Fraai slot tweekamp net Ijscoupe Kemkers mislukt Van der Duim richt enorme ravage aan Vrouwen beheersen waterballet In schaatsmarathon op De Uithof Joesoepov naar Tilburg 'Hij hoeft slechts een briefje te schrijven' Sprintsucces Geert Kuiper Frits Schalij houdt junior nog uit EK-schaatsploeg MAANDAG 23 DECEMBER 1985 PAGINA 17 DEN HAAG (ANP; - Hilbert van der Duim heeft zaterdagavond een aanval gedaan op de stressbestendigheid van de jury in het marathonschaatser De tweevoudig wereldkam pioen bij de allrounders richtte op De Uithof in Den Haag in de tiende wedstrijd om de KNSB-beker een ware ravage aan in het deelnemersveld. Slechts enkelen slaagden er in het beulswerk van de rijder uit Heerenveen ongeschonden door te komen, de rest van de ruim honderd rijders werd door de latere winnaar op een of meer ronden achterstand gereden. HILVERSUM (ANP) - De opwinding groeide gisteren in de schaakstudio te Hilversum. Op het bord in de zesde en laatste partij van de tweekamp tussen Jan Timman en Gar- ri Kasparov en ver daarbuiten. De partij bracht na 41 zet ten de derde zege voor de wereldkampioen, die daardoor de tweekamp met 4-2 won. De ravage in beeld. Hilbert van der Duim(r) passeert een aantal achter blijvers. Een grote groep volgt hem nog, maar dat zou later anders wor den. Ifoto ANP) Dat concrete feit werd overstemd door de geruchten. Met blozende oortjes fluisterde men elkaar in al lerlei talen het laatste nieuws toe over de op punt van uitbreken staande revolte. Doelwit is FIDE- voorzitter Campomanes, alom om streden. Vaandeldragers van de oppositie zijn Kasparov en Tim man, de kemphanen die elkaar op de 64 velden op leven en dood be strijden maar daarbuiten opval lend eensgezind afstand nemen van de handel en wandel van de Fi lippijn. Zij steunen de kandidatuur van de Braziliaanse arbiter Lincoln Lucena voor het voorzitterschap en van de Brit Raymond Keene voor de post van secretaris-gene raal, momenteel bezet door Lim Kok Ahm, van harte. Het resultaat van de campagne van Lucena en Keene zal in no vember 1986 op het FIDE-congres in Doebai zichtbaar worden in het stemgedrag van de leden. Keene schat zijn kansen goed. „Wij heb ben de steun van Europa en Zuid- Amerika. Dat is voldoende". De Brit meent ook dat de machtige schaakfederatie van de Sovjetunie op zijn hand is. „De Sovjets zijn uitgekeken op Campomanes. Die heeft hen het laatste jaar een hoop geld gekost". Tussen, alle zetten op het bord van de schaakpolitiek door, werd er ook geschaakt. En hoe. De theo retische discussie werd in de slot- partij verwoed voortgezet. Voor de derde keer hanteerde Timman met zwart het nimzo-indisch als verde diging. Veertien zetten volgden beide grootmeesters het patroon van de duizelingwekkende vierde partij. Op de vijftiende zet gaf Tim man de aanzet voor een doordacht pionoffer, een brokje huisvlijt, met als pointe een aantrekkelijk eind spel voor zwart. Kasparov nam de pion van het bord, maar speelde de problematiek direct terug naar zwart met een onverwacht stukof fer: 16.Pd4. „Typisch Kasparov. Wat een waagstuk", riep commentator Ree. „In alle zes partijen werd geofferd. Materieel evenwicht is in deze schitterende match een illusie", bedacht collega Genna Sosonko, die door de overstelpende drukte in een andere zaal eveneens als ex plicateur optrad. Jan Timman was gedwongen de vrijgevigheid van zijn tegenstander te aanvaarden. De compensatie voor wit bestond uit twee, later drie pionnen plus positioneel voordeel door een dy namische pionnenstruktuur in het centrum. Hekseketel Vanaf dat moment werd de stel ling onduidelijk door de vele com plicaties. De hekseketel op het bord werd geëvenaard door de op winding bij de 3000 toeschouwers in het KRO-gebouw. Druk was het eveneens in de twee perszalen, met ruim 150 journalisten uit de hele wereld. Ongekend in de nationale schaaktraditie. De interesse voor het schaakevenement was trou wens de hele week overweldigend. De zes partijen trokken 13.000 toe schouwers. Afgekomen op het nieuwe schaakvirus, de Timmanie, een moderne variant van het vroe gere Euwisme. Na het offer hielden de licht chauvinistische schaakfans de adem in. Was Timman andermaal in staat de witte aanvalsgolf te weerstaan net als in die fantasti sche vierde partij? Tot de 24e zet stond zwart heel bevredigend. De positie was onduidelijk naar beide kanten. Met 24.b5 taxeerde Tim man zijn kansen evenwel te opti mistisch, zoals hij later toegaf. Ook Kasparov bekritiseerde die zet. Wellicht was Ta8-c8 beter geweest. Timman en Kasparov weigerden echter in deze tweekamp hun agressieve, avontuurlijke speelstijl te verloochenen. Waardoor de strijd in Hilversum, volgens Soson ko, kon uitgroeien tot „misschien wel de aantrekkelijkste match uit de jaren tachtig". Hij vervolgde met: „dit kunststuk zal men zich altijd blijven herinneren". Door de misrekening werd Tim man ernstig gekortwiekt in zijn mogelijkheden. Wit nam het initia tief volledig in handen en bereidde de alles beslissende aanval dege lijk voor. Timman verdedigde zich zo goed als mogelijk, maar was niet opgewassen tegen de witte stuk ken, die alle strategische velden controleerden. Kasparov liet zich niet van de wijs brengen door foef jes, zoals het posteren van de zwar te dame op d5 met de onmiddellij ke matdreiging op g2. Hij verhuis de zijn dame in twee zetten naar de koningsvleugel en zwart stond voor de voltooiing van de afbraak. Na de 41e zet van wit gaf Timman de ongelijke strijd terecht op. Kasparov had de woorden van Misja Tal volledig waar gemaakt. De tovenaar uit Riga had na afloop van zijn tweekamp tegen Karpov opgemerkt: „Garri speelt nu zo sterk, dat hij rustig weer onder zijn eigen naam (Weinstein) kan gaan schaken". Kasparov had als winnaar het laatste woord. Hij was naar Hilver sum gekomen met de. gedachte bij zijn eerste optreden als wereld kampioen zo goed mogelijk voor de dag te komen. In die opzet was hij geslaagd. Over de match van Timman tegen Joesoepov, te be ginnen op 22 januari in Tilburg, wilde hij in eerste instantie alleen kwijt, dat de winnaar van die twee kamp ook de winnaar van de hele WK-cyclus wordt. Na een korte overpeinzing voegde hij er diplo matiek en in de trant van de nade rende kerstdagen nog een opbeu rend woordje aan toe. „Jan heeft de beste kansen. Ik zie hem als winnaar van het kandidatentoer nooi". SCHAATSEN - Yvonne van Gen- nip is in conflict gekomen met één van haar sponsors. De Haarlemse schaatsenrijdster heeft te verstaan gekregen, dat zij binnenkort de haar geleende auto moet terugge ven. Zij heeft de wagen niet elke maand, volgens contract, aan de sponsorende importeur (FIAT) la ten zien en die heeft de auto nu te ruggevorderd. Bondscoach Henk Gemser gunt hem die kans van harte, maar Ge rard Kemkers is er zelf nog niet uit. Hij wil eerst advies vragen aan Leen Pfrommer, zijn trainer van Jong Oranje en gewestelijk coach Dinus Vos. Kemkers: „Ik zit er re delijk tussen, maar wat nu het bes te voor me is kan ik moeilijk beoor delen. Ik ga eerst met de junioren- ploeg naar Inzeil en dan zien we wel". Van Gemser mag Kemkers volledig zijn eigen weg uitstippe len. „Iemand die zo indrukwek kend presteert moet natuurlijk een kans krijgen voor het EK. Kem kers zegt maar hoe hij zich op die selectiestrijd in Davos wil voorbe reiden. Van mij krijgt hij daarvoor alle ruimte", aldus Gemser. De marge tussen routinier Scha lij (negen kernploegjaren) en Kem kers, die pas komt kijken, bedroeg zegge en schrijve 0,019 punt. Voor een iets groter verschil deed Gem ser een jaar geleden nog een goed woordje ten gunste van Schalij, die toen Vergeer en Van der Duim dicht op de hielen zat. De morren de Noordhollander werd echter naar een herkansing verwezen en ook voor Gerard Kemkers wordt geen uitzondering gemaakt. Alleen de inschrijving van titelverdediger Vergeer en Schalij,* de nummer twee van het vorig jaar, voor het EK op Bislett (25 en 26 januari) staat derhalve op dit moment vast. Aan de spanning kwam pas een einde nadat Schalij de vijf kilome ter had voltooid en de officiële tijd bekend werd gemaakt, 7.33,88, of tewel 1,6 seconde langzamer dan Kemkers, die een rit eerder de klei ne vierkamp had afgesloten. „Het scheelde niks, maar toch net ge noeg", zei Kemkers, die de teleur stelling snel wegslikte. „De selec- tieregels staan nu eenmaal op pa pier en ik kon er echt niet meer uit halen. Na de vijf kilometer was ik goed leeg. Maar eigenlijk heeft Schalij het op de 1500 meter ge maakt". 'Al na de eerste dag werd duide lijk op wie Kemkers zijn aandacht moest richten, want Yep Kramer kon de opgaande lijn niet vervol gen. Als enige was hij slechter op dreef dan de vorige week in Eind hoven en Utrecht. „Ik had er echt vertrouwen in en snap het daarom niet. Met al dat water op de baan kreeg ik geen contact met het ijs. En na een week kan de vorm toch ook niet weg zijn?' vroeg hij zich af. Minstens zo verbaasd was Scha lij, die nergens op had gerekend en zich weer eens uit een precaire si- STOCKHOLM (ANP) - Volgens bestuurslid Charisius en ltc-lid Hekkema hoeft Nederlands schaatskampioen Hilbert van der Duim slechts een briefje te schrijven naar de KNSB om zich te verzekeren van de verdediging van zijn nationale titel bij de all rounders. „De reglementen geven de mo gelijkheid om twee rijders recht- tuatie redde. Schalij: „Ik was er vanuit gegaan dat ik me in Davos zou moeten plaatsen. Precies vier weken geleden kreeg ik door een val een kneuzing. Tien dagen kon ik niets doen, maar die plek is nu zo goed als weg. De afgelopen week is het allemaal sterk verbe terd. Alleen de 500 meter is abomi nabel omdat ik nog bang ben voor de bochten". Schalij sloot de eerste dag af met een kleine achterstand op Kem kers, die ondanks het barre weer zijn beste persoonlijke prestatie op de 3000 meter verbeterde. „Wat ging het heerlijk. Ik was onderweg aan het zingen", glunderde hij na die race. Ook over de 1500 meter was Kemkers best te spreken, al kreeg Schalij hem toen in het tus- senklassement te pakken. „Schalij reed hem gewoon veel beter en daar heb je je dan maar bij neer te leggen", vond hij simpel. De naar achteren geworpen Kra mer belandde tussen de regionale rijders Post en Koopmans. Als eni ge Nederlander, tegenover vier Noorse allrounders en een Zweed, ging Post onderuit, maar dat was niet zijn schuld. Halverwege de vijf kilometer veegde Syvertsen hem van de baan, terwijl Post dezelfde doorkomsttijd had als Vergeer. Post mocht overrijden en bezat de moed om na de laatste rit nog maals en moederziel alleen het ijs op te gaan. „Dat doe ik voor de BCK (Begeleidings Commissie Kernploegen), want als ik Kramer achter me houd kunnen ze geen smoesjes verzinnen om me thuis te laten. Ik wil straks ook naar Da vos", meldde de Drent strijdlustig. Hij slaagde in zijn opzet en kan, als het aan Gemser ligt, een invitatie verwachten voor de selectieduels op de hooggelegen Zwitserse baan. Gemser heeft dan vijf kandidaten voor de nog twee vacante posities: Kemkers, indien hij ja zegt, Kra mer, Vunderink, Hopman en Post. Koopmans, de zesde Nederlander in de landenstrijd en wiens specia- streeks te plaatsen, die niet aan de selecties hebben meegedaan. Daarin is zeker plaats voor een Nederlands kampioen. Die prin cipe-uitspraak heb ik ooit na een kort geding rond Sippie Tigche- laar gedaan. En die zal, naar mijn mening, gestand worden ge daan", verklaarde Jan Charisius, lid van het dagelijke bestuur van de schaatsbond het afgelopen „liteit de 5000 meter is, komt hier voor dus niet in aanmerking. Vergeer kan zich onbezorgd pre paren op zijn volgende doel, het NK sprint dadelijk na de jaarwisse ling in Utrecht. Ook daar verdedigt hij een titel. Als allrounder hoeft hij voorlopig niemand te vrezen. De kloof tussen hem en de rest is zelfs veel breder dan in hetzelfde stadium van het vorig seizoen. Dat gisteren de winst op de 1500 meter Van der Duim sleurde zo hard aan kop van het peloton, dat de hoofd macht in meerdere stukken uiteen viel en groepsgewijs gedubbeld werd. Altijd als eerste door de Fries zelf, daarna druppelsgewijs door de dapper volhardende ach tervolgers. Maar wie en hoeveel bleven in dezelfde ronde als Van der Duim, wie reed op een ronde, wie op twee en wie op drie? De ju ry stond voor raadsels, was in de zeer chaotische situatie het over zicht kwijt geraakt, net als de meerderheid van de 4000 toeschou wers, en had meer dan de dubbele tijd nodig voor de oplossingen dan Van der Duim voor de wedstrijd over honderd ronden. Het enige waar niet aan getwij feld hoefde te worden was de vier de seizoenzege van de leerkracht bij het beroepsonderwijs. Hij be sloot zijn voortreffelijke rijden met weekeinde in Stockholm. Bondscoach Henk Gemser gaf aan het begin van het seizoen de aanzet tot een tijdelijke terug keer van Van der Duim in de kernploeg. De Fries heeft dit jaar voor de marathon gekozen en wil zijn coach en vriend Gemser wel terwille zijn. Volgens Charisius kan Van der Duim geen persoon lijke uitnodiging van de zijde van aan zijn neus voorbij ging lag aan Gemser, die hem tot kalmte maan de. „Rustig aan", riep de coach hem onderweg toe. Vervolgens zag Falk-Larssen zijn kans schoon en wrong zich in een verbeten sprint- duel alsnog langs de te kloppen man. „Ik ging even te rustig, maar wat had het ook voor zin om me hier over de kop te rijden. Ik wilde de eerste drie afstanden winnen, maar Henk Gemser zei nee en hij had gelijk". een even superieure sprint. Over de bezetting van de plaatsen twee, drie en vier moest de fotofinish be slissen. De jury zag van het trio de schaats van de uitgekookt rijdende klassementsleider Ruud Christof- fers als eerste de streep passeren voor Dirk Maarssen en Richard van Kempen. Van Kempen vocht dat oordeel aan. Volgens de 22-jari- ge debutant was het juist zijn schaats die eerder de lijn over schreed. Om de verwarring nog groter te maken diende Maarsen een protest in tegen Van Kempen. De laatste was tijdens de sprint van de rechte lijn afgeweken, waardoor hij ge hinderd werd. Een verbolgen Maarsen: „Ik lag op volle snelheid. Had Van Kempen dat geintje niet uitgehaald, dan was ik misschien Hilbert nog wel gepasseerd". Maarsens bewering, bijgevallen de KNSB verwachten. De eerste stap, enkele simpele regels op papier of een telefoontje naar de technische commissie, moet van Van der Duim zelf komen. „Wij weten officieel als bond slechts, dat Hilbert gestopt is met de lan- gebaan en zich bezig houdt met de marathon. Anders luidende berichten hebben ons nog niet bereikt", aldus Charisius. Spelenderwijs hield Vergeer op de vijf kilometer Tomas Gustafson onder de duim. Hij reed de Zweed op ruim drie punten en Falk-Lars sen, de kopman van de ontredder de Noren, op bijna drie. Gemser: „Ik heb slechts geconstateerd wat ik al wist. De Zweden doen alleen op de korte afstanden leuk mee en misschien is Falk-Larssen over het dieptepunt heen". Hein Verger hoopt dat zowaar. „Want zonder competitie is het niets". Stockholmse stadion uitstekend door de moeilijkheden heen. De ju nioren toonden hun inhoud op de langere afstanden, waarbij de drie kilometer van gisteren van fraai ge halte was. Vooral door toedoen van de lichtgewicht Henriet van der Meer, die het krachtige kernploeg lid Grietje Mulder van de winst hield. De strijd bij de jeugd werd overigens overheerst door de erva ren Noorse sprintspecialiste Hoi- seth, die drie afstanden won. Met name de 43,07 op het schuurpa pier-ijs van zaterdagmorgen was van een kwaliteit, die slechts in de DDR voorkomt. Dat niveau demonstreerde Yvonne van Gennip op de 1500, 3000 en 5000 meter. De 5.01,12 op door zijn ploegleider Kees Poel, werd door Van Kempen lachend van de hand gewezen. De jury ho noreerde het protest van Maarsen niet, maar handhaafde Christoffers wel op de tweede plaats en Van Kempen op de vierde. Daarmee waren de problemen voor de jury allerminst voorbij. De neteligste vraag lag nog op tafel: hoeveel rijders waren in dezelfde ronde als winnaar Van der Duim geëindigd? De jury dacht vijftien, de samenstelling van de eerste kopgroep. De meningen van de rij ders liepen sterk uiteen. Maarsen had het over vijf, hooguit zes. Van Kempen over twaalf. Christoffers wist het niet: „Ik heb ze niet geteld, wel in de gaten gehouden". Zoals gewoonlijk lag de waar heid in het midden. Met Van der Duim hadden tien rijders drie ron den voorsprong genomen. Vier man uit de al na twintig ronden ontstane, eerste kopgroep hadden later het strakke tempo van de Fries in de pittige winderige om standigheden niet kunnen volgen. Na ruim twee uur produceerde de jury uiteindelijk toch de juiste uitslag. Frans Boon, aanvankelijk als zeventiende geklasseerd, be landde na protest op de hem toeko mende zevende plaats. Oege Fer- werda, Bennie van der Weide en Jan Eise Kromkamp, die aanvan kelijk bij de eerste aankomenden gerekend waren, duikelden met een ronde achterstand in de eind stand. Alle narigheid werd veroorzaakt door het beulstempo van Van der Duim en het in een te laat stadium laten afsprinten van de gedubbel- den. Daardoor kreeg de jury geen compleet beeld van het slagveld dat Van der Duim spelenderwijs had aangericht. Bovendien moest de jury afgaan op de sportiviteit van de rijders bij het antwoord op de vraag wie drie ronden achterstand had. Die groep moest als eerste van het uitgetrap te ijs af. Twee en dertig rijders re den door. De jury nam voetstoots aan dat die inderdaad minder dan drie keer ingehaald waren door Van der Duim en consorten. Mogelijkheden om verstekelin gen op te sporen had de jury niet. Maar daarvoor wordt koortsachtig naar een sluitende regeling ge zocht. Simpeler is Van der Duim voortaan een snelheidsverbod op te leggen. Voor de uitslag: zie scorebord. GOTHENBURG (GPD) Al moesten de sprinters de Zweden en Noren voorrang verlenen, toch waren er het afgelopen weekeinde tijdens de drielandenontmoeting in Gothenburg persoonlijke suc cessen voor Geert Kuiper. De 25- jarige Fries won de beide kilome ters en werd eerste in het indivi duele klassement. Prestaties zon der veel betekenis, want de inter nationale sprinttop was niet verte genwoordigd. Voor Kuiper maakte dat weinig uit: „Voor het eerst kwam ik de beide 1000 meters goed door. An ders had ik in het tweede gedeelte altijd problemen. Bovendien is het fijn om te weten dat ik ook tegen slechte omstandigheden bestand ben, want ik heb de reputatie een mooiweerrijder te zijn". Kuiper richt zich nu op het NK, waar twee man zich reeds plaatsen voor het WK, dat eind februari in Japan wordt gehouden. De afgelo pen twee jaar bleef Kuiper op de tweede plaats steken, beide keren achter Hein Vergeer. „Vervelend dat die weer meedoet, maar ik durf de strijd met hem aan. En met Jan Ykema natuurlijk. Hij is een con current als hij zijn kracht over weet te brengen op het ys". het kapot gereden ijs van zaterdag middag bleek een drie kilometer van allure. „Trek daar maar een halve minuut van af', oordeelde Kloosterboer na de inspanning van zijn beste pupil, die al haar energie deze zomer heeft aangewend om het uithoudingsvermogen op Oost- blok-niveau te krijgen. Gistermorgen bleek de baan in Stockholm ondergelopen met wa ter. Van Gennip liet zich niet van de wijs brengen. De 1500 meter-tyd van Carlen, 2.19,48, verbeterde zij. water opspattend, tot 2.17,60. De directe, krachtige slag van de Ne derlandse bleek op het water-ijs ef fectvoller dan de mooie halen van Ria Visser en Petra Moolhuizen, de gewestelijke verrassing van het voorseizoen. STOCKHOLM - Annemane Ver stappen en Connie van Bentum hadden het afgelopen weekeinde niet misstaan in de Nederlandse schaatsploeg. De vierlandenwed- strijd Zweden-Noorwegen-Fin- land-Nederland ontaardde door de weersomslag in Stockholm in een waterballet, dat door de getrainde Oranje-rijdsters met bijna dubbele cijfers (411,5-245-219-211,5) naar de hand werd gezet. Yvonne van Gennip, de nummer twee van Europa van vorig seizoen, bewees op het zware dooi-ijs van het versleten Ostermalm-complex, dat zij de rijdster is, die het de toonaangevende Oostduitse vrou wen op de langere afstanden moei lijk kan maken. Een troonsoverna- me op korte termijn zit er niet in, want Van Gennip geeft op de kort ste afstand, de 500 meter, nog te veel toe op de DDR-troeven Ehrig- Schöne en de teruggekeerde Ka- nia-Enke. Volgens dat scenario greep Van Gennip ook de winst in het indivi duele klassement in Stockholm, al zal het persoonlijke puntentotaal 190.574> zonder kennis van de om standigheden nergens indruk ma ken. Samen met Ria Visser, die als tweede eindigde, verzekerde Van Gennip zich alvast van een plaats in de schaatsploeg die op 11 en 12 januari in het Noorse Geithus strijdt om de Europese titel. De Nederlandse ploeg beet zich op het zachte natuurijs in het lege GOTHENBURG (GPD) - Zolang er geen Russen in het spel zijn, is er voor Hein Vergeer geen lol aan. Hij is zo ver boven zijn eigen ploeggenoten en de Skandinaviërs uitge stegen dat de door regen en storm geteisterde interland in Gothenburg niet meer dan een trainingspartijtje voor hem was. Maar achter Vergeers rug speelde zich wel een ver woed gevecht af, want Gerard Kemkers, de sprankelende junior, trachtte zich regelrecht in de EK-ploeg te schaat sen. De verrassend snel herstelde Frits Schalij hield hem daar op een haar na vanaf, maar de 18-jarige Drent mag het over drie weken in Davos .nog eens proberen. De Nederlanders zijn lange tijd uitgemaakt voor de Chinezen van het Westen. De Chinezen willen de rollen nu omdraaien en zijn in de leer bij Eddy Verheyen om straks op de schaats de Nederlanders van het Oosten te worden. Zo gaat dat, voorover buigen, en dan glijden maar....vertaling overbodig. (foto anpi

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 17