Winnie Mandela
voor de rechter
Omwonenden dachten dat Vesuvius uitbarstte
Expostie gaven van de drie koningen
Wegens verzet tegen verbanning
Rapport Reagan: Moskou
schendt wapenverdragen
Franse komiek Coluche opent
restaurants voor de armen
Oorzaak olieramp onbekend; protesten tegen industrie bij woonwijk
Student tot premier gekozen
Mijnongeluk Polen: 17 doden
Brits baby-
voedsel blijkt
bedorven
Tamils slaan
op de vlucht
Arbeidsbureaus
gesloten
op 27 december
MAANDAG 23 DECEMBER 1985
BUITENLAND
PAGINA 7
JOHANNESBURG (Rtr./UPI/AFP/DPA) - De Zuidafrikaanse politie heeft gisteren Win
nie Mandela gearresteerd wegens overtreding van het haar opgelegde verbod zich in de
zwarte woongemeenschap Soweto op te houden. Vandaag komt zij voor de rechter en
wordt zij in staat van beschuldiging gesteld.
De echtgenote van de gedetineerde
zwarte leider Nelson Mandela was
zaterdagmiddag al door politie uit
haar woning in Soweto gesleept.
Dit gebeurde kort nadat haar zoge
noemde „banningorder" was ge
wijzigd. Haar verbanning naar het
afgelegen dorp Brandfort in Oranje
Vrijstaat werd omgezet in een ver
bod om in Johannesburg te ko
men, Volgens de nieuwe bepalin
gen mocht Mandela overal in Zuid-
Afrika wonen, behalve in het dis
trict Johannesburg, waaronder So
weto valt.
Na de eerste verwijdering uit
haar woning, waarbij Mandela zich
tot het uiterste verzette, keerde zij
later op de dag terug naar Soweto.
Zij wist dat zij hiermee het risico
liep te worden gearresteerd. „Ik ga
hier niet vandaan, want dit is mijn
huis. Zij zullen mij moeten arreste
ren", zei ze kort voor haar arresta
tie tegen journalisten.
Toen gewapende politiemannen
Mandela zaterdagmiddag uit haar
huis haalden, weigerde zij vrijwil
lig mee te gaan en verzette zich
door zich vast te klampen aan de
MOSKOU (AP) - De Amerikaanse
regering heeft een rapport uitge
bracht, waarin het de Sowjet-Unie
er opnieuw van beschuldigd wa-
penbeheersingsakkoorden te
schenden. Het rapport bevat vol
gens het Russische persbureau
Tass leugens en propaganda.
Reagan stelt in het rapport aan
het Congres dat de stationering
van nieuwe Russische raketten een
bedreiging vormt voor bestaande
wapen-verdragen en een beletsel
voor vooruitgang bij de wapenon
derhandelingen in Genève.
Het rapport is gemaakt omdat
het Congres er om vroeg toen het
de defensiebegroting voor 1986
goedkeurde. Het bevat geen bewe
ringen, die niet al eerder door
Amerikaanse bewindslieden zijn
geuit. Volgens het rapport vfordt
de ernstigste schending gevormd
door de stationering van SS-25's
(lange afstandsraketten) in 1985.
Volgens de regering-Reagan is het
aantal gestationeerde SS-25's gro
ter dan toegestaan in het SALT-2
verdrag.
Tass zei dat de SS-25 slechts een
gemoderniseerde versie is van de
SS-12 en daarom wel degelijk over
eenkomstig het verdrag is. Tass
ontkende verder dat de aanleg van
een nieuwe radarinstallatie bij
Krasnojarsk in Siberië een schen
ding is van het ABM-verdrag van
1972. Volgens Washington kan de
radar worden gebruikt in een lan
delijk systeem voor de afweer van
anti-ballistische raketten.
'Het radarstation in Krasnojarsk
is uitsluitend bedoeld voor de op
sporing van objecten in de ruimte
en voor ruimtevluchten. Daarom
heeft het niets te maken met het
ABM-verdrag,' aldus Tass.
Tass vond Reagans beschuldi
ging bovendien schijnheilig, om
dat de VS zelf bezig zijn met het
SDI, dat voorziet in een afweer-
schild in de ruimte tegen kernra
ketten.
De Sowjet-Unie heeft herhaalde
lijk verklaard dat het SDI een
schending is van het ABM-verdrag
en het grootste struikelblok vormt
voor de wapenonderhandelingen
in Genève.
Verder leverde Tass kritiek op de
presentatie van het rapport, juist
op het moment dat Moskou een op
roep heeft gedaan tot een algeheel
verbod op atoomproeven. De Sow
jet-Unie heeft in augustus een een
zijdige bevriezing op atoomproe
ven voor vijf maanden afgekon
digd. De bevriezing zou duren tot 1
januari 1986, maar Gorbatsjov is
bereid deze periode te verlengen.
deurposten van haar woning. Vol
gens een ooggetuige is zij uiteinde
lijk onder bedreiging van een vuur
wapen meegevoerd. De politie ont
kent dat gedreigd is met een vuur
wapen. Vrienden van de activiste
verklaarden dat Mandela hierbij
haar enkel verstuikte en enkele
blauwe plekken opliep.
Zij werd naar een hotel in de
buurt van Johannesburg gebracht.
Na enkele uren was zij echter weer
terug in haar huis in Soweto, waar
zij met haar man Nelson Mandela
woonde voordat deze in 1964 werd
gearresteerd en tot levenslange ge
vangenisstraf werd veroordeeld.
„Ik laat mij niet de dienst voor
schrijven door de bezetters van dit
land", was haar commentaar zon
dagmorgen.
De politie hield zes journalisten,
die kort voor Mandeia's arrestatie
contact met haar hadden, ongeveer
een half uur vast op een politiebu
reau. De zes - vier buitenlandse en
twee Zuidafrikaanse journalisten -
zullen worden beschuldigd van
overtreding van het verbod op ver
slaggeving in Soweto.
Winnie Mandela vertoonde zich
de laatste tijd regelmatig op poli
tieke bijeenkomsten en hield daar
bij vlammende toespraken tegen
het blanke minderheidsbewind.
Kindersmokkel
weer verijdeld
BELGRADO (Rtr.) - De Joegosla
vische politie heeft opnieuw een
poging tot smokkel van zigeuner
kinderen verijdeld. Dit hebben
kranten in Belgrado gisteren ge
meld. De kinderen worden vooral
in Italië verkocht, waar zij worden
opgeleid voor diefstal, zakkenrolle
rij, bedelarij en soms prostitutie.
De kranten berichtten dat de po
litie bij de plaats Badina, aan de
grens met Italië, een man heeft
aangehouden die tien zigeunerkin
deren het land uit wilde smokke
len. Twee taxibestuurders die de
groep naar de grens hadden ge
bracht zijn ook gearresteerd.
Getty verdacht
van nazi-liefde
NEW YORK (AP) - De Ameri
kaanse recherche heeft tijdens
de Tweede Wereldoorlog een
onderzoek ingesteld naar de
miljardair J. Paul Getty, omdat
hij ervan werd verdacht met de
nazi's in Duitsland te sympathi
seren. Eind 1941 werd zelfs
overwogen om hem te arreste
ren, aldus Robert Lenzner die
een biografie over Getty heeft
geschreven.
De toenmalige directeur van
de FBI, J. Edgar Hoover, be
sloot zonder nadere uitleg om
Getty niet op te pakken, kort na
de aanval van Japan op Pearl
Harbor, schrijft Lenzner in
'The Great Getty'. De beschul
digingen tegen Getty, zoals dat
hij heimelijk olie aan de Duit
sers zou hebben verkocht, kon
den na een drie jaar durend on
derzoek niet bewezen worden.
Wel zou Getty door de affaire
allerlei diplomatieke functies
zijn onthouden.
'Hitiers rede gehoord en
vond die het overdenken
waard,' schreef Getty in zijn
dagboek op 6 oktober 1939, zes
dagen na de Duitse inval in Po
len. Een vriend van Getty ver
telde Lenzner dat Getty hem
had gezegd dat hij Hitier en
Hermann Goering kende.
PARIJS (DPA) - „Het is toch niet normaal dat in een etensland als Franr-
kijk mensen bestaan die niets te eten hebben". Met deze woorden voert
Frankrijks geliefde, maar ook omstreden komiek Coluche al enige weken
een campagne voor zijn „Restaurants du Coeur" (restaurants van het
hart). Afgelopen zaterdag opende de komiek in het hele land de 20 eerste
restaurants, waarmee hij de minst bedeelden in de maatschappij wil hel
pen. Voor de maaltijden hoeft niet te worden betaald.
Lange rijen voor de eethuizen laten echter nog op zich wachten. „Ook
de armen hebben menselijke waardigheid", zo zei een al sinds enige
maanden werkloze vader van acht kinderen. „De maag moet toch wel
heel hard knorren willen mensen hun armoede op die manier tentoon
spreiden".
In Genneviiliers, ten noordwesten van Parijs, bood Coluche een uur
lang persoonlijk paketten aan met vleespasteitjes, hamburgers, koeken,
fruit en vruchtensap. „Hier worden geen legitimatiebewijzen gevraagd",
zo staat op een bord aan de ingang. Er wordt niet gecontroleerd hoe arm
mensen zijn.
De Franse komiek heeft zich tot doel gesteld de komende drie winter
maanden 200.000 maaltijden per dag uit te delen. Hij heeft dan ook niet
nagelaten alles op alles te zetten om aan de nodige fondsen te komen. Bij
optredens voor radio en tv is de afgelopen weken geen uitzending voorbij
gegaan zonder dat hij over zijn project sprak. Van andere artiesten ont
ving hij niet onaanzienlijke bedragen voor het goede doel en hij kreeg
zelfs steun van enkele ministeries.
Alleen de neo-gaullistische burgemeester van Parijs, Jacques Chirac,
heeft geweigerd aan het project mee te werken. In de hoofdstad, waar het
zich steeds verder uitbreidende leger der daklozen, armlastigen en clo
chards wordt opgevangen door een groeiend aantal hulporganisaties als
het Leger des Heils of kerkelijke groepen, is tot nu toe geen Restaurant
du Coeur geopend.
„Helpen is geen liefdadigheid", zo zegt Coluche, die door ruim 70 pro
cent van de Franse bevolking als „sympathiek en intelligent" beschreven
wordt en veelal als „de stem van de eenvoudige man" wordt beschouwd.
Hij verwijst daarbij naar de miljoenen tonnen voedseloverchotten in de
EG. „Wij geven de maatschappij wat haar toch al toebehoort", zo meent
hij.
Ontvoering
Een dagblad in Beiroet heeft een
videoband ontvangen waarop de
ontvoerde Britse journalist Alec
Collett een beroep doet 'op premier
Margaret Thatcher om de eisen van
zijn ontvoerders in te willigen. De
63-jarige Collett, die in Libanon
werkte voor het VN-bureau voor
hulp aan Palestijnse vluchtingen
UNWRA, werd in maart ontvoerd.
Suriname
Vrijwel alle fracties in de Suri
naamse nationale Assemblée heb
ben zich uitgesproken tegen staats
controle op de media, zoals is ge
formuleerd in het onlangs gepre
senteerde „politiek raamwerk" dat
de basis moet vormen voor een
nieuwe grondwet. In het politiek
raamwerk staat dat pers, radio en
televisie in belangrijke mate staats
eigendom moeten zijn om het
recht op vrije meningsuiting in
houd te geven.
ccc
De Belgische politie heeft in een
garage in Charleroi explosieven,
gasflessen, ontstekingsmechanis
men en twee autostoelen gevon
den, waarmee een verband zou zijn
gelegd tussen vier vermeende
CCC-leden die vorige week werden
gearresteerd, en een aanslag in
Brussel, waarbij twee brandweer
lieden om het leven kwamen.
Noodlanding Boeing
Een gecharterde Boeing 737
heeft zaterdag in de Verenigde Sta
ten een noodlanding moeten ma
ken nadat op 10 kilomter hoogte
plotseling de cabinedruk was weg
gevallen. Aan boord bevonden zich
130 passagiers, maar niemand
raakte gewond.
Leugens/Reagan
De Nicaraguaanse president Da
niel Ortega heeft zijn Amerikaanse
ambtgenoot Reagan uitgedaagd
zich te onderwerpen aan een test
met een leugendetector, om voor
eens en altijd aan te tonen 'wie de
leugenaar is' in de oorlog van be
schuldigingen die al jaren tussen
beide landen woedt.
Aids/spermabanken
In het kleine Afrikaanse land
Rwanda zijn 319 gevallen van Aids
geconstateerd. Van deze lijders
van de dodelijke immuunziekte
zijn er 106 gestorven terwijl 86 jon
ger dan 15 jaar zijn. Het Israëlische
ministerie van volksgezondheid
heeft alle spermabanken in het
land gelast de voorraden die zij in
de afgelopen vijf jaar hebben ver
zameld te vernietigen, uit vrees
voor besmetting met Aids
(Vervolg van pagina 1)
NAPELS - De ontploffing bij de
olie-opslagsplaats van Agip in Na
pels deed zich zaterdagmorgen om
kwart over vijf voor. De donderen
de knal werd in heel Napels en wij-
door
Hein ten Kortenaar
de omgeving gehoord en in enkele
ogenblikken stond iedereen op
straat. Algemeen werd gevreesd,
dat de Vesuvius na 41 jaar rust tot
uitbarsting was gekomen. In de on
middellijke omgeving van het op
slagterrein sneuvelden alle ruiten
en vertoonden een aantal gebou
wen zorgwekkende scheuren.
Tien gebouwen werden door de
autoriteiten ontruimd, van tiental
len andere vluchtten de bewoners
uit eigen beweging. Ongeveer 4.000
personen moesten worden onder
gebracht in hotels, op een passa
giersschip in de haven van Napels
en in de kampeerwagens, die vijf
jaar geleden hadden gediend voor
de slachtoffers van de aardbeving.
De brandweer was snel ter plaat
se en kreeg in de loop van de dag
assistentie uit alle steden van Zuid-
Italië, tot Rome toe. Ze kon overi
gens weinig anders uitrichten dan
wachten tot het vuur was uitge
woed en intussen de omliggende
olie-opslagplaatsen en gebouwen
GAUHATI (AP) - De 32-jarige
rechtenstudent Prafulla Kumar
Mahanta is gisteren door zijn partij
gekozen tot premier van de Indiase
deelstaat Assam.
De afgevaardigden van de natio
nalistische Assamese partij kozen
Mahanta unaniem tot premier. De
bebaarde studentenleider was een
van de aanvoerders van de onrust
die de afgelopen zes jaar in Assam
heeft gewoed en waarvan de meer
dan een miljoen Bengaals spreken
de immigranten uit Bangladesj het
doelwit waren.
De partij won de vervroegde ver
kiezingen die werden uitgeschre
ven nadat de nationalisten een ak
koord hadden bereikt met de na
tionale regering in New Delhi. Op
grond van dat akkoord zullen alle
immigranten die na 1971 het land
binnenkwamen worden uitgewe
zen.
De nationalisten zeggen dat hun
cultuur wordt bedreigd door de
toevloed van Bengalen. 'Alle bui
tenlanders in Assam zullen worden
teruggestuurd naar hun land van
herkomst,' zei Mahanta. Hoe hij
dat wil doen zei hij niet. Bangla
desj heeft gezegd geen uitgewezen
landgenoten te zullen opnemen.
nat houden, om uitbreiding van
het vuur en verdere ontploffingen
te voorkomen.
Over de oorzaak van de ramp is
weinig bekend. De politie houdt
het op een ongeluk of een menselij
ke fout bij het lossen van de 'Agip
Gela', die hangende het onderzoek
in beslag wer;d genomen. De voor
de hand liggende geruchten over
een terroristische aanslag worden
niet regelrecht tegengesproken,
maar wel heel sceptisch bekeken.
Daarvoor, zei een woordvoerder
van de politie gisteravond, hebben
we tot nu toe nog geen enkele aan
wijzing.
Na de ramp werd in Napels felle
kritiek geleverd op de gemeentelij
ke en gewestelijke autoriteiten. Er
werd al jaren geprotesteerd tegen
de gevaarlijke ligging van de olie
opslagplaats, een van de grootste
van Italië, die onmiddellijk grenst
aan een dichtbevolkte woonwijk.
Deze protesten waren zonder ge
volg gebleven, al verklaarde burge
meester D'Amato, dat hij juist de
zer dagen de verlenging van de
vestigingsvergunning voor de na
bij gelegen opslagplaats van Mobil
Oil had geweigerd.
Napels is overigens niet de enige
stad van Italië waar olieraffinade
rijen en -opslagplaatsen en andere
gevaarlijke industrieën in de be
bouwde kom liggen. Na de dioxi
neramp van Seveso in 1976 werd
een lijst aangelegd van 364 hoogst-
gevaarlijke industrieën, maar bij
deze inventaris is het tot nu toe ge
bleven.
WARSCHAU (AFP/DPA/UPI) - Bij
een gasexplosie in een Poolse mijn
zijn gistermiddag 17 mensen om
het leven gekomen. Een man
wordt vermist. Het ongeval had
plaats op 200 meter diepte in een
kolenmijn in het kolengebied
Walbrzych, in het zuidoostelijke
Silesië. Dit heeft het officiële Pool-
LONDEN (Rtr./ANP) - Op last van
de Britse producent is in ruim 40
landen een aantal soorten baby-
voedsel uit de verkoop gehaald.
Dit gebeurde nadat 41 baby's, die
het voedsel hadden gegeten, buik
loop kregen. Het gaat om produk-
ten van Farley Health Products,
een van de grootste fabrikanten
van babyvoedsel in Groot-Brittan-
Laboratoriumonderzoek wees
uit dat de baby's, van wie de mees
ten nog geen 12 maanden oud zfjn,
diarree hadden opgelopen als ge
volg van een salmonella-vergifti
ging. Het Britse ministerie van ge
zondheid heeft ouders aangeraden
hun kinderen geen Farley-produk-
ten meer te geven. De verkoop in
Groot-Britannië daarvan is stopge
zet en de produkten zijn uit de han
del genomen.
Een woordvoerder van de onder
neming zei dat daarnaast de groot
handel in de ruim 40 landen waar
Farley-babyvoedsel te koop is, on
middellijk de verkoop moet sta
ken. Volgens hem zijn Irak, Trini
dad en de Ierse Republiek de be
langrijkste afzetmarktmarkten van
Farley-babyvoedsel. Verder is de
produktie van babyvoedsel in de
fabriek in Kendal in Noord west-
Engeland, waar 320 mensen
werken, opgeschort.
De uit de handel genomen soor
ten babyvoedsel zijn Oster Feed,
Oster Milk Complete Formula en
Oster Milk Two. Hoewel niet ver
dacht is ook de verkoop gestaakt
van Complan, eveneens een melk-
produkt dat voor volwassenen is
bedoeld en ook in Kendal wordt
gemaakt.
Een woordvoerder van het mi
nisterie van Welzijn, Volksgezond
heid en Cultuur kon niet zeggen of
het babyvoedsel van Farley ook in
Nederland verkrijgbaar is.
se persbureau PAP gemeld.
26 mensen werden door de ex
plosie verrast. Acht van hen zijn
door reddingsploegen uit de mijn
gehaald en naar het ziekenhuis
overgebracht. In het district is voor
vandaag een rouwdag afgekon
digd.
Zorgen Libië,
Iran en Syrië
om Israël
NICOSIA (AP) - De ministers van
buitenlandse zaken van Iran, Libië
en Syrië hebben gisteren opgeroe
pen tot een vergadering van de
Arabische Liga om te spreken over
de 'gevaarlijke gevolgen' van de
verbeterde betrekkingen tussen
Afrikaanse landen en Israël. Tot de
oproep werd besloten tijdens een
vergadering in de Libische hoofd
stad Tripoli, zo berichtte het Iraan-
se persbureau Irna.
zaken Ali Akbar Velayati aan het
begin van de vier dagen durende
vergadering had gezegd dat de be
sprekingen tussen de drie minis
ters vooral zouden gaan over Pale
stijnse kwesties en de oorlog tus
sen Iran en Irak.
Israël heeft eerder deze maand
bekendgemaakt dat de diplomatie
ke betrekkingen met Ivoorkust
hersteld zouden worden. Het land
onderhoudt al betrekkingen met
vijf zwarte Afrikaanse landen: Ma
lawi, Lesotho, Zaire, Liberia en
Swaziland. De meeste andere
zwarte Afrikaanse landen hadden
de betrekkingen met Israël verbro
ken në de oorlog van 1973.
MADRAS (AP) - Veel Tamils
vluchten op het ogenblik per schip
naar India, nadat het leger van Sri
Lanka dorpen in het noorden van
het land heeft aangevallen.
Het Tamil Verenigd Bevrijdings
Front zei in een telegram aan de In
diase premier Gandhi dat bij het
offensief veel slachtoffers zijn ge
maakt. Onder de burgers zouden
meer dan honderd doden zijn ge
vallen.
Volgens het telegram zouden
veel Tamils nu in kleine scheepjes
de zeestraat tussen Sri Lanka en
India oversteken. Sinds het begin
van de onlusten op Sri Lanka in ju
li 1983 zijn al meer dan honderd
duizend Tamils naar India ge
vlucht.
ADVERTENTIE
ISTANBOEL - De gelovigen van
de Noordgriekse stad Thessaloniki
valt deze kerstweek een grote at
tractie ten deel: de Heilige Gaven
van de drie koningen. Goud, wie
rook en mirre zijn gedurende tien
dagen tentoongesteld in de kerk
van de heilige Cyrillus en Metho
dius, waar duizenden ze in familie
verband kunnen komen i
door
Frans van Hasselt
Het klooster van de Heilige Pau-
lus, een van de twintig kloosters op
het schiereiland ten oosten van
Thessaloniki dat de monnikenre
publiek Athos vormt, heeft het ter
beschikking gesteld. De aankomst
van de schatten, die werden geës
corteerd door gewapende politie,
werd gisteren met een speciale mis
gevierd.
De geschiedenis van de Heilige
Gaven, zoals die binnen het kloos
ter is overgeleverd, kent vele fases.
De geschenken werden naar Jezus'
geboorteplaats gebracht door de
'drie vorsten uit Perzië die een ster
volgden. Ze werden zorgvuldig
door Maria bewaard in Efese, dat
toen onder Romeins bestuur
stond. Daar zou Maria tot haar
dood met de apostel Johannes heb
ben gewoond. De geschenken ble
ven daarna in christelijke handen
en kwamen tenslotte terecht bij de
Byzantijnse keizer Arcadius.
Ze bleven in Constantinopel tot
1ZU3, toen ze werden verkocht om
dat de stad geld nodig had voor
haar verdediging tegen de Latijnse
kruisridders die haar niettemin in
namen. Nadat het Byzantijnse kei
zerrijk in 1261 was hersteld kwa
men ook de Gaven daar weer te
rug, ditmaal zorgvuldig bewaakt
door de opeenvolgende patriar
chen.
In 1453, na de Turkse
van de stad door Mehmed de Ver
overaar, wist de moeder van de sul
tan, de Servisch-orthodoxe Maro,
hem te bewegen de Gaven af te
staan aan het Paulus-klooster op
de heilige berg Athos, waar zij nu
nog steeds de kostbaarste schat
vormt.
Athos-monnikken hebben ech
ter geweigerd, een aantal andere
schatten tijdelijk ter beschikking
te stellen van het museum in Thes
saloniki waar ze moesten bijdragen
tot de climax van de manifestatie
'Athene, culturele hoofdstad van
Europa 1985'.
„De socialistische regering van
Griekenland verkeert in economi
sche moeilijkheden en zou ze wel
eens kunnen verkopen om haar
schulden af te lossen", zo was de
redenering in Karyes, de kleine
hoofdstad van de monnikenrepu
bliek. De Griekse minister van cul
tuur Melina Mercouri heeft er haar
teleurstelling over uitgesproken
dat vrouwen, onder wie zijzelf, die
op Athos niet wordt toegelaten, nu
niet in de gelegenheid zullen zijn
deze schatten te aanschouwen.
Op vrijdag 27 december zijn alle arbeids
bureaus en Centra voor Vakopleiding de hele
dag gesloten.
De Arbeidsbureaus
