'Hardere aanpak grote criminelen' Ontwildcelingshulp nijlbaars op menu Veel gaskachels bij controle afgekeurd Krakers dreigen minister voor rechtbank te slepen RIOD blij met uitspraak over King Kong-dossier Utrechtse politiechef wil meer ruimte Psychiatrische patiënt eist opname DUBBELDEMAN glas Bel 071-220907 VRIJDAG 3 JANUARI 1986 BINNENLAND PAGINA 5 UTRECHT (ANP) - De politie en de overheid moeten verdergaande bevoegdheden krij gen om de zware, georganiseerde criminaliteit in ons land te bestrijden. Daarbij moet ook de controle op het gebruik van die bevoegdheden worden verbeterd om de weerstand tegen uitbreiding ervan weg te nemen. Dit zei de Utrechtse hoofdcommissaris van politie mr. J. Wiarda gisteren op de nieuwjaarsbijeenkomst van de Utrechtse politie. UTRECHT (ANP) Door de nijl- baars op het menu te plaatsen kan ons land meehelpen aan de oplos sing van een Afrikaans voedseldra- ma, dat is ontdekt door een Leidse onderzoekgroep. Deze vorm van 'ontwikkelingshulp' is voor de vis- liefhebber bovendien zeer aantrek kelijk, want vooral de jongere vis is bijzonder smakelijk en heeft niet de laffe of grondige smaak van an dere zoetwatervissen. Dit zegt importeur S. de Heij van de Utrechtse onderneming Delphi, die deze maand een campagne be gint om de vis in ons land en daar na ook in West-Duitsland, Oosten rijk en Frankrijk te introduceren. Het is volgens hem de enige ma nier om de bevolking rond het Vic- toriameer van de voor haar schade lijke en moeilijk bruikbare roofvis af te helpen. Dr. C. Barel van het zoölogisch laboratorium van de Leidse uni versiteit, leider van het onderzoek project, ziet in het wegvangen van de grootste baars ter wereld uit het uitgestrekte meer de enige moge lijkheid de plaatselijke bevolking in de omringende landen Tanzania, Kenia en Oeganda van haar nacht merrie te verlossen. De in de jaren '60 uitgezette Victoriabaars heeft de Afrikanen door het opeten van de overige vissoorten van hun oor spronkelijke voedselbron beroofd. rond het Victoria- meer eten de nijlbaars, ook wel nijlkakap genoemd, zelf nauwe lijks. De volwassen vissen zijn te vet. De kleinere vissen zijn welis waar goed eetbaar, maar moeilijk te conserveren. Door een gebrek aan stookhout heeft de plaatselijke bevolking niet de mogelijkheid de vis door roken goed te houden. Bo vendien is de stevig gebouwde 'ko ning der Afrikaanse vissen', die een lengte van 1.80 meter en een gewicht van 120 kilogram kan be reiken, voor de Afrikaanse visser met zijn primitieve middelen moei lijk te vangen. Op het ogenblik is er in Kenia al een firma die de nijlbaars vangt, in vriest en naar Nederland expor teert. Drs. J. Hösselet van Delphi zegt dat de roofvis tot een gewicht van tien kilo een delicatesse is. De eigenaar van een Utrechts restau rant. F. Rodenburg, die het eerst kennis heeft kunnen maken met de Afrikaanse reus onder de vis sen, vindt het vlees van perfecte kwaliteit en noemt de baars een aanwinst voor de Nederlandse keuken. De chef-koks van twee an dere bekende restaurants in Am sterdam en Oisterwijk zijn na keu ring eveneens goed te spreken over de kwaliteit van de Victoriabaars. Kippevoer Ook het TNO-instituut voor vis- serijprodukten vindt de vis, die een hoog eiwitgehalte heeft en wei nig vet bevat, zeer goed eetbaar. Dit geldt echter niet voor de meer volwassen vissen boven de tien ki logram, die een veel hoger vetge halte hebben. Deze vissen kunnen volgens Hosselet beter worden ver werkt tot vismeel, dat onder meer gebruikt kan worden als kippe voer. Hij heeft daarom bij het mi nisterie van economische zaken een aanvraag ingediend voor een studie naar de haalbaarheid van een dergelijk project Volgens Wiarda wordt zowel door de politiek als door rechtsweten schappelijk Nederland te weinig nagedacht over mogelijkheden om de politie slagvaardiger te maken tegen ernstige vormen van crimi naliteit. De huidige bevoegdheden van overheid en politie zijn voor. een groot deel verouderd en dat geldt evenzeer voor de controle - via de rechter - op het juiste ge bruik ervan, zei hij. Als voorbeeld van mogelijke uit breiding van bevoegdheden noem de Wiarda het strafbaar stellen van samenspanning bij ernstige delic- Dolman wil graag 'op herhaling' DEN HAAG (ANP) - De huidige Tweede-Kamervoorzitter Dolman (PvdA) verkiest na de verkiezingen in mei voortzetting van zijn huidi ge functie boven een post als mi nister of staatssecretaris in een nieuw kabinet, als zijn partij deel zou gaan uitmaken van een nieuwe regeerploeg. Dolman zei dit giste ren tijdens zijn jaarlijkse nieuw jaarsontmoeting met de parlemen taire pers. Hij heeft zijn partij laten weten in te zijn voor een nieuwe periode van vier jaar en 'hij „zou het prettig vinden om herkozen te worden in zijn huidige functie". ten. Dit geldt nu in ons land alleen nog bij de produktie van en handel in drugs. Zonder een samenspan ningsartikel is het meestal onmo gelijk om de grote bazen achter de schermen van de georganiseerde criminaliteit te pakken te krijgen, aldus de Utrechtse hoofdcommis- Geweldsinstructie Zijn Eindhovense eollega, hoofd commissaris R. Hessing, vindt dat de huidige geweldsinstructie voor de politie sterk vereenvoudigd moet worden. Verder moet die in structie duidelijker en begrijpelij ker worden en meer aansluiten bij wat maatschappelijk is gegroeid. Hessing zei dat gistermiddag op een nieuwjaarsbijeenkomst van de Eindhovense politie. Hessing vindt dat vuurwapenge bruik eigenlijk alleen moet worden voorbehouden aan speciaal opge leide teams als die vuurgevaarlijke personen moeten aanhouden. De gewone politieagent zou alleen van zijn vuurwapen gebruik mogen maken wanneer sprake is van noodweer. „En dan alleen nog maar als zich een levensbedreigen de situatie voordoet en als de dader zich niet tussen andere mensen be vindt." De huidige geweldsinstructie is voor een doorsnee politieman nau welijks te lezen, aldus Hessing. Bo- GRONINGEN (GPD/ANP) - Tijdens een controle van gaskachels door het gemeentelijk Gasbedrijf Groningen is ruim een kwart van de gekeurde kachels ter plekke afgesloten en naar de schroot hoop verwezen. Dit vanwege het acute gevaar dat de kachels ople verden. In negentig procent van de gevallen waren deze meer dan tien jaar oud. Van de in totaal 2147 gaskachels die het gasbedrijf controleerde werd 73 procent afgekeurd. Veel kachels bleken van anderen te zijn overgenomen. Vaak verkeerden deze in slechte staat. Ruim 20 procent was overgeno men van vorige bewoners, 6 procent was eigendom van de huis baas. Het gasbedrijf trof vier kachels aan die van het grofvuil wa ren weggehaald. Alle vier werden ze door het gasbedrijf afge voerd. De inspectie leidde hier en daar tot paniek. "Ik zeg tegen die man, wat doet u nu? Ik sluit uw kachel af, zegt-ie. Ja maar, zeg ik, ik kan toch niet in de kou zitten? Dat is uw zorg, krijg ik als antwoord", aldus een van de getroffen kachelbezitters, Anneke Doornbos uit Groningen. "Die controle was op vrijdagmiddag de dertiende, dat weet ik nog precies. Bij de winkel zeiden ze dat de nieuwe kachel pas dinsdag geinstalleerd kon worden, maar toen ze hoorden dat we afgesloten waren, brachten ze 'm dezelfde middag nog. Een tv kan je nog wel missen, maar een kachel niet". "Die van ons was zeventien jaar oud. Mijn man maakte 'm gere geld schoon, doorblazen en zo, maar bij de controle bleken er scheurtjes in te zitten. We hadden ook geen gietijzeren pot, zoiets kan gebeuren. Heel gevaarlijk in verband met de koolmonoxide volgens de controleur", aldus mevrouw Doornbos. Een woordvoerder van de inspectiedienst van de Gewab, het gemeentelijke Gas-, Electriciteit- en Waterbedrijf in Arnhem, noemt 27 procent afgesloten kachels heel veel. De Gewab houdt al sinds 1974 huis-aan-huiscontroles naar de toestand van gasappara- tuur, maar het afkeuringspercentage van kachels valt volgens hem erg r "Onze aandacht is meer gericht op geysers en cv-ketels. We gaan daarbij uit van de ongevallencijfers. Het overgrote deel wordt ver oorzaakt door slechte geysers. Ongevallen met kachels komen ook wel voor, maar veel minder". Het belangrijkste gebrek is volgens hem een vervuilde brander, waardoor het gas onvolledig verbrand wordt en koolmonoxyde vrijkomt. Een vuile brander is te herkennen aan de gele vlammen. Een goed onderhouden gasapparaat hoort blauw te branden. "Je komt zowel vervuilde kachels als geysers tegen. Maar ka chels zijn meestal op een afvoerkanaal aangesloten. Zolang dat in orde is en er een redelijke ventilatie is, is de kans op een ongeluk niet zo groot. Geysers hebben zelden een afvoer. Daarom zijn ze zo gevaarlijk". De ervaring in Arnhem is, dat mensen veel meer aan dacht aan het onderhoud van de apparaten geven sinds er regel matig gecontroleerd wordt. Toestand Croes iets verbeterd ORANJESTAD (ANP) - Betico Croes verkeert nog steeds in coma, maar vergeleken met de afgelopen 24 uur is zijn toestand iets verbe terd. Zijn situatie blijft echter kri tiek. Dat heeft de arts die Cqoes be handelt, dr. Engelbrecht, gisteren op Aruba meegedeeld. Hij ver klaarde dat er geen plannen be staan om Croes over te vliegen naar het buitenland voor verdere behandeling. Onverwacht kwam woensdag avond de Venezolaanse oud-presi dent Carlos Andres Perez op Aru ba aan om Betico Croes op te zoe ken. Andres Peres was vergezeld van een Venezolaanse chirurg, dr. Antonio Mogolon. ADVERTENTIE HAARLEM (GPD) - „Een opmer kelijke uitspraak, waar ik geen mo ment op had durven rekenen. Ik ben er blij mee. Dit kan wel eens heel plezierige gevolgen hebben voor het historisch onderzoek in ons land. Dit is héél mooi". Dat zegt directeur drs. A. H. Paape van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie (RIOD) in Amsterdam desgevraagd in een reactie op de beslissing van de af deling rechtspraak van de Raad van State over het King Kong-dos sier. De Raad van State besliste gisteren, dat minister Rietkerk (binnenlandse zaken) de redactie van het Haarlems Dagblad alsnog inzage moet geven in het BVD-dos- sier over Chr. Lindemans alias King Kong, die wordt beschouwd als de verrader van de slag bij Arn hem in 1944. Volgens Paape kan de uitspraak van de Raad van State verstrek kende betekenis hebben. „Aller eerst komt er nu misschien meer' helderheid in de affaire-King Kong. Het is een van die zaken waarvan je het vervelende gevoel hebt dat er nog belangrijk mate riaal is waar je niet de hand op kunt leggen. Uit de beslissing van de Raad blijkt dat de staatsveilig heid waarop het ministerie zich be roept geen onaantastbare zaak is. U ndercover-agenten De Rotterdamse hoofdcommis saris van politie J. van Dorp maak te gisteren zijn bezwaren kenbaar tegen de zogenoemde undercover agenten oftewel 'infiltratie op lan ge termijn als opsporingstechniek'. Volgens Van Dorp gaat het daarbij om de normen die worden aange legd voor het binnendringen door politiemensen in bijvoorbeeld ben des die misdaden voorbereiden of plegen. Daarbij kan het gebeuren dat politiemensen zich schuldig maken aan een strafbare handeling als het uitlokken van misdaad. Als de Rotterdamse politie moet kie zen tussen doeltreffendheid en on omkoopbaarheid, zei hij, kiest zij voor het laatste. Over de under cover-agenten wordt landelijk ge discussieerd en Van Dorp liet we ten dat het Rotterdamse korps die juridische discussie kritisch zal volgen. Hoofdcommissaris Van Dorp nam ook de minister van binnen landse zaken Rietkerk onder vuur, omdat deze wel toestaat dat Rotter dam zijn politiekorps met 287 men sen uitbreidt, maar het niet tegelijk mogelijk maakt dat zij worden op geleid. Voorlopig zijn het papieren politiemensen. Bovendien zijn er bij het korps nog 140 vacatures, al dus Van Dorp. Patiëntes verkracht: één jaar cel AMSTERDAM (ANP) - Een 30-ja- rige ex-verpleger is gisteren door de rechtbank in Amsterdam ver oordeeld tot één jaar gevangenis straf wegens verkrachting en het plegen van ontucht met patiëntes die lagen bij te komen uit hun ver doving na een operatie. Bovendien mag de man drie jaar lang zijn be roep niet uitoefenen. De seksuele handelingen vol trokken zich in 1983 en 1984 in de uitslaapkamer van het Acade misch Medisch centrum (AMC) in Amsterdam, waar de man destijds werkte. Het ging om drie oudere vrouwen van 57, 64 en 77 jaar. De ex-verpleger heeft steeds ontkend zich schuldig te hebben gemaakt aan enige vorm van seksueel wan gedrag, maar slechts de noodzake lijke medische handelingen met de vrouwen te hebben verricht. De rechtbank achtte de ver krachting en de ontuchtige hande lingen echter wel bewezen en noemde deze gebeurtenissen een ernstige inbreuk op de lichamelij ke integriteit van de slachtoffers die in een hulpeloze toestand ver keerden en aan de zorg van de ver pleger waren overgeleverd. AMSTERDAM (ANP) - Om de „meiden" van Nederland te laten weten dat ze er nog zijnhebben de medewerksters van verschillende Meidentele foons uit het land gisteren in Amsterdam een ludieke publiciteitsactie gehouden. Een aantal telefooncellen in de hoofdstad werd versierd met kleurige strikken en informatieposters. Een versiering die ondanks het treurige weer veel belangstelling van vooral de jonge voorbijgangers trok. Als speciale attractie kregen alle „meiden" die passeerden een klein cadeautje overhandigd: een kwartje om ook eens een telefoontje te plegen met de Meidentelefoon. Daar kunnen opgroeiende meisjes terecht voor informatie over allerlei soorten problemen waar ze mee te kampen hebben en waarover ze niet met mensen in hun omgeving kunnen of willen pra ten, of voor „gewoon een kletspraatje" (foto Anefo» AMSTERDAM (GPD) - Er hangen minister Korthals Altes (justitie) twee kort-gedingen boven het hoofd. Als hij zijn uitlatingen over de verslaving van de arrestanten na de rellen van 24 oktober rond de Schaepmanstraat niet herroept, krijgt hij van 28 van de 31 arrestan ten uit de kraakbeweging een ge ding aan de broek. Ook krakersadvokaat Henk Kersting dreigt met een kort ge ding. In een eerder geding heeft hij bereikt dat de politie door de rech ter alsnog is gesommeerd een pola roidfoto van de in een politiecel overleden kraker Hans Kok aan de vertrouwensarts te overhandigen. Dat is tot op heden niet gebeurd. In beide gevallen heeft de minister tot maandag de tijd gekregen. Geeft hij geen gehoor aan de schriftelijke sommaties, dan wordt het kort ge ding aangevraagd. De mede-arrestanten van de in de politiecel gestorven kraker Hans Kok hebben de afgelopen da gen een reconstructie gemaakt van het gebeuren rond de krakersrel len, nu alweer zeventig dagen gele den. Daaruit zou blijken dat het cellenblok waar Hans Kok zat, niet verwarmd was. Volgens Korthals Altes was dat wel het geval. De kra- HAARLEM (ANP) - Een 30-jarige psychiatrische pa- paüeiil zomaar aan zijn lot te hebben overgelaten. Na tiènt uit Ridderkerk heeft gisteren in kort geding voor zijn ontslag uit de inrichting raakte de patiënt zo in de president van de Haarlemse rechtbank geëist dat paniek dat hij een poging tot zelfdoding deed. hij terug mag naar het psychiatrisch ziekenhuis Voge- Een woonproject in Zeist zou uitkomst kunnen bie lenzang in Bennebroek. De man is daar begin decern- den, maar terugkeer naar Vogelenzang is in elk geval ber ontslagen, omdat zijn psychiater vond dat verdere onmogelijk, zo zei mr. J. Goppel, de raadsman van het behandeling geen nut heeft. Volgens de arts is de pa- ziekenhuis. tiënt meer gebaat bij snelle terugkeer in de maat- Rechter mr. H.F. van den Haak heeft een beslissing schappij. over het geschil even uitgesteld. Hij wil eerst weten of het woonproject in Zeist daadwerkelijk bereid is de Advocaat mr. G. Hamer verweet het ziekenhuis de patiënt op te nemen. kers-arrestanten zeggen dat er zelfs koude lucht uit de ventilatieroos- ters blies. Die koude lucht zou ook een mogelijke oorzaak kunnen zijn van Hans Koks dood. Volgens de krakers is er ook nau welijks gereageerd op oproepen via de intercom in het cellencom plex. "Zou Hans dus om hulp heb ben geroepen, dan nog was het weinig waarschijnlijk dat daaraan gehoor werd gegeven". De minister heeft de woede van de krakers opgeroepen door een interview in het weekblad Elsevier Magazine, waarin hij verklaarde dat de helft van de gearresteerde krakers drugsverslaafd was. Vol gens de verklaring van de krakers zelf is niet een van hen verslaafd. Door de krakers als verslaafden af te schilderen, worden ze maat schappelijk gebrandmerkt, menen zij. "Erger is nog dat de minister door middel van een dergelijke minderwaardige stigmatisering (en in veler ogen zelfs criminalisering) het eigen schuld dikke bult al op voorhand naar voren schuift", al dus de arrestanten in hun schrifte lijke sommatie. De minister zal vóór maandag een rectificatie moe ten opstellen voor het Algemeen Nederlands Persbureau, waarin hij zijn beschuldigingen terugneemt. Geen bon maar wel de beste wensen.... GRONINGEN (ANP) - De par- keerpolitie in Groningen heeft gisteren geen enkele bon uitge deeld. De foutparkeerders die werden betrapt kregen in plaats daarvan een geel briefje op de voorruit met daarop de beste wensen van de parkeer politie voor het nieuwe jaar. "De wijze waarop u uw auto heeft laten stilstaan zou norma liter leiden tot een proces-ver baal. Naast onze beste wensen voor het nieuwe jaar willen wij in dit geval volstaan met een waarschuwing", aldus de poli tie. De parkeeragenten schrij ven te verwachten dat de over treders die de beste wensen hebben gekregen de verkeers- voorschriften in de toekomst zullen naleven. Er werden en kele honderden van dergelijke briefjes uitgedeeld. 'Plezierig voor historisch onderzoek' Ook dossiers van veiligheidsdien sten kunnen dus beschikbaar ko men voor onderzoek", aldus Paape. Ook de historicus dr. L. de Jong, die in zijn seriewerk over de oorlog uitvoerig aandacht heeft besteed aan de zaak-King Kong, is ver heugd over de uitspraak. De Jong: „In beginsel juich ik steeds alle openheid toe. Ik twijfel er niet aan of de Raad van State heeft een juis te beslissing genomen. Ik vind het logisch dat de staat de bevoegd heid heeft om bepaalde stukken, die van actuele waarde zijn en die de staatsveiligheid in gevaar zou den kunnen brengen, geheim te houden. Maar ik kan mij niet voor stellen dat dit zou gelden voor stukken over een affaire, die zich meer dan 40 jaar geleden heeft af gespeeld". Dr. L. de Jong zei verder, dat hij overigens niet wist dat er bij de BVD nog een dossier-Lindemans lag. "Ik kan mij moeilijk voorstel len dat er werkelijk nieuwe feiten van uitzonderlijke betekenis uit het BVD-dossier zouden blijken, maar theoretisch is die mogelijk heid er natuurlijk Wel", aldus De Jong. De Arnhemmer W. Tiemens, die uitvoerig onderzoek heeft gedaan naar de figuur Kingkong. vindt dat de poging van het Haarlems Dag blad om inzage in het dossier te krijgen door de uitspraak van de Raad van State „een schitterend resultaat" heeft opgeleverd, waar mee hij zeer content is. Hij is er echter niet zeker van dat het minis terie nu ook met alle stukken op de proppen komt. „De kans is aanwe zig, dat men bepaalde stukken zal achterhouden zonder dat dit ook wordt gezegd". Een woordvoerder van de Bin nenlandse Veiligheidsdienst ont hield zich van commentaar op de uitspraak. Hij verwees naar het mi nisterie van binnenlandse zaken, waar echter niemand voor het ge ven van een reactie aanwezig was. De Rotterdammer Henk Linde mans, een broer van Kingkong, zei het merkwaardig te vinden, dat het Haarlems Dagblad kennelijk wel inzage in het BVD-dossier kan krij gen, terwijl een verzoek dat hij zelf twee jaar geleden deed, werd afge wezen. Volgens de uitspraak van de af deling rechtspraak van de Raad van State moet minister Rietkerk binnen zes weken met een nieuw standpunt komen over het (wel of niet) openbaar maken van het dos sier King Kong. De minister had op 9 september een verzoek van het Haarlems Dagblad tot inzage van het dossier afgewezen. De ar gumenten voor die afwijzing wa ren onvoldoende, aldus de Raad van State gisteren. King Kong was de schuilnaam van Christiaan Lindemans, in de Tweede Wereldoorlog een verzets strijder met contacten in Londen. Van hem wordt gezegd dat hij de Operatie Market Garden van de Geallieerden (de Slag om Arnhem) aan de Duitsers heeft verraden. Tot' een proces kwam het nooit: Linde mans stierf voordat de zaak dien de. De doodsoorzaak is nog steeds niet duidelijk. Het Haarlems Dag blad wil deze twee vragen oplos- Avondstudie sociologie 55-plussers UTRECHT (GPD) - De Rijksuni versiteit Utrecht begint in septem ber een experiment met een avondstudie sociologie voor 55- plussers naast het al meer dan tien jaar bestaande avondprogramma voor werkstudenten. Er komen De proef haakt in op de ontwik keling dat steeds meer mensen van boven de 50,60 en zelfs 70 jaar gaan studeren, aldus de universiteit. De meesten van hen gaan voor het eerst studeren. Omdat de studie veelal wordt gedaan naast een dag taak, is voor een avondopleiding gekozen. Thuisstudie zal een belangrijke plaats innemen. De studie omvat twee avonden colleges en werk groepen. In februari is er een infor matiedag over. GEVANGENE ONTSNAPT - Uit het huis van bewaring in Roer mond is op oudejaarsavond een man ontsnapt die van twee moor den wordt verdacht. Volgens de di recteur van het huis van bewaring heeft de man hulp van buitenaf ge had. Tijdens de recreatie liet hij zich insluiten in een aan de straat zijde gelegen cel. Buiten hebben een of meer helpers vanaf de straatkant de tralies doorgezaagd en de tengere man daarna door een opening van 25 by 25 centimeter naar buiten getrokken. 24 uur service voor bedrijven

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 5