenmalige linkse college.
Uiteindelijk besloot de minister,
van wat toen nog het ministerie
van CRM heette, dat het 'Hof van
Holland' van de lijst van bescherm
de monumenten mocht worden af
gevoerd om zo de weg voor de
C&A-plannen vrij te maken.
Tal van bouwplannen, een stoet
van bezwaren en een schier onein
dig juridisch gekrakeel zijn in al
die jaren de revue gepasseerd. Tal
rijk waren ook de veronderstellin
gen dat het slaan van de eerste paal
aanstaande was. Alle pogingen om
te bouwen mislukten evenwel.
In alle geharrewar over de C&A-
nieuwbouw ging het steeds om de
afweging van het cultureel belang
van de binnenstad contra het eco
nomisch belang. Of. zoals tegen
standers van de afbraak van de his
torische panden het plastisch uit
drukten: het ging om "een monu-
heling had de verdachte deze dief
stal toegegeven.
Het tweetal heeft altijd ontkend
iets met de heling van de grote par
tijen steigermateriaal te maken te
hebben gehad. Dit hoewel de di
recteur van een staalbedrijf in Wil-
nis heeft verklaard voor in totaal'
140.000 gulden aan gebruikt stei
germateriaal van de twee te heb
ben aangekocht. De beide Leide
naars hebben echter altijd volge
houden het materiaal als oud ijzer
van een verder onbekend gebleven
derde te hebben gekocht en het op
hun beurt weer te hebben verkocht
aan het bedrijf in Wilnis. Overigens
zeiden zij twee weken geleden tij
dens de zitting de handel afzonder
lijk te hebben gedreven en niet ge
zamenlijk. Ook al had de directeur
van het staalbedrijf in Wilnis ver
klaard ze dikwijls samen te hebben
gezien.
Auto slipt en
rijdt fietser aan
LEIDEN - Een 64-jarige fietser uit
Leiden is gewond geraakt bij een
aanrijding met een auto. gistermor
gen rond half elf op de Zoeter-
woudsesingel. Hij is met beenwon
den overgebracht naar het AZL.
De man werd door de auto geraakt
toen de 26-jarige automobilist uit
Leiden bij het nemen van een
bocht als gevolg van de gladheid
rechtdoor reed. Hetzelfde over
kwam de ambulance die de fietser
naar het ziekenhuis wilde brengen;
deze reed tegen de auto van de Lei-
denaar aan. Schade was er evenwel
niet.
ment of een klerenzaak Resume
rend is het niet moeilijk te consta
teren dat de leiding van grootwin
kelbedrijf erg laat is gaan inzien
dat het economische belang, in een
tijdsgewricht waarin de herwaar
dering van Leidens monumentale
erfgoed hoog stond genoteerd, niet
zou prevelaren of op z'n minst een
zaak van heel lange adem zou wor
den. Het ondernemersinstinct
moet de kledinggigant hier duch
tig en langdurig in de steek hebben
gelaten.
Duveltje
Pas na twintig jaar touwtrekken
besloot C&A het over een andere
boeg te gooien. Als een duveltje uit
een doosje kwam het kledingbe
drijf vorig jaar met de locatie aan
de Haarlemmerstraat op te prop
pen. In het geheim, via een stro
man. waren een aantal panden aan
de Haarlemmerstraat. Vrouwen-
kerkkoorstraat en Spijkerboor-
steeg aangekocht die plaats moes
ten maken voor de zo langgewen-
ste nieuwe vestiging in de Leidse
binnenstad.
Het nieuwe voornemen van C&A
kreeg, net als het vorig jaar gepre
senteerde nieuwbouwplan van ar
chitect J. Kirch, een gunstig ont
haal. Voor de realisatie van het
nieuwbouwplan hebben intussen
drie winkels aan de Haarlemmer
straat (Klein-Gefo. de Bata-schoen-
winkel en fotohandel Lindhout)
het veld geruimd alsmede het oude
Kijkhuis aan de Vrouwenkerk-
koorstraat. Mogelijk zal nog een
pand aan laatstgenoemde straat bij
de nieuwbouw worden betrokken.
Dat moet nog worden afgebroken.
In het nieuwe complex krijgt be
halve C&A. met 1500 vierkante me
ter winkel vloeroppervlak, ver
deeld over de begane grond en één
verdieping, ook de Bata een nieuw
onderkomen. Ter vergelijking: in
het huidige C&A-filiaal aan de Bo
termarkt beschikt men over 1200
vierkante meter, verdeeld over drie
vloeren.
De nieuwe gevel aan de Haar
lemmerstraat wordt tweeëndertig
meter breed en opgetrokken uit
een handgevormde baksteen die in
een witte kleur zal worden geschil
derd. Het front van de nieuwbouw
krijgt, volgens de architect, een
speels karakter met schuin naar
voren springende vensters, een lui
fel boven de hoofdingang en punt
daken bedekt met leien van een ke
ramisch materiaal. Kortom: niets is
nagelaten om de nieuwbouw zo
aardig mogelijk te laten passen in
Leidens oude binnenstad.
Zuigkracht
De eerste paal die VVD-wethou-
der Fase (economische zaken) en
PvdA-wethouder Peters (ruimtelij
ke ordening) morgen gezamenlijk
zullen slaan is ook een teken van
toenadering. De perikelen over de
C&A-nieuwbouw hebben eigenlijk
jarenlang synoniem gestaan voor
de troebele verhoudingen tussen
met name de socialistische stads
bestuurders en ondernemers. Maar
ook de VVD-bestuurders hebben
het regelmatig zwaar te verduren
in ondernemerskring.
Er is het gemeentebestuur, zeker
in het licht van de naderende ver
kiezingen. het nodige aangelegen
van dat negatieve imago af te ko
men. De C&A-nieuwbouw wordt
daarvoor met beide handen aange
grepen. In de informatieve nota bij
de gemeentebegroting voor 1986
wordt al gerept van herleefde be
langstelling voor de binnenstad en
vertrouwen in de toekomst van het
kernwinkelapparaat dat zou blij
ken uit de nieuwbouwplannen van
C&A en uit de grote universiteits-
boekhandel die zich 'back in
town" aankondigde. Dat C&A al
met haar plannen van twintig jaar
geleden blijk gaf van dat vertrou
wen wordt voor het gemak even
buiten beschouwen gelaten Inte
ressant is dan ook de vraag of het
gemeentebestuur haar verkoop
praatjes met cijfers kan staven.
Vast staat dat de nieuwe C&A
vestiging aan de Haarlemmerstraat
een gunstige invloed zal uitoefene
nen op de zuigkracht van deze kilo
meter koopplezier Sinds bekend
is geworden dat C&A aan de Haar
lemmerstraat gaat bouwen is de
prijs van omliggende panden om
hoog geschoten, een bouwplan
voor een nieuwe (mode)winkel di
rect naast het nieuwe C&A-filiaal
is in voorbereiding. En ook de na
burige pastorie en fietsenberging
van de Hartebrugkerk worden
waarschijnlijk verbouwd tot win
kel.
Anders is het gesteld met de
Breestraat en omgeving waar de
zuigkracht in omgekeerde richting
werkt. Niet alleen staan drie voor
malige C&A-panden over enige
tijd leeg, het huidige filiaal aan de
Botermarkt, het voormalige heren-
modefiliaal aan de Breestraat
(doorlopend tot de Botermarkt, het
vroegere Zurloh) en het pand van
winkeldochter Foxy Fashion (tij
delijk de Bata). maar ook elders in
de omgeving B reestraat/Boter
markt geeft de leegstand van win
kelpanden aanleiding tot enige
zorg. In weerwil met wat de ge
meente wil doen geloven maakt
één zwaluw, ook al heet die dan
C&A. nog geen zomer.
Politiek café
LEIDEN - De VVD afdeling Lei
den organiseert donderdagavond
weer een politiek café in het Koets
huis bij de Burcht Het café draagt
een informeel karakter en is open
baar Inleider is ditmaal PvdA-wet
houder Tesselaar (volkshuisves
ting en sport). Aanvang van deze
bijeenkomst: half negen.
Naast de nieuwbouw van C&A aan de Haarlemmerstraat zal nog
een nieuw winkelpand verrijzen. De galanteriewinkel Corner
wordt afgebroken om plaats te maken voor. waarschijnlijk, een
modewinkel met daarboven opslagruimte en een kantoor. De wel
standscommissie is akkoord gegaan met het nieuwbouwontwerp.
van de hand van de Leidse architect Vollmer. dat is gemaakt in
opdracht van de beleggingsmaatschappij Dynamic uit Amster
dam. Problemen zijn er nog met de gemeente die eist dat er een
schuine kap op de nieuwbouw komt. Op de tekening hierboven is.
rechts van het nieuwe winkelpand, een gedeelte van de nieuwe
C&A-gevel zichtbaar. Rechts van C&A staan de pastorie en een
fietsenberging van de Hartebrugkerk die waarschijnlijk ook zal
woraen omgedoopt in een winkelruimte.
Gestolen steigermateriaal
Robots (1)
Tussen het rustiek eiken en de
handige doe-het-zelf-ameuble-
menten die ongetwijfeld op de
Woon-Ideaalbeurs (29 januari tot
en met 2 februari in de
Groenoordhallen) zullen staan
uitgestald, zal ten minste één
stand de moeite van het bekijken
waard zijn. Of je het nu mooi
vindt of niet, angstaanjagend of
alleen maar gek, de stand die
kunstenaar Henk Gosses zal in
richten, zal een buitenbeentje
zijn en dus de aandacht trekken.
Al was het alleen maar door de
bizarre en intrigerende licht- en
geluideffecten.
Gosses. verzamelaar en maker
van robots, is door de organisato
ren uitgenodigd om de tentoon
stelling 'Toekomst of werkelijk
heid' in te richten. En al doet de
titel het ergste vermoeden, die
semi-futuristische uitstalling zal.
zoals veel van Gosses werk. de
tongen wel in beweging brengen.
Henk Gosses. aan de voor
avond van de beurs door lichte
paniek bevangen, is op de uitno
diging van de organisatoren in
gegaan "in een ogenblik van zelf
overschatting"
Niettemin lijkt het erop dat
met hulp van anderen de compu
ters en elektronica op tijd zullen
zijn uitgetest om het door de
kunstenaar beoogde effect 'to
■amaze and amuse' te verkrijgen.
Al heeft hij water bij de wijn
moeten doen. Want de vrijstaan
de vorm als de skyline van Man
hattan of de apenrots, zoals door
Gosses beoogd, kan niet tot
stand worden gebracht. Verlich
ting aan het plafond was niet mo
gelijk, omdat daaraan een hoog
werker te pas zou moeten komen
en dat ging te ver. "Nu wordt het
dus een glijbaanlijn met licht in
het vierkant. Een doos in plaats
van een vrijstaande vorm" Gos
ses had ook een enorme laser
willen regelen. Daar is hij inmid
dels "vijf jaar ouder van gewor
den", maar de laser kon er niet
komen.
Robots (2)
Maar wat er wel 'komt is een
bouwlift die onder een doordrin
gende zoemtoon een robot naar
boven voert. Eronder is een
rookmachine die voor nevels zal
zorgen. Eenmaal boven aangeko
men zal de robot misschien viool
spelen, al is Gosses eigenlijk een
beetje uitgekeken op die grap.
Niet in het minst door reacties
van het publiek als. "Dat is niet
echt hoor, er zit een bandje in"
Dus misschien dat de robot op
de valreep een ander kunststukje
zal uitvoeren. Ook zal veel meu
bilair worden uitgestald, van Ita
liaans ontwerp. Samen met Nico
Oudshoorn "van Licht en Infe
rieur, nee zet dat er maar niet in,
hoewel ik pest hem daar altijd
mee", heeft hij mooie ontwerpen
uitgezocht. "En Nico is iemand
die gewoon van één mooi ont
werp twintig exemplaren durft
neer te zetten. Zo zullen er twin
tig Titio's (lampen) te zien zijn"
De belichting wordt gescha
keld. In het vierkant zal aan elke
zijde looplicht worden gemaakt.
Bovendien zal een groot aantal
halogeen-lampen worden uitge
stald. "Hoe het allemaal uitpakt
begint mij met de dag meer te be
nauwen. En ik heb het idee dat
alle wetten van Murphy zich te
gen mij kunnen keren", vreest
Gosses. De stand, tien bij negen
meter, wordt geheel opgetrok
ken uit steigerpijpen. Er komen
niveauverschillen in en strobo
scooplampen zullen knipperen.
Verder zorgt een PA-systeem
met veertig luidsprekers ervoor
dat in elk geval hoorbaar zal zijn,
dat Henk Gosses op de Woonide-
aalbeurs staat.
Een vrouwelijke robot van de Leidse kunstenaar Henk Gosses op e
zien op de Woon-Ideaalbeurs in de Groenoordhallen.
zit/ligbank. Vanaf morgenavond te
Robots (3)
Met behulp van synthesizers
heeft Gosses een "kosmische
winderigheid" ontwikkeld, die
de hele dag te horen zal zijn.
Leuk voor de overige standhou
ders. "Je valt er bij in slaap. Het
is zo'n zjoew-zjoew-geluid. Afge
wisseld door zweepslagen tsjaf-
tsjaf Om
ken zeker.
Hoe komt e<
Henk Gosses
vakker te r
kunstenaar als
i hemelsnaam
woonbeurs te
gaan staan? Past dat in het kader
van eerdere uitspraken om bij
feesten en partijen speciale effec
ten te ontwikkelen en te verzor
gen?
"Even vooropgesteld dit heeft
niets met mijn kunst te maken.
Dit staat los van mijn andere
werk. Maar als kunstenaar zit je
toch in een isolement te werken
Alleen al het feit dat hierdoor je
produktie-capaciteit toeneemt, is
een enorme rechtvaardiging. Bo
vendien leer ik er veel van. want
je moet in korte tijd effecten ma
ken. En dat heeft een terugkop
peling naar je kunst tot gevolg"
Gosses poogt met accentver
schuivingen te werken: van grie
zelig naar leuk of boeiend. De
grote robot op de bouwlift heeft
toen hij hem de eerste keer in be
weging zette een soort Franken
stein-effect op hem gehad. "Toen
dat gevaarte begon te lopen.
Eerst vooruit, toen een meter
KStig achteruit Terw^l er maar
een meter vijftig plaats was". On
langs heeft hij ook speciale effec
ten verzorgd voor een feest in so
ciëteit De Burcht "Daar ben ik
ook zo weemoedig van gewor
den Ben Walenkamp (de exploi
tant) vindt mijn werk namelijk
niet mooi". Hoewel het allemaal
heel goed is gelopen. En er niets
werd vernield. "Het licht van
Freud had ik daar staan. Ik zal
het je laten zien, dan weetje met
een wat ik bedoel". Bewegende,
roze tl-buizen. Ja. dat is wel dui
delijk. Het Freud-effect zal ook
in de Groenoordhal worden ge
toond. En vier vrouwelijke ro
bots Een zal plaats nemen op
een ontwerp van Le Corbusier
"Ik geloof de CL 4. die ligstoel"
Gaat hij zelf op de beurs staan9
Nee. dat doet hij niet. De stand
zal wel bemand zijn. Maar moet
hij zelf geen toezicht houden op
de dingen? Al die draadjes en
knopjes? "Op het gevaar af dat ik
nu allerlei onheil over mezelf af
roep: er kan niet veel gemold
worden" Eén keer is er iets van
mij vernield. Mijn 'treurig zelf
portret' En dat kan ook nog on
opzettelijk zijn gebeurd Omdat
iemand er met een stofzuiger is
langsgegaan of zo Trouwens: het
kwaad straft zichzelf. Als ze er
aan gaan prutsen kan dat gevaar
lijk zijn. Die robots staan tenslot
te onder spanning".
Het gesprek begeeft zich op
een zijlijn Wat is mooi? Kitsch
kan ook mooi zfin. vindt Gosses.
"Het gaat my om de essentie
Niet om die kleinigheden erom
heen. De welstandscommissie
hier zouden ze van mij mogen fu
silleren. Die verbieden dingen
die moeten kunnen. Dat mensen
een minaret op hun huis zetten.
Wat ik het liefst zou willen is in
een hamburger wonen. In Ame
rika kan dat. En ik zou ook graag
willen rijden in een Rolls Royce
met allemaal deuken erin En
met een afgeplakte koplamp".
LAMMy MODE
Uw mantel veranderen en/of repareren
Gebr. Van der STELT
verzorgt alles zeer vakkundig op eigen
atelier Tevens hebben wij de enige ech
te garantielabel van de stichting Bont-
waarborg. Dit vignet is uw zekerheid
voor vakmanschap en kwaliteit.
(jedr. van (fer ótefb
Lid Stichting Bontwaarborg
Haarlem, Wagenweg 11
bij het Houtplein
Tel. 023-312086
Bergen', Hertenlaan 8
