Opvoeding moet
niet afremmen'
'Rust heb ik
eigenlijk nooit'
'DEIMINISTERi
PAGINA VIII
EINDEJAARSBIJLAGE 1985 LEIDSCH/ALPHENS DAGBLAD
door Ton van Brussel
Janneke Brinkman: "De vereenzaming is volgens mij veel groter dan wordt beseft"
Een half uurtje voor vertrek draait
ze snel een was en bij thuiskomst, 's
avonds laat, hangt ze de boel nog
even op het droogrek. De volgende
dag verhaalt een ochtendkrant van
"de voyante mevrouw Brinkman",
die met haar echtgenoot een feestje
bezocht.
"Mensen kunnen daardoor de in
druk krijgen dat het bij ons anders
toegaat dan bij anderen", vreest ze.
Het zou haar zeer lief zijn, als ik zou
willen benadrukken dat dèt nu juist
niet zo is.
"Optreden" in het land, ditmaal in
mooie jurk en smoking; het hoort erbij,
maar het gewone leven gaat door. Een
half jaar voor de ministerbenoeming,
werd hun nu driejarige dochter Henriët-
te geboren en "dat was een veel belang
rijker gebeurtenis voor ons".
Pioniers
Janneke Brinkman, opgegroeid in een
gezin dat tot de pioniers in de Noord
oostpolder gerekend mag worden, stu
deerde biologie met hoofdvak micro
biologie in Amsterdam en leerde daar op
een bridge-avondje haar man kennen.
Hun ouders vonden het maar zo zo dat
ze gingen trouwen, terwijl geen van bei
den nog was afgestudeerd. Voor me
vrouw Brinkman brak dat moment pas
aan na de geboorte van hun eerste kind,
zoon Eduard (11). Korte tijd werkte ze
als lerares in Amsterdam, daarna volgde
de verhuizing naar de Leidse Meren-
wijk, waar zij een huis aan de Zijl be
trokken.
"We kenden Leiden nauwelijks en wa
ren allebei zeer op Amsterdam gesteld,
maar Elco ging op binnenlandse zaken
in Den Haag werken en we wilden graag
wat dichter in de buurt wonen. Dit huis
vonden we heerlijk. De wijk is ideaal
voor de kinderen en de stad is voor mii
"Nachtwaker een spannend be
roep? Nou, dat zal ik niet overdrij
ven. Mensen denken dat wel, ja. Dat
je de hele nacht inbrekers achter de
broek zit. Maar, zo is het natuurlijk
niet. Je maakt heus niet elke nacht
iets mee. Dat ik 's nachts door die
bedrijven loop, dat heeft vooral een
preventieve werking. En ik loop er
vanzelfsprekend niet alléén om die
ven te vangen. Erop letten of er
geen deuren of ramen meer open
staan, of de koffiezetter wel uit is en
of er geen brandgevaar is, dat zijn
ook belangrijke taken.
Kijk, bij sommige bedrijven maak ik
elke nacht de ronde. Andere bedrijven
hebben een alarminstallatie en die moet
natuurlijk bij iemand overgaan. Dat kan
bij de politie zijn, maar ook bij een bewa
kingsbedrijf als het onze. Bij mij thuis
heb ik dus een kamer met apparatuur
waarop al die alarminstallaties zijn aan
gesloten.
Maar nou moetje niet denken dat elke
keer als er zo'n alarm gaat, er ook
werkelijk iets aan de hand is. We gaan
wel altijd zo snel mogelijk kijken, maar
het is zo vaak loos alarm dat we er niet
op voorhand van uitgaan ook werkelijk
inbrekers aan te treffen.
Beet
Natuurlijk hebben we regelmatig wél
beet. Het aantal inbraken neemt toe, en
de laatste maanden is het flink raak ge
weest. Neem nou laatst, in Zoeterwoude,
op het industrieterrein. Het alarm was
afgegaan en dan waarschuw ik de politie
en gaan we er samen op af. We kwamen
daar aan en zagen dat de deur was gefor
ceerd. Binnen zaten vier mannen. Die
heeft de politie in de handboeien gesla
gen en afgevoerd".
Zelf doe ik dat niet, nee. Als er sprake
is van inbraak, dan moet altijd de politie
een vriendelijke versie van Amsterdam.
Kleiner, maar toch heel levendig. We ko
men er veel en graag. Ik vind het gewel
dig wat er op het gebied van stadsherstel
en restauraties gebeurt. Leiden is op zijn
mooist op marktdagen in de winter, als
er ijs ligt, geschaatst wordt en aan het
einde van de middag in het halfschemer
de lantaarns aangaan.
"Het is op het moment heel druk met
de drie kinderen. Er zijn natuurlijk mas
sa's mannen met een zware baan en wei
nig vrije tijd. In die zin is een minister
schap nauwelijks anders. We zijn blijven
wonen waar we woonden, hielden de
zelfde vrienden en kennissen. Voor de
kinderen is er nog veel minder veran
derd. Een nadeel is dat ze hun vader bij
na alleen in het weekeinde zien, maar ik
heb niet het idee dat ze daaronder lijden.
Ze kunnen van de leuke kanten volop
profiteren. Als het even kan nemen we
ze mee, naar een museum, of zoals laatst,
naar het Scapino-ballet. Dan mogen ze
achter het toneel met de dansers praten.
Naar televisie- of radio-opnamen zijn ze
ook wel mee geweest. Dat zijn. interes
sante dingen die ze normaal niet zouden
meemaken".
Werkbezoeken
"De publiciteit gaat goeddeels aan ze
voorbij, daar zijn ze te jong voor. Cristi-
ne heeft in de tijd van de maatregelen
tegen de reclame in televisie-program
ma's wel eens gezegd: dat zal morgen
wat worden op school. Ze zijn er vrij la
coniek onder. Als mijn man thuis is,
heeft hij juist helemaal geen zin om over
zijn werk te praten. Hij zoekt de popula
riteit niet en kan goed tegen kritiek.
Toch heeft hij ons af en toe nodig om
stoom af te blazen. "Verplichtingen kun
je zelf wel een beetje regelen. Ik ga niet
voortdurend mee, dat heeft vaak hele
maal geen zin. Als het gevraagd wordt,
doe ik het als het even kan wel. Het
leukst vind ik de werkbezoeken aan de
verschillende provincies. Op één dag
worden gewaarschuwd. Die samenwer
king is uitstekend. Als nachtwaker kun
je geen enkel risico nemen, want je mag
geen pistool of zoiets gebruiken. En in
brekers hebben tegenwoordig toch alle
maal wel een wapen bij zich. Ik zeg altijd
maar: je hoeft in dit vak geen held te we
zen, want aan een dooie held heb je ook
niets.
Het is ook lang niet altijd zo dat dief
stal het werk van inbrekers is. Het perso
neel wil ook nog wel eens wat dingen
van de zaak mee naar huis nemen. Of de
schoonmakers. En een inbreker komt
ook niet net als ik loop te surveilleren.
Voor hetzelfde geld komt hij vijf minu
ten nadat ik het pand heb verlaten. Een
inbreker weet alleen niet hoe lóét ik pre
cies in zo'n bedrijf rondloop, dus mijn
aanwezigheid werkt wel preventief.
Hoewel je inbraken nooit helemaal kunt
voorkomen.
Bang moet je natuurlijk ook niet zijn
uitgevallen. Als je bang bent, moet je
niet aan dit beroep beginnen. Dat zeg ik
ook altijd tegen sollicitanten. Natuurlijk
komt het altijd wel eens voor dat je er
gens van schrikt als je 's nachts in het
donker door zo'n verlaten bedrijf loopt.
Als er plotseling een machine aanslaat
bijvoorbeeld, of als je ineens de ogen
van een kat ziet opflitsen in het duister.
Maar dan is het toch zaak dat je zo snel
mogelijk weer bij je positieven bent".
Agressiever
Het beroep is wel gevaarlijker gewor
den de laatste tijd. Het is niet alleen dat
de meeste inbrekers wel een wapen heb
ben, iedereen is ook agressiever gewor
den. Neem. nou laatst die roofoverval bij
MacDonalds aan de Beestenmarkt in
Leiden. Daar hebben ze het personeel
toch maar gekneveld. En twee jaar gele
den is er toch ook een nachtwaker zo
maar neergestoken op het Rapenburg?
Niet dat ik na zo'n voorval nou minder
goed slaap, dat niet. Maar je word er na
tuurlijk wel heel alert van. Je moet op
krijg je de meest uiteenlopende dingen
te zien en spreek je veel mensen. Van
restauraties tot centra voor randgroep
jongeren. De sfeer is altijd informeel".
"Soms vragen ze alleen mij. Daar ben
ik wel erg voorzichtig mee, omdat ze je
vragen omdat je de vrouw van de minis
ter bent. Binnenkort mag ik een bejaar
dentehuis openen. Dan vraag ik eerst of
er nog speciale wensen zijn en probeer
dan iets passends uit te zoeken in de kel
ders waar kunst van de kunstenaarsre
geling wordt bewaard. Daar zitten mooie
dingen tussen en die krijgt zo'n instel
ling dan in bruikleen"
"Cultuur zit mij echt aan het hart ge
bakken, vooral de beeldende kunst.
Naar tentoonstelligen ga ik dus als het
even kan mee. Dat is mijn hobby. Ik
schilder zelf en heb ook les. Mijn man
stimuleert dat zeer. Hii liist in wat ik ge
passen voor jezelf, nietwaar. Ik ben ook
wel eens bedreigd via de telefoon. Maar
over het geheel genomen denk ik dat je
als nachtwaker toch minder gevaar
loopt dan pakweg een taxichauffeur.
Als je te veel angst hebt, ga je onder
door. Daar moet je niet teveel aan den
ken. Er zijn toch ook een heleboel leuke
dingen in dit beroep. Dingen waar je la
ter nog hard om kunt lachen. Dat ie
mand bijvoorbeeld opbelt met het ver
zoek zijn flat op driehoog 's nachts in de
gaten te houden. Dan denken ze zeker
dat je als de een of andere privé-detecti-
ve vanaf de stoep naar boven gaat staan
staren of er niet iemand over het balkon
klimt. Nou, daar kunnen we natuurlijk
niet aan beginnen.
De beveiliging is tegenwoordig een
professioneel beroep. Vroeger kon ie
dereen zo nachtwaker worden, maar er
was op een gegeven moment een enor
maakt heb. Als hij weet dat ik ergens aan
werk, belt hij tussendoor op om te vra
gen hoe het gaat. Die betrokkenheid bij
beeldende kunst is er eigenlijk altijd ge
weest. Ik wil er alles van weten en spel
de kunstpagina's. Elco's werk maakt het
voor mij gemakkelijk om bij te blijven".
Gezin
"Schilderen heeft in mijn geval veel te
maken met mijn vak en mijn liefde voor
natuur. Ik schilder veel boeketten. De
gemeente heeft hier in de berm prachti
ge onkruiden gezaaid. Klaprozen en al
lerlei grassen, duinbloemen, kamilletjes,
korenbloemen. Het is heerlijk om dat te
schilderen. Maar het moet er wel min of
meer tussendoor. Als de jongste naar de
speelzaal is en de andere twee naar
school zijn. Je moet er eigenlijk een vas
- v
me wildgroei. Dus was het nodig dat de
wet op de weerkorpsen werd aange
scherpt. De eisen zijn veel strenger ge
worden. Je bent nu verplicht een uni
form te dragen en je moet altijd een legi
timatiebewijs bij je hebben.
Er is ook een opleiding gekomen, die
is straks verplicht voor elke bevei-
lingsbeambte. Daar leer je dingen als
rechts- en wetskennis, over brandpre
ventie en EHBO. Dus dat is wel even an
ders dan toen mijn vader destijds als
nachtwaker begon. Die ging op zijn
brommertje alle bedrijven langs, ge
woon in zijn dagelijkse kleren. Tegen
woordig werken we met een semafoon,
een portofoon, noem maar op...
Alarmsystemen
En dan moet je natuurlijk verstand
hebben van alle verschillende soorten
te tijd voor uittrekken, anders komt het
er niet van".
"Ik kies bewust voor de kinderen nu
ze nog zo jong zijn. Mijn man wordt na
tuurlijk zeer naar voren geschoven als
de gezinsminister. Ik steun dat, al gaat
het mij niet om het gezin in de enge bete
kenis. Er zijn meer manieren waarop
mensen kunnen samenleven. Ik vind het
wel belangrijk dat die keuze wederzijds
verplichtingen schept en gericht is op
duurzaamheid. Het is belangrijk dat
mensen zich geborgen kunnen voelen.
De vereenzaming is volgens mij veel
groter dan wordt beseft. Ik merk dat ik
me daar veel zorgen om maak en me te
gelijkertijd bevoorrecht voel".
"Er worden nu weer drie gevangenis
sen gebouwd. Ze kunnen kennelijk niet
groot genoeg zijn. Dat is een signaal. Je
ziet jongeren die zich ongelukkig voe
alarmsystemen. Sommige mensen den
ken dat het er voor ons makkelijker op is
geworden met al die elektronica. Maar
dat is niet zo, een alarm moet immers
ook worden opgevolgd? En je moet alle
systemen goed kennen, dat leer je niet
zo een, twee, drie. Haast geen enkel be
drijf heeft dezelfde.
Wij beschikken zo natuurlijk over een
schat aan informatie over de bedrijven.
Een paradijs voor inbrekers, zou je in
derdaad kunnen zeggen. Daarom moet
je zorgen dat je altijd betrouwbaar per
soneel hebt natuurlijk, je moet sterk in
je schoenen staan. Stel dat er iemand
tussen zit die net krap zit en de televisie
gaat kapot. Dan kan de verleiding na
tuurlijk groot zijn. En dan alle sleutels
die we in beheer hebben. Iemand anders
verliest zijn sleutelbos misschien wel
eens. Dat kunnen wij vanzelfsprekend
niet maken tegenover de klanten.
Janneke Brinkman, echtgenote van minister
Brinkman, woonachtig in de Leidse
Merenvvijk. De opvoeding van Henriëtte (3),
Christine (6) en Eduard (11) is haar
hoofdtaak. Haar schaarse vrije tijd brengt ze
schilderend door.
len, vandalisme en drugsverslaafden.
We moeten er met elkaar voor waken dat
we niet alleen de gevolgen bestrijden,
maar ook naar de oorzaken kijken. En ik
denk dat de waarde die het gezin daarbij
kan hebben een tijdje teveel uit het oog
is verloren. Dat is nu gelukkig weer wat
aan het veranderen. Niet omdat de over
heid dat wil, maar omdat mensen er zelf
weer voor kiezen".
"Wij vinden het allebei belangrijk dat
er iemand thuis is als de kinderen uit
school komen. Dat ze vriendjes en vrien
dinnetjes kunnen meenemen. Dat ze in
staat zijn vriendschappen te sluiten en
die te houden. Dat ze veel meemaken en
verder kijken dan hun neus lang is. Ik
probeer ze vooral veel te laten meema
ken, zodat ze niet bang zijn voor het on
verwachte. Een opvoeding die ze niet af
remt, maar ze juist in hun mogelijkhe
den stimuleert. Daar heb ik veel voor
over. Het zijn drukke jaren, maar ik zou
ze voor geen prijs willen missen".
"De actie van die verontruste vrouwen
tegen de arbeidsplicht? Ja, begrijp ik dat
wel, maar ik deel die verontrusting niet.
Het woord verplichting heeft natuurlijk
een heel vervelende bijsmaak. Zover zie
ik het ook niet komen. Ten slotte is er
voor mannen ook geen arbeidsplicht,
maar intussen moet er natuurlijk wel
brood op de plank. Wie er buitenshuis
gaat werken is een keuze die je samen
maakt. De overheid moet het mogelijk
maken dat zo'n keuze ook kan worden
uitgevoerd".
"Ik stem altijd op een vrouw, al jaren.
En dan op een die wat laag op de lijst
staat, want hooggeplaatsen komen er
toch wel. We leven nog teveel in een
mannenmaatschappij en dit zie ik als
één van de manieren om mijn stem te
laten horen en daaraan iets te verande
ren. Emancipatie is voor mij iets dat zo
wel in het gezin als daar buiten moet ge
beuren. Het heeft ook met een houding
te maken; met je betrokkenheid bij alles
wat er om je- heen gebeurt. Een proces
van mensen onderling: mannen, vrou
wen en kinderen die elkaar de ruimte
moeten geven zich te ontwikkelen. Fe
minisme heeft veel goeie dingen voort
gebracht, maar het heeft mensen ook af
geschrikt door de vaak agressieve me
thoden. Dat is jammer. Ik denk dat dat
niet hoeft. Dat kinderen klein zijn, is
maar één fase in je leven en bovendien
één die je ontzettend kan verrijken".
"Kinderen zijn voor mij ook een drijf
veer om straks misschien weer les te ge
ven. Biologie is een heerlijk vak en je
kunt het zo dichtbij ze brengen. Je kunt
naar buiten, je kunt met de natuur bezig
zijn. Voedingsleer, bouw en functie van
het lichaam, ik heb gemerkt dat dat ze
ontzettend boeit. Het is natuurlijk ook
moeilijk om in het onderwijs iets te vin
den. Het schilderen is voor mijzelf min
stens zo belangrijk. Daar wil ik graag
mee verder".
Alfons Huschka (31) staat aan het hoofd van
Huschka Beveiligings- en Controledienst.
Woont in Rijnsburg.
Het is wel hard, een leven als nachtwa
ker. Het beheerst je hele leven. Dag én
nacht. Kijk, voor het personeel geldt ge
woon de cao, maar ik maak soms wel
honderd uur per week. Om vijf uur 's
middags beginnen de rondes langs de
bedrijven, en dat gaat door tot 's och
tends zeven uur. En dan hebben we bo
ven natuurlijk alle alarmsystemen staan.
Dus moet ik constant paraat zijn om op
zo'n alarm te reageren. Want de mensen
verwachten wel dat ik er binnen tien mi
nuten bij ben".
Kijk, soms baal ik daar wel eens van
natuurlijk. Altijd maar weg 's nachts en
in de weekeinden. En met de feestda
gen, juist als andere mensen vrij zijn,
heb ik het extra druk. Van een privéle-
ven is amper sprake. Als wij eens naar
een feestje willen, moet er iemand in ons
huis komen die de telefoon en de appa
ratuur in de gaten houdt. We hebben wel
iemand die dat kan waarnemen, maar
dat kun je natuurlijk niet elke week vra
gen. Dat zou ik zelf ook niet willen.
Slapen, dat doe ik 's ochtends altijd,
na de ronde. Maar dan kan het ook wel
gebeuren dat je er net in ligt, en dan gaat
het alarm alweer".
Gekozen
"Rust heb ik dus eigenlijk nooit. Maar
je zult me er niet over horen klagen. Ik
heb zelf voor dit beroep gekozen. En ik
wist van tevoren wat het inhield, want
mijn vader was al tientallen jaren nacht
waker. Ook al vóór hij in 1962 zelf dit
bedrijf begon. Hij is nu 73, maar hij helpt
nog steeds in de zaak. Hij loopt wel eens
een nachtje of een weekeindje mee.
Want dat is zyn lust en zijn leven hè, dat
heeft hij nu eenmaal zo lang gedaan.
Maar mijn zoontje zou het straks niet
willen overnemen, zoals ik dat heb ge
daan. Die zegt: altijd 's avonds en in het
weekeinde werken, mij niet gezien.
Trouwens, ik ben zelf ook niet direct in
deze branche begonnen met werken. Ik
had eerst een baan bij de PTT, en dat
was heel wat rustiger dan dit, dat kan ik
gerust zeggen.
Maar nu heb ik wel een eigen bedrijf
met personeel en we groeien nog steeds.
We hebben nu al meer dan honderd
klanten waarvoor we de bewaking doen.
En het is afwisselend. De ene keer loop
je bij wijze van spreken door een hyper
modern Amerikaans bedrijf, de andere
keer door een museum. TYissen de ge
raamtes door in het pikkedonker. Of je
zorgt voor de bewaking bij grote evene
menten, zoals op 3 oktober. En dat is
toch heel leuk?"
door Conny Smits
t Alfons Huschka: "Aan een dooie held heb je ook niets".
