Groningse
rechter weg
uit protest
Meer begrip voor euthanasie
Van der Spek (PSP)
blijft gewoon zitten
Industriebond: 38
uur bij DSM in '87
Inkomens in landbouw
dalen met vijf procent
Hagelstrop van de eeuw
Kok: Den Uyl is enige kandidaat lijsttrekkerschap
Ploeg dreigt vissers
met harde maatregelen
Gladheid eist
zeven doden
in weekeinde
Zwaarwegendprotest
MAANDAG 13 JANUARI 1986
BINNENLAND
PAGINA 5
Woede over schorsing medewerker
GRONINGEN (ANP) - President Overdiep van de Gro
nings rechtbank legt met ingang van 1 april zijn functie
neer als protest tegen de schorsing van het hoofd van de
interne dienst bij de rechtbank. Overdiep heeft tevergeefs
bij het ministerie van justitie geprobeerd de schorsing te
gen te houden. De ontslag-aanvrage heeft zowel de recht- HERWIJNEN - Hoewel zelfs die ene zwaluw die nog geen lente maakt nog in geen velden afwegen is te bekennen.
bank als het Openbaar Ministerie in Groningen totaal ver- heeft dit ooievaarskoppel in Herwijnen het voorjaar al in het hoofd. In het besneeuwde nest in Herwijnen gooien
rast Het ministerie van justitie wil geen commentaar ge- het mannetje en het vrouwtje steeds met klepperende snavel de kop in de nek: de aanzet tot het baltsritueel, dat
ven op het ontslag van de rechtbank-president. normaa'9esprote"pas in de lcnte "laatsvind'-
Het justitiële apparaat in Gronin
gen is in opspraak gekomen door
een reeks incidenten die de afgelo
pen weken bekend zijn geworden.
Op 19 december werd het 54-jarige
hoofd van de stadsgriffie ge
schorst. De man heeft bekend een
bedrag van enkele duizenden gul
dens te hebben weggenomen uit
de kluis waar in beslag genomen
Rechter Overdiep: verrassende
Stap (foto ANP)
geld wordt bewaard. De diefstal
kwam aan het licht nadat in de
kluis een in beslag genomen wa
pen werd vermist. De diefstal van
dat wapen is nog niet opgelost.
De schorsing waar Overdiep zich
tegen heeft verzet betreft die van
het hoofd van de interne dienst. De
betrokken functionaris werkte tot
1 november, toen hij werd be
noemd tot hoofd van de interne
dienst, op de boekhouding. In 1984
ontdekte de accountantsdienst van
het ministerie een onregelmatig
heid in de boekhouding. Op last
van de hoofdofficier van justitie is
begin januari een vooronderzoek
tegen de voormalige boekhouder
begonnen. Voor het ministerie van
justitie vormde dat aanleiding de
man te schorsen. Volgens Over
diep betreft het een oude kwestie
waarbij de schuld van het de be
trokken man niet is bewezen.
Woordvoerdster Faber van Justi
tie zegt in een reactie desgevraagd
dat de schorsing een logische con
sequentie is van de beslissing om
een gerechtelijk vooronderzoek te
starten. De voormalige boekhou
der heeft al aangekondigd zijn
schorsing bij de ambtenaren-rech
ter aan te zullen vechten.
Meer dan helft Nederlanders voorstander
DEN HAAG (GPD/ANP) - Het aantal voorstanders
van euthanasie is de laatste tien jaar toegenomen.
Zestig procent van de Nederlandse bevolking is
van mening dat mensen die zich door ziekte of een
verkeersongeval in een uitzichtloze situatie bevin
den, niet zo lang mogelijk in leven gehouden moe
ten worden. In 1976 bedroeg dat percentage nog 49.
Drieënveertig procent vindt dat er in zo'n situatie
zelfs ingegrepen moet worden om aan het lijden
een einde te maken (zogeheten actieve euthanasie)
tegen 34 procent in 1976.
Dat blijkt uit een onderzoek, dat door AVRO en
Nipo werd gehouden onder 801 personen. Het aan
tal Nederlanders dat veel begrip toont voor actieve
euthanasie is volgens de enquête de afgelopen tien
jaar iets toegenomen: van 28 procent in 1976 tot 33
procent vorig jaar. Het aantal dat er helemaal geen
begrip voor toonde, daalde van 25 naar 20 procent.
Een meerderheid van de ondervraagden (53 pro
cent) vindt dat ongeneeslijk zieken die veel pijn
lijden, niet zo lang mogelijk in leven moeten wor
den gehouden, 38 procent wil dan dat er wordt in
gegrepen.
Een opvallend resultaat is dat 27 procent van de
ondervraagden zegt dat men 'zeker' of 'waarschijn
lijk wel' (28 procent) om euthanasie zal vragen voor
een familielid dat buiten bewustzijn is en vrijwel
zeker niet meer tot bewustzijn zal komen (tien jaar
geleden bedroegen deze cijfers resp. 15 en 21 pet).
Van de ondervraagden acht 10 procent het 'zeker
wel' euthanasie te zullen vragen voor een familielid
dat dement is, 17 procent zegt dat waarschijnlijk te
zullen doen (in deze cijfers zit weinig verschil met
tien jaar geleden). Het bestuur van de Alzheimer-
stichting (de ziekte van Alzheimer is een vorm van
dementie) reageerde verontrust op deze cijfers.
"Euthanasie is een slechte weg. Onderzoek naar
oorzaken, behandeling en preventie moet de hoog
ste prioriteit hebben", aldus een woordvoerder.
Tweederde van de ondervraagden zou in geval zij
zelf ongeneeslijk ziek werden, om euthanasie vra
gen, terwijl dat percentage in 1976 nog 44 bedroeg.
De aanhangers van het CDA denken sterk ver
deeld over euthanasie: 47 procent is voorstander,
terwijl 46 procent zich uitspreekt tegen euthanasie.
Bij de WD zijn de cijfers 69 procent voor en 28
procent tegen. De PvdA-kiezers verschillen op dit
punt weinig van de liberalen: 61 procent is voor en
37 procent tegen euthanasie.
DEN HAAG (ANP) - De gemiddel
de inkomens in de land- en tuin
bouw zullen rond de vijf procent
dalen. Het Landbouw-Economisch
Instituut (LEI) concludeert dat uit
een gemiddelde daling van de op-
brengstprijzen met twee tot drie
procent en een stijging van de tota
le produktie met anderhalf pro
cent. Daarmee zal de produktie-
waarde van de agrarische sector
voor het eerst in tien jaar een da
ling te zien geven.
Het LEI merkt op dat achter de
ze cijfers belangrijke verschillen
schuil gaan. Zo valt er voor de ak
kerbouw een flinke daling van de
inkomens te voorzien en voor de
glastuinbouw een beperkte achter
uitgang. Voor de veehouderijen
wordt een verbetering van rentabi
liteit en inkomen verwacht, aldus
het LEI.
De agrarische sector als geheel
produceerde het afgelopen jaar
naar schatting 1,5 procent meer
dan in 1984. De produktie in
de akkerbouw en de dierlijke sec
tor bleef over de gehele linie onge
veer gelijk. De opbrengstprijzen
kwamen vooral in de akkerbouw
flink lager uit. Bij de tuinbouwpro-
dukten bleven ze ongeveer gelijk,
terwijl in de gemiddelde prijs voor
dierlijke produkten nauwelijks
vooruitgang was te bespeuren.
Het LEI verwacht dat de melk-
produktie per koe nog verder om
hoog zal gaan dit jaar. De door de
EG voorgeschreven inkrimping
van de melkproduktie met één pro
cent in 1985/86 zal daardoor niet
worden bereikt. In de melkveehou
derij zal het gemiddelde onderne
mersinkomen bij de grotere bedrij
ven naar verwachting met rond
een kwart stijgen tot circa 53.000
gulden en op de kleinere bedrijven
van 14.000 naar 20.000 gulden.
De opgaande lijn die zich sinds
1982 in de bedrijfsresultaten van
de glastuinbouw aftekende, zal dit
jaar door een beperkte daling wor
den onderbroken. Het LEI rekent
door een stijging van kosten op een
daling van het ondernemersinko
men met bijna 5.000 gulden tot cir
ca 48.000 gulden.
Rectificatie 'dekbed'
Het bericht over een 'wandelend'
dekbed in Winterswijk dat vorige
week in onze krant stond, blijkt
niet waar te zijn. Het bericht was
gebaseerd op een een al lang lo
pend gerucht in de gemeente, dat
uiteindelijk een eigen leven is gaan
leiden. De redacteur die het be
richt maakte, deed dat zonder te
DEN HAAG (GPDrP,e- Oud- fractiegenote Van Es had gekozen
van de PSP*blijft aan als onafhan
kelijk kamerlid. Hij zal op persoon
lijke titel tot en met de kamerver
kiezingen in mei zijn kamerzetel
tot lijsttrekker in plaats van hem
zelf. Het besluit van Van der Spek
om op persoonlijke titel verder te
gaan, is mede ingegeven door de
op handen zijnde oprichting
handhaven. "Ik ben destijds door de Partij voor Socialisme en Ont-
een overgrote meerderheid op het wapening (PSO), een nieuwe partij
PSP-congres als lijstaanvoerder van geestverwanten uit de PSP.
gekozen, inclusief mijn strategi- Van der Spek zei gisteravond het
sche opvattingen. Die wil ik voort- niet zo elegant te vinden aan te blij-
zetten tot het einde van de termijn.
Daar komt bij dat ik een lawine
van reacties heb gehad van men
sen uit het hele land, die mij vroe
gen te blyven, omdat ik hun stand
punt vertegenwoordig", zo lichtte
Van der Spek gisteravond zijn be
sluit toe.
Van der Spek liet vorig jaar de
cember weten zijn activiteiten bin
nen de PSP te staken en zijn party-
het PSP-congres zyn toenmalige
TEXEL (ANP) - De coaster Compus
1 is gistermorgen bij Den Hoorn op
het strand van Texel gelopen. Het
schip kreeg motorstoring omdat er
water in de machinekamer kwam.
De vijf bemanningsleden, twee
Duitsers, twee Ghanezen en een
Birmees, konden van boord ge
haald worden door de reddingsbri
gade.
Voor de stranding liep het schip
midscheeps een scheur op aan
stuurboordzijde onder de water
lijn, maakte water en dreigde te
breken. Het schip kwam uit Enge
land waar het in Londen dieselolie
had geladen. Verder was het schip
geladen met sojabonen, (foto anp>
DEN HAAG (ANP) - De agrarische verzekeringsmaatschappij Ha-
gelunie in Den Haag heeft in 1985 een meer dan een eeuw oud
'diepterecord' gebroken. Vorig jaar klopten ruim 6.000 van de
15.300 agrariërs bij de Hagelunie voor in totaal 19 miljoen gulden
schade. Daarmee was het uitgekeerde bedrag 225 procent van de
betaalde premies en overtrof het record uit 1894. De Hagelunie
spreekt dan ook van een rampjaar.
Maar al met al is de Hagelunie niet ontevreden over de gang van
zaken, want dankzij de gunstige schade/premieverhouding in de
glastuinbouwbranches en de opbrengst van de belegde middelen is
de bruto-winst over 1985 toch nog rond de 14,5 miljoen gulden. De
verzekerden in de glastuinbouwbranche krijgen volgens een van
de coöperatieve stelregels van de Hagelunie een deel van de betaal
de premie terug.
(Vervolg van pagina 1)
DEN HAAG (GPD) - Wim Kok
voelt er niets voor om lijsttrekker
te worden van de PvdA. "Acties
om mij alsnog zover te krijgen,
gaan langs de werkelijkheid heen.
Ik laat me niet verleiden tot wat
voor acties rond mijn persoon dan
ook".
In advertenties in een aantal lan
delijke dagbladen heeft de Amster
damse jurist Boerwinkel, zaterdag
de kiezers opgeroepen een voor
keurstem uit te brengen op Wim
Kok. 'Wim Kok minister-presi
dent', stond als kop boven de ad
vertenties. "Het wordt hoog tyd
voor een andere regering. Wij wil
len een dynamisch vechter, maar
bovenal een integere minister-pre
sident".
Kok hecht niet zoveel belang aan
deze advertentiecampagne. "Par
tijleden weten heel goed dat er
maar een kandidaat is voor het
lijsttrekkerschap, en dat is Joop.
Er is geen keuze. Ik zal Den Uyl
van harte steunen tijdens deze
campagne. Hij is onze eerste man.
We moeten geen tijd verknoeien
met het eindeloos blijven praten
over de mensen aan de top".
Tijdens een regionale bijeen
komst van de PvdA gisteren in
Den Haag hield Wim Kok zijn eer
ste grote verkiezingstoespraak.
Voor een overvolle zaal (ongeveer
1500 mensen) werd hij aangekon
digd als de 'lijstduwer' van de
PvdA. Hij verweet het kabinet te
weinig te doen aan de bestrijding
van de werkloosheid. "Het kabinet
zegt wel dat de werkloosheid het
afgelopen jaar met zestigduizend
mensen is gedaald, maar voor een
deel wordt dat veroorzaakt door
mensen boven de 57,5 jaar niet
meer mee te tellen. De daling van
de werkloosheid zou veel sneller
moeten gaan".
Kok vindt dat arbeid goedkoper
moet worden, om zo meer mensen
aan het werk te kunnen helpen.
"Niet door aan de inkomens te ko-
Kok: lijstduwer
men, maar door de sociale premies
te verlagen. Dat kan worden be
taald door afschaffing van de in
vesteringspremies. Ook machines
moeten worden belast, want die
maken veel arbeid overbodig", al
dus Kok.
Hij vroeg zich af of het streven
naar een zo hoog mogelijke econo
mische groei wel zo goed is. "Waar
mee wordt die economische groei
betaald? Met de plaatsing van
kerncentrales? Met technologische
ontwikkeling ten koste van alles?
Met nieuwe gifbelten? Economi
sche groei moet kwalitatief verant
woord zyn. We hebben een over
heid nodig die in plaats van betut
telend bezig te zijn, helpt een
rechtvaardige samenleving op te
bouwen".
Over de kruisraketten zei Kok
dat nog lang niet zeker is dat deze
in ons land worden geplaatst. "Het
kabinet probeert te voorkomen dat
de kiezers nog invloed kunnen uit
oefenen op deze beslissing. De kie
zers zijn nog nooit geraadpleegd
over dit onderwerp. Bij de laatste
verkiezingen heeft het CDA niet
duidelijk gemaakt, waar het stond
in deze discussie".
URK (GPD) - Staatssecretaris
Ploeg (landbouw en visserij) gaat
dit jaar strenger optreden tegen
vissers die meer vangen dan is toe
gestaan. De controle wordt inten
siever en er komt een strenger ver
volgingsbeleid. Ploeg kondigde dit
zaterdag aan in Urk, waar hij met
enkele honderden vissers sprak
over de problemen in de vissery.
Ploeg zei er niet voor terug te
deinzen om grote schepen aan de
wal te houden, wanneer dit nodig
schip van 4000 pk aan de wal te
houden, dan vergist u zich deer
lijk". De staatssecretaris heeft de
vissersorganisaties twee weken
uitstel verleend om met een vis-
plan te komen, waarin staat aange
geven hoe de vissers denken te
voorkomen dat zij de door de Euro
pese Gemeenschap toegestane
vangsthoeveelheden overschrij
den. Ploeg wil voor 1 februari zo'n
plan op zijn bureau hebben. "Zo
niet, dan ben ik genoodzaakt om
zelf maatregelen te nemen", aldus
de bewindsman.
Deze week vindt over het visplan
een gesprek plaats tussen de
staatssecretaris en de organisaties.
Zij denken onder meer aan het in
stellen van groepsquoteringen, wat
inhoudt dat vissers uit een regio
onderling afspraken maken over
de verdeling van de maximaal toe
gestane hoeveelheid te vangen vis.
De Urker visers hadden vorig jaar
al zo'n regeling, maar met de uit
voering ervan liep het uiteindelyk
in het honderd.
Ploeg had meer ideeën om te
voorkomen dat net als afgelopen
jaar de quota ver voor het einde
van het jaar zijn volgevist. Hij
denkt aan een maximaal toegesta
ne lengte voor de boomkor (waar
aan de visnetten vastzitten). Ook
deed hij de vissers de suggestie om
's maandags later uit te varen en
vrijdags eerder terug te komen en
leek het hem nuttig dat de vissers
het aantal weken dat zij niet uitva
ren, uitbreiden van vier naar acht
of negen.
Hard
De bewindsman zei te beseffen
dat dergelijke maatregelen lang
niet alle nroblemen oplossen. Er is
sprake van een structurele overca
paciteit van de Nederlandse vloot.
Saneringsmaatregelen zijn hoe dan
ook nodig, aldus Ploeg: "De tyd
van pappen en nathouden is voor
bij. De maatregelen zullen hard
aankomen, maar zijn noodzake
lijk". De staatssecretaris liet verder
weten dat de saneringsregeling
van de overheid verbeterd zal wor
den.
Groot probleem is dat tegenover
de op handen zijnde sanering in '84
licenties zijn verstrekt zijn voor de
bouw van meer, vooral grotere
nieuwe schepen. De vissers zijn
dan ook bang dat de sanerings
maatregelen niets uithalen, en dat
nog te bouwen grote schepen het
quotum voor de kleintjes wegvis-
sen. Ploeg zei dat hij juridisch niet
de mogelijkheden bezit om vissers
te verhinderen nieuwe schepen in
de vaart te brengen.
CDA-afdelingen
wijzigen lijst
DEN HAAG (ANP) - De gemeente-
lijkse afdelingen van het CDA heb
ben een groot aantal zittende ka
merleden op een hogere plaats ge
zet op de kandidatenlijst voor de
kamer verkiezingen dan het ver
sterkte partijbestuur in september
vorig jaar deed. Met name staatsse
cretaris Van Leijenhorst en de ka
merleden Mateman en Gualthérie
van Weezei werden hoger ge
plaatst, zo maakte het CDA dit
weekeinde bekend.
De zes CDA-kamerleden die te
gen het kruisrakettenbesluit stem
den, zyn door de afdelingen nog
eens extra afgestraft. Naast de ver
kiesbare Kraayeveld (van 6 naar 9)
krijgt vooral Beinema een klap te
verduren: hij wordt van de 22ste
naar de 26ste plaats verwezen.
Atoompaficiste mevrouw Laning-
Boersema zakt van 45 naar 47. De
Kwaadsteniet zakt van 60 naar 61
terwijl de welhaast zeker onver
kiesbare Couprie op 65 blijft staan.
De ver in de achterhoede gedepo
neerde Van der Toorn zakt zelfs
nog een plaatsje en is op 75 terecht
gekomen.
ven als kamerlid 'maar in bijzonde
re gevallen kun je daarvan afwij
ken. Het appèl dat op mij is ge
daan, was doorslaggevend'.
Met zijn besluit aan te blijven,
blokkeert Van der Spek de moge
lijkheid voor de PSP een nieuw
fractielid aan te stellen. "Maar dat
is niet mijn primaire overweging
geweest, zeker niet", zo reageerde
Van der Spek. Hij kondigde aan
dat hij lid zal worden van de Party
r Soi
HEERLEN (ANP) - De Industrie
bond FNV heeft gisteren de voor
stellen voor de komende cao-on
derhandelingen bij DSM Limburg
bekend gemaakt. Daarbij staan ar
beidstijdverkorting en een redelij
ke inkomensontwikkeling voorop.
Het huidige systeem van arbeids
tijdverkorting bij DSM loopt op 1
januari 1987 af. De industriebond
wil vanaf die datum een werkweek
van 38 uur ingevoerd zien door aan
elke werknemer dertien rooster-
vrije dagen toe te kennen.
Door een gewijzigd systeem dat
de koppeling aan het ziektever
zuim losser maakt wil de bond ver
der nog alle werknemers bij DSM
Limburg in de gelegenheid stellen
om veertien extra roostervrije da
gen op te kunnen bouwen. Hier
door kan ook de invoering van een
vijf-ploegendienst weer ter sprake
komen, aldus districtsbestuurder
Winkel. Landelijk is in de chemi
sche sector deze vijf-ploegendienst
al gedeeltelijk gerealiseerd.
Ook wil de bond dat alle met
VUT gaande oud-mijnwerkers
worden vervangen en dat de VUT-
leeftijd algemeen naar 60 jaar gaat.
De voorstellen gaan uit van het feit
dat DSM Limburg in 1984 en verle
den jaar een winst heeft gemaakt
van telkens rond vierhonderd mil
joen gulden en dat de vijfhonderd
beloofde arbeidsplaatsen niet zyn
gerealiseerd. Het personeelsbe
stand, aldus Van Winkel, is immers
niet uitgebreid, maar zelfs terugge
lopen van 10.650 tot 10.617.
mm - - voor So cialisme en Ontwapening,
lidmaatschap op te zeggen, nadat die zaterdag wordt opgericht. De
mogelijkheid bestaat dat hy by de
komende kamerverkiezingen als
lijsttrekker van de PSO zal optre
den. "Maar ik ben er nog niet offi
cieel voor benaderd".
Het bestuur van de PSP betreurt
het besluit Van der Spek en wyst
erop dat het strijdig is met de op
vattingen van de PSP dat kamerze
tels eigenlijk by partijen horen en
niet van individuen zijn. "De argu
mentatie van Van der Spek wekt
op zijn minst de schijn dat hij dat
doet ten behoeve van een andere
partij", aldus de fractievoorzitter
Andrée van Es.
DRIEBERGEN (ANP) - De plotse
ling optredende gladheid heeft het
afgelopen weekend tenminste ze
ven doden en een groot aantal ge
wonden geëeist. Ondanks de dooi
werd het in heel Nederland glad
door opvriezende natte weggedeel
ten. Niet alleen het verkeer op de
binnenwegen had er last van, ook
het verkeer op de hoofdwegen.
Zondag had het verkeer op de gro
te wegen nergens last van en waren
er alleen rond Den Bosch wat aan
rijdingen. Hierbij viel een dode in
Nistelrode, verder was er alleen
blikschade.
Vrijdagnacht verdronken twee
inwoners van Almere toen hun au
to na een slip in een sloot terecht
kwam. In alle andere gevallen kwa
men de auto's na de slip tegen een
boom tot stilstand. Een man uit
Wijchen raakte zwaar gewond toen
hij een aantal bij een slippartij be
trokken automobilisten wilde hel
pen.
MAASTRICHT (ANP) Inwoners van het Limburgs dorpje Swalmen heb
ben zaterdag voor het provinciehuis in Maastricht betoogd tegen de voor
genomen gemeentelijke herindeling van Midden- en Noord-Limburg. Als
zwaarwegend argument in hun strijd voor zelfstandigheid boden de in
woners Gedeputeerde Staten een 7500 kilo wegende petitie aan: 6000 ste
nen vloertegels vol handtekeningen. Vloertegels zijn een bekend Swalmens
produkt.
De gemeenteraad van Swalmen moet zich op 16 januari uitspreken over
de door het provinciebestuur ontworpen herindelingsplannen, maar vol
gens de actievoerders staat nu al vast dat de indeling van Swalmen bij
Roermond unaniem afgewezen zal worden.
Gedeputeerde Riem zei dat Swalmen duidelijk bewezen heeft een hechte
gemeenschap te zijn en dat het aangedragen protest in steen voor GS alle
aanleiding zullen vormen om over de gemeentelijke herindelingsplannen
nog eens terdege na te denken. De betogers namen de tegels na afloop
overigens weer mee naar huis. ifotoANPi
