Beerput bevatte geschiedenis van eeuwen
Invullen Palace-gat was enorme
Meisjes mogen er helemaal niets
Vondsten te zien tijdens open dagen in Boerhaavehuis
Zoeterwoudenaar studeert af op plan voor Noordwijkse boulevard
Alphense studente met beurs jaar naar Japan
VAGINA 14
DINSDAG 28 JANUARI 1986
"Wanneer je die taal helemaal eigen I
(foto Nanno Bloupot)
Leiden een jaartje uitschrijven. Na
Japan ga ik verder waar ik geble
ven ben".
Een belangrijk gegeven in zijn
ontwerp is de omleiding van het
verkeer. De aansluiting van de
Parallelboulevard op de Noord-
boulevard, die nu nog voor de
Hoofdstraat ligt, moet in de rich
ting van Huis ter Duin worden
verschoven. De Olieburg krijgt
in zyn plan een belangrijke rol
als doorgaande weg.
Hotel
Schildwacht wil een hotel met
allure: "De hotels in Noordwijk
zijn, op enkele uitzonderingen
na, te armetierig. Het wordt tijd
om de hotelaccommodatie voor
de op wat meer luxe gestelde
mensen uit de middenklasse uit
te breiden". Een low-budget-ho-
tel is het dan ook niet geworden.
Het hotel doet Amerikaans aan
met een grote entree aan de
Noordboulevard.
Onder het hotel moeten win
kels komen. "In de winter of bij
slecht weer zié je geen mens op
straat in Noordwijk. Door een
overdekte winkelpromenade,
het plateau waarop het hotel
staat steekt uit, wordt de aan
trekkelijkheid van het gebied
groter". Onder de grond zou een
parkeergarage voor 200 auto's
moeten komen waarvan de in
gang gelegen is aan de Olieburg.
Het hotel heeft 130 kamers, een
aantal restaurants, een zwem
bad, sauna en meer van dergelij
ke faciliteiten. Het hotel heeft
een L-vorm waarvan de langste
zijde langs de Boulevard ligt. Bij
de keuze van bouwmaterialen
heeft Schildwacht zich laten lei
den door het karakter van het
dorp. "Het blijft moeilijk om de
laagbouw van het dorp mooi te
laten overlopen in de hoogbouw
van hotels en appartementen. De
achterzijde van het hotel heb ik
daarom uitgevoerd in beton met
metalen platen. Bovendien ligt
aan de kant van het dorp achter
het hotel een laag deel van het
complex. Daarin worden de
huishoudelijke diensten en een
zalencentrum ondergebracht.
De zeekant van het hotel is af
gewerkt met stenen platen (soort
tegels), daarop hangt een meta
len buizenconstructie waaraan
de balkons zijn bevestigd.
Terras
Schildwacht heeft ook groot
ste plannen voor de rest van het
Palaceplein. Naast het hotel in
de richting van Huis ter Duin)
zou hij graag een terrassencom-
plex zien. Voetgangers die van
uit het dorp komen worden via
plateau's geleidelijk tot op de
hoogte van het hotel (vier meter
boven de boulevard) geleid. Op
die hoogte ligt een terras met een
restaurant. Vanaf het restaurant
wil de student een loopbrug aan
leggen over.de boulevard. Bo
vendien is er vanaf het plateau
een weg naar een uitkijktoren.
De Zoeterwoudenaar heeft zo
zijn bedoelingen met het terras
en het restaurant. "Een hotel her
bergt vaak ander volk dan de
doorsnee-Noordwijker. Er moet
een verbinding worden gelegd
tussen deze twee groepen en het
terras leent zich daarvoor bij uit
stek. Overigens wordt dat con
tact ook in het hotel bevorderd
door de hal met aangrenzende
restaurants en cafés openbaar te
maken".
Een jaar lang heeft Schild
wacht aan vrijwel niets anders
gedacht dan zijn hotel in Noord
wijk. De tekeningen hangen in
zijn kamer, de maquette neemt al
maanden de eettafel in beslag.
Zijn bouwplan heeft echter maar
één doel; erop afstuderen. Het
ziet er niet naar uit dat het ooit
zal worden verwezenlijkt.
"Het was leuk om eraan te
werken, je weet van tevoren dat
het slechts een 'studieus' plan is
en dat er waarschijnlijk niets
mee wordt gedaan. Toch kan
Noordwijk er best iets aan heb
ben. Ik heb de problemen ter
plaatse geanalyseerd en daar
voor oplossingen gezocht".
ALPHEN AAN DEN RIJN -
Niet te doorgronden. Voor de
20-jarige Carla Boonstra uit Al
phen is de doorsnee Japanner
voorlopig een groot mysterie.
Ze is weliswaar derdejaars stu
dente Japanse taal en cultuur
aan de Leidse universiteit,
maar geeft volmondig toe nog
weinig inzicht te hebben in de
typisch Oosterse mentaliteit.
Die kennis kan ze het volgende
studiejaar ruimschoots op
doen, want de Alphense heeft
van de Japanse Tokai Bank de
uitnodiging gekregen om daar
een jaar te komen studeren.
door
Mark van Dijk
"Je weet niet wat er in die mensen
omgaat. Ze zijn zo anders", vertelt
de studente over Japanners. Ze
spreekt uit ervaring. Bij de selectie
voor de toekenning van de studie
beurs heeft ze een spervuur van
vragen moeten doorstaan van Ja
panse bankiers. Een confrontatie
aan een grote vergadertafel en van
zelfsprekend in het Japans.
Boonstra: "Het was een soort
kruisverhoor. Ze wilden waar
schijnlijk absoluut zeker zijn van
een goede keuze uit de kandidaten.
En die Japanners bleven maar ha
meren op mijn motivatie".
Van doorslaggevend belang
daarbij zou haar interesse in econo
mie zijn geweest. Na de studie aan
de subfaculteit voor japanologie en
koreanistiek in Leiden, wil ze Eu
ropese bedrijven gaan adviseren
over het zaken doen met Japanse
ondernemingen. Omdat de cultu
rele achtergronden van Europa en
Japan nogal verschillen, verwacht
de Alphense op het raadgevende
vlak nog heel wat werk voor het
bedrijfsleven te kunnen verzetten.
"Vreemde talen en economie
hebben me altijd al getrokken. De
Europese talen spreken me niet
bijzonder aan en toen is het zo
goed als vanzelf een studie Japans
geworden met als bijvak Koreaans.
Het was er eigenlijk ineens". Het
doctoraal examen kan Boonstra
doen in de afstudeervariant met
bedrijfskunde. Vandaar dat ze nu
de Oosterse talen combineert met
Nagoya
Ook in Japan gaat ze de beide
vakgebieden samenvoegen. Op de
internationale universiteit van Na
goya, een grote industriestad op
enkele honderden kilometers van
de hoofdstad Tokio, bestaat de ene
helft van haar lesprogramma uit
taalwetenschappen en de andere
helft uit economie, politiek, inter
nationale betrekkingen en een stu
die van het zaken doen op z'n Ja
pans.
Carla Boonstra vertrekt eind au
gustus. Ze gaat samen met de 19-
jarige Mare Teeuwen uit Eindho
ven. Ook deze tweedejaars aan het
Centrum voor Japanologie en Ko
reanistiek in Leiden heeft een stu
diebeurs van de Tokai Bank gekre-
werp te komen, dan werd een be
roep gedaan op deskundigen.
Kerkvliet schat dat beiden er rond
de 300 uur aan hebben gewerkt.
"Maar dat hebben we er graag voor
over gehad".
Ook de eeuwenoude tuin rond
het Boerhaavehuis heeft heel wat
geheimen uit het verleden prijs ge
geven. Vooral munten en knopen
werden in de beroemde tuin van
Hermannus Boerhaave gevonden.
Zo werden er bijvoorbeeld reken
penningen duiten van Huissen en
Zeeland gevonden. Maar met be
hulp van de metaaldetector trof het
tweetal ook een wapenstuiver van
Groningen en wat muntgewichtjes
aan. "Het leukste wat we vonden
was een zilveren stuiver uit de tijd
van Karei de Vijfde", aldus Kerk
vliet.
Ook die munten werden geda
teerd. Lukte het de twee niet zelf,
dan werd een beroep gedaan op
het Munten- en Penningenkabinet
in Den Haag. "Maar in de meeste
gevallen kwamen we zelf wel ach
ter de herkomst van de munt.
Vooral De Vries heeft wat dat be
treft een rijke ervaring van onge
veer 50 jaar", zegt de Voorhoutse
slijter.
Afscheid
Deze week heeft het tweetal af
scheid genomen van hun inmid
dels dierbare spullen. De voorwer
pen worden opgesteld in een vitri
ne, die ook door Kerkvliet en De
Vries is gemaakt, in een van de ka
mers van het monumentale Boer
haavehuis. Een afscheid dat zeker
geen pijn doet by de twee.
"De voorwerpen zijn bij het
kerkbestuur van de hervormde ge
meente in goede handen. Uiteinde
lijk horen de spullen bij het Boer
haavehuis", aldus Kerkvliet. "Wij
vinden wel weer een nieuw plekje
om te speuren. We hoeven we ons
niet te vervelen nu deze periode is
afgesloten".
VOORHOUT - Belangstellenden die vrijdag of zaterdag
een bezoek brengen aan het gerestaureerde Boerhaave
huis in Voorhout kunnen daarbij ook een kijkje nemen bij
de vitrine met historische vondsten. Ter gelegenheid van
de heropening van het monumentale pand in het bollen-
dorp wordt die beide dagen open huis gehouden.
De voorwerpen die worden ten
toongesteld zijn vorig voorjaar
door de Voorhoutse slijter Kees
Kerkvliet en de Noordwijker Arie
de Vries uit de beerput onder het
geboortehuis van de beroemde
Voorhoutse wetenschapper Her-
Boerhaave gehaald.
door
Kees van Kuilenburg
Beide bollenstrekers loerden al
jaren op de kans om deze afvalput
onder het Boerhaavehuis te door
zoeken. Beerputtten legen was een
karwei waar in de regel niet met al
te veel enthousiasme naar werd
uitgekeken, maar in dit geval lag
het duidelijk anders. "In dergelijke
oude putten vind je vaak de ge
schiedenis van eeuwen terug. En
met die geschiedenis houden wij
ons uiteindelijk bezig", vertellen
De Vries en Kerkvliet.
De belangstelling van de twee
voor het opgraven van historische
voorwerpen is uiteraard niet bij het
Boerhaavehuis begonnen. Samen
stroopten zij in het verleden het ge
bied tussen Haarlem en Leiden
met hun metaaldetectoren af. Zo
werden er achter de Haarlemmer
straat in Leiden en in de Stevens-
holjespolder in de Sleutelstad veel
voorwerpen door de twee gevon
den.
Jamboree
Op een terrein in Vogelenzang
waar in 1937 de Wereldjamboree
werd gehouden, vond het tweetal
van medailles, speldjes en andere
herinneringen aan het massale
padvinderskamp. Nu is dat terrein
eigendom van supergrutter Albert
Heijn. Zonder problemen gaf hij de
Voorhouter en de Noordwijker toe
stemming om op het terrein te
speuren. En niet zonder succes.
Van vrijwel alle landen die aan die j
jamboree deelnamen werden nog
voorwerpen in de grond aangetrof
fen.
Maar hoewel de Voorhouters in
de loop van een jaar of vijf flink
aan hun trekken kwamen, bleef de
beerput van het Boerhaavehuis
toch nummer een op het verlang
lijstje van Kerkvliet en De Vries.
Die kans kwam begin vorig jaar.
Het geboortehuis van Voorhouts
beroemde zoon, dat rond 1660
werd gebouwd, stond een ingrij
pende opknapbeurt te wachten en
de beide speurders konden einde
lijk aan de slag.
Honderden scherven, stukken
hout, en andere sporen uit de histo
rie werden uit de put gebaggerd.
Ook trof het tweetal een oud lede
ren kinderschoentje in de beerput
aan. De meeste voorwerpen date
ren uit de periode van 1650 tot
1780. In totaal werden er rond de
100 voorwerpen uit de put gehaald.
Een aantal waarmee het tweetal ui
teraard bijzonder tevreden is.
Opknappen
Daarna volgde het opknappen
van de spullen. Geen eenvoudig
karwei. In de meeste gevallen
moesten de voorwerpen weer in el
kaar worden gepast. "Je begint
met wat scherven en stukken en
geleidelijk aan ontstaat een pot, in het verleden in het Boerhaave-
glas of vaas". In de meeste gevallen huis. "Op een of andere manier
huishoudelijke voorwerpen,
ook schitterend Delfts aardewerk
en Chinees porselein.
Geleidelijk aan kreeg het tweetal
een beeld van hoe er werd geleefd
ging die geschiedenis
ven als we weer een oud-Hollandse
roemer bij elkaar hadden gevon
den of een slingerglas. We droom
den dan als het ware weg", vertelt
Kerkvliet. t
Het dateren van de vondsten ge
beurde aan de hand van beschrij
vingen. Beide spitters naar ons
verleden bezitten een rijk gevulde
boekenkast. Lukte het niet om zelf
achter de herkomst van het voor
gen. De in Amsterdam gevestigde
dochteronderneming van de Ja
panse bank stelt het onbekend ge
houden bedrag beschikbaar ter ge
legenheid van haar 10-jarig be
staan. De twee Leidse studenten
krijgen de beurs wegens hun stu
dieprestaties en inzet.
De Tokai Bank betaalt de vlieg
reis, het schoolgeld en zorgt voor
huisvesting en zakgeld. Het is ove
rigens een zeldzaamheid dat er
beurzen beschikbaar zijn voor een
studie in Japan. De colleges wor
den gegeven in het Engels. Het
schooljaar duurt tien maanden en
vervolgens mogen beide studenten
nog een maand geheel verzorgd
door Japan toeren.
De Eindhovenaar krijgt onder
dak op de campus van de universi
teit. Omdat op het universiteitster
rein uitsluitend jongens mogen
wonen, wordt de Alphense onder
gebracht bij een gastgezin in de
stad.
Carla Boonstra: "Ik weet nu al
dat ik niet heel lang in Japan zou
willen wonen. Mezelf aanpassen
aan de regels kan ik best wel, maar
alleen voor een afzienbare tijd. Het
moet er heel streng aan toe gaan.
Bovendien zijn meisjes in Japan
veel minder dan jongens. Ik hoop
dat alles nog meevalt, maar als
meisje schijn je daar helemaal
niets te mogen".
Oranda Mura
De studente hoopt vurig op eni
ge zelfstandigheid, gedurende haar
verblijf bij het gastgezin. Ze zit
boordevol plannen om er zo nu en
dan eens tussenuit te piepen. Hoog
op het wensenlijstje staat een be
zoekje aan Oranda Mura, het Hol
landse dorp bij Nagasaki. De Al
phense verwacht daar enkele
vriendinnen te treffen van de Leid
se universiteit. Deze als kaasmeis
jes verklede studentes vormen
daar een ware toeristische attrac
tie.
Het fraaie van Japan vindt Carla
Boonstra dat daar de oude cultuur
nog leeft naast de geavanceerde
technologie. In Nederland zouden
NOORDWIJK - Het 'Gat
van Palace' in Noordwijk
blijkt ook buiten de bloe-
menbadplaats tot de ver
beelding te spreken. Ben
Schildwacht, student aan
de Academie van Bouw
kunst in Amsterdam
hoopt af te stude
ren op een bouwplan voor
het plein. Hij heeft een
plan gemaakt voor een ho
tel, terrassen en een uit
kijktoren. Ook de wegen
loop ter plaatse zou ingrij
pend moeten worden ver
anderd.
door
Monica Wesseling
Schildwacht heeft het afgelopen
jaar de structuur van het dorp
Noordwijk grondig bestudeerd.
"De ontwikkeling van het dorp
tot toeristische badplaats is wat
grof uitgevoerd. Langs de kust is
een strook hotels en apparte
menten gekomen die qua bouw
stijl absoluut niet aansluiten op
de rest van het dorp. Bovendien
is in het verleden de Parallelbou
levard aangelegd waardoor het
dorp in tweeën werd gehakt".
Schildwacht heeft een com
plex willen ontwikkelen waar
door de betrokkenheid- van het
dorp bij de zee weer in de stede-
bouw is terug te vinden. "De
Hoofdstraat mondt nu uit in een
plein. Door daar een hotel met
een openbaar terrassencomplex
te bouwen ontstaat er een logi
sche doorgang vanuit de Hoofd
straat naar de zee. Bovendien
kan zo'n bouwwerk de overgang
tussen De Grent en de .Noord
boulevard, die nu eigenlijk niet
bestaat, herstellen".
Architect
Ben Schildwacht is 31 jaar oud
en geboren en getogen in Zoeter-
woude. Hij werkt als bouwkun
dig tekenaar op een architecten
bureau in Voorhout. "Ik merkte
een aantal jaren geleden dat ik ei
genlijk nogal wat theoretische
kennis miste. Vandaar dat ik me
heb aangemeld bij de Academie
van Bouwkunst".
De hogere beroepsopleiding
neemt als avondstudie zeven jaar
in beslag. De eerste twee jaar die
nen als oriëntatieperiode, vervol
gens moeten drie projecten wor
den afgewerkt waarna in het laat
ste jaar de afstudeeropdracht
volgt.
"Ik ben altijd veel in Noord
wijk geweest. Juist gezien de
moeilijkheden zoals de verbin
ding tussen dorp en zee en de
enorrjie chaos bij de verkeersaf
wikkeling leek het Gat van Pala
ce me een prachtige uitdaging".
Het afgelopen jaar heeft de stu
dent zitten bouwen en tekenen
waarvan een maquette en een
ambitieus plan het resultaat is.
de meeste tradities al zijn verwa
terd. De studente: "Je leest en leert
zo veel van dat land en dan wil je er
ook graag eens naar toe. En wan
neer je die taal helemaal eigen wilt
maken, kan dat alleen in Japan
7p]f"
Allicht dat ze in dat jaartje goed
met stokjes leert eten en na afloop
vloeiend Japans zal praten. "Het is
ook geen echt moeilijke taal om te
spreken", aldus de Alphense.
"Maar schrijven is een verhaal
apart. Er worden ongeveer twee
duizend karaktertekens gebruikt
en momenteel ken ik niet eens de
helft daarvan. Dat is het niveau van
een zesdeklasser op een Japanse
lagere school".
Ook in het gesprek met de Ja
panse bankiers was het af en toe
flink hakkelen en stotteren. En dat
in het Japans. Boonstra: "Maar wat
kun je verwachten van een paar
uur conversatie per week? Er zijn
Carla Boonstra in het hemd van de Leidse studentenvereniging Tanuki
wilt maken, kan dat alleen in Japan zelf'.
hier ook bijna geen goede gesprek- wel een beetje tevreden zijn ge
spartners te vinden. Maar de Ja- weest, want anders hadden ze me
panners van de bank moeten toch niet uitgekozen. Ik laat me nu in
Ben Schildwacht bij de maquette van 'zijn' hotel: "De Noordwijkse hotels zijn over het algemeen te armetierig".
(foto Holvast)
